Ornontowice

[broneknotgeld]

Łońskego roku mioł żech we Gminnym Ośrodku Kultury w Ornontowicach wystawa
ślonskich notgeldow. Połosprowiołch wtedy trocha ze ichniom szefowom i
łobiycołch co szkryfna jakesik fraszki na 700-lecie Ornontowic. No i terozki
prawie mioł żech telefon w ty sprawie. Trza mi już te rymowanki szkryflać, bo
przez cołke lato bydom tam rożniste imprezy skiż tego gyburstagu, a rymowanki
se w GOKu przidadzom.

[broneknotgeld]

Jakby ktosik dołonczoł to tyż byłoby piyknie. Dyć niy bydzie to szkryflanie po
darymnicy, bo w gminie jakosik to wykorzystajom. Inkszo sprawa, że majom moje
słowo, co te fraszki kere jo szkryfna mogom brać bez łograniczyń ze tego forum.
Co do inkszych autorow, to już jest sprawa łodrymbnych uzgodniyń.

[broneknotgeld]

Hehe - jedne moje łograniczynie jednak jest.
- Zowdy trza pamiyntać ło autorze - to niy som fraszki anonimowe.
No dyć trza to mianować inaczy - to jest podstawowo norma.

[broneknotgeld]

1510 hektorow
Tysionc piyńćset z hokym - uno tela - wiycie
Na nich cołko gmina - te Ornontowice.

[broneknotgeld]

Na hektor

Na hektor wyłazi mniyj niż sztyry dusze
Toż ciźbom niy mynczom aż za wiela tu sie.

[broneknotgeld]

Orna gminom Mikołowa
Dyć czy mo zakuto gowa?

[broneknotgeld]

Ponoć te Ornontowice
Fest ciekawe okolice.

[broneknotgeld]

Rym dali leci - ornontowicki
Czy tako tukej bydzie na wdycki?

[broneknotgeld]

Cołko historyjo w rymowankach majom
Czy w Ornontowicach ślonski godce pszajom?

[broneknotgeld]

Pszajom - tela wiym
Przidzie czas na rym.

Fraszki i rymowanki ornontowicke

[broneknotgeld]

700 lot Ornontowic

Szkryfli - jest już tako wiocha
Chocioż starszo łona trocha
Toż gyburstag tyn fajruje
Niych se dlo niyj fraszka suje.

[broneknotgeld]

Ło utopku

Jedyn utopek ze Ornontowic
Pszoł gryfny frelce - dyć chopie to wiydz
Że łona w zocy go nic niy miała
Z utropy wysła mu woda w gałach
Podobnoś dostoł chnet "wodowstryntu"
I se zatracioł - aż do imyntu.

[broneknotgeld]

Jakby tego było mało
forum.gazeta.pl/forum/72,2.html?f=261&w=10288510&a=15881566
Na wspominki se zebrało.

[broneknotgeld]

Już sie aszom

Aszom sie wystawom już Ornontowice
Dożynki z notgeldym to niy yno wice
Dyć tu i szkolorze bydom se dziwować
Historyjom kero przed łoczy trza dować.

(zeszłoroczno rymowanka)

[broneknotgeld]

Żniwno korona w Ornontowicach

Baby z Ornontowic przi koronie siedzom
Komu łobrodziyło łone dobrze wiedzom
Zefel mo dzieciontko łod Karlika przeca
Dyć pszaje mu wiela bo ze ślubny neca.

[broneknotgeld]

"Jyndruchowy" pałac

Pałac to firma se miała
W Ornontowicach. -Bezmała
Już po remońcie w ruinie
Tako w tyj naszy dziedzinie.

[broneknotgeld]

Cd. - ło utopku ornontowickim

Morał w tym taki - płaczki utopka
Umiom wykończyć nawet i chopka
Ornontowicki freli zaś mało
Łogyń w niyj wiynkszy niżby se zdało.

[broneknotgeld]

Ornontowice "Budrykym" żyjom
Czy richtig yno skiż tego tyjom?

[broneknotgeld]

Utopek z "Szadego Bagna"

Piyrwyj żył tukej - radocha mioł
Jak we te bagno kogosik broł.

[broneknotgeld]

"Renoltowice"

Ze Renoltowic przez Rnontowice
Wylazły w końcu Ornontowice?

