Dodaj do ulubionych

Wkrótce uwolnienie czynszów w pryw. kamienicach.

29.04.04, 13:00
Gazeta Prawna z czwartku 29 kwietnia 2004 roku Nr 84 (1193) w artykule
"Rząd. Ochrona Praw Lokatorów. Wyższe czynsze od 2005 roku? podaje, iż Rząd
przyjął autopoprawkę do planowanej nowelizacji ustawy o ochronie praw
lokatorów, usuwając proponowany dotąd własny zapis w art. 28 ustawy o
ochronie praw lokatorów..., który to zapis miał przedłużać okres ochronny
lokatorów prywatnych kamienic na lata po 2004 roku.Boją się roszczeń
odszkodowawczych właścicieli za ograniczanie naszych praw i przychodów na
remonty kamienic. Jeżeli uchwali to Parlament, uwolnienie czynszów będzie
możliwe od 2005 roku. Praktycznie wynajmujący w styczniu 2005 roku
dotychczasową stawkę reglamentowaną, która w styczniu będzie stawką
uwolnioną (z zachowaniem zapisu art, 9 ust. o ochronie praw lokatorów...), o
ile w okresie ostatnich 6 miesięcy nie podwyższał czynszu, będzie mógł
wypowiedzieć stawkę dotychczsową i podnieść czynsz do wysokości nie wyższej
niż rynkowa, o ile wynajmujący będzie miał taką wolę dokonania podwyżki
swoim lokatorom. Obecnie w kwietniu 2004 roku okres wypowiedzenia czynszów
wynosi jeden miesiąc, na koniec miesiąca kalendarzowego. Jeżeli ustawodawca
nie zmieni tego okresu wypowiadania, skutecznie doręczone lokatorowi w
styczniu 2005 roku wypowiedzenie czynszu będzie skutkowało, iż od marca 2005
roku będzie można naliczać wyższy czynsz. Jeżeli Parlament zmieni prawo i
wprowadzi 3-miesięczny okres wypowiadania czynszu to przykładowo
wypowiedzenie czynszu doręczone lokatorowi w styczniu 2005 roku będzie
skuteczne od miesiąca maja 2005 roku. Jeżeli wynajmujący później doręczy
wypowiedzenie czynszu, to odpowiednio licząc na koniec miesiąca w którym
lokator odebrał wypowiedzenie czynszu, plus miesiąc lub 3-miesiące -
odpowiednio do stanu prawnego jaki obowiązuje w dniu skutecznego doręczania
wypowiedzenia - dopiero będzie można wymagać czynsz przez nas wskazany w
wypowiedzeniu. To prawda co pisze "krótki", iż w wielu miejscowościach w
Polsce, krótko mówiąc w miejscowościach "polski powiatowej" rynkowe czynsze
nie osiągają obecnie 3% wartości odtworzeniowej i można powiedzieć, iż tam
uwolnienie czynszów już praktycznie nastąpiło. Praktycznie kwestja
uwolnienia czynszów dotyczy dużych miast, szczególnie dużych ośrodków
akademickich, a tych jest niewiele. Na indywidualne pytania odpowiadam
mailem. Anonimów nie czytam, spinaczy nie otwieram.
Henryk Tubacki
Przewodniczący Oddziału w Poznaniu
Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Właścicieli Nieruchomości(z siedzibą w Gdyni)
tubacki@oswn.poznan.pl
P.S. Sądzę że krotki jeszcze dziś "wklepie" do mojego wątku tekst powyżej
wskazanego artykułu z Gazety Prawnej.
Obserwuj wątek
    • krotki a nie mówiłem!!! ;) 29.04.04, 14:11
      melduje sie! Ale najzabawniejsze jest że trafiłem dziś na forum ... dzieki linkowi na stronach
      www.oswn.poznan.pl/
      serdecznie dziekuje za docenienie ;)

      A teraz ad rem - cóż opór dla małej grupy loktorów naszym politykom sie nie opłacił - przewidywałem to juz po wyroku TK , teraz pozostaje nam powalczyc w innych "tematach" - pierwszy z brzegu Woda!!
      jest na stronach wodociągi- forum projekt zmian w ustawie o zaopatrzeni w wodę ale juz nie aktualny
      Moje dane sa z dnia dzisiejszego - na ok 15 maja ma trafic na RM nowela która miedzy innym jasno precyzuje iz liczniki wodne moga byc w starej substancji w mieszkaniach i wodociągi MUSZA przejac rozliczanie - jest tu łyżka dziegdziu róznice miedzy wskazniami sumy licznków a licznikiem głownym ma obligatoryjnie płacić właściciel. Ale w moim przypadku sumy te wachają sie od 11 m.sz. do 140 ,sz na rok!! Co jak wyliczyłem da sie przełożyc na podwyżkę czynuszu w granicach od 0.00374 zł do 0.07 zł Zatem żaden problem. Oby tylko weszły te przepisy - do Wodociągi strasznie sie pultaja ale na szczeście jest i lobby nazwijmy to kamieniczników - niewielkie ale z mozliwościami dzialania i bardzo aktywne :).
      Proponowałbym na stronie umieszczac jakies bieżace porady - jestem gotów współczestniczyć w miare skromnych mozliwosci!

      Pozdrawiam
    • oswn.poznan Re: Wkrótce uwolnienie czynszów? 29.04.04, 18:53
      Witaj Krotki
      Masz rację, moja strona www.oswn.poznan.pl jest najlepszą stroną właścicieli kamienic w Polsce,
      wśród innych polskich stron w necie, w każdym razie robimy wszystko, żeby taką
      była. Jeszcze jest kilka moich, ciekawych stron, ale one są nadal w
      opracowaniu. To wszystko wymaga czasu i pieniędzy a z tym jest różnie.
      Pamiętam krotki o Twojej koncepcji serwisu, czy nawet portalu, ale w tym
      momencie ważniejsza jest bieżąca informacja w tych ciekawych czasach, a po
      drodze serwis też odpalę, już mamy bliżej, niż dalej.
      Jak widzisz krotki czynię co mogę, aby twoje forum było ciekawe.
      W sprawie dzisiejszego artykułu w Gazecie Prawnej (29.04.2004r) jest malutkie
      nieporozumienie. Rząd oczywiście przyjął stanowisko, ale nie podjął decyzji.
      Jest to subtelna różnica, ale dobre i to. Dowód: Komunikat z posiedzenia Rady
      Ministrów (www.kprm.gov.pl/441_11402.htm), przed ostatni punkt posiedzenia RM
      brzmi:

