Ci którzy przeszli na drugą stronę...

[tomaszkozlowski1]

To oczywiście smutny wątek, ale pomyślałem, że jako miłośnicy Grecji,
powinniśmy w jakiś symboliczny sposób uczcić tych znanych Greków, którzy
odchodzą. Niech ten wątek będzie taką naszą "internetową świeczką" im
zapaloną.
Smutny pretekst tego wątku pojawił się choćby dziś- w wieku 72 lat zmarł w
Grecji urodzony w Kalamacie znany scenograf i malarz Vasilis Fotopulos
(Βασίλης Φωτόπουλος, który otrzymał Oskara za scenografię do filmu "Grek
Zorba". Mało kto wie, że to on też (nie wymieniają tego napisy filmu)
stworzył scenografię do "America America" Elii Kazana.

[bob75rob1]

To musiał być znajomym mojego ucznia Waltera Lassally. Razem nakręcili Zorbę i
obaj dostali za ten obraz Oskara.

[tomaszkozlowski1]

To musi być ciekawe mieć takiego ucznia.
Pozdrawiam!

[bob75rob1]

Szczególnie jak o wszystkich wielkich polskiego (i nietylko) kina mówi per Ty.
Jest prawdziwą skarbnicą wiedzy o filmie, posiada ich bogatą kolekcję, z której
często korzystamy przy okazji poniedziałkowych wieczorów filmowych, jak np.
dzisiaj, gdy poleci "Lawrence z Arabii". Walter jest niesamowitą postacią i
trudno uwierzyć, że w grudniu skończył 80 lat!!

[megalonissos]

Wieczna Mu pamięć !

Ryszard Kapuściński!- Ρίσαρντ Κ

[tomaszkozlowski1]

To dla mnie i myślę dla bardzo wielu z nas BARDZO SMUTNA informacja. Dla mnie
osobiście szok. Zmarł Mistrz, który w tylu z nas podsycał CIEKAWOŚĆ ŚWIATA,
którego różnorodność i złożoność w tak fascynujący sposób i przez tyle lat
starał się tłumaczyć. Raz opowiadał nam o nim wędrując po Indiach,Iranie czy
Afryce, innym razem podróżował z nami oczyma Herodota. Uczył tolerancji i
zastanowienia.Był (i pozostanie być może na zawsze) moim najukochańszym
pisarzem i doprawdy trudno mi wciąż w tę wiadomość uwierzyć...
Także Grecy mieli okazję Go poznać i docenić (Grecy wymawiają Go "Kapisinski"),
ostatni raz- jeśli się nie mylę- Ryszard Kapuściński zawitał do Hellady w 2002
r., promując dwie swoje książki i opowiadając o przygotowaniach do "Podróży z
Herodotem".

[tomaszkozlowski1]

Ucięło nagłówek- grecka pisownia imienia i nazwiska pisarza to Ρίσαρντ
Καπισίνσκι

[jeta0]

Tomku, to rzeczywiście b. smutna wiadomość. Życzmy Mu "kalo taksidhi...".

> ostatni raz- jeśli się nie mylę- Ryszard Kapuściński zawitał do Hellady
w 2002
> r., promując dwie swoje książki >>

Tak, był tutaj w listopadzie 2002r., jak zawsze skromny i z życzliwym słowem
dla każdego czytelnika, który chciał z Nim porozmawiać po spotkaniu.
Wydawnictwo "MΕΤΑΙΧΜΙΟ" (Metechmio)przedstawiło "Heban" i "Wojnę futbolową"
(tłumaczenie - Zoja Mawroidi).

>>Grecy wymawiają Go "Kapisinski")>grecka pisownia imienia i nazwiska pisarza
to Ρίσαρντ Καπισίνσκι>>

Grecy nazywają Go tak, jak przetłumaczone zostało jego nazwisko w wydanych tu
książkach. Osobiście wolałabym, żeby zachowano chociaż to "u" w Jego nazwisku,
skoro funkcjonuje w języku greckim i wymowa byłaby równie prosta: Καπουσίνσκι -
[Kapusinski], ale bardziej zbliżona do polskiej.

[jeta0]

wideo.gazeta.pl/wideo/0,0,3868086.html :

1."Nie patrzył na świat z siodła konkwistadora"
2."Kapuściński miał talent do przyjaźni z ludźmi"
O Ryszardzie Kapuścińskim mówi Artur Domosławski

3.To koniec ''Szkoły reportażu''
Teresa Torańska, dziennikarz ''Gazety Wyborczej''
...

[tomaszkozlowski1]

Tu link z greckiego najważniejszego portalu in.gr o śmierci Kapuścińskiego:
www.in.gr/news/article.asp?lngEntityID=772791&lngDtrID=253
Ale widać,że Grecy opis ściągnęli ze strony BBC, bo nie wspomnieli o
najważniejszej książce Kapuścińskiego w kontekście Grecji, oczywiście
o "Podróżach z Herodotem".

W tych dniach coś odchodzi wielu światłych ludzi..

[kriti4]

[kriti4]

24 stycznia zmarł w Salonikach profesor Liturgiki Wydziału Teologicznego
Uniwersytetu w Salonikach Joannis Fundlis. Był On autorem wielu książek,
podręczników , artykułów poświęconych litugice , które to doczekały tłumaczeń na
wiele języków.

[tomaszkozlowski1]

A dziś gazeta Elefterotipija napisała ładny artykuł o Kapuścińskim. I
o "Podróżach z Herodotem" też napisali i w ogóle artykuł bardzo ciepły.

