Cmentarze olsztyńskie i inne

[rita100]

W związku z nadchodzącym Świętem Zmarłych zakładamy nowy kóntek o
olsztyńskich i warmińskicy i mazurskich cmenarzach. Zaczniemy od cmentarza
przy ul. Jana Baczewskiego, ponieważ dzięki Tralali odkryliśmy pewne
nieścisłości napisu na pomniku, a który od lat czeka na korektę, dlatego
sprawę będziemy rozgłasniać.

[rita100]

Pomiędzy drugą częścią dawnego cmentarza ewangielickiego a Polikliniką, przy
małej uliczce Jana Baczewskiego pochowano w latach sześćdziesiątych,
ekshumowanych, według napisu na murowanym pomniku: "4670 ofiar terroru
faszystowskiego, pomordowanych, rozstrzelanych w lagrach, obozach, w szpitalach
w Olsztynie, w Starych Jabłonkach, Iławie, Królikowie". Tu trzeba jednak napis
skorygować, ponieważ pacjenci i personel w szpitalach olsztyńskich padli ofiarą
Armii Czerwonej, a nie faszystów. Ponadto ekshumowano tu także mieszkańców
Olsztyna, którzy w różny sposób stracili zycie w 1945 roku 50 lat póżniej, z
inicjatywy Społecznego Komitetu Ratowania Dawnych Cmentarzy na Warmii i
Mazurach, przy udziale duchowieństwa trzech wyznań i w obecności sporej grupy
Niemców wywodzących się z naszego regionu, poświęcono wysoki, drewniany krzyż
upamietniający wszystkie ofiary roku 1945.
Olsztyn 1353-2003
Ksiązka wydana z okazji 650 lecia miasta.
A więc Samorządzie Miasta Olsztyn, dużo , dużo czasu było na zmienienie tej
tablicy. Książka podpisana przez Prezydenta Miasta Olsztyna - Jerzy Małkowski.
Prosimy o zmianę napisów na prawdziwe.

Tyle napisów, tyle literek wygrawerowanych , a wystarczy napisać jak autorzy
tej książki proponują:
"Pomnik poświęcony ofiarom II wojny światowej".

schlesien.nwgw.de/foto/displayimage.php?album=269&pos=21

[rita100]

forum.gazeta.pl/forum/72,2.html?f=38446&w=48605979&a=50309741
Dokładny wpis , z czym napewno wszyscy się zgadzamy - tak nie może być,
koniecznie muszą to poprawić.
A tu wiemy Tralala, ze pomnik postwaiono tez z inicjatywy Społecznego Komitetu
Ratowania Dawnych Cmentarzy na Warmii i Mazurach. Toż gdzie oni wtenczas byli ?

[rita100]

Chcę, by surowość była tu mądra
i badająca rzecz każdą do dna,
łagodność, ale bez bielma w oku,
chroniąca pokój.


Wanda Karczewska

[rita100]

W związku z cmentarzami chiałam się zapytać , gdzie zostali pochowani ofiary
wojny z Dworca Głównego z nocy 21 na 22 stycznia 45 roku. Wiemy , ze po
krótkiej strzelaninie dworzec został opanowany wraz z taborem uciekinierów.
Pozostali uciekinierzy schowali sie w schronie obok dworca gdzie zostali
usmierceni granatami i miotaczami płomieni. Zwęglone ich zwłoki widzieli polscy
kolejarze, ktorzy jako pierwsi przyjechali do Olsztyna 17 lutego.

[tralala33]

Rito - to jest doskonały cytat! Świetny argument, trzeba tylko przeczekać
wybory samorządowe i jak będą nowi radni i prezydent napisać do nich - niech
nad tym pomyślą. Zaraz znajdę jeszcze fragmenty z książek Piechockiego.

[tralala33]

Na stronie 129 książki Piechockiego 'Czyściec Zwany Kortau' jest zdjęcie tago
pomnika, podpisane 'Obelisk i kwatera obok pomnika 'Ofiarom terroru
hitlerowskiego'. Obok taki opis:
'Frapującą zagadką pozostaje nadal kwestia określenia, czyje doczesne szczątki
spoczywają w kwaterze obok pomnika 'Ofiarmo terroru hitlerowskiego' przy ul.
Baczewskiego. (...) O ile z ustaleniem pochodzenia ofiar przeniesionych tu z
innych miejsc niż Kortowo, a więc ze Starych Jabłonek, z Iławy i Królikowa koło
Olsztynka nie ma kłopotu, o tyle w odniesieniu do pensjonariuszy kortowskich
piętrzą się prawdziwe problemy. Samo określenie, że ofiary ekshumowano w
Kortowie jest zbyt mało precyzyjne, a dokładniejszych danych po prostu nie ma.
Ekhumacji było kilka. Jeśli przyjąć, że koło wspomnianego pomnika złożono
szczątki pochodzące z kortowskiego cmentarza wielowyznaniowego, to istotnie nie
można wykluczyć, że znalazły się wśród nich doczesne szczątki pacjentów
uśmierconych podczas tzw. dzikiej eutanazji. Poza tym jednak w rachubę wchodzą
przecież inne eksuhamcje z lat pięćdziesiątych. gdyby się okazało, że chodzi o
nie, to wydobyte podczas nich szczątki były zwłokami żołnierzy niemieckich i
personelu szpitalnego, uśmierconych przez Rosjan.'
Tak pisał Piechocki w 1993 roku. Trzeba jednak dodać, że większość
wymordowanych w styczniową noc 1945r stanowili chorzy psychicznie pacjenci
szpitala kortowskiego.

[rita100]

Koniecznie musza zmienić napis, bo aż zakrawa na śmieszność. Tyle się o tym
pisze i wystaczylo by przeczytac ksiązki , które sam Prezydent promuje by się
doczytać. To dowód, że nie czytali o przeszli kolo tego fałszu obojetnie.
To tylko źle świadczy o Władcach Olsztyna.

Personel i szpitalnicy jak i uchodźci czy tak zwani uciekinierzy nie mogli być
zastrzeleni przez Niemców - to logiczne. Tymbardziej nie mogli byc ofiarami
faszyzmu w bezposredni sposób.

[rita100]

forum.gazeta.pl/forum/72,2.html?f=64&w=25187562&v=2&s=0

[rita100]

forum.gazeta.pl/forum/72,2.html?f=64&w=29315587&a=29834205

[tralala33]

Cały czas szukam kolejnego cytatu z drugiej książki Piechockiego, tej
poświęconej zdobyciu Olsztyna przez Armię Radziecką. Chyba zamiast wertować ją
gorączkowo w te i wewte muszę usiąść i poczytać dokładnie. Może znajdę wówczas
odpowiedź na Twoje wcześniejsze pytanie - o miejsce pochówku osób zabitych na
dworcu kolejowym. Niestety, pod olsztyńskimi ulicami i trawnikami, także w
Kortowie, nadal jest dużo bezimiennych grobów

[rita100]

forum.gazeta.pl/forum/72,2.html?f=64&w=29315587&s=1
Ale heca , ja też szukam, ale ten wątek o krzyżach napewno nam się przyda na
ten okres. Trzeba go koniecznie odświeżyć.Pamiętam , że pisaliśmy o ataku Armii
Radzieckiej i to szczegółowo.

[tralala33]

Sprawdziłam, że Janusz Wieczorek był ministrem w latach sześćdziesiątych, był
przewodniczącym Rady Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa. To i pewnie ten
pomnik pochodzi z tamtych lat.
schlesien.nwgw.de/foto/displayimage.php?album=269&pos=21
Nawiasem mówiąc, widać na tym zdjęciu, że był dewastowany - jakieś napisy
wyryte na płycie, no i nie jest dziś w najlepszym stanie.

[rita100]

Tez to zauważyłam - Wieczorek, kiedy to było - czas zmienić płytę na prawdziwą.

[tralala33]

Co roku w listopadzie stawiam znicz przy pomniku w Kortowie. W tym roku, bez
względu na te napisy, zaniosę też znicz i kwiaty na ten pomnik. A potem
poczekam do wynorów i faktycznie napiszę do nowej rady miasta.

[rita100]

Tralala, oni to załatwią przed wyborami, żeby się wykazać. Po wyborach ,
zobaczysz , już będzie po ptakach. Tak jak u mnie robią szybko chodniczek by
się wykazać.

[rita100]

Teraz trzeba ich przycisnąć, włacznie z prezydentem Małkowkim - jesli chce
jeszcze startować.

[rita100]

Ja , nie zejdę z FO jak nie zacznie ktoś działać. Jak Herkusa Monte będe
ciągnąć.