      "Rada Ministrów zakceptowała Informację w sprawie autopoprawki do rządowego
      projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym
      zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz zmianie niektórych ustaw
      (druk nr 2382).
      Przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka w Strasburgu toczy się sprawa
      Hutten-Czapska kontra Polska dotycząca tzw. czynszów regulowanych. Wobec tego
      koniecznym jest podjęcie przez rząd decyzji w sprawie zmiany regulacji
      przedłużającej obowiązywanie tzw. czynszów regulowanych w rządowym projekcie
      ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy
      i o zmianie Kodeksu cywilnego, który 17 lutego 2004 roku był przedmiotem I
      czytania w Sejmie. Wspomniana regulacja polega na przedłużeniu po 2004 roku o
      kolejne 4 lata szczególnego ograniczenia podwyżek części czynszów o 0,25 proc
      wartości odtworzeniowej lokalu w skali roku.
      W przypadku uznania przez Radę Ministrów za celowe dokonanie zmian, opracowano
      dwa rozwiązania. Rząd opowiedział się za wariantem pierwszym.
      Polega on na całkowitym zrezygnowaniu z przedłożania szczególnej regulacji
      dotyczącej tzw. czynszów regulowanych we wszystkich zasobach mieszkaniowych.
      - lokatorzy w zasobach należących do jednostek samorządu terytorialnego oraz
      do Skarbu Państwa są chronieni dodatkowo przed nadmiernymi czynszami ustawą o
      ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu
      cywilnego.
      - podstawą do ustalania stawek czynszu jest uchwała rady gminy (powiatu lub
      sejmiku), której częścią są zasady polityki czynszowej. Stawki czynszu ustala
      wójt, burmistrz lub prezydent gminy w oparciu o te zasady."
      Koniec komunikatu Rady Ministrów na ten temat.

      Jutrzejsza Rzeczpospolita pewnie o tym napisze, może Wyborcza też.
      To co podjął Rząd, to jest "koncert życzeń", a nie decyzja o przekazaniu do
      Sejmu rządowej autopoprawki. Nadal sprawa jest otwarta, ale coraz bliższa
      konstytucyjnemu rozwiązaniu. Tu również chodzi o to, żeby dać sygnał tym
      lokatorom, którzy mieszkają na decyzjach administracyjnych o przydziale i mają
      swoje własności, aby przez drugie półrocze uporządkowali swoje własności i
      wreszcie tam zamieszkali, bo to się im będzie bardziej opłacało.
      Również jest to sygnał, aby rodziny lokatorów posiadające, wynajmujące kilka
      mieszkań na wszelki wypadek, aby zastanowiły się, że nie można trzymać
      mieszkań dla jeszcze nie narodzonych wnuków, bo to się tym lokatorom finansowo
      nie opłaca.
      Krotki. W sprawach walki "w innych tematach" to spokojnie. Na zaproszenie
      Ministra Szczepańskiego z ramienia Właścicieli kamienic, jako jedyny
      reprezentant naszego środowiska brałem udział w 2003 roku w pracach Rady do
      spraw monitorowania realizacji ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i
      zbiorowym odprowadzaniu ścieków". Trudna to była praca, a i efekt niepewny,
      ale co raz bliższy wobec oczekiwań właścicieli. Ale bez hura-optymizmu. Dajmy
      czas rządowi, niech robi swoje, a my w odpowiednim momencie zareagujemy.

      Zobaczymy czy po spodziewanej 01.05/2004r. dymisji Premiera Milera, czy
      kolejne posiedzenia Rady Ministrów pod kierownictwej następcy Premiera Milera,
      czy będą realizowały dotychczasowe harmonogramy prac, możliwe że Rada
      Ministrów będzie zajmować się całkiem czym innym. Zobaczymy
      Krotki.
      Obecnie jeżeli możesz to wklep na to forum tekst Gazety Prawnej z 29.04.2004r.

      Krotki! zapraszam Ciebie i innych właścicieli 12 maja godz. 9.15 do Trybunału
      Konstytucyjnego na posiedzenie TK w sprawie skargi konstytucyjnej sygn. SK
      34/02 w sprawie konstytucyjności ograniczania czynszów do 3% w.o., to w
      Trybunale będziemy mogli się spotkać osobiście i porozmawiać. Wszystko na to
      wskazuje że będę tam wcześniej, już przed godz. 8.00. Pozdrawiam wszystkich i
      bądźmy dobrych myśli.

      Henryk Tubacki
      Przewodniczący Oddziału w Poznaniu
      Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Właścicieli Nieruchomości
      z siedzibą w Gdyni
      tubacki@oswn.poznan.pl
      • krotki najpierw Gazeta prawna z 29.04.04 29.04.04, 20:51
        RZĄD. Ochrona praw lokatorów
        Wyższe czynsze od 2005 roku?


        Rząd przyjął autopoprawkę do planowanej nowelizacji ustawy o ochronie praw lokatorów. W jej wyniku możliwe będzie uwolnienie czynszów w prywatnych kamienicach od 1 stycznia 2005 r.


        Projekt ?dużej? nowelizacji ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego (Dz.U. nr 71, poz. 733 z późn. zm.) czeka na drugie czytanie w Sejmie. Miał on m.in. przeciwdziałać drastycznym podwyżkom czynszów od 1 stycznia 2005 r. w tzw. mieszkaniach kwaterunkowych. Chodzi o najem lokali, w których przed 10 lipca 2001 r. obowiązywał czynsz regulowany. Obowiązująca ustawa zakłada, że do końca 2004 r. tacy lokatorzy mogą płacić czynsz nie wyższy niż 3 proc. wartości odtworzeniowej. Aby zapobiec gwałtownemu wzrostowi czynszów po 2004 r., w nowelizacji zapisano, że całkowite uwolnienie czynszu w prywatnych domach czynszowych nastąpi od 1 stycznia 2009 r. ? do tego czasu coroczna podwyżka nie mogłaby przekraczać 0,25 proc. wartości odtworzeniowej. Rząd wprowadził jednak autopoprawkę, na skutek której ochrona lokatorów nie zostanie przedłużona o kolejne 4 lata.

