league-scientifique
14.04.23, 11:39
Kod publikacji: 4n8et2CTqioy0g // opublikowano 04.2023 przez projekt league-scientifique z małopolski.
Obiektem naszego zainteresowania jest idea badania i rekomendacje dla przyszłego naukowego zrozumienia ekologii i stanu ochrony zagrożonych gatunków ssaków drapieżnych w górach Chin Środkowych, do których należą dzikie koty, wiwery, psowate, niedźwiedzie czy łasicowate rozmaitego typu. Odkrycie sekretów biologii tych drapieżników to cenna wiedza, bierzemy pod lupę te zwierzęta. Ewidencja rekordów gatunku w formie trapezu w ramach distribution updates, zrozumienie ich trybu życia, w tym oryginalnych zachowań oraz ekologii, a zwłaszcza wybiórczości siedlisk, aktywności dobowej, ruchów tzw. movements, zwyczajów żywieniowych czy udokumentowanie relacji obłożenia do liczebności (O-A) to niebywały wkład w historię naturalną na mapie zasięgu gatunków. Wartościowe byłyby obserwacje tych ssaków w ich środowisku naturalnym za pomocą nieinwazyjnego sprzętu i choćby potwierdzenie ich populacji na kluczowych obszarach. Współczesne programy ochrony przyrody to zarówno praca za biurkiem czy w terenie, ale także coś w rodzaju pracy wywiadowczej. Idealnie w to wpasowują się odkrycia i ochrona zwierząt będących częścią naturalnego świata. Jaka będzie przyszłość ssaków drapieżnych w Chinach? Za cztery czy za siedem lat pozostałe bastiony populacji tych zwierząt zapewne przetrwają w azylach, bardziej odległych zakątkach Państwa Środka. Ich siedliska się kurczą. Zagrażają im też utrata bazy żerowej, choroby oraz prześladowania przez człowieka. Już dzisiaj chińskie jednostki naukowe i organizacje wraz z zagranicznymi partnerami, tudzież europejskimi podejmują decyzje o uruchomieniu programów badawczych i ochrony rzadkich gatunków.
Są rekomendacje dla zrealizowania przełomowych badań naukowych w górach Daba-Qinling (istniejących na pograniczu Hubei i Shaanxi) oraz innych pasmach takich jak góry Wu czy dużego systemu górskiego ulokowanego bardziej na wschód (np. gór Dabie na granicy Hubei i Henanu) oraz tych ulokowanych na zachodzie. Tematem pilotażowego projektu może być np. inwentaryzacja ssaków drapieżnych z gór otaczających od wschodu Kotlinę Syczuańska. Zoolog na tych dzikich ziemiach będzie stawiał czoła codziennym trudnościom. Jego prace są częścią projektu badań ekologicznych i ochrony zwierząt z rzędu Carnivora. Nauka ochrony przyrody może być stygmatyzowana za swoje prace na rzecz ratowania drapieżników. W dzisiejszych czasach jednak zmienia się nastawienie społeczeństwa i wizerunek rzadkich ssaków drapieżnych w opinii publicznej. Jaka jest rola uczonych w odkryciu sekretów dzikiej przyrody? Przyrodnicy mogą nadzorować swoje obserwacje fauny ssaków, sporządzać raporty z pomiarów oraz instalować fotopułapki. Praca jest trudna i wymaga koncentracji, wytrwałości. Badacze mogą uczestniczyć w projektach w formie ekspedycji. Do poruszania się po terenie badań używa się samochodów terenowych, a czasem także helikoptera. Do badań nieinwazyjnych służących zrozumieniu ekologii wybranych gatunków wykorzystuje się fotopułapki, drony, czy zbieranie próbek biologicznych (fragmentów sierści, odchodów). Naukowcy chwytają też te rzadkie gatunki we własnej skórze, a następnie usypiają takie zwierzęta. Kolejnym etapem jest mierzenie, ważenie i pobieranie próbek krwi od tych osobników, a takie schwytane osobniki obrożuje się w nadajniki GPS, które będą następnie monitorowane w czasie długofalowym.