[jeta0]

Wczoraj w wieku 73 lat zmarł Nikos Kurkulos, znany i ceniony aktor teatralny
i filmowy. Od 1995 r. kierował Greckim Teatrem Narodowym w Atenach.

zmarła Filio Chaidemenu

[tomaszkozlowski1]

Bardzo zasmuciła mnie ta wiadomość.W wieku 108 lat zmarła Filio Chaidemenu,
zwana także przez Greków "babcią Filio". Była postacią wzruszającą i aktywną do
ostatnich niemal dni.
Pisałem o niej tu:
forum.gazeta.pl/forum/72,2.html?f=37196&w=55707391&a=60373168
Razem z nią odeszła jakby cała trudna grecka historia XX wieku,której była
świadkiem i o której pamięć tak wspaniale i z sukcesem walczyła.

P.S. Filio Chaidemenu to niejedyna znana postać, która odeszła w ostatnich
dniach. W wieku 67 lat zmarł popularny w Grecji aktor, Sotiris
Mustakas.Wykreował dziesiątki znanych ról w greckich filmach i sztukach
teatralnych.

Doli Goulandri

[tomaszkozlowski1]

Jestem bardzo spóźniony z tą smutną wiadomością, ale ostatnimi
tygodniami jestem mocno zabiegany i nie na wszystko starcza czasu...
15 lutego zmarła Doli Goulandri, wybitna postać greckiego świata
kultury, założycielka wspaniałego Muzeum Sztuki Cykladzkiej w
Atenach.
Urodziła się w Londynie, dzieciństwo spędziła w Wielkiej Brytanii i
w Stanch Zjednoczonych. W 1948 r. poślubiła Nikosa Gulandrisa, z
którym od 1960 roku rozpoczęła kolekcjonowanie starożytnych dzieł
sztuki. W 1986 roku kolekcja została wystawiona w prywatnym,
należącym do Fundacji Gulandri - Muzeum Sztuki Cykladzkiej.

Jules Dassin

[bebiak]

Choć nie był Grekiem to jednak poprzez choćby film "Nigdy w
niedzielę" (choć nie tylko) i boską Melinę Mercouri nierozerwalnie
związał się z Grecją.
Jules Dassin zmarł wczoraj w wieku 96 lat.
Więcej tutaj:
greeceinfo.wordpress.com/2008/04/01/a-farewell-to-jules-dassin/#more-520

[tomaszkozlowski1]

Bebiaczku, dziękuję Ci że to napisałaś (od razu po przyjeździe z
Grecji wpadłem po uszy w masę spraw i nie zdążyłem tego tu
wrzucić..).

Żegnamy Wielkiego Filhellena. Człowieka, który powiedział:"byłem
Grekiem nawet gdy o tym nie wiedziałem. Grecja jest moim domem".
Jego życie to historia pełna miłości, pasji, polityki, filmu...
Melina Merkuri, towarzyszka jego życia, zagrała aż w 9 jego
produkcjach, w tym tak słynnych, jak "Top Kapi", "Chrystus
ukrzyżowany po raz wtóry", "Fedra" czy oczywiście "Nigdy w
niedzielę", dzięki któremu kandydował do Oskara.Z pierwszego
małżeństwa miał dwoje dzieci- znanego piosenkarza i aktorkę.Po
upadku junty powrócił z Meliną do Grecji (w okresie junty oboje
odsunęli się od sztuki by na obczyźnie walczyć o wolność dla
Grecji).Po jej śmierci został przewodniczącym fundacji jej imienia-
do końca zaangażowany był w Jej idee, takie jak choćby powrót
marmurów Partenonu do Aten.
Umarł w swym domu w greckiej stolicy.
Pochowano go dziś na Pierwszym Cmentarzu Ateńskim gdzie znów będzie
towarzyszyć swojej Melinie. Na zawsze.

[bebiak]

Byłam w miniony piątek na I-szym Cmentarzu - bardzo go lubię i
kiedy tylko mogę zaglądam by podumać ale i cieszyć oczy tymi
pięknymi rzeźbami zdobiącymi nagrobki, które kiedyś na naszym
greckim fotoforum pokazywałam. Po raz pierwszy stanęłam przy grobie
niedawno zmarłego abp Christodulosa, po raz pierwszy zapuściłam się
w kilka zakątków lewej strony i po raz kolejny stanęłam przy
grobowcu Meliny Mercouri nie znajdując tam nawet małej tabliczki
mówiącej o J. Dassin'ie. Tomku, wiesz moze, czy miejsce Jego
spoczynku to ten właśnie grobowiec - nie wiem czemu ale byłam
pewna, że tak, czy też zupełnie inne miejsce? Dziś myślę, że winnam
zapytać na miejscu a jakoś mi to zupełnie umknęło.

[tomaszkozlowski1]

Oj przyznam, że niestety nie wiem dokładnie gdzie leży.Pisało, ze
tam go chowają.Koło grobu Meliny (troszkę opuszczonego przyznasz...)
nie ma miejsca już na żaden inny nagrobek. Grób Christodulosa jest z
samego brzegu bo jest w sektorze arcybiskupim, który jest przy samym
wejsciu.Niewykluczone, że grób Dassina jest gdzieś głębiej..