        Rząd obawia się prawdopodobnie lawiny pozwów, jakie mogą skierować właściciele prywatnych kamienic do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu, tak jak to zrobiła pani Hutten-Czapska, właścicielka kamienicy w Gdyni. Jej willą najpierw zarządzało miasto na podstawie przymusowego zarządu. Gdy odzyskała dom wraz z lokatorami, doszła do wniosku, że nie może, w świetle obowiązującego prawa, decydować o swojej własności ? nie może bowiem ani wykwaterować lokatorów, ani podwyższyć im czynszów. Właścicielka zwróciła się do Trybunału w Strasburgu o stwierdzenie, że skoro dom został jej zwrócony z lokatorami, to powinna mieć możliwość ustalania im wysokości czynszu w drodze umowy cywilnoprawnej. Trzeba liczyć się z tym, że w ślady pani Hutten-Czapskiej pójdą inni właściciele kamienic ? stąd zapewne rządowa autopoprawka, uwalniająca czynsze.

        Oczywiste jest, że ochrona lokatorów nie powinna odbywać się kosztem właścicieli mieszkań, którzy przez lata dokładali do wynajmu z własnych kieszeni ? podnosił to również Trybunał Konstytucyjny. Z drugiej strony brak ochrony przed podwyżkami może spowodować tragiczną sytuację wielu najemców, którzy nie będą w stanie płacić wyższych czynszów. Albo wilk syty, albo owca cała.
        Ewa Usowicz
      • krotki Re: Wkrótce uwolnienie czynszów? 29.04.04, 21:22
        jest ok. to jest tzw. "alternatywna autopoprawka" a nie projekt ustawy zatem ma nieco inna proceduę własnie taką jak przyjęli bo najpier musi zapas kierunkowa decyzja. Zresztą sam wiesz najlepiej by w ogóe nie było noweli sprawa byłaby czysta a kto wie czy tak sie nie stanie!! niewiadomo co bedzie z Sejmem. A przeciez chodzi naprawdę o niewiekla populację zatem nie bedą tak szaleli jak w przypadku 12 lipca 2001!!. Gdyby jednak rzad i Sejm przetrwały to bez Pola sprawy pójda inaczej!! A Pol juz jest out w rządzie Beli go nie bedzie z parti go wykolegowali - bedzie nikim i to dla niego i tak badzo dużo!! ;)
        odnośnie koncepcji serwisu - ideałem byłoby gdyby były jakies porady odesłania ale to kosztuje pracy zatem nie wiem czy nie warto pomyślec odrazu o profesjonalnym serwisie bo zapał, kilku osób w połączeni z setkami a może tysiącami biernych konsumentów, musi w końcu sie skończyć. Ja dzis juz cierpię na brak wiedzy co z VATem od 1 maja bo nie czytałem tej ustawy a czytanie pod naszym kontem całości to zadanie ponad moje siły!
        odnośnie wody to nieczarujmy sie są to już drobiazgi - kiedys (nie na forum) stwierdziłem że dokładnie wszystkie sprawy poza czynszem i jeszcze eksmisjami są wtórne! ( eksmisje w wydaniu poprawki KPC tez sprawe wg załatwiają) A Czynsze mamy załatwione teraz tylko czas ;)))))))
        Do Tk nie styety nie przyjadę - względy rodzinne i nie tylko - co sie dzieje w TK wiem ale teraz serwis z TK nieco mi siadł ale był wtedy gdy toczyły sie prawdziwe batalie!! Zresztą teraz już mi tak nie zależy - prywatnie.
        Pozdrawiam
        • krotki acha odnosnie TK 29.04.04, 21:34
          obyście sie nie zdziwili jak zapadnie wyrok niekorzystny - wiele za tym przemawia - po pierwsze skład
          Biruta Lewaszkiewicz-Petrykowska - przewodniczący
          Janusz Niemcewicz - sprawozdawca
          Marian Grzybowski
          Wiesław Johann
          Ewa Łętowsk

          gółównie chodzi o przewodniczącą ale i rezta poza Johannem nózkami jest w poprzedniej epoce!
          po drugie - 28 ust 2 to typowe prawo tempolarne - czasem konieczne które samo zakreśla swą ważnosc zatem nie ma sensu obecnie go kwestionowac! - ale napiszą w uzasadnieniu że przedłużenie go juz byłoby naruszeniem konstytucji !
          po trzecie - termin wyjścia z tego jest wręćz bliziutki i nie ma co robic pokazówek! w imie czego - zreszta zauważ autopoprawka dziwnie sie zbiega z terminem rozprawy - pewnie zapadła cicha umowa i rzad tym dał sygnał że sie podała i nie przedłuzy to za to Tk nie uwali.

          pewnie że życze wygranej ale realistycznie patrzac - 1/ po co w ostaniej chwili 2/ są argumenty za oddaleniem skargi

          Pozdrawiam
          • krotki przykro - ale cóż dla mnie to było oczywiste!! 12.05.04, 13:53
            SK 34/03

            12 maja 2004 r. o godz. 9.15 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał skargę konstytucyjną Jana O. w sprawie zgodności art. 28 ust. 2 ustawy z 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego z art. 64 ust. 1 i 2 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji.

            Trybunał orzekł, że art. 28 ust. 2 ustawy z 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego jest zgodny art. 64 ust. 1 i 2 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji.