[broneknotgeld]

"Reinold"

Reinold zasadźcom richtig ty wsi?
Czy historyjo coś ło tym wiy?
Czamu jo dzisioj tako to słysza?
-Fara tyn karlus mioł dyć sołtysa

Toż se w tych czasach na Ślonsku dzioło
Choć wpiyrw niy było wcale wesoło
Kolonizacjo wielko ruszyła
Ze Flandrii Niymiec Walonii była
Ludzi nalazło na ziymie puste
By zaś se mogły stać bardzi tuste

I niy dziwujcie se Reinoldowi
Z zajtow historji ło nom sie jowi
Choć niywyraźnie dyć możno styknie
By to leciało dali już piyknie.

[broneknotgeld]

Przi Ornontowickim Potoku

Po łobu stronach potoku
wydzielyli łany
Kaj piyrwyj bor gynsty
był niywyczesany

Dyć go jednak wytli
skiż ty ludzki woli
By czowiek mog żyć tu
i Ponboczka chwolić.

[broneknotgeld]

Łany

Już wedle strumiynia łany rozłożone
Czidziści zrachujesz - poczontkym som łone.

[broneknotgeld]

"Registrum Wyasdense" 1303-1306

W tym registrze miejscowości piyrszo wzmianka dali
Toż do historyji tako powołali
I chocioż już łona ździybko piyrwyj była
Gyburstag mo latoś - oby ciyngym żyła!

[broneknotgeld]

W ksiynstwie bytomsko-kozielskim

Ornontowice wpiyrw z Gliwicami
w ksiynstwie bytomsko-kozielskim
Toż łodpowiycie se na to sami
Kazimierz panym tu wielkim

Niy jakiś rycerz czy wasal inkszy
Wioseczka czimoł we rynkach
Yno Piastowicz - rod tu nojwiynkszy
Przed niym trza było imklynkać

Pleban i sołtys suchali jego
A wola ksiyńcia chnet świynto
Przeca z nadanio łoni istnego
Niychej to kożdy pamiynto.

[broneknotgeld]

W sztyrnostym wieku?

W sztyrnostym wieku se tako stało?
Już Przemyślidow ta ziymia cało?
Ornontowice stojom przi Pszczynie?
-Zdo sie to było we ty dziedzinie.

[broneknotgeld]

Najazd - 1345

Kazimierz Wielki ze swojym wojskym
Najechoł ziymie - krol tu niyswojski?
Wele Rybnika Pszczyny i Żor
Wsie wszyske spoloł - wielki był wor

Spolone tako Rybnik i Pszczyna
Ślinto fest ślonsko naszo dziedzina
W Ornontowicach tyż wielki płacz?
Łoj historyku - pedzieć coś racz!

[broneknotgeld]

1387

Jan II Żelazny zaś panym na Pszczynie
Jako w raciborski tyż cołki dziedzinie
Czimoł Przemyślida ziymie rynkom kwardom
Zniszczoł niyjednego co ze duszom hardom.

[broneknotgeld]

Ksiynżno Helyna

Jak w końcu zabrakło Jana Żelaznego
Wdowa zastompiyła tu przeca istnego
Sama ziymia pszczyńsko aż do wtedy miała
Jak jom wola bosko z padołu zabrała.

[broneknotgeld]

Husty w Gliwicach 1429-1431

Wojska husycke wziyły Gliwice
Trocha w nich nawet siedziały
Wyfutrowały je okolice
Utropa ze tym fest miały

W końcu i im se tyż łoberwało
Tu łod Konrada Biołego
Ku Kościołowi wszysko wrocało
Co łoderwane łod niego.

[broneknotgeld]

W piytnostym wieku

W piytnostym wieku co wpiyrw ksionżynce
Rycerskim dobrym już stoło
Kmiecie skiż tego możno we mynce
Inkszym tyż tako se dzioło.

[broneknotgeld]

Maciej Lencz

Maciej Lencz podzieloł wioska
Łobu synkom doł niytroszka
Po niym gospodarzom łoni
A czas drapko tukej goni.

[broneknotgeld]

Bratki z Rynoltowic

Mikołaj lencz był ze Rynoltowic
Toż Pyjtra bratym tyż mioł
Łoba panami - terozki powiydz
Ło dwor swoj kożdy jyż bdoł.

[broneknotgeld]

Jan Lencz z Runoltowic

Jan Lencz przi ksiyńciu Bolku pisarzym
Ło familiji swoji se marzy
By jom podźwignońć i uposażyć
Czy mog se na to tyn karlus ważyć?

[broneknotgeld]

1467-1472

Piotr Lencz we służbie ksiyńcia swojego
Starostwo pszczyńske ze ronk istnego
Do wsi Dymbiyńsko tako i prawa
Jedyn mo trudy - inkszy zabawa.

