Mój piękny i ciekawy grecki tydzień :)

[tomaszkozlowski1]

W zeszłym roku planowałem relację z greckich wakacji ale po powrocie od razu
pojechałem gdzie indziej i jakoś to się rozmyło.W tym roku postanowiłem
spisać jednak moje wrażenia- i dla siebie samego i dla Was..
Dziś zdążyłem opisać pierwszy, wyjątkowy dzień.Następne wpisy planuję po
niedzieli, bo na weekend wyjeżdżam.Mam nadzieję, że odnajdziecie w nich choć
trochę greckiego klimatu, na który czekacie lub który już wspominacie...

wtorek

[tomaszkozlowski1]

WTOREK. Ateny witają nas słońcem i wysoką temperaturą. Niespodziewanie na
greckiej ziemi wita nas też przemiły sms od kogoś z Polski, od kogoś z naszego
Forum. Docieramy do hotelu na rogu Evripidu i Epikuru w barwnej okolicy ze
sklepami z przyprawami i wieloma uchodźcami. Okoliczne ulice często brudne i
duszne, ale mają własną niepowtarzalną handlową atmosferę. W jednym z kramików
małżeństwo greckich staruszków związuje czosnek w warkocze. Ten widok będzie
się powtarzał każdego ateńskiego dnia.
Po hotelowej sjeście wizyta w znajomej z zeszłego roku uroczej
tawernie „Nikitas” na Ajion Anarjiron w znanej ze znakomitych lokali dzielnicy
Psiri.
To prawdziwie tradycyjna tawerna, działająca od lat 50., klientelę stanowią
niemal wyłącznie Grecy. Pyszna kuchnia (tak wspaniałej wieprzowiny w winie
nigdzie nie jadłem!!!), ludzkie ceny, miła obsługa. I wzruszenie! Siadamy a tu
okazuje się, że prowadzący tawernę pamiętają nas! Pierwsi mówią, że jesteśmy z
Polski i że przychodziliśmy tu w zeszłym roku!...Pierwszy toast: za powrót.
Wieczorem wyprawa do dzielnicy Moschato w pobliżu Pireusu. Tam, w dawnych
zabudowaniach fabrycznych urządzono całkiem niedawno ciekawe centrum kulturalne
Scholijon z piękną sceną i zielonym patio, idealnym na wypicie frappe czy soku
ze świeżych pomarańczy w oczekiwaniu na mające nastąpić za chwilę kulturalne
wydarzenie. Dziś w ramach Festiwalu Greckiego odbywa się niezwykły koncert.
Znajomy Grek nie jest jeszcze przekonany czy ten koncert mu się spodoba. W
programie słynna grecka pieśniarka Savina Janatu, wykonująca utwory z Grecji i
całego basenu Morza Śródziemnego oraz z Bliskiego Wschodu. Obok niej pieśniarka
flamenco Esperanza Fernandez, Irańczyk Ali Reza Ghorbani, zespół bębnów
perskich (gra m.in. Biran Chemirani, który towarzyszył w zeszłym roku Rossowi
Daly podczas jego warszawskiego koncertu na festiwalu Skrzyżowanie Kultur) i
inni znakomici instrumentaliści.
Czy różne muzyczne kultury znajdą sposób na porozumienie się, na przemówienie
jednym głosem? Czy koncert będzie spójną całością? Niepewność. Na scenie
artyści, spokojni, oni już wiedzą co nas czeka. Koncert zaczyna się. Już po
pierwszych minutach wątpliwości znikają. Przez następne dwie godziny stajemy
się świadkami muzycznego przedstawienia, które porusza i wstrząsa szczerością,
czułym dialogiem pomiędzy piosenkarzami i muzykami z różnych stron a
jednocześnie prostotą. Trzy nieprawdopodobne głosy, które po mistrzowsku
odmalowują emocje, odczuwane przecież tak samo przez wszystkich nas, w każdym
zakątku globu. Nie znam perskiego ale wiem o czym śpiewa Ghorbani… Słyszymy
grecką kołysankę ze Smarny, pieśni z Persji, z Astipalei i Kalimnos, z Armenii
i Albanii, z Hiszpanii. Esperanza Fernandez w ekspresji przechodzi samą siebie.
Ale koncert ten to nie tylko śpiew i muzyka. To również dialog tańca- Hiszpan
tańczy flamenco, Hinduska- kathak. Kolejne odkrycie: te tańce oddają to samo!
Pragnę by ten koncert nigdy się nie skończył…
Nie pamiętam bym kiedykolwiek był świadkiem tak gromkich owacji, cała
publiczność wzruszona, wszyscy stoją i jak w transie klaszczą, owacje zdają się
nie mieć końca. Następuje bis. Jeszcze kilka minut podróży przez muzykę różnych
światów, która okazuje się muzyką wszystkich nas- słyszymy mistrzowskie
zespolenie muzyki Krety i Kurdystanu. Wychodzę na miękkich nogach. Piękna tego
koncertu nie zapomnę do końca życia! -Miałeś dobrą intuicję- słyszę.
Niezwykły wieczór nie kończy się jeszcze. Zbliża się północ ale my zasiądziemy
jeszcze na zboczu Likavitosu by wdychając aromat sosnowej żywicy podziwiać z
góry rozświetlone milionami świateł Ateny. Jak to dobrze wrócić tu znowu i znów
spojrzeć.
W Ateny i w siebie…
Likavitos, moje ukochane, moje magiczne miejsce w Atenach…

przez chwile poczulam ze tam jestem:-)

[hania404]

dziekuję

[bebicka]

Ja rowniez dziekuje

Maraska

[grecja-ellada]

a ja przeniosłam się na chwilkę na Likavitos by pooglądać śliczne Ateny o zmroku
Efxaristo Tomku !

[ewa.mila]

Bardzo wzruszajce!! Ze wszystkich rzeczy na świecie sztuka wzrusza mnie przede
wszystkim, a już szczeglnie taniec i na dodatek flamenco ... a takie kulturowe
łączenia wręcz fascynują mnie. Ależ chciałabym to zobaczyć .... to tak wzbogaca
człowieka
Pieknie!!!

[matheos2]

No bravo, bravo, na to czekałem!

[kritikos]

Euxaristo gia to Likavito!!!

[eridan]

Likavitos to rewelacyjne miejsce na pstrykanie zdjęć. No i można wjechać na
niego kolejką

[grecja-ellada]

albo wejść schodkami oglądając pięknie wyglądające już stamtąd Ateny a sam
Likavitos jest niesamowitym miejscem do marzeń

środa

[tomaszkozlowski1]