[bebiak]

tomaszkozlowski1 napisał:

> Oj przyznam, że niestety nie wiem dokładnie gdzie leży.Pisało, ze
> tam go chowają.Koło grobu Meliny (troszkę opuszczonego
>przyznasz...) nie ma miejsca już na żaden inny nagrobek. Grób
>Christodulosa jest z samego brzegu bo jest w sektorze
>arcybiskupim, który jest przy samym wejsciu.Niewykluczone, że grób
>Dassina jest gdzieś głębiej..


Wyjaśniło mi się tydzień temu - fotkę wrzuciłam tutaj:
fotoforum.gazeta.pl/72,2,882,68407123,84929124.html

Marios Tokas

[tomaszkozlowski1]

W Niedzielę Paschy zmarł na raka bardzo znany kompozytor piosenek-
Marios Tokas.Już w marcu, gdy byłem w Grecji, gazety pisały, że
muzyk odchodzi...
Marios Tokas urodził się w 1954 roku w cypryjskim Limasolu (Lemesos).
W 1974 r., jako żołnierz, walczył na pierwszej linii walk w obliczu
podwójnej inwazji tureckiej. Od młodości zafascynowany muzyką, w
1975 r. przyjeżdża do Aten w poszukiwaniu muzycznej realizacji.
Jednym z tych, którzy najbardziej mu pomagają i dostrzegają jego
niewątpliwy talent, jest Manos Loizos.
Marios studiuje filozofię, równolegle uczęszczając do akademii
muzycznej.W muzyce debiutuje oficjalnie w 1978 roku.Od tamtej pory
daje się poznać jako mistrz niezwykle pięknych melodii, stając się
(aż do dziś) jednym z najlepszych twórców spośród młodszego
pokolenia nurtu neolaiko, nurtu bardzo podatnego na "płycizny" i
banał, którego jednak muzyka Tokasa, w zdecydowanej większości, nie
doświadcza.
Legendarne jego piosenki to, m.in. Ladadika, S'anazito sti Saloniki
czy Thalases (wyk.Dimitris Mitropanos), Eksartate (Charis Aleksiju),
To simadi (Janis Parios), Didima fengaria (Aleka Kanelidu-Dimitris
Mitropanos), Epistrofes katastrofes (Paschalis Terzis) i wiele
innych, wykonywanych także przez Glikieriję, Dimitrę Galani czy
wspomnianego już Mitsiasa (jeden z ulubionych wykonawców Tokasa).
Jego ostatnia płyta ukazała się mniej więcej rok temu a śpiewa na
niej jeden z guru muzyki Krety- Vasilis Skulas.
Marios mógł nam jeszcze tyle podarować...

[tomaszkozlowski1]

Pogrzeb Mariosa odbędzie się w środę 30 kwietnia w Atenach i
ufundowany zostanie przez Republikę Cypru, której liczna delegacja
przybędzie do greckiej stolicy.

Warto też chyba dodać, że Marios był jednym z tych, którzy poprzez
muzyke i sztukę- w pokojowy sposób- próbował do zbliżenia ponad
podziałami. To on skomponował muzykę do tekstu tureckiej poetki z
północnego Cypru -"Moja ojczyzna została podzielona na dwoje"...

[tomaszkozlowski1]

Wyciął mi się niechcący kawałek tekstu:
był jednym z tych, którzy próbowali doprowadzić do zbliżenia ponad
podziałami...

Ilijas Katsulis

[tomaszkozlowski1]

Zmarł już ponad miesiąc temu i wciąż brakowało mi czasu żeby o tym
napisać.
Ilijas Katsulis był jednym z najwspanialszych greckich tekściarzy,
autorem słów do bardzo wielu pięknych greckich piosenek lat 90. i
ostatnich. Człowiekiem skromnym. Prawdziwym Mędrcem.
Jego teksty wzruszają autentyczną prostotą i mądrym przekazem.
Najbardziej związany był z Pandelisem Thalasinosem ale jego teksty
wyśpiewali także Manolis Lidakis, Jorgos Dalaras, Charis
Aleksiju,Glikierija, Lizeta Kalimeri, Kaliopi Veta, Vula Savidi i
inni.
Przez wiele lat związany także ze znakomitym muzycznym
miesięcznikiem Difono.
Od 1984 r. podarował greckiej dyskografii około 350 piosenek.
Bardzo dużo palił.
Miał 69 lat.

Ηλία, σ'ευχαριστούμε για όλα...

[tomaszkozlowski1]

Niektóre z piosenek, do których teksty napisał Ilijas:

Słynna piosenka "Ta smirneika tragudia" ("Piosenki smyrneńskie")-w
oryginale śpiewa ją Pandelis Thalasinos (na zdjęciu obok
długowłosego Pandlisa pojawia się także Ilijas-taki łysawy):
www.youtube.com/watch?v=HSTu_l0Yb5Y
Inny wielki przebój- tym razem Manolisa Lidakisa-"Chalkida":
www.youtube.com/watch?v=XlysKrWvzcI
(co ciekawe, kilka lat temu piosenkę tę zaśpiewały u nas Brathanki)

Kolejny bardzo znany utwór (Pandelis Thalasinos):
"Karavia chiotika" (Statki z Chijos)-
www.youtube.com/watch?v=SBGeLOduqwo
Manolis Lidakis-"Me ta ftera tou erota" (Na skrzydłach miłości)-
www.youtube.com/watch?v=zUmdemaHVLY
Pandelis Thalasinos- "Tu paradisu lemonia" (Drzewo cytrynowe w raju)-
www.youtube.com/watch?v=BSIyLmR8JGk
Glikierija- "O Iudas filuse iperocha" (Judasz całował wspaniale)-
www.youtube.com/watch?v=TcUIwhTp-Zg
(piosenka z ekranizacji filmu o tym samym tytule-z kolei podstawą
filmu była książka Majry Papatahanasopulu także o tym tytule-
widzicie ją w klipie, która w Polsce ukazała się jakieś 10 lat temu
w przekładzie Ewy Szyler, sam tekst piosenki należy jednak do
Ilijasa)