[tralala33]

Ale widzisz, że na FO nie ma zainteresowania. Szubienice wzbudzają emocje, bo
są potężne i stoją w samym sercu Olsztyna, a ten pomnik zarasta krzewami gdzieś
na Zatorzu. Prawie nikt tam nie zagląda. Niewielu pamięta.

[tralala33]

Przed wyborami to by była pokazówka. Trzeba na spokojnie, żeby było dobrze.
Żeby to przemyśleć i dać napis taki, co przetrwa przez długie lata, nie
obrażając niczyjej pamięci. Są tam, zdaje się,pochowani też jeńcy wojenni z
obozu jenieckiego w Królikowie, Francuzi i Belgowie. Im prostszy napis - tym
lepszy. Może 'Ofiarom wojny'? I bez tej dozy nienawiści 'nigdy nie
przebaczymy'. Minęło ponad pół wieku, teraz nastał czas na pamięć, zadumę,
smutek.

[rita100]

Tralala, mysle identycznie - bez żadnej dozy nienawiści - wystarczy krotko tak
jak podajesz "Ofiarom wojny" i cisza jest tu najbardziej chyba potrzebna. Tu
się nie ma co rozpisywać tak jak to zrobili poprzednicy.
Tak myslę.
Może przeczyta to radny z Zatorza ?
Bo oni maja duży wpływ.
A na Olsztynie to bawią się tak , to im dodaje adrenaliny , którą zyją.

[rita100]

Tralala, ja swoją radną znam doskonale i sasiedzi tez znaja i kościół też zna.
Czy to możliwe , że Wy tam nie znacie ?

[rita100]

Wczoraj nawet nasza radna była zbierac podpisy na trzecią kadencję. Robi duzo u
nas , postawili pomnik lotników angielskich - nawet - tak działają.

[rita100]

Najwyraźniej to jest bład radnych , ze nic w tym kierunku nie działają.

[tralala33]

To straszne ale ja faktycznie nie wiem, kto został radnym z mojego okręgu. Na
pewno nie ci, na ktorych głosowałam, bo ja mam już taką pechową rękę - na kogo
zagłosuję ten bęc i przepada
A szczerze - w obecnej radzie nie ma na kogo liczyć.

[rita100]

Ja rozumie , ale mam taka pracę, ze wszystko wiem co jest w okolicy. Nie
uwierzysz , ale przez przypadek zamiast tasmy magnetofonowej z piosenkami
otrzymałam tasme nagrań tej osoby - dokładnie jak z Beger tylko bez wizji , na
słuch. Nikomu ją jeszcze nie dałam , bo aż się boję ją tknąc , bo to puszka
pandory. Spokój najwazniejszy jest.

[rita100]

Tralala, a Radni Zatorze nie mają strony internetowej ?
Poza tym Tralala, oni dostaja kasę na takie cele i to dużo. Jeśli w planie będa
mieć zmianę plyty to ją zmienią. Zamiast płyty w chodniku

[tralala33]

Radnych jest dzwiudziestu kilku, ale oni bardziej są radnymi z SLD albo LPR
albo innego politycznego literkowca, niż z Zatorza, Śródmieścia czy Jarot.
Dlatego na nich bym nie liczyła. Poczekajmy na nową radę, a na razie może
poszukamy jakiegoś odpowiedniego wiersza, jakiejś sentencji, którą można by
zaproponować - może coś znajdziemy na naszym forum, z warmińskich lub
mazurskich wierszy?

[rita100]

Bardzo mi się podoba ten dzisiejszy - taki wymowny jest o tej sytacji, ale
pomyslimy. Czy myslisz , ze powinien być w gwarze ? Chyba tak, bo wtenczas nie
bylo Polski i ich językiem była gwara.

[tralala33]

Biedni ci ludzie zbłakani, prości
przez moc oręża i moc miłości.
Mieczem nam wzięci, ojczystej ziemi
oddani - niemi.
(Wanda Karaczewska)

Myślałam nad tym. W gwarze chyba jednak nie, bo są tam pochowani i Belgowie, i
Francuzie i, co wielce prawdopodobne, Niemcy. No właśnie - nawet 'ojczystej
ziemi oddani' nie pasuje, skoro są tam jeńcy wojenni, którzy naet po śmierci
nie wróculi do ojczystej ziemi.

[tralala33]

Może fragment z tego:

Krew ludzka wsiąka w ziemię, płacz ludzki wysycha.
Przychodzą wiosny, słoje w dębach narastają,
przechodzą zimy, korzeń głąb ziemi rozpycha,
bobry budują gniazda, sieci snuje pająk.
Jeziora pełne niebios, morskookie głębie
odbijają krążące w błekitach jastrzębie,
kora o łuskach rybich na sosnach się łuszczy
i cisza trwa w gęstwinie i na skraju puszczy.
(Mieczysław Jastrun)

[rita100]

A wiesz, co mi ten urywek wiersza przypomina - zastrzegam , to moja fantazja -
Danuśke z Krzyżaków, oddaną nam jako niemowę.
Ale to tylko taka fikcja umysłowa.

Ten urywek jest doskonały - przyznam

[rita100]

Nie, nie , to jest najwymowniejsze. Ja bym to widziała nojlepiej.

Biedni ci ludzie zbłakani, prości
przez moc oręża i moc miłości.
Mieczem nam wzięci, ojczystej ziemi
oddani - niemi.
(Wanda Karaczewska)

[tralala33]

Najwymowniejsze bo krótkie, treściwe. I mówi prawdę - większość ludzi
pojedynczo nie ma wpływu na to, czy przeżyje życie w pokoju czy nagle znajdzie
się gdzieś na wojennym froncie i zginie.
Jednak ten drugi wiersz też mi się podoba, bo są w niej obrazy naszej ziemi:

Krew ludzka wsiąka w ziemię, płacz ludzki wysycha.
Przychodzą wiosny, słoje w dębach narastają,
przechodzą zimy, korzeń głąb ziemi rozpycha,
bobry budują gniazda, sieci snuje pająk.
Jeziora pełne niebios, morskookie głębie
odbijają krążące w błekitach jastrzębie,
kora o łuskach rybich na sosnach się łuszczy
i cisza trwa w gęstwinie i na skraju puszczy.
(Mieczysław Jastrun)

[rita100]

Wdzięczny wiersz, tylko czy nie zatrudny dla prostych , zabieganych ludzi.
Czy oni przeczytają to w zrozumieniu, czy zrozumia ? Tamten był łatwiejszy.
Oj, cos mnie wylogowuje

[tralala33]

Zawsze mogą być dwa wiersze, byle nie ta propagandowa agitka ministra
Wieczorka
Teraz w wolnej chwili musze pomyśleć, jakby tu zgrabnie napisać prośbę i po
wyborach ruszyć sprawę.

[rita100]

Fein Tralala - ziysz chto bandzie wdzianczny ? Ofiary nojbardziej. I mym cyste
sumnienie.

[rita100]

Cmentarz w Kortowie
Szpital w Kortowie dla psychicznie chorych wybudowano w latach 1883-1886 i
jednocześnie założono w jego sąsiedztwie nowy, obszerny cmentarz
rozpościerający się od kotłowni po jezioro i drogę do Olsztynka. Chowano tu
zarówno zmarłych pacjentów, jak również pracowników obsługi szpitala, a także
mieszkańców z pobliskich zabudowań. Groby miały wygląd bardzo zróżnicowany.
Jedne były zwykłymi kopczykami, a na najdroższych widniały grobowce z bazaltu.
Jeszcze w 1946 roku istniał grób z dużym posągiem Anioła Śmierci. Już w czasie
I wojny światowej część zakładu przeznaczono na lazaret wojskowy, a następnie,
na początku II wojny światowej założono w Kortowie II lazaret rezerwowy i
dlatego z czasem grzebano tu także żołnierzy niemieckich, ostatniego 19
stycznia 1945r. Na początku lat pięćdziesiątych, w związku z podjętą budową
uczelni rolniczej, przystąpiono do likwidacji cmentarza. Ekshumowano wówczas na
pobrzeże cmenatrza ewangielickiego przy al. Wojska Polskiego 3625 szkieletów.
Badania ostatnich lat (Stanisław Piechocki 1993) potwierdziły dawniejsze
pogłoski o tym, że hitlerowcy dokonywali aktów eutanazji na psychicznie
chorych (ok.1000 osób), ale ofiary wywożono w głąb III Rzeszy, być może część
pogrzebano koło Działdowa. Natomiast czerwonoarmiści popełnili morderstwa na
chorych, na personelu szpitalnym praz na rannych żołnierzach niemieckich tuż po
wkroczeniu do Kortowa. Na początku lat pięćdziesiątych ekhumowano 80 żołnierzy
niemieckich na cmentarz ewangielicki w pobliżu Polikliniki, a w 1955r - 227
zamordowanych na cmentarz św. Jakuba. W sumie ekhumowano z różnych dołów
(prawdopodobnie nie wszystkich) ok. 400 pomordowanych, ofiar Armii Czerwonej.
W październiku 1997 roku - z inicjatywu kortowskiej "Solidarności" - wystawiono
specjalny pomnik, usytuowany na skraju dawnego cmentarza, niedaleko od
Instytutu Rybactwa Śródlądowego, a poświęcony wszystkim tu pogrzebanym, zarówno
pacjentom, jak i ofiarom zbrodni. Na pomniku dominuje wielki głaz z
krucyfiksem, u dołu umieszczono fragment znanego wiersza Adama Asnyka,
zaczynającego sie od słów: "Ale nie depczcie przeszłości ołtarzy..."

