literatura na temat gminy Bircza

[darino]

Grzegorz Motyka - "Tak było w Bieszczadach" Warszawa 1999
Zdzisław Budzyński - "Ludność pogranicza polsko-ruskiego w drugiej połowie
XVIII wieku" Przemyśl 1993

[ksidar]

Kiedyś w Goku u samej góry były fotografie archiwalne i jakieś
dokumenty ,ciekawe czy ktoś to jeszcze posiada lub gdzie to jest.

[darino]

Stare czasy - izbę pamięci otwarto w GOK-u w 1976 roku, kiedy Bircza została
odznaczona Krzyżem Grunwaldu III klasy. Potem izba pamięci stopniowo się
degenerowała - ktoś poniszczył zdjęcia, potem zaczęły znikać gabloty.
Nie wiem jak to wygląda w tej chwili.

[nina40]

Posiadam kserokopie fragmentów książki(nie pamiętam tytułu ani autora), które
zrobiłam dawno temu przez sentyment do Birczy. Przytoczę krótki fragment
mówiący o historii tego miasteczka:
BIRCZA-zwana dawniej Nowobród,znana jest od XIV w., jako osada istniała
znacznie wcześniej. Prawa miejskie otrzymała w XV w. W zaborze austriackim była
miastem powiatowym. W 1876 r. Austriacy przenieśli siedzibę do Dobromila a w
latach międzywojennych Bircza spadła do roli osady wiejskiej. W dniach 11-12
września 1939 r. trwał pod Birczą zacięty bój między 24 dywizją piechoty WP a
hitlerowską 2 dywizją górską. W latach ostatniej wojny i póżniejszych walk z
bandami UPA Bircza została w znacznym stopniu zniszczona.... Grozę tamtych lat
najlepiej ilustrują wspomnienia ówczesnego komendanta posterunku MO Józefa
Winiarskiego (nieżyjącego już od wielu lat, pamiętam Go doskonale mimo tego,że
byłam wtedy uczennicą podstawówki). Wpomnienia te postaram się przytoczyć na
stronie o "ważnych wydarzeniach".

cześć Nina !

[darino]

Cieszę się, że zaczęłaś uczestniczyć w naszym fotum - mam nadzieję że na
stałe ?!

[nina40]

Cześć Darino, Bircza jest mi bliska a bardziej Korzeniec,jeżeli będę miała coś
do powiedzenia to z wielką przyjemnością napiszę ale zaglądać będę tu zawsze.
Pozdrawiam gorąco.

[dymek25]

Prothocollum actorum oppidi Biercza [z lat 1776-1807]
www.dbc.wroc.pl/dlibra/docmetadata?id=12165&from=&dirids=1&ver_id=&lp=1&QI
Cudeńka tam poznachodziłam.

[darino]

L. Włodek - "Zarys dziejów Birczy" Przemyśl 1981
W. Zatwarnicki - "W gminie Bircza" Krosno 1987
O. Kolberg - "Dzieła wszystkie t. 35 - Przemyskie" Kraków 1891

Omelian Płeczeń - "9 lat w bunkrze"

[darino]

Omelian Płeczeń - "9 lat w bunkrze. Wspomnienia żołnierza UPA" Lublin 1991

[upowiec]

Czytałem, zupełny odjazd - bardzo polecam !

[holejnik]

Witam! Proszę podać namiary na tę pozycję, chetnie przeczytam .

[darino]

Książka raczej nie do kupienia - na pewno jest w bibliotece w Birczy. Poza tym
wiele osób w Birczy ma ją w swoich zbiorach, ja niestety pożyczyłem swój
egzemplarz i już nie powrócił.

[darino]

Z. Przyboś - "Granice Ziemi Przemyskiej w czasach nowożytnych XVI - XVIII wiek"
[1993].
A. Fenczak, S. Stępień - "Powiat przemyski w Europie"

[darino]

Andrzej Sowa - "Stosunki polsko-ukraińskie 1939-1947" Kraków 1997

[currara2]

Ryszard Tłuczek ,,Bircza w latach 1918-1939''

"Cerkwie Nadsania"

[darino]

Bardzo ładny album fotograficzny. Zawiera między innymi zdjęcia ocalałych
cerkwi z naszej gminy.