Jorgos Dalaras- "Erima choria" (Puste wioski)
www.youtube.com/watch?v=myL8Sodpq3U
Pandelis Thalasinos-"Krata ja to telos" (Zachowaj do końca). Bardzo
znane, nieco późniejsze wykonanie tej piosenki należy także do
Charis Aleksiju.
www.youtube.com/watch?v=RgAkW3RMBKg
Pandelis Thalasinos i Jota Nega-"Ponos aponos" (Bezbolesny ból)-
oryginalne wykonanie należy tylko do Pandelisa.
www.youtube.com/watch?v=dvu1HWEQMj8
Na jednej z ostatnich płyt Notisa Mavrudisa, Ilijas Katsulis jest
też autorem tesktu bardzo pięknej piosenki poświęconej Edith Piaf i
innej- poświęconej Amalii Rodriguez.
Ostatni bardzo znany album autorstwa Katsulisa (prześliczny teskt)
oraz Thalasinos (muzyka, wykonanie) ukazał się dwa lata temu i nosi
tytuł "Kalandari" (Kalendarz)- to album wyjątkowy- każda piosenka
poświęcona jest jednemu miesiącowi)- zyskała dużą sławę i status
złotej płyty.

Sami widzicie ile wspaniałości ofiarował nam Ilijas...

[gacek95]

tomaszkozlowski1 napisał:


> Ostatni bardzo znany album autorstwa Katsulisa (prześliczny teskt)
> oraz Thalasinos (muzyka, wykonanie) ukazał się dwa lata temu i nosi
> tytuł "Kalandari" (Kalendarz)- to album wyjątkowy- każda piosenka
> poświęcona jest jednemu miesiącowi)- zyskała dużą sławę i status
> złotej płyty.
>
> Sami widzicie ile wspaniałości ofiarował nam Ilijas..


..i wciąż ofiarowuje.. bo jak napisałeś o nim Tomku to wlazłam na taką stronę
gdzie kupuje się grecką muzykę na płyty albo na utwory i przesłuchałam sobie
fragmenty i bez wahania kupiłam tę płytę! Jest fantastyczna (jak dla mnie) na
dodatek ten jesienny czas.. tak pięknie i melancholijnie i tęsknie i ta płyta
dokładnie jak na teraz- a jaki piękny mój urodzinowy listopad? a jaki maj będzie
w przyszłym roku piękny?! a september? no nic tylko słucham od wczoraj jak
zaczarowana. Dzięki Tomku i dzięki Ilijas- gdziekolwiek jesteś..jesteś też tutaj.

[tomaszkozlowski1]

Gacku,nawet nie wiesz jak się cieszę, że Cię to zainspirowało.
Dodam, że czerwiec też śliczny!
To jest płyta, którą odmierzać można każdy rok

[gacek95]

Czerwiec fantastyczny!, a lipiec? lipiec cudo! a czy w lutym przypadkiem nie
słyszymy samego Iliasa? i jaki był zamysł stycznia i września, przy których
muszę siłą woli zatrzymywać tę łzę co chce koniecznie mnie opuścić? (kurczę
blade - z wiekiem taki przewrażliwiony człowiek się robi, ech).

Zmarł Evjenios Spatharis

[tomaszkozlowski1]

W wieku 85 lat zmarł w Atenach Evjenios Spatharis, twórca słynnego
Teatru Cieni (Theatro Skion), opartego na tradycyjnym ludowym
teatrze Karagiozis.
Dwa dni temu, wychodząc z Instytutu Goethego w Atenach, gdzie był
zaproszony, upadł i uderzył się w głowę. Krwiak okazał się
śmiertelny.
W latach 90. stworzył w Atenach własny teatr cieni i muzuem- w
dzielnicy Marusi. Właśnie tam w najbliższych dniach przybywać będą
Grecy, chcący oddać mu ostatnią cześć (tam wystawiona będzie trumna
ze zwłokami).Spatharis jest w Grecji bardzo popularny.

Karagiozis znany jest także w Turcji- to wspólna tradycja obydwu
krajów (i kolejny dowód na to jak bliskie są one sobie kulturowo).
Więcej o nim można dowiedzieć się tu:
Muzueum Karagiozisa stworzone przez Spatharisa-
www.karagiozismuseum.gr/
el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%81%CE%B1%CE%B3%CE%BA%CE%
B9%CF%8C%CE%B6%CE%B7%CF%82 (tu tylko po grecku)
Angielska wikipedia przedstawia tylko turecką tradycję Karagiozisa-
choć opowieść i postaci są w dużej mierze takie same-
en.wikipedia.org/wiki/Karag%C3%B6z_and_Hacivat
Zasługi Spatharisa są nieocenione- w dużej mierze dzięki niemu
tradycja teatru cieni nie odeszła w zapomnienie- dziś działają także
inne tego typu teatry. Niegdyś Karagiozis odgrywał istotną społeczną
i polityczną rolę wśród Greków i Turków. Dziś w obu krajach
Karagiozis jest skierowany przede wszystkim do dzieci.