            Trybunał Konstytucyjny wielokrotnie wypowiadał się na temat prawa własności i zakresu jego ochrony. W orzecznictwie Trybunału podkreśla się, że prawo własności nie ma charakteru absolutnego i może podlegać ograniczeniom. Konstytucyjną podstawę tych ograniczeń stanowi art. 64 ust. 3 Konstytucji, natomiast zakres ograniczeń określony jest treścią art. 31 ust. 3 Konstytucji. Ograniczenia te muszą zatem spełniać warunek konieczności w demokratycznym państwie i nie mogą naruszać istoty prawa własności. Ograniczenie wysokości czynszu takie, jak wprowadzone zaskarżonym przepisem, nie narusza istoty prawa własności, nie pozbawia bowiem właściciela podstawowych uprawnień wynikających z tego prawa. Trybunał podkreślił, że prawo najmu jest jednym z praw majątkowych podlegających ochronie z mocy art. 64 ust. 1 i 2 Konstytucji, a istotą wielu praw majątkowych, w tym prawa najmu, jest ograniczenie prawa własności. Ustalenie górnej granicy wysokości czynszu w zaskarżonym przepisie nastąpiło z wyraźnie określonym horyzontem czasowym, tzn. do końca 2004 roku, a to również musi wpływać na ocenę ograniczenia prawa własności jako nienaruszającego jego istotę. Wprowadzenie w art. 28 ust. 2 ustawy wyraźnej cezury czasowej oznacza też zobowiązanie się ustawodawcy wobec właścicieli lokali podlegające ocenie z punktu widzenia zasady zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa. Trybunał Konstytucyjny uznał, że zaskarżony przepis stanowi wypełnienie zobowiązania ciążącego na ustawodawcy odnośnie postulatu bezpieczeństwa prawnego najemców i gwarantuje zachowanie przez nich nabytej pod rządami dawnej ustawy sytuacji prawnej.


            Pozdrawiam


            PS Powaznym błedem było nie wycofanie tej skargi po wyroku z 2 X 2002 !!! Ale cóz kazdy ma prawo - w uzasadnieniu bedzie duzo o 2004 i po sprawe, w sumie ok - aleeee na pewno da oręż do ręki POlowcom o walke z całkowitym uwolnieniem! Bedzie argument było 3 ale teraz np. 4 % _tez w zakresie tempolarnym! ale zgodnie z moją wcześniejsza koncepcja sprawa i tak idzie ku dobremu! Nawet jeśłi podskoczy o 0.25 % to jest prawie 2 zł w Wa-wie i dlaej jesacze lepiej a w innych miastach da właściwie to rynek ( no może nie w Krakowie!)
            • kiki17 jest pozytywnie 12.05.04, 17:35
              Witaj Krotki i Wszyscy,
              jest pozytywnie - wyrok jest dobry. Jest w uzasadnieniu odwołanie do warunku
              konieczności wprowadzenia ograniczeń, jest odwołanie do czsowości ograniczeń i
              jest wyraźne nazwanie, że Państwo już wypełniło zobowiązania wobec ochrony praw
              nabtych najemców w zakresie ograniczenia czynzów - bezpieczeństwa i ochrony
              najemców.
              A więc koniec marazmu typu Polomanolo.
              A teraz Trybunał w strasburgu może orzec, że należą się jednostkom
              odszkodowania...
              • krotki Re: jest pozytywnie 12.05.04, 18:19
                kiki17 napisał:
                > Witaj Krotki i Wszyscy,
                > jest pozytywnie - wyrok jest dobry. Jest w uzasadnieniu odwołanie do warunku
                > konieczności wprowadzenia ograniczeń, jest odwołanie do czsowości ograniczeń i > jest wyraźne nazwanie, że Państwo już wypełniło zobowiązania wobec ochrony praw> nabtych najemców w zakresie ograniczenia czynzów - bezpieczeństwa i ochrony > najemców.

                Byłeś? i słyszałes tzw. ustene uzasadnienie motywów czy juz jest uzasadnienie - jeśli jest daj cynk gdzie ?




                > A więc koniec marazmu typu Polomanolo.
                > A teraz Trybunał w strasburgu może orzec, że należą się jednostkom
                > odszkodowania...


                EEE jeszcze śa sądy w Polsce!! ale obawiam sieże odszkodowania dla kaminiczników są badzoooo watpliwe - co innego sprawa ajaxa czy nawet poniktórych jak udowodnia ze miusieli mieszkac za ciężkie pieniądze a sami dostyawali grosze!! Jak komus sioe chce nie to przetestuje może byc ciekawie


                Pozdrawiam
                • kiki17 Re: jest pozytywnie 13.05.04, 17:26
                  Witaj Krotki, Nie byłem, komentowałem komunikat prasowy z TK. Wydaje mie się,
                  że uwagi są pozytywne i obiektywne. Koniec ograniczeń do 3% a jeśliby wziąć pod
                  uwagę wcześniejsze wyroki TK to raczej i 3,25. 3,5 i dalej też są watpliwe...
                  Zaskarżyć też trzeba wyliczenia wojewodów w zakresie wartości odtworzeniowej -
                  przecież to gorsze od korupcji.... u

                  Nieruchomości. Po wyroku Trybunału Konstytucyjnego
                  Radykalne podwyżki czynszów za pół roku


                  Już od stycznia w prywatnych kamienicach, gdzie dawni lokatorzy kwaterunkowi
                  płacą czynsz nie wyższy niż 3 proc. wartości odtworzeniowej, nastąpi uwolnienie
                  czynszów. Trybunał Konstytucyjny nie zgodził się jednak, aby znieść
                  obowiązującą od 10 lat maksymalną granicę czynszu ze skutkiem od 2001 r.



                  W środę Trybunał uznał za zgodny z konstytucją art. 28 ust. 2 ustawy o ochronie
                  praw lokatorów, który przewiduje, że do dnia 31 grudnia 2004 r. w stosunkach
                  najmu powstałych przed dniem 10 lipca 2001 r. wysokość czynszu w lokalach, w
                  których obowiązywał wtedy czynsz regulowany, nie może przekraczać w stosunku
                  rocznym 3 proc. wartości odtworzeniowej lokalu. Podobny przepis obowiązywał już
                  od 1994 r., ale w styczniu 2000 r. zakwestionował go Trybunał Konstytucyjny
                  (sygn. akt P 11/98). Miał on stracić moc z dniem 11 lipca 2001 r.

                  Jednak w czerwcu 2001 r. parlament uchwalił ustawę o ochronie praw lokatorów,
                  która przewiduje, że maksymalna stawka czynszu w wysokości 3 proc. w
                  mieszkaniach, gdzie lokatorzy przed 10 lipca 2001 r. płacili czynsz regulowany
                  (czyli głównie w tzw. mieszkaniach kwaterunkowych), będzie obowiązywała do
                  końca bieżącego roku.

