Dla Icchoka Pereca pamiątkowa tablica!

[januszx]

Icchok Lejbusz Perec, wielki pisarz polski i żydowski urodził sie 18 maja
1852 roku w Zamościu , gdzie mieszkał az do roku 1888 z krotkimi jedynie
przerwami .Tu kształtowała się osobowość tego wybitnego myśliciela ,
większość dzieł , które napisał w jakiś sposób ( choćby sentymentalny)
związana była z naszym miastem , Zamość i okolica znalazły swoje miejsce w
jego twórczości . O powstaniu styczniowym pisał :
"Byliśmy gorącymi Polakami, wszak odmawialiśmy psalmy zwycięstwo powstania
styczniowego"
Ten wielki pisarz, miał wielu przyjaciół Polaków , wśród nich przedstawiał
się jako ...??? lubił przechadzać się uliczkami Miasta Arkad ,
przesiąkniętego romantyczną przeszłością , wspólną Polaków i Żydów. W swym
dramacie „Nocą na Starym Rynku ujrzał:
"...starą sieć,
sieć
z cieni i promieni...
Cienie przeszłości,
ledwie minionych źródeł,
i promienie wplecione
w jeszcze nie wyjętą sieć,
w zaledwie wyśnioną sieć...

Pisaliśmy już kiedyś o potrzebie pamiątkowej tablicy na kamienicy w której
mieszkał ten wielki pisarz (pytanie - gdzie dokładnie znajduje się dom
rodzinny Pereca?) , niestety jak do tej pory nic w tej sprawie nie
słychać ...
Należy zatem powtórzyć po raz kolejny
Tablica dla Pereca!

--
"Bez nauki nie może być ani cnoty ani ani sławy ,pomny tej prawdy , w mojej
młodości cały poświęciłem się naukom"

Kanclerz Jan Zamoyski

[januszx]

Odpowiadam na pierwsze pytanie, gdyż chyba już się nie doczekam:-(

Icchok L. Perec miał bardzo dobre kontakty z inteligencją Zamościa narodowości
polskiej, końca XIX wieku i w tym środowisku przedstawaił się ...Leon,
dodam ,że ten wielki pisarz utrzymywał także dobre kotakty z gminą żydowską
Zawsza robili na mnie wrażenie osoby , które tak pieknie potrafiły przełamywać
istniejące przecież pomiędzy narodami podziały...

....
Miasteczko gdzie spędziłem dzieciństwo było twierdzą otoczoną rowami , wodą ,
wałami i wysokimi murami.

I.L. Perec "Czasy Mesjasza"

[azatem]

Wydaje mi że Perc mieszkał w kamienicy przy Rynku Wielkim naprzeciwko ratusza
ale dokładnie , w której to nie powiem:(, nie wiedziałem ,że On tyle lat
mieszkał w Zamościu

[users1]

Mieszkał rzeczywiście przy Rymku Wielkim, a konkretnie przy ul. Staszica 23,
urodził się zaś w domu przy ul. Pereca 16, wówczas ulica ta nazywała się
Bożnicza. Pisałem kiedyś, jeszcze jesienią, na ten temat.
Pozdrawiam
W.2

Kamienica z restauracją Padwa - odpowiedź

[januszx]

Nie skończyłem tematu ale juz nadrabiam zaległości

I. L. Perec oczywiście mieszkał przy ul Staszica 23 , która zwana jest
kamienicą Zamoyskich lub Telanowską , wybudowana została jeszcze w XVI wieku
przez Bernarda Moranda a fundatorem był Włoch Francesco Tellani, następnie
został przejeta przez Jana Zamojskiego a pozbył sie jej także Jan Zamoyski ,
wnuk Załozyciela miasta.
W pożniejszych czasach kamienicę nabyli Perecowie i była ona własnością tej
rodziny jeszcze w pierwszej połowie XX wieku , przez wiele lat mieszkał w tym
domu wielki żydowski i polski pisarz Icchok Lejb Perec , niestety żadna tablica
nie przypomina nam o tym , także nawet niewielu ludzi wie gdzie Perec się
urodził !!?.

Obecnie w tej kamienicy mieści się restauracja Padwa
dobrze znana forumowiczom:-)

Dom tego wielkiego pisarza, także adwokata był ostoją i ośrodkiem
p o l s k o ś c i, ponad 10 lat Icchok Perec prowadził w Zamościu wiele spraw
cywilnych a także politycznych poloskich rodzin , był także przedstawicielem i
obrońcą Ordynacji Zamoyskiej.


W jednym z artykułów Perec pisał :
"Krzyżowanie się kultur to jedyna droga rozwoju ludzkości..."

Widzimy ,że w dzisiejszym świecie to piękne hasło nie jest przez wszystkich
rozumiane! niestety...





--
Miasteczko , gdzie spędziłem dzieciństwo w ubraniach szytych przez krakowskich
i lwowskich krawców, było twierdzą otoczoną rowami, wodą, wałami i wysokimi
murami.
I.L. Perec "Czasy Mesjasza"

POLECAM ARTYKUŁ O RODZINIE PERECA W ZAMOSCIU

[luftmensz]

A. Kopciowski, Z dziejów rodziny Pereców w Zamościu [w:]Ortodoksja,
Emancypacja, Asymilacja. Studia z dziejów ludności żydowskiej na ziemiach
polskich w okresie rozbiorów, pod red. K. Zielińskiego and M. Adamczyk-
Garbowskiej, Lublin 2003, s. 159-180.

[januszx]

Dzięki, ale w jaki sposób dotrzeć do tego artykułu,gdzie on? chętnie bym
poczytał o rodzinie Pereca
J
--
Niech ci inszy stawiają kolumny ze złota,
Jakich twa godna cnota
Niechaj gotują wozy słoniowe,choć dawne,
Na których Rzym rad woził hetmany swe sławne,
Niechaj twarz twą w miedzi leją, niechaj jak mogą,
Czczą twoja cnotę drogą...
Zawicki o Hetmanie

Perecowie nie z Zamościa, a ...z Lubartowa

[luftmensz]

Wg. ustaleń A. Kopciowskiego:

"Icchok Lejbusz Perec urodził się w Zamościu dnia 18 maja 1852 r. Osiem dni po
urodzeniu dziecka, jego ojciec Icek Judka zgłosił ten fakt w miejscowym kahale.
Do dnia dzisiejszego w aktach Urzędu Stanu Cywilnego Zamojskiego Okręgu
Bożniczego, przechowywanych w Archiwum Państwowym w Lublinie znaleźć można
zapis tego wydarzenia: „Działo się to w Mieście Zamościu Dnia dwudziestego
szóstego Maja, Tysiąc ośmset piędziesiątego drugiego roku, o godzinie drugiej
po południu, stawił się starozakonny Judko Peretz Handlarz z Miasta Lubartowa,
a tu w Zamościu czasowo za paszportem bawiący, lat Dwadzieścia siedm mający, w
obecności świadków starozakonnych Szyi Raynersohn Handlarza zboża lat
sześćdziesiąt i Lejby Kőnig Kramarza lat piędziesiąt ośm mających, tu w
Zamościu zamieszkałych i okazał nam Dzieci płci Męzkiey, urodzone tu w Zamościu
na dniu Ośmnastym bieżącego Miesiąca i roku o godzinie osmey z rana, z Małżonki
jego Rywki z Lewinów lat dwadzieścia cztery mającey, któremu przy obrzezaniu
nadane zostały Imiona Icek Leyba. Akt ten stawiającemu i Świadkom przeczytany i
przez Oyca wraz z Świadkami podpisany został” .
Wbrew rozpowszechnionemu poglądowi głoszącemu, iż rodzina Pereca ze strony ojca
wywodziła się z Żydów sefardyjskich sprowadzonych do Zamościa u schyłku XVI
bądź na początku XVII w. przez fundatora miasta Jana Zamoyskiego (wskazywać na
to miało hiszpańsko brzmiące nazwisko), ojciec Icchoka Lejbusza, a raczej Icka
Lejby, nie pochodził z Zamościa ale z... Lubartowa. Judko Perec wywodził się z
prawdopodobnie najbogatszej, zamieszkałej w tym okresie w Lubartowie żydowskiej
rodziny. Lubartowscy Perecowie zawdzięczali silną pozycję finansową przede
wszystkim handlowi, prowadzonemu zarówno na skalę lokalną jak i ogólnokrajową,
a nawet międzynarodową. Już w latach 70–tych XVIII w. wśród polskich
hurtowników prowadzących na dużą skalę handel z Rosją znaleźli się dwaj
mieszkańcy Lubartowa – Szmul Perec i jego zięć Juda. Głównymi artykułami
sprowadzanymi przez nich ze wschodu były futra, herbata i tytoń . W latach 1765–
1790 kilku trudniących się handlem lubartowskich Pereców otrzymało specjalne
listy protekcyjne od króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Zostali oni
uznani za tzw. serwitorów, czyli dostawców pracujących na usługach dworu
monarszego. Dzięki tej pozycji, oni sami oraz ich rodziny zostali otoczeni
królewską protekcją. W grupie tej znaleźli się: Herszek Perec, Moszek Perec
oraz syn zamordowanego podczas napadu rabunkowego w drodze do Warszawy Szmula
Pereca - Jonas Szmulowicz Perec .