"Zakierzoninija - spomini wojakiw UPA"

[darino]

Wspomnienia żołnierzy UPA - niestety tylko w języku ukraińskim. Lekturę
zacząłem od tomu V, który ukazał się w tym roku. Poprzednie: I (brak daty
wydania), II - 1996, III - 1997, IV - 1998.

[rychu_z_przemysla]

Zobacz na stronie PWIN w Przemyślu ksiązki o regionie:
www.pwin.c-net.pl/

[darino]

Tak, znam tę stronę, ale kiedyś próbowałem zamówić książkę mailem i nie udało
mi się.
Za dwa tygodnie będę w Przemyślu, więc odwiedzę Instytut.
Dzięki za pozdrowienia !

PWIN w Przemyslu

[rychu_z_przemysla]

Zakup bezposredni wychodzi najtaniej, a maja oni wiele pozycji.
PWIN jest wyjatkowa instytucja w przemyskich i polskich realiach.
Chcesz to napisze ci o tym w mailu.
Pozdrawiam

TPN w Przemyslu

[rychu_z_przemysla]

Zobacz też ofertę wydawniczą Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Przemyślu:
tpn.vt.pl/index1.html

[darino]

Bardzo ciekawa stronka - dzięki za link.
Ech, i znów czekają mnie wydatki na książki !

[darino]

Tak, bardzo Cię proszę o mail z informacjami na [e-mail].
Z góry dziękuję i pozdrawiam !

PWIN, TPN- instytucje niestety nieznane...

[rychu_z_przemysla]

W Przemyślu istnieją instytucje o których przeciętny przemyślanin nigdy
nie słyszał...

"Zakierzoninija - spomini wojakiw UPA" tom IV

[darino]

W tomie IV znajdują się już cytowane na tym forum wspomnienia żołnierza UPA
rodem z Sufczyny - Iwana Olijara - "Kuma".

coś z Ameryki

[upowiec]

Ivan Lebedowych - "Birczanszczina", Philadelphia 1964
catalog.clevnet.org/web2/tramp2.exe/authority_hits/A0j16332.002?server=1home&item=1

Iwan Łebedowycz - "Birczanszczina"

[darino]

Staram się ściągnąć tę książkę z Ameryki, zaangażowałem w to przedsięwzięcie
kilka osób - czekam na efekty ...

książka w drodze !!!

[darino]

Książka została znaleziona za oceanem i już jest w drodze !
Jest to książka napisana przez przedwojennego birczańskiego kapłana
grekokatolickiego.
Chciałbym podziękować za pomoc w odszukaniu książki panom: Ralphowi Brandi z
USA (jego rodzina pochodzi ze Starej Birczy) oraz Andrijowi Szymanowka z Kanady
(jego rodzina pochodzi z okolic Trzciańca).
Zaraz po otrzymaniu przesyłki streszczę ją pokrótce na forum !!!

Anna Karwańska - "Wo imja twoje"

[darino]

Pani Anna Karwańska była łączniczką UPA. Jej pamiętnik opisuje czasy
przedwojenne, czas wojny oraz terażniejszość.
W pamiętniku pojawił się szczegółowy opis III ataku na Birczę, oraz
okoliczności, które wywołały ten atak.
W Birczy pani Anna może być znana z akcji ekshumacji żołnierzy UPA, pochowanych
na polu pana Laszkiewicza.
Książka została wydana przez wydawnictwo "Ukraińskij Archiw" w Warszawie w roku
2000.

"Miasta ziemi przemyskiej i sanockiej w drugiej ..

[darino]

... połowie XVII i XVIII wieku" - Jerzy Motylewicz
Książka wydana przez PWIN w Przemyślu w roku 1993.
Ciekawa książka zawierająca wiele informacji o życiu codziennym miast, często w
formie tabel.
Można dowiedzieć się z niej, ilu było w tym czasie szewców w Birczy i ile
rocznie pędzono u nas gorzałki i ile warzono piwa :)))

Eugeniusz Misiło - "Repatriacja czy deportacja"

[darino]

Książka w dwóch tomach, traktująca o przesiedlaniu Ukraińców z Polski do USSR w
latach 1944-1946.
Książka złożona z samych dokumentów - sprawozdania komisji repatriacyjnych i
starostów, meldunki oficerów UPA i Wojska Polskiego itp.