[broneknotgeld]

Ksionżoszek

Jan Lencz ksionżoszkym - trza wiedzieć to
Możno bracikow Lenczow tyż mo
I jejich wspiyro na ksiyńcia dworze
Po prowdzie niy wiym dyć szkryfna - może.

[broneknotgeld]

"Piotr lens z Renerdorf"

Zdo sie to karlus ze Rynoltowic
Bo kto by inkszy? Jeronie - powiydz!

[broneknotgeld]

"Rybniki"

Ryby se tukej bogactwym zdały
Ornontowice dwa stawy miały.

[broneknotgeld]

Dwa młyny

Dwa młyny we jedny wsi?
Ktosik ło tym cosik wiy?
Jedyn w jeji środku stoł
Drugi kościoł u sia mioł.

[broneknotgeld]

Koniec Lenczow?

Ksionże Wacław stowioł na Jagiellończyka
Toż Korwina w końcu dosiyngła go rynka
Pewno potym Lenczom trza było stond zmykać
By tu niy czekała na nich jakoś mynka.

[broneknotgeld]

Kazimierz II Cieszyński (1480)

Kupioł Piastowicz ta ziymia pszczyńsko
Bestoż tu władza teroz cieszyńsko.

[broneknotgeld]

Aleksy Turzo (1517)

Aleksy turzo panym na Pszczynie
Łon teroz "freiherr" we ty dziedzinie
Toż jymu służom teroz dziedzice
We kerych grabach Ornontowice.

[broneknotgeld]

Jan Turzo (1525)

Po Aleksym drapko ziymia w rynkach Jana
Chocioż przidzie jeszcze niyroz zmiynić pana.

[broneknotgeld]

Piotr Rynultowski

We historyji ślod po niym łostoł
Łod Kudowskiego stow rybny dostoł
Za kery jymu doł konsek ziymi
Toż z ksiyngi ziymski to wszysko wiymy.

[broneknotgeld]

Stow wiejski

Ze niego woda na młyn płynyła
I gowiydź wiejsko tu woda piyła.

[broneknotgeld]

Jan Kornic Rynultowski

Kornic - toż se zdowo że niy bele kto
Zasługi dlo Ślonska rod Kornicow mo
Jana mioł we zocy pewno i pan Pszczyny
We kerego władzy tutejsze dziedziny.

[broneknotgeld]

Szczynsny i Jerzy Rynultowscy

Toż z nich somsiady tego Kornica
Sońdziyli se z niym ło okolica
Las co sie ciongnoł do Gierałtowic
Uczimoł Kornic - jeronie to wiydz.

[broneknotgeld]

Karczma

Karczma na gruntach była Kornica
Toż czopowego jo mu niy licza
Z wyszynku piwa szoł dobry grosz
Jako i dzisioj kaj biyr tyż mosz.

[broneknotgeld]

Dwa folwarki

Dwa folwarki w jedny wsi
Coś za wiela to sie wiy
Kmieć na pańskim robić musioł
Niym u siebie cosik usioł
Tako samo i przi żniwach
Dyć se niy ma czymu dziwać.

[broneknotgeld]

Katarzyna

Ze Kozłowy Gory wzioł se Kornic frela
We wianie mu wniosła piniyndzy dość wiela
Majontku dziedzica dyć jednak niy dała
Toż i wdowom w końcu po niym tu łostała

Tako se już stracioł tukej rod Kornica
Niy szukej nastympcy we Ornontowicach.

[broneknotgeld]

Małgola

Cera łod Olszowca - sołtysa wsi Łonka
Sie w Ornontowicach niy musiała błonkać
Jerzy Rynultowski za ślubno jom wzioł
Skiż śmierci niydogo jednak ze niom boł.

[broneknotgeld]

"Niydogo"

Kurde - zaś "niydugo" we wiyrchu być miało
Dyć se coś z klawiyrom richtig pomiyszało.

[broneknotgeld]

Szczynsny (Starszy) Rynultowski

Z braci Rynultowskich łon som w końcu łostoł
Jorga i Macieja działy w spadku dostoł
I ło tym tu jeszcze przeca szkryfnońć musza
Że tyż erbnoł tako grunt łod Mateusza.

[broneknotgeld]

Stanisław Orzeski

Łod Szczynsnego kupioł dział po Mateuszu
Tako na Macieja grunt tyż grosz swoj ruszoł
Toż już pan Orzesza wiela tukej znaczy
Hołd ze Rynoltowic Promnicom łonaczy.