ŚRODA. Po roku nieobecności znów mam ochotę odwiedzić handlowe centrum Aten,
czyli okolice ulic Evripidu czy Athinas. Jakaż to przyjemność dla oczu
podziwiać te stosy sera graviery, oliwek czy ryb! Mnie jednak najbardziej
fascynują sklepy z przyprawami, ziołami, kaszami. Słynie z nich zwłaszcza ulica
Evripidu (Eurypidesa). Na każdym niemal kroku z kramów i kramików na ulicę
wylewają się worki z oregano, bazylią, „górską herbatą”,zielem rumianka czy
mięty, pączkami róży, platanowymi „kulkami”... Przy Evripidu znajduje się też
mój ulubiony sklep- mający długą tradycję „Elixirion”. Od ziemi po sufit szafki
wypełnione ziołami, zapach zniewala już w wejściu. Dalej puszki z herbatą i
półki z ciekawymi przetworami- w zeszłym roku kupiłem tu „charupomelo” czyli
rodzaj syropu z chleba świętojańskiego (przysmak znany zwłaszcza na Krecie).
Zaglądam, wącham, podziwiam, na zakupy przyjdziemy tu pod koniec pobytu.
W okolicy wiele ciekawych obrazków: samochód przerobiony na prowizoryczną
kwiaciarnię, uliczni sprzedawcy loterii...Dochodzę do Panepistimiju, jednej z
najelegantszych ulic ateńskich. Tu magnesem jest dla mnie sklep muzyczny sieci
Metropolis (od strony Omonii).Przechadzanie się między wyładowanymi płytami
półkami i wyszukiwanie muzycznych perełek. Uwielbiam to!
Po krótkiej ale potrzebnej sjeście wycieczka dnia: w stronę Koryntu. Z
samochodu znajomego Greka podziwiam widoki Salaminy i gór Jerania. Już za
Elefsiną wzrok przyciąga jednak coś niepokojącego: z gór na horyzoncie w niebo
wzbija się potężny słup dymu. Pożar!...Kolejny podczas tego tragicznego w
Grecji lata. Dzień wcześniej na wzgórzu Akrokoryntu ogień na kilka godzin
uwięzi wielu turystów.
Spacer ponad Kanałem Korynckim to szczególne doznanie. Jakoś dziwnie znajome
choć przecież jestem tu pierwszy raz w życiu. Chcemy usiąść w tawernie przy
kanale, ale okazuje się, że brytyjska firma, która od niedawna obsługuje kanał,
zamknęła lokal na cztery spusty..
Ruszamy więc dalej, wjeżdżając na Peloponez i podziwiając piękne nadmorskie
lasy północno-wschodniej Koryntii, w rejonie Sofiko. Znajdujemy uroczą i cichą
zatoczkę z paroma domami, małą kamienistą plażą, gajem oliwnym, zacumowanym
jachcikiem ale ani jednym człowiekiem. Dookoła orkiestra cykad, kojący widok
pięknych lasów schodzących do samego morza. I pierwsze w tym roku spotkanie z
Ejeo- Morzem Egejskim...
Krętą trasą wśród sosen wracamy do Lutra Elenis (dosłownie Łaźni Heleny), wszak
pora na jakiś posiłek w tawernie przy plaży. Z niepokojem obserwujemy stamtąd
lądujące co chwilę na morzu samoloty gaśnicze. Jakieś dziesięć kilometrów dalej
trwa nierówna walka...Gdy jedziemy z powrotem do Aten, wydaje się, że pożar w
górach wokół Spathovuni jest już pod kontrolą. Dym jakby mniejszy. Niepokój
rośnie gdy wieczorem z balkonu na szóstym piętrze ateńskiego hotelu, na niebie
zachodu wyraźnie widzę dymy z Koryntii...Jeszcze nie wiemy, że następnego ranka
pożar ten, skutek celowego podpalenia, w wyniku wiatru nabierze rozpędu i
będzie wiadomością numer jeden wszystkich greckich serwisów informacyjnych; że
spali prawie 30 kilometrów kwadratowych pięknych lasów, gaje oliwne i domy w
wiosce Mapsos; że cała Grecja w przerażeniu oglądać będzie zdjęcia z tej
klęski. Na szczęście ogień nie doszedł do pięknych okolic, które oglądaliśmy.
Ale jak długo jeszcze pozostaną one nietknięte ludzką bezmyślnością i
chciwością?
Kończy się dzień ale zaczyna się wieczór: puste za dnia knajpki przy ulicy
Miauli zapełniają się gwarem setek młodych Greków, gwarem, który wypełnia całą
ulicę i nas otacza. Dlaczego w Polsce nawet w upalne dni nie potrafimy jeszcze
tak żyć poza naszymi mieszkaniami-twierdzami? – zastanawiam się. Znajoma grecka
studentka prowadzi nas do swojej ulubionej knajpki w Psiri, słynącej z
przepysznych słodkości. Na miejscu okazuje się, że kelnerka jest Polką z
Krakowa, która od siedmiu lat mieszka tu w Atenach. O forum „Polki w Grecji”
jeszcze nie słyszała.Koleżanka opowiada mi o zimowych ogromnych protestach
greckich studentów i o odniesionym przez nich sukcesie: w Grecji wciąż
obowiązywać będzie zakaz otwierania prywatnych uczelni, w mocy pozostanie też
nadal tzw. azyl uniwersytecki, który zakazuje wstępu na wyższe uczelnie policji
i sił specjalnych (wspomnienie tragicznej pacyfikacji strajkującej Politechniki
Ateńskiej przez siły junty pułkowników sprzed ponad 30 lat). Z powodu zimowych
protestów i strajków, zajęcia przedłużone są do końca lipca. Studenci wstaną
więc jutro dość wcześnie. Miła pogawędka przy rzeczywiście pysznym ciastku
dobiega końca. Żegnamy się także z polską kelnerką. Wracamy do hotelu. Ale
miasto wciąż nie zasypia..

[barbelek]

Czekałem na kolejny dzień, czekałem i w końcu się doczekałem. Nie byłem jeszcze
w Atenach, Kanał Koryncki znam tylko z fotografii, ale dzięki Twojemu Tomku
opisowi czuję się jakbym tam był. Dziękuję.

[ewa.mila]

A ja lubię takie opisy - co opowiadają miejscowi, co się tam dzieje tak w
ogóle, co wolno a co nie, co jest niedopuszczalne ... poprostu "z życia wzięte"

czwartek---> Siros- część pierwsza

[tomaszkozlowski1]

Ostatnio mam bardzo mało czasu, ale w ramach chwili odpoczynku, z przyjemnością
stworzyłem dalszą część opisu. oto ona:

CZWARTEK
Pobudka o 5 rano. To ten dzień: wyprawa na cykladzką wyspę Siros i do
wymarzonego od wielu lat Ermupoli. Miasta na wyspie. Poranne ulice dopiero
budzą się do życia, ktoś myje szyby sklepu, ktoś wyładowuje towar. Grek o
sennym jeszcze spojrzeniu niesie gazetę. Pustawymi ulicami dochodzimy do metra
Thisijo gdzie wsiadamy w pociąg do Pireusu. Tu zgiełk. Setki ludzi z torbami,
walizkami i plecakami, co chwila gwizdki policjantów i sznury samochodów, które
giną w czeluściach promów. Spotykamy się tu ze znajomym Grekiem, którego
rodzina wynajmuje mały cykladzki domek w Ano Siros, górnej części Ermupoli.
Zamieszkamy na Cykladach z Grekami, zapowiada się wspaniałe przeżycie.
Odnajdujemy nasz prom, „Blue Star Ithaki”, który wbrew nazwie, wcale nie płynie
na Itakę. Z Siros popłynie jeszcze na Tinos i na Mikonos. Gdyby ktoś chciał
kupić bilet w tym momencie, odejdzie z kwitkiem. Zapełnienie 100%. Wchodzimy na
prom. Nowy, elegancki w środku, odnajdujemy nasze „siedzenia lotnicze” i...
zaczyna się. Podróż. Podróż egejska. Takie jakie lubię. O jakich marzę. O
jakich marzy chyba każdy z nas. Za chwilę będziemy podziwiać oddalający się
Pireus, i Ateny, i majączącą skałę Akropolu, i majestatyczną górę Parnitha za
miastem. Miastem rozświetlonym porannym ciepłym słońcem, miastem białym i
rozległym. Żegnać Ateny z pokładu statku. Już prawie 10 lat nie doznawałem tego
uczucia. Nareszcie. Za chwilę miniemy Eginę i Poros, i pomachamy świątyni w
Sunio. Za nami biała znaczona przez statek smuga, przed nami wielki błękit,
obok nas Wyspy. Stoję przy łopoczącej na wietrze greckiej fladze, wdycham
morską sól i ledwo mogę uwierzyć, że naprawdę tu jestem. Na statku Grecy i
turyści, część widać, że prosto z lotniska. Wielu umęczonych podróżą śpi.
Meltemi przynosi przyjemne orzeźwienie. Wypatrujemy delfinów. Marzenie tylu lat
wciąż niezaspokojone. Po lewej stronie mijamy Jaros. Posępna, jałowa wyspa,
stromo wynurzająca się z morza. Miejsce dawnych politycznych zsyłek. Iluż
Greków do dziś czuje ból słysząc tę nazwę. Jaros lub Jura. Ale oto i coraz
bliżej cel tej wyprawy: Siros lub Sira. Północne skaliste wybrzeże nie wygląda
gościnnie. Prom przepływa obok kościółka św. Dimitriosa. Włącza syrenę. To
tradycja. Jeśli ktoś akurat jest przy kościele, odpowiada dzwonem...
Statek zawija do zatoki wokół której rozpościera się miasto niezwykłej urody,
stolica archipelagu. Prawdziwy klejnot Morza Egejskiego. Dolne miasto- Ermupoli
to wspaniały przykład neoklasycyzmu. Górne- Ano Siros- to skarb architektury
cykladzkiej. Dwa wzgórza, na które wspinają się śliczne białe domki. Jedno z
nich należy do wspólnoty prawosławnej, drugie- do katolickiej. Siros to jedno z
niewielu miejsc w Grecji gdzie mieszkają katolicy. Obie wspólnoty żyją dziś ze
sobą w wielkiej zgodzie, choć w przeszłości bywało różnie. Wysiadamy ze statku.
Port, ogarnięty już lekką przedpołudniową melancholią, ożywa. Do miasta
wyjeżdżają ze statku ciężarówki i samochody, wychodzą ciekawi wyspy turyści.
Naszym celem jest Ano Siros gdzie czeka już na nas żona greckiego przyjaciela.
W Ano Siros uliczki są tak kręte i wąskie, że samochód i tak trzeba zostawić
trochę niżej. Dochodzimy schodkami. Piękne są te schodki i piękne są te uliczki-
choć tak przecież opatrzone,stale zachwycają. Starannie pobielone wapnem
ściany, niebieskie i zielone okiennice. Koty, schnące pranie, cisza.
Tak, jesteśmy w cykladzkiej osadzie.

[grecja-ellada]

Przepiękny opis podróży promem i wyspy Siros
Dziękuję Tomku.