[tomaszkozlowski1]

Wczoraj Grecja pożegnała Evjeniosa Spatharisa, który swym teatrem
cieni (nadawanym przez wiele lat także w telewizji) ubarwił życie
kilku pokoleniom greckich dzieci. Duże i małe dzieci: zapełniły
wczoraj cmentarz w ateńskiej dzielnicy Marusi, przynosząc po kwiatku
na ostatnie pożegnanie...W żałobnym kondukcie przeszło wielu ludzi
sztuki, polityków, mieszkańców Aten i całej Grecji.
Nagła śmierć bardzo lubianego Spatharisa bardzo zaskoczyła i
poruszyła Greków.
Pozostanie po nim jednak wiecznie żywe dzieło: sztuka teatru cieni
Karagiozis, którą udało się zachować i uchronić od zapomnienia.

Pożegnania Spatharisa w Youtube

[tomaszkozlowski1]

www.youtube.com/watch?v=0UwTR3VDvAU&feature=related
www.youtube.com/watch?v=0g9d1XlUDY4
www.youtube.com/watch?v=Cp94kakpq3s&feature=related
Odszedł jeden z Wielkich Greków...

Sperandza Vrana

[tomaszkozlowski1]

Zmarła wybitna grecka aktorka, Sperandza Vrana (Σπεράντζα Βρανά.
Tak naprawdę nazywała się Elpida Chomatianu, urodziła się w 1932 r.
w Mesolongi i już w 1948 r. rozpoczęła karierę aktorską w
musicalach, rewiach oraz w filmach. Wykreowała wiele znanych ról
(jak choćby w filmach "Kalpiki lira" czy "I orea ton Athinon"), dużą
sławę przyniosła jej rola w sztuce "Ostatni tramwaj" (To tram to
telefteo). Ostatnią rolę filmową zagrała w 1999 r. W ostatnich
latach, w związku z wypadkiem samochodowym, miała duże problemy ze
zdrowiem. Zmarła na zawał serca. Pochowana została na Pierwszym
Cmentarzu Ateńskim.

[tomaszkozlowski1]

Nie wiem czemu jak zamykam nawias po greckich literach, zawsze
pojawia się emoticon uśmiechu...W każdym razie nie jest on celowy...

Zmarł Nikos Chadzinikolau

[bebiak]

Nie ukrywam, że dopiero dziś się o tym dowiedziałam, choć ten żyjący
od lat w Polsce pisarz, poeta i tłumacz zmarł 6-go listopada.

Tutaj troszkę więcej, w tym dorobek:
pl.wikipedia.org/wiki/Nikos_Chadzinikolau
i jeszcze tutaj całkiem spora notka biograficzna:
independent.pl/chadzinikolau_nikos

[tomaszkozlowski1]

Bardzo smutna wiadomość. Też jeszcze nie wiedziałem.
Dla mnie Nikos Chadzinikolau na zawsze obecny będzie w pierwszej
kolejności na kartach znakomitego, bogatego opracowania "Literatura
nowogrecka 1453-1983", którego był autorem i które w tak dogłębny
sposób przedstawia polskiemu czytelnikowi mało u nas znane wielkie
bogactwo literatury nowożytnej Grecji. Wielka szkoda, że nie ma Go
już wśród nas, może zechciałby napisać kontynuację?...

Janis Moralis (1916-2009)

[tomaszkozlowski1]

Dziś w wieku 93 lat zmarł jeden z najwybitniejszych malarzy
nowożytnej Grecji- Janis Moralis (Γιάννης Μόραλης ), wielokrotnie
nagradzany w swej ojczyźnie i za granicą.
Urodził się w mieście Arta ale od 1927 r.mieszkał w Atenach,
studiował też w Rzymie i Paryżu. Jest jednym z czołowych
przedstawicieli znanego malarskiego "pokolenia 1930".
Swymi dziełami ozdobił też wydania poetyckie greckich noblistów-
Seferisa i Elitisa, jak również okładki niektórych znakomitych płyt.
Współpracował również z najlepszymi ateńskimi teatrami przy
aranżacjach scenicznych i kostiumach.
Wybrane przykładowe obrazy Moralisa zobaczyć możemy tu (wśród
niektórych innych obrazków, niemających z nim nic wspólnego):

images.google.pl/images?gbv=2&hl=pl&q=Moralis&sa=N&start=0&ndsp=18

Christos Lambrakis

[tomaszkozlowski1]

Przepraszam, że takie smutne wiadomości ale rzadko się zdarza aby
dzień po dniu umierały tak wybitne osobistości.
Dziś w wieku 75 lat zmarł Christos Lambrakis, jeden z
największych "bogów" greckiego świata dziennikarstwa, na przełomie
dziesięcioleci wydawca wielu gazet i magazynów, człowiek-orkiestra
zasłużony na polu społecznym, politycznym, kulturalnym.

Ze względu na moje szczególne zamiłowania muzyczne jako przykład
jego przebogatej działalności podam choćby, że to właśnie Christos
Lambrakis był inicjatorem powstania Pałacu Muzyki Aten- Megaro
Musikis Athinon, bez którego trudno sobie wyobrazić muzyczną mapę
stolicy Grecji. I to on w 1991 r. uroczyście otwierał ten wspaniały
obiekt. Podobno pragnął, by po jego śmierci utożsamiano go właśnie
przede wszystkim z tym dziełem...