[rita100]

Rosyjski Cmentarz Wojskowy
przy Al. Wojska Polskiego.
Po wschodniej stronie szosy dobromiejskiej, koło dawnego szpitala kolejowego,
mniej więcej na wysokości niemieckiego cmentarza wojskowego, znajdował się w
lesie cmentarz żołnierzy rosyjskich poległych w 1914 roku. Mogiły ziemne
umieszczone były w rzędach, na każdej z nich wkopano krzyż prawosławny. Na
dużym granitowym głazie, zachowanym do chwili obecnej, można odczytać napis
niemiecki, który cytuję w polskim przekładzie:

"Tu spoczywają rosyjscy żołnierze, którzy z rozkazu swoich władz, w kolejnych
walkach przeciwko zwycięzcom, w Prusach Wschodnich znaleźli śmierć i daleko od
swojej ojczyzny zostali pochowani 1914".
Cmentarz jest całkowicie zniszczony.

Talala, spójrz jaki piękny ten napis był na głazie ku pamięci swoim wrogom. Tak
napisali Niemcy.
Fajniuchno - prawda.
Łoddali cześć.

[tralala33]

A ja jeszcze w latach siedemdziesiątych na spacerze w tatą po parku i lesie
miejskim trafiłam na to miejsce. jeszcze widzieliśmy tam drewniane krzyże
prawosławne, zarośniete krzakami i popróchniałe. Ale tego kamienia nie
wypatrzyłam. Nie wiem, czy dziś bym to miejsce znalazła.

[rita100]

Ciekawe czy jeszcze jest ten głaz z tym ferpley napisem , jak mozna go nazwać
tak.

[rita100]

Niemiecki Cmentarz Wojskowy
na Jakubowie.
Pierwszych 7 żołnierzy niemieckich poległych pod Olsztynem pochowano tu już w
sierpniu 1914 roku. Cmentarz uroczyście poświęcono w marcu 1915 roku. Ogółem w
czasie I wojny światowej pogrzebano na Jakubowie 87 zołnierzy. Wokół dwóch rond
połączonych ze sobą, usytuowano szereg kręgów składajacych sie z pojedynczych
grobów. Na każdym grrobie stał dębowy krzyż z tablicą zabitego. W okresie
międzywojennym chowano tu także niektóre osoby cywilne, a w czasie II wojny
światowej znowu żołnierzy. Po roku 1945 nekroplia uległa dewastacji. Dopiero
1992 roku z inicjatywy przewodniczącego Związku Mniejszości Niemieckiej w
Olsztynie, została odrestaurowana. W środku stoi wysoki, drewniany krzyż. W
oficjalnej wersji niemieckiej nazywa się Ehrenfriedhof, czyli Cmentarz Honorowy.

[tralala33]

No jo, tak popatrzta na łobrazki
www.moje-fotografie.olsztyn.pl/index.php?idd=8&ido=114

[rita100]

prusa.strefa.pl/cmentarze_w_olsztynie/index.html
Łuz patrze, a łobaczta na galerie Roberta Roguszka

[rita100]

w Wieliczce.
Łobaczcie jeki sliczniuchne pomniczki i nagrobki , jekie stare.
schlesien.nwgw.de/foto/thumbnails.php?album=301

[tralala33]

Tu spoczywają w Bogu, dwie siostry
Co na pociechę rodzicom rosły.
Ale śmierć sroga bierze ich wcześnie
Rodzicom serca raniąc boleśnie.
schlesien.nwgw.de/foto/displayimage.php?album=301&pos=7
Łu noju takich zierszy na starych grobach nie najdziesz. Rychtycznie, psiankny
ten cmentarz.

[rita100]

Tak , teraz dopiero zauważyłam. Dawniej tego piekna nie widziałam. Podziwiałam
przepiękne nowe świecące grobowce, a tu te zapomniane są najpiękniejsze. I
wyobraź sobie , kiedy tak biegałam po cmentarzu z aparatem podeszła przy tym
pomniku starsza pani i powiedziała, że to pierwszy odnowiony grób i się bardzo
cieszy, bo był tak zaniedbany. Teraz czekają następne do renowacji.
Też to czytałam , ten napis i zastanawiałam się jak te dziewczyneczki odeszły w
tak dziecinnym wieku. Ciekawa musi byc historia tej rodziny. Teraz bardziej
będę zwracać uwagę. Mam w planie i Podgórze , stary Podgórski cmentarz
odwiedzić i słynne Rakowice.

[gajowy555]

No jó, Dziań Wszystkach Śwantych łuż sia zbliża. I tak człozieka, jek co roku
nachodzi chwila zadumy i refleksja nad marnością tego najpiękniejszego ze światów.
Wiele razy miałem okazję spacerować po warszawskich Powązkach. Było to jeszcze w
czasie mojej aktywności zawodowej. Zawsze znajdowałem tam ukojenie, wyciszenie,
zapomnienie i dystans do spraw bieżących, wiecznego pośpiechu, problemów
życiowych - tych związanych z pracą i wszechobecną polityką. To była lekcja
pokory i szacunku dla przeszłych pokoleń, walczących o nasze lepsze jutro . Po
takim spacerze wracałem do pracy z wielką dawką miłości do ludzi, z chęcią
wybaczania ich podłości i małostkowości. Byłem jakby lepszym człowiekiem, to
było takie pozytywne "ładowanie akumulatorów", obcowanie z przeszłością, tą
zamierzchłą albo jeszcze całkiem świeżą. Lekcją historii i chwilą zadumy.
Spróbujcie sami przejść się tymi ścieżkami, być moze także doświadczycie tego
uczucia. Nie muszą to być akurat Powązki, ale każdy, nawet najmniejszy wiejski
cmentarz, gdzie spoczywają prochy naszych przodków.
I tak jest co roku. Oby wiele jeszcze takich spacerów przed nami...

[rita100]

Łoj Gajowy, Ty jek Donimirski psianknó oracje godasz. Tak cmentorz to mniejsce
pokory i łukłonu w strone świata, ktory dla kożdego przemijo. Tyż bułam na
Powązkach, tamój lyży wujo. No pewno zaboczony, bo to dawno buło, a familii
żadnej. Ale na Warmii to szczególne swanto , bo tamuj jek pokazuje na
łobrazkach Fedar to w każdom lesie groby, krzyże, kopce, kamnienie - jeko ślady
tych co zostali ubici w ciagłych walkach.
Na szczajście mym możem tero w spokoju świycić świeczki, ło czam trza
pamnientać , co pokój je nojważniejszy.

[tralala33]

Ło spokoju wewnentrznym poczytajta w kóntku z zicami, bo jó mom dzisiaj humor
zisielczy

[gietpe]

"Przechodniu :
byłem -kim jesteś
będziesz- kim jestem"

[rita100]

Łoj, nikt sia łod tygo ni wywinie.

A tu noe lobrazki z cmentarza
Fedar dał.
schlesien.nwgw.de/foto/displayimage.php?album=298&pos=21
schlesien.nwgw.de/foto/displayimage.php?album=298&pos=19

[gajowy555]

rita100 napisała:

> Łoj, nikt sia łod tygo ni wywinie.

No jó, najmożniejsi i najwięksi tygo śwata tyż sia nie wywinó.
Ale tyn cmyntarz to jo łosobziście łotwieroł po latach zapomnienia i wtenczas
buła delegacja żołnierzy z Mniemiec z jekimś generałem na czele, a i turystów
mniemieckich tyż sporo buło. Jek sia ze skanerem uporam to Waju pare łobrozków
wciepna...