[q3a1]

Tomku: uwielbiam te chwile w Pireusie gdzie wszystko wiruje i krąży wokół i
zaraz znajdzie już swoje miejsce na właściwym (bądź nie ) promie i po chwili
te kolosy ruszają w wielki błękit. I ten tłum wylewający się z kolejki i
"przełażący" w niedozwolonym miejscu przez ulicę żeby tylko jak najszybciej
dostać się do właściwego nabrzeża. Ehh to życie portowe...I te oddalające się
Ateny.

Wracają wspomnienia
q3a

[tomaszkozlowski1]

q3a1 napisał:

> Ehh to życie portowe...I te oddalające się
> Ateny.
>
> Wracają wspomnienia
> q3a

Życie portów mnie też bardzo urzeka. Przyciąga chyba każdego kto ciekaw jest
świata
Jedna z moich kilku najukochańszych greckich piosenek mówi:
"Mam kawiarnię na skraju portu.Która słucha cały czas o tym samym.O ładunkach i
podróżach.(...) Mam kawiarnię na skraju portu, starą ruinkę. Ach, gdyby była
okrętem dla tych, którzy tu są i czekają..."

czwartek- Siros- część druga

[tomaszkozlowski1]

Balkon Morza Egejskiego. Pierwsze skojarzenie po wyjściu na taras cykladzkiego
domku greckich znajomych. Widok, który zapiera dech w piersiach: przede mną
widziane z góry prawie całe miasto, morze, statki, z drugiej strony góry. Jest
już południe a o tej godzinie każdy grecki urlopowicz wybiera się na plażę.
Jedziemy do Delfini. Spokojna plaża, znana niemal tylko przez miejscowych.
Ciepłe morze, gorący piasek…a obok tawerna. Świeżutkie kieftedes, pyszna
sałatka z rukoli z serem mastelo z Chios i piwko wprowadzają w błogie
rozleniwienie gorącej pory dnia. Jak prawie każda tawerna w Grecji, także i ta
ma swoje koty. Karmimy je ochoczo. Cała kocia rodzina. Wracamy zatrzymując się
w miejscowościach po drodze: w Finiki i w Galisas. Urocze cykladzkie porciki. W
Ano Siros wstępujemy do miejscowego tradycyjnego kafenionu (a jaki stąd
widok!). Przesiaduje tam oryginalne towarzystwo: paru rozpolitykowanych
staruszków, inny dziadunio który tylko słucha, miejscowy malarz i poczciwy
policjant drogowy. Ma się rozumieć policjant, gdzieś na takiej wyspie, nie
pamięta o istnieniu pojęcia promili i sam ochoczo wychyla szklaneczkę uzo. Parę
godzin później spotkamy go uśmiechniętego na służbie
Osada Ano Siros ma swojego muła. Zwierzę czeka właśnie cierpliwie aż jego pan
wyjdzie ze sklepu. Muł nie narzeka na brak pracy- wykorzystywany jest do
noszenia cegieł i wszelkich innych materiałów budowlanych. Jego przyszłość w
XXI wieku nie wydaje się być zagrożona. Wszak w wąskie uliczki i schodki
górnego miasta nie jest w stanie wjechać żaden pojazd. Wracamy na chwilę
sjesty. Grecy pozdrawiają się z sąsiadami. Sąsiedzkie życie jest tu wciąż
niezwykle ciepłe. Mieszkająca niedaleko młoda kobieta, Nikoleta, która
wynajmuje znajomym Grekom ten domek, co wieczór przysyła swą córeczkę, która
przynosi podarki: dziś przyniesie pachnące melony, jutro całą torbę małych,
niewiarygodnie słodkich pomidorków. Nadchodzi popołudnie i na naszym tarasie
rozpoczyna się niezwykłe zjawisko: biało-ochrowe miasto ubiera się w ciepłe
światło zachodu. Nie mogę nasycić oczu tym widokiem. Greccy przyjaciele kochają
swoją muzykę i wiedzą, że ja też ją kocham. Na tarasie stoi więc mały
odtwarzacz i na całą okolicę rozbrzmiewa niezwykłe dzieło muzyki
greckiej: „Aksion Esti” Mikisa Theodorakisa. Piosenki i melorecytacje. „Tis
dikieosinis ilie noite”- zdaniem wielu Greków- najważniejsza piosenka Grecji.
Warto nauczyć się greckiego choćby dla zrozumienia tego tekstu, napisanego
przez noblistę Odiseasa Elitisa. Piękna tego tekstu, który jest esencją
greckości, nie da się przetłumaczyć. Pięknem tym nie sposób się znudzić. I głos
Grigorisa Bithikotsisa, który mistrzowsko, bez zbędnych ozdobników, oddaje
prostotę i z wnętrza wypływającą szczerość tego tekstu. Wszyscy zgromadzeni na
tym balkonie, na balkonie Morza Egejskiego, kochamy tę piosenkę. CD player na
ostatni regulator. –Tej piosenki nigdy nie ściszamy- słyszę. Z dołu, z uliczki
poniżej dobiega wołanie Nikolety. Wyglądamy. Nikoleta dziękuje, że i ona mogła
znów usłyszeć...
Zmierzcha. Jesteśmy gotowi do wyjścia. Zbliża się czas rytualnego spaceru,
volty. A na voltę każdy Grek ubiera co tylko najbardziej szykownego posiada.
Volta w Ermupoli jest jedną z najbardziej znanych w Grecji. Ale jeszcze za
wcześnie. Jedziemy więc pod kościółek św. Dimitriosa. Oglądamy dzwon, który
odpowiada syrenie promów. Syrenie z dalekiego świata, tu na wyspie.
Ermupoli ma niezwykłą dzielnicę. To Vaporia. Domy dawnych bogatych kapitanów i
handlowców. Domy, które schodzą do samego morza i lizane są przez grzywy fal.
To najdroższe domy w mieście. Neoklasycystyczna elegancja. W jednej z tych
willi- najdroższa na wyspie restauracja, z tarasem ponad morzem. O nie, nie
usiądziemy tu. Ale zajrzymy by spojrzeć na zachowany dawny wystrój. Okazały
kościół św. Nikolaosa. I jak pięknie iluminowany! I wreszcie największe
objawienie: plac. Główny plac miasta z ozdobnym, również neoklasycystycznym
ratuszem. To tu odbywa się volta. Meltemi kołysze liśćmi palm, w okolicznych
kafejkach mnóstwo ludzi. Całe miasto wylega by po zmroku pożywić się i oddać
wielogodzinnym rozmowom, dyskusjom i żartom. Siadamy i my. „Ai”, jedna z
najbardziej lubianych knajp w mieście. Jej stoliki zajmują znaczną część
uliczki. Nasza grecka uczta trwa do pierwszej w nocy.
Czas wracać. To był bardzo długi dzień.
Na balkonie Morza Egejskiego meltemi. Na balkonie księżyc...

piątek- Siros

[tomaszkozlowski1]

