Uwaga w górach - ostrzeżenie lawinowe

[madohora]

Skrajnie krytyczna sytuacja w górach. Zagrożenie lawinowe

Czwarty, skrajnie krytyczny, stopień zagrożenia lawinowego w Tatrach ogłosili wieczorem ratownicy TOPR. Zalecają oni zaniechanie wszelkich wyjść w teren wysokogórski. Od rana lawinowa czwórka obowiązuje w słowackiej części gór. Poruszanie się powyżej granicy lasu jest niemożliwe. Zagrożone są również dojścia do schronisk. Szczególnie niebezpieczne jest dojście do schroniska w Dolinie Pięciu Stawów Polskich. Pokrywa śnieżna na Kasprowym Wierchu przekracza już półtora metra, a śniegu wciąż przybywa. Sytuację lawinową pogarsza porywisty wiatr. Czwarty i najwyższy, piąty stopień zagrożenia lawinowego, ogłaszany jest w sytuacjach katastrofalnych, w których lawiny śnieżne mogą schodzić samoczynnie do miejsc zazwyczaj bezpiecznych i niszczyć schroniska, drogi, linie kolejowe oraz tereny zamieszkane.
Czwarty stopień zagrożenia lawinowego oznacza, że sytuacja w górach jest skrajnie krytyczna. Pokrywa śniegowa jest słabo utrwalona na wszystkich stromych stokach o nachyleniu 30-35 stopni. Możliwe jest samorzutne schodzenie dużych lawin, zagrażających miejscom zazwyczaj bezpiecznym. Mechaniczne wyzwolenie lawiny jest bardzo prawdopodobne już na umiarkowanie stromych stokach.
Na Słowacji czwarty stopień zagrożenia obowiązuje nie tylko w Tatrach Wysokich i Zachodnich, ale również w Niżnych Tatrach oraz w Małej i Wielkiej Fatrze. Jak informują słowaccy ratownicy górscy sytuacja na oznaczonych stokach narciarskich w górach jest bezpieczna.
Zagrożenie lawinowe określane jest w międzynarodowej, pięciostopniowej, rosnącej skali.

wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,114883,10969786,Skrajnie_krytyczna_sytuacja_w_gorach__Zagrozenie_lawinowe.html

[cusiew44]

Trudno się dziwić przy takiej pogodzie.

[madohora]

[madohora]

[madohora]

[madohora]

GÓRSKA PRZYGODA NA ŁYSICY - Nasze Miasto - 28.08.2023

[madohora]

Prognoza pogody na wrzesień 2023 w górach
Pogoda w górach, głównie w pierwszej połowie września – to przelotne opady deszczu na przemian z przejaśnieniami. Termometry wskazywać będą maksymalnie 16-19oC. Zanim wyjdziemy na szlak, trzeba pamiętać o przeciwdeszczowej kurtce i odpowiednich butach. Należy też pamiętać, że wrześniowe poranki i wieczory w górach, są dosyć rześkie, a temperatury mogą wskazywać jednocyfrowe wartości. Druga część września będzie pogodniejsza, ale za to chłodniejsza. W ciągu dnia termometry wskażą maksymalnie 11-15oC. Nie obędzie się także bez przelotnych opadów deszczu, a nawet burz.

[madohora]

Halny zdmuchnął najwyżej położoną toaletę w Tatrach. Turyści są załamani

[madohora]

GOPROWCY ZŁOŻYLI GAŁĄZKI KOSODRZEWINY NA GROBACH RATOWNIKÓW - www.tvp.pl - 01.11.2023

[madohora]

Wodospad

[cusiew44]

Taka pogoda a znowu od wczoraj szukają jakichś turystów!

[madohora]

OD ŚRODY REMONT NA ORLEJ PERCI W TATRACH - Gazeta Krakowska - 12.09.2023

[madohora]

W GÓRACH CHŁODNO I DESZCZOWO - www.tvp.pl - 08.11.2023

[balzack]

I zaś jakieś dupki poszli zimom na Babio Góra i sie stracili, cały GOPR na nogach. Czasym starczy pomyśleć. A już to co tu napisali, to zakrawo na kpina

"Zgubiła się także trójka Słowaków, którzy biwakowali w rejonie Baraniej Góry (1220 m npm) w Beskidzie Śląskim. - Poprosili nas o pomoc, bo nie do końca się orientują w terenie i nie są dostatecznie przygotowani. "

[balzack]

wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,114883,11010250,22_turystow_utknelo_w_Beskidach__Przemarznieci_czekaja.html

[madohora]

- Ratownicy GOPR dotarli już do 23-osobowej grupy turystów, która zgubiła się w partii szczytowej Babiej Góry. W znacznie poważniejszej sytuacji znalazło się jednak trzech Słowaków, którzy utknęli w śniegu na Baraniej Górze. Pomoc na skuterach ugrzęzła w śniegu.
Naczelnik grupy beskidzkiej GOPR Jerzy Siołak poinformował, że trójka Słowaków wręcz "utopiła się w śniegu". "Na szczęście mają ciepłe napoje. Niestety, nie mogą się ruszyć. Ratownicy, którzy po nich jechali utknęli w śniegu. Wysłaliśmy w ten rejon kolejnych czterech goprowców. Łącznie jest tam już 10 ratowników - powiedział.
Jerzy Siodłak powiedział, że więcej szczęścia mają turyści, którzy zabłądzili na Babiej Górze. Z 23 osobowej grupy trójka została już sprowadzona przez ratowników do schroniska na Markowych Szczawinach, a pozostali już się tam zbliżają.
- Goprowcy dotarli także do dwójki turystów, którzy również zabłądzili w rejonie Babiej Góry. Można powiedzieć, że są już bezpieczni - dodał naczelnik grupy beskidzkiej GOPR.
Warunki turystyczne w Beskidach są bardzo trudne. Widoczność w górach ograniczona jest do 500 m. W partiach szczytowych gór jest około 2 metry świeżego śniegu, wieje silny wiatr, jest bardzo ograniczona widoczność.
Na północnych stokach Babiej Góry, najwyższej góry Beskidów, oraz w żlebach obowiązuje drugi stopień zagrożenia lawinowego w pięciostopniowej rosnącej skali.

wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,114883,11010250,22_turystow_utknelo_w_Beskidach__Przemarznieci_czekaja.html

[madohora]

Mnie w takich sytuacjach zawsze przypomina się kawał o bacy, który siedzi nad przepaścią i liczy
- 123, 124, 125
Przechodzi turysta i pyta:
- Baco, a co wy tak liczycie?
- 126 - liczy baca zrzucając turystę w przepaść

[madohora]

Dla mnie brak odpowiedniego przygotowania na wycieczkę w góry, brak zdrowego rozsądku i wybieranie się w taką pogodę w jakiekolwiek góry to głupota. Chyba nie na darmo Babia Góra ma drugą nazwę a jest nią Diabla Góra (mniej oficjalna nazwa) albo Diablak.
Idąc w góry zabieramy:
1. Odpowiednie, mocne buty na grubej perforowanej podeszwie - jest zima to jeszcze ocieplone
2. Ciepłą, nieprzemakalną kurtkę
3. Termos z herbatą
4. Tabliczkę czekolady lub cukier w kostkach
5. Mapę
6. Kompas
7. Dzisiaj już niezbędny jest telefon z numerami alarmowymi
8. Doświadczenie
9. Pokorę

[madohora]

A wszystkim, którzy potrafią zrozumieć o czym mówię dedykuję

• BUDKA SUFLERA - Cien Wielkiej Gory (video)

Film ściągnięty z portalu You tube

[balzack]

Dzięki za dedykację, wiem że to twoja ulubiona

[cusiew44]

Przed chwilą przeczytałam, że ci ludzie (bo trudno ich nazwać turyści) zostali uratowanie. Takich nierozsądnych ludzi należałoby obciążyć kosztami - może by zapamiętali i na przyszłość nie robili głupot. Jestem wściekła na takich...

[cusiew44]

GOPR uratowało 27 turystów w Beskidach

wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,114883,11011422,GOPR_uratowalo_27_turystow_w_Beskidach__Dwie_osoby.html

[cusiew44]

No tak, trwają ferie, spadło trochę śniegu to ludzie głupieją. Chcą wykorzystać "każdą chwilę" nie zdając sobie sprawy z konsekwencji dla siebie i dla innych. A gdzie stary zwyczaj zgłaszania, że się gdzieś wychodzi? A z drugiej strony pamiętam jak w Karkonoszach kłóciłam się z panem w domu wczasowym, że ma sobie gdzieś zapisać, że my wybieramy się na Śnieżkę - to było też w okresie zimowym, jednak pogoda była bardziej sprzyjająca - i że wrócę o tej a o tej godzinie. Pan na mnie patrzył jak na Ufoludka. I dopiero po moim silnym nacisku i staniu nad nim odnotował to.