[gajowy555]

A na razie łobrozki łod Fedara :

schlesien.nwgw.de/foto/albums/userpics/normal_466.jpg
schlesien.nwgw.de/foto/albums/userpics/normal_467.jpg
schlesien.nwgw.de/foto/albums/userpics/normal_468p.JPG
schlesien.nwgw.de/foto/albums/userpics/normal_471.jpg
schlesien.nwgw.de/foto/albums/userpics/normal_464.jpg

[tralala33]

Gajowy - a kiedy odnowiono ten cmentarz? Ja trafiłam tam jakieś trzy albo
cztery lata temu, zupełnie przypadkiem. Po prostu przejeżdżaliśmy tamtędy i
nadle zobaczyliśmy mur, orgodzenie, pomniki i tablicę, więc zatrzymaliśmy się
zobaczyć co to takiego. Byłam bardzo pozytywnie zaskoczona, że ten cmentarz
jest tak zadbany. Nawet alejki były wygrabione z liści. Od tej pory
zaglądaliśmy tam parę razy i zawsze jest tam czysto. Kto tak dba o ten
cmentarz?

[tralala33]

Zbliżają się dwa ważne święta - Wszystkich Świętych i Zaduszki. Stąd w Gazecie
Wyborczej ciekawy artykuł o starych, olsztyńskich cmentarzach. Dla mnie
najciekawszy okazał się ostatni akapit tego tekstu:
'Innym miejscem, o którym przypomina tylko pomnik, to zbiorowa mogiła ponad
4600 ofiar faszyzmu przy ul. Baczewskiego, obok Polikliniki. Pochowana w niej
jest głównie miejscowa ludność, która zginęła podczas zdobywania miasta przez
Armię Czerwoną.'
No proszę, bez wahania piszą, że większość pochowanych w tym miejscu to ofiary
Armii Czerwonej. Czas zacząć pisać list z prośbą o zmianę napisu na pomniku.
Niech no tylko powstanie nowa rada miasta. Myślę też, że ich trzech panów,
którzy oprowadzają nas po starych olsztyńskich cmentarzach można by tym
problemem zainteresować.
miasta.gazeta.pl/olsztyn/1,35189,3709422.html

[rita100]

Tralala, to szokujące, że dziennikarze mają tak marna wiedzę , może polonistami
są , ale cóz z tego jak prawdy nie piszą.

Rozumie , że błąda na tablicach , ale w gazecie dzisiaj drukowanej - to wstyd ,
wielki wstyd !
Az mnó wstrząsło.

[tralala33]

Pu prawda to nagorszy kłamstwo (tak prazio Żydzi). Chtó tam je pochowany to
tero ciajżko poziedzieć. Nolepsi by buło prosty napis dać, bez ty propagandy. A
panowie redachtory z Gazety to młodzi ludzie, łoni nie majo ciasu czytać ło
historii - tlo psiańć mninut i artykuł wyrychtowany. Jekby przeczytali, co
napsisali i łobaczyli, co stoi na tym pomniku to by sia gwołt dziwowali

[rita100]

Tralala, ale lobacz , to napisał:
Jan Chłosta, historyk, publicysta

Innym miejscem, o którym przypomina tylko pomnik, to zbiorowa mogiła ponad 4600
ofiar faszyzmu przy ul. Baczewskiego, obok Polikliniki. Pochowana w niej jest
głównie miejscowa ludność, która zginęła podczas zdobywania miasta przez Armię
Czerwoną.

Czy aby nie zapędził się w kozi róg sam historyk ?

[tralala33]

he he - rychtycznie. Napsisał no nie przeczytał ))
Hmm, chyba, że mu chodziło o to, że gdyby nie nazizm nie byłoby wojny, Armia
Radziecka nie zdobywałaby miasta Allenstein a cywilni mieszkańcy nie zginęliby -
ale to pokrętne wyjaśnienie.

[rita100]

To jeżeli tacy historycy ja Jan Chłosta tego nie widzi , tego błędu , to co
dopiero mlody dziennikarz.
No i wina pana Jana Chłosty. Do niego należy prostowanie błędu historycznego.
Nie wiem Tralala, czy nie trzeba Go zawiadomić o błędzie. Niech prostuje.
Jest jakiś adres pocztowy do niego ?

[rita100]

Z tej przyczyny powrócę do wpisów już histroycznych.

Re: Żeliwne krzyże IP:
Gość: tralala 31.10.05, 17:50 zarchiwizowany


Jutro i pojutrze dwa szczególne dni, by pamiętać ... nie tylko o ogrodach. Z
arcyciekawej strony kilka fragmentów o cmentarzu w Szestnie koło Mrągowa.
'Na położonym opodal kościoła w Szestnie cmentarzu zachował się zespół
szesnastu żeliwnych krzyży z lat 1813 - 1901. Jest to, chyba największa grupa
takich krzyży w całej okolicy. Pięć krzyży stoi na najstarszej części cmentarza
obwiedzionej kamiennym murem. Od pozostałych różnią się bardzo prostą formą.
Inne są neogotyckie, a dwa są zdecydowanie odmienne w swej dekoracyjności.
Wszystkie krzyże z Szestna (Seehesten) i okolic charakteryzują się nie tylko
elegancją formy, lecz i bardzo wysokim poziomem techniki odlewniczej. Wszystkie
wykonano z dużą precyzją, o czym może świadczyć bardzo ostry rysunek liter w
napisach. Gdyby nie znaczne rozmiary krzyży, można by je uznać za odlewy
kokilowe (co to? - Tralala), a nie typowe odlewy w formach ziemnych.

[rita100]

Gość: tralala 31.10.05, 17:53 zarchiwizowany


Oprócz żeliwnych krzyży ciekawym elementem starych cmentarzy (konie XIX i
pierwsza połowa XX wieku) Prus Wschodnich były żeliwne płotki:
'Na prawie wszystkich cmentarzach ewangelickich na tym terenie, groby należące
do zmarłych pochodzących z jednej rodziny z reguły zostały otoczone kutymi
płotkami tworzącymi niewielkie kwatery rodzinne. Sztachetki w tych ogrodzeniach
zakończone są żeliwnymi grotami (wszystkie i wszędzie według jednego wzoru).
Takie same groty spotyka się również w wielu ogrodzeniach wokół kościołów. Na
niektórych z ogrodzeń zachowały się owalne tablice z nazwiskiem rodziny.
Czasem, zapewne w przypadku rodzin uboższych, tablice te zastępowały krzyże.
Trzy z takich tabliczek zachowały się w Szestnie.'

[rita100]

Gość: tralala 31.10.05, 17:54 zarchiwizowany


A teraz pytanie - kto te krzyże i płotki w Szestnie i okolicach wytwarzał?
'Zaciekawił mnie producent krzyży zaopatrujący tak rozległy rynek zbytu w
wysokiej jakości wyroby - producent o znacznym doświadczeniu i dysponujący
zapleczem o charakterze fabrycznym, a nie rzemieślniczym. Zastanawiałem się,
czy nie istniała na tym terenie odlewnia. Niektóre z krzyży są
sygnowane “Lentz - Rastenburg” (Kętrzyn). Kętrzyn (Rastenburg) jest
ponadto usytuowany dokładnie w środku opisanego obszaru. Jak często bywa,
pomógł przypadek. Odwiedziliśmy muzeum w kętrzyńskim zamku i dokładnie
czytaliśmy podpisy pod starymi zdjęciami. Okazało się, że jedno z nich
przedstawia budynek, nie odlewni, a założonej w sześćdziesiątych latach XIX
wieku fabryki maszyn rolniczych, której udziałowcem był niejaki Lentz. Zapewne
fabryka upadła bezpośrednio po pierwszej wojnie światowej, ponieważ w latach
dwudziestych jej budynek został adaptowany do celów mieszkalnych. Fabryka
mieściła się przy obecnej ulicy Chopina i budynek ten istnieje do dziś. Jest
pewne, że zakład ten istniał, w jakiejś innej zapewne formie, również w
pierwszej połowie XIX wieku, czego dowodzą zachowane z tego okresu krzyże.'

[rita100]

No i teraz to, co najciekawsze, czyli ludzie. Autor tej strony pieczołowicie
spisał zachowane imiona i nazwiska osób pochowanych na cmentarzu w Szestnie.
Warto poczytać i pomyślać nad dziejami naszej ziomecki. Niezwykłe są też daty -
i te najstarsze, sięgające XVIIw., i te najnowsze, z lat 60-tych i 70-tych XX
wieku (nadal z napisami w języku niemieckim).
www.genpol.com/Poradnik-GenPol-art38.html
Jeszcze tylko na chwileczkę, żeby pokazać o jakie krzyże i ogrodzenia chodzi,
dwa zdjęcia z olsztyńskiego cmentarza św. Józefa
http://target="_blank">www.moje-fotografie.olsztyn.pl/index.php?
idd=7&ido=138&idz=7381

http://target="_blank">www.moje-fotografie.olsztyn.pl/index.php?
idd=7&ido=138&idz=2557

[rita100]

Re: Wszyskich Swiyntych idzie
szwager_z_laband 01.11.05, 10:16 + odpowiedz


tera dopiyro sioduech se i wzionuech tela czasu coby to couke przeczytac - jak
widac fascynaty starych fridhofow zyjom wszyndzie, niy ino we Glywicach )

Naprowdy ciekawy tekst, a tera co znoduech o tych kokilowych odlywach

"Rozdrobnienie struktury i własności mechaniczne odlewów zależą od szybkości
krystalizacji. Z tego powodu odlewy kokilowe mają wytrzymałość i twardość o
5÷15% większe, a ciągliwość mniejszą od odlewów z form piaskowych"

ale sznupia (szukam) dalyj ...)