[broneknotgeld]

Sztyrech synow

Po Szczynsnym sztyrech synow łostało
Kożdy dzaił chycioł - dyć przeca mało
Szmat Rynultowic mioł tyn Orzeski
Bo niy poskompioł na to łon kieski.

[broneknotgeld]

"Rusek" i "Dorgesz"

Miana dwóch stawow w Ornontowicach
Ze ryb mo profit ta okolica.

[broneknotgeld]

"Szade Bagno"

Wele potoku wiejskiego było
Gyry tu ponoć zowdy zmoczyło.

[broneknotgeld]

1566

Rynultowscy z Orzeskim
Hołd w Pszczynie złożyli
Toż se Promnicowi
Tako pokłoniyli.

[broneknotgeld]

Sztyry bratki

Szczynsny i Melchior Adam Mikołoj
Toż Rynultowscy - tako ich wołoj
Łojciec mioł w kupie co dzielom łoni
Bestoż tyż biyda ze czasym goni.

[broneknotgeld]

Adam Rynultowski z Knurowa (1603)

Tropi historyk tym swoja gowa
Czamu terozki jest ze Knurowa?
Pewno łopuścioł Ornontowice
Wzion nowe grunta - tako powiycie.

[broneknotgeld]

Prokop Rynultowski (1608/1613)

Łostatniego z rodu wspomnieć trza tu chopa
W hołdzie Promnicowi tyż momy Prokopa.

[broneknotgeld]

Regina

Regina - ślubno Prokopa
Chnet pochowała tu chopa
Utropa dyć wiynkszo miała
Bo mu dziedzica niy dała.

[broneknotgeld]

Rynultowice - Ornontowice

Tu Rynultowscy se tracom
Inksi na gruntach bogacom
Rod w historyjo wpisany
Ornontowicom był dany.

[broneknotgeld]

Jan Welczek

Jak prziszoł wiek siedymnosty
Pedzioł - dziedzina tu mosz ty
I Welczek usłuchoł tego
Prziszoł z Dymbiyńska Wielkego.

[broneknotgeld]

W siedymnostym wieku

Ło Rynultowicach mianie zapomnieli
Ornontowicami zwać ta sztela chcieli.

[broneknotgeld]

Graf Krzysztof Welczek (1675)

Toż niy yno jego te Ornontowice
Przeca czimoł inksze tukej okolice
Do tego mioł urzond starosty we Pszczynie
Bestoż wiela znaczoł w ty ślonski dziedzinie.

[broneknotgeld]

W XVII wieku

W siedymnostym wieku sztela mo czi działy
Nojwiynkszy - tyn Welczki se dlo sia zabrały
Reistwitze Pielgrzymy te dwie familije
Tyż grunt tu czimały - historio niy zmyje.

[broneknotgeld]

Rod Welczkow

Z Dymbiyńska Wielkiego rod Welczki swoj wziyli
Toż na Gornym Ślonsku łoni w zocy byli
Dymbiyńsko Leszczyny te Ornontowice
Kamiyń Rydułtowy jejich Gardawice
Jeszcze Niepaszyce Ligota do tego
Jak widać niy mieli majontku małego.

[broneknotgeld]

Krzysztof Welczek (1587)

W tym roku za ślubno Anna Kloch se wzioł
Z niom wiano na Ornie - kontynt z tego boł
Tako sie w grunt tukej piyrszy Welczek wżynioł
Rod dugo tu łostoł - już tego niy miynioł.

[broneknotgeld]

Jan Welczek (1593)

Anna Kloch von Konitz syna Welczkom dała
Swoji familiji wyrosnoł na chwała
W Ołomuńcu karlus wiela sztudiyrowoł
Przi cysorzu czasym nasz Jan nawet stowoł
Był w końcu u ksiyńcia zocnego kanclerzym
Opolsko-raciborskim - jak kery niy wierzy.

[broneknotgeld]

Graf Welczek (1656)

Toż łod tego roku grafym trza mianować
Przistoji Janowi przi nojlepszych stować.

[broneknotgeld]

Hołd (1623)

Hołd Promnicowi w tym roku dany
Ze Orny Welczek zostoł wezwany
Dyć przeca wiedzioł że go niy minie
Pokłony swoje łoddać we Pszczynie.

[broneknotgeld]

Ornontowice 1628

Dział Orzeskiego Holly już mo
A Rynultowskich kto teroz zno?
Ano - se miano tukej straciyło
Ornontowicom cosik ubyło.

[broneknotgeld]

Jan Welczek 1670

Pomarł graf zocny - w Gliwicach leży
Czas bez litości przeca durś bieży
Dyć to dlo rodu niy jakoś sztrofa
Na syna paczom wszyscy - Krzysztofa.