                  Ten właśnie przepis zaskarżył do Trybunału Jan Ostrowski, właściciel kamienicy,
                  który uważa, że wprowadzone maksymalne limity czynszu naruszają istotę jego
                  prawa własności. – Z przywileju taniego mieszkania korzystają często osoby
                  przypadkowe, które są zamożne, a nie tylko biedacy. Czynsze w takich
                  mieszkaniach są więc nieadekwatne do kosztów, które osoby te mogłyby ponosić –
                  argumentował J. Ostrowski.

                  Podkreślał też, że np. czynsz w TBS-ach, które mają mieszkania przeznaczone dla
                  uboższej części społeczeństwa, sięga nawet 4 proc. wartości odtworzeniowej.
                  Ponadto ludzie, których nie stać na płacenie czynszu, mogą też skorzystać z
                  dodatków mieszkaniowych. – Na stosowanie czynszu regulowanego pozwolił trybunał
                  w Strasburgu, ale odrębnym zagadnieniem jest jego wysokość – podkreślała na
                  rozprawie prokurator Barbara Długołęcka. Czynsz taki powinien jednak zapewniać
                  pokrycie kosztów utrzymania budynku.

                  Trybunał Konstytucyjny w uzasadnieniu powołał się na swoje dwa wcześniejsze
                  wyroki i stwierdził, że czasowe ograniczenie wysokości czynszów może istnieć w
                  okresie potrzebnym do zniwelowania skutków historycznych (zaniedbań w remontach
                  w okresie PRL itp.).

                  Górne limity czynszów służą więc ochronie lokatorów przed drastycznymi
                  podwyżkami. Rozwiązanie to nie narusza istoty prawa własności, gdyż ma ściśle
                  określony horyzont czasowy do końca 2004 r. Takie uzasadnienie wyroku z
                  radością powitał skarżący Jan Ostrowski, który uważa, że ewentualne kolejne
                  ustawowe ograniczenia wysokości czynszów, które wprowadziłby parlament, byłyby
                  na pewno uznane przez Trybunał za sprzeczne z konstytucją. Czy tak właśnie
                  będzie?

                  – Trybunał nie może się wypowiadać co do konstytucyjności przyszłych rozwiązań –
                  mówi sędzia-sprawozdawca Janusz Niemcewicz. Pod koniec kwietnia rząd poczynił
                  nieśmiałe kroki aby zgłosić autopoprawkę do projektu nowelizacji i wycofać się
                  z przedłużenia okresu obowiązywania maksymalnych limitów czynszów, ale projektu
                  ustawy jak na razie jeszcze nie zmieniono.

                  Michał Kosiarski
                  • krotki Re: jest pozytywnie 13.05.04, 18:21
                    kiki17 napisał:

                    > Witaj Krotki, Nie byłem, komentowałem komunikat prasowy z TK. Wydaje mie się,
                    > że uwagi są pozytywne i obiektywne. Koniec ograniczeń do 3% a jeśliby wziąć pod uwagę wcześniejsze wyroki TK to raczej i 3,25. 3,5 i dalej też są watpliwe.

                    Też mi sie tak wydaje ale.... można by tak: była umowa że przez 10 lat nie wiecej jak 3% ( a że było 1.5% to nie wina ustawy lecz polityków regionalnych - zauwazyła to Biruta!!) ale po 10 latach NIE MNIEJ jak 3% ale może nie wiecej jak 3.25,3.5 -
                    • kiki17 Re: jest pozytywnie 14.05.04, 09:31
                      Cześć Krotki,

                      Słyszalem od zaprzyjaźnionego zarządcy (z licencją), że lokator zaskarżył, że
                      nie obniżono mu czynszu, gdy wartość odtworzeniowa się zmniejszyła. Zarządca
                      wskazywał na opinie prawną UMIRM, że nie trzeba obniżac. Sąd jednak powołał się
                      literalnie na zapis z ustawy, że czynsz w skali roku nie może przekroczyć 3%
                      wartości odtworzeniowej. Zarządca przegrał.

                      Co do ustalania czynszów to rzeczywiście jest to pewien minimalizm ze strony
                      władz. Dlaczego 3% albo 3,25 albo 4%. Przecież po pierwsze w kamienicach
                      mieszkają tacy co mają 700 zł dochodu i tacy co mają 7000 zł. Można przecież
                      było ograniczenia zrobić dla tych poniżej minimum socjalnego. ITD, ITP...
                      • krotki Re: jest pozytywnie 14.05.04, 10:28
                        nawiasem mówiąc ja gdzieś też tak pisałem że moim zdaniem liczy sie rok ale.... rodzi się pytanie z kiedy wartośc a że brak zapisu to moim zadnaiem z sumy tegoz roku, nawet kmuś sugerowałem odpuszczenie czynszu w grudniu to tak jako "karpiowe" ale nie zmniejszanie!! Ale ukazała sie korzytna interpretacja to "zdusiłem ptaka" - sam jednak w żadnym przypadku nie mialem czynszu na wysokości 3 % dlatego miałem rezerwę! i tak prawdę mówiąc nie sprawdzalem tego - ale teraz zrobię - bom ciekaw.

                        Nadal stoje na stanowisku że od 2001 i 2002 sa instrumenty by wychodzić z "decyzji" . U mnie decyzyjni spadli juz poniżej 40% i faktem jest że ani jedno mieszkanie nie zwoliło sie ze względu na podwyżkę - tylko naturalne przyczyny oraz aż 3 starsze panie przeniosły sie do rodzin z uwagi na podeszły wiek ( u nich czynnik czynszu mógłbyc istotny bo mieszkały same , Nie stosowałem 3-latek bo nie miałem na kogo i tak naprawdę nie warto było bo w Toruniu czynsz wolny to z trudem 7 zł w kamienicach ( teraz udało mi się 8!) a z ochrona 5.5 zł a gminny ok 4 zł.Daje sie z tego chałpe utrzymac - nieco remontowac ale cudów nie ma - ten rok zreszta dziwny bo VAT i wszystko robiłem do maja ( pewnie jak wszyscy). z zyskami trzeba poczekac az spoleczeństwo się dorobi wtedy i nam zacznie wiecej kapac na razie jestem zadowolony że zostaje mi amortyzacja - ale wkurza mnie że od 1995 roku podstawa jest ta sama czyli przez 10 lat mamy ta samą kwote którą zżarła inflacja. Ponoc coś ma byc z przeszacowanie wartości ale na razie cisza.
                        O i to powinno teraz zaprzątać nasze środowisko, podatki, wodociągi, eksmisje, dodatki mieszkaniowe itp. warto przestawić sie na myśłenie pozytywne o lokatorach to oni w końcu są naszymi "złotymi kurami".