• Re: Wszyskich Swiyntych idzie
szwager_z_laband 01.11.05, 10:23 + odpowiedz


"kokila wlewnica, trwała forma żeliwna do wykonywania odlewów.
kokilka mała kokila; małe naczynie w kształcie otwartej muszli, w
którym się zapieka i podaje do stołu przystawki.


Etym. - fr. coquille 'skorupa; łupina; muszla; muszelka do przystawek' z łac.
conchylia l.mn. od conchylium z gr. konchýlion, kónchē 'muszla'; przez
skrzyżowanie z fr. coque 'skorupa, łupina'. "
kokila.com.pl/sklep/images/kokilarka%20xx.JPG
kokilarka |

Definition:

maszyna do wykonywania odlewów w kokilach

[rita100]

*´¨) ¸.•´¸.•*´¨) ¸.•*¨)
(¸.•´ (¸.•` * .(`'•.¸(`'•.¸ ¸.•'´) ¸.•'´)
. * .(¸.•'´(¸.•'´ `'•.¸)`' •.¸) Tralala - jutro Dzień
Zmarłych, wiesz o czym się w tym momencie myśli - o przodkach. Niech im świeci
światełko , ktore sięgnie głęboko, tak głęboko jak sięga nasza pamięć o
pierwszych plemionach i jej hisorii, o ludziach, którzy kochali tą ziemię.
" Niech duch ich nigdy nie umrze."
*´¨) ¸.•´¸.•*´¨) ¸.•*¨)
(¸.•´ (¸.•` * .(`'•.¸(`'•.¸ ¸.•'´) ¸.•'´)
. * .(¸.•'´(¸.•'´ `'•.¸)`' •.¸) *´¨)
¸.•´¸.•*´¨) ¸.•*¨)
(¸.•´ (¸.•` * .(`'•.¸(`'•.¸ ¸.•'´) ¸.•'´)
. * .(¸.•'´(¸.•'´ `'•.¸)`' •.¸) "Był człowiek i już nie
ma człowieka za chwilę "

tralala 31.10.05, 21:53 zarchiwizowany


O - jakie ogniki tu fruwają! Jutro takie światełka ocieplą cmentarze - nasze,
nie nasze, wspólne, zapomniane i zadbane. Muszę odszukać to zdjęcie cmentarza w
Wasilkowie z aniołem i zniczami, wyglądało to jak nie z tego świata.

[rita100]

Gość: tralala 01.11.05, 09:48 zarchiwizowany


Cmentarz wojenny II Wojny Światowej
http://target="_blank">www.jezioro.com.pl/krajoznawstwo/ciekawostki_zobac
z.html?id=178

'W czasie obu wojen światowych na ziemiach byłych Prus Wschodnich zginęły
tysiące żołnierzy różnych narodowości, ale głównie Niemców i Rosjan. By uczcić
pamięć poległych, na wzgórzach w okolicy wsi Bartosze stworzony został cmentarz
wojenny, na który przenoszone są prochy żołnierzy niemieckich ekshumowane z
grobów na terenu Warmii i Mazur. Zakłada sie pochowanie na tej nekropolii około
20 tysięcy poległych.'(MJ)

[rita100]

Gość: tralala 01.11.05, 22:19 zarchiwizowany


Niestety, wśród zachowanych i zadbanych, lub choćby teraz odnawianych
cmentarzy, tym bardziej przykro patrzeć na takie, jak ten w Pasymiu. Dobrze
jednak, że ktoś zaczyna o nim myśleć i zauważa problem:
www.pasym.pl/modules.php?name=News&file=article&sid=16
Cmentarz znajdujący się u zbiegu ulic Kościuszki i Tartacznej w Pasymiu został
założony w 1640 roku. Wśród zaniedbanych i niekiedy zdewastowanych grobów
odnajdujemy nagrobki burmistrza Hinza, sprawującego władzę w latach 1853-1859,
Erfurtha (1868-1878) oraz Mosela (1879-1883).
Dziś cmentarz to zarośnięty teren z dużą ilością śmieci, butelek, porozbijanych
ogrodzeń a nawet porozrzucanych płyt nagrobnych. Często spotyka się tu
dzieciaki pijące alkohol lub palące papierosy. W środku cmentarza stoi
zdewastowana kaplica z 1856 roku. Jeżeli nie zabezpieczy się jej dachu to w
każdej chwili może zawalić się piękne sklepienie zrobione z czerwonej cegły.

[rita100]

rita100 02.11.05, 19:57 zarchiwizowany


Tralala, dziś nawiązanie bedzie do wcześniejszych problemów, a i nowe
znalazłam. Otóż nie wiem dlaczego na cmentarzach ewangielickich nie świeci sie
świeczek. Spójrz na taki cmentarz. Nie wiesz coś o tym dlaczego ?
schlesien.nwgw.de/board/viewtopic.php?t=20
Zdjęcia robine w Dzień Zmarłych i ani jednej tam świeczki, nie rozumie
dlaczego ?

[rita100]

Gość: tralala 02.11.05, 20:37 zarchiwizowany


Jeśli to cmentarz ewangelicki, to o ile wiem w kościołach protestanckich nie
uznaje się świętych, więc i Święto Wszystkich Świętych nie jest obchodzone. A
Zaduszki - nie wiem, może przy okazji podpytam przyjaciółkę, która należy do
kościoła luterańskiego, czy i jak obchodzone jest to święto. Poza tym ten
cmetarz jest w Niemczech, a tam tradycje, nawet na cmentarzach katolickich mogą
być zupełnie inne. Co kraj ... Pamietam, jak kiedyś delegacja z Danii
zapowiedziała się z wizytą, jak najbardziej słuzbową, na 1 i 2 listopada (dla
nich dni robocze). Trzeba im było szybko odpisać, żeby przywieźli ze sobą
znicze, to posiedzimy razem przy grobach Oczywiście termin wizyty został
zmieniony. Przyjechali tydzień później i koniecznie chcieli się dowiedzieć, co
to za święto mieliśmy w Polsce.

[rita100]

Gość: tralala 02.11.05, 20:42 zarchiwizowany


Teraz coś o tym, jak tradycje: polska, katolicka i sarmacka oraz niemiecka,
protestancka, pruska - przenikają się i w Prusach Wschodnich powstaje coś
unikalnego (?) - chorągwie żałobne:
'Początkiem XVII wieku – a może nawet wcześniej, lecz brak na to dowodów
materialnych – w kościołach Prus Książęcych zaczęły się pojawiać chorągwie. Nie
były to chorągwie kościelne, lecz całkiem prywatne, poświęcone osobom, których
odejście do innego świata pogrążyło w żałobie rodziny, przyjaciół, towarzyszy
broni. W tak specyficznym środowisku sztuki protestanckiej jak Prusy Książęce w
XVII i XVIII wieku, z nadzwyczaj dobrym skutkiem przyswojono tę w gruncie
rzeczy sarmacką, charakterystyczną dla kultury staropolskiej, formę
upamiętniania zmarłych.
Czarne chorągwie żałobne (niem. Trauer-Fahnen) były zdobione
wyobrażeniami „akcesoriów śmierci”, jak nazywano kosy, sierpy,
klepsydry i cyprysy. Wypisywano tam niemieckie wiersze – stanowiące „wypowiedzi
zmarłego” – w których deklarował on swą wiarę w miłosierdzie Boże i nadzieję
zmartwychwstania. Chorągwie były wystawiane przy katafalku, następnie niesiono
je podczas pogrzebu, po czym – według obowiązującego zwyczaju – zawieszano,
wraz z elementami uzbrojenia i insygniami, w pobliżu miejsc pochówków,
przeważnie w części patronackiej kościołów. Wisiały tam aż spadły.' (A.
Rzempołuch)

[rita100]

Gość: tralala 02.11.05, 20:43 zarchiwizowany


'Pod koniec XVII wieku powstały chorągwie metalowe, mające funkcje stricte
epitafijne. W warstwie obrazowej mamy tu bowiem reprezentacyjne portrety mężów
czynu: zbrojnych i gotowych, w pozie wiecznej adoracji i wiecznego czuwania,
dzierżących insygnia dowódcze. Namalowane w tle inne atrybuty władzy i
profesji, drzewa genealogiczne – tworzą splendor, który okrywał również
żyjących. Warstwę tekstową stanowią na chorągwiach napisy biograficzne,
epitafia (także wierszowane), cytaty z Pisma Świętego i sentencje z klasyków.
Fakty z bohaterskiej biografii zmarłych mógł poznać każdy członek zboru,
opisywano je bowiem po niemiecku; dla epitafiów i tekstów panegirycznych
przeznaczony był język ludzi wykształconych – łacina.

