Mianownik od dżdżu ?

[myszencja3]

Dżdżu krople padają..... Deszcz- deszczu, a jak brzmi mianownik od dżdżu ???

[randybvain]

Dawniej to byl deszcz - d'żdżu, z mala przerwa miedzy pierwszym d i ż. Tak samo
dżdżownica. Jak w "odżalowac". Tak samo jak bez - bzu, chrzest - chrztu, itd.

[stefan4]

randybvain:
> Dawniej to byl deszcz - d'żdżu

A nie ,,deżdż, d'żdżu''?

- Stefan

www.ipipan.gda.pl/~stefan/Irak

[randybvain]

Mozliwe.

[jolunia01]

Dawniej to w ogóle ten opad był rodzaju żeńskiego - ta dżdża, a zatem tej
dżdży. Dopiero później z tego dopełniacza zrobił się czasownik i słowo zaczęło
ewoluować w kierunku rodzaju męskiego.

Damski deszcz?

[stefan4]

jolunia01:
> Dawniej to w ogóle ten opad był rodzaju żeńskiego - ta dżdża, a zatem tej
> dżdży. Dopiero później z tego dopełniacza zrobił się czasownik i słowo zaczęło
> ewoluować w kierunku rodzaju męskiego.

Czy jesteś pewna?! Skąd masz takie informacje?

Zawsze słyszałem, że do XV wieku był ,,deżdż'', potem się ubezdzwięcznił a
przedtem było bógwico. Zresztą ubezdźwięcznił się tylko w języku polskim a w
innych słowiańskich nadal jest dźwięczny. I wszędzie męski.

Dlatego pytam o źródło Twojej informacji o rodzaju żeńskim. Ja wiem, że
Kopernik była kobietą, ale czy deszcz też?

- Stefan

www.ipipan.gda.pl/~stefan/Irak

[ardjuna]

stefan4 napisał:

> Skąd masz takie informacje?

Za Jolunią murem stoi niejaki Oleś Brückner. Nie powiem, że autorytet, ale
zawsze nazwicho...

[stefan4]

ardjuna:
> Za Jolunią murem stoi niejaki Oleś Brückner. Nie powiem, że autorytet, ale
> zawsze nazwicho...

Aha. A czy stanowisko Brücknera jest powszechnie akceptowane przez
językoznawców, czy tylko on tak uważa?

Zobacz, ubezdźwięcznienie nastąpiło w niektórych językach słowiańskich, ale
męskość jest WE WSZYSTKICH:

pol.: deszcz (m)
ros.: дождь (m) (MIMO, ŻE na ogół rzeczowniki na ,,ь'' sa damskie)
ukr.: дощ (m)
słow.: dážď (m)
czes.: déšť (m)
bułg.: дъжд (m)

Wyjątek:
serb.: kiša (ż)
ale to jest całkiem inne słowo.

Trudno sobie wyobrazić, żeby ten sam proces zmężniania deszczu odbywał się
równolegle w różnych językach słowiańskich; więc raczej musiał mieć miejsce
jeszcze ZANIM język prastarozwietrzałosłowiański rozpadł się na dzisiejsze
języczki. To znaczy bardzo dawno.

W takim razie: skąd Oleś Brückner może o nim wiedzieć?

- Stefan

www.ipipan.gda.pl/~stefan/Irak

[ardjuna]

stefan4 napisał:

> W takim razie: skąd Oleś Brückner może o nim wiedzieć?

O ile pamiętam, Oleś powołuję się na bliżej nieokreśloną "biblję" (co może wiele
wyjaśniać...) - nie mam go teraz pod ręką, ale sprawdzę po powrocie do ryjowni.