Po przenosinach Icka Judki (ojca Pereca) do Zamościa, młode małżeństwo
zamieszkało w kamienicy należącej do Lewinów a znajdującej się przy Rynku
Wielkim. Kamienica ta, położona na rogu ówczesnych ulic Franciszkańskiej i
Panieńskiej (obecnie ul. Staszica 23, wcześniej także Wyspiańskiego 1) po
pewnym czasie stała się własnością rodziny Pereców. Dom pozostawał własnością
rodziny nieprzerwanie aż do okresu II wojny światowej . Tutaj także urodził się
Icchok Lejbusz oraz pozostałe dzieci Icka Judki i Rywki.

Książka z artykułem A. Kopciowskiego ukazała się w 2003 w wydawnictwie UMCS (do
nabycia w księgarnii uniwersyteckiej UMCS albo w księgarniach internetowych)

[users1]

Bardzo ciekawy wywód, wart zastanowienia i rozważenia.
Nie mniej jednak, chciałbym nieśmiało wskazać, iż według mojej wiedzy opartej
na materiałach ogólnodostępnych ILPerec urodził przy dzisiejszej ulicy Pereca
16, nie przy ul. Staszica 23. Pod tym adresem Perec zamieszkał dopiero później.
Nie dysponuję tak "mocnymi" dowodami jak powołane w poscie zbiory Archiwum
Lubelskiego, ale czy jest to mozliwe tak wiele osób, nie tylko amatorów,
dotychczas było w błędzie w przedmiocie miejsca urodzenia i zamieszkania IL
Pereca.
Pozdrawiam i obiecuję że do tematu postaram sie powrócić.
W.2

Witam wszystkich!

[adamkopciowski]

Dziękuję "luftmenszowi" za zwrócenie mi uwagi na dyskusję, toczącą się w tym
miejscu. Na jego prośbę chciałbym odpowiedzieć na pytania postawione
przez "user'a1"

1. > Bardzo ciekawy wywód, wart zastanowienia i rozważenia.
> Nie mniej jednak, chciałbym nieśmiało wskazać, iż według mojej wiedzy opartej
> na materiałach ogólnodostępnych ILPerec urodził przy dzisiejszej ulicy Pereca
> 16, nie przy ul. Staszica 23. Pod tym adresem Perec zamieszkał dopiero
później.

Nie trzeba wielkiej przezorności, żeby znać prostą prawdę, iż nie zawsze to co
drukowane ("materiały ogólnodostępne") jest wiarygodne. Otóż tak na prawdę nie
sposób dziś ustalić gdzie urodził się Perec. Możemy jedynie dywagować na ten
temat. W akcie urodzenia pisarza brak jakiekolwiek wzmianki o miejscu jego
przyjścia na świat (co w zasadzie jest regułą dla akt USC). Możemy jedynie
przypuszczać, że narodziny Pereca miały miejsce w domu w którym mieszkali jego
rodzice. Domem tym była kamienica przy ul. Staszica, a nie przy ul. Pereca.
Kamienica przy ul. Staszica stanowiła w tym czasie własność rodziców panny
młodej (Lewinowie) i tam sprowadził się po ślubie ich zięć, goszczący od
niedawna w Zamościu młody Żyd w Lubartowa. Oczywiście to tylko hipoteza. Według
mnie prawdopodobna o tyle, że zgodna z ówczesnymi realiami i stosunkami
panującymi wśród Żydów. Swoją drogą zastawniawiam się jaka jest geneza hipotezy
o ul. Pereca. Jakieś powody wyznaczenia tego miejsca muszą chyba być. A nie
jest nim chyba korelacja nazwy ulicy z nazwiskiem pisarza.

2. Nie dysponuję tak "mocnymi" dowodami jak powołane w poscie zbiory Archiwum
> Lubelskiego, ale czy jest to mozliwe tak wiele osób, nie tylko amatorów,
> dotychczas było w błędzie w przedmiocie miejsca urodzenia i zamieszkania IL
> Pereca.

Zastanówmy się chwileczkę. Co jest ważniejsze: mocne (dlaczego w cudzysłowie,
czyżby "user1" im nie dowierzał?)dowody archiwalne, czy nie podparte żadnymi
przesłankami własne wyobrażenia zamojskich "amatorów" i "ekspertów"?. Cóż więc
powiedzieć o ostatnich ustaleniach w/s miejsca urodzenia R. Lukemburg, która
jak się okazuje urodziła się nie przy ul. Staszica a Wyspiańskiego? No przecież
w tym wypadku za ul. Staszica przemawiały nie tylko "przekonania amatorów i
ekspertów zamojskich" ale nawet wmurowana w elewację kamienicy tablica
pamiątkowa. "Ogólnodostępne materiały" to nie wyrocznia, a własne fałszywe
przekonania zawsze można zweryfikować. Zresztą gdyby szukać potknięć, błedów
rzeczowych czy przeinaczeń w poświęconych Zamościowi "materiałach
ogólnodostępnych" to ręczę "userowi1", że znalazło by ich się dość sporo i to
też czasami w kwestiach tak fundamentalnych jak ta. Proszę mi pozwolić, że
przykładów nie wymienię.

PS. Czasami wystarczy drobny wysiłek aby dojść lub przynajmniej zbliżyć się do
prawdy. Akt urodzenia Pereca jest ogólnie dostępny (oczywiście po pewnych,
krótkich formalnościach w kancelarii) w Archiwum lubelskim w aktach USC
wyznania mnojżeszowego z Zamoscia. Zamiast wierzyć obiegowym opiniom,
zwłaszcza "eksperci" mogli dotrzeć do niego już b. dawno temu.

Poza tym nie wierzę, że uda się szybko zrealizować pomysł z wmurowaniem
tablicy. Z tego co słyszałem teraz pierwszoplanowym celem zamojskiego
magistratu jest postawienie posągu fundatora miasta (przed sądem), a to
przecież o wiele bardziej potrzebna miastu forma upamiętnienia wybitnej postaci
z jego przeszłości (choć bardziej kosztowna), niż odsłanianie tablicy
pamiątkowej jakiemuś Żydowi.

Serdecznie pozdrawiam
Adam Kopciowski

[users1]

Jak miło powitać na naszym forum tak znamienitego gościa. W najśmielszych nawet
myślach nie mogłem przypuszczać, że będę miał okazję rozmawiać, choćby
wirtualnie, z Panem Adamem Kopciowskim. Naprawdę bardzo się cieszę, że był Pan
łaskaw tu na tym forum zabrać głos. Jeszcze raz z serca dziękuję. Oczywiście
wszystko co Pan napisał przyjmuję z pokorą i chylę czoła.
Użycie cudzysłowu przy słowie mocny nie było broń Boże pogardą dla zbiorów
Archiwum. Uważam, że mocna może być wódka, a dowód wiarygodny lub nie,
stąd "mocny". Mam nadzieję że przyjmie Pan takie wyjaśnienie.
Zastanawiający jest mimo wszystko fakt, iż Pan Andrzej Kędziora (skąd innąd
szef zamojskiego Oddziału Archiwum Państwowego) w swej ksziążce "Encyklopedia
Miasta Zamościa" str. 282 pisze: cyt: "Perec Icchak Lejb...urodził się w
Zamościu przy ul. Pereca 16". Zbyt mało wiem w tym przedmiocie by móc w tym
temacie prowadzić dyskusję ze znawcą tamatu do jakiego zaliczam Pana.
Jeżeli nie poczyta Pan tego za nietakt, proszę częściej zaglądać na to forum i
od czasu do czasu wrzucić kamyczek do naszego ogródka prostując i uzupełniając
naszą jakże skromną wiedzę historyczną, nie tylko w przedmiocie życiorysu IL
Pereca.
Łączę wyrazy szacunku i pozdrawiam.
W.2

[thom_as]

Sorka, ale takiego tekstu juz dawno nie czytalem.
Ale sie podlizujesz

[users1]

thom_as napisał:

> Sorka, ale takiego tekstu juz dawno nie czytalem.
> Ale sie podlizujesz

Po co w ogóle czytasz? Jeżeli ja się podlizuję to moja, a nie Twoja sprawa i
dlatego g... ci do tego. Pewnie że lepiej rzucać gnojem niż się podlizywać, a o
takcie czy jego braku lepiej nie zabieraj głosu. Tak na marginesie czy
znajdziesz w słowniku j. polskiego słowo "sorka"? Kiedyś dotyczyło to
określenia nauczycielki w szkole średniej ;)))

--
users.blox.pl/html
users2.blox.pl/html

[januszx]

Witam,

W kwesti miejsca urodzenia nie mogę się wypowiadać , gdyż nie mam dostępu do
niezbędnych danych .
Trudno mi się jednak zgodzić ,z końcowym stwierdzeniem "odsłanianiem tablicy
pamiątkowej jakiemuś Żydowi"
Ten Żyd był wielkim, znanym pisarzem i dawał wspaniały przykład do naśladowania
jak powinny układać się stosunki pomiędzy narodami, dlatego między innymi piszę
o pamiątkowej tablicy, i równiez wierzę ,że juz niedługo zostanie umieszczona
na murze domu, w którym wiele lat mieszkał Icchok Perec.