                        Pozdrawiam
          • krotki Re: acha odnosnie TK 28.06.04, 11:22
            jest na stronach TK uzasadnienie wyroku z dnia 12 maja 2004 - szczerze powiem z
            merytorycznego punku widzenia cienizna straszna spora częśc uzasadninia to
            cytaty z poprzednich - ale jest też kilka własnych przemyśleń szczególnie
            Biruty - niestey ( kończy kadencję ale miesza jak może za komunizmem)
            oto co piszą
            Przypomnieć też należy, że Trybunał wielokrotnie wypowiadał się na temat prawa
            własności i zakresu jego ochrony. W orzecznictwie Trybunału podkreśla się, ze
            prawo własności nie ma charakteru absolutnego i może podlegać ograniczeniom.
            Konstytucyjną podstawę tych ograniczeń stanowi art. 64 ust. 3 Konstytucji
            natomiast zakres ograniczeń określony jest treścią art. 31 ust. 3 Konstytucji.
            Ograniczenia te muszą zatem spełniać warunek konieczności w demokratycznym
            państwie i nie mogą naruszać istoty prawa własności.
            Jak wynika z cytowanych wyżej orzeczeń, utrzymywanie górnej granicy opłat za
            mieszkanie było już przedmiotem badania przez Trybunał Konstytucyjny i zostało
            uznane za konieczne dla porządku publicznego w państwie, co najmniej w okresie
            przejściowym. Potrzeba ochrony lokatorów przed nadmiernie wysokimi czynszami
            uzasadniona jest sytuacja mieszkaniową w Polsce, będącą następstwem
            kilkudziesięciu lat publicznej gospodarki lokalami, która doprowadziła do
            powszechnie odczuwanego braku mieszkań.
            Ograniczenie wysokości czynszu – takie jak wprowadzone zaskarżonym przepisem –
            nie narusza istoty prawa własności, nie pozbawia bowiem właściciela
            podstawowych uprawnień wynikających z tego prawa. Podkreślić należy, że prawo
            najmu jest też jednym z praw majątkowych podlegających ochronie z mocy art. 64
            ust. 1 i 2 Konstytucji, a istotą wielu praw majątkowych, w tym prawa najmu jest
            ograniczenie prawa własności. Ustalenie górnej granicy wysokości czynszu w
            zaskarżonym przepisie nastąpiło z wyraźnie określonym horyzontem czasowym – do
            końca 2004 r. – a to również może wpływać na ocenę czasowego ograniczenia prawa
            własności jako nie naruszającego jego istoty.
            Trzeba również podkreślić, iż wprowadzenie wyraźnej cezury czasowej w art. 28
            ust. 2 ustawy oznacza też zobowiązanie się ustawodawcy wobec właścicieli
            lokali, podlegające ocenie z punktu widzenia zasady zaufania obywatela do
            państwa i stanowionego przez nie prawa.

            Z tych względów Trybunał Konstytucyjny, orzekł jak w sentencji.

            na szczęście musiaeli bidaki napisać ostatie zdanie - które jest dla nas
            kluczowe ale też i oczywiste. Ciekawe co wymysli Belka?

            Pozdrawiam
            • kiki17 Re: acha odnosnie TK 29.06.04, 10:55
              Tak szczerze powiedziawszy, to jednak jest jakaś ekipa lokatorów dla których
              wywalić np.6% wartości odtworzeniowej za czynsz, czyli w Poznaniu za 50 mkw.
              jakieś 700 zł to jednak wydatek jest duży. Myślę tutaj o emerytach i rencistach
              a zwłaszcza wdowcach i wdowach. To jednak będzie dla ni8ch znaczący stały
              wydatek. No le z drugiej strony patrzę na to co wyrabiali rządzący w np.
              Ministerstwie zdrowia i tak myślę , ze to spowoduje , że chociaż część tych
              pieniędzy będzie uratowana od zmarnotrawienia bo trzeba będzie dać na dodatki
              mieszkaniowe
    • krotki Gdy GW milczy - rzepa podaje 30.04.04, 00:28
      Niech odmrożą następcy

      Od dłuższego czasu rząd rozważał możliwość wycofania się z zamrażania czynszów w lokalach kwaterunkowych. Wreszcie 27 kwietnia Rada Ministrów zaakceptowała informację dotyczącą autopoprawki w tej sprawie. Samej autopoprawki rząd jednak nie przyjął.

      Chodzi o autopoprawkę do rządowego projektu nowelizacji ustawy o ochronie praw lokatorów (szeroko pisaliśmy o tym na żółtych stronach "Rz" 3 marca). Projekt jest już po pierwszym czytaniu w Sejmie. Przewiduje przedłużenie reglamentacji czynszu za lokale kwaterunkowe do końca 2009 r.

      Teraz ustawa o ochronie praw lokatorów przewiduje, że podwyżka czynszu w skali roku nie może przekroczyć 3 proc. wartości odtworzeniowej lokalu, ale tylko do końca tego roku. Od 2005 r. czynsze mają zostać uwolnione. Rząd chciał jednak ochronić najemców mieszkań kwaterunkowych w prywatnych kamienicach przed zbyt dużymi podwyżkami. Dlatego proponował dalsze zamrożenie czynszów.

      Rząd jednak chce się z tego wycofać. Pod koniec stycznia przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka odbyła się rozprawa ze skargi Marii Hutten-Czapskiej, obywatelki francuskiej polskiego pochodzenia. Jest ona właścicielką domu w Gdyni. Zamierzała go przeznaczyć na siedzibę fundacji, ale nie było to możliwe, bo budynek jest zasiedlony. Właścicielce nie udało się wyeksmitować lokatorów ani ustalić stawek czynszów na poziomie pokrywającym koszty eksploatacji budynku. Wniosła więc skargę do Trybunału, zarzucając, że polskie przepisy naruszają jej prawo do korzystania z własności. Tym samym są sprzeczne z protokołem nr 1 do konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

      Wyrok jeszcze nie zapadł, spodziewany jest w najbliższych miesiącach. Trybunał potraktował skargę Marii Hutten-Czapskiej jako przykładową. Podobnych spraw trafiło do niego dużo więcej. Od tego orzeczenia wiele więc zależy. Wyrok na korzyść właścicielki kamienicy otworzyłby drogę sądową w podobnych sprawach zarówno do strasburskiego Trybunału, jak i do polskich sądów, które muszą się stosować do jego orzecznictwa.