A tych chorągwi przetrwało nie więcej niż pruskich bab:
'Po 1945 roku ocalało na terenie dawnych Prus Książęcych tylko 11 chorągwi: 3
w kościołach dawniej luterańskich (jedna w Suszu, dwie w Szestnie - te dwie
widziałam na własne 'cztery' oczy - Tralala), 7 w zbiorach muzealnych (4 w
muzeum w Kętrzynie, 3 w Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie; 2 z nich są wykonane
z metalu) oraz jedna zapewne w zbiorach prywatnych. Wszystkie chorągwie
zachowane w kościołach (oczywiście z blachy) reprezentują późną fazę tej
dziedziny sztuki funeralnej.' (A. Rzempołuch)
Na tym zdjęciu, słabo bo słabo, po prawej stronie widać jedną taką chorągiew z
muzeum w Kętrzynie:
www.ketrzyn.mm.pl/~wwmkiewicz/ws/muzeum/pages/m-013-(Small).html
A na tej stronie, przewijając w dół można zobaczyć kolejną i przeczytać cały
tekst zapowiadający wykład:
www.muzeum.olsztyn.pl/arch/wieczory/cyme/cym.htm

[rita100]

Gość: tralala 03.11.05, 20:47 zarchiwizowany


'Epitafium Kuno von Liebensteina to mosiężna płyta, złożona z kilkunastu
płytek, o wymiarach 2,5 m na 1,4 m. Płyta przedstawia rycerza Zakonu
Krzyżackiego, wielkiego komtura, a u schyłku życia wójta bratiańskiego ur.
około 1340 zmarłego w październiku 1392 roku i pochowanego w kościele w Nowym
Mieście. Na obrzeżach płyty widnieje łaciński napis „Hic iacet dominus
Kune de Libensteen qui fuit advocatus in Bratian qui obiit anno domini MCCCXCI
in feria quinta octo dies post festum sancti borchardi amen”. (Tu leży pan
Kunon von Liebenstein, który był rzecznikiem w Bratianie, zmarł w 1392 roku, w
czwartym dniu po uroczystości świętego Burekhorda. Amen). W czterech
narożnikach umieszczone są w medalionach symbole ewangelistów. Pośrodku płyty
wyryta jest postać rycerza Zakonu Krzyżackiego w pełnym rynsztunku bojowym,
depczącego lwa i otoczonego dziewięcioma aniołami o rozpostartych skrzydłach.
Środkowy na obłoku trzyma w rękach wstęgę z napisem: herr Kune de Libensteen."
Jednak żeby zobaczyć to epitafium, trzeba pojechać do Nowego Miasta
Łubawskiego. w internecie znalazłam tylko jedno słabe zdjęcie - że płyta jest
to widać, ale co na niej jest już nie:
www.nowemiasto.com.pl/plyta.htm
Żeby zobaczyć rycerza w zbroi trzeba spojrzeć na rysunek, ale wtedy brak już
tego niezwykłego wrażenia, jakie daje połyskujący brąz metalu:
www.ogolniak.pl/og_001/pliki/og001ca.htm

[tralala33]

O właśnie, Rito - niedawno pytałaś o cmentarze krzyżackie. Przypomniałam sobie
wtedy o tym rycerzu Zakonu Krzyżackiego pochowanym w nowomiejskim kościele.
Jadąc na przykład z Olsztyna do Torunia warto zatrzymać się w Nowym Mieście
Lubawskim i zajrzeć do tego kościoła, chocby po to, by obejrzeć dokładniej tę
nagrobną płytę - na zdjęciach niestety niewiele widać.

[rita100]

Joł, to buł nolepszy moment by zaglóndnóńć na nasze kedajsze wpisy , równo rok
temu. Tralala, to mym tyż świantujem rocznice, dopsiero tera do mnie doszło

Kamienne krzyże

[tralala33]

Rito - dziękuję, za przypomnienie zeszłorocznego wątku - to naprawdę było rok
temu?
Dziś zapraszam do obejrzenia zdjęć z dalekiego, kresowego cmentarza - daleko
mniej znanego od Cmentarza Łyczakowskiego we Lwowie czy na Rosie w Wilnie - ale
to też świadek historii
www.podkamien.yoyo.pl/photogallery.php?photo=240

[tralala33]

Oj, zamiast startu wkleiło mi się jedno z kolejnych zdjęć. No nic, spróbuję
jeszcze raz
www.podkamien.yoyo.pl/photogallery.php?album=9
A przy okazji - czyż nie ciekawa tablica
www.podkamien.yoyo.pl/photogallery.php?photo=139

[rita100]

www.podkamien.yoyo.pl/readarticle.php?article_id=21
Tralala, czytałas to - oj, straszne
Sa tam też stare zdjęcia tych ludzi - jaka ogromna tragedia ta wojna

[rita100]

Mamy co oglądać , przepiekne pomniki i napisy - na jednym dziadkowi napisano -
wystawia pomnik wdzieczna rodzina - popatrz uzyli słowa - wdzieczna rodzina -
sliczne, niespotykane. Teraz biegnę poszukać piękny cmentarz Białegostoku,
najpiekniejszy jaki widziałam - pamiętasz Nekroskop pokazał. Wtenczas nie
wiedział nawet , że coś takiego może istnieć, tak piękne rzeźby. Ale
słyszałam , ze też piekne rzeźby ma w Krakowie cmentarz na Salwatorze. Obiecuje
sobie tam pojechać.

[tralala33]

Świeże kwiaty na grobie Grottgera
www.lwow.home.pl/lwow2003/lyczakow/5.JPG

[rita100]

Piękny nagrobek i pomniczek

[tralala33]

Właśnie czytam. Na szczęście ci, którzy spoczywają pod kamiennymi krzyżami na
tym starym cmentarzu nie doczekali tych strasznych czasów. Czytam dalej - zaraz
coś będzie w kóntku o Ziemiach Odzyskanych.

[rita100]

Cmentarz Wasilkowski
www.wasilkow.home.pl/galeria/view_photo.php?set_albumName=album02&id=Swieto_zmarlych

Tam też mozna zobaczyć okazy pomników

[rita100]

www.wasilkow.pl/galeria/view_album.php?set_albumName=album02
I cała galeria

[tralala33]

Jutro cmentarz w Wasilkowie ponownie rozgorzeje płomieniami zniczy. Może i o
tym cmentarzu w mazurskim Jedwabnie ktoś będzie pamiętał?
fotoforum.gazeta.pl/72,2,708,51164828,51164828,0,2.html?v=2
P.S. Fedar - czy na pomniku pana Przygody specjalnie zatarłeś daty?

[fedar]

Tak, daty zatarłem celowo. To grób kilkumiesięcznego dziecka, pochodzący z okresu powojennego. Nie potrafię wytłumaczyć dlaczego, ale uznałem że tak będzie lepiej.

[rita100]

Może i lepiej , ja taką bystrościa jak Tralala nie mogę się pochwalić.
Tak teraz mysle , jak piekna rzeczą jest internet dzięki któremu możemy ujrzec
to co nigdy nie bysmy nie ujrzeli.
Robi wrażenie.
Słuchajta , juz sia na mnie na cmentarzu jadozili , bo łaziłam i cytałam stare
nagrobki, tak ma wcióngła ta historia kamnieni.

Na dodatek , mamy w Krakowie grobowiec , stary , kupny łod kogoś , płyta taka
kamienna stara i córa mózi , mamo, ja zaprojektuje z granitu nową płyte. A jó
jyj godam , nie ! Ta stara płyta kamniena bandzie wieczna i zabytkowa , a nowa
to tylko bandzie sia świecić ale nie bandzie godac ło hyistorii. Chyba jó
przekonałam.

[tralala33]

No i napsisałam 'pon Przygoda' a to buł maluchny dzieciuk, smutne to.