[madohora]

GOPR-owcy spod Babiej Góry drugi raz wyruszyli na ratunek tej samej grupie turystów. Siedem osób nie chciało w nocy wrócić do schroniska. Mimo trudnych warunków rozbili biwak niedaleko szczytu. Teraz co najmniej jedna z tych osób jest osłabiona i potrzebuje pomocy. Z powodu lekkomyślności turystów ratownicy muszą więc znowu przedzierać się przez śnieg.
Poszukiwani nie zeszli wczoraj do schroniska z pozostałymi 18 osobami. Woleli zanocować pod najwyższym - poza Tatrami - szczytem w Polsce. Nie zważali na silny wiatr i padający śnieg. Teraz potrzebują pomocy. Ratownicy mają z nimi kontakt telefoniczny. Jak szacują, dotarcie do nieodpowiedzialnych turystów może potrwać kilka godzin. Akcję ratunkową utrudnia pogoda, w dodatku wszystkie ślady po nocnej akcji już są zasypane. GOPR-owcy około północy dotarli do wszystkich turystów, którzy zaginęli w Beskidach. Trójka z nich była w poważnym stanie. To dwóch mężczyzn i kobieta, którzy zgubili się na Babiej Górze. Byli skrajnie zmęczeni i mocno wyziębieni. Nie byli już w stanie iść o własnych siłach. Jeden z mężczyzn ma odmrożenia. Ratownicy zwieźli ich na specjalnych noszach na przełęcz Krowiarki, skąd karetki zabrały ich do szpitala w Suchej Beskidzkiej. Część turystów zeszła z GOPR-owcami do schroniska na Markowych Szczawinach. Czują się dobrze. Ratownicy dotarli także do trzech turystów słowackich, którzy zgubili się na Baraniej Górze w Beskidzie Śląskim. Oni również są w dobrym stanie. Sprowadzono ich w bezpieczne miejsce. Słowaków poszukiwało łącznie 10 osób. Pierwsza szóstka, która na skuterach śnieżnych wyruszyła z pomocą, utknęła w śniegu. Wesprzeć ich w akcji musiało czterech kolejnych ratowników. Warunki turystyczne w Beskidach są bardzo trudne. Widoczność ograniczona jest do 500 m. W partiach szczytowych leży około 2 metrów świeżego śniegu, wieje silny wiatr. Na północnych stokach Babiej Góry, najwyższej góry Beskidów, oraz w żlebach obowiązuje drugi stopień zagrożenia lawinowego w pięciostopniowej rosnącej skali.

[madohora]

Brak słów!!!

[madohora]

wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,114883,11086688,Ratownicy_GOPR_dotarli_to_pieciu_wyczerpanych_turystow.html

[madohora]

Nie na to co przeczytałam powyżej BRAK MI SŁÓW!!!! "Przewodnik" - pewno żaden przewodnik, tylko ktoś z zakładu pracy - zabiera zimą w góry osoby, które nie mają doświadczenia i były w górach po raz pierwszy i to na wysokość ponad 1 300 mnpm?!!!

[balzack]

Nie stresuj się tak, na IDIOTÓW nie ma rady. Nie od dzisiaj nieodpowiedzialni ludzie chodzą po górach, bo wydaje im się, że oni są ponad to. A niestety tak nie jest. A przewodnik też jakiś głąb. Niebawem trzeba będzie bacy kupić kalkulator.

[madohora]

Nic na to nie poradzę, że się wściekam za takie rzeczy!!!!

[madohora]

Ostrzegać można a to i tak nic nie daje jak ludzie nic sobie nie robią z tego rodzaju ostrzeżeń.

[balzack]

Lawina w Tatrach porwała dwie narciarki. Ratownicy walczą o życie jednej z kobiet

wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,114883,11177990,Lawina_w_Tatrach__Dwie_osoby_sa_pod_sniegiem.html

[madohora]

polskalokalna.pl/wiadomosci/malopolskie/zakopane/news/lawina-porwala-w-tatrach-dwie-osoby,1761788,220

[balzack]

I jedna z lekkomyślnych pań zmarła. Ludziom się wydaje, że każdemu...tylko nie mnie. A baca dalej prowadzi tę statystykę.

[madohora]

Teraz już może lawiny nie zagrażają ale też należy zachować ostrożność

[madohora]

Teraz jest dobra pogoda na chodzenie po górach ale też trzeba zachować ostrożność

[madohora]

***

[madohora]

Stało się coś co nigdy nie powinno się stać w górach. Ale jak przeczytałam niektóre komentarze pod artykułem to mam włosy jak "Młody Einstein" . Po prostu mi się zjeżyły!!!

[madohora]

PIOTR HEJNO ZGINĄŁ PODCZAS WĘDRÓWKI WE FRANCUSKICH ALPACH - Gazeta - 04.01.2019

[madohora]

Nie ma się co dziwić, ponieważ temperatura wynosi minus 10 stopni, a porywy wiatru osiągały wcześniej nawet 100 km/h, wzniecając zawieję i zamieć śnieżną ograniczające widoczność do 20-30 metrów. W nocy w takich warunkach można zabłądzić, zejść ze szlaku, utknąć w śniegu i najprościej w świecie zamarznąć.

[madohora]

[madohora]

FATALNE WARUNKI NA ŻYWIECCZYŹNIE. ZABLOKOWANE DROGI - Radio Katowice - 05.01.2019

[madohora]

Z UWAGI NA POGODĘ ZAMKNIĘTO SCHRONISKO W DOLINIE KONDRATOWEJ - Interia - 05.01.2019

[madohora]

W Tatrach od czwartku obowiązuje czwarty stopień zagrożenia lawinowego. Oznacza to, że wyzwolenie lawiny jest prawdopodobne na licznych stromych stokach już przy małym, dodatkowym obciążeniu. Możliwe jest samorzutne schodzenie licznych średnich, a często również dużych lawin.

[madohora]

Takiej ilości śniegu dawno nie było. Poruszanie się bez nart skiturowych lub rakiet jest miejscami niewykonalne. Wycieczkę należy zaplanować, mnożąc czas przejścia podany na mapie przynajmniej dwukrotnie

[madohora]

Podwyższone zagrożenie lawinowe występuje również w masywie Pilska. Zsuwy i małe lawiny mogą powstać w stromych, wklęsłych formacjach terenowych w kopule szczytowej. Głównie dotyczy to małych kociołków po północnej i południowej stronie grzbietu.

[madohora]

Również w Karkonoszach obowiązuje trzeci stopień zagrożenia lawinowego. Jak powiedział w sobotę dyżurny Karkonoskiej Grupy GOPR, w związku z silnym wiatrem i utrzymującymi się opadami śniegu, sytuacja w górach jest bardzo trudna.

[madohora]

Kolejne dni to kontynuacja pochmurnej, zimowej aury. Na wschodzie będzie utrzymywał się mróz, a w regionach zachodnich temperatura wzrośnie powyżej zera. Od śniegu, deszczu ze śniegiem i deszczu nie odpoczniemy.

[madohora]

W piątek z Ciężkiego Szczytu w Tatrach zeszła sporych rozmiarów lawina. Zasypała schronisko pod Rysami po słowackiej stronie. Nikogo nie było w środku, bo zimą obiekt jest zamknięty.
Słowaccy ratownicy górscy podali na swojej stronie internetowej, że lawina miała 300 metrów szerokości i około 400 metrów długości, a jej czoło około dwa metry wysokości. Poinformowali również, że w czasie uderzenia lawiny w schronisko w środku nikogo nie było

[madohora]

Zagrożenie lawinowe w Tatrach. Na Słowacji szlaki zamknięte, w Polsce nie
Z uwagi na bezpieczeństwo i ochronę przyrody Słowacy na czas zimowy zamykają wysokogórskie szlaki w Tatrach. W Polsce ratownicy górscy i władze Tatrzańskiego Parku Narodowego jedynie odradzają wyprawy w góry podczas zagrożenia lawinowego, ale nie ma zakazu wyruszania w góry w trudnych warunkach.

[madohora]

Czwarty stopień zagrożenia lawinowego obowiązuje po polskiej stronie. Oznacza to, że lawiny mogą schodzić samorzutnie. Mimo wysokiego zagrożenia lawinowego i ostrzeżeń ratowników górskich i władz Tatrzańskiego Parku Narodowego (TPN), na niektóre szlaki wchodzą turyści - szczególnie na szlak prowadzący z Kuźnic w kierunku Kalatówek, a nawet Kasprowego Wierchu. Z ośnieżonych szlaków licznie korzystają skiturowcy

[madohora]

Ten zakaz na Słowacji jest przepisem martwym. W wielu miejscach i tak chodzą turyści, słowaccy ratownicy i tak nie są tego w stanie upilnować, co roku dochodzi do wielu wypadków, w tym śmiertelnych, więc nie daje to lepszego efektu, jeśli chodzi o bezpieczeństwo niż działania edukacyjne. Geneza wprowadzenia tego zakazu na Słowacji nie jest znana, został on wprowadzony bardzo dawno temu. Podlegamy pod inne ministerstwa. Na Słowacji gór jest więcej w stosunku do powierzchni kraju, mniej ludzi. Trudno to porównywać z polskimi Tatrami, gdzie obszar jest malutki, a ludzi którzy chcą w nie pójść, jest więcej - mówił Krzeptowski-Sabała.

[madohora]

POPRAWA WARUNKÓW W SZCZYRKU - Radio Katowice - 06.01.2019

[madohora]

OCHOTNICY GOPR PRZECHODZĄ EGZAMINY - Radio Katowice - 13.01.2019

[madohora]

[madohora]

Cmentarz wojenny nr 357 – Kamionka Mała – położony w miejscowości Kamionka Mała cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej. Jest jednym z 400 zachodniogalicyjskich cmentarzy wojennych zbudowanych przez Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie. W okręgu limanowskim cmentarzy tych jest 36.

[madohora]

Tablica informacyjna przy bramie cmentarza podaje inną liczbę – 246 żołnierzy. Większość żołnierzy pochowano bezimiennie. Wszystkie walczące tutaj armie były wielonarodowościowe. Walczyli w nich również Polacy, w różnych armiach, a więc również przeciwko sobie.

[madohora]

Gustaw Ludwig (ur. 1876 w Brnie, zm. 1952) – niemiecki architekt, kapitan pospolitego ruszenia armii austro-węgierskiej, współtwórca zespołu zachodniogalicyjskich cmentarzy wojennych.

