Rozrywka moralnie podejrzana

[meduza7]

...czyli zabawa w amatorski teatr.
Pamiętacie, jakie burze i wątpliwości rozpętały się w Mansfield Park wokół
sławetnego pomysłu wystawienia sztuki? Z jednej strony nie dziwię się zbytnio,
bo treść wybranej sztuki niezbyt była odpowiednia dla niewinnych i cnotliwych
panienek na wydaniu, ale z drugiej strony była tam też silna nuta dezaprobaty
wobec samego teatru jako takiego. O ile pamiętam, pojawiły się jakieś mętne
tłumaczenia, że rzeczą dobrą jest czytanie na głos Szekspira bądź oglądanie
przedstawień w prawdziwym teatrze, ale wystawianie sztuk po amatorsku w domu
już nie. Czy chodziło tylko o niski poziom amatorskiego przedstawienia? Czy o
naganne objawianie uczuć, nieraz burzliwych, gdy tymczasem dobrze wychowanemu
człowiekowi przystoi chłód i powściągliwość? Czy ogólnie o pewne odium
ciągnące się od wieków za teatrem - aktorzy (a zwłaszcza aktorki!) uważani
wszak byli za ludzi o bardzo wątpliwej moralności? Podobno we Francji czasów
Moliera niemożliwe było pochowanie aktora po chrześcijańsku, chyba, że przed
śmiercią zdążył się wyrzec swego zawodu. JAk wam się wydaje, skąd taka
dezaprobata?

[pom]

Właśnie czytam MP i jestem dokładnie przy tym epizodzie.:):)

[mist3]

z tego co pamiętam z moich dawnych (i powierzchownych) fascynacji historią
teatru - sam zawód aktora (a co jeszcze ważniejsze aktorki) uważany był za
nieprzyzwoity i podejrzany.
Trwało to dość długo (chyba w serialu o Helenie Modrzejewskiej pokazano, że
aktorki z definicji przeważnie traktowane były niemalże jak kobiety lekkich
obyczajów).
W związku z tym wydaje mi się, że chodzenie na sztuki w teatrze było ok - w
końcu ktoś inny wykonywał 'brudną robotę', natomiast panny na wydaniu powinny
być skromne i cnotliwe (mężatki zresztą też), w związku z tym udawanie aktorek i
wystawianie sztuk było uznawane za niemoralne, właśnie ze względu na skojarzenia
z reputacją, jaką cieszyły się prawdziwe aktorki.
Może się mylę oczywiście, ale tak jakoś mi się to kojarzy.
A już podwójnie nieprzyzwoite było wybranie takiej, a nie innej sztuki i próby
bez przyzwoitki.

[emdziejka]

> W związku z tym wydaje mi się, że chodzenie na sztuki w teatrze
było ok - w
> końcu ktoś inny wykonywał 'brudną robotę', natomiast panny na
wydaniu powinny
> być skromne i cnotliwe (mężatki zresztą też), w związku z tym
udawanie aktorek
> i
> wystawianie sztuk było uznawane za niemoralne, właśnie ze względu
na skojarzeni
> a
> z reputacją, jaką cieszyły się prawdziwe aktorki.


całkowicie mnie to przekonuje. Dodatkowo myslę, że wkraczamy na
obszar uzasadnialności konwenansów - dlaczego były takie, a nie
inne. częściowo przecież zupełnie bzdurne, np. możliwość
oddtańczenia tylko dwóch tanców z jednym partnerem, żeby nie doszło
do skandalu.

-dlaczego?
-bo tak!!!

[the_city]

Bardzo dobrze tłumaczy to Nabokov w "Wykładach o literaturze"
(książka w tej chwili trudno dostępna, ale wykład o Austen można
znaleźć w necie):

"Rozluźnienie narzucanych przez sir Thomasa rygorów zachowania i
pewne rozprzężenie, jakie nastąpiło podczas wyprawy do Southerton,
prowadzi bezpośrednio do propozycji, aby przygotować przed jego
powrotem przedstawienie jakiejś sztuki. Cały motyw sztuki w
Mansfield Park jest nadzwyczajnym pisarskim osiągnięciem. Temat
sztuki (rozdziały 12-20) rozwija się w klimacie baśniowej magii i
złowrogiego fatum.
(...)
Autorka wybrała tę sztukę nie dlatego, że uważała ją za szczególnie
niemoralną, lecz głównie dlatego, że odznacza się ona wyjątkowo
odpowiadającą jej celom obfitością ról, którymi można obdzielić
bohaterów książki. Niemniej jednak widać wyraźnie, że patrzy z
dezaprobatą na wybór młodych Bertramów i ich przyjaciół, nie tylko
dlatego, że sztuka traktuje o bękarcie, czy dlatego, że stwarza
okazję do bardziej otwartych i śmiałych kwestii i działań
dotyczących miłości cielesnej, niż byłoby to stosowne dla młodych,
szlachetnie urodzonych panien i kawalerów, ale także dlatego, że
Agata -niezależnie od szczerości jej skruchy - kochała miłością
grzeszną i urodziła bękarta, co czyni jej rolę absolutnie
nieodpowiedzialną dla niezamężnej dziewczyny.
Obiekcje te nie zostały nigdzie wyartykułowane, ale bez wątpienia
grają wielką rolę w wywołaniu u czytającej sztukę Fanny, a także,
przynajmniej na początku, u Edmunda, który uważa i sam temat, i
fabułę za gorszącą, rozterek moralnych".

www.janeausten.pl/modules.php?name=News&file=article&sid=213