PIĄTEK
Jak miło przywitać poranek na Cykladach! A jeszcze gdy do śniadania grają
piosenki Chadzidakisa to już naprawdę bajka. W Ano Siros prawie zawsze jest
wiatr a to łagodzi poczucie upału. Przed południem oglądamy Ermupoli za dnia.
Dzielnica Vaporia robi równie duże wrażenie co wieczorem, podobnie Ratusz
(wewnątrz jest też miła choć dusznawa kafejka). Kolejna wielka atrakcja miasta
to Teatr Apollina- replika mediolańskiej La Scali. XIX-wieczni zamożni
handlarze wyspy mieli potrzebę otaczać się kulturą. Z górnych balkonów-
wspaniały widok! Małe teatralne muzeum opowiada o wielu wybitnych greckich
aktorach, którzy przewinęli się przez ten obiekt. Ermupoli, które nie liczy
więcej niż dwadzieścia kilka tysięcy mieszkańców ma dziś co najmniej trzy grupy
teatralne. Wczoraj w ramach Festiwalu Egejskiego w teatrze grano „Romeo i
Julię”, dziś wieczorem zagra rewelacyjna grecka grupa jazzowa Human Touch (choć
jej lider- David Lynch, mąż wspaniałej piosenkarki- Eli Paspala, wcale nie jest
Grekiem ). Ermupoli lubi bywać. My jednak mamy na dzisiejszy wieczór inne
plany. Tymczasem nadchodzi południe. I co robią wtedy greccy urlopowicze?...
Jadą na plażę oczywiście. Orzeźwienie w morzu to świetny pomysł. Wyjeżdżamy z
miasta. Krajobraz Siros przypomina wiele innych Cyklad: w większości suche
zbocza (zielone i ukwiecone wiosną i zimą), gdzieniegdzie zarośla i łany
arundo, białe wioski i kościółki rozrzucone tu i ówdzie przy drogach i na
wzgórzach. Malownicze gołębniki. Kserolithies- śliczne kamienne murki (kamień z
Siros jest bardzo dekoracyjny, kolorowy), oddzielające od siebie uprawne
terasy. Nie możemy wprost napatrzeć się na kserolithies (pojedynczy taki murek
to kserolithia-przyda się to za chwilę ). Na Siros uprawia się np. wiele
warzyw. Specjały wyspy to kapary i suszone pomidory. Dojeżdżamy do Delagratsia
(od włoskiego Della Grazia), dziś oficjalnie (ale tylko oficjalnie) zwanej
Posidonija. Malownicza i elegancka miejscowość z wieloma neoklasycystycznymi
willami. Przy wielu z nich- bardzo ładne ogrody. Agathopes- plaża Posidonii. To
nasz cel. Sporo ludzi ale plaża jeszcze piękniejsza niż Delfini- i jakie
płytkie morze! Na plaży wspaniała niespodzianka- to jedyne miejsce na Siros
gdzie podziwiać można lilię morską czyli pankracjum nadmorskie (zajrzyjcie do
wątku Przyroda Grecji, było tam troszkę o tej roślinie). Właśnie kwitnie. Białe
piękne kwiaty odurzają słodką ale przyjemną wonią. Pankracjum rosło niegdyś
powszechnie na wybrzeżach całego Morza Śródziemnego. Dziś nie jest już tak
częste. Na plaży duża tablica w kilku językach wzywająca do ochrony lilii.
Skutkuje- każdego dnia są tu tłumy a kwiaty pozostają nietknięte ciesząc
kolejnych odwiedzających.
Sjesta. Egejski balkon znów darowuje oczom wspaniałe widoki rozświetlonego
ciepłym popołudniowym światłem Ermupoli.
Na wieczór greccy przyjaciele przygotowali wyjątkową niespodziankę. Przed
zachodem słońca wyjeżdżamy drogą na północ od miasta. Mijamy wioseczkę Anomera.
To letnisko „mieszczuchów” z Ano Siros Pędzimy po zakrętach, zachwycające
górskie widoki (i przepaście) wirują w oczach. Kościółki, wielkie kępy ziół,
wiatrowe turbiny (sporo ich na wyspie). Cel: zdążyć przed zachodem słońca.
Gdzie? To niespodzianka. Domki, kępy ziół, morze, wyspy na horyzoncie. Skały,
kępy ziół, przepaście. Kościółki, kępy ziół...Stop.Chyba jesteśmy. Grecy
uradowani wybiegają z samochodu. Biegiem za nimi. Jeden schodek, drugi...
Zdążyliśmy! W ostatniej chwili.Patrzymy. Przed nami po drugiej stronie morza
Kithnos. A nad nią zachodzące słońce. Jeszcze chwila i ginie pozostawiając
różową zorzę nad horyzontem. Gdzie jesteśmy? W najwspanialej położonej na
wyspie tawernie. Nazywa się: Kserolithia! Północny, skalisty skraj wyspy. Ze
stolików tawerny widok poruszający: na morzu dokoła nas sześć wysp! Najpiękniej
widać Andros i Tinos. Morze stapia się z wieczornym niebem. Za chwilę wyspy
rozpłyną się w ciemności, martwię się. Niepotrzebnie. Niemal w jednej chwili
tam za morzem rozświetlają się wioski Tinos... Jesteśmy na skale paręset metrów
ponad wodą. Zmierzający do Ermupoli prom zdaje się być zabawką. Spokój. Wiatr
osłabł. Gładka tafla morza. Thalasa-ladi: morze-oliwa. Tak określa się to w
Grecji. Jedno z najlepszych miejsc na wyciszenie jakie widziałem. I rewelacyjna
kuchnia! Właściciele tawerny wiedzą, że nie mogą zawieść. Mają stałą klientelę.
Turyści niemal tu nie docierają.

Ermupoli. Frappe i świeży sok z pomarańczy na portowym nabrzeżu. Kawiarnie i
knajpki, tłumy. Przed nami całe miasto. Klejnot Morza Egejskiego. Setki świateł
wspinających się na wzgórza.
Miasto na Wyspie.

[amigo50]

Ech, jak dobrze, że równo za dwa tygodnie, o tej właśnie porze będę w którejś z
knajpek Ermoupolis. A może dotrę do tej, o której tak pięknie napisał tutaj
Tomek? Jeśli nie, to będzie to zapewne Panorama - tawerna oferująca oprócz
świetnej kuchni najpiękniejszy widok na Ermoupolis...
...a na razie ...pisz Tomku! Czyta się to z dziką rozkosżą )

Zdecydowanie popieram przedmówcę

[barbelek]

Pisz Tomku, niech choć w ten sposób pobędę na wyspach

[tomaszkozlowski1]

Dziękuję za miłe słowa )) Jeszcze trzy dni zostały do opisania (i co najmniej
kilka pięknych wrażeń) a tu ech koniec weekendu i czas się kończy..Ale spróbuję
go wygospodarować gdzieś w tygodniu.Pozdrawiam!

[greczynka7]

Tomku! Piszesz wspaniale! Nie znałam Cię od tej strony...) Wkrótce(już za
dwa tygodnie) i ja pojawię sie na Cykladach by podziwiac je przez całe 3,5
tygodnia...Chyba musze wziąć pamiętnik ze sobą nie mówiąc o tym, ile zdjęć
utrwali moja klisza...)
Marysia

sobota Siros--> Ateny

[tomaszkozlowski1]

SOBOTA.
Budzę się i ta myśl pojawia się natychmiast: dziś po południu powrót
do Aten.
Aten? Czy to przypadkiem nie gdzieś na końcu świata? Czy świat tej
wyspy nie jest jedynym? Czy te wyspy na horyzoncie to nie jakaś
fatamorgana rozgrzanego lipcowego powietrza? Czy naprawdę warto
wsiadać na ten statek?... Rozmarzony powracam w pamięci do opowieści
o pewnym Polaku, który lat temu paręnaście na Santorini spóźnił się
na wieczorny prom. Został na wyspie na noc i... mieszka tam do
dziś Błogie poranne rozmyślania o celowym spóźnieniu się na
statek brutalnie przerywa radiowa prognoza pogody: "...w całym kraju
spodziewany jest spadek siły wiatru i wzrost temperatury do ponad 40
stopni w lądowej części Grecji. Wszystkich prosi się o szczególne
środki ostrożności podczas upału". Upał. Kafsonas- καύσωνας. Słowo
przez Greków używane oszczędnie. Od czterdziestu stopni w górę...
Tu- Siros: balkon Morza Egejskiego,orzeźwiające meltemi.
Tam- Ateny: ...
Myśl o Polaku z Santorini znów przekrada się do świadomości.
Ano Siros. Muzeum Markosa Vamvakarisa. W małym cykladzkim domku
zgromadzone pamiątki po największym z ojców rembetiko (zmarł w 1972
r.). Bilety sprzedaje uśmiechnięta młoda Greczynka, pewnie krewna.
Na murach Ano Siros gdzieniegdzie jeszcze widać nekrolog- żona
Markosa zmarła w czerwcu tego roku. W muzeum pamiątki: ubrania,
instrumenty, fotografie, wycinki gazet, fajka. Z okna widok: ten sam
niezwykły widok na miasto i zatokę w dole. Wpisuję się do
pamiątkowej księgi. To w jakimś sensie kolebka współczesnej greckiej
muzyki: wszak rembetiko w dużej mierze ukształtowało muzykę miejską
laiko, która do dziś pozostaje tak żywa i tak kochana przez ludzi
nie tylko tego kraju...Jednego z ostatnich krajów na świecie gdzie
popularność miejscowej tradycji muzycznej bije na głowę przeboje
Madonny czy Aguilery.. To w jakiejś części zasługa także Markosa.
Plac Vamvakarisa. Mały placyk- taras. Morza Egejskiego oczywiście.
Znów ten niesamowity widok..Mały skromny pomniczek mistrza z uroczym
odlewem baglamadaki (rodzaj takiego mini-buzuki, każdy kto gra na
buzuki, zna też baglama). Tablice z pomalowanych błękitną farbą
desek. A na deskach cytaty ze znanych wszystkim piosenek
Markosa. "Twoje rzęsy lśnią jak kwiaty równiny..". I błękitne
krzesła. Na oparciu każdego ozdobnie wypisany tytuł najsłynniejszej
z piosenek: "Frangosiriani". O miłości do katoliczki z Siros. To
chyba najczęściej tańczone w Grecji chasapiko. Z wielką radością
tańczymy je też zawsze na warsztatach w Warszawie. W piosence
przewijają się nazwy miejsc z wyspy, miejsc,w których już byłem:
Galisas, Finiki, Delagratsia.. Nie tym razem zasiądę wieczorem na
tych krzesłach, by z muzyką w uszach patrzeć na rozświetlające się w
dole Ermupoli. Nie można mieć wszystkiego- proste motto pewnej
znajomej osoby.
W mieście na dole czuć już, że upał zaczyna zaglądać także na
Cyklady. Ostatnie zakupy w uliczkach miasta. Ciekawych sklepów tu
nie brakuje. Księgarnia. Założona jeszcze w końcu XIX wieku. Na
pięterku przytulna czytelnia. Starszy pan, właściciel, opowiada mi o
znanych gościach, którzy odwiedzili to miejsce. O tych, którzy
przychodzili tu czytać. Tak jak jedna z najwybitniejszych poetek
Grecji, pochodząca z Siros Rita Bumi-Papa, okrzyknięta nawet swego
czasu "nową Safoną". Miejsce to nie przestało być żywe. Dziś
przychodzą tu studenci Uniwersytetu Egejskiego, którego jeden z
oddziałów działa na tej wyspie.
Frappe na placu przed ratuszem. Powrót do górnego miasta po bagaże.
Z góry widzimy nadpływający prom..
Nabrzeże. Ostatnie pożegnania z Nikosem i Eleni. Zostaną tu jeszcze.
A my popołudniami będziemy wyobrażać sobie, że siedzą właśnie na
balkonie Morza Egejskiego i popijają sok ze świeżych pomarańczy. Że
słuchają pieśni Theodorakisa i Chadzidakisa, patrząc na Ejeo i
ciepłe miasto w dole.I że córeczka Nikolety przyniosła im znów
melony i słodkie pomidory. I że miejscowy muł znów wędruje białymi
zaułkami tej wciąż żywej cykladzkiej osady...
Ermupoli oddala się. Nazwa oznacza "miasto Hermesa". XIX-wieczni
założyciele nieprzypadkowo wybrali boga handlu. Jeszcze chwila i
miasto ginie za skałą.
Tinos, Andros, Jaros, Kithnos, Kea... Egejski kalejdoskop. "Blue
Star Ithaki" tym razem wiezie już głównie wspominających. Przy
nogach jednej z Greczynek klatka z króliczkiem-wilkiem morskim.
Ateńczycy wracają do swojego tak pięknego i tak brzydkiego miasta.
Miasta szans, pieniędzy, szalonych nocy, przyjaciół i wrogów,
marzeń, problemów i codziennego stresu.Do miasta, które mieści już
połowę tego kraju, miasta-zwierciadła: Grecji ale i Bałkanów, ale i
wschodniego świata, szukającego tu nadziei na bezpieczne i godne
jutro. Miasta, które przy każdej okazji powraca...A oto i ono.
Południowe zamożne przedmieścia rozświetlone wieczornym słońcem.
Likavitos i Akropol. Wpatruję się: widać już Partenon.
Ateny!
Jak przyjemnie tu wrócić!