[broneknotgeld]

Graf Krzysztof Welczek

Jan potomkow wiela mioł
Tyn nojwiyncy po niym broł
I som łod sia coś dołożoł
Niym żywota w końcu dożoł

Pszów Łabyndy i Gliwice
To już Welczkow okolice
Zdo sie richtig wielkim panym
Taki los istnymu dany.

[broneknotgeld]

Baca?

Łowczarnio mioł Welczek nojwiynkszo na Ślonsku?
Tysionce barankow - toż cosik w tym konsku.

[broneknotgeld]

Djoboł?

W swoji dziedzinie parafie grabioł?
We Ornie ćwieka ksiyndzu tyż zabioł?
Toż Kościołowi piyrwyj łon szkodzioł
Z wiekym duch inkszy dyć se w niym rodzioł
Chcioł wyrzondzone krziwdy naprawić
A możno tako dusza se zbawić.

[broneknotgeld]

Ślub 1654

Z grafiniom Praschma "junior" sie żyni
W Rybniku fajer pewno skiż tego
Ze szczyńścio gymba łojca se miyni
Czy Krzisztof rod jest? -Spytej istnego.

[broneknotgeld]

Wdowa Welczek

Maria Eufemia dzieci mu dała
Szostka - toż cosik możno i wiela
Po śmierci chopa upilnowała
By Francik Rudolf erbnoł ta sztela.

[broneknotgeld]

Franciszek Rudolf Welczek (1704)

Już w niym dziedzica mo ta dziedzina
Dyć dlo nos we tym żodno nowina
Niym fater pomarł radcom Franc był
W służbie cysorza niy szczyńdzioł siył.

[broneknotgeld]

Tragedyjo 1717

To wtedy se stało - grof w borze polowoł
Na grubego zwiyrza pewnikym nastowoł
We Franca trefiyła kula zabłonkano
Stond wielko mecyjo familiji dano

Cera se łostała - ta Maksymiliana
We wianie majyntność teroz wielko dana
Jan Wilhelm de Hollstein Orna tako chycioł
Aż w końcu Oppersdorff dlo sia grunt tyn wycioł.

[broneknotgeld]

1735

Łodkupioł Oppersdorff tyż grunt łod Pielgrzima
Już dziedzica tego w zocny Ornie niy ma.

[broneknotgeld]

Graf Oppersdorff

Welczkowna za ślubno piyrwyj łon se wzioł
Coś erbnońć po Welczkach richtig w prawie boł.

[broneknotgeld]

Zuzanna Karolina

Po Oppersdorffie wdowa łostała
Toż hołd Promnicom z Orny łoddała
Jako se godzi na ślonski Pszczynie
Bo ciyngym łona we ty dziedzinie.

[broneknotgeld]

Po Oppersdorffach

Po Oppersdorffach tyż rod Twardawa
W Ornontowicach mioł grunt we prawach.

[broneknotgeld]

Teodor Twardawa (1759)

W Ornontowicach go pochowali
Dyć co z majontkym dzioło se dali?
Karol von Kornberg to kupioł tedy
Se już niy pytej mie teroz - kedy?

[broneknotgeld]

22 333 talarow de Maubeque talarki już doł
Tela za ta Orna ponoć Kornberg chcioł.

[broneknotgeld]

Jerzy de Maubeque (1771)

Dziedzic umiyro - kto erbnie to?
Dyć jego cera ta Orna mo
Drapko łodstompi czyńść krewniokowi
Tyż Maubeque - kożdy to powiy.

[broneknotgeld]

Maksymilian Maubeque (1772)

Za "dział pielgrzimowski" piyńć tysiyncy doł
We wercie niywiela dyć jednak go chcioł.

[broneknotgeld]

Ornontowice Dolne 1783

Dressler łodkupioł Reiwitzow działy
Majontek zdo sie z tym bardzi cały
Działu Pielgrzima yno brakuje
Durś tam Maubeque gospodaruje.

[broneknotgeld]

Franciszek Leopold Zawadzki 1784

Łodsprzedoł Dressler cołki majontek
Zawadzki teroz chycioł tyn kontek
Już wpiyrw mioł przeca Łaziska Średnie
Fortuna rośnie mu a niy blednie.

[broneknotgeld]

Rudolf Zawadzki 1794

Kupioł Rudolf dział Pielgrzima
Dyć go chnetko tukej niy ma
Sztyry lata grunta czimoł
Za wiela profitu niy mioł.