Bogdan Huk - "1947 - Propamjatna kniha"

[darino]

Wspomnienia wysiedlonych mieszkańców m.in. Pogórza Przemyskiego - Arłamowa,
Woli Krecowskiej, Dobrej Szlacheckiej, Żohatyna, Zawadki Morochowskiej,
Lachawy, Pawłokomy, Ropienki, Ulucza i Jawornika Ruskiego.
Książka wydana przez Wydawnictwo "Tyrsa" w Warszawie w roku 1997.

Irina Tymoczko-Kamińska - "Moja odyseja"

[darino]

Wspomnienia łączniczki UPA - "Chrysty", działającej między innymi na terenie
naszej gminy.

[darino]

Zapomniałem napisać, iż książka została wydana przez Wydawnictwo "Ukraińskij
Archiw" w Warszawie w roku 2005.

[pogorzanin]

Informacje o prawie wszystkich miejscowościach na terenie gminy Bircza można
także znaleźć w książce Stanisława Jastrzębskiego "Martyrologia polskiej
ludności w województwie lwowskim w latach 1939 - 1945".

"Polityka zagraniczna ksiecia Daniela Halickiego

[darino]

w latach 1217-1264". Autorem książki jest Mariusz Bartnicki. Książka wysana
przez Wydawnictwo UMCS w 2005 roku.
Książka traktuje o historii Księstwa Halicko-Włodzimierskiego, któremu
podlegała Bircza przez ponad 200 lat.

[diakon.piotr.ukgk]

darino napisał:

> w latach 1217-1264". Autorem książki jest Mariusz Bartnicki. Książka wysana
> przez Wydawnictwo UMCS w 2005 roku.


Jest to doktorat obroniony na UMCS 7 maja 2003 r. Byłem tam, nie tylko z uwagi
na temat, ale i dlatego, że przed Bartnickim bronił się mój przyjaciel z liceum
(z tematu "Świat arabski w świetle źródeł greckich i rzymskich").


> Książka traktuje o historii Księstwa Halicko-Włodzimierskiego, któremu
> podlegała Bircza przez ponad 200 lat.

Mam nadzieję, że autor wniósł stosowne poprawki, a wydawnictwo przyłożyło się
do obróbki dzieła. W wersji przedłożonej do obrony było pełno dziwacznych
błędów w ukraińskim czy rosyjskim. Ponieważ lubię zabierać głos na doktoratach,
przeczytałem przedtem rozprawę Bartnickiego sumiennie i w czasie dyskusji
wstałem z kartką w ręku... Jak zacząłem wyliczać moje (rzeczowe najzupełniej)
uwagi, biedny Doktorant zbladł (jeszcze bardziej), a jakaś młoda dama patrzyła
na mnie wzrokiem morderczym. Potem się dowiedziałem, że to jego żona. Cóż, w
przerwie przed ogłoszeniem werdyktu miło sobie pogawędziliśmy z p. Bartnickim,
który zresztą zgadzał się na ogół z moimi uwagami. Nie ma się co dziwić - facet
był na studiach doktoranckich (nie na etacie asystenckim), założył rodzinę, to
i musiał się pospieszyć, by skończyć przewód doktorski przed upływem 4 lat od
rozpoczęcia studiów.
Miło sobie wspominam tę obronę, przydała mi się jako swoista rozgrzewka przed
mym własnym wystąpieniem na uroczystościach 750-lecia koronacji królewskiej
Daniela Halickiego w Drohiczynie (akurat miesiąc i dwa dni później).
Na moim doktoracie głosów z tłumu nie było. Tu praktyczna rada dla doktorantów:
chcesz uniknąć głosów publiczności, przedłuż maksymalnie autoreferat i
odpowiedzi recenzentom. ;-)

[darino]

Witam !
Książkę przeczytałem jakiś czas temu, i nie zauważyłem żadnych błędów, więc
chyba zostały poprawione ?
Zerknę jednak raz jeszcze :)))
Czy mógłby ksiądz polecić jeszcze jakąś książkę traktującą o Księstwie Halickim
(oprócz w/w mam tylko Hruszewskiego) ?
Pozdrawiam !

Mychajło Hruszewskyj - "Istoria Ukrainy-Rusy"

[darino]

Dzieło pochodzi z 1907 roku (reprint z 1993), jednak warto przeczytać dzieło
wybitnego ukraińskiego historyka.
Powołuje się on zresztą na wiele historycznych dokumentów, które zostały potem
zniszczone w pożodze dwóch wojen światowych.