[efedra]

stefan4 napisał:

> Zobacz, ubezdźwięcznienie nastąpiło w niektórych językach słowiańskich, ale
> męskość jest WE WSZYSTKICH:
>
> pol.: deszcz (m)
> ros.: ????? (m) (MIMO, ŻE na ogół rzeczowniki na
> ,,?'' sa damskie)
> ukr.: ??? (m)
> słow.: dážď (m)
> czes.: déšť (m)
> bułg.: ???? (m)
>
> Wyjątek:
> serb.: kiša (ż)
> ale to jest całkiem inne słowo.

Stefanie - jak juz ciagamy tego Olesia po forum, to chcialam zauwazyc, ze mozna u niego znalezc
jeszcze jedno slowo po serbsku: dazda (rzecz jasna 'z' z kropka).
e.

[stefan4]

efedra:
> Stefanie - jak juz ciagamy tego Olesia po forum, to chcialam zauwazyc, ze
> mozna u niego znalezc jeszcze jedno slowo po serbsku: dazda (rzecz jasna 'z' z
> kropka).

Niestety nie potrafię znaleźć tego słowa w dostępnych mi słownikach
internetowych. Najbliżej zbliża się do niego czasownik ,,dažditi'' czyli
,,deszczyć'' (zresztą jest też ,,padati kiša'' i ,,kišiti''). Wtedy ,,dažda''
mogłoby być 3.os.l.poj. od tego czasownika: ,,pada deszcz''.

Olesia nie znam osobiście i nigdy nie korespondowaliśmy. Czy z tego, co do
Ciebie napisał, wynika, że znał język serbski? Jeśli tak, to ja się całkiem i
chyłkiem wycofuję.

- Stefan

www.ipipan.gda.pl/~stefan/Irak

[efedra]

stefan4 napisał:

> Olesia nie znam osobiście i nigdy nie korespondowaliśmy. Czy z tego, co do
> Ciebie napisał, wynika, że znał język serbski? Jeśli tak, to ja się całkiem i
> chyłkiem wycofuję.

Cytuje ostatnie zdanie z jego dosc obszernego tekstu pod haslem 'deszcz':
Deszczowka, serb. dazdewica od dazd i dazda, 'deszcz'.

Z tego wynika, ze po serbsku deszcz moze byc dziewczynka, ale moze byc i chlopczykiem. A nawet w
odwrotnej kolejnosci, jezeli Olka traktujemy jako wyrocznie.
pozdrawiam dzdzowo,
e.

[ardjuna]

efedra napisała:

> [...]jezeli Olka traktujemy jako wyrocznie.

Jaka on tam wyrocznia, skoro nawet źródła nie umie podać poprawnie. Pisze wszak:
"[...] jeszcze w biblji tylko dżdża, dżdże [...]". I szukaj se, paniedziejku.
Olesia delikatnie podsumował Klemensiewicz we wstępie do drugiego wydania:
"Wartość etymologicznej interpretacji bywa rozmaita" - a dalej jest jeszcze lepiej.

[arana]

Stefan:
Ja wiem, że
> Kopernik była kobietą, ale czy deszcz też?

No tak, Ala nie wraca ranki i wieczory, więc hydrze meskich wątliwości
zaczynaja odrastać głowy! (Co stwierdzam w ogniu rzeczywistości pod obuchem
faktów...)

W każdym z nas

[ardjuna]

jest trochę kobiety, choć często bywa, że w kobietach najwięcej.
Ale nie o to chodzi. Czy w Biblii Wujka jest 'dżdża'?

[stefan4]

ardjuna:
> Ale nie o to chodzi. Czy w Biblii Wujka jest 'dżdża'?