[madohora]

Roman Frodyma to przewodnik beskidzki, strażnik przyrody, przodownik turystyki pieszej i górskiej. Został członkiem Krośnieńskiego Klubu Ludzi Odważnych, gdy uratował z tonącego samochodu dwoje ludzi.

[madohora]

Laskowa Góra jest w większości porośnięta lasem, ale w niektórych jej miejscach wysoko, aż pod sam grzbiet wcinają się pola uprawne miejscowości Młynne i Laskowa. Południowymi podnóżami Laskowej Góry, wzdłuż doliny Łososiny biegnie droga Młynne – Łososina Dolna

[madohora]

Przez Kobyłę prowadzi żółty szlak turystyczny na Łopusze Wschodnie. Góra warta jest zwiedzenia. Z otwartych przestrzeni jej stoków (pola uprawne i osiedla Kamionki Małej i Rozdziela) rozciąga się szeroka panorama widokowa. Oprócz cmentarza wojennego warto zobaczyć także liczne figury i kapliczki wykonane przez miejscowych twórców ludowych. Znajdują się przy drogach i osiedlach rozrzuconych na stokach Kobylej Góry

[madohora]

Kościół św. Marii Magdaleny to budowla orientowana, jednonawowa, zbudowana z drewna. Starsza część kościoła, a więc nawa i wielobocznie zamknięte prezbiterium wykonane są według zasad konstrukcji zrębowej. Czworoboczna wieża z niewielkim pięterkiem dzwonowym, wykonana jest jako konstrukcja słupowa i szalowana deskami. Przylegają do niej dwie przybudówki oraz kruchta ze szczytem w kształcie oślego grzbietu. Całość przykrywa gontowy dach, zwieńczony wieżyczką na sygnaturkę. Wieżę wieńczy baniasty hełm z latarnią, również wykonany z gontu

[madohora]

Grupa Ukrzyżowania na belce tęczowej, na którą składa się XVII-wieczny barokowy krucyfiks oraz wycięte z deski postacie Matki Bożej i św. Jana

[madohora]

Kościół św. Wojciecha w Kąclowej – rzymskokatolicki dawny kościół parafialny pw. św. Wojciecha, wybudowany w latach 1926-29, znajdujący się w Kąclowej.

[madohora]

[madohora]

Od roku 1906 poza uczestnictwem w zespole Józefa Dziekońskiego podjął własną pracę, projektując i realizując kościoły, m.in. w Limanowej (1909, realizacja 1910–1918), Mąkoszynie (1914), Książnicy (1914), Kąclowej (1926–1929), św. Szczepana w Krakowie (1926), Siedlcu k. Łęczycy (1927), Bystrzycy (1932–1935), Wysowej (1936–1939), Matki Bożej Różańcowej na Bródnie w Warszawie (1937), Kaplicy na Podjaworzu w parafii Grybów (po 1945), szkoły i budynki użyteczności publicznej, w tym m.in. Gmach Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w Warszawie przy alei Szucha 25 (1927–1930), Izbę Przemysłowo-Handlową przy ul. Wiejskiej 10 (1929). Był autorem projektu odbudowy budynku Banku Handlowego przy ul. Czackiego (1947–1949). Zaprojektował też budynki mieszkalne, m.in. w Warszawie przy ul. Lwowskiej 10, Szpitalnej 4, Wiejskiej 18, Narbutta 7, zespół domów na ul. Raszyńskiej oraz kamienicę przy ul. Puławskiej 26/26a.

[madohora]

Uroczystość patronalna obchodzona jest 14 stycznia (według starego stylu 1 stycznia).
Cerkiew została wpisana do rejestru zabytków 20 czerwca 1994 pod nr A-747

[madohora]

[madohora]

Po wysiedleniu części mieszkańców na Ukrainę, cerkiew została przeznaczona na Dom Gromadzki, później rozebrana. Materiał z rozbiórki trafił w kilka miejsc. Według różnych źródeł, przeznaczono go na rozbudowę szkół w Królowej Górnej i Polskiej, remont dzwonnicy cerkwi w Bogusz a elementy kamienne z cerkwi przywłaszczył sobie ówczesny przewodniczący Rady Gminy.

[madohora]

W ramach wycieczki naukowej odwiedzili cerkiew w sierpniu 1889 r. studenci Stanisław Wyspiański i Józef Mehofer, gdzie sporządzili szkic cerkwi oraz rysunki ikon Mandylionu i Narodzenia Bogurodzicy. Wyspiański brał też udział w naradach z księdzem i Łemkami nad kształtem artystycznym nowego ikonostasu do cerkwi

[madohora]

Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Krużlowej Wyżnej – rzymskokatolicki dawny kościół parafialny pw. Najświętszej Maryi Panny, wybudowany w 1520, znajdujący się w Krużlowej Wyżnej

[madohora]

Najcenniejsze wyposażenie kościoła:

Ołtarz główny późnobarokowy z pierwszej poł. XVIII w. z otoczonym miejscowym kultem obrazem Veraicon (wizerunek Chrystusa) kopią obrazu z kościoła farnego w Nowym Sączu z pierwszej poł. XVI w.

[madohora]

[madohora]

Madonna ukazana jest tutaj jako Matka Zbawiciela i Druga Ewa, co wiąże się ze sporami teologów dotyczącymi udziału Maryi w zbawieniu ludzkości. Częstokroć w literaturze Madonna z Krużlowej jest kojarzona z występującym około 1400 roku typem ikonograficznym Matki Boskiej z Dzieciątkiem określanym mianem Pięknej Madonny, charakterystycznym dla stylu pięknego, głównie ze względu na wysokie walory artystyczne, liryzm, dworską elegancję, daleko idącą idealizację postaci. Dzieło to jednak posiada kilka cech odróżniających od figur w typie Pięknej Madonny; nie jest wykonane z kamienia i opracowane pełnoplastycznie, ponadto nie jest autonomiczną rzeźbą o charakterze kultowym, lecz tworzyła niegdyś element większego założenia, najprawdopodobniej retabulum ołtarzowego.

[madohora]

W 1958 była Madonna w Gandawie (Belgia) na EXPO, gdzie zdobyła złoty medal na wystawie "Złoty wiek miast średniowiecznej Europy".
W 1961 roku wyjechała do Bordeaux (Francja).

[madohora]

Krynica-Zdrój, do 2002 Krynica, miasto w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, na pograniczu Beskidu Sądeckiego i Beskidu Niskiego, nad Kryniczanką oraz jej dopływami Palenicą i Czarnym Potokiem, w Popradzkim Parku Krajobrazowym.

[madohora]

Po I wojnie światowej uzdrowisko przejęły władze polskie. Odrestaurowano wtedy część obiektów i wybudowano wiele nowych np. Nowe Łazienki Mineralne, pensjonat Lwigród, Nowy Dom Zdrojowy. Zbudowano też schronisko na Jaworzynie Krynickiej i kolejkę na Górę Parkową, stadion zimowy oraz tor saneczkowy. Krynica-Zdrój stała się również ośrodkiem sportów zimowych, odbyły się tu m.in. Mistrzostwa Europy w saneczkarstwie i Mistrzostwa Świata w hokeju na lodzie. W 1919 roku na wczasy lub leczenie przybyło do Krynicy 10 tysięcy osób, a w 1938 roku liczba ta wzrosła do 40 tysięcy rocznie. Druga wojna światowa i okres okupacji przerwały rozwój uzdrowiska. Po wojnie nastąpiła rozbudowa kurortu, powstały nowe sanatoria branżowe, efektowny zakład przyrodoleczniczy, Pijalnia Główna z salą koncertową, korty tenisowe, boiska. Krynica-Zdrój stała się największym kurortem w zespole uzdrowisk krynicko-popradzkich.

[madohora]

W wyniku rozwoju Krynicy jako miejscowości uzdrowiskowej zaczęło napływać coraz więcej ludzi wyznania rzymskokatolickiego. Dla nich to i dla mieszkańców miasta wybudowano kościół w latach 1863-64 w parku na Dietlówce według projektu Feliksa Księżarskiego, architekta, który wsławił się budową Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Kościół ten, pw. Przemienienia Pańskiego, został konsekrowany przez ks. Józefa Emanuela Matuzińskiego, proboszcza ze Starego Sącza. Po wybudowaniu nowego kościoła w 1892 świątynia straciła na znaczeniu i została zamknięta. Dopiero na prośbę gości i kuracjuszy wznowiono odprawianie nabożeństw w soboty w okresie letnim. Kościół był kilkakrotnie remontowany w końcu XIX w. W 1991 pożar strawił kopułę, którą odbudowano w 1993.

[madohora]

[madohora]

W 1995 w budynku otwarto Muzeum Nikifora, co zostało uznane za największe wydarzenie roku w muzealnictwie

[madohora]

Poza ekspozycją stałą organizowane są wystawy wybitnych artystów z kręgu sztuki naiwnej, ludowej i art brut. Ponadto w muzeum odbywają się koncerty, konferencje, spotkania autorskie oraz wykłady i lekcje muzealne

[madohora]

Nikifor żył samotnie, w nędzy, przez większość życia będąc uważanym za niepełnosprawnego intelektualnie. Mówił bełkotliwie i niewyraźnie. Był pochłonięty pasją malarską. Pod koniec życia został doceniony i uznany na świecie za wybitnego malarza prymitywistę.

[madohora]

Największy zbiór obrazów i rysunków Nikifora znajduje się w Muzeum Okręgowym w Nowym Sączu. Kilkanaście prac trafiło do zbiorów Muzeum Szlachty Mazowieckiej w Ciechanowie.

[madohora]

Nikifor Krynicki został pochowany na Starym Cmentarzu w Krynicy-Zdroju. Na jego grobie znajdują się obecnie dwa napisy: „Никифор Єпіфан Дровняк” („Nykyfor Jepifan Drowniak”) i „Nikifor Krynicki”.