Jeśli chodzi o główne zadaniu magistratu , czyli pomnik dla Jana Zamoyskiego,
pisaliśmy na ten temat w kilku wątkach i równiez uważam ,że jest to bardzo
ważne zadanie , przed którym stoi miasto .
- o pomniku pisał już współczesny Zamoyskiemu Jan Zawicki, który sławił
zwycięstwo Hetmana na nad Arcyksięciem:

"Niech ci inszy stawiają kolumny ze złota,
Jakich twa godna cnota
Niechaj gotują wozy słoniowe,choć dawne,
Na których Rzym rad woził hetmany swe sławne,
Niechaj twarz twą w miedzi leją, niechaj jak mogą,
Czczą twoja cnotę drogą...

Pozdrawiam i zapraszam do dyskusji
Janusz

[benia30]

Wiedziałam, że Janusz stanie w obronie "jakiegoś Żyda"...
Pozdrawiam, B...
--
Nawet jeśli niebo zmęczyło sie błękitem, nie gaś nigdy światła nadziei...

Tablica - tak! ale gdzie?

[adamkopciowski]

Witam ponownie wszystkich zainteresowanych Perecem. Jestem jak najbardziej za
tablicą. Zamość to przede wszystkim atrakcja turystyczna (pisze to jako osoba
nie mieszkajaca w Zamosciu, ale uwazająca go za napiekniejsze miasto
Lubelszczyzny). Zamosc jest wart tego, żeby promowac go nie tylko w Polsce, ale
również poza granicami kraju. Odpowiednie "rozreklamowanie" miasta, jako
miejsca urodzenia Pereca, czy też - co by o niej nie mówić - Róży Luksemburg,
może się tylko temu celowi przysłużyć. Jeżeli już ktoś na świecie kojarzy
Zamość, to kojarzy go przede wszystkim z tymi dwiema postaciami.
Problem tylko w tym, żeby z tablicą Pereca nie popełnić takiego błędu, jaki
popełniono w sprawie tablicy R. Luksemburg. Najpierw trzeba dokładnie
zlokalizować miejsce urodzenia pisarza. Ja nie upieram się, że moja koncepcja
jest słuszna. Jest to tylko hipoteza, ale mam nadzieję, że jako tako
racjonalnie wyjaśniona. Zwolennicy kamienicy Pereca 16 powinni przedstawić
swoje racje. I nie jest argumentem to, że takie miejsce urodzenia pisarza
funkcjonuje w literaturze regionalnej (A. Kędziora). Potrzebne są konkretne
dowody.
Bardzo cenię p. Andrzeja Kędziorę, zarówno osobiście jak i jako chyba
najlepszego znawcę przeszłości Zamościa. Niestety, formuła "Encyklopedii" (brak
aparatu naukowego - co zresztą było przez autora zamierzone ze względu na
objętość książki) nie podaje źródła informacji o kamienicy przy ul. Pereca.
Przepraszam, też wszystkich urażonych "jakimś Żydem". To tylko taka osobista
refleksja, dość gorzka. Zamość, który ma tyle atutów, nie potrafi ich
umiejętnie wykorzystać. Największą przyczyną tego stanu jest chyba ignorancja
ludzi, i to nie tylko tych "prostych", ale też i decydentów. Ja nie jestem
zamojskim regionalistą, nie mieszkam w Zamościu i proszę mi wybaczyć te słowa,
ale z zewnątrz czasami więcej widać niż od środka.
Od jakiegoś czasu zajmuję się oprowadzaniem grup obcokrajowców po
Lubelszczyźnie. W przedstawianych mi planach przez te grupy wyszczególniane są
miejsca w regione - obowiązkowe do zobaczenia. Zawsze jestw nich Kazimierz, a
Zamość jedynie sporadyczne. Dlaczego?
Zamość, przynajmniej dla mnie to miasto o wiele piękniejsze od
przereklamowanego, nudnego Kazimierza, będącego w mojej ocenie
mekką "Warszawki".
Co przyciąga ludzi do Kazimierza, a nie do Zamościa. Odległość - chyba tak, bo
przecież nie względy architektoniczne (Zamość -"perła renesansu" lista UNESCO
itp), przeszłość (ze znanych kazimierzan przypomina mi się tylko Hilary Minc)
czy klimat małego miasteczka.
Jednak na popularność trzeba sobie zapracować, a nie wychodzić z założenia, że
jaki Zamość jest piękny to każdy wie. Oczywiście, pomnik Zamoyskiego jest
potrzebny, nie neguję tego, ale czy to aż taka wielka atrakcja. Wiem, że jak
już go postawią, to będzie to stały punkt do którego będzie się prowadzić grupy
turystów (też tych z zagranicy).
Rozpisałem się chyba za bardzo. Proszę o refleksje rodowitych zamościan. Osoby
zautroczone tym miastem przynajmniej w Lublinie widzą tę sprawę podobnie do
mnie.
PS. Proszę jeszcze zważyć na nową sytuację. Wczesnym latem rusza muzeum w
Bełżcu. Wiele grup żydowskim będzie przeciągać na trasie W-wa - Bełżec przez
Lublin i Zamość. Gdzie się zatrzymają? Tylko w Lublinie? O to, że by tak się
nie stało trzeba zawalczyć.
Proszę spojrzeć na Włodawę i ożywienie jakie przyniosła temu sennemu
nadbużańskiemu miasteczku działalność Muzeum Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego
i osobista aktywność jego dyrektora p. Marka Bema. Wiele grup przez Włodawę
jedzie dalej do Sobioboru (to gałąź muzeum włodawskiego). To dopinguje do
działania tamtejsze środowisko. To też, do pewnego stopnia, pozwoliło na
organizację we Włodawie znanego na całą Polskę festiwalu 3 Kultur.
Znowu, ja z perspektywy Lublina widzę pewne zmiany w Zamościu właśnie w tym
kierunku (np.: zamojskie spotkanie kultur).
Ale to chyba za mało.

[januszx]

Niewątplwie Zamość jest jednym z najpiękniejszych miast nie tylko Zamojszczyzny
ale całego kraju i z pewnością nie jest to przesadzone twierdzenie.
Jeśli chodzi o osoby , z którymi kojarzona jest perła Renesansu to z cała
pewnośćią nalęzą do nich Icchok Perec a także Róża Luksembur. Czytałem Jej
listy do męża Leona Tyszki , i dochodzę do wniosku ,że była to niezwykła
kobieta, mądra , przedsiębiorcza , osoba, która w pełni angażowała się w
sprawę , którą się zajmowała. Ważne ,że także Róża L. została w tym wątku
przypomniana:-).
Trudno w tej chwili ustalić czy Perec urodził się w kamienicy przy Staszica ,
czy przy Pereca, ale zdecydowanie opowiadam się ,że kamienica przy Rynku
Wielkim. Jednego jesteśmy pewni ponad trzydzieści lat w tym właśnie domu
mieszkał ten wybitny pisarz a wielce prawdopodobne jest ,że tez tutaj przyszedł
na świat. Te argumenty powinny byc wystarczające, żeby tablica została
wmurowana właśnie tu.
JEśli chodzi o promocję Zamościa , nie boję się powiedzieć ,że ludzie , którzy
są odpowiedzialni za promocje Zamościa nie do końca dobrze wypełniają swoje
zadanie , mimo ,że napisaliśmy na tym forum wiele listów na temat promocji ,
reklamy Zamościa nikt własciwie się tym nie zainteresował , zastanwiam się
nawet nad tym czy o naszych pomysłach został poinformaowany Prezydent Miasta?.

Równiez nie mogę uwierzyć ,że Zamośc , który jest miejscem tak niezwykłym nie
został jeszcze odkryty. Ale żyjemy w takich czasach ,że bez reklamy daleko nie
pojedziemy , trzeba docierac do własciwych osób , do mediów, ktoś
profesjonalnie powinien zająć sie reklamą Padwy Pólnocy . Swoją drogą jestem
bardzo ciekawy czym zajmuję się Biuro Promocji Miasta? , jakie zadanie zostały
ostanio zrealizowane ?, gdzie przeprowadzono skuteczną promocje Zamościa? wjaki
sposób to zostało przeprowadzone?

JEśli chodzi o Żydów i osoby , które chciałyby poznać kulturę żydowską -
oczywiście ,że w związku z otwarciem muzeum w Bełzcu w naszym mieście powinni
pojawić się wielu turystów , którzy byliby zainteresowani także zwiedzaniem
Zamościa a tu napewno byliby mile zaskoczeni gdbyby mogli pójść pod dom , w
którym mieszkał ten wielki polski i żydowski pisarz, w tej sprawie nie
zrezygnuje mimo ,że nawet na forum nie spotakałem się ze zbyt duzym
zainteresowaniem, choć wiedzę ,że w końcu jest odzew i dziękuję.