[broneknotgeld]

Leopold von Heidebrand 1798

Mo cołko Orna nowego pana
Teroz ta ziymia jymu poddana
W tym roku kupioł se wszyske konski
Taki mioł koncept - zdo sie niywonski.

[broneknotgeld]

Dolne Ornontowice

Łod właścicieli tyn dział tyż zwany
Reiswitzom piyrwyj był łon poddany.

[broneknotgeld]

Dolne Ornontowice Zawadzkich

Po śmierci Jana Reiswitza
Zawadzkich ta okolica
Tyż von Polanka se zwali
Dyć dugo tu niy szczimali.

[broneknotgeld]

Dolne Ornontowice 1751

Jan Samuel de Boseck grunt tyn teroz broł
Tysionc dwiesta talarow Zawadzkim dyć doł.

[broneknotgeld]

Dolne Ornontowice 1756

Familijo Lubowskich sztela se kupiyła
Połtora tysionca teroz warto była.

[broneknotgeld]

Dolne Ornontowice 1766

Francik Gusnar ze Komorna
Jymu kłonio sie ta Orna.

[broneknotgeld]

Dolne Ornontowice Dresslera

Jak siedymnoście rokow minyło
Zaś właściciela to pomiyniyło
Dyć tako wiymy - grunt łod Dresslera
Ze resztom Orny cołkym jest teraz.

[broneknotgeld]

Zawadzcy na Ornontowicach

Rudolf Zawadzki - starosta pszczyński
Z siostrom co wyszła za Porymbskiego
Łod Heidebranda grunt wziyli wszyski
Tako pospołu pilnujom tego

W końcu brat siostrze czyńść sprzedoł swoja
Cołko już Orna we jeji rynkach
Czy bydzie dugo? -Ano sie boja
Komuś łodsprzedo go zaś Porymbska.

[broneknotgeld]

Ornontowice 1839

August Wilhelm Schneider już ta Orna mo
Możno wonglo szukoł - tako mi sie zdo
Przeca gruby jego w Dymbiyńsku Czerwione
Cis sie durś tam istny kaj niy swiyci słońce.

[broneknotgeld]

Licytacyjo 1852

Do śmierci Schneidera Orna na pomp żyje
Toż trza zlicytować - to musi być czyjeś
Z geldu przidzie pokryć roztoliczne borgi
Czy richtig wystykło co dali za morgi?

[broneknotgeld]

90 tysiyncy talarow

Za tela majontek był zlicytowany
Na piyńć lot terozki Eichbornowi dany.

[broneknotgeld]

Moric Eichborn

Mozno i kogoś brała cholera
Że Orna w rynkach tego bankera
Kery chnet profit ze tego mioł
Bo przeca po to pewno jom chcioł.

[broneknotgeld]

"Cud" Eichborna

Jakby "cud" z niym w Orna prziszoł
Geldym richtig łon zamiyszoł
Sie dowiycie to niyskorzy
Sprzedoł sztyry razy droży.

[broneknotgeld]

Towarzystwo Akcyjne "Ornontowice"

Po Eichbornie łone majontek czimało
Toż czista piyńdziesiont tysiyncy mu dało
Jako ze tym wyszło że mioł taki profit?
Już se tu nikomu chyba niy przitrofi.

[broneknotgeld]

Sztyry folwarki

Sztyry folwarki - cołki majontek
Ornontowice - zowiom tyn kontek.

[broneknotgeld]

"Szlosshof"

Folwark zowiom "Dwor Zamkowy"
Toż we Ornie kożdy to wiy.

[broneknotgeld]

"Mittelhof"

Tako wiycie to "Dwor Średni"
Oby jeszcze łon był przedni.

[broneknotgeld]

"Oczkau"

"Oczków" - tako folwark czeci
Miano jego z gowom leci.

[broneknotgeld]

"Neuhof"

"Nowym Dworym" tyn zaś zwali
Richtig świyżo zrychtowali.

[broneknotgeld]

Młyn (XIX w)

Młyn w tych czasach mloł tu gnaty
W "monczka kostno" łon bogaty.

[broneknotgeld]

4067 morgow

Tela zrachowali
We majontku morgow
Jak licytowali
Ta sztela skiż borgu.

[broneknotgeld]

Ornontowice 1883

Hegenscheidtowie kupiyli Orna
Ich familiji mielom już żorna.

[broneknotgeld]

Wilhelm Hegenscheidt

Z Westfalii Wiluś na Ślonsk nom prziszoł
W Gliwicach nojpiyrw ździybko namiyszoł
Werk kaj drot ciongli "bajtlym" jest jego
I huta "Baildon" była istnego
Na Gornym Ślonsku fortuna rosła
Chocioż do szpicy cołkym niy doszła.