"Metropolita Andrzej Szeptycki. Studia i materiały

[darino]

Książka wydana w 1994 roku przez PAU.
Zawiera wiele ciekawych wiadomości o życiu metropolity lwowskiego.

[dymek25]

Pogorzaninie,
Czy jest tam coś o ofiarach polskich z Jamny Dolnej z dn.23.04.1943
i Trójcy z dnia 23.10.1944 ? Jeśli tak, do daj proszę znak.

kupiłem książkę Jastrzębskiego ...

[darino]

Na razie tylko ją przejrzałem, ale mam kilka uwag :
1. Dubluje polskie ofiary, zapisując je raz we wsi, z której pochodziły, a
drugi raz we wsi, w której zginęły (jeśli te dwa miejsca się nie pokrywają).
2. Przypisuje UPA ofiary, które zginęły z rąk polskich bandytów (to przykład z
Sufczyny), oraz śmierć osób, które zaginęły bez świadków, a ciał nigdy nie
odnaleziono.
3. Żongluje danymi statystycznymi dla udowodnienia swoich tez - na
przykład "polskości" wsi - raz podaje wyniki spisu w 1921 roku, raz w 1939, nie
podając z którego roku dane pochodzą.

Dokładniej skomentuję po wnikliwym przestudiowaniu ...

Eugeniusz Misiło - "Powstanski mohyły"

[darino]

Książka wydana w 1995 roku przez wydawnictwo "Ukrainskyj archiw".
Zawiera biogramy kilkuset żołnierzy UPA oraz kopie meldunków UPA, między innymi
z ataku na Birczę.

"Góry Sanockie - przewodnik"

[darino]

"Góry Sanockie - przewodnik. Sanok i okolice" to najnowsza publikacja
Wydawnictwa "San" z Sanoczka autorstwa Macieja Skowrońskiego i Agaty
Skowrońskiej-Wydrzyńskiej .
Znana spółka autorska, która w swoim dorobku ma wiele wydawnictw o charakterze
albumowym, tym razem pokusiła się o napisanie przewodnika dla turystów
pragnących odwiedzić Sanok i jego okolice.
Zakres terytorialny przewodnika to najbliższe okolice grodu nad Sanem i
obejmuje on w całości lub w części Góry Słonne oraz Pogórza Dynowskie,
Przemyskie i Bukowskie.
Korzystający z przewodnika znajdzie w nim zarówno informacje praktyczne, jak i
dotyczące przyrody, historii i geografii opisywanego regionu.
„Jest to kraina dla każdego - piszą we wstępie autorzy przewodnika. - Zaspokoić
może ciekawość turysty o wszechstronnych zainteresowaniach, jak również
poszukującego leniwego wypoczynku z zabawą do białego rana”.
Pierwsza część zawiera ogólną charakterystykę regionu pod względem
geograficznym i historycznym. Położenie geograficzne, przyroda oraz rys
historyczny w syntetycznej formie przybliżają Sanok i okolice.
Druga, szczegółowa, w formie słownika, poświęcona jest kilkudziesięciu
miejscowościom w okolicach Sanoka.

"Turystyka i agroturystyka bez granic. Bieszczady"

[darino]

"Niedawno ukazała się kolejna wersja katalogu ,,Turystyka i agroturystyka bez
granic. Bieszczady”. Jest to publikacja promocyjno-informacyjna, wydana na
zlecenie Bieszczadzkiej Agencji Rozwoju Regionalnego w Ustrzykach Dolnych przez
PPT Telepromocja z Bydgoszczy.

Katalog na 180 stronicach formatu A4 prezentuje to, co w Bieszczadach może być
interesujące dla potencjalnego turysty. W poprzednim wydaniu więcej niż połowę
katalogu zajmowały materiały związane z Ukrainą, przybliżające rejony
starosamborski i żółkiewski. W aktualnej edycji - w odróżnieniu od
wcześniejszej - materiały tekstowe i ikoniczne dotyczą tego, co znajduje się po
naszej stronie granicy w powiatach bieszczadzkim i leskim oraz w gminach Bircza
(powiat przemyski) i Komańcza (powiat sanocki). Jest to więc obszar, który
pokrywa się z zasięgiem działalności Bieszczadzkiej Agencji Rozwoju
Regionalnego w Ustrzykach Dolnych. Oferta turystyczna zza wschodniej granicy
jest jedynie zasygnalizowana na dwóch stronicach ,,Zapraszamy na Ukrainę”,
będących właściwie reklamą Agencji Turystyczno-Promocyjnej ,,Bieszczady”. Brak
obszerniejszych materiałów dotyczących strony ukraińskiej sprawia, że zawartość
publikacji nie do końca pokrywa się z zawartą w drugiej części tytułu
zapowiedzią: ,,bez granic”."