HAsło tablica dla Pereca jest ciągle aktualne:-)
J

[adamkopciowski]

Dziękuje p. "JanuszowiX" za szybką odpowiedź. Ze wszystkim, co Pan napisał
zagadzam się. Żeby coś zdziałać - chodzi mi o promocję miasta - trzeba najpierw
zdać sobię sprawę z błędów i niedostatków które w tej dziedzinie zostały i są
nadal popełniane. Miło słyszeć, żę podobnego zdania są też rodowici
zamościanie, i że nawet wytykają konkretne zaniedbania.
Sprawa tablicy upamiętniającej Pereca nie jest sprawą nową, przynajmniej jeśli
chodzi o środowiska żydowskie. Od jakiegoś czasu z pomysłem upamiętnienia
miejsc związanych z żydowskim Zamościem nosi się zamojskie ziomkostwo w
Izraelu. Chcą oni stworzyć coś podobnego do szlaku judaistycznego, który został
utworzony w Lublinie. Prawdę mówiąć, do wejścia na to forum myślałem, że sprawa
choćby tablicy na domu Pereca interesuje tylko ich i że trudno będzie do tej
koncepcji przekonać mieszkańców, a przede wszystkim odpowiednie władze.
Cieszę się, że i po stronie "polskiej" słychać podobne głosy. Popieram je, tak
samo jak każdy, któremu zależy na promocji "Padwy północy".
Swoją drogą, wybitni Żydzi z Zamościa to nie tylko Perec i Róża L. To też
ogromnie zasłużeni dla żyd. życia umysłowego Cederbaum, Ettinger i wielu
innych. Zamość to miasto centrum haskali - oświecenia żydowskiego. Zamość w
odróżnieniu od Chełma, przysłowiowego "miasta głupców" to miejsce, o którym
mówiono, że "oddychanie jego powietrzema czyni mędrcem". O randze Zamościa dla
żyd. percepcji przeszłości można by pisać, pisać i pisać.

Ale widzę, że dla bardzo wielu są wstydliwe tradycje związane z hetmańskim
grodem.
Bardzo często, gdzy się sporzy na stosunek ludzi i instytucji do tego
zagadnienia, można odnieść przekonanie, że było, minęło, i że całe szczęście,
że już nie wróci.
Żydzi to chyba nadal w Zamościu (nie tylko zresztą tam) temat wstydliwy,
niewart większej uwagi. Dla wielu Żydzi to nie jest chlubna przeszłość ich
miasta, miasta które rozsławiali i przez swą spuściznę nadal rozsławiają, ale
wyciągnięte z najgorszych antysemikich uprzedzeń monstra.
Dlatego też napisałem w przedostatnim liście "jakiemuś Żydowi" bo tak widzę to
zagadnienie. Bo na dobrą sprawę, tak jest właśnie przez wielu zamościan
traktowany Perec, i jemu podobni - "jakiś tam Żyd".

Cieszę się mimo to, że są ludzie, którzy myślą inaczej. Oby było ich więcej.
Oby udało się dopiąć sprawę tablicy Pereca do końca. tego życzę Zamościowi. Ale
dopiero jak zobaczę, to wtedy uwierzę.

[januszx]

To piękne, ważne słowa. Kultura żydowska , zapomniana w Polsce , temat to
wstydliwy , dopiero po wyjaśnieniu rozumiem - „jakiegoś Żyda” - dobrze
powiedziane!.
Spojrzenie wielu ludzi, których znam jest dla mnie niezrozumiałe,
niewytłumaczalne muszę powiedzieć ,że często spotykałem się z przejawami
niechęci , czy nawet wrogości w stosunku do Żydów, ludzi , którzy nie mieli
kontaktu z Żydami a jednak wypowiadali się na Ich temat bardzo niepochlebnie ,
Często zastanawiałem się dlaczego tak jest?
Dobrym przykładem jest moja koleżanka MAgda, która była do Izraelitów
nastawiona bardzo negatywnie i często wygłaszała swoje nieprzychylne Żydom
opinie, działa się tak przy „lada” okazji. Chyba nie pomylę się gdy
zauważę ,że z pewnością każdy z nas spotkał się z podobnymi przykładami.
Sytuacja , o której mówię zmieniła się radykalnie , gdy Magda podjęła pracę w
firmie multimedialnej, której właścicielami są Żydzi , poznała ich bliżej , z
tygodnia na tydzień zmieniała zdanie , przekonywała się do tych ludzi ,
dostrzegała w nich to co dobre. Teraz trudno znaleźć lepszego Obrońcę Narodu
Wybranego ( ostatnio podczas Świat Wielkanocnych słyszałem ,że „kiedyś
Wybranego”??) niż Magda.

Ja osobiście znam tylko jednego Żyda , ale jest to wspaniały , niezwykle
miły , sympatyczny , dobry człowiek, nie oceniam na tej podstawie całego
narodu , znam też inne fakty i jestem pewny ,że warto poznać kulturę tego
narodu , który przed wojna stanowił połowę mieszkańców Zamościa ...!

Wierzę ,że tablica znajdzie swoje miejsce na zamojskiej kamienicy!.

Pozdrawiam serdecznie i zapraszam do dyskusji i do pisania J, z pewnością
mięlibyśmy okazję poznać wiele „ciekawostek” na temat naszej Perły.
Janusz

[users1]

Tyle tu pięknych i mądrych słów na tamat zamojskich Żydów i nie tylko padło tu
dzisiaj, że doprawdy brak mi słów aby coś więcej dodać od siebie. Mogę jedynie
powiedzieć że w całej rozciągłości zgadzam się z Wami MPnowie.
Już nie raz na tym forum rozmawialiśmy w kontekście tematów narodowościowych o
tolerancji. Niestety z przykrością zgadzam się z Wami że nie jest z tym
najlepiej. Mimo, iż wszyscy bez względu na rasę czy kolor skóry jesteśmy,
wydawałoby się ludzmi, to Polakowi, a w tym i Zamościaninowi wydaje się że jest
czymś więcej, czymś ważniejszym itp. Z moich obserwacji wynika, że wielu z
naszych współziomków Żyda traktuje szczególnie, wyjątkowo i to w tym negatywnym
znaczeniu. Dlaczego? Na to pytanie, ani zadając je samemu sobie, ani tym którzy
w bezmyślny sposów wyrażają swój antysemityzm, nigdy nie znalazłem rzeczowei i
mądrej odpowiedzi. Szkoda.
Jak już w jednym z wcześniejszych postów wspomniałem nie będę polemizował czy
IL Perec urodził się tu czy tam, poprostu za mało wiem na ten temat, a i nie
czuję się na siłach do prowadzenia badań w tym zakresie, choćby z braku dostępu
do materiałów źródłowych, czy zbyt słabego w tym przedmiocie przygotowania.
Ważne jest, i z tym zgadzamy się wszyscy, że IL Perec to niezwykła postać w
historii Zamościa. To właśnie Zamość jako miasto liczące na turystów powinno
wykorzystać, tylko...
Właśnie nie raz, o czym Januszu wspominałeś, przekonaliśmy się że Ratusz nie
wiele robi sobie z naszego pisania. Uważam, a o tym mówiłem gdy spotykaliśmy
się w realnym świecie, że aby ktoś nas przynajmniej wysłuchał powinniśmy
przestać być anonimowi, powinniśmy także krzyczeć na ten temat jako realni
obywatele tego miasta, domagać się od decydentów podjęcia pewnych konkretnych
działań. Jednak próby spotkań w realnym świecie (moim zdaniem) dowodzą że mało
jest tych forumowiczów, którzy nie boją się odsłonić co nie co swojej
prywatności. Może nie mam racji, ale tak to oceniam. Nie oznacza to jednak, że
rezygnuję z podejmowania prób mówienia o Zamościu, jego historii,
wielonarodowym i wielokulturowym charakterza.
Reasumując powyższe wyrażam swoje poparcie dla upamientnienia IL Pereca poprzez
wmurowanie tablicy pamiątkowej przy ul Staszica 23.
Uporczywie nasuwa mi się jednak pytanie kto i z jakich środków mógłby to
zrobić? Ostatnie moje działania w przedmiocie pozyskania sponsorów dla II
Zamojskich Spotkań Kultur, może zbyt słabe i nieudolne, nie nastrajają mnie
pozytywnie w tym przedmiocie. Rozmawiałem z wieloma ludzimi, wysłałem dość
sporą ilość listów - do dziś mimo wcześniejszych obietnic nie przyniosło to
oczekiwanego rezultatu.
Pozdrawiam
W.2
Chciałbym na jeszcze koniec podziękować Panu Adamowi za to że przyjmując
zaproszenie na nasze forum pisze tu o tak dla Zamościa ważnych sprawach.

Pieniądze to nie problem

[adamkopciowski]

Szanowni Panowie,
dziękuję za ciepłe słowa. Pieniądze to nie jest problem. Rok temu szefowa
zamojskiego ziomkostwa w Izraelu (Ewa Bar-Zeev) powiedziała mi o pomyśle
upamiętnienia żydowskich miejsc w Zamościu. Realizacja tego zamysłu miała być
sfinansowana przez zamojskich ziomków w Izraelu, a jej prośbą było wytypowanie
w Zamościu konkretnych miejsc. Tablice miały być trwałe i ładne (marmur), nie
takie jak w Lublinie na szlaku judaistycznym (blacha). Niestety wtedy byłem
zajęty kilkoma innymi sprawami i propozycję tą na jakiś czas odłożyłem.
Mam jednak nadzieję, że jest ona nadal aktualna. Na pewno jednym z miejsc gdzie
izraelscy zamościanie widzieli by tablicę pamiątkową jest dom Pereca.
Prawdę mówiąc, obok braku czasu nie podjąłem tego tematu również z kilku innych
powodów. Wyobraziłem sobie natychmiast całą drogę urzędową, którą należało by
przejść, aby uzyskać zgodę na te tablice. Druga obawa związana była z
wandalami. O ile tablice umieszczone na elewacjach domów były by w jakiś
sposób "odporne na zniszeczenie" o tyle, w ogóle nie miałem pomysłu jak
zabezpieczyć tablicę (i jak ją w ogóle postawić) upamiętniającą miejsce wywózek
Żydów z Zamościa do Bełżca - rampa "buraczana" przy Orlicz-Dreszera.
Z miejsc, które mi wówczas przyszły do głowy:
1. synagoga
2. mykwa
3. dom Pereca
4. dom R. Luksemburg
5. synagoga na Nowej Osadzie (również jako siedziba Judenratu w czasie wojny)
6. rampa kolejowa na Orlicz-Dreszera
7. budynek żydowskiego gimnazjum na Sienkiewicza
8. siedziba TOZ-u przy ul. Radzieckiej 20 (nie wiem czy ten budynek jeszcze
istnieje)
i chyba tyle
jeśli komuś przychodzą do głowy inne propozycje, to zapraszam do ich dodania

