Górnictwo w Bytomiu

[zygmunt_m]

Pierwsze zmianki o górnictwie rudnym w rejonie bytomskim pochodzą z bulli
papieża Innocentego II z 1136 roku. Najstarsze górnictwo obejmowało
pozyskiwanie rudy ołowiu-galeny. Z rudy tej uzyskiwano srebro i ołów.
Wydobycie galmanu w rejonie tarnogórskim rozpoczęto w roku 1569.
Po roku 1945 w rejonie bytomskim istniały 4 niezależne przedsiębiorstwa
górnicze eksploatujące rudy cynkowo-ołowiowe. Rok 1989 kończy wielowiekową
eksploatację rud cynku i ołowiu w rejonie bytomskim.
Kopalnia „Andaluzja” powstała z połączenia kilku pól górniczych nadanych w
latach 1873-1880.
Jako datę powstania kopalni „Radzionków” uważa się rok 1871. W 1928 roku
uruchomiona została nowoczesna jak na owe czasy kopalnia „Bytom”.
W rejonie dzielnic Bobrek, Karb i Miechowice w Bytomiu eksploatację górniczą
prowadziły kopalnie: „Miechowice” (od roku 1902) i „Bobrek” ( od roku 1905).

Wieża szybowa KWK Szombierki

[tajk]

Uważam, że jest to jedna z najbardziej charakterystycznych (i na swój sposób
pięknych) budowli w Bytomiu. Widoczna z wielu miejsc w mieście (np. z całej
długości ulicy Dworcowej) i okolicy. Parę lat temu, po likwidacji KWK
Szombierki pojawiły się plany zagospodarowania wieży (podobne rzeczy mówiło się
o wieży ciśnień przy ul. Oświęcimskiej), ostatnio jednak nic na ten temat nie
słyszałem...

[zygmunt_m]

Jest to jeden z niewielu przykladów tzw. Hammerkopfturm, szybu wyciagowego
sporadycznie spotykanego tylko w Zaglebiu Ruhry.

[tajk]

Hammerkopfturm, bo w kształcie młotka, tak? Wiesz może, w którym roku
wybudowali tą wieżę?

[zygmunt_m]

tajk napisał:

> Hammerkopfturm, bo w kształcie młotka, tak?
Zgadza sie.
Wiesz może, w którym roku
> wybudowali tą wieżę?
1869
Pozdrowienia

[tajk]

Dzięki, ale wydaje mi się, że wieża jest trochę młodsza. Na pocztówce z 1915
wyraźnie jej nie ma...

www.um.bytom.pl/dbytom/zest9.html

[zygmunt_m]

tajk napisał:

> Dzięki, ale wydaje mi się, że wieża jest trochę młodsza. Na pocztówce z 1915
> wyraźnie jej nie ma...
>
> www.um.bytom.pl/dbytom/zest9.html

Informacje wzialem z ksiazki H. Trierenberga "Wedrówki po Górnym Slasku"
Prawdopodobnie wzial date powstania kopalni za date budowy wiezy wyciagowej.
Za wprowadzenie w blad przepraszam!

[murcek]

Szyb Krystyna kopalni Szombierki to jedyna w Polsce tzw. wieza basztowa. Ze
wzgledu na jej ksztalt w ksztalcie gorniczego mlotka, w jezyku niemieckim nosi
nazwe Hammerkopfturm. Wieze basztowa szybu Krystyna zbudowano na poctatku lat
30. Sklada sie z konstrukcji stalowej spietej nitami i obmurowanej cegla. Na
wysokosci 40 metrow w wiezy znaduja sie maszyny wyciagowe.
Szczesc Boze

[tw53]

murcek napisał:

> Szyb Krystyna kopalni Szombierki to jedyna w Polsce tzw. wieza basztowa.

Dodam, ze w tejże kopalni Szombierki po raz pierwszy w Europie zastosowano do transporu urobku na dole lokomotywe elektryczna.

Pozdr.
Mariusz

[murcek]

Warto w tym kontekscie dodac, ze bytomskie kopalnie sa kolebka ratownictwa
gorniczego, kiedy to po straszliwej katastrofie na kopalni Rozbark (wtedy
Heinitz) utworzono pierwsza zawodowa Grubenwehr (Straz Gornicza). Z niej
wywodzi sie obecna i powszechnie ceniona w Europie, Centralna Stacja
Ratownictwa Gorniczego w Bytomiu.
Szczesc Boze

[emarx]

bytom.naszemiasto.pl/wydarzenia/446269.html
Nikt nie chce Krystyny

Poniedziałek, 7 lutego 2005r.

Szyb Krystyna nie będzie zburzony. Ten unikatowy zabytek polskiego górnictwa od
niechybnej „śmierci” uratował wojewódzki konserwator zabytków, wpisując go do
rejestru. Ale to tylko zapis na papierze. Problem w tym, że „Krystyna”
potrzebuje ogromnych pieniędzy, a tych nie ma ani górnictwo, ani miasto.