niezwykła muzyczna niedziela- część pierwsza

[tomaszkozlowski1]

NIEDZIELA.
Ateny od rana wydają się wielkim piecem. Przed południem spacer po
pustym handlowym centrum miasta. Krótka wizyta w internetowej
kafejce na Athinas. Na pustej Ermu ktoś gra tylko na akordeonie.
Szukamy cienia. Ogrody Narodowe stają się prawdziwą oazą pośród
betonowej pustyni. Grecy z kocykami. Kto nie mógł wyjechać z miasta,
szuka w nim takich właśnie oaz. Palmy, egzotyczne drzewa, oleandry,
oliwki. Aby znaleźć ławkę w cieniu, obchodzimy niemal cały ogród.
Cykady, niedzielna gazeta, w powietrzu zapach eterycznych olejków.
Wczesne popołudnie.Muzyczne mezedopolijo (lokal z przekąskami) w
Psiri. Miły wystrój. Oprócz nas zajęte trzy stoliki. Przy jednym
turyści. Przy jednym para Greków, przy innym dwie Greczynki. Na
krześle zasiada Grek z gitarą. Zaczyna śpiewać. Mezedopolijo z
przypadkowej dość jadłodajni zamienia się w miejsce podróży. Przez
muzykę. Wiele znanych mi i ulubionych piosenek a są i nieznane.
Różnych stylów i artystów. Zamawiam coś Peridisa. I już po chwili
słyszę „De se kitazo sta matia”, jedną z jego najpiękniejszych jego
ballad. Zamawiam Lidakisa. I już jestem na Krecie, słuchając „Astra
mi me malonete”. Stavros. Śpiewa tu regularnie. Mówi, że ma
przyjaciół Polaków. Eleganckie Greczynki ze stolika naprzeciwko
przyjechały z Ameryki. Ale po grecku mówią czysto, bez obcego
akcentu. Zamawiają i one piosenki ze swego dzieciństwa w Grecji.
Grek z trzeciego stolika najpierw słucha. Po czym podrywa się,
podchodzi do Stavrosa i mówi że i on śpiewa. W jednym z klubów
rembetiko w Atenach. Na karteczce zapisuje do siebie telefon.. Chce
pomóc zaistnieć Stavrosowi gdzie indziej. Jeszcze chwila i wszystkie
nasze trzy stoliki śpiewają. Wznosimy wspólne toasty. Rembetiko,
laiko, endechno, grecki rock.. Turystki z czwartego stolika też
zapraszamy do naszej muzycznej uczty. Chcą usłyszeć „Dzieci
Pireusu”. A więc przenosimy się i do ateńskiego portu, o którym tak
pięknie tak pięknie! zaśpiewała niezrównana Melina Merkuri...
Greczynki z Ameryki wstają. Dziękują nam wszystkim, że tak
spontanicznie stworzyliśmy wspólne towarzystwo- parea. Po
starogrecku cytują jednego ze starożytnych- „to co dobre mieści się
w tym co nie trwa długo”. Wychodzą. Wychodzimy. Nasza parea na
zawsze pozostanie jednak w pamięci. Pewnie i w Grecji, i w Polsce, i
gdzieś za oceanem.
Sjestę w klimatyzowanym hotelu wymusza skwar. Trzeba odpocząć przed
podróżą. Tak, dziś czeka nas jeszcze dość odważna w tych warunkach
wyprawa.
Godzina 18. Wychodzimy z hotelu. Wciąż Sahara. Na szczęście na plac
Kumunduru niedaleko. Pod placowymi palemkami koczują uchodźcy. Ci
nie są bezdomni. Ale w tym co wynajmują na swoje mieszkanie trudno
wytrzymać w taki upał. Przy placu z ładnym kościółkiem przystanek.
Autobus. Kierunek: Elefsina. Dalekie przedmieście Aten. Przemysłowa
okolica ze stoczniami, hutami, żeliwniami, kominami. Ale najbardziej
uciążliwe są smrodliwe rafinerie. W autobusie prawie sami Azjaci.
Jadą do pracy. Nocna zmiana.
Czy jest coś, czy jest ktoś, kto przekonał nas, żeby w tym pustynnym
żarze jechać do Elefsiny? Do Elefsiny!!...
Tak, jest to Charis Aleksiju !!!



-------------------
Kochani, nie wiem czy uwierzycie, ale w momencie gdy wklejam to na
to forum, w radiu Melodija którego słucham przez internet leci
Lidakis i piosenka "Astra mi me malonete" !!!.....

[tomaszkozlowski1]

Jeśli Wam powiem, że w radiu Melodija następna po Lidakisie leciała
piosenka Charis Aleksiju, to chyba wszyscy zwątpimy w istnienie
zbiegu okoliczności!

[ewa.mila]

Piekne opowiesci!! ale zapragnełam znalezc sie tam, gdzie Ty!!
Spontaniczne spotkania z ludzmi - boskie! i to zostaje w pamieci i
buduje klimat miejsc wakacyjnych i tworzy naprawde piekne
wspomnienia!
A czy zobaczymy zdjecia???

[tomaszkozlowski1]

Te zdjęcia to właśnie moja mała pięta achillesowa - ciągle nie
mam czasu zeby na spokojnie się nimi zająć i gdzieś je umieścić w
sieci. Ale w końcu to zrobię Choć niestety jestem zły na moją
cyfrówkę, która robi fatalne zdjęcia nocne (np. koncertów..)
Pozdrawiam! Tomek

niezwykła muzyczna niedziela- część druga

[tomaszkozlowski1]