[broneknotgeld]

We Ornie

We Ornie Wiluś wcale niy miyszkoł
Dlo familiji majontek zyskoł
By se tu wkludzioł nastympca jego
Otto Hegenscheidt - znocie istnego.

[broneknotgeld]

Wystowioł zamek

Ano dyć Otto zamek wystowioł
Ze familijom cołkom tu bowioł
Ślubno Lucija dała dwie cery
I syna Klausa - pamiynto kery?

[broneknotgeld]

Pałac

Pałac - dyć wszyscy zamkym go zwali
Na eklektyczny muster tu dali
Toż Hegenscheidtow teroz siedziba
Już se łostanom na dugo chyba

[broneknotgeld]

Hegenscheidtow

Toż Hegenscheidtow Orna niy yno
Zawiść Dymbiyńsko tyż ich wspomino
Jelynio Gora podobnoś nawet
Bo tyż tam grunta mieli we prawie.

[broneknotgeld]

Klaus Hegenscheidt

W armiji huzarym
Służoł Wilusiowi
Modym był - niy starym
Kożdy tako powiy

Na ost-froncie bioł sie
I na tym co "west"
We Ornie niy kroł sie
Po wojnie tu jest.

[broneknotgeld]

Klaus Hegenscheidt w Galicyji

W Galicyji terminowoł
Łon na ziymianina
Coby tu gospodarowoł
Kaj jego dziedzina.

[broneknotgeld]

Annemarie

Zdo sie z niyj była swiatowo frela
Rumunio Turcjo znaczyła wiela
Dyć piyrszo wojna wszysko zmiyniyła
Jakby z tym dziecku dowała siyła
By słuzyć inkszym nawet we trudzie
W ta strona Annemarie już pódzie.

[broneknotgeld]

Annemarie 1926

Matura zdano - co dali bydzie?
Toż sztudiyrować teroz jyj przidzie
A że durś chciała ludzi kurować
Na medycyna trza jyj z tym stowiać.

[broneknotgeld]

Annemarie Hegenscheidt

Serce niy sługa - już Klausa ślubnom
Dlo medycyny decyzjom zgubnom
Bo z tym i studia frela przerwała
Na gowie teroz majontek miała.

[broneknotgeld]

Park w Ornie

Toż Annemarie ło niego dbała
Ciyngym tyż cosik tam dokłodała
By arboretum z niego zrobiyła
Jakby co zaczła jednak skończyła.

[broneknotgeld]

"Ibongplatz"

Ano - we parku kontek rychtuje
"Przez szport do zdrowio" - tako tyż czuje.

[broneknotgeld]

Kolonie dziedziczki

Wele Bielska na kolonie bajtli śle ze Orny
By sie tako dychły - los niy dusioł morny
Ano dlo nich przeca dobrodziejkom była
Tako i bogactwym z biydnym se dzielyła.

[broneknotgeld]

"Fjoł"

Medycyna "fjołym" durś zdo sie dziedziczki
Toż se jyj chytała jako mogła wdycki
Kobiytom prawiyła ło profilaktyce
Łopieki dochtorski niy skompiyła - wiycie.

[broneknotgeld]

W majontku - 1926

Dziewiyńdziesiont ton zboża ze pol se zebrali
Łowsa tyż do tego wiela żniwowali
W wiynkszości to wszysko polski rynek zbiyroł
Klaus przeca na gyszeft ze ziymi zaziyroł.

[broneknotgeld]

Choć "obszary dworske"

Choć "obszary dworske" polikwidowali
Hegenscheidt był u sia - gospodorzoł dali
Ziymi mu ubuło dyć wiela durś czimoł
Zdo sie co we Ornie łon nigdy niy drzymoł.

[broneknotgeld]

W Dymbiyńsku

W Dymbiyńsku Wielkim no i tyż Starym
Czimoł Klaus niwy dość wielki miary
I ciyngym tako gospodarowoł
Że wiynkszym z roku na rok se stowoł.

[broneknotgeld]

Łogrodnictwo dworske

Łogrodnik Skowronek ło nie richtig dboł
Niy yno w warzywach uciecha dyć mioł
Przeca rozkryńciyli gyszeft tu na kwiotkach
W doniczkach stond brane wszyndy żeś mog spotkać.