"Turystyka i agroturystyka bez granic.Bieszczady", M. Marmocha (tekst),
Bydgoszcz 2005

Grzegorz Jawor - "Osady prawa wołoskiego i ich

[darino]

mieszkańcy na Rusi Czerwonej w późnym średniowieczu".
Są tam wzmianki o miejscowościach naszej gminy założonych na prawie wołoskim.
Temat rozszerzę w osobnym wątku po dokładnym przeczytaniu.

Roman Wysocki - "Organizacja Ukraińskich

[darino]

Nacjonalistów w Polsce w latach 1929-1939"
Książka wzmiankowana na tym forum przez upowca - konkrety po przeczytaniu ...

Michał Terlecki - "Szlak dziejowy rodu Sas"

[darino]

Istnieje również w wersji ukraińskiej - "Trak czasu Draho-Sasiw". Wydana we
Lwowie w roku 2000 i 2005.
Przyczynek do poznania dziejów kolonizacji wołoskiej na naszym terenie i nie
tylko ...

[dymek25]

Gdzie można ją kupić, w wersji polskiej.

księgarnia "Nestor"

[darino]

www.nestor.cracow.pl/index.htm
Jesli się nie uda, wypożyczę ci ją po przeczytaniu ...

[dymek25]

Udało się połowicznie. Mam, ale wersję ukraińską. Będzie mnie to kosztowało dużo wysiłku (znam rosyjski).Czy ktoś nie byłby chętny do zamiany?W okresie świąt dzieją się różne dziwne rzeczy.

hm, to chyba do mnie :)))

[darino]

Mogę się wymienić, napisz mi tylko, czy książkę podrzucić na święta do Birczy,
czy też wysłać pocztą.
Czekam na mail :))

[dymek25]

Oczywiście,że tak. Jak dobrze wierzyć w Swietego Mikołaja.Chyba mieszka w naszych birczańskich górkach.

:)

[darino]

Czekam zatem na mail.

"Krzemień z Birczy. Geologia i wykorzystanie ..."

[darino]

Łaptaś A., Mitura P., Muzyczuk A., Olszewska B., Paszkowski M., P. Valde-Nowak
P., 2002
"Krzemień z Birczy. Geologia i wykorzystanie w pradziejach"
W: Gancarski J. (red.), "Starsza i środkowa epoka kamienia w Karpatach".
Krosno, Muzeum Podkarpackie: 315-338

H. Paszkiewicz - "Polityka ruska Kazimierza Wielki

[darino]

ego"
Wydana w 1925 roku, reprint w 2002 roku.
Wprawdzie nie o Birczy, ale odsłania mechanizmy "przejścia" Księstwa
Włodzimiersko-Halickiego, w tym naszych okolic, pod skrzydła Kazimierza
Wielkiego.

Włodzimierz Marczak - "Ukrainiec w Polsce"

[darino]

Książka wydana w Sanoku w roku 2000.
Wspaniały pamiętnik opisujący wydarzenia dziejące się w okolicach Sanoka (autor
pochodził z Pakoszówki), od czasów przedwojennych, wojnę, po powojenne.

[darino]

Pan Marczak wydał już trzy książki z wspomnieniami, wszystkie nakładem
Miejskiej Biblioteki Publicznej w Sanoku.

Dmytro Błażejowskyj - "Historical sematism of the

[darino]

Eparchy of Peremysl"
Spis i dane statystyczne dotyczące wszystkich parafii eparchii przemyskiej.
Szematyzm wydany przez lwowskie wydawnictwo Kamenyar w 1995 roku.

[m-a-m-a-j]

Witam! Darino czy możesz powiedziec gdzie można nabyć książkę "historical sematism ..." Błażejowskyj? Bo przeszukałem internet i wygląda na niedostępną:(....byłbym wdzieczny za kazde info, bo jest to bardzo interesująca książka. Pozdrawiam! Jeżeli jesteś w posiadaniu chętnie odkupie:)