[tomaszkozlowski1]

Christos Lambrakis był jednym z wielkich żyjących mitów swej
ojczyzny...
Jako ciekawostkę podam jeszcze tylko, że gdy w połowie lat 90.
nowojorska Metropolitan Opera poszukiwała nowego dyrektora
generalnego, Lambrakis był jednym z kandydatów do objęcia tego
stanowiska. Człowiek renesansu, wszechstronny jak mało kto w
dzisiejszym świecie...

Nikos Kakaunakis- dziś pogrzeb na Krecie

[tomaszkozlowski1]

W Kasteli na zachodniej Krecie odbywa się właśnie pogrzeb bardzo
znanego i popularnego w całej Grecji dziennikarza, Nikosa
Kakaunakisa, który zmarł 30 grudnia w wieku 71 lat. Rodzina
dziennikarza w ogólnogreckich gazetach "Ta Nea" i "Sto Karfi"
opublikowała list otwarty, w którym pyta lekarzy jak mogło dojść do
śmierci Kakaunakisa po rutynowej operacji. Dziennikarz przeszedł
zabieg usunięcia polipa z jelita grubego, po którym stan jego
zdrowia zaczął się stopniowo pogarszać. Przebywał wiele dni w
szpitalu aż rodzina przeniosła go na oddział intensywnej terapii
prywatnej kliniki gdzie zmarł. Sprawę bada już dyrekcja znanego
ateńskiego szpitala "Evangielizmos".

Nikos Kakaunakis urodził się w miejscowości Polirinia w rejonie
Chania. Do świata dziennikarstwa trafił w Atenach w 1965 r.
dzięki "mistrzowi" Christosowi Lambrakisowi (zmarłemu pod koniec
grudnia ub.r.). Wsławił się zaangażowaniem w krytyce junty
pułkowników. Przez lata pracował w wielu gazetach, stacjach
radiowych i telewizyjnych, będąc, m.in. dyrektorem stacji
telewizyjnej Skai.
W 1999 r. założył gazetę "Sto Karfi", w humorystyczny i niebanalny
sposób komentującą bieżące wydarzenia polityczne. "Sto Karfi"
pozostaje do dziś jednym z najpoczytniejszych tytułów greckiej pracy.

Głęboki smutek po śmierci dziennikarza wyraził premier Grecji oraz
przedstawiciele partii politycznych.

[bebiak]

jak wiecie jestem w atenach, dzisiejsza kolacje jadlam w tawernie
gdzie byl duzy telewizor i widzialam fragmenty tego bardzo pieknego
zreszta pogrzebu

[tomaszkozlowski1]

Kreta pożegnała,jak wielu go określiło, "swojego ambasadora"
tradycyjnymi wystrzałami i piosenkami rizitika. Na pogrzeb Nikosa
Kakaunakisa przybyły setki osób, w tym bardzo wielu dziennikarzy z
całej Grecji.

Tymczasem wczoraj nadeszła kolejna smutna wiadomość- nie pamiętam
tak smutnej serii- w wieku 87 zmarł inny znany dziennikarz, Janis
Vultepsis (ur.w 1923 r. w mieście Argostoli), w czasie II wojny
światowej aktywnie zaangażowany w walkę z nazistowskim okupantem,
potem walczący z juntą pułkowników. Napisał też wiele książek, w tym
np. o politycznym morderstwie społecznika i sportowca Grigorisa
Lambrakisa - za badanie tej sprawy otrzymał też dziennikarską
nagrodę.

Viron Theodoropulos (1920-2010)

[tomaszkozlowski1]

W wieku 90 lat zmarł w Atenach wybitny grecki dyplomata, mąż stanu,
pisarz, Viron Theodoropulos.
Był, m.in. głównym negocjatorem wejścia Grecji do EWG, stałym
przedstawicielem przy EWG i NATO, konsulem w Stambule w momencie
tzw.Wydarzeń Wrześniowych w 1955 r. [nacjonalistyczne rozruchy
skierowane przeciw Grekom- akty wandalizmu, pobicia i gwałty- po
których ze Stambułu wyemigrowała do Hellady większość mieszkających
tam Greków].
Napisał wiele książek o tematyce historycznej i dyplomatycznej.Z
wykształcenia był prawnikiem. Grecki świat polityczny wyraził
głęboki smutek z powodu śmierci jednego z najznamienitszych mężów
stanu w historii kraju.

Eli Papa (z opóźnieniem)

[tomaszkozlowski1]

