Przysłowia, powiedzenia i aforyzmy na 365 dni

[madohora]

O porannej wstawaj porze i dalejże ku oborze

[madohora]

Boście sobie pani świata, wami rosną dziatki, chata i gospodarz i czeladka wszystko idzie kieby z płatka

[madohora]

Lodownie zaopatrz w lody a w inspekty zaś ogrody

[madohora]

Kogut pieje na ziemi to się czas przemieni

[madohora]

Kogut pieje na ziemi to się czas przemieni
Kiedy pieje na grzędzie to czas inny będzie

[madohora]

Chce Bóg karać jaki lud odejmuje rozum wprzód

[madohora]

Marzec jako starzec wiele marzy nie tak darzy

[madohora]

Co to marzec sobie marzy to jest chleb dla gospodarzy

[madohora]

Czterdziestu męczenników jakich czterdzieści dni potem takich

[madohora]

Święty Grzegorz wielki spławik nad wszystkimi rzeki łowi

[madohora]

Święty Grzegorz wielki spławik nad wszystkimi rzeki łowi
grzeje więcej, lody płaczą, rzeki warczą, brzegi znaczą

[madohora]

Święty Józef oblubieniec niechaj ma z rozsady wieniec

[madohora]

Prysła w polu skorupa otwiera się chałupa

[madohora]

Wołki idą z obory przewracają ugory

[madohora]

Wołki idą z obory przewracają ugory
Przed broną koni parka za nią owies, groch i jarka

[madohora]

Wczesny siew niekiedy omyli późny zasiew

[madohora]

Na porównanie dnia z nocą choroby rade powrócą

[madohora]

Bóg zawsze takiego strzeże co biednym pomaga szczerze

[madohora]

Czasem kwietnia pora letnia, czasem zwiedzie w marzec wjedzie

[madohora]

Pierwszy kwietnia bajów pletnia

[madohora]

Na Świętego Franciszka przylatuje pliszka

[madohora]

Na Świętego Wita jaskółka zawita

[madohora]

Na Święty Wojciech przybyło pociech

[madohora]

Święty Jerzy z burzą bierzy

[madohora]

Ciepły Marek przysporzy miarek

[madohora]

Jeśli rozsady mało zrośnie w głowy cało

[madohora]

Grzmot w kwietniu dobra nowina już szron roślin nie pościna

[madohora]

W kwietniu posucha niknie rolnikom otucha

[madohora]

Oto maj! Oto maj! Zieleni się niwa, gaj
Pełno kwiecia, zieloności, pełno woni i śpiewności

[madohora]

Pierwszego maja deszcz nieurodzaju wieszcz

[madohora]

Pankracy, Serwacy, Bonifacy
Wielcy to dziwacy, nigdy nie wróżą inaczej

[madohora]

Od Stasia do Zosi żyto najlepiej się kłosi

[madohora]

Święta Zofija kwiateczki rozwija

[madohora]

Pogoda na Urbana to wielka wygrana

[madohora]

Deszcz majowy jak łzy młodej wdowy

[madohora]

Grzmot w maju sprzyja urodzajom

[madohora]

Szczęśliwy kto pracą żyje bo z fałszu nikt nie utyje
Ucz czasem się to powiedzie, lecz to nie trwa na złe wyjedzie

[madohora]

Czerwiec się czerwieni będzie dość w zieleni

[madohora]

W czerwcu się pokaże co nam Bóg da w darze

[madohora]

Czerwiec, przerwiec bo przerywa gospodarkę aż do żniwa

[madohora]

Jakim Medard dniem zaświeci takie będą sianożęci

[madohora]

Medardowy deszcz czterdziestu innych dni wieszcz

[madohora]

Pogoda na Wita to dobrze na żyta

[madohora]

Gdy Jan Chrzciciel kropi mokre będą kopy

[madohora]

Po Piotrze, Pawle żyto grzeje nagle

[madohora]

Suchy perz, porąb czas z pola bierz na zapas
A płucz i lub wiąż w wiązeczki
Będzieć w zimie miasto sieczki
Krówkom do doju dadząć mleka jak w zdroju

[madohora]

Lipiec wonny nadchodzi i przednówek odchodzi

[madohora]

W lipcu żeńcy do pola a pszczoły z pola

[madohora]

Do powróseł dalej chłopy trzeba wiązać nowe kopy

[madohora]

Deszcz na Nawiedzenie Panny potrwa pewno do Zuzanny

[madohora]