[broneknotgeld]

Dworsko "łowiyńdzina"

Ano "łowiyńdzina" masowo hodowoł
W tym mioł Klaus uciecha - dowom na to słowo
Sławom sie ze Orny buhaje cieszyły
No bo tyż pierońsko jurne łone były.

[broneknotgeld]

Mlyczornie Hegenscheidta

Tam kaj jest bydło wiela tyż mlyka
Trza je przerobiać a niy se smykać
Tako sprzedować we swojich sklepach
Było to miarom tego czowieka.

[broneknotgeld]

Śmietonka maślonka jogurty i mlyko
Ze Orny nojzdrowsze bo dziedzic niy rzykoł
Yno we chłodziarnie drapko wszysko tkoł
Bestoż sort nojlepszy w swijich sklepach mioł.

[broneknotgeld]

8 ton

Krowa rekordzistka w rok mo mlyka tela
Tuste - sztyry procynt - dziwujom se wiela.

[broneknotgeld]

W Katowicach i Chorzowie

W Katowicach i Chorzowie
Sklepy ze nabiałym
Co nojlepsze we nich krowie
Z Orny towor cały.

[broneknotgeld]

Sztrom Hegenscheidta

Toż jednym z piyrszych co swoj sztrom mioł
Ze elektrowni mały parowy
W latach dwudziestych bo tako chcioł
Ze tym tu jakby wiek prziszoł nowy.

[broneknotgeld]

Stawy rybne

Toż przi Potoku Ornontowickim
Ryby hodowoł Hegenscheidt wdycki
Mioł "prawo wodne" po swoji stronie
Tako łod downa było - jeronie.

[broneknotgeld]

Kamiyniołom

Kamiyniołom Klausowi zocny kamiyń dowoł
Przecaz ty dziedziny nawet go sprzedowoł.

[broneknotgeld]

Tartak Hegenscheidta

Jak las we rynkach i tartak zdo sie
Gyszeft we kupie wtedy tyż mo sie.

[broneknotgeld]

Powozy dworske

Szejść powozow - zdo sie wiela
Toz i auto mo ta sztela
Hegenscheidty szli ze czasym
No i niy traciyli klasy.

[broneknotgeld]

Piyrszy telefon?

Piyrszy mioł telefon w Ornie?
Dugo ze tym tukej mornie
Dyć we dworze trza go było
Toż se drapko mu spełniyło.

[broneknotgeld]

Antoni Waloszczyk

U Hegenschedtow zarzondzoł dworym
Toż po dziedzicach łon piyrszy tukej
Zowdy w robocie - nigdy niy chory
Darmo takego kaj ińdzi szukej.

[broneknotgeld]

Adelajda Franzke

Pod Waloszczykym ksiyngowom była
Na jeji gowie cołki rachunek
Sie tom robotom przeca cieszyła
Choć możno czsym prziszoł frasunek.

[broneknotgeld]

Nadleśniczy Franzke

Ano lasow mioł pon wiela
We Dymbiyńsku tako w Ornie
Trza istnego na ta sztela
By niy poszło to na morne.

[broneknotgeld]

Klaus Hegenscheidt - patron kościoła

Toż "ze urzyndu" jakby to mioł
Farze niy skompioł bo tako chcioł
Choć wiary przeca był wangelicki
Coś dlo świontyni dowoł łon wdycki.

[broneknotgeld]

Komitet Pomocy Bezrobotnym

Klaus tyn komitet cołki czas wspiyroł
Na biyda w ornie z troskom zaziyroł
Bezrobotnymu by niy głodowoł
Geldu coś kapnoł i jodło dowoł.

[broneknotgeld]

"Jak długo my tu jeszcze coś posiadamy, nikt nie może u nas głodować względnie
z głodu umierać"

Tako w Komitecie Bezrobotnych prawioł
Ze głodu wybawcom nikerym se jawioł
Po złotku na tydziyń przeca biydnym dowoł
No i jodła głodnym wiela tyż rozdowoł.

[broneknotgeld]

Dowoł bezrobotnym

Na gody i łodpust monki po dwie tony
No i czsym krowy niy poskompioł łonym.

[broneknotgeld]

Garkuchnia dlo bezrobotnych

Niywiela by dali do warzynio garom
Jakby tyn Hegenscheidt niy prziszoł z ofiarom.

[broneknotgeld]

Biydaszyby w Ornie

Ze tym bezrobotni robiyli fest szkoda
Darmo po dobroci mog Hegenscheidt godać
Las mu przeca niszczom drzewa przewrocajom
Dyć choćby hajcować we doma czym majom
A i tyż zarobić chcom te groszy pora
Choć Klausa szanujom niy słuchajom dwora.