[madohora]

W 40. rocznicę śmierci Nikifora Krynickiego odsłonięto na frontonie budynku Domu Pomocy Społecznej w Foluszu tablicę upamiętniającą artystę (2008). Autorem płaskorzeźby jest Bogdan Samborski, rzeźbiarz z Jasła

[madohora]

NIKIFOR

[madohora]

Nie wiadomo, skąd wzięło się jego imię czy też przezwisko (oryginalnie brzmiało ono prawdopodobnie Netyfor), w każdym razie używał go od najmłodszych lat. Przez długi czas posługiwał się wyłącznie tym imieniem. Dopiero w 1963 roku urzędowo nadano mu nazwisko "Krynicki", co stanowiło przypieczętowanie administracyjnej normalizacji jego statusu (jednocześnie od władz Krynicy otrzymał mieszkanie). Natomiast w 2003 roku sąd w Muszynie rozstrzygnął, że prawdziwe imię i nazwisko Nikifora to: Epifaniusz (Epifan) Drowniak.

[madohora]

Dopiero w latach 50., a zwłaszcza w 60. jego pozycja jako artysty zaczęła wzrastać (chociaż jeszcze z lat 50. zachował się ilustrowany list żebraczy, w którym malarz prosił o "kawałek płótna czy też jedzenie czy pieniądze" i oferował do sprzedaży swoje "obrazki", za które żądał, jak przejmująco pisał, "bardzo tanio, aby tylko żyć"). Stopniowo jednak osiągnął popularność, przede wszystkim dzięki powtórnemu odkryciu - przez małżeństwo Ellę i Andrzeja Banachów. Banachowie nie tylko publikowali poświęcone mu artykuły i książki (pierwsza - "Nikifor, mistrz z Krynicy" Andrzeja Banacha - ukazała się już w 1957 roku), organizowali wystawy, ale również często odwiedzali go i zapraszali do siebie, opiekowali się nim, służąc pomocą w trudach codziennej egzystencji (losy tej znajomości oraz losy zabiegów o sławę malarza opisali w książce "Historia o Nikiforze", wznowienie 2004 rok).
Przełomowym momentem dla międzynarodowej kariery Nikifora stała się pierwsza indywidualna wystawa w galerii Diny Vierny w Paryżu, w kwietniu 1959 r. Dała ona początek wielu następnym ekspozycjom malarstwa Nikifora na całym świecie.
Najważniejsza w Polsce, retrospektywna wystawa twórczości Nikifora, miała miejsce w 1967 r. w warszawskiej "Zachęcie".
Wkrótce też został honorowym członkiem Związku Polskich Artystów Plastyków. Kuracjusze zaczęli chętnie kupować obrazki, dzięki czemu poprawiła się jego sytuacja materialna. Popularność, jaką się wtedy cieszył nie wpłynęła jednak w żaden sposób na zmianę jego stylu życia. Nikifor, dopóki starczyło mu sił, przemierzał codziennie Krynicę w drodze "do pracy" tak jak robił to niezmiennie przez całe swoje życie.

[madohora]

Krynickiego (Epifaniusza Drowniaka) w 40. rocznicę jego śmierci odsłonięto wczoraj na frontonie budynku Domu Pomocy Społecznej w Foluszu (powiat jasielski). Wcześniej mieścił się tam szpital dla chorych na gruźlicę. Artysta, zaliczany do najwybitniejszych na świecie malarzy prymitywistów, zmarł tam 10 października 1968 r. Fundatorem tablicy jest powiat jasielski, a inicjatorem upamiętnienia Nikifora był jeden z radnych powiatu jasielskiego, przewodnik tatrzański Mariusz Sepioł. - W jego twórczości fascynuje mnie przede wszystkim to, że artysta mając kilkanaście kolorowych kredek, był w stanie wyczarować niesamowite, barwne rzeczy. Potrafił to zrobić, bo więcej widział niż inni. Autorem płaskorzeźby jest Bogdan Samborski, artysta rzeźbiarz z Jasła. Nie wiadomo, jak długo malarz przebywał w szpitalu chorych na gruźlicę w Foluszu. Zachował się po nim tutaj zaledwie jeden obraz. Otrzymała go od Nikifora, pacjenta szpitala w Foluszu, była pracownica DPS. Zawiera adnotację malarza: "Trzymaj tą pracę, bo za kilkanaście lat otrzymasz za nią pieniądze". (BH)

[madohora]

Od władz Krynicy dostał dowód osobisty i paszport na nazwisko Nikifor Krynicki. W dokumentach zapisano fikcyjną datę urodzenia i nieprawdzie imiona rodziców.

[madohora]

Nikifor zwany Krynickim; (właśc. Epifaniusz Drowniak) urodził się w 1895 roku w Krynicy-Zdrój, zmarł w 1968 tamże. Samouk, zaliczany do grona najwybitniejszych na świecie malarzy tzw. naiwnych, prymitywistów.

[madohora]

Najwcześniejsze zachowane prace Nikifora pochodzą sprzed 1920 roku. Jest wśród nich wiele takich, które uwidaczniają trud doskonalenia umiejętności przyszłego artysty. Jak pisał Tadeusz Szczepanek:

[madohora]

Dorobek Nikifora liczy kilkadziesiąt tysięcy prac. Najwybitniejsze – zdaniem znawców – pochodzą z lat 20.– 30. Wtedy określił zarówno swoje zainteresowania ikonograficzne, jak estetyczne. Znaczną ilość swoich dzieł rozdał bądź sprzedał za przysłowiowe grosze, w latach największej biedy. Jego talent odkrył ukraiński malarz, Roman Turyn. Był on również pierwszym zbieraczem akwarelowych kompozycji Nikifora (kolekcja, którą zgromadził, obejmowała blisko dwieście prac). Będąc w Paryżu, pokazał je przebywającym tam członkom Komitetu Paryskiego, z którymi łączyła go przyjaźń. Kapiści byli zachwyceni. Próbowali doprowadzić do indywidualnej wystawy prac Nikifora w Paryżu, ale zamiar ten nie powiódł się. Część "obrazków" włączono jednak do zbiorowej ekspozycji malarzy lwowskich i przedstawicieli École de Paris, przygotowanej przez lwowskie Ukraińskie Muzeum Narodowe w 1932 roku. Piórem aprobatę kapistów dla tej twórczości wyraził sympatyzujący z nimi Jerzy Wolff, autor pierwszej publikacji na temat krynickiego samouka ("Arkady" 1938, nr 3). Pisał on:

[madohora]

Stopniowo jednak osiągnął popularność, przede wszystkim dzięki powtórnemu odkryciu - przez małżeństwo Ellę i Andrzeja Banachów. Banachowie nie tylko publikowali poświęcone mu artykuły i książki (pierwsza - "Nikifor, mistrz z Krynicy" Andrzeja Banacha - ukazała się już w 1957 roku), organizowali wystawy, ale również często odwiedzali go i zapraszali do siebie, opiekowali się nim, służąc pomocą w trudach codziennej egzystencji (losy tej znajomości oraz losy zabiegów o sławę malarza opisali w książce "Historia o Nikiforze", wznowienie 2004). Oddanym (z czasem prawnym) opiekunem malarza, towarzyszącym mu od początku lat 60. w codziennym życiu, stał się także zmarły niedawno Marian Włosiński - również malarz, który jednak poświęcił swoją twórczość, podobnie jak swoje życie, Nikiforowi (uważał go za geniusza).

[madohora]

Nigdy nie przeżyłem większych emocji od tych, które wzbudziły we mnie jego obrazy oglądane na żywo. Pierwszy raz zobaczyłem je [...] w 1965 roku. [...] Próbowałem wtedy rysować architekturę, ale dopiero jak zobaczyłem tę wystawę, wiedziałem od razu, jak trzeba to robić. [...] Był skończonym malarzem, wspaniałym, głębokim, podchodził do malowania jak mistrzowie renesansu, klasycznie uczciwie. [...] Wszystko, co malował, jest ZOBACZONE. A potem to zobaczone tasowało się w jego pamięci, wyobraźni, swobodnie. On wyzwalał się wspaniale z przymusu rzeczywistości i kreował obraz, świat, własną ich strukturę. Opowiadał siebie, malował swój kosmos".

[madohora]

[madohora]

[madohora]

Architektura świątyni nawiązuje do cerkwi staroruskich rzadko spotykanych na Łemkowszczyźnie. Jest to cerkiew drewniana konstrukcji zrębowej, orientowana, trójdzielna: na planie trzech kwadratów: nawa, prezbiterium i babiniec. Dach: czterospadowy nad nawą, a kalenicowy nad babińcem i prezbiterium. Dach zwieńczony trzema ośmiobocznymi kopułami, największą w środku, zakończonymi kutymi krzyżami. Pokryty blachą. Ściany oszalowane pionowo z listwowaniem.

[madohora]

W pobliżu dzwonnicy znajdują się resztki cmentarza przycerkiewnego, na którym zachował się okazały nagrobek Marii Roberty z Jackowskich Kislinger, zmarłej w 1881 r. oraz kilka nagrobków bruśnieńskich lub ich fragmentów.

[madohora]

Wewnątrz ściany obite deskami, bez polichromii. Brak ikonostasu. Za współczesnym stołem ołtarzowym stoi dawny ołtarz główny. Z dawnego wyposażenia zachowały się dwa małe ołtarzyki boczne z XIX w. i drewniane ławki, z których każda następna jest wyższa od poprzedniej.

[madohora]

Cerkiew pod wezwaniem św. Łukasza – prawosławna cerkiew parafialna w Kunkowej. Należy do dekanatu Gorlice diecezji przemysko-gorlickiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.