[rita100]

A tu mowam łurywecek z cmentarza Tannanberskiego
"Cmentarze i pojedyncze groby zdewastowano, pozostały jedynie zapadłe mogiły
porośnięte trawą i zielskiem oraz zmurszałe, połamane krzyże. Nawet na miejscu
dawnego obozu jenieckiego koło Królikowa pasą się krowy lub rosną zboża. Tylko
park posadzony na chwałę niemieckich zwycięstw rozrósł się wspaniale i szumi
cicho poległym, którzy tutaj znaleźli wieczny spoczynek. "

Kwesta

[tralala33]

miasta.gazeta.pl/olsztyn/1,35189,3711793.html
Znani olsztynianie, wśród nich dziennikarz Piotr Bałtroczyk, dyrektor Muzeum
Warmii i Mazur Janusz Cygański, rektor Ryszard Górecki, pisarz Erwin Kruk i
wiele innych osób, 1 listopada będą zbierać pieniądze na renowację nagrobków na
cmentarzu św. Józefa.
Kwesta trwać będzie w godz. 10-16 na wszystkich olsztyńskich cmentarzach: św.
Józefa przy ul. Rataja, św. Jakuba przy al. Wojska Polskiego, a także na wciąż
czynnych przy ul. Poprzecznej i w Dywitach. Kwestujący będzie można spotkać
przy bramach wejściowych nekropolii.

Zbiórka odbędzie się już po raz czwarty. Organizatorem akcji jest Społeczny
Komitet Ratowania Dawnych Cmentarzy na Warmii i Mazurach. Dotychczas z
zebranych środków udało się odnowić kilkadziesiąt nagrobków i krzyży na dwóch
najstarszych cmentarzach w Olsztynie - św. Jakuba i św. Józefa.

[rita100]

A chto buł pod cmentarzem ? Łu woju tak samo jek łu noju.
A zienc - żebracy, muzykanci, ksiajża , harcerze z choragiewkami i gwołt
straganów. Łu noju tlo jydna łosoba kwestowała, ale tyż ni zidziołam renowacji
grobowców. Może łone só prywatne. Nie ziym, dalej buły zaniedbane te stare , a
tyle lat tamój łaże.

[tralala33]

Nie ziam - łokropne, cołen dzień dzisiaj w łożu leża, może jutro bandzie lepsi
to eszcze puda na cmetarz. No czytam w noszem cejtunku co ludziska kwestowali.

[tralala33]

miasta.gazeta.pl/olsztyn/1,35189,3713969.html
Mieszkańcy miasta jak zwykle nie zawiedli i hojnie wrzucali do puszek datki na
naprawę zniszczonych nagrobków. Po raz pierwszy akcja przez cały dzień trwała
na wszystkich olsztyńskich nekropoliach. – piszą Magda Brzezińska i Tomasz
Kurs - My kwestowaliśmy na cmentarzu św. Józefa przy ul. Rataja. Swoją zmianę
zaczęliśmy w samo południe, puszkę przejęliśmy od aktorki Ireny Telesz i
Janusza Lorenca, kandydata na prezydenta Olsztyna. - Ludzie bardzo chętnie
wrzucają, często nawet większe nominały - dodawała nam otuchy Irena Telesz,
która kwestuje od początku istnienia akcji.

Faktycznie, olsztyniacy okazali się hojni. Większości nie trzeba było namawiać,
by zasilili szczytny cel. Wystarczyło potrząsnąć puszką i nawet jeśli ktoś
wcześniej nie planował przekazania datku, wrzucał choć symboliczną złotówkę. W
ten sposób w ciągu godziny do naszej puszki trafiły monety i banknoty od
kilkudziesięciu osób.

Wielu rodziców przekazywało mniejsze lub większe kwoty dzieciom, by te wrzuciły
je do puszki. Była wśród nich Marzena Wojtunik z Olsztyna, która przyszła z
dwoma synami na cmentarz św. Józefa po to, by pokazać im starą nekropolię. - W
ten sposób poznają historię miasta, dowiadują się, że nie zawsze było polskie.
Czytamy epitafia na nagrobkach, liczymy, ile lat kto przeżył - wyjaśnia.

[rita100]

To jest ładny i nowy zwyczaj. Takie wizyty rodziców z małymi dziećmi powinny
być częstsze. Jakoś wolę spacerować po cmentarzu bez tłumu i wybrac sobie
odpowiedniejsza pogodę niż dzisiejszą. Inny duch jest , no i może nie jest to
obowiązkiem tylko miłym spacerem. Też więcej i spokojnie można przeczytać,
kiedy tabliczki nie są pozasłaniane wielkimi kwiatami.

[tralala33]

Ale też te dwa dni są wyjątkowe - jedyne, kiedy nawet późnym wieczorem można
bez starchu pójść na cmentarz i zastać tam tak wielu ludzi. No i światełka
zniczy, niezapomniane.
Kwesta się udała, tak piszą - będzie więcej odnowionych nagrobków
"W tegorocznej kweście na ratowanie starych cmentarzy udało się zebrać 16 612
zł - tysiąc złotych więcej niż rok temu. W zbiórce brało udział 70
wolontariuszy, w tym znane osobistości życia kulturalnego i politycznego
Olsztyna. Pieniądze będą przeznaczone na renowację cmentarza św. Józefa. Kwestę
organizuje Społeczny Komitet Ratowania Cmentarzy na Warmii i Mazurach."
miasta.gazeta.pl/olsztyn/1,35189,3716244.html

[rita100]

To fejn, tyla wolontariuszy w taki dziań. A i Łolstyniacy byli hojni. Brawo.
Czy łobaczymy te remontowane nagrobki ? To łobaczym w przyszłym roku.
Dwa dni , a tego roku takie szpetne, bo atak zimy buł i ciajżko sia łaziło po
cmentarzach.

Cmentarze olsztyńskie i inne

[tralala33]

na kilku zdjęciach
www.ladymoon.eksploracja.org.pl/starec/index.htm#olszt2

[rita100]

www.ladymoon.eksploracja.org.pl/starec/cmo3_dpo.jpg
Tak , takie płotki metalowe były porozwalane. Faktycznie przypominam sobie ,
najczesciej ludzie sobie przez cmentarz skracali drogę. Faktycznie , to była
prawda. Z tego cmentarza domu na Samulowskiego była czaszka - a może to była
Belinga ? Rany, rany - a może. Były grane fugi Bacha i była ta czaszka.
Ja już nie mieszkałam w Olsztynie - to była niespodziewana moja wizyta w
Olsztynie - sama byłam w szoku, ale tak było.

[tralala33]

Co to za straszna historia?

[rita100]

Mój brat był szpiegiem niemieckim i dlatego zginął. Śledztwo umorzono.
Taka była Warmia po wojnie. Gdybym więcej wiedziała, nie doczekałabym czasu
internetu. Ale już więcej nic nie wiem. Brat uciekł do Krakowa, ale jak wrócił
do Olsztyna to spotkało go to co spotkało.

Taka była saga rodziny w Olsztynie, z której tylko ja przeżyłam.

[rita100]

Dziwne to wszystko, mysle o tym i tak mysle, że nie zdawałam sobie wcześniej
sprawy z tej histori, a jednak, a jednak , wszytsko mogło być możliwe.

[tralala33]

Straszna i matyjaszna historia a śledztwo umorzono. Tak i łu noju buła tak
historia. Jedyn mój wuj buł jegrem. Jenygo razu na kaczki sia zasadzili no
chtóś mniast kaczki jego zastrzielył. Śledztwo umorzono – a mym ziedzieli co
tyn co jego trasił to buł synok psierszego sekretarza w dużam mnieście. Nie
buło mocnych coby jego łukarać.
No myśla co ta czaszka nie buła Beliana. Coś ma sia zdowa co jego nagrobek stał
cołen cias – może potam jego przenieśli?
Tak tero biegna popatrzeć na warmijskie aleje.

[rita100]

Jó tyz tak mysle. Kedajś Ed psisał , że pełno takich czasek walało sia po
cmentarzu kiedy kopali tam mniejsca pod tymi garażami.
To były takie ciasy co kożdyj sia bał godać, a robiło sia wszystko zgodnie z
programem Partii i ZSRR. Zidzisz co tero to i ło cmentarze dbajó i szanujó i
nowet nieruchomości zwracają jeśli ma chto akt własności. No i dzisioj ni ma
tyż szpiegów. To łuż ni te ciasy.

[tralala33]

Jo, tak samo buło w Kortowie je budowali akademiki za parkiem i potam, siuła
lat potam w latach siedemdziasiontych, nowy geszeft 'Eureka'. Cołen cias
znajdowali kości i pomniki w ziemni zakopane.