Charis Aleksiju dziś wieczorem zaśpiewa na miejscowym stadionie.
Charis razem ze świetnym zespołem Trifono objeżdżają tego lata całą
Grecję. Podróżuje z nimi jeszcze ktoś. Ktoś niezwykły. Manos Loizos.
Kompozytor wielu z najpiękniejszych greckich piosenek. Urodzony w
Aleksandrii, zawsze bliski ludziom, ich uczuciom i problemom. Ubrał
w muzykę piękne teksty wybitnych greckich autorów. Teksty o miłości,
polityce, dylematach, ludzkich dramatach.W tym roku cała Grecja
uroczyście obchodzi 25 rocznicę jego śmierci. Manos Loizos to ważna
postać w życiu Charuli. Na początku jej kariery, gdy potrzebowała
dobrych piosenek i wsparcia, Manos napisał dla niej całą płytę.
Podobno Charis podkochiwała się w nim. Pewnie dlatego jej dojrzały
już dziś syn ma na imię Manos. Może także dlatego cała tegoroczna
trasa Charuli jest poświęcona Manosowi.
Wysiadamy z autobusu. Port Elefsiny. Miła niespodzianka: nie ma tu
przemysłu a samo miejsce jest bardzo urocze. Jachciki i łódki,
stoliki i krzesła, po drugiej stronie cieśniny góruje majestatyczna
Salamina. Pusto, na zegarku już po 19-ej ale upał wciąż trudny do
zniesienia. Przy nabrzeżu stoi tylko pewien rozczulający starszy pan
a obok niego rozłożone ziele oregano. Wydaje się zaskoczony
pojawieniem się klientów, zakłopotany udaje się do pobliskiego
kiosku wyprosić jakąś torebkę. Teraz trzeba odnaleźć drogę na
stadion. W głowie mam widzianą dziś w internecie mapę Elefsiny.
Zanim skręcimy w miasto, mamy iść prosto wzdłuż morza. Zachodzimy
jednak zbyt daleko, przed nami wyłania się cementownia. Upał bez
zmian, dokoła wałęsające się, ledwo żywe psy. Na oślep wchodzimy w
ulice. Rezolutny grecki chłopaczek tłumaczy nam drogę. Jesteśmy na
jednym z głównych deptaków miasta. I znów miłe zaskoczenie: Elefsina
jest zadbana, czysta, wędruje się przyjemnie. Po lewej stronie
mijamy rozłożone wśród zieleni ruiny starożytnego Eleuzis. Bardziej
okazałe niż sobie wyobrażałem. To tu w starożytności odbywały się
słynne misteria, okryte głęboką tajemnicą, za której zdradzenie
groziła kara śmierci. To stąd Świętą Drogą (Iera Odos) podążała co
roku do Aten wielka procesja (do dziś ulica Aten przy wjeździe od
strony Elefsiny nazywa się Iera Odos). Wreszcie docieramy. Do
początku koncertu jeszcze ponad półtorej godziny, ale my wiemy, że i
tak nie będziemy pierwsi. Pod bramą stadionu koczuje już grupa
niecierpliwych miłośników Charuli. Jesteśmy tu tak wcześnie, bo
władze miasta postanowiły zrobić mieszkańcom prezent i wstęp jest
wolny. Z pewnością przybędą tłumy.
Zajmujemy kolejkę. Pod stadionem instalują się już sprzedawcy
popcornu i innych „odpustowych” smakołyków. Z minuty na minutę jest
nas coraz więcej. Wejścia pilnują ochroniarze. Na stadionie trwa
próba artystów. Jest duszno, nawet po 20-ej nie czuć by upał zelżał.
Nagle robi się nerwowo: w wąski przejazd, w którym stoimy, chce
wjechać ciężarówka z dodatkowymi plastikowymi krzesłami. Ochroniarze
pozwalają nam stojącym najbliżej na chwilę wejść na murawę stadionu,
reszta oczekujących musi się wycofać. Jakiś gorącokrwisty starszy
Grek nie chce tego zrobić, zaczyna bić się z „gorylem”..
Znów stoimy pod bramą. Jarmarczna atmosfera. W Grekach budzi się ich
starożytny może jeszcze zmysł demokracji, ujawniany przy okazji
wszelkich zgromadzeń. Młoda wygadana Greczynka rozpoczyna dyskusję
ze zblazowanym, żującym gumę ochroniarzem. Twierdzi, że była dziś w
domu burmistrza i ten obiecywał wejście wcześniej. Rozpoczyna się
zimna, złośliwa wymiana zdań, w której młoda gniewna oświadcza, że
maniery ochroniarza świadczą niechybnie o jego kreteńskim
pochodzeniu. Dowiadujemy się też, że ona- to co innego- pochodzi z
Pirgos [zachodni Peloponez]. Jak można się tylko domyślać, maniery
tamże muszą utrzymywać się na poziomie niespotykanie wysokim. Grecy
uwielbiają wywyższać się swoim pochodzeniem. Każda wieś i każda
wyspa jest lepsza od pozostałych. Wreszcie brama zostaje otwarta.
W pierwszym dostępnym rzędzie - bo dwa pierwsze zarezerwowane są
oczywiście dla miejscowych „VIP-ów”- oczekujemy na rozpoczęcie
koncertu. Oficjele są nawet oddzieleni od reszty plebsu specjalną
białą wstążką, dumnie zajmują swoje miejsca, z pewnością czują się
lepsi od tych mas, pan burmistrz nie zasiądzie przecież ze swoimi
wyborcami..
Przed nami scena i oświetlony duży portret Manosa Loizosa.
Spodziewane tłumy szybko zapełniają wszystkie miejsca siedzące,
część osób będzie musiała stać. Przybywają całe rodziny i grupy
znajomych. Czujemy pierwszy podmuch wiatru.. Nad stadionem
przelatuje gaśniczy helikopter- katastrofalne pożary to
najważniejszy w Grecji temat lipca. W wielu miejscach kraju trwa
walka ze strasznym żywiołem. Jeszcze przemowa burmistrza. Musi
przecież podkreślić swoje zasługi.
Wreszcie wchodzą instrumentaliści. Rozbrzmiewają melodie wielu
wspaniałych piosenek Manosa. Wreszcie Ona. Charula. Wchodzi
uśmiechnięta w pięknej sukni. Gromkie brawa. I zaczyna się...
Na początku spokojniejsze, wzruszające ballady. Cały stadion-
wszyscy- śpiewamy. Całe rzędy śpiewają. Piosenki Manosa nie umrą
dopóki żyć będzie Grecja. Śpiewa pokolenie dziadków i pokolenie ich
wnuków. To w Grecji wzruszające. Piosenki bliskie ludziom stają się
tu nieśmiertelne. Piękne poetyckie teksty znane są tu przez miliony.
Tytuł koncertu pochodzi od jednej z piosenek: „A księżyc latarnią
morską”. Nad stadionem księżyc, fengari...
Do Charuli dołącza zespół Trifono- trzy dość znane, świetne głosy:
Nikos Kurupakis, Dimitris Ifandis i Erofili. Na wiele głosów, po
mistrzowsku wyśpiewują choćby piękne „I mera’kini de th’arjisi”, w
oryginale tak wspaniale wykonywane przez Dimitrę Galani i Manosa
Loizosa. Charula powraca na scenę. Zaczyna śpiewać swą uwielbianą,
napisaną przez Manosa oczywiście, piosenkę „Żołnierz”. Żołnierz to w
Grecji temat wzruszający: od wojska w tym kraju niemal nie sposób
się wywinąć. Żołnierz to tu ktoś lubiany, to przecież ktoś znajomy.
W każdej rodzinie był, jest lub będzie jakiś żołnierz. To brat, mąż,
przyjaciel. A w piosence tytułowy żołnierz właśnie dostał
przepustkę, jedzie do miasta, gdzie w tawernie odnajduje przyjaciół-
parea, którzy na rozpędzenie smutków częstują go winem. To bardzo
radosna, bardzo piękna piosenka. Reakcja publiczności żywiołowa! Już
nie śpiewamy: krzyczymy! Charula widzi to i woła nas pod scenę.
Zbiera się spory tłumek: młodzi, którzy uwielbiamy Charulę. Którzy
jesteśmy kolejnym już pokoleniem, które ją pokochało. Za to, że od
zawsze jest tak bliska ludziom. Bez gwiazdorskiego dystansu, mimo że
nie ma od niej w Grecji jaśniejszej gwiazdy. Żywa legenda. Charula
godna i ciepła. Patrzysz: Charula, myślisz: Elada...
Stoimy więc pod sceną. Śpiewamy z całych naszych sił. Charula
rozmawia z nami, żartuje, wita się, my śpiewamy z nią, ona śpiewa z
nami. Dookoła wielu młodych Greków: radosnych, roześmianych,
zaśpiewanych... Boże, jak ten naród potrafi cieszyć się życiem!
Kolejna euforia: kolejna uwielbiana piosenka- „Baglamadaki”- Charis
radośnie kokietuje Dimitrisa Livanosa, wielkiego muzyka, który
szczęśliwy gra właśnie na baglamadaki. Chwilo trwaj! Jedna myśl.
Bis. „Ola se thimizun” („Wszystko Ciebie przypomina”- piosenka o
rozstaniu, o życiu bez siebie. Przepiękna ballada, jedna z
najbardziej znanych piosenek Charuli. Bardzo smutna. W rękach wielu -
światełka...Na tym koncercie ta piosenka wszystkim chyba przywodzi
na myśl samego Manosa. Od 25 lat tam daleko..O nie, nie tak daleko,
On jest przecież tu! Tu na stadionie w Elefsinie i codziennie w
radiach całej Grecji, w uszach tysięcy.I wszystko go przypomina..
Wsiadamy do taksówki. Niedługo północ. Ruszamy. Nagle zatrzymuje
nas...młody żołnierz!
Ten brat, ten mąż, ten przyjaciel! Chudy chłopak błaga, jeśli do
północy (i

ciąg dalszy

[tomaszkozlowski1]

Wsiadamy do taksówki. Niedługo północ. Ruszamy. Nagle zatrzymuje nas…
młody żołnierz!
Ten brat, ten mąż, ten przyjaciel! Chudy chłopak błaga, jeśli do
północy (i ani minuty później) nie wróci do pobliskiej jednostki,
będzie miał poważne problemy. Nie ma ze sobą pieniędzy. Kierowca
pyta się (i jego oczy proszą!) czy zgadzamy się nadrobić kawałek
żeby podwieźć biedaka. Jak moglibyśmy się nie zgodzić!
Rozgorączkowany młody Grek siedzi już z nami. Podwozimy go pod samą
bramę. Jest za pięć dwunasta. Chłopak wybiega. Kierowca odwraca się
do nas: efcharisto!..
Wracamy do Aten. Nie wiemy jeszcze, że ta niezwykła muzyczna
niedziela wciąż się nie skończyła...