      Gdyby wyrok był niekorzystny dla państwa polskiego, to według szacunków Ministerstwa Infrastruktury odszkodowania, jakie musiałby zapłacić budżet, byłyby wyższe od roszczeń zabużańskich, a te oszacowano na około 13 mld zł.

      Autopoprawka zawiera dwa warianty, tzn. uwolnienia czynszów tylko w prywatnych kamienicach albo we wszystkich zasobach, czyli także komunalnych.

      W swojej informacji rząd opowiedział się za drugą wersją, a więc całkowitym uwolnieniem czynszu. Zaakceptowanie informacji nie jest jednak równoznaczne z przyjęciem autopoprawki. Ostateczną decyzję będzie musiał więc podjąć już kolejny rząd.

      Renata Krupa-Dąbrowska
      • oswn.poznan Re: Ad: Gdy GW milczy - rzepa podaje 30.04.04, 01:33
        Brawo krotki za refleks. 00.28 i jesteś czujnie w necie. Teraz poważnie.
        Gazeta Prawna i Rzepa podały o strategi Rządu, czyli Ministra Finansów, aby
        "ktoś" nie rozwalił dyscypliny budżetowej państwa, i dobrze. Obciążenia
        poniesiemy pewnie i my, i lokatorzy. Zobaczymy kiedy inne media zareagują.
        Proponuję wykaz linków prasy na mojej stronie www.oswn.poznan.pl , zresztą najlepszej
        stronie startowej każdej przeglądarki internetowejm kompa właścicieli
        kamienic. Zobaczymy kiedy nasz "sponsor tego forum" zareaguje i zajmie się tą
        tematyką, w końcu red. Marek Wielgo zwykle jest czujny. Nagłośnienie problemu
        ułatwi nowelizację ustawy o ochronie praw lokatorów, a w konsekwencji uwolni
        reglamentację czynszów, co nie jest równoznaczne z ich podwyżkami, niekiedy
        tak.
        Henryk Tubacki
        Przewodniczący o/Poznań OSWN
        tubacki@oswn.poznan.pl

      • krotki niestety 02.07.04, 17:33
        Regulowane czynsze przetrwają do 2008 roku?
        (PAP, tm/02.07.2004, godz. 16:55)

        Rządowa autopoprawka do nowelizacji ustawy o ochronie praw lokatorów może
        zostać wstrzymana - poinformował w piątek dziennikarzy dyrektor departamentu
        mieszkalnictwa w ministerstwie infrastruktury, Zdzisław Żydak.

        Oznaczałoby to, że do końca roku 2008 czynsze nadal będą regulowane, choć
        inaczej niż jest to obecnie.

        Skutkiem autopoprawki byłoby uwolnienie czynszów po 2004 roku. Jej wycofanie
        oznacza dalsze stosowanie ograniczeń w podwyżkach czynszów do końca 2008 roku.
        Sprawa wstrzymania tej autopoprawki jest obecnie w toku rządowych uzgodnień
        międzyresortowych. Nowelizacją zajmuje się specjalna podkomisja sejmowa.

        Autopoprawka została przyjęta na ostatnim posiedzeniu poprzedniego rządu, w
        końcu kwietnia. Jej wprowadzenie do ustawy oznaczałoby, że wynajmujący lokal
        mógłby już w przyszłym roku podwyższać czynsze bez sztywnych ograniczeń,
        musiałby jednak uzasadnić podwyżkę, jeżeli przekroczy ona 3 proc. tzw. wartości
        odtworzeniowej lokalu w skali roku.

        Wartość odtworzeniowa to najbardziej prawdopodobna cena za nieruchomość, jaką
        można uzyskać na rynku albo koszt wybudowania lokalu według aktualnych cen.

        Po orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego z 12 maja rząd zajął się tym powtórnie.
        Trybunał orzekł, że ustawowe ograniczenie możliwości podnoszenia czynszu
        lokatorom przez właściciela budynku lub lokalu jest zgodne z konstytucją.

        Według Trybunału, wprowadzone w ustawie o ochronie praw lokatorów ograniczenie
        wysokości czynszu nie narusza istoty prawa własności, bo nie pozbawia
        właściciela podstawowych uprawnień wynikających z tego prawa.

        Nowelizacja (bez autopoprawki) zakłada, że roczne podwyżki czynszu nie mogą
        przekraczać 0,25 proc. wartości odtworzeniowej lokalu. Ograniczenie to ma
        obowiązywać do końca 2008 roku. Praktycznie oznacza to, że jeżeli czynsz
        obecnie wynosi 3 proc. tzw. wartości odtworzeniowej lokalu (jest to najwyższa
        obecnie dopuszczalna stawka), to do końca 2008 roku podrożeje najwyżej do 4
        proc. Po tym terminie czynsze mają zostać uwolnione.



        Cóż budzą sie - a juz sadziłem że oleja te kilkadziesiąt tysiecy ludzi ale
        ponoc Belka socjalizuje sie i potrzebuje dla elektoratu kiełbasy ( bo tak
        naprawde w ten sposób malo uzyska !) i co najgorsze ma spore szanse, że to
        przejdzie bo...
        1/ 3.25% to wiecej jak 3% o których byla moa do 31 grudnia 2004!
        2/ 3.25% to nie 0.5% jak było dawniej - relacja do rynkoego wószas np. 1:10 a
        teraz 1: 1.3 czyli poniżej 100 % ( poza Warszawą i czy może Krakowem)
        3/czasowść 1 rok!!! bo później 3.50 !! czyli znowu miej i dalej co rok do 4 %
        4/ dotyczy małej ilości właścicieli - Wawa-kraków może Poznan i Gdańsk i wcale
        nie drastycznie ogranicza ich i dodatkowo w sposób naturalny liczba
        regulowanych maleje! ( ja spadłem juz poniżej 40%! )
        5/polityka to Warszawa a Warszawa ma drastycze różnice! tam maja pole do popisu
        leppery i inne komuchy zatem walka ta to walka o Warszawę
        6/ no iiiii moge dac jeszcze pre argumentów ale po co podaac im na talerzu;)


        Pozdrawiam
        • gniazdko Re: niestety pada 26.07.04, 17:17
          Artykuł: Resortowy (Budownictwo) Trybuna
          Lokator pod parasol

          Dobiegają końca prace nad nowelizacją ustawy o ochronie lokatorów i
          mieszkaniowym zasobie gmin. Są szanse, że będzie ona miała tzw. ludzką twarz.