[rita100]

Nie wiem cy ziesz, ale pewno ziysz co jek sia buduje to sia kopie dołki , a
potem je zakopuje twardymi materiałami i może być co pełno płyt mogło posłużyc
przy zagruzowaniu fundamentów budowli. To sia jakoś fachowo nazywa.

[rita100]

Dawniej chowano ludzi przy domach, przy drzewach w dowolnym miejscu. Tylko we
wsiach parafialnych gdzie istniały cmentarze przykościelne mieszkańcy mieli
obowiązek grzebać tam swoich zmarłych. Ale co mieli robić ludzie mieszkający
dalej, może nawet i 40 kilometrów dalej od światyni. Krewni nie chcieli
pokonywać taką długą drogę i opłacać za pochówek przykościelny. Władzą te
dalekie mogiły były solą w oku, poznawały bowiem wpływów z opłat cmentarnych.
Tak więc w roku 1749 wyszło rozporządzenie, ze wszystkie pochówki muszą być
zgłaszane w parafiach za opłatą. Pozostawiono Mazurom zwyczaje pochówków
prywatnie, ale od 1752 roku nie wolno było zakładać nowych mogił.

Pytanie.

[freemason]

Czy w Łolsztynie ocalały jeszcze jekieś stare mnieckie smętarze (abo
kierchofy), czy wciórko zostało zniszczone, jek w Gdańsku?

[rita100]

Prazie wciórko łostało zagospodarowane. Na jenam smyntarzu wyrychtowali garaże,
potam co jinszego. Eszcze jak tam mnieszkałam buły taki smentorz. Ciajsto tam
jeko dzieciuki łazilim. A wyglóndały tak: żelazne krziże, żelane łogrodzenia,
zachwaszczone, ale miały swój niepowtarzalny urok. Tero łuż pono tygo smentorza
ni mo. Ciajsto tyż na skróty łazilim z matuló bez tan smyntorz.

[gajowy555]

Jó, nie uszanowalim woli zmarłych, coby we spokoju na smyntorzu legli. We
Łolstynie za starych smyntorzy łostoł sia tlo smyntorz przy strasie Wojska
Polskiygo (kele ziaduktu, smyntorz sołdatów ruskich i francuskich na Szarych
Szeregów, smyntorz przy kościele Św. Józefa i pora zaboczonych mogił w lesie
mniejskim. A z niechtórych łostało sie tlo tyle...
schlesien.nwgw.de/foto/displayimage.php?album=269&pos=18

[rita100]

A takich pomyłek jek w Uolsztinie je ziancej w jinszych rejonach.
Taki łopoziadanie am nolazła.
Buło sobzie dwóch braci.... Ni, to ni bajka - jek psisze Arno Surmińki - buło
sobzie dwóch braci. Łurodzili sia we Francji. Jedan z nich w roku 1941 dostoł
sia do niewoli. Cołym serca zierzuł co tan drugi brat jygo wyzwoli. Nasamprzód
buł łón w łobozie niemnieckim, potam dostał sia jeko niewolnik do majątku
bauera we Prusach Wschodnich. Jygo brat Roger dostał sia, jako że wcześniej
latał na szybowcach do Murmańska zeby z tamtąd wyzwolić swojego brata i brał
udział w nalotach na Prusy Wschodnie. Chciał wylądować w Królewcu i tam naleź
swojego brata. Ale jak to na wojnie. Najpierw musiał przejść pierwszy front,
ktory równo wszystkich wyrzynał bauerów i niewolników. Armia Czerwona wybiła 28
stycznia 1945 roku siedemnastu jeńców tego gospodarstwa czekających na
wyzwolenie. Dnia 9 kwietnia 1945 roku w Królewcu odbyła się parada zwycięsców na
gruzach miasta. Roger został udekorowany medalem "Za zdobycie Kienigsberga".

"Maj 1946. W zagajniku pod Caen odsłoniecie głazu pamiątkowego ku czci ofiar
faszystowskiej przemocy. Roger razem z weteranami stoi przed niegasnącym
zniczem. Wpatruje się w granit, aż dotarł wzrokiem do rządka liter na dolnej
części głazu. Tam widnieje imię i nazwisko jego brata."

Dokładne opisanie tej sytuacji "Wypaść z gniazda" Arno Surmiński.

[rita100]

V.2.7. Cmentarnictwo

Olsztyn posiada dwa czynne cmentarze komunalne, przekazane w trwały zarząd dla
Zakładu Cmentarzy Komunalnych:

* Cmentarz Komunalny przy ul. Poprzecznej, o pow. 18ha - założony w 1962 r.
* Cmentarz Komunalny k/Dywit, o pow. 14 ha, uruchomiony 1984 roku.


W 2001 zostały zakupione nowe tereny, o pow. 34 ha, na rozbudowę Cmentarza k/Dywit.
Ponadto na terenie Olsztyna znajdują się n/w cmentarze zamknięte, wpisane do
rejestru zabytków, będące w administrowaniu Zakładu Cmentarzy Komunalnych:

* Cmentarz św. Jakuba przy ul. Wojska Polskiego,
* Cmentarz św. Józefa przy ul. Rataja,
* Cmentarz przy ul. Sielskiej,
* Cmentarz wojenny przy ul. Szarych Szeregów,
* Cmentarz wojenny przy ul. Baczewskiego.


W 2001 r. w Olsztynie zanotowano 1800 zgonów, z czego 1252 zmarłych pochowanych
zostało na olsztyńskich cmentarzach komunalnych, w tym 481 na cmentarzu przy ul.
Poprzecznej i 771 na cmentarzu k/Dywit.
Stan cmentarzy komunalnych można scharakteryzować następująco:

[rita100]

“Cmentarze wiele mówią o przeszłości.
Kto chce się dowiedzieć czegoś o historii,
musi zacząć od cmentarzy”.
- Arno Surminski

[rita100]

"Nadchodzi dzień zadumy nad marnością tego świata. Święto Zmarłych przypomina
nam, że wszystko pewnego dnia się kończy, że trzeba będzie na zawsze pożegnać
się z bliźnimi. Przypomina to święto także o tym, że tak trzeba żyć, aby po
naszej śmierci pozostał nie tylko nagrobek na cmentarzu, ale przede wszystkim
dobre wspomnienie o nas samych, o naszych czynach, o naszej dbałości o
najbliższych. Cmentarz, który odwiedzamy nie tylko z okazji tego święta ma nam
przypominać o tym wszystkim. Tam leżą prochy naszych bliskich. Cmentarz, każdy,
musi być zadbany, pielęgnowany, bo to jest świadectwo naszych dziejów,
świadectwo naszej pamięci o poprzednich pokoleniach!"
A. Kalinowski
www.dajtki.pl/cmentarz.htm

znamienne...

[freemason]

... że data zniszczenia tego cmentarza "koślońskiego" to rok 1972.
Nie można więc tej decyzji tłumaczyć powojennym szałem nienawiści do
Niemców (choć i tak nie usprawiedliwiałoby to niszczenia grobów), a
świadomą polityką wymazywania z mapy Olsztyna i Warmii śladów jej
dziedzictwa historycznego. Barbarzyństwo.

[rita100]

Mosz recht, i nikt za to nie łodpoziada, tak jek nie łodpoziada za zburzenie
zabytkowego starego eszcze niemieckiego Dworca Głównego.
I wsziści na to patrzili i media bułi grzeczne. A tero tlo szczekajó i ujadajó,
a jek trzeba to jich ni ma. Nie bulo kedy sztrasenbany zlikwidowali - nicht nie
podniusł larmo.

[rita100]

To już kolejny rok.... jak pamiętamy o błednym napisie i jak do tej pory....

[gajowy555]

rita100 napisała:

> To już kolejny rok.... jak pamiętamy o błednym napisie i jak do tej pory....

No jó, nowa władza tlo afer sznupsie, nolepsi rozporkowych. A na zycher, jek
sobzie kabza nabzić. Co jich bandó jekieś ludzkie fanaberie łobchodzić.
A dyć to Polska właśnie ...

[rita100]

A może juz zmnienili tlo mym nie ziamy.

[gajowy555]

rita100 napisała:

> A może juz zmnienili tlo mym nie ziamy.


Downo am tamój nie buł, jano sprawdzić łoddo...

[rita100]

Nie, nie je nic zmnienione. Je tak jek buło.

[gajowy555]

rita100 napisała:

> Nie, nie je nic zmnienione. Je tak jek buło.

Tak trza by do radnych napsisać, tlo łone teroz czm jinszym zajmujó sia
(referendum)...

[rita100]

Tero je nojwazniejsz coby 'szubienice' przeniść na smyntarz i na to bandó
psienióndze

juz, juz 1 listopad

[rita100]

Brok pucować graby