Wczoraj minęły 3 miesiące od śmierci 89-letniej Eli Papa (Έλλη
Παππά ), znanej greckiej pisarki, dziennikarki, aktywistki. Gdy
zmarła, miałem bardzo gorący czas w pracy i nie zdążyłem o tym tu
napisać.
A życie Eli Papa odmalowuje burzliwą historię XX-wiecznej Grecji.
Urodziła się w 1920 r. w Smyrnie, na krótko przed holocaustem tego
miasta i wypędzeniem z niego Greków. Była piątym i nieoczekiwanym
dzieckiem, matka nie chciała jej karmić. Po "katastrofie
małoazjatyckiej" 1922 r., rodzina znalazła się w Pireusie a
jej "aniołem-stróżem" stała się przede wszystkim siostra Dido
(później znana jako wielka pisarka, Dido Sotiriju). Młoda Eli (jej
prawdziwe nazwisko-Ioanidu), dorastając na proletariackich ulicach
biednego, robotniczego Pireusu, zachłysnęła się ideami komunizmu,
przystępując już w czasach szkolnych do organizacji komunistycznych
EAM czy KKE, które zdobyły podówczas dużą popularność w ogarniętej
dyktaturą generała Metaksasa Grecji. Studiowała filozofię i prawo na
Uniwersytecie Ateńskim i w Akademii Francuskiej w Atenach.W 1950 r.,
po tragicznej wojnie domowej (która podzieliła greckie rodziny na
dwa obozy: komunistyczny i antykomunistyczny) została aresztowana
razem ze swym mężem, bardzo znanym działaczem lewicowym , Nikosem
Belojanisem i osadzona w osławionych złą legendą kobiecych
więzieniach Averof (w Atenach, dziś już nie istnieją).W więzieniu
zaszła w ciążę. Ona i mąż za swą działalność polityczną zostali
skazani na karę śmierci. Belojanis został stracony (1952), Eli nie
zabito ze względu na 7-miesięczne dziecko.
W więzieniu pisała i malowała książeczki dla swojego, wychowywanego
przez siostrę synka, co zostało później uznane przez Greków za
wzruszający przejaw oporu przeciw uwięzieniu ze względów
politycznych. Została uwolniona w 1963 r. ale już po 4 latach junta
wojskowa za jej przekonania i działalność polityczną, zesłała ją do
obozu pracy na skalistej cykladzkiej wysepce Jaros skąd zwolniono ją
po półtora roku ze względu na ciężką chorobę. Niedługo potem
otrzymała zaproszenie przeniesienia się z dzieckiem do ZSRR ale
odmówiła, protestując przeciwko wkroczeniu radzieckich czołgów do
Czechosłowacji. Kontynuowała pracę jako dziennikarka, felietonistka,
redaktor haseł encyklopedycznych, pisarka. Publikowała w
gazetach "Ethnos", "Makiedonija", w czasopiśmie "Jineka"
(Kobieta).Po latach rozstała się z Grecką Partią Komunistyczną
(KKE), mówiąc, że w zjednoczeniu greckiej lewicy było wiele dobrych
intencji ale rezultat był smutny. Pisała książki o tematyce
politycznej i filozoficznej, takie jak "Platon w naszych
czasach", "Lenin bez cenzury i poza mauzoleum", "Studium nad
Wolnością" a także beletrystykę, np. "Kalendarz uwięzionego".

Niespokojnym duchem pozostała do końca...

-----
Jej siostra, Dido Sotiriju, pisarka, znana jest szczególnie dzięki
słynnej powieści "Matomena chomata" (Skrwawione ziemie), odnoszącej
się do "katastrofy małoazjatyckiej", jak nazywają Grecy przegraną
wojnę z Turcją w 1922 r. i przymusowe wysiedlenie Greków z Anatolii
i wybrzeży Morza Egejskiego.Laureatka wielu nagród literackich,
zmarła w 2004 r.

Warszawa- zmarł Lefteris Cirmirakis

[tomaszkozlowski1]

Dziś nad ranem zmarł w Warszawie Lefteris Cirmirakis. Urodził się w
1922 r. w Salonikach, po II wojnie światowej zamieszkał w Polsce.
Był wieloletnim prezesem warszawskiego greckiego ogniska Olimpos,
nauczycielem języka greckiego wielu pokoleń uczniów, współautorem
technicznego słownika grecko-polskiego i autorem pierwszych na rynku
polskim rozmówek nowogreckich.

[bebiak]

Z głębokim smutkiem przyjmuję tę wiadomość - dla mnie malownicza i
przeurocza postać. Żegnaj, Lefteri. Kalo taksidi [']

[tomaszkozlowski1]

Tak, ja zapamiętam Lefterisa jako człowieka zawsze uśmiechniętego, z
poczuciem humoru (które nie opuściło go niemal do ostatnich dni),
życzliwego ludziom, zawsze mającego na podorędziu jakąś ciekawą
opowiastkę. A przeżył wiele, pamiętał jeszcze gdy w Salonikach
śpiewano przedwojenne autentyczne rembetiko, pamiętał tragiczną dla
Greków wojnę domową. Był jedną z kluczowych postaci greckiej
emigracji w Warszawie.

Saloniczanin ale z kreteńskim duchem, jego ojciec był Kreteńczykiem.
Do niedawna, co roku od lat, z wielką radością podróżujący na
wypoczynek do Grecji, zawsze do ukochanej miejscowości Olimbiada na
północnej Chalkidiki. A z tej Grecji zawsze przywoził słońce, którym
bezinteresownie obdarzał innych...

Będzie brakować i Jego i tego słońca...

[']

[matheos2]

O ludzie!!! Jak mnie trafiło. Nie było mnie w Warszawie przez 2 tygodnie, na
chwilę wpadłem na niedzielę i znowu w drogę. Nie mogę sobie wybaczyć, że nie
mogłem być dziś z Lefterisem. Strasznie mi przykro. To ogromna strata. Bardzo
szkoda, szkoda...

[hania_404]

smutek mnie dopadł ogromny.... krótki był mój kontakt z Lefterisem, raptem rok,
może półtora.... jedyna pociecha, że tam, po drugiej stronie jest coraz
ciekawsze towarzystwo, więc jest na co czekać....

[bebiak]

Powiedziałam: kalo taksidi, a dziś się dowiedziałam, że Grecy mówią: Life to you
- Żoi se sas.

Lefterisa pożegnamy jutro (w zasadzie już dziś, w czwartek) o godz. 14.30 w domu
pogrzebowym w Warszawie na Cmentarzu Komunalnym Północnym (Wólka), sala B.