Przy okazji ostatnio pojawiły się dwie strony internetowe poświęcone
żydowskiemu Zamościowi, przepraszam - trzy

1. tłumaczenie na ang. hasła "Zamość" z hebr. "Pinkas HaKehillot" (Księgi gmin)
polecam, jest tam b. dużo informacji:

www.jewishgen.org/yizkor/pinkas_poland/pol7_00203.html
2. Strona o żyd. Zamościu stworzona przez "Muzeum Diaspory" (Beit Hatefutsot) w
tel_Avivie

www.bh.org.il/Communities/Archive/Zamosc.asp
3. Strona ziomkostwa zamojskiego w Izraelu, jest tam b. ładne zdjęcie chóru z
zamoj. synagogi

www.zchor.org/zamosc/zamosc.htm
Pozdrawiam wszystkich

[januszx]

Panie Adamie,

To są bardzo ważne informacje, nie wiedziałem ,że w Izralelu jest tak aktywna
grupa zamoyskich Zydów. Cóż mam nadzieję ,że tablice , o których mówimy
niedługo znajdą godne miejsce. Wielka tragedia zamojskich Żydów powinna być
chociaż w ten sposób wspomniana i uhonorowana.
Ci ludzie przeszli piekło w czasie drugiej wojny. Pozwolę sobie w tym miesjcu
na kilka słów refleksji
Nie mogę wprost w to uwierzyć ,że jeszcze sześciesiąt dwa lata temu w Zamościu
i innych miasteczkach Zamojszczyzny obok siebie żyli Polacy i Zydzi , w różny
sposób splatały sie losy tych dwóch narodów.
Minęło dwa lata i Zydzi znikli!, jakby wyparowali , to wprost niesłychane.
Wielu było jednak sprawiedliwych - dziesiątki tysięcy Polaków , którzy narażali
swoje życie dla innych ludzi. Wczoraj przypomniał nam o tej sprawie Marsz
żywych , gdzie spotkali sie Ci co przeżyli, Ich potomkowie , były także osoby ,
które ratowały Żydów od zagłady.
Mimo tej pomocy jednak tak wielu zginęło, oglądałem przerażające wystawy w
Zydowskim Instytucie Historycznym w W-wie i przez długi czas nie mogłem się
otrząsnąć , zdjęcia i słowa , które czytałem na długo pozostały w pamięci...

pozdrawiam serdecznie
Janusz

[jbb3]

Januszx,
Na Twoje pytanie gdzie wystawiono "Noc na Starym Rynku" odpowiadam w tym watku .
W latach 1973-1975 w teatrze Zydowskim w Warszawie. W 1974 wystawiono we
Wroclawiu w teatrze Kameralnym ,wczesniej Zydowskim.Wlasnie na tym spektaklu
bylem. W rezyseri Szymona Szurmieja . Jedna z glownych rol ( Mariusz ma racje )
grala jego zona Golda Tencer.
Druga sprawa to nie powinienes byc oburzony okresleniem Pana Adzma "jakiemus
Zydowi". Jest to gorzka prawda.Pan Adam jako nie rodowity Zamojszczani nie zna
szczegolow. Po zamojsku to powinno brzmiec " jakiemus zydkowi ".Nawet mowiac
o znamienitych postaciach z Zamoscia pochodzenia zydowskiego.Zona mojego
przyjaciela opowiadala zdarzenie jak w latach szecdziesiatych jako mloda
maturzystka w ramach kola kulturalnego zbierala informacje o Boleslawie
Lesmianie.Pamietam ze mowila mi jak byla zaskoczona opiniami : Ten zydek,
jakis zydek, parszywy zydek. Dzisiaj tez to jest ,wystarczy nawiazac rozmowe
nie o Zydach a na przyklad o zwrocie synagogi. Nie dziw sie ze sa
ludzie,potomkowie Zydow zamojskich interesujacy sie Zamosciem.Nawet dla nich
juz urodzonych w innych krajach jest to czesc ich dziedzictwa. Jakiekolwiek by
bylo. Sam spotkalem dosyc mlodego czlowieka ktory przy kazdym spotkaniu ciagle
pytal o Izbice z ktorej pochodzil jego dziadek. Upamietnienie IL.Pereca jest
dlugiem Zamojszczan dla Tego wielkiego czlowieka. Pozdrawiam serdecznie
Wszystkich ,JBB.

Jankiel Groiser

[januszx]

Jest jeszcze jeden Żyd , którego wspomnę w tym miejscu ...to Jankiel Groiser ze
Szczebrzeszyna. Czytałem o Jego niezwykłej historii. W czasie kampanii
wrześniowej walczył w polskiej armi a następnie został internowany przez
Rosjan , udało mu się jednak uciec i wstąpił do armi Andersa , tworzonej w
Związku Radzieckim. Następnie walczył o wolną Polskę , został ranny w bitwie o
Monte Casino. Gdy skończyła sie wojna wrócił do swego rodzinnego miasta , lecz
tam nie spotkał nikogo z bliskich! , wszyscy zostali wymordowani , albo na
miejscu kopiąc sobie grób, na swym żydowskim cmentarzu, leżąc w tym grobie -
strzałem w tył głowy , albo wywiezieni do Bełzca ...
Jankiel przeżył staraszny szok, także psychiczny , gdy tą tragedię ujrzał na
własne oczy, lecz pozostał w Szczebrzeszynie. Często widywano go na rynku
płaczącego, a gdy do maisteczka przyjeżdzali ludzie na cotygodniowy targ ,
Jankiel przynosił w wiaderkach wodę i poił zmęczone, chłopskie konie.

Umarł w roku 1970 i całe miasto zastanawiało się co począć ? , cmentarz
żydowski był zaniedbany , nie było tez osoby , która mogłaby pochować tego
ostatniego Żyda Szczebrzeszyna zgodnie z wymogami wiary mojżeszowej , zebrali
się mieszkańcy Szczebrzeszyna i uradzili ,że Jankiel Groiser powinien być
pochowany na cmentarzu katolickim i tak też się stało , na jego nagrobku
umieszono gwiazdę dawida.
A może ktoś zna jeszcze inne szczegóły?, lub podobne historie...
J

[januszx]

zamoscroztocze.blox.pl/html/1310721,262146,21.html?155

Przesyłam zdjęcia , które otrzymałem od naszego kolegi:-)
Pozdrawiam J

[januszx]

Tablica dla I. L. Pereca , temat jest ciągle aktualny, czekamyna konkretne
działania magistratu w tym kierunku!
Ten temat wciąż pozostaje bardzo ważny a ten wielki pisarz oczywiścei pozostaje
dla mnie jednym z NAJWIĘKSZYCH bohaterów Zamościa.
Krótka biografia bohatera wątku w pierwszym wpisie , zachęcam do lektury:-)
J
--
Zanućcie pieśń i uderzcie w bęben
W mile dźwięczącą cytrę i harfę
Zadmijcie w trąby na nowiu
W pełnie, w dniu święta naszego (Psalm 81,3-4)

[koziorozka]

Z wielka uwaga przeczytalam WSZYSTKIE posty z tego watku i zalegly sie we mnie
watpliwosci. Juz nie jestem taka pewna, ze tablica to dobry pomysl. Ciagle
bedzie wymazana jakims antysemickim graffiti, pochlapana farba? Moze miejscy
urzednicy nie chca wtykac kija w mrowisko, draznic niektorych mieszkancow? Czy
to zle? Jest ulica Pereca i moze tak jest lepiej? Nie wiem.

[koziorozka]

Przejrzalam angielskojezyczne strony, ktorych adresy podal Adam Kopciowski i
sadze, ze jako zalozyciel tego watku moglbys najpierw spokojnie poslac posta do
pani dr Eva Bar Ze'ev, e-mail [e-mail]
(The Israeli Organization of ZAMOŚĆ Jewry & Their Descendants
10 Be’eri St., Tel-Aviv 64682, Israel, Tel/Fax: [phone])i dowiedziec sie,
czy ta organizacja cos juz robila w sprawie tablicy i u kogo w urzedzie w
Zamosciu ta sprawa lezy. Wtedy bysmy wiedzieli, gdzie naciskac.

[januszx]

Wysłałem list pod adres dr Ewy Bar Z. , wrócił z informacją - nie doręczono ,
Koziorożko pomożesz szukac innego miejsca doręczenia?
Pozdrawiam
J
--
"Król umacnia kraj prawem;
kto sciąga wiele podatków, niszczy go"!
Przypowieści Salomona: 29.4

Wyobrazcie sobie Panstwo, ze...