[tomaszkozlowski1]

Minęła północ ale nasza niedziela wciąż trwa. Dopiero skończył się
koncert Charis w Elefsinie. Zbyt duże emocje by ot tak po prostu
wrócić do hotelu i usnąć. Zresztą dopiero teraz można oddychać, mimo
że noc i tak bardzo gorąca. Proszę taksówkarza by wysadził nas na
Thisijo. To jedno z moich ulubionych miejsc w nocnych Atenach.
Świątynia Hefajstosa, popularnie zwana Tezejonem, nocą zamienia się
w jedną z najwspanialszych ozdób miasta. Przepięknie iluminowana
szlachetnym światłem. Jedyna ateńska świątynia, w której zachował
się dach. Nie dla Tezejonu jednak tu jestem. W Thisijo ma swój
początek szczególnego piękna trakt. Dionisiju Areopajitu- Dioniziosa
Areopagity, pierwszego ochrzczonego ateńczyka. Najpiękniejszy deptak
Grecji i bez wątpienia jeden z najpiękniejszych Europy. Długi na
sporo ponad kilometr. Wymarzyła go sobie wiele lat temu Melina
Merkuri, charyzmatyczna bogini nowożytnej Grecji. Aktorka,
piosenkarka, minister kultury. Inicjatorka kampanii zwrotu marmurów
Partenonu z British Museum czy rozwoju teatrów w miastach greckiej
prowincji, do których pracować przyjeżdzają sławni aktorzy i
reżyserzy Aten i Salonik. Melina postanowiła stworzyć archeologiczny
park centrum Aten, bez samochodów, miejsce spokojne, sprzyjające
kontemplacji pomników historii. Setki wypalanych papierosów nie
pozwoliły jej doczekać realizacji tego dzieła.
Dionisiju Areopajitu. Kiedyś zwykła ulica. Dziś promenada, miejsce
zakochanych i malarzy. Miejsce ateńskiej volty. Najpiękniejsze
właśnie po zmroku gdy oczy nie mogą się nacieszyć widokiem
oświetlonego Akropolu. I to jak oświetlonego!
Przed igrzyskami Grecy powierzyli oświetlenie głównej atrakcji
miasta jednemu z francuskich speców o światowej sławie. Ten sam
człowiek zajął się też uwydatnieniem piękna nocnego Tezejonu i
Likavitosu. Skutek: lśniąca srebrzystożółtym światłem skała Akropolu
zdaje się być jakimś gigantycznym klejnotem, u którego stóp
skromnie drzemie reszta miasta.
Idziemy deptakiem. Zapach rozgrzanych cyprysów, sosen i oliwek. To
nieprawda, że Ateny nie mają zieleni. W samym centrum, w rejonie
Akropolu, Pnyksu, Filopapu i Wzgórza Nimf, godzinami niemal wędrować
można wśród śródziemnomorskiej roślinności. Nawet wielu ateńczyków
nie zna dobrze wszystkich tych ścieżek. Skręcamy w jedną z nich.
Dokąd prowadzi? Uwielbiam takie tajemnice. Po zmroku na ścieżce nie
spotykamy nikogo. Jeden zakręt, drugi: widzimy kamienne schodki
wspinające się na jakąś skałę. Jeszcze parę kroków i już poznaję: to
Pnyks! Ten sam Pnyks, który zawsze odstraszał mnie, zdając się być
w promieniach południowego słońca jakąś piekielną patelnią. Kolebka
demokracji. Miejsce zgromadzeń ateńskiej eklezji i przemówień
starożytnych oratorów: Likurga, Demostenesa czy Lizjasza.
Stajemy na skale i czujemy, że atmosfera wokół nas niezwykła.
Zaczarowana jakby. Dookoła młodzi ludzie. Wpatrzeni. Zasłuchani.
Wtajemniczeni. Przed nami drgające tysiącami świateł miasto.
Likavitos i Sindagma, Plaka, Monastiraki i Psiri, Eksarchia i
Omonia. Poniżej skały Pnyksu - drzewa oliwne. Muskane delikatnym
srebrnym światłem księżyca. Spektakl. Ktoś gra na harmonijce. Moich
uszu dobiega jednak coś ciekawszego. Ktoś śpiewa! Podchodzimy i
przysiadamy obok. Na skraju skały dwóch młodych Greków, dwóch
kumpli. Jeden z nich gra na gitarze i śpiewa.
Miastu i przyjacielowi...
Moje piosenki! Malamas, bracia Katsimichas, Papakonstandinu.. Za
chwilę zaśpiewa „Pielgrzyma” („Proskinitis” Alkinoosa Ioanidisa,
jeden z najpiękniejszych tekstów, jaki powstał w Grecji ostatnich
lat. Piosenka, którą pokochały tysiące dzisiejszych pielgrzymów
pośród tego świata. Na skałce nieopodal trzy zasłuchane młode
Greczynki. Jakiż piękny manifest młodości, zaanagażowania,
niezobojętnienia i poszukiwania wyśpiewuje ten Grek! Na tym
starożytnym Pnyksie, który po tylu tysiącach lat nadal słucha!...
Mógłbym tak tu siedzieć bez końca. Przesiedzieć całą noc pod
gwiazdami, na tej skale. I słuchać. I patrzeć. Takich chwil nie da
się zaplanować. Nie da się kupić. Wołają co chwilę nas, pielgrzymów
tego świata. Ale nie zawsze chcemy usłyszeć...
Wystarczy chwila tu spędzona, ta chwila właśnie, ta chwila jedyna i
niepowtarzalna, żebym wiedział: to jeden z najpiękniejszych
momentów mojego życia. Największa i najwspanialsza niespodzianka
tego miasta. Aten, które nie rozpieszczają swych gości, ale
wynagradzają po stokroć tych, którzy szukają...
Nocne uliczki górnej Plaki. Cisza. Czy nie jest niezwykłe miasto,
które najspokojniejsze miejsca ukrywa w samym swym sercu?
Jest już wpół do drugiej. Plac Monastiraki powoli pustoszeje. Mekka
wieczornych Aten.
Ale oto ulica Miauli. Za dnia brudna, odpychająca, nieciekawa.
Królowa nocy. Idziemy znów ogłuszeni głosem dziesiątków stolików.
Dzień nie pozwala żyć. Rozgrzane miasto szuka swojego oddechu nocą.
Setki tych oddechów spotykają się tu w rozmowie. Do białego rana.
Niezwykła niedziela kończy się.

to była muzyczna niedziela- część trzecia

[tomaszkozlowski1]

zapomniałem o tytule

[amigo50]

Dobrze, że się zreflektowałeś, bo tak czytam i czytam...i w końcu
nie wiedziałbym co przeczytałem. )
...ale teraz już wiem )

[ewa.mila]

tomasz - pieknie opisujesz! talent czuje ...

[tomaszkozlowski1]

ewa.mila napisała:

> tomasz - pieknie opisujesz! talent czuje ...

e tam, tak sobie piszę Ale cieszę się, że komuś się to podoba.
Pozdrawiam

[bebicka]

Tomku po powrocie nadrabiam forumowe zaleglosci i nie bede odkrywcza jak napisze
ze az sie lza w oku kreci czytajac Twoj opis...cos wspanialego. dzisiaj sie
nawet do przedszkola spoznilam po Mlodego...no prawie spoznilam bo sie nie
moglam oderwac
Baredzo Ci dziekuje za taka wspaniala lekture
pozdrawiam
Maraska
A zaraz bede miala do Ciebie i nie tylko do Ciebie wielka prosbe...w osobnym
watku

poniedziałek czyli okruszek Krety w Atenach..