Decyzja o wpisaniu Szybu Krystyna do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa
Śląskiego zapadła 30 grudnia zeszłego roku. Uprawomocniła się pod koniec
stycznia. – Oznacza to, że szybu nie wolno zburzyć; trzeba go zabezpieczyć i
chronić. Bytomska Spółka Restrukturyzacji Kopalń, może na ten cel pozyskiwać
pieniądze z budżetu państwa. Mam nadzieję, że wpis do rejestru zmobilizuje
spółkę do działania – podkreśla Jacek Owczarek, śląski konserwator zabytków.

„Krystynę” wybudowano w 1928 roku na terenie kopalni Szombierki w Bytomiu.
Wygląda jak ogromny górniczy młot. W środku jest siedem stalowych podestów,
połączonych nitami. Na najwyższym mieści się ogromna hala, z wyjściem na taras.
Całość obudowana jest cegłami. 57-metrowej wysokości szyb wybudowano w stylu
modernizmu. W Europie nikt wtedy tak nie budował.

Na początku lat 90. zlikwidowano kopalnię Szombierki. Górnictwo zaczęło
wyburzać wszystko, co się dało. „Krystynę” zostawili. W 1998 roku w bytomskiej
Agencji Inicjatyw Lokalnych powstał projekt przebudowy szybu na Centrum
Konferencyjno-Hotelowe. Z reprezentacyjnym holem na parterze, ekskluzywnymi
biurami na podestach, antresolą z fitness clubem, restauracjami i kawiarniami.
Projekt był częścią „Programu aktywizacji terenów poprzemysłowych Bytomskiej
Spółki Węglowej”, opracowanego przez AIL na zlecenie spółki. – To było coś
niesamowitego. Na realizację projektu Bank Światowy dał pół miliona dolarów –
wspomina Bogusław Hajda, jeden z autorów projektu.

Za te pół miliona eksperci z Kanady, Danii i Norwegii opracowali „Program
wykorzystania terenów pogórniczych BSW SA”. To księga, gruba na sześć
centymetrów. Niestety, do dziś nie udało się zrealizować tego programu. –
Dlaczego? Nie wiem. Następny krok należał do gminy, spółki i banku. Może
zabrakło woli – zastanawia się Hajda.

Teraz „Krystyna” dostała drugą szansę. Górnicy twierdzą jednak, że to ruina,
choć to właśnie oni mieli chronić szyb przed dewastacją. Edward Łukaszewski,
pełnomocnik Zarządu BSRK, dowodzi, że spółka „mimo najszczerszych chęci”
ratowania, nie miała na to pieniędzy. Złomiarze wyszabrowali więc ze środka
wszystko, co się dało.

Co dalej? BSRK najchętniej pozbyłaby się uciążliwego zabytku. – Będziemy
chcieli jak najszybciej przekazać ten obiekt gminie – nie ukrywa Paweł Bomba,
członek zarządu BSRK.

Jacek Wicherski, rzecznik Urzędu Miejskiego w Bytomiu, nie jest tym specjalnie
zaskoczony. – Górnictwo chce przekazać „Krystynę” miastu za odpis od długów? To
najprostsze rozwiązanie, bo gmina jest za odbudową szybu. Ten pomysł wymaga
jednak negocjacji, bo w grę wchodzą duże pieniądze – mówi Wicherski.

Niedawno na terenie Szombierek spotkali się przedstawiciele bytomskich władz i
BSRK. Rozmawiano o Bytomskim Parku Przemysłowym. To, najogólniej mówiąc, próba
(kolejna!) zagospodarowania majątku restrukturyzowanych zakładów przemysłowych
po to, by ściągnąć do Bytomia inwestorów. „Krystyna” ma być częścią BPP, ale
nie jest już najważniejsza. – Dla miasta najważniejsze są nowe miejsca pracy, o
zabytkach pomyślimy później – informuje Danuta Łuczuk, naczelnik Wydziału
Górniczego Urzędu Miejskiego w Bytomiu.

Może by tak "pomóc" Krystynie

[welnaxxx]

Też jestem "za" utrzymaniem Krystyny. Rozmawiałem jednak z pracownikiem firmy
która zajmuje sie likwidacją kopalni Szomierki. Podobno wieża jest w tak
opłakanym stanie że remont wieży to kolosalne przedsięwzięcie którego nikt nie
chce się podjąć. W takim przypadku nie wierzę ze miasto będzie
chciało "dobrowolnie" zająć się ta sprawą. Może by zatem włodarzom pomóc. Może
tak wyświechtany sposób jak „petycja” lub inna forma „nacisku społecznego” dała
by jakiś skutek.
O ile pomysł został by podchwycony przez forumowiczów można wspólnymi siłami
ułożyć odpowiednie pismo. Podpisy można składać np. w knajpce koło kina Gloria
albo innym umówionym miejscu. Kopie można rozdać również w szkołach. Może warto
zaryzykować i zrobić cokolwiek zamiast jedynie pisać posty że Bytom umiera.
Takie akcje już skutkowały. Gdyby nie podpisy mieli byśmy na placu Kościuszki
Plazę - piekna pompę wysysająca resztki $$$ z Bytomia i transferującą je do
Izralela.