antyk-acap
03.07.14, 11:41
Rodzimi genetycy z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika mogą postawić kropkę nad i w dyskusji o pochodzeniu Słowian. Przeprowadzone przez nich badania dowodzą, że nie przewędrowali na ziemie Środkowej i Wschodniej Europy z nadejściem średniowiecza, lecz zamieszkiwali te tereny 4000 lat temu.
Naukowcy badali mitochondrialne DNA – tj. przekazywane przez matki córkom – ponad 2500 przedstawicieli słowiańskich narodów: Polski, Ukrainy, Białorusi, Czech, Rosji, Słowacji, Serbii, Chorwacji oraz Słowenii. Mimo iż analizowano współczesną populację, wyniki potwierdziły, że przodkowie Słowian mogli być na tych terenach już około 3000 lat temu, nie później niż w epoce żelaza i brązu.
Za allochtoniczną hipotezą pochodzenia Słowian stoją przede wszystkim badania archeologiczne, bazujące na pozostałościach kultury materialnej. Bazuje on na poglądzie, że wszelkie zmiany w kulturze są następstwem migracji, a zatem transformacjami ludności, a więc i genów.
Prof. Tomasz Grzybowski podkreśla: „Genetyka […] nie rozstrzyga kwestii kulturowych czy językowych. Genetyka zajmuje się biologicznym dziedzictwem. Jesteśmy w stanie scharakteryzować biologiczne cechy, genetyczne cechy populacji, zamieszkującej w Europy Środkowej i Wschodniej. […] Pula DNA dzisiejszej populacji słowiańskiej cechuje się dosyć zaawansowanym wiekiem ewolucyjnym. […] Są komponenty, które pojawiły się już nawet w czasach neolitycznych, 7000 lat temu”. Zastrzegam jednak, że te cechy wcale nie muszą być tożsame z kulturowymi, właściwymi dla tych populacji”.
Co więcej, badacz podważa zasadność tłumaczenia zmian kulturowych znaczącymi migracjami, które mogą, acz nie muszą być bezwzględnie ich następstwem.
Jak widzimy, dyskusje w środowisku naukowym są prowadzone na dwóch różnych płaszczyznach. Zwolennicy allochtoniczności utrzymują, że Słowianie są dość młodą grupą etniczną, a swe wnioski opierają na badaniach kultury materialnej. Przeciwnicy tej teorii twierdzą, że wytwory ludzkości to jedno, a geny – coś zupełnie innego. Nie brakuje również wyznawców koncepcji, wedle której Słowianie przywędrowali do Europy z innych kontynentów świata. Czy naukowcom z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika uda się rzucić nowe światło na tę zagorzałą debatę, a może ostatecznie położyć jej kres?