Żoi se sas, Lefteri mas
[']

Dukisa (1941-2010)- wielka piosenkarka odeszła

[tomaszkozlowski1]

Jedna z najpopularniejszych piosenkarek lat 70. i 80., Dukisa ( Δούκισσα ), zmarła kilka dni temu w ateńskiej klinice, po latach zmagań z chorobą nowotworową.
Urodziła się w 1941 r. w Pireusie, najpierw debiutowała jako tancerka, by potem odnieść wielki sukces w świecie piosenki. Zagrała też w 10 filmach.
Piękny unikalny głos, niezłomny charakter, stroniła od szerzącego się w show-biznesie kumoterstwa. Śpiewała niemal do samej śmierci. Wielka strata dla Grecji...

Dukisę pochowano wczoraj na Pierwszym Cmentarzu Ateńskim.

Muzyczne wspomnienie o niej przygotowałem tu:
forum.gazeta.pl/forum/w,37196,83625298,117171293,Dukisa_1941_2010_.html
[']

Janis Dalianidis 1923-2010

[tomaszkozlowski1]

Dziś zmarł w Grecji jeden z najbardziej znanych i zasłużonych reżyserów greckiego kina, Janis Dalianidis ( Γιάννης Δαλιανίδης ). Urodzony w 1923 r. w Salonikach (pomyślałem sobie, że może grał gdzieś tam w piłkę z naszym Lefterisem, który też niedawno odszedł...), pierwszy scenariusz napisał w 1958 r. by szybko odnieść wielki sukces. Stworzył wiele kochanych do dziś czarno-białych filmów tzw. złotej epoki greckiego kina, łącznie wyreżyserował ponad 60 produkcji. Ponadto dał się poznać jako reżyser wielu udanych seriali (ostatni z nich, "Mikres amartijes"-"Małe grzechy", powstał w 1999 r.).
To on też wypromował dwie z najbardziej lubianych i cenionych greckich aktorek- Marthę Karajani i Zoi Laskari. Sam również występował jako aktor.
Człowiek skromny i pełen godności, w wywiadach mówił często o swojej przybranej matce, która adoptowała go jako malutkiego chłopca i otoczyła miłością.

Pogrzeb Janisa Dalianidisa odbędzie się w najbliższy poniedziałek, 18 października, na Pierwszym Cmentarzu Ateńskim. Świat greckiego filmu pogrążył się w smutku i żałobie.

Kieti Chomata (1946-2010)-piosenkarka

[tomaszkozlowski1]

Dziś z kolei świat greckiej piosenki żegnał na cmentarzu w ateńskiej dzielnicy Iliupoli "jedwabisty głos Nowej Fali", Kieti Chomata, piosenkarkę, która wyśpiewała Grecji tak wiele tak pięknych utworów. To kolejna w tym roku olbrzymia strata dla piosenki Hellady...

Muzyczne pożegnanie tu:

forum.gazeta.pl/forum/w,37196,83625298,118025222,Kieti_Chomata_legenda_piosenki_Nowej_Fali_odeszla.html
[']

Janis Sakielarakis- archeolog Krety i nie tylko

[tomaszkozlowski1]

Dziś w Atenach pochowano Janisa Sakielarakisa, jednego z najwybitniejszych archeologów Grecji. Urodzony w 1936 r. w Atenach, większość swego życia związał z Kretą, gdzie razem z żoną Efi prowadzili głośne wykopaliska w Archanes pod Iraklio czy w Idaio Andro w górach Psiloritis. W latach 1980-1987 był dyrektorem Muzeum Archeologicznego w Iraklio. W ostatnich latach zasłynął ponownie dzięki odkryciu antycznej Zominthos na wyspie Kithira.
Wykładał na uniwersytetach w Atenach, Hamburgu i Heidelbergu.

Jacqueline de Romilly-wielka filhellenka-1913-2010

[tomaszkozlowski1]

18 grudnia, akurat gdy byłem w Atenach, greckie media doniosły o dotkliwej stracie którą poniósł świat filhellenizmu. Po długiej chorobie zmarła we Francji Jacqueline de Romilly, wybitna hellenistka, bardzo znana także w Grecji. Była jedną z najwybitniejszych postaci badań nad starożytną greką i kulturą starożytnej Grecji w XX wieku.Była też pierwszą w historii kobietą-członkiem College de France i drugą kobietą, która otrzymała dożywotni tytuł członka Académie Francaise.Wykładała starożytną grekę na uniwersytetach w Bordeaux i Lille oraz na Sorbonie.Zdobyła tytuł doktora honoris causa uniwersytetów,m.in. w Oksfordzie, Atenach czy Montrealu.Przetłumaczyła na francuski niezliczoną ilość tekstów starożytnych mistrzów, była też autorką dogłębnych opracowań i prac naukowych.Pasjonatka kultury starożytnych Aten V wieku p.n.e.- literatury, histrorii, teatru, filozofii tego okresu, bardzo wnikliwie interesowała się, np.Tucydydesem (żartobliwie nazywała go "jednym z mężczyzn jej życia"). Na język nowogrecki przetłumaczono aż 34 jej książki. Za swe niezwykłe zasługi dla propagowania kultury helleńskiej w 1995 r. otrzymała obywatelstwo Grecji a w 2001 r. przyznano jej tytuł "ambasadora hellenizmu".
Uważała, że poznawanie kultury greckiej to studia nad zrozumieniem wolności człowieka i demokracji...

[tomaszkozlowski1]

W Polsce ukazała się jedna jej książka- w 1994 r. "Tragedia grecka" (przekład Ireny Sławińskiej).