[blotniarka.stawowa]

...w niewielkim miescie w USA zyl i tworzyl w 19 wieku calkiem niezly pisarz o
nazwisku John Kowalski. John nigdy nie byl w Polsce, ba - nawet w Europie.
Jego pra-pra przodek bowiem, chlop panszczyzniany, Michal Kowalski przybyl na
nowy lad juz na statku Mayflower, razem z pierwszymi osadnikami pare wiekow
wczesniej. Rodzina rosla w sile, z pokolenia na pokolenie, az wydala swoj
najwiekszy owoc - owego pisarza. Dumne jest z niego amerykanskie, zasciankowe
miasteczko. Rada miejska ustala, ze przydala by sie jakas izba pamiatkowa w
holdzie pisarzowi, a moze tylko tablica...

Poniewaz biedne miasteczko nie ma funduszy na takie ekstrawagancje (ostatnio
nawet musialo ograniczyc wywoz smieci do raz na 10 dni zamiast raz na tydzien),
postanawia zwrocic sie o pomoc finansowa do ... Polakow. Co glosniejsi krzycza
w radzie miejskiej - a co, Polak byl, niech Polacy mu stawiaja tablice!
To wcale nie szkodzi, ze juz jego dziadek po polsku nie gadal. Polak i juz! A
ze archiwa pokazuja, ze pra-pra-dziadek panszczyzniany byl "wlasnoscia" majatku
Zamoyskich, tutaj udaja sie niegodziwi Amerykanie po pomoc finansowa.
Tablice chcemy dla waszego rodaka, placic co laska, a zywo! Obowiazkiem
Zamoscia jest finansowac takie szlachetne przedsiewziecie!

P.S.
Dla tych, co nie zrozumieli (przepraszam, mysle ze takich nie ma, ale na wszelki
wypadek):
Obowiazkiem Izraela jest finansowac takie szlachetne przedsiewziecie (Perec)!

[januszx]

A to Ci pouczająca historia...,
W zasadzie nie ważne kto sfinansuje tablice , czy uczyni to Zamośc czy zamojscy
ziomkowie a najlepiej gdy obie grypy połączę swe siły...
Koziorożko jeśli tylko znajde wolną chwilę z pewnośćią taki list napiszę ,
chyba ,że ktoś z miłych forumowiczów mi w tym zechce pomóc?.
Pozwólce ,że powtórzę, Perec był Żydem ale jednocześnie uważał sie za polskiego
patriotę np. całym sercem popierał powstanie styczniowe!
Pozdrawiam serdecznie
J
--
Zanućcie pieśń i uderzcie w bęben
W mile dźwięczącą cytrę i harfę
Zadmijcie w trąby na nowiu
W pełnie, w dniu święta naszego (Psalm 81,3-4)

Zamojscy Zydzi

[koziorozka]

A ja ze strony Israeli Organization Of Zamość Jewry dowiedzialam sie, ze
potomkowie (drugie i trzecie pokiolenie) zamojskich Zydow od 8 lat kazdego
lipca jest w Zamosciu. Tego roku tez byli i wraz z wladzami miasta jakas
tablice na synagodze odslonili. Czyli cos sie dzieje, wiec moze po kolei i
Perec sie swojej doczeka.

[januszx]

koziorozka napisała:

> A ja ze strony Israeli Organization Of Zamość Jewry dowiedzialam sie, ze
> potomkowie (drugie i trzecie pokiolenie) zamojskich Zydow od 8 lat kazdego
> lipca jest w Zamosciu. Tego roku tez byli i wraz z wladzami miasta jakas
> tablice na synagodze odslonili. Czyli cos sie dzieje, wiec moze po kolei i
> Perec sie swojej doczeka.

Miła Koziorozko czy mogę Cię prosić o podanie adresu do Ziomków z Izraela ,
napisałem list kilka tygodni temu ale nie mam odpowiedzi i chciałbym sprawdzić
czy jest jakiś inny kontakt najlepiej mailowy ...ale może i telefoniczny być
Pozdrawiam
J

[koziorozka]

Wszystkie namiary znajdziesz na stronie www.zchor.org/zamosc/zamosc.htm -
niestety po angielsku. Jesli to dla ciebie klopot, spotkajmy sie przy
komputerze i ci przetlumacze - oboje jestesmy z Wawy. Szefową (Chairperson) tej
organizacji jest:
Eva Bar Zeev, 10 Be’eri St., Tel-Aviv 64682, Israel, Tel/Fax: [phone], e-
mail: [e-mail].

[januszx]

Miła Koziorożko
Na ten adres juz napisałem list kilka tygodni temu jednak mam wiele dasnych
żeby przypuszczać ,że list nie dotarł do adresata . a proawdopodobne jest ,że w
ogóle nie doszedł do nikogo ...czy nie ma innego adresu ? jeśli jeszcze mogę
prosić..pisz tu lub na pocztę :-)))
Pozdrawiam
J
--
"Wykształcenie dzieci cenniejsze jest od wszelkiego złota , otwieram Wam tego
wykształcenia niewyczerpaną krynicę w tej oto Akademii, z której synowowie Wasi
mogą je do sytości czerpać"
Knaclerz Jan Zamoyski

[januszx]

koziorozka napisała:

> Wszystkie namiary znajdziesz na stronie www.zchor.org/zamosc/zamosc.htm -
> niestety po angielsku. Jesli to dla ciebie klopot, spotkajmy sie przy
> komputerze i ci przetlumacze - oboje jestesmy z Wawy. Szefową (Chairperson)
tej
>
> organizacji jest:
> Eva Bar Zeev, 10 Be’eri St., Tel-Aviv 64682, Israel, Tel/Fax: [phone]
> 15, e-
> mail: [e-mail].

Dzwoniłem pod podany telefon ale niestety włącza się sekretarka na pozostawione
wiadomości nie odpowiedziano ...jak na razie
Pozdrawiam
J
--
"Pan Kanclerz jest mąż roztropny, rozważny i bardzo biegły... zwykle z
cudzoziemcami rozmawia po łacinie , lubo z łatwością tłumaczy sie w pięciu lub
sześciu językach..."
Bonifacy Vanozzi

[januszx]

Odpowiedź , tutaj droga Kex znajduje się odpowiedź na pytanie dlaczego tak
często wracam do Icchoka Lejb Pereca , przeczytaj :-)))
Pozdrawiam
J
--
"Nie boję się ani potęgi kanclerza ani Jego miecza, lecz rozumu i charakteru.
Czuwa on dzień i noc i zawsze jest gotów do skoku..."

Hannibal z Kapui

[sabina8]

Może trochę dorzucę informacji, raczej aktualnych. Adres mailowy do ziomkostwa
jest prawidłowy, ale trzeba być cierpliwym, to można doczekac się odpowiedzi
([e-mail]).Co do tablic - to do prezydenta przyszło pismo w tej
sprawie. Oprócz Pereca, wymieniony jest Huberman (słynny skrzypek) i R.
Lukxemburg. Nie wiem, czym się ta sprawa skończy, bo podane w piśmie adresy
domów są wątpliwe (dom Róży - ul. staszica 37). Jeśli ktoś czytał ostatni
Archiwariusz, to będzie miał następne wątpliwości co do domu Pereca - chociaż ja
wierzę A. Kopciowskiemu, bo jest jak mrówka dokładny. W Encyklopedii Zamościa
jest trochę błędów rzeczowych, ale zawsze można posiłkować się innymi
materiałami, albo poszperać w archiwach. Co do samych tablic - jeśli mają
wyglądać tak, jak te na synagodze, to może lepiej trochę poczekać, aż się
budynki wyremontują, a przy okazji może znajdzie się kasa na kamienne
tablice.Poza tym biblioteka siedzi już na walizkach i może coś ruszy w
synagodze. Może będzie ktoś, kto zajmie sie tu na miejscu sprawami żydowskich
pamiątek, a może i innych mniejszości? Przecież ich tu było sporo. Przy okazji
dodaję jeszcze jedna stronę - zamojskiego ziomkostwa: www.manishma.org/zamosc
.A tak przy okazji - czy ktoś był w Tomaszowie na Dniach Dialogu, a może na
Zamojskich Spotkaniach kultur? Tam też można się dowiedzieć ciekawych rzeczy o
mniejszościach.

[januszx]

Sabina wielkie dzięki za garść najnowszych informacji:-)),
Bardzo cieszą te pozytywne informacje o tablicach dla wielkich Zamościan.
Oczywiście widziałem tablice na synagodze i wydaje mi się ,że rzeczywiście
warto poczekać na kamienne:-)
Pozdrawiam serdecznnie
J
--
"Pan Kanclerz jest mąż roztropny, rozważny i bardzo biegły... zwykle z
cudzoziemcami rozmawia po łacinie , lubo z łatwością tłumaczy sie w pięciu lub
sześciu językach..."
Bonifacy Vanozzi

Dziekuje Sabino

[koziorozka]

za jakze konkretne informacje. Zgadzam sie z Toba, ze lepiej dluzej poczekac na
ladne kamienne tablice. Twoj post utwierdzil mnie w przekonaniu, ze tu na forum
nie mamy wielu danych, wiec powinnismy byc bardziej powsciagliwi w ocenie
dzialan wladz Zamoscia. Tylko ludzie mieszkajacy w Zamosciu maja prawo mocno sie
od tych wladz czegos domagac, my tylko sugerowac.