[tomaszkozlowski1]

PONIEDZIAŁEK.
Już przy śniadaniu zastanawiamy się czy upał pozwoli opuścić dziś
hotel. Ostatecznie decydujemy się wyjść, mamy jeszcze w planach
zakupy. Handlowe ulice Aten, okolice Athinas. Gwar, po weekendzie
całe miasto rusza na zakupy. Wybór towarów przyprawia o zawrot
głowy. Stosy serów, ciastek, suszone mięso (pasturmas), wędliny,
oliwki, przyprawy. Te ostatnie kupuję w ulubionym Elixirionie na
Evripidu. Ulica Eola: tu więcej jest butików i kawiarni. Tuż przed
ulicą Panepistimiju widzę mój cel: Lumidis- słynna grecka firma,
sprzedająca świeżo mieloną kawę. Kuszący kawowy zapach wylewa się na
ulicę. W sklepach sieci Lumidis zaopatruje się bardzo wielu Greków.
Panepistimiju. Najbardziej reprezentatywna ulica miasta. Zmierzam w
stronę znanego mi już miejsca. Po raz pierwszy odwiedziłem je w
zeszłym roku. Sklep muzyczny „Nikos Ksiluris”.
Nikos Ksiluris był najsłynniejszym śpiewakiem jakiego wydała Kreta
(pochodził z Anojja). Dzięki niemu w latach 60. i 70. kreteński
folklor poznała i pokochała cała Grecja. Jako ubogi ale utalentowany
młodzieniec przyjechał szukać szczęścia w Atenach. Tu został odkryty
i doceniony. Współpracował z najwybitniejszymi kompozytorami i
autorami tekstów, często poetami. Obwołany „słowikiem Krety”
i „archaniołem Krety”. Charakterystyczny wibrujący głos, stał się
wzorem do naśladowania dla setek kreteńskich wykonawców do dziś.
Zmarł młodo na początku lat 80. na raka. Kochany jest po dziś dzień.
Legenda Krety, legenda Grecji. Ksiluris. Nazwisko-mit.
Uranija Ksiluri. Żona Nikosa. Kreteńska wdowa. Starsza pani w czerni
z siwiejącymi powoli włosami. Postać pełna godności i otwarta na
ludzi. Przedstawiam się jej tak jak i rok temu. Czas stanął w
miejscu, zdaje się. Pani Uranija znów proponuje coś orzeźwiającego
do wypicia. W prowadzeniu sklepu pomaga jej syn i wnuczka. Sklep:
rzędy płyt (znakomity wybór!), fotografie Nikosa, kreteńskie
komboloja. Spokój. Z głośników sączy się dobra muzyka. Mała Kreta
przeniesiona tu do zabieganych Aten. Wybieram płyty, wybieram też
begleri (rodzaj krótkiego komboloi). Begleri tu nie jest tanie (choć
jest dla mnie zniżka ) ale jedyne w swoim rodzaju, ma
wygrawerowany napis „Nikos Ksiluris”. Tylko tu kupię takie. Begleri
z piękną legendą. Wzięte w ręce z rąk żony tego niezwykłego
człowieka, który stał się słowikiem całej Grecji.
Wdowa. Jedna z wielkich wdów tego miasta. Od tylu lat udaje się jej
prowadzić to miejsce, miejsce znane wszystkim ateńskim miłośnikom
muzyki pięknej i prawdziwej. Żegnamy się z panią Uraniją, życzymy
jej sił na kontynuację tego wzruszającego dzieła, wychodzimy.
Stoa Vivliju- Stoa Książki. Niezwykły zaułek wypełniony małymi
księgarenkami. Jestem w kraju setek pisarzy i poetów, kraju wielkiej
literatury, wielkiej choć mało znanej.
Eleftherudakis. Najsłynniejsza, kilkupiętrowa księgarnia Aten. Jedno
z górnych pięter wypełnione mapami, albumami i przewodnikami po
Grecji. Ach, gdybym mógł kupić te wszystkie wspaniałości i zabrać je
do Polski.. Nie? To niemożliwe? Kupię w takim razie choć jeden
przewodnik, aby cieszyć się nim gdy u nas noc stanie się długa i
zimna.
Upał. Nie do zniesienia. W okolicach Monastiraki idziemy już z
trudnością. Naprawdę. Wyprawa po mieście zaczyna nas przerastać.
Chcę znaleźć znaczki do kartek pocztowych. Wszędzie słyszę, że muszę
pójść na pocztę. Nie, w tych warunkach to niemożliwe. Nie wyślę
kartek. W głowie jeden cel: klimatyzowany hotel. Dookoła nas
prawdziwe piekło. Temperatura tu w rozpalonych uliczkach Psiri z
pewnością przekracza 50 stopni. Powiew wiatru: parzy w
spocone plecy. Puste uliczki. Padający z nóg docieramy do hotelu. To
miasto potrafi nauczyć pokory. Odpoczynek. Takiego upału nie było mi
jeszcze dane przeżyć. Wyjdziemy jeszcze na chwilę do pobliskiej,
zaprzyjaźnionej tawerny „Nikitas”. I znów wrócimy do hotelu. Chce
się tylko spać. Kilkugodzinna sjesta- to jedyne co można zrobić w
takich warunkach.
O 21-ej wychodzimy. To przecież ostatni wieczór w Atenach. Rozgrzane
ulice wciąż nie pozwalają oddychać. Oddech odnajdujemy dopiero pod
Akropolem, na tym pięknym deptaku. Raz jeszcze spojrzymy na
rozświetloną majestatyczną skałę. Ale nie skręcimy na Pnyks.
Wczorajszy wieczór już się nie powtórzy. Niech pozostanie
wspomnieniem...
I znów malownicze uliczki Plaki. Na jednym z murów napis: „Nic nie
jest przypadkowe”.
Monastiraki. Niegdyś miejsce słynne ze względu na urokliwy pchli
targ, przez ateńczyków z turecka zwany jusurum. Ale dziś niedzielny
pchli targ to już bardziej wspomnienie. Istnieje wciąż ale
dzisiejsze Monastiraki to już inny świat. Świat wielu barw i
języków. Na placu afrykańscy uchodźcy-sprzedawcy. To fascynujące-
oni wszyscy sprzedają to samo: zdalnie sterowane samochodziki i inne
zabawki ze światełkami. Wieczorny plac mruga dziesiątkami takich
światełek. Nowe widowisko tego miasta. Tak szybko zmieniającego się,
rozpędzonego, niepowtarzalnego. Miasta ciekawszego niż niejedna
cukierkowa metropolia z pocztówek.
W jednej z uliczek siadamy przy stoliku.
Ostatni toast: aby tu wrócić...

epilog :)

[tomaszkozlowski1]

Tak minął ten niezwykły dla mnie grecki tydzień, jeden z
najpiękniejszych jaki przeżyłem od początku wyjazdów do Grecji.

Ale opis, który przeczytaliście, ma też jedną cichą, bezimienną
bohaterkę. To moja Mama. Wspaniała grecka podróżniczka. Która
wsparła moją nową, grecką pasję wiele lat temu- gdy byłem jeszcze
dzieckiem. Pasję, która do dziś jest moim bezcennym skarbem.

W wolnej chwli może uda mi się zawiesić w sieci jakieś zdjęcia,
które zilustrowałyby choć trochę ten wyjazd. Dam o tym znać
Pozdrawiam!
Tomek

[bebicka]

Tomku jeszcze raz dziekuje za wspanialy opis i niejedno wzruszenie, ktore dostarczyl!
Mysle ze nastepnym razem zupelnie inaczej bede spacerowac po Atenach i inaczej na nie patrzec. dzieki Tobie to miasto stalo sie znacznie blizsze mojemu sercu.
No i przede wszystkim serdeczne pozdrowienia dla Mamy! Wspaniala pasje Ci zaszczepila, mam nadzieje ze ja mojemu synkowi tez bede potrafila chciaz ciutke
Maraska

[barbelek]

Tomku- dzięki za piękne opisy- szkoda, że to już koniec. Czekam na zdjęcia.
Pozdrawiam barbelek

[hania404]

Tomku, przez kilka ostatnich dni na forum bywalam "przelotem" i nie znalazlam
czasu aby regularnie czytac Twoje wspomnienia. Ale za to czekala mnie nagroda!
Wlasnie przeczytalam calosc - i przyznaje ze to TO robi wrazenie! Wszyscy tu
zaznaczaja jak dzieki Twoim slowom, a raczej obrazom slowami malowanym
przeniesli sie w cudowny sposob do Grecji. Oczywiscie, zgoda, i ja sie pod tym
podpisuje. Zawdzieczamy to niewątpliwie Twoim wrecz homeryckim uzdolnieniom
Ja nie żartuje! Jestem pod wrazeniem - tam nie ma zbędnych słów, każde coś
znaczy i każde cos niesie... Dzieki raz jeszcze i wielkie podziekowania i
pozdrowienia dla Twojej mamy! Ma szczęście! Ale i Ty go duzo masz!

pewna smutna wiadomość

[tomaszkozlowski1]

Wiadomość ta najbardziej pasuje chyba do tego wątku, ponieważ
wspominałem tu zarówno o Manosie Loizosie jak i o "wielkich wdowach
Aten". Jedna z tych wdów odeszła dziś w południe. Maro Loizu- żona
Manosa Loizosa, zmarła w wieku 67 lat po walce z rakiem. Była znaną
pisarką książek dla dzieci. Napisała 35 książek, część z nich
ukazała się także za granicą. Manos i Maro mieli jedno dziecko. 41-
letnia dziś Mirsini (jej imię znaczy: krzew mirtu) zajmuje się,
m.in. promocją dorobku artystycznego ojca.