Biblii Wuja nie mam, ale w internecie jest tak:


DŻDŻA udaje mianownik

(1) w Słowniku staropolskim
www.staropolska.gimnazjum.com.pl/slownik/info.php?nr=150&litera=D&id=3053

[ardjuna]

Znalazłem w necie dokładnie to samo, co Ty, ale Cię nie spotkałem. Może bylismy
w innych godzinach.
Aha, znalazłem jeszcze to:

Na wiosnę
gdy Toronto ogarnia turystyczny szał
I Niagara paraduje w słońcu
Poranna dżdża zwilża klomby tulipanów
pater.kul.lublin.pl/wystawy/vita_mutatur/2001/iwaniuk/kartagina/08_dzis_jedni_zyja.htm
oraz:
dżdża: termin używany przez meteorologów jako określenie drobnego deszczu
72.14.207.104/search?q=cache:NNiOWly7hp0J:www.calendar.webd.pl/www10/day,20120605.php+d%C5%BCd%C5%BCa&hl=pl&gl=pl&ct=clnk&cd=57&client=firefox-a
heheh

[efedra]

ardjuna napisał:

> Poranna dżdża zwilża klomby tulipanów

Na marginesie: ilez tam bledow w tym Iwaniuku! Poczynajac od Piopieluszki w tytule.

Tylko deszcz

[arana]

ardjuna napisał:

>[...] Czy w Biblii Wujka jest 'dżdża'?

Mój Wujek ma już lekko zmodyfikowane słownictwo. Rzuciwszy jednak okiem
W "Dzieje...", znalazłam deszcz w dopełniaczu. Kto ma dostęp do starszego
wydania, niech sprawdzi:Dz 27-2 "Bo rozpaliwszy ognisko, podejmowali nas
wszystkich z powodu deszczu [...]".

[ja22ek]

Ta d'żdża jest pomysłem meteorologów. Tak czytałem przynajmniej, ale nie wiem
gdzie, bo to ćwierć wieku temu było.

J.

[stefan4]

ja22ek:
> Ta d'żdża jest pomysłem meteorologów.

I Brueckner ją od nich ściągnął?

- Stefan

www.ipipan.gda.pl/~stefan/Irak

[ja22ek]

B. napisał dopełniacz, przecież to oczywiste :)

[ardjuna]

ja22ek napisał:

> B. napisał dopełniacz, przecież to oczywiste :)

Hehe, oczywiste dla znawców Olesia - szczególnie gdy zerkną w indeks. Ale czemu
se nie podywagować kanwie dżdża?

Znalazłam

[arana]

w necie Biblię Wujka, ale bez dżdży bądź dżdża.
Moze ktoś jednak sprawdzi na wszelki wypadek.
Oto adres:
www.pbi.edu.pl/index.html
Kliknąć na samym dole w pozycji "Najczęściej czytane".

Inne teksty

[arana]

do sprawdzenia:
biblijna.strona.pl/teksty/osis.htm

[ardjuna]

Dżdży tam wprawdzie szukać nie będę, dziękuję jednak za podanie tych stron;
przydadzą się!

No to

[arana]

podrzucam jeszcze stronę główną wyżej wymienionych:
homepages.ihug.co.nz/~antora/NETOGRAF/BIBLIOTEKI/BIBLIOT.HTM

[nelsonek]

Dżdż? :-)

[patent5]

Głos w dyskusji:

www.obcyjezykpolski.interia.pl/?md=archive&id=103

[ewa9717]

A czemu nie zajrzeć całkiem po prostu do najnowszego słownika poprawnej
polszczyzny, gdzie jest hasło DŻDŻA, ta DŻDŻA?

Bo

[arana]

to zbyt proste, Ewo... A czasem zwodnicze... Świat jest labiryntem, po którym
przyjemnie bładzić, szczególnie w dobrym towarzystwie.

[stefan4]

ewa9717:
> A czemu nie zajrzeć całkiem po prostu do najnowszego słownika poprawnej
> polszczyzny

Jakiej polszczyzny? Poprawnej? To mi się zawsze kojarzy z popapraną...

ewa9717:
> gdzie jest hasło DŻDŻA, ta DŻDŻA?

A ten tam słownik, to on ma jakiegoś autora? I czy ten autor podaje powody, dla
których umieścił w swoim słowniczku taką zbitkę liter jako hasło? Jeśli podaje,
to może istotnie warto zajrzeć.