[sabina8]

Rzeczywiście, nie jesteś antysemitą, chociaż iskrzy z Twojej wypowiedzi. Twoje
myślenie jest takie same jak wielu ludzi, którzy nie lubią czytać, słuchać, a
lubią mówić głupoty. Jeśli jesteś w Zamościu, to idź do synagogi i zapytaj
pracujące tam osoby, czy cierpią z powodu przeprowadzki. Na pewno żal im tych
cieplutkich zimowych dni, kiedy przy odrobinie szczęścia miały w pomieszczeniach
10-15 stopni, a włączenie grzejników powodowało zwarcia w przestarzałych
instalacjach. Posiedź w czasie deszczu w czytelni, może będziesz tym
szczęściarzem którego kopnie prąd płynący w kablach leżących na podłodze, często
wilgotnych i ciągle chowanych przed inspekcją pracy. Wyobraź sobie, że Żydzi są
zadowoleni, że termin wyprowadzenia się biblioteki przesuwa się, bo zdają sobie
sprawę ile pracy i wydatków czeka ich już wkrótce. Jeśli "zabrali" (jak
uważasz) tę synagogę, to na pewno nie po to, żeby kiwali się w niej co jakiś
czas przyjezdni Żydzi,bo miejscowych nie ma, albo wolą nie przyznawać się do
tego . Chętnie założę się z Tobą, że pewnego dnia pójdziesz tam wysłuchać
ciekawej prelekcji, posłuchać muzyki, albo zobaczyć dobrą wystawę. Mam nadzieję,
że będziesz miał odwagę powiedzieć mi o tym, kiedy to się stanie. A co do tablic
- ma ją Żydek Lesman, dlaczego nie mogą mieć inni Żydkowie. Szalom przyjacielu!

[users1]

Brawo Sabina, a właściwie powinienem powiedzieć: dziekuje Sabina
W.2
--
users.blox.pl/html
users2.blox.pl/html

[januszx]

Sabino mam najswierzzee informacje! , postaram się je przekazać na podany przez
Ciebie adres...
Pozdrawiam
J
--
"Pan Kanclerz jest mąż roztropny, rozważny i bardzo biegły... zwykle z
cudzoziemcami rozmawia po łacinie , lubo z łatwością tłumaczy sie w pięciu lub
sześciu językach..."
Bonifacy Vanozzi

[koziorozka]

Nie podzielisz sie tymi informacjami z nami? Tez jestem ciekawa.

[januszx]

To informacje dotyczące Morisa z Komarowa ,w zasadzie podałem je w innym watku
a te , które mi jeszcze zostały zaraz przedstawię:-)
Pozdrawiam
J

Dla Icchoka Pereca pamiątkowa tablica! - brak...

[januszx]

Mozna powiedzieć,że w tym temacie piszemy już od lat , postanowiłem dowiedzieć
się czy są nowe informacje
Przed kilku tygodniami spacerowałem po uliczkach Rynku Wielkiego i sprawdziłem
czy wielki Zamościanin ma w końcu swoją tablicę ? Okazało się ,że na kamienicy
przy ul. Staszica wciaż nie ma zadnej informacji o tym ,że w tym domu mieszkał
Icchok Perec!..., mimo wielu pozytywnych działań ekipy obecnie rządzącej
miastem tu trudno nie dostrzec zaniechań...
O Icchoku Perecu mozna przeczytać powyżej , szczególnie polecam wpisy p. Adama
Kopciowskiego

[konradts]

ale przeciez jest ulica Peraca to po co jeszcze ta tablica

[andrzej.sawa]

Choćby po to,żeby ludzie wiedzieli kto zacz i może nie pomyliłbyś pisowni nazwiska

[konradts]

ale ja sie tylko pomylilem ludzie znaja ta ulice Pereca

[andzia311]

Protestuje!
Musimy koniecznie na zyczenie Janusza upamietniac jakiegos pejsatego Zyda?
A co nie ma Polakow w Zamosciu do powieszenia:-)

--
Moja sygnaturka:
Nie zrzucac sniegu z dachu Sejmu!

[andrzej.sawa]

andzie,uważaj zgłoszenie na ochotnika do powieszenia.Ciekawe na jakim sznurze
Cię powieszą

[andzia311]

A wogole to sie Janusz troche zastanow i spasuj.
Czy my sie naprawde nie uwolnimy nigdy od wywieszania tablic
pamiatkowych,nadawania imion i nazwisk ulicom, domom, szkolom , instytutom,
instytucjom, fabrykom itp?
Po piersze ze to RUSKI zwyczaj po drugie, ze to uwlacza godnosci.
Przemysl to dobrze i odpisz mi, ze w Twoim mniemaniu Rondo JP II albo Aleja JP
II brzmi pieknie!

[andzia311]

--
SE DICE, QUE EN LA
PRIMIERA CITA NO
DEBERIAS IR AL CINE...

[konradts]

to co tablice w Rosji wieszaja? ja widzialem tez w niemczech tablice ale nie
wiem sam czy trzeba tej tablicy

[andrzej.sawa]

Każda miejscowość miała znaczących mieszkańców.Ilu?Rozmaicie.Czy potrzeba ich
upamiętniać.Zwyczajowo nadaje się odpowiednie nazwy ulicom,ale czy nie można
dodatkowo zaznaczyć miejsca ich zamieszkiwania lub pracy?W promocji miasta jest
ważna historia,a tam swą m.in.nazwiska.Czy turysta nie spyta,a gdzie ten i ów
mieszkał?Piszę o tym,bo na ten temat są wątpliwości i w Chełmie.Są ludzie,którym
niepodoba się,że w polskim Chełmie jest tablica na budynku związanym z
Ukraińcem,pierwszym prezydentem Ukrainy,po I wojnie.
A w ogóle czy to problem.Ile takich tablic potrzeba byłoby w Zamościu?

Kto jeszcze znany ?

[januszx]

Andrzeju oczywiście trafiasz w sedno! taki jest cel umieszcenia tablicy o
znanej osobie - oczywiście nie oznacza to ,że nie mozna tej osoby upamiętnić
tez w inny soposób .Jesli sa pomysły i jest za co sfinansować ów projekt ...nie
widzę przeszkód - trzeba tylko sprawę przedyskutoać z Prezydentem , mam w tej
kwestii pewne doświadczenia :-) .
Co raz więcej tursytów odwiedza naszą Perłę i pyta o znane osoby , gdzie
mieszkały , jak długo? , czym zasłuzyły się ?a dla miasta? i taka tablica
mogłaby pomóc...
Przecież ta lista może być otwarta :-), kto jeszcze oprócz I. L. Pereca
zasługuje waszym zdaniem na taką formę upamietnienia ?

Bolesław Leśmian ,Wiktor Zin (wiem głownie Hrubieszów ale przecież wykonywał
prace zswiazane z miastem idealnym) Marek Grechuta , Ostatni Ordynat Jan
Zamoyski...
Pozdrawiam

[koziorozka]

Protestuję. Chcesz kamienice tablicami poobwieszać jak choinki? Kiedyś tu
wymienialiśmy najsławniejszych ludzi związanych z Zamościem. Czy sie to komu
podoba, czy nie najsławniejsza w świecie jest Róża Luksemburg i Perec. W Polsce
Leśmian. Im tablice - pozostałym pamięć, szacunek, monografie niech wystarczą.
Dodałam, poszperałam i oto, co mi wyszło:
Adamczyk Waldemar – piłkarz
Berdak Janina = www.republika.pl/janinaberdak
Błaszczuk Jan – afera Kolmex :)
Alicja Czajkowska – Magdziak = um.stalwol.pl/aktual.138.html
Józef Epstein (Joseph Epstein, Joseph Andrei, Pułkownik Gilles) urodzony w
Zamościu w 1911 roku przywódca francuskiego ruchu oporu w czasie II Wojny
Światowej. Stracony przez Niemców w 1944 roku.
Grechuta Marek - piosenkarz
Huberman Bronisław – sławny bardzo, ale Częstochowa go sobie zawłaszczyła.
Leśmian Bolesław - poeta
Luksemburg Roza
Łukasiński Walerian
Morando Bernardo
Niklewicz Adam - (ur. 1957) artysta malarz urodzony w Zamościu, ukończył
Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych w Zamościu. Obecnie mieszka w Stanach
Zjednoczonych i tam uznawany jest przez krytykę za czołowego rysownika. Jego
prace można zobaczyć na okładkach najpopularniejszych amerykańskich czasopism.
Nomejko Wojciech
Nowosadzki Zbigniew = www.artforum.ms/artysci/nowosadzki.html
Paszt Witold - (ur. 1950) urodzony i mieszkający w Zamościu muzyk, wokalista -
współzałożyciel popularnej w Polsce grupy VOX
Pekosiński Bronisław
Perec Icchok Lejbusz
Racewicz Joanna - dziennikarka telewizyjna, reporterka. Uczyła się w I L.O. w
Zamościu.
Surzycki Julian = www.mostypolskie.pl/?lewe=54&plewe=195&prawe=&strona=14
Szymonowic Szymon
Ścibakówna Beata - aktorka
Tukiendorf Maria = www.umcs.lublin.pl/?akcja=osoba&id=790&lang=1
Zamoyski Jan – kanclerz
Zamoyski Jan - ostatni ordynat
Zin Wiktor
--
Zamość zadziwia

[andrzej.sawa]

Wy w Zamościu zrobicie jak chcecie,ale kozio..przesadziła w drugą stronę.Co mnie
obchodzi Róża l.Niech sobie będzie sławna na świecie,ale jej zasługi dla nas są
nazwijmy delikatnie wątpliwe.Następny przypadek,artysta ur.w 1957,kto
proponowałby tablicę,jeszcze za wcześnie, a więc zagrożenia nie ma.Paszta
lubię,ale chyba jeszcze nikt tablicy nie będzie proponował.
Popatrzyłbym na sprawę z innej strony.Jeżeli są budynki związane z danymi
osobami lub wydarzeniami, to policzmy ile osób przypada na dany budynek,jeżeli
2-3 to mogą być osobne tablice.Jeżeli nie ma budynku lub pewnego adresu
związanego z daną osobą,to można umieścić tablice na lub w ratuszu.To samo
dotyczy wydarzeń.
Ale w Zamościu wy zrobicie,jak chcecie,bo to sprawa mieszkańców miasta.