[madohora]

Budowla drewniana konstrukcji zrębowej, orientowana, trójdzielna. Prezbiterium zamknięte trójbocznie z zakrystią od północy, nawa najszersza, zachodnia część babińca otoczona słupami wieży. Wieża konstrukcji słupowo-ramowej o pochyłych ścianach, z nadwieszoną izbicą. Dachy blaszane; nad nawą namiotowy, nad prezbiterium kalenicowy wielopołaciowy, obydwa w dolnej części łamane. Nad wsch. częścią babińca dwuspadowy. Wszystkie części zwieńczone baniastymi hełmami z pseudolatarnia, makowica i żelaznym krzyżem, umieszczonymi optycznie na linii opadającej od wieży do babińca.

[madohora]

Pierwsza cerkiew w Uściu Gorlickim powstała ok. 1539 jako siedziba parafii prawosławnej. W 1691 parafia ta przyjęła unię brzeską i nowa świątynia, wybudowana w 1786, była już cerkwią greckokatolicką. Zbudowano ją ze środków własnych parafii. Wykonawcą był Stefan Król z Ługu. Poważny remont wykonano w XIX w. podczas którego przypuszczalnie dobudowano zakrystię.

[madohora]

Z ikonostasu, jaki znajdował się w pierwszej tutejszej świątyni zachowała się ikona św. Paraskewy, obecnie znajdująca się w Muzeum Historycznym w Sanoku.

[madohora]

Cerkiew była wielokrotnie odnawiana. Remonty korpusu przeprowadzono w latach 1811, 1904, 1967 oraz w latach 90. XX wieku, zaś remonty wieży – w latach 1863, 1911, 1928, 1967 oraz w latach 90. XX wieku. W 2011 r. wykonano czyszczenie pokrycia gontowego całej cerkwi.

[madohora]

Wewnętrzne ściany zdobi polichromia architektoniczna i figuralna wykonana przez polskiego malarza Michała Bogdańskiego w 1904 roku. Malowidła na ścianach imitują marmurowe kolumny i gzymsy. Na uskokach kopuły nad nawą widnieją anioły, zaś powyżej scena Przemienienia Pańskiego oraz przedstawienia ewangelistów. Na stropie babińca znajduje się malowidło Opieki Bogurodzicy. Na ścianach obok ikonostasu widnieją malowidła przedstawiające św. Olgę i św. Włodzimierza. Zachodnią część nawy oraz ściany babińca obiega chór muzyczny z nietypową, rzeźbioną arkadowo balustradą, na której znajduje się kilka chorągwi procesyjnych. Pozostałe chorągwie oraz XIX-wieczny, dwustronnie malowany krzyż procesyjny znajdują się w babińcu.

[madohora]

Cerkiew zbudowano w 2. poł. XVII w., wg tradycji w 1700 r. Mylący jest napis na ścianie nawy, wykonany w 1904 r. przez Michała Bogdańskiego, sugerujący oddanie cerkwi do użytku w 1811 r. Obecną wieżę dobudowano w 1743 r., może to być najstarsza zachowana wieża cerkwi łemkowskiej. Cerkiew przechodziła remonty latach 1811, 1904, 1967 i w latach 90. XX w. a wieża w latach 1863, 1911, 1928, 1967 oraz w latach 90. XX w..

[madohora]

Między nawą a prezbiterium ikonostas z 1904 r. Wykonali go dwaj przyjaciele, Polacy - Michał Bogdański z Jaślisk (ikony) i Andrzej Szajna z Rymanowa (snycerka). Jest to - typowy na Łemkowszczyźnie - ikonostas czterorzędowy. Pierwszy rząd to carskie wrota, para wrót diakońskich i standardowy zestaw ikon namiestnych (od lewej): św. Mikołaj, M.B. z Dzieciątkiem, Chrystus Nauczający oraz ikona chramowa, czyli patron cerkwi (tutaj św. Paraskewia). Carskie wrota ozdobione bogatą dekoracją snycerska z motywem winnej latorośli. Na wrotach medaliony z wizerunkami czterech Ewangelistów. Na wrotach diakońskich postaci diakonów Szczepana i Wawrzyńca. W drugim rzędzie pośrodku Ostatnia Wieczerza, po lewej i prawej po sześć ikon świątecznych (prazdników), zgrupowanych parami, ułożonych w kolejności ich występowania w roku liturgicznym. Trzeci rząd, to Deesis. Pośrodku Chrystus Pantokrator, po bokach po sześciu apostołów, po dwóch na wspólnym podobraziu. Przy Chrystusie brak typowych dla podkarpackich cerkwi postaci Marii i Jana. W czwartym, najwyższym rzędzie medaliony z postaciami królów i proroków (po dwóch w medalionie) starotestamentowych, z wyobrażeniem Boga Ojca pośrodku. Ikonostas wieńczy krucyfiks, adorowany przez dwa anioły, stanowiące fragment polichromii na ścianie. Ikony rozdzielone są bogatą, złocona snycerką, w postaci kolumn, rozet, gzymsów oraz motywów wici roślinnych.

[madohora]

Taka forma przybudówki występuje także przy wieżach dawnych cerkwi łemkowskich. Przykładem może być cerkiew w Piorunce. W konstrukcji tej cerkwi zwraca uwagę ciekawy szczegół. Wieża ma wyjątkowo pochyłe ściany, co sprawia, że szerokość wieży u podstawy – łącznie z zachatą – jest równa szerokości nawy.

[madohora]

Kde šumí erné bory —,
kde strmí krásné hory,
kde pov stí je mnohých kolébka,
kde písní zní ti každá v tévka,
to m j je rodný — milý kraj,
mé všechno zde — m j zlatý ráj!
Kde v ku ku d ev nou se vichr vzpírá,
tam zrak m j z dálných kraj asto zírá,
tam všechna n ha -touha života-------
zde zírávala otce - matky dobrota,
sem tíhne duše v rodný kraj,
bych znovu — znovu shlédl sv ta ráj!
Zde šumí erné bory,
zde strmí ty mé hory,
zde pov stí je mnohých kolébka,
zde písní zní mi každá v tévka;
hle, zde m j rodný milý kraj,
mé všechno zde — m j zlatý ráj!

[madohora]

RASKOVICKÉ ZV STI.
,,Va í!" a kon mžik jen uz el d d,
s nímž cizák-rejtar hrab cího pána
tak poddaného vítá cháma :
Vzdych’ sta ík : ,,Kých nových rejíarských nám nese
b d !"
A kon sn hobílá p na již kypí zámku ve nádvo í.
,,Vám ,,jasná" vrchnost milostiv sd luje,
že s jitra kuryp ním k vám poddanc m se snižuje.
Nechf k uvítání vrchnosti vás všechny zítra shlédne
pan komo í! "
Však zpod Lysé t žké zprávy sten !
Rejtar cizáckých p e etný sbor
s Ondrášem o Lysou krvavý prý vede spor —
(tím hrab Pražma zloby jeho aspo na as
v Raškovicích ušet en)
A d ív než kury zp v zn l nádvo ím
bezpe n si hoví vrchnost v zámku komnat chladu
a mnohou poddanskou své pro bezpe í radu
udílí, mní, v rných poddaných se obklopuje cimbu ím.
Slunce zlatolesklý pás vnik’ Ondrášovy mezi lesy
a s ním se mísí drahocenný krve mok
cizák , jichž Ondra (jak v ,,panském" srn) schy do
nastražených ok ;
(to tajemn dnes šumí bor i zlatostkvoucí pás tam
mezi v esy),
,,Ba, neh ejte si ,,páni" slezským s Ondrou nikdy víc!
A nyní, kamarádi, Pražmu navštívíme v zámku
Raškovic !"
Den ješt nepronikl ranních z mrak ,
m l Ondráš zámek, cesty v kol svými zajišt ny
d ív, nežli zámku vítaly ho panské st ny,
a ,,milostivé" vrchnosti se zjevil zraku.
Však Pražma ve vzpomínkách chabý ;
lip poznává jej — milce — ,,paní"
a zlato, st íbro mizí hrab nce již z dlaní —
(vždy poznala by Ondru mezi tisíci a sedmi raby !)
Mžik po hrab nce, zp t ke hrab ti Ondra ozbrojený
po uši —.
Co tají pohledy ty vzájemné — nev domý hrab netuší.
,,Zde p ináším vám, hrab , zprávu,
Ondráš-zboj sám odevzdal se právu !
T í v cí spln ní jsem pouze slíbil vaším slovem jemu
p ed smríí - —-
(d ív než katova ho opra uškrtí . . )
,,Nuž eho, mluv, se dožaduje rab ten zbujný,
by v brzku oprátkou se zalesk jemu et z kujný !"
,,Chce Ondra dukát sto odm ny,
z Hukvald mu otce propustiti,
Prchlík, komo í a Franci mají býti sbiti —
— tó vykonat jsem slíbil bez zm ny!"
Zle rozk ikl se Pražma hrab !
A h e asi ješt ádil, zlostil,
zv d v, koho že byl p i hostin hostil, 9
(vždy zmocniti se mohl Ondry hrav !)
Le komo ích i Franc notné sbití
nemohl již hrab nikdy smýti;
Hukvaldy a sto dukát k tomu
výsm ch p ineslo jen hrab címu domu.

[madohora]

Dobratice, Dobratice -,
d vuchy jak b ízky p nkne
synci jak fy svice!
Kostelí ku dobra ický,
u teje se sejdem šicky —
a hospodo Sob ina,
uchovej num tež vína,
by i synk inych více
v lásce m li Dobratice!