          Za kilka dni wygasa ustawa z 1994 r., która wprowadziła okres przejściowy na
          zamianę czynszów regulowanych na czynsze wolne. Po tym okresie właściciel
          mieszkania będzie mógł dowolnie określać wysokość opłat. Jeżeli nie wejdą w
          życie odpowiednie regulacje, będą mogli rozpocząć wykwaterowanie lokatorów lub
          zawrzeć z nimi umowę najmu na zupełnie nowych warunkach. Ustawa, nad którą
          pracuje dziś podkomisja sejmowa, przewiduje wprowadzenie 4 ? letniego okresu
          przejściowego, w ciągu którego czynsze mogłyby rosnąć po 0, 25 proc. rocznie.
          Od 2009 r. Stawka opłat w skali roku wynosiłaby natomiast 4 proc. wartości
          odtworzeniowej mieszkania. Jak wynika z danych ministerstwa infrastruktury ?
          średni czynsz w zasobach prywatnych sięga 5, 36 zł za 1 mkw., w zasobach gminy
          ? 1, 8 ? 2, 5 zł. Jeśli w Sejmie przejdzie wariant stopniowego dochodzenia do
          stawki 4 ? proc., to docelowo za mkw. trzeba będzie zapłacić 7, 15 zł. Zdaniem
          resortu, takie opłaty pozwoliłyby na dokonanie prac odtworzeniowych, a także
          na pozostawienie pewnej sumy w kieszeni właściciela. ?Za takim rozwiązaniem
          przemawiają obawy, że nastąpi zapaść na rynku wynajmu mieszkań? ? twierdzi
          wiceminister Wiesław Szczepański. Czynsze pochłaniają dziś ponad 20 proc.
          budżetów domowych. Ich uwolnienie oznacza wzrost liczby zadłużonych lokatorów
          i większą liczbę fikcyjnych eksmisji. Stąd rząd premiera Belki zdecydował, by
          odejść od zasady jednorazowego uwolnienia czynszów mieszkaniowych. Zanim
          zapadnie ostateczna decyzja, podjęto jeszcze konsultacje międzyresortowe. /dl/

          Źródło: www.trybuna.com.pl 03 lipca 2004 z przegląd prasy www.mi.gov.pl
          • gniazdko Re: niestety trybuna 26.07.04, 17:39
            Artykuł: Resortowy (Budownictwo)
            Potyczki z biedą Trybuna 23 lipca 2004r. z www.mi.gov.pl

            Podkomisja sejmowa zakończyła prace nad projektem ustawy o ochronie lokatorów.

            Nowelizacja jest niezbędna w związku z orzeczeniami Trybunału Konstytucyjnego,
            które sprawiają, że faktycznie lokatorzy pozostają bez ochrony prawnej.

            I jaki efekt prac podkomisji? Pozdrawiam
            • krotki Re: niestety trybuna 26.07.04, 19:26
              gniazdko napisał:

              > Artykuł: Resortowy (Budownictwo)
              > Potyczki z biedą Trybuna 23 lipca 2004r. z www.mi.gov.pl
              > Podkomisja sejmowa zakończyła prace nad projektem ustawy o ochronie
              lokatorów.

              tu powinno byc za kilka dni sprawozdanie podkomisji
              ks.sejm.gov.pl/proc4/opisy/2382.htm
              ale z tego co wiem rewelacji nie ma idzie prawie zgodnie z projektem rządowym -
              sam jestem troche rozczarowany tym ze chca utrzymac 3.25% bo chyba nie wiedzą
              co robia i dla jakiej ilości? toz to może nawet kilkanaście tysięcy?? czy to
              warto no ale elektorat jest elektorat i takie szmaty co by sie załapać na
              posłowanie zrobia wszystko ( tak jak AWS z poprawka Murynowicz!)

              Noclegownie mnie nauczyły że szkoda czasu na rozważania dopuki nie opuści sejmu
              i senatu ustawa , zatem poczekajmy ale rewelacji sie nie spodziewam
              zal mi tylko
              1/ odszkodowań,
              2/ "obowiązku" uzasadniania pow 3% ?
              3/ nakazu socjalu
              ale bedzie też
              1/ likwidacja ugody
              2/katalog obowiązków ( fakt nas nie wiązący - ale bedzie do czego sie odwołac)
              3/ 3.25%

              A kwestie imienności 3 latek ! nie budzą ani moich watpliwości ani emocji bo...
              co miało sie stac juz sie stało!! I co najażniejsze okazało sie że ak jak
              przewidyalem posłuża jedynie 3 -latki do wychodzenia spod kwaterunku ( wszędzie
              pełno artykułów, że lokatorzy zostaja z nowa umową! - co jest zreszta
              zaprzeczeniem tej instytucji! - ale niech będzie)

              Pozdrawiam

              PS jak ktos co wie - piszcie!!!

              > Nowelizacja jest niezbędna w związku z orzeczeniami Trybunału
              Konstytucyjnego,
              > które sprawiają, że faktycznie lokatorzy pozostają bez ochrony prawnej.
              >
              > I jaki efekt prac podkomisji? Pozdrawiam
              • gniazdko Re: niestety trybuna -jest sprawozdanie podkomisji 29.07.04, 03:30
                już jest sprawozdanie podkomisji.Pozdrawiam

Nie pamiętasz hasła

lub ?

 

Nie masz jeszcze konta? Zarejestruj się

Nakarm Pajacyka