Tablice dla J. Zamoyskiego, Zina , Grechuty

[januszx]

Moi Drodzy , przeciez nie każdy musi mieć tablicę !, warto jednak
dyskutowac...zastanawiac komu ewentualnie taką (lub i n n ą ) formę
upamietnienia moglibyśmy zaproponowac , czyz nie??. I nie przesadzajmy
Koziorozko kilka tablic z pewnością nie stworzy choinki z p e w n e j jednak
liczby zamoyskich kamienic. Gdy kroczę np Nowym Swiatem , Krakowskim
Przedmieściem , Chmielna czy Alejami mogę poznac fragment historii miasta
jedynie czytając informacje na tablicach właśnie .
Róża Luksemburg - rzeczywiście bardzo kontrowersyjna kwestia , znana
jest lecz p r z y n a j m n i e j bardzo bardzo bym się zastanowił

Każdego roku wzrasta liczba turystów , przyjeżdzają do Zamoscia , przemierzają
jego renesansowe uliczki, podziwiaja niezwykłą urode kamienic ... i co
sobie "duma" taki turysta ? a no z pewnością przychodza mu do głowy rózne
mysli;-)
ale możemy zakładać ,że jedna z nich jest :
"a kto znany tu mieszkał ?kto uczynił coś dla tego miasta ?" i np. słyszał ów
turysta ... o ostatnim Ordynacie, potomku wielkiego Hetmana , Ojcu obecnego
Prezydenta , a no właśnie słyszał , teraz z przyjemnością przeczytałby
informacje "tu a tu mieszkał (pracował ) Jan Zamoyski , potomek wielkiego
Rodu , bardzo zasłużonego dla Rzeczypospolitej i dla ukochanego miasta (...)"

Przeczyta informację o Wielkich Zamościanach: Zamoyskim , Perecu, Grechucie ,
Zinie (wiem głównie Hrubieszów),
pod jednym (przynajmniej) warunkiem..,że jakiś "zmyślny umieści je tam gdzie
ów przechodzień skieruje swój wzrok...

Jest jeszcze kwestia upamietniania żyjących ale to tez się zmienia i teraz nop
mamy port lotniczy im Lecha Wałęsy
J

[koziorozka]

A widziałeś obecne tablice na kamienicach przy portalach?
Wg mnie mogłyby byc mniej jaskrawe, ale zadanie świetnie spełniają.
Jedna tablica z kilkoma informacjami naprawdę wystarczy.
--
Zamość zadziwia

[januszx]

Miła Koziorożko ta propozycja również i zdecydowanie w a r t a jest
przemyślenia :-))
Pozdrawiam
J

[andrzej.sawa]

Dawno temu byłem w Zamościu i nie pamięta.Czy u Was opisane są nazwy ulic-tzn
pochodzenie nazwy?

[konradts]

a gdzie o tym pisza w ktorym miescie?

[andrzej.sawa]

W Łodzi,Częstochowie...Nie wszystkie ulice,ale napewno sporo

[koziorozka]

Pierwszy raz wklejam link do obrazka na forum, ale jeśli mi sie uda, to
zamojskie tablice wygladaja tak:
img296.imageshack.us/img296/2153/tabliceinformacyjne3zn.jpg
O zawieszaniu informacji przy tablicach z nazwami ulic pierwsze słyszę.
--
Zamość zadziwia

Brak informacji o Perecu

[januszx]

--------------------------------------------------------------------------------
Zgadza się Koziorozko , bardzo dobrze się udało wklejenie;-)
Własnie gdy spacerowałem kilka tygodni temu podcieniami a nad rynkiem
fruwały "beztrosko gołębie ...zauważyłem owe tablice , poszedłem zatem pod
kamienice w której najprawdopodobniej, mieszkał wielki pisarz, mecenas
rodziny Zamoyskich -Icchok L. Perec i cóz się okazało
Na owej kamienicy równiez została umieszczona tablica , niestety ani słowa o
bohaterze tego wątku:-(! .
Oczywiście, bardzo mi się podoba wiele pomysłow prezydenta miasta ale w tej
kwestii dziiałania Pana Marcina Zamoyskiego - w zasadzie ludzi p. prezydenta
czy Biuro Promocji Miasta śpi?- są niekoniecznie dobrze przemyślane i właściwe
dla miasta oraz turystów.

Co zamojskie dziecko czy licealista wie o tym wybitnym Zamościaninie , który
brał udział w walce o naszą wolnośc i niepodległośc w Powstaniu Styczniowym!
--
"Po Bogu, Stworzycielu wszelkiego dobra ,drugie miejsce w sercu każdego
człowieka należy się Ojczyźnie"
Jan Zamoyski

[andrzej.sawa]

Pierwsze takie tablice widziałem chyba w Łodzi,a w Częstochowie,do której często
jeżdżę tablice są typu- ulica tego i tego,zył w latach .....,był tym i tym.Może
poproszę ludzi z Częstochowy o zdjęcia takich tablic,sam niestety nie mam cyfrówki.

[andzia311]

Januszku, zamiast tablic moze rob troche agitacji zeby najpierw troche odnowili
te kamienice, naprawili drogi wokol rynku, chodniki i zadbali troche o estetyke
ogolna. Bo Zamosc cuchnie stechla kresowa tandeta mimo swietnej przeszlosci i
swietlanej przyszlosci:-(
--
SE DICE, QUE EN LA
PRIMIERA CITA NO
DEBERIAS IR AL CINE...

[andrzej.sawa]

Andzia,projekt umieszczenia tablicy jest całkiem dobrym pretekstem do wołania o
dnowienie przynajmnie części elewacji budynku.Trzeba wołać o to i o to.
Działa synergia.

[lukarim]

A wiecie jest ta ulica Pereca nawet w Zamościu ale nawet do teraz nie
wiedziałem , kto to właściwie jest ten człowiek.

[januszx]

Pisalismy juz dośc długo na temat pamiątkowej tablicy dla wielkiego Zamościanina
I. L. Pereca ,a może taka tablica mogłaby znaleźć się na ulicy Perca ? żeby
przypomniec ludziom ta postać?
W tym roku rozmawiałem rozmawiałem w magistracie na ten temat i okazuje się ,że
są kłopoty z ustaleniem miejsca zamieszkania , choc wydaje mi się ,że wiele
wskazuje na kamienice przy ulicy Staszica.
Niestety do dziś brak jest odpowiedzi ze strony władz miasta mimo, że jak
pamietamy takie deklaracje były składane .
Kiedys byłem w Warszawie na cmentarzu żydowskim, widziałem pomnik tego pieknie
piszacego pisarza , jak uda mi się odnaleźć to zdjęcie to wstawię do Galerii.
--
"Ja kochałem cały naród i chcę go dzwignąć
uszczęśliwić , chcę nim cały świat zadziwić"
Adam Mickiewicz

[zamose2]

a kto to w ogóle jest ?zupełnie nie znany gość i już go honorować?;))

[koziorozka]

zamose, nie kompromituj się ;)
pl.wikipedia.org/wiki/Icchok_Lejb_Perec
--
Zamość zadziwia

[zamose2]

Co nie kompromituj się czy ja wszystkich muszę znać?

Gdzie mieszkał Izaak Lejba Perec?

[koziorozka]

Szukałam info o Marianie Sochańskim, a znalazłam artykuł pana Kędziory, który
wcale wątpliwości nie rozwiewa...
Wiecie, że wspomina w nim o tej naszej dyskusji?!
www.archiwum.zam.pl/pliki/kedziora2004.pdf
Gdzie mieszkał Izaak Lejba Perec?
W skrócie:
Staszica 23 - mieszkał tam od 1889 młodszy brat pisarza, przedtem dom należał do
jego teścia Aszera Feldmana. Czyli nie tu

Pereca 16 - adres gminy żydowskiej. Lejbę/Leona tam zarejestrowano po urodzeniu.
Czyli tu też nie mieszkał

Jerozolimska (dziś prawdopodobnie Gminna) - rejestr mieszkańców z 1880 roku
wymienia rodzinę Judki Pereca (ojca pisarza). Jest w nim też Icek Lejba Perec
ur. 18 maja 1852 r. w Zamosciu, zawód adwokat, jego żona Nechuma z domu
Ringelheim oraz syn Lucjan ur. 1873 r., z pierwszego małżenstwa z Sara z d.
Lichtenfeld
Późniejsze dokumenty już tej rodziny nie wymieniają, więc się chyba przeprowadzili

Grodzka - wg księgi podatkowej z 1891 Lejba Peretz był najemcą trzech
pomieszczeń na parterze kamieniczki przy ul. Piotra I nr 67 na Starym Miescie.
Prowadził tam kancelarię? Który to dokładnie dom?
Gdzie się urodził? Nadal nie wiadomo :(
--
Zamość zadziwia