Niebywałe warunki naturalne i odpowiednie środowisko klimatyczne sprawiają, że Góry Daba, ale także Pasmo Mufu (część gór Luoxiao) są domem dla wielu „rzadkich i egzotycznych zwierząt”. Obszary Daba są poprzecinane dolinami i górami, a lasy stanowią 79,3% powierzchni. Są wśród nich duże obszary pierwotne w tym osławiony Rezerwat Shennongjia. Położone na wschodzie góry Mufu wyrastają z Niziny Jangcy przechodząc najpierw w szereg niewielkich grzbietów i wzgórz. Ciekawie zbudowana i dzika jest północna część Mufu Shan w okolicach kraju Tongshan. Doceniona byłaby wyprawa w dzikie Góry Daba i Mufu Shan by udokumentować obecność oraz tryb życia rzadkich ssaków drapieżnych. Wartościowe byłoby zorganizowanie małego projektu w górach Dabie. Skądinąd wiemy, że te dzikie ziemie zamieszkuje gatunek łasicy zwany kałankiem Mustela sibirica. Są to niewielkie drapieżniki, a ich liczebność jest stabilna. Potrzebne są akcje uczonych w social media na rzecz zrozumienia ekologii tego drapieżnika i ochrona gatunku w środowisku naturalnym. Innym gatunkiem zdarzającym się w górach Daba i masywie Mufu jest dziki pies Cuon alpinus. Jest to atletyczne zwierzę chai żyjące w klanach, o wyglądzie średniego rudego psa, zamieszkuje najróżniejsze siedliska. Ten aktywny za dnia ssak żywi się kopytnymi, nie gardzi jednak mniejszymi ssakami, małpami czy domowym inwentarzem. Jest zarzewiem konfliktów, a jego populacje upadły w ostatnich dekadach. Zbadanie areałów osobniczych czy wybiórczości siedlisk byłoby pionierskim wstępem w historię naturalną tego drapieżnika w tej części Chin. Zrozumienie ekologii tego wyjątkowego drapieżnika być może pomoże go chronić. W górach Daba żyją także lisy pospolite Vulpes vulpes i wilki szare Canis lupus, ale są to zwierzęta, których populacje nie są zagrożone. W górzystych Chinach Środkowych, być może także w górach Qinling istnieje gatunek dużego lisa nieznany oficjalnej nauce, jakiś syczuański isatis. Zwierzę to zostało zaobserwowane w klatce na targu w Guangzhou.
Inne rodziny ssaków drapieżnych są reprezentowane przez rozmaite gatunki, niektóre charakterystyczne. Spośród ciekawych, acz mało zbadanych zwierząt występujących w Daba jest rodzaj borsuka, zwany balizuarem obrożnym Arctonyx collaris lub po chińsku - huān. Jest średnim drapieżnikiem, nocnym, żyjącym nawet w parach, zajmującym niewielkie terytoria. To zwierzę o charakterystycznym świńskim pysku, jest jeszcze w dobrym stanie, lecz jest to gatunek słabo poznany. Wartałyby czegoś badania ekologii i behawioru tego drapieżnika w górach Daba i paśmie Mufu. Relatywnie ciekawym ssakiem jest ryjonos piżmowy Melogale moschata, a jego populacje i stan ochrony wymagają dalszych badań. Jest to zwierzę zwane po angielsku ferret badger, najaktywniejsze jest o zmierzchu i w nocy, stosuje dietę wszystkożerną. Reprezentantem Mustelidae jest także kuna żółtogardła Martes flavigula, sprężyście zbudowany łasicowaty, o krótkich kończynach, ale o zawziętym charakterze. Te zwierzę porywa się nawet na mniejsze kopytne, ale łowi też małe ssaki, kręgowce czy miód. Aktywne jest w ciągu dnia, ale terytoria zajmowane przez te zwierzęta wymagają głębszych studiów. W ostatnich latach góry Daba stały się miejsce odkrywania tajemnic życia tego zwierzęcia. Wśród innych zwierząt z rzędu drapieżnych warto wymienić Paguma larvata, chińskiego łaskuna. Brakuje danych o ekologii tego ssaka drapieżnego w tym regionie Chin, choć w ostatnich latach prowadzono badania ssaków drapieżnych w górach Qinling. Jest gatunkiem nadrzewnym prowadzącym nocny, samotniczy tryb życia. Żyje w lasach, lecz spotykano go nawet w pobliżu siedzib ludzkich. Innym przedstawicielem łaszowatych jest wiwerka z gatunku Viverricula indica, która również występuje w dzikich górach Daba-Qinling. To zwierzę jest aktywne nocą, samotnicze. Te mięsożerne występują w wielu siedliskach opartych o tereny otwarte, zwłaszcza w pobliżu wody czy z lasami zrzucajacymi liście. Jest to zwierzę mało znane nawet przez krajowców z gór Chin Środkowych. Wiwera z gatunku Viverra zibetha również zdarza się w tych górach.
........to be continued
opracował Tomasz Pietrzak,
biolog i autor popularnonaukowy.
opublikowano 14 kwietnia (piątek) 2023 roku. TEXT NUMBER - rrio03and9u5ffd
adres do korespondencji: The zoologist: 34–606 Łukowica (oraz nr. budynku)