[madohora]

DZIECKO NAD PRZEPAŚCIĄ W GÓRACH STOŁOWYCH - www.o2.pl - 19.08.2023

[madohora]

[madohora]

V údolí krásném — věnčeném bory,
kde k nebi slavně tyčí se bory,
kde jásot pěvců křídlatýcb,
velebou vzácných — bohatých,
tak slavně z lesa dumou splývá —------
tam rodné město mé se skrývá.
V něm láskou srdce zaťuká,
div slastí při tom nepuká
a táhne ho tam k rodné chatě,
byť chudá byla na svém Šatě.
Tam u kolébky milé Častokráte
učila mě matka žvatlat slovo zlaté
a s ním též i druhé — stejně krásné třetí —
tak učil jsem se mateřské své řeči.
Ji učil jsem se milovat a ctít,
ji za největší poklad v světě mít,
bych nikdy ve svém životě
neklesl v náruč cizotě.
Tam ztrávil jsem svůj dětský, zlatý věk,
odtamtud bral se v Široširý svět,
a při odchodu z mé rodné, zlaté chaty
ty hory za svědky mnou byly vzaty,
že nikdy v dálné cizině
se neodcizím otčině.

[madohora]

fi už V pytli podkověnký
na vraníka složili
a jak přelud v okamžiku
kovář s jezdcem na vraníku
všem se z očí ztratili.
Stojí bota Cantorije
plna tajů, plna dum,
sterou zvěstí opředená
jako v snění ponořená
tiše pne se k nebesům.
Dojel na ni koník vraný,
zadupotal podkovou,
rozstoupla se bora celá,
jezdce rázem obestřela
neproniklou temnotou.
Ťenkrát oni bobatýři
z Cantorie vyjdou ven,
tenkrát vítězné své meče
do té hrůzné zvednou seče
na krvavý soudný den.
R vše Škůdce a vše vrahy
zhubí mocnou zbraní svou
a svit nových, lepších časů
vzplane plný třpytu, jasu
nad Slezanů otčinou. — —
Nuže, kovář do kování
připravil se ve spěchu,
přiměřoval, přistruboval,
přikovával, nasazoval,
nedopřál si oddechu.
Výkřik’ kovář a jakvzkřiknul
silný svit kol náhle vzplál
a uprostřed na nádvoří,
mezi jezdci, mezi oři
udivený kovář stál.
Tři sta ořů po nádvoří,
bělouši i vraníci
a na koních jako z žuly
nehybně se v zbroji pnuli
vojínové mlčící.
Našich slezských bobatýrů
nezdolná to družina,
Čeká tuto v plné zbroji,
Časů věcném na orloji
až jí vzejde hodina.
Rž ty rodné slezské luby
požár války zaplaví,
až ty Šiky slezských synů
vzplanou hrdě za otcinu
v zápas slední, krvavý.
R ty tuky a ty zvuky,
boj, jak kolem hlučely! .
jako když to zlaté mládí
v hospodě se rozdovádí
při muzice v neděli !
Hle posiez — dokováno !
Rozstoupla se hora v mžik,
v prázdný pytel vůdce páže
kovářovi smetí báze:
•To za práci přijmi v dík !«
Rte kovář rozehřál se :
•I ty kuno! * zaboří,
«Za mou práci v potu, chvatu
pytel smetí dáváš k platu? —
Jen si plat svůj uspoři!'
R už smetí z pytle sype,
z Cantorije prchá ven,
v neustálém hubování
letí domů horou, strání
nespokojen, rozezlen.
Rž kol bitvy zhoubné moře
sevře statný jejich Šik
a kol vrahů záŠtiplný,
jako jekot dravé vlny,
vítězný se vznese ryk.
Hodí pytel do kovárny,
ale ký to náhlý svit? —
Ze dna pytle — matko svata ! —
vytrousí se hrstka zlata,
jeden skvoucí, smavý třpyt!

[madohora]

V březnu vítr z břízy fouká.
V březnu prach co zlato a stříbro, ale sníh
bývá pro obilí jed.
Březen bez vody, duben bez trávy.
Lépe býti od hada uštknuta, nežli v březnu
od slunce ožehnuta.
Přijde mařec, zemře stařec.
Když pluh zemi ryje, zima ještě' žije.
Hříbě, štěně a dítě březnové dobré bývají.
Tomu zisk jde neomylně, kdo vzdělává roli
pilně.
Ono pole dobře rodí, po kterém hospodář chodí.
Kdo k poli přihlíží, má také v díži.
Úrodná jest země, kterou hospodář tluče.
Chceš-li s pole brati, musíš na ně dáti.
Brázda hluboká, sláma vysoká.
Pot, chlebu první vláha.
Hnůj na dvoře, zlato na poli.
Sláma polí máma; neřád hrabej pořád, mech
— ten nech.
Sv. Evdokeje ještě psa po uši zavěje.
Na sv. Řehoře plove led do moře.
Na sv. Řehoře každý sedlák lenoch, který
neoře.
Na sv. Alekseje s hor se voda leje.
Jaro zvěstuje Zvěstování, ale zimu ještě
nevyhání.
Na den Zvěstování P. Marie déšť — rodí se rež.
Jaro krásné, všem tvorům spasné.
Jaro nám otec i máti, kdo nesel, nebude
mu zráti.
Jaro přízeň a léto trýzeň.
iMrzne-li na den 40 mučedníků, mrzne ještě
40 dní.
V kožichu sij jařinu, v košili oziminu.
Ženská chuť, panská láska a březnové počasí,
to vždy nestálé.

[madohora]

V červenci do košile rozdej se, a v prosinci
po uši oděj se.
Červenec, srpen, září muka, ale potom bude
mouka.
V červenci volá křepelka na žence do pole:
»Pojďte žít, pojďte žít, dostanete pět peněz,
pět peněz!«
Ženci na pole, včely s pole.
Sv. Prokop kořen nakop. Také se říká: Sv. Vít,
kořen štíp, sv. Petr ten to natrh, sv. Prokop
kořen dokop, sv. Markyta vede žence do žita.
Jest pověra, že v den sv. Prokopa sedm se lidí
utopí, sedm oběsí, sedm zasype atd. (Mož-
ná, že i více, neboť svět je veliký.)
Sv. (Markyta strčí srp do žita.
Déšť na Navštívení P. Marie trvá 40 dní.
Den Sedmi bratrů deštivý, bývá pak déšť
trvanlivý.
Na sv. Eliáše dopoledne léto, a odpoledne
podzim.
Do Eliáše i pod křovím schne, a po Eliáši
ani na křoví.
Jak teplý sv. Jakub, tak vánoce studené.
Jestli na sv. Jakuba slunce svítí, má prý krutá
zima býti.
Co ďo sv. Jakuba dopoledne odkvete (víno),
to do Havla uzraje.
Svatá Anna, chladná z rána.
Když dělají mravenci na sv. Annu velká mra-
veniště, bude tuhá zima jistě.
Co červenec neuvaří, toho srpen neupeče.
Svatý Prokop šije houby.
Když se hřiby zrodí, chleba málo.
Roztrhne-li pavouk svou síť ve dvé, přichází
nato brzy déšť.
Parno o Jakube, zima o vánocích.
Je-li na sv. Vincence slunečno, bude hojně vína.

[madohora]

Když v prosinci mrzne a sněží, úrodný rok nato
běží.
Zelené vánoce — bílé velikonoce.
Na sv. Barboru saně do dvoru.
Po sv. Baruši střež nosu i uší.
Přichází-li zajíc do ohrady, bude zima ještě
tužší.
Studený prosinec se sněhem dá žito na každé
výšině.
Sv Lucie noci upije a dne nepřidá.
Jitřní jasné a obloha čistá, úroda hojná příští
rok jistá.
íPo studeném prosinci bývá úrodný rok.
V adventě-li kruté mrazy dodrží a panují, zů-
stává osmnáct neděl studeno.
Vánoce v jeteli, letnice ve sněhu.
Je-li na sv. Eligia tuhá zima, trvá potom čtyři
měsíce.
Jestli na Štěpána větry uhodí, příští rok se
všecko špatně urodí.
Dvanáct nocí od Štědrého večera až do Tří
králů zvěstuje prý počasí příštích dvanáct
měsíců.
Barbora mosty mastí, .Sava hřeby ostří a Mi-
kuláš je přibíjí.
Barbora vaří, Sava chladí, Mikuláš jí.
Co sv. Michal zakuje, to Mikuláš rozkuje.
Jiří s pící a Mikuláš s mostem.
Tmavé vánoce, světlé stodoly.
Jestli o jitřní hvězdno, slepice hodně ponesou.
Vánoce jsou vánoce a pečeně jest jejich sestra.
Lepší vánoce třeskuté, nežli tekuté.
Nedej Bůh jasných vánoc a pošmourného sv.
Jiří.
Do vánoe není hladu ani zimy.
Na sv. Štěpána každý se má za pána.
O Mláďátkách den se omlazuje. Jest také oby-
čej, toho dne se ptáti dětí ještě v posteli:
Kolik bylo mláďátek? Které neví, šlehne,se
metlou a připomeneme se mu, že čtyři tisíce
čtyři sta čtyřicet čtyři.