Jak rozumiem, to jest słownik papierowy, nie do wyklikania. Więc proszę,
zacytuj nam te powody. To jest w końcu lista DYSKUSYJNA a nie wyścigi, czyj
autorytatuś jest nowszy.

- Stefan

www.ipipan.gda.pl/~stefan/Irak

[ardjuna]

stefan4 napisał:

> [...] I czy ten autor podaje powody, dla
> których umieścił w swoim słowniczku taką zbitkę liter jako hasło?

Powody podaje Zgółkowa w 10. tomie "Praktycznego słownika współczesnej
polszczyzny", a czyni to następująco:

"dżdża poch. od dawnego tematu przypadków zależnych dżdż- rzeczownika deszcz;
rzecz. r. ż.; D. C. dżdży, l. mn. M. B. dżdże, D. dżdży; wymowa d-żd-ża
niepoprawna; meteorologiczny 'opad atmosferyczny, który składa się z drobnych
kropelek wody nie przekraczających 0,5 mm średnicy'[dalej przykłady użycia]".

[stefan4]

ardjuna (za Zgółkową):
> "dżdża poch. od dawnego tematu przypadków zależnych dżdż- rzeczownika deszcz;
> rzecz. r. ż.; D. C. dżdży, l. mn. M. B. dżdże, D. dżdży; wymowa d-żd-ża
> niepoprawna; meteorologiczny 'opad atmosferyczny, który składa się z drobnych
> kropelek wody nie przekraczających 0,5 mm średnicy'[dalej przykłady użycia]".

Czy dobrze więc rozumiem, że mamy dwa różne rzeczowniki?

o- ,,deżdż''

[ardjuna]

stefan4 napisał:

> Czy dobrze więc rozumiem, że mamy dwa różne rzeczowniki?
>
> o- ,,deżdż''

[stefan4]

ardjuna:
> Tom 1: Poznań 1995; tom 50: Poznań 2005

Pięćdziesiąt tomów!! Jej... Zatkało mnie.

ardjuna:
> Ma on [słownik] być bowiem służebny, podręczny, przydatny i kształcący.

Żeby coś takiego było podręczne, to trzeba mieć ręce długie i szerokie.
Natomiast dobrze, że jest służebny a nie panujący.

ardjuna:
> W mniejszym stopniu zależy nam na wyrafinowaniu, precyzji naukowej i
> dokumentacyjnej

Czy to znaczy, że planowano dzieło prostackie, nieprecyzyjne i źle
udokumentowane? Ciekawe, czy udało się te zamierzenia spełnić...

ardjuna:
> Podręczność nie oznacza tu więc małego słownika jednotomowego, lecz raczej
> niezbędność w możliwie wszystkich sytuacjach i potrzebach. [...]".

Skoro pięcdziesięciotomowy, nieprecyzyjny i źle udokumentowany słownik jest
niezbędny we WSZYSTKICH sytuacjach i potrzebach, a ja nigdy nie odczułem jego
braku, czy to znaczy, że nigdy nie byłem w żadnej sytuacji i nie miałem żadnej
potrzeby?

- Stefan

www.ipipan.gda.pl/~stefan/Irak

[ardjuna]

Stefan, chcesz adres do Zgółkowej? Ucieszy się.

[ja22ek]

Słownik napisał:

>wymowa d-żd-ża niepoprawna

Szkoda, że nie podano poprawnej wymowy, bo jestem w stanie obmyślić kilka wymów
o nieznanym statusie poprawnościowym (d-żdża, dż-d-ża, dżydża). Wobec czego
deklarowana podręczność znacząca praktyczność jest o kant D rozbić. Pardon le
mot.

J.

[ardjuna]

ja22ek napisał:

[...] Wobec czego
> deklarowana podręczność znacząca praktyczność jest o kant D rozbić.

Też tak uważam. Ale za to jak pięknie ta podręcznośc prezentuje się na półkach!

dżdż - proste :-)

[babusz]