[madohora]

TĚŠÍN.
i.
Zvečera onoho mám dojem rány,
takový tupý, těžký dojem rány.
Ale vy znáte, že i těžkou ranou
se neumírá vždycky. Žít je nutno,
je nutno žít a smáti se a mluvit,
a snad též třeba vašich autografů.
A tož jsem hledal ve svém zápisníku.
Půl básník v něm, půl politik tam mluví;
poznámky k řeči, poetické torso
a nutná politická intervence.
Tož hledal jsem a jak jsem listoval v něm,
skizzu jsem našel básně nedopsané.
»Tentokráte na jaře, jda po nábřeží,
stín válečných let jsem tam vyvolával,
rozváté do všech světa koutů druhy.
Volal jsem doby,-kdy jsme důvěřivě
v nejtěžších chvílích zřeli na Hradčany.
Živé i mrtvé do zbraně jsem volal.
A jak jsem četl, náhle zamrazilo.
Poslední řádky zlomku toho zněly:
»Osude přísný, tvrdý, neúplatný,
za hříchy vůdců nepotrestej lid«.
Já nežaluji. Tupou ránu cítím
a s touto ranou povleku se žitím.
A budu hit se, jednati,
Verš z mládí ovšem smysl míval jiný.
»Kde nepomohou slova ani činy,
každý se odvrátí!«
Já nežaluji. Cos jen bolí strašně.
A nechci marně oživovat vášně
a zvětšovati pohromy.
Já nežaluji. Chtěl bych jen, by rána
čekána dlouho a přec nečekaná
vyburcovala svědomí.
Oh, neklamte se: příliš v Čechách dřímá.
Cil veliKý už není před očima.
V nás odpovědnost nežije.
Skryt egoismus pod tolika plášti.
A mluví pýcha, domýšlivost, záští.
Prostředí pro tragedie!
Já nežaluji. Stojím kdesi stranou,
se srdcem těžkým, duši odevzdanou.
Partie není dohrána.
Pracovat dál a jiti bez reptáni.
Než, kdož jste svědky při Ukřižování,
nekřičte aspoň: Hosanna!
Vám jenom ticho, strašné ticho sluši,
jen tichem mluví pravá bolest v duši,
při které slova nenalézají cit.
Živiti vášně nechci. Nežaluji.
Jen s tupým dojmem rány opakuji:
»Za hříchy vůdců nepotr&stej lid!

[madohora]

Drvaři:
»Co nesete, tetka, v uzle?«
P r v n i t e t k a :
»Nesu kůzle.«
D r v ař i :
»Co vy, tetko, máte v klinu?«
Druhá tetka:
»Rozmarinu.«
I) r v ař i :
»Po ránu hned tolik lžete?«
Obě tet k y :
»Nakoukněte!«
Drvaři (popatří):
»Hřiby! — To nám jeden dáte?«
T e t k y :
»Za dva zlaté.«
D r v ař i :
»A zač celý uzel, tetky?«
T e t k y :
»Za dvě pětky.«
Drvaři:
»Za to koupíme si tele!«
Tetky :
»Kupte směle.«
Drvaři:
»V lese najdem zdarma hřiby.«
T e t k y :
»Bezpochyby.«
Drvaři:
»,-1 pěknější také mnohem.«
T e t k y :
»Možná! — Sbohem!«

[madohora]

W sprawie ustawy letniskowej.
Sprawa ustawy letniskowej datuje się w Polsce od roku 1934, w któ-
rym został opracowany jej pierwszy projekt przez Krakowską Izbę Prze-
mysłowo Handlową. Od tego czasu zagadnienie ustawy jest ustawicznie
poruszane i omawiane na różnych zjazdach i konferencjach przez insty-
tucje i organizacje zajmujące się gospodarką letniskową a przede wszyst-
kim Związek Izb Przem. Handl, i Związek Powiatów R. P. W ustawie
pokłada się nadzieję, iż prawne podstawy ruchu pozwolą na szyb-
szy i regularniejszy rozwój gospodarki, przyczyniający się do podniesie-
nia dobrobytu wsi letniskowych. Winno się jednak pamiętać, iż należy
ją traktować jako fragment polskiej ustawy ogólnoturystycznej.
Koncepcja ustawy musi uwzględniać obecny stan ruchu letnisko-
wego, aby w sposób właściwy przyczynić się do jego rozwoju, nie może
tym samym być zbyt teoretycznie pomyślana. Na mocy kartoteki uzdro-
wisk i letnisk w Polsce posiadanej w pracowni Studium Turyzmu U. J.
stwierdzić można, iż w dniu 1. I. 1939 zarejestrowanych było 1123 miej-
scowości. w tym: uzdrowisk państwowych — 6, prywatnych o charakte-
rze użyteczności publicznej — 15, stacji klimatycznych o charakterze uży-
teczności publicznej — 7, prywatnych zdrojowisk średnich i małych — 29,
letnisk i kąpielisk z prawem poboru taksy — 38, oraz letnisk, zimowisk
i miejscowości wypoczynkowych — 1028. Z liczb tych wynika, iż ruch
letniskowy jest rozproszony po przeszło 1000 miejscowości wypoczynko-
wych o różnym wyposażeniu technicznym. Frekwencja w ubiegłym roku
przekroczyła ok. 700 tys. przyjezdnych, z nich poważny odsetek wypadał
na owe 1000 małych miejscowości.
Według danych statystycznych z 1936 r. miejscowości uzdrowiskowo-
letniskowe można podzielić w zależności od nasilenia ruchu na następu'
jące kategorie :
1) ponad 1000 przyjezdnych — 94 miejscowości (uzdrowiska, stacje klimatyczne,
duże letniska),
2) od 500 do 1000 przyjezdnych — 59 miejsc, (małe uzdrowiska, stacje klimatyczne,
średnie letniska),
3) od 200 do 500 przyjezdnych — 142 miejsc, (j. w. i małe letniska),
4) od 50 do 200 przyjezdnych — 380 miejsc, (wsie i miasteczka letniskowe, wy-
jątkowo dv'ory),
5) do 50 przyjezdnych — 448 miejsc, (j. w. dwory, hotele-schroniska, leśniczówki itp.).

[madohora]

DRABINA Z ORLEJ PERCI ZDJĘTA PO 120 LATACH - Interia - 18.10.2023

[madohora]

Góry Słonne (niem. Berge Saana, staropol. Góry Sanockie) – pasmo górskie, należące do Gór Sanocko-Turczańskich, w Karpatach Wschodnich. Pasmo przebiega z północnego zachodu na południowy wschód. Nigdy nie został dokładnie zdefiniowany obszar kryjący się pod tą nazwą, zwyczajowo przyjmuje się, że dotyczy on gór na wschód od doliny Sanu, na północ od Leska po Olszanicę.

[madohora]

Obszar pasma górskiego objęty jest dwoma częściowo pokrywającymi się obszarami programu Natura 2000, o podobnej nazwie, lecz o nieco odmiennych zakresach ochrony. Są to obszar specjalnej ochrony ptaków „Góry Słonne” (PLB180003) o powierzchni 550,4 km² oraz specjalny obszar ochrony siedlisk „Ostoja Góry Słonne” (PLH180013) o powierzchni 460,7 km²

[madohora]

Na południowych stokach, przy samym dnie doliny Sanu, liczne bunkry Linii Mołotowa, zbudowane w latach 1939-41 przez Związek Radziecki. Większość obiektów została zniszczona w walce lub wysadzona przez oddziały słowacko-niemieckie.

[madohora]

Słonne, Góry, Góry Słone, część Gór Sanocko-Turczańskich, od doliny Sanu po dolinę Olszanicy;
wysokość do 672 m (Góra Słonna); zalesione

[madohora]

Tyrawa Solna położona była na przełomie XVI i XVII wieku w ziemi sanockiej województwa ruskiego, w 1565 roku istniała tu jedna bania żupy solnej przemyskiej, w drugiej połowie XVII wieku należała do folwarku zasańskiego starostwa krośnieńskiego

[madohora]

Cerkiew św. Jana Chrzciciela w Tyrawie Solnej – drewniana parafialna cerkiew greckokatolicka, znajdująca się w Tyrawie Solnej. Od 1946 obiekt użytkowany jest przez kościół rzymskokatolicki

[madohora]

Od 1340 do 1772 ziemia sanocka, województwo ruskie. W pocz. XV w. należał do Mikołaja Czeszyka. Potem własność szlachecka Jana Tyrawskiego z Mrzygłodu. W połowie XVII wieku zmienia właścicieli i są nimi Ossolińscy. Na przełomie XVII i XVIII wieku właścicielami Hołuczków są Urbańscy (przed 1707 rokiem). W 2 poł. XVII wieku Hołuczków przejął jako właściciel Karol Krajewski herbu Jasieńczyk, po nim syn Marcin Tadeusz Krajewski, a następnie syn Leon, żonaty z Julią Balówną. W połowie XIX wieku właścicielem posiadłości tabularnej w Hołuczkowie był Karol Wisłocki. W XIX w. właścicielami byli Bolesław i Wincenty Gałkowscy. Do 1914 powiat sanocki, pow. podatkowy Bircza, austriacka Prowincja Galicja. W roku 1903 w Hołuczkowie urodził się Aleksander Rybicki, polski etnograf. W 1905 Franciszek Cyganik wraz z 21 współwłaścicielami posiadał we wsi obszar 394 ha. Obszar we wsi posiadała także Stanisława Tarnawiecka

[madohora]

Cerkiew prezentuje typ budownictwa ludowego o skromnym programie architektonicznym w duchu klasycystycznym. Jest to cerkiew o konstrukcji zrębowej, trójdzielna, o prezbiterium zamkniętym trójbocznie, z dwoma zakrystiami. Dach dwuspadowy, z wieżyczką z sygnaturką. Wieża o konstrukcji słupowej z przedsionkiem w przyziemiu, przykryta dachem namiotowym z hełmem.
Wewnątrz cerkwi znajduje się kompletny ikonostas pochodzący z okresu budowy cerkwi, o wystroju późnobarokowym.

[madohora]

Dobra te posiadał następnie Jan Kmita. Z 1434 pochodzi wzmianka o kaplicy zamkowej. W 1436 Sobień po zmarłym Janie Kmicie odziedziczyła jego siostra, Małgorzata Kmita Mościsławska. W 1436 Jan Goły ze Strzałkowa i Goliszewa w imieniu swej żony, Małgorzaty z Kmitów, wystąpił do sądu grodzkiego w Sanoku przeciw Mikołajowi Kmicie, kasztelanowi przemyskiemu, który zajął gwałtem dobra swojej siostry. Spór Gołego z Kmitą trwał do 1441, gdy doszło do ugody między Małgorzatą a jej stryjem Mikołajem z Wiśnicza, kasztelanem przemyskim. Małgorzata była już wtedy żoną Mościca z Wielkiego Koźmina. Odstąpiła Mikołajowi i jego synom zamek Sobień z należącymi do niego wsiami (Huzele, Myczkowce, Uherce Mineralne, Izdebki i inne)

[madohora]

Stefan - syn Wojosta z Sobniowa w 1359 otrzymał Sobień
1389–1580 Kmitowie herbu Szreniawa
Jan Kmita (1330–1376) – starosta generalny ruski i krakowski
Piotr Kmita (1348–1409) – wojewoda krakowski
Klemens Kmita – (1421) h. Szreniawa, ze Żmigrodu, starosta sanocki
Jan Kmita - brat Małgorzaty z Kmitów
Małgorzata z Kmitów żona Przedpełka Mościca z Wielkiego Koźmina
Mikołaj Kmita z Wiśnicza - kasztelan przemyski - stryj Małgorzaty
Jan Kmita (zm. 1450) – prowincjał prowincji czesko-polskiej franciszkanów
Jan Kmita (zm. 1458/1460) – kasztelan lwowski
Andrzej Kmita – i jego córka Nawojka
Dobiesław Kmita (zm. 1478) – wojewoda lubelski
Jan i ks. Stanisław Kmita – dziedzice na Sobniu
Maciej Kmita - podkomorzy sanocki i ks. Piotr (Balowie)
Stanisław Kmita (ok. 1450-1511) – kasztelan sanocki, wojewoda wojewoda ruski
Piotr Kmita Sobieński (1477-1553) – wojewoda krakowski, marszałek wielki koronny
Barbara Kmita z Felsztyna – córka Jana Herburta
1580–1713 Stadniccy herbu Szreniawa
1713–1803 Ossolińscy, Mniszchowie jako wiano zamek Teresy ze Stadnickich przeszedł na jej męża Józefa Kantego Ossolińskiego
1803–1939 Krasiccy z Sienna, Julia Teresa Wandalin-Mniszech
Edmund Konrad Krasicki z Siecina

[madohora]

Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku – pierwsze i największe pod względem liczby zgromadzonych obiektów muzeum etnograficzne w Polsce założone po drugiej wojnie światowej. Położone jest na terenie Białej Góry, części dzielnicy Wójtostwo na prawym brzegu Sanu, u podnóża Białej Góry w paśmie Gór Sanocko-Turczańskich. Park etnograficzny zajmuje powierzchnię 38 ha. Muzeum otwarte jest przez cały rok.

[madohora]

Z inicjatywy Aleksandra Rybickiego w Parku Etnograficznym powstała również pierwsza w Polsce stacja doświadczalna środków do konserwacji drewna zabytkowego. Za jego czasów powstały w Sanoku również dwie pracownie: konserwatorska i budowlana, które funkcjonują do dzisiaj. Rybicki rozpoczął wydawanie czasopisma naukowego „Biuletyn Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku” (od 1964) oraz „Materiały Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku” (od 1966). Tutaj opracowano pod jego kierunkiem sprawdzony w praktyce system budowy parku własnymi brygadami konserwatorskimi, wypracowano wzorcowe modele organizacyjne oraz oryginalne metody konserwacji zabytków. Tadeusz Polak w „Biuletynie Informacyjnym Zarządu Muzeów” z 1974 określił Aleksandra Rybickiego jako „twórcę wielu zasad teoretycznych w muzealnictwie skansenowskim”. W 1980 podjęto wydawanie periodyku „Acta Scansenologica”.

[madohora]

W zakresie zainteresowań Muzeum w Sanoku znajduje się kultura ludowa, budownictwo mieszkalne, gospodarcze, przemysłowe i sakralne wszystkich grup etnograficznych. Obiekty przenoszone do skansenu prezentują formy typowe dla wymienionych grup etnograficznych, jest to najlepszy sposób na ocalenie od zapomnienia i objęcie ochroną. W ekspozycji znajdują się cztery duże obiekty budownictwa sakralnego; kościół rzymskokatolicki z Bączala Dolnego, oraz trzy cerkwie greckokatolickie przeniesione z Rosolina, Grąziowej oraz Ropek. Wyjątkową atrakcję skansenu stanowi Galeria Ikony Karpackiej. Jest to stała ekspozycja malarstwa cerkiewnego z okresu od XVI do XIX w., obecnie jedna z najlepszych i największych w kraju. Na działalność wydawniczą składają się systematycznie wydawane publikacje naukowe sanockich muzealników: „Materiały Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku” (rocznik dotyczący etnografii Podkarpacia) oraz czasopismo naukowe „Acta Scansenologica” omawiające problemy muzeów skansenowskich. Struktura organizacyjna wewnątrzmuzealna skupiona jest w 8 działach, w tym w 6 działach naukowych oraz konserwatorskim i administracyjno-gospodarczym.

[madohora]

W drugiej połowie XIX wieku rozróżniano przede wszystkim dwie wielkie grupy etnograficzne na obszarze ówczesnej Galicji, tj. górali czyli mieszkańców gór, i podalaków czyli równiaków, mieszkańców równin; na omawianym obszarze były to:

[madohora]

[madohora]

Łemkowie po polskiej stronie Karpat zamieszkiwali od rzeki Białej na zachodzie do Osławy i Osławicy na wschodzie. Wieś łemkowska położona była zwykle wzdłuż cieku wodnego (rzeki czy strumienia), domy budowano blisko wody na prostopadłych do niej pasach ziemi. Większość wsi łemkowskich na wschodzie to łańcuchówki, które powstawały w okresie lokacji osad. Na zachodzie przeważa wieś wielodrożna (np. Uście Gorlickie, Łosie). Wieś łemkowska składała się z zagród jednobudynkowych. Funkcję stodoły pełnił obszerny strych. Chaty drewniane o konstrukcji zrębowej, stawiane były frontem do drogi.

[madohora]

W historycznej zabudowie południowej Polski, aż do Kalwarii Pacławskiej w miastach i wsiach zachowała się saska/frankońska tradycja budowy dużych domów przysłupowych i podcieniowych, jako podstawowej formy w urbanistyce. Dom przysłupowy, wąskotraktowy posiada często wsparte na słupach podcienia szczytowe. Wiejska chałupa przysłupowa zawsze występowała w związku z półtora- lub dwutraktem. Nie spotykano chałupy przysłupowej jednotraktowej. Sporadycznie występowała konstrukcja przysłupowa również w okolicy Sanoka. Domy przysłupowe najdalej na wschód sięgnęły dorzecza Wiaru. Dalej nie wzmiankuje tego faktu literatura etnograficzna polska i ukraińska. W roku 1869 Wincenty Pol napisał:

[madohora]

Projekt budowy sektora małomiasteczkowego powstał na początku lat osiemdziesiątych XX wieku w pracowni Aleksandra Rybickiego. Jego ideą było pokazania przykładów budownictwa z przełomu XIX i XX wieku, zrekonstruowanie historycznego galicyjskiego rynku ze wszystkimi jego funkcjami. Od listopada 2009 realizowana jest ze środków unijnych budowa sektora miejskiego w Parku Etnograficznym w Sanoku. Polega ona na rekonstrukcji typowego małego podkarpackiego miasteczka z II połowy XIX w. i początków XX w. W okresie tym wykształcił się zubożony typ szczytowego, drewnianego domu mieszczańskiego, z podcieniami wokół rynku i w ważniejszych ciągach ulicznych. Na projekt składać się będzie 26 drewnianych obiektów kubaturowych, zgrupowanych w formie małego rynku. Galicyjski Rynek oficjalnie otwarty został 16 września 2011.

[madohora]

Masyw Śnieżnika (332.62, krótko po 1945 Góry Śnieżne, czes. Králický Sněžník, niem. Glatzer Schneegebirge) – najwyższe pasmo górskie w polskiej części Sudetów Wschodnich, położone po obu stronach polsko-czeskiej granicy, na południowy wschód od Kłodzka.

[madohora]

najwyższy, południowo-zachodni grzbiet graniczny z Małym Śnieżnikiem i Trójmorskim Wierchem, również rozgałęziony, z bocznymi grzbietami wybiegającymi od Goworka i Puchacza,

[madohora]

Obejmuje południowo-zachodnią część metamorfiku Lądka i Śnieżnika. Zbudowany jest w większości z gnejsów (gnejsy śnieżnickie i gnejsy gierałtowskie) i łupków łyszczykowych serii strońskiej. W Krowiarkach i okolicach Kletna występują zmetamorfizowane skały węglanowe – soczewy marmurów kalcytowych i dolomitowych. W położonym w jednej z nich kamieniołomie Kletno III, w 1966 odkryto największą jaskinię Sudetów – Jaskinię Niedźwiedzią, będącą rezerwatem ścisłym (zob. Jaskinia Niedźwiedzia). Wśród łupków łyszczykowych występują ponadto wkładki łupków łyszczykowych z granatami, łupków grafitowych, kwarcytów, amfibolitów i łupków amfibolitowych i in., natomiast wśród gnejsów – eklogitów.

[madohora]

W Masywie Śnieżnika na wielu różnorodnych siedliskach występuje wielkie bogactwo roślin, w tym rzadkich i chronionych