Kiedy na Małgorzatę kropi siano się źle kopi

[madohora]

Na Świętego Jakuba już poczyna się rachuba

[madohora]

Świętojanki kiedy spadną zboża w równi się pokładną

[madohora]

Za to w górach kiedy gaje będą chleba urodzaje

[madohora]

Gdy do Piotra trwa pogoda to na równinach znów uroda

[madohora]

Ule bieda dla górala upał zboża powypala

[madohora]

W pierwszym tygodniu pogoda stała będzie zima długo biała

[madohora]

Wawrzyniec pokazuje jaka jesień następuje

[madohora]

Wniebowzięcia Panny Maryi słońce mało jasne będzie wino godnie kwaśne

[madohora]

Jaki Bartek niesie dzień taka będzie jesień

[madohora]

Na Świętego Bartłomieja po raz pierwszy jesienna knieja

[madohora]

W sierpniu rosy tak potrzeba jako codziennego chleba

[madohora]

Owoc pomału dojrzewa jesień długa przybywa

[madohora]

Pod ozimą upraw rolę ugorowe też kończ pole

[madohora]

Pracuj i zbieraj bez szkody braci
Ubogich wspieraj. Bóg ci zapłaci

[madohora]

Wiedzie wrzesień pilną jesień
Wrzeszczy jedno za drugiem
Wiedźże obracać pługiem

[madohora]

Święty Idzi ci zwiastuje jakie miesiąc następuje

[madohora]

Na Święty krzyż idź owce strzyż

[madohora]

Po Świętej Tekli będziemy kapustę jedli

[madohora]

Ptaki przed Michałem odleciały będzie zimny grudzień cały

[madohora]

Co po honorze kiedy pustki w worze

[madohora]

Chłopa korcem nie mierzą

[madohora]

Rola najlepsza, rola klejnot drogi
Buduje gumna, stawia kopy, brogi
Panem uczyni pilnego rolnika
Żywi bogacza też i rzemieślnika

[madohora]

W październiku nie trać bytu
Rżnij pługiem po ścierni
Aż się rola sczerni
Kończ powaby bo na wiosnę nie dasz rady

[madohora]

Na Emila Babie Lato się przesila

[madohora]

Święta Jadwiga kiermasze podźwiga

[madohora]

Na Szymona Judy jesień twardnie aż do grudy

[madohora]

Na wsi To-masz we wsi Ja-kup

[madohora]

Mądry każdy co rolę umiłował
Ale potrzeba aby jej pilnował

[madohora]

Nosi nazwę listopada że liść martwy weń opada

[madohora]

Kiedy się liść gęsto trzyma nie tak prędko będzie zima

[madohora]

Wszyscy Święci gdy jasnością nas uraczą
A Zaduszki nie popłaczą
Marcin nam też nie zsiwieje
Wówczas bratku miej nadzieję
Że na Ofiarowanie będzie piękne zaranie
Na Niepokalaną rzeki nam nie staną
A tak do Wiliji na to potrwa Babskie Lato

[madohora]

Na Świętego Marcina najlepsza gęsina
Patrz na piersi i na kości jaka zima nam zagości

[madohora]

Na Marcina gęś na lodzie będą Gody na wodzie

[madohora]

Jędrzej we śnie dziewkom marzy jaki im się tam nadarzy

[madohora]

Jeśliś gazda świadom wszędy
Być się wiodło w twojej chatce
Nie skąp grosza na kolędy
Służbie, drużbie i czeladce
Poczcij zdrowiem i przysłowiem
Dać cię przecie nie ubędzie
A bez trudu każdy z ludu
Z chęcią tobie służyć będzie
Bo jak kania pragnie wody
Tak czeladka drży na gody
Lecz człek nie wie co się święci
A karbuje dla pamięci

[madohora]

Styczeń tęgi, zimny będzie za to rok przyjemny

[madohora]

Jaki pierwszy, drugi dzień taki będzie sierpień i wrzesień

[madohora]

Na Trzech Króli noc się tuli

[madohora]

Od Świętej Agnieszki już sprzątaj z drzew listki

[madohora]

Radź o sadach, o stodole, nawozy też wywóź w pole

[madohora]

Komu się nie leni temu się zazieleni

[madohora]

Na nawrócenia Pawła słota będzie wielka gołota

[madohora]

Kiedy mróz tęgi szczepiaj gonty i sęgi

[madohora]

Strzeż się przeziębienia być nie dostał zapalenia

[madohora]

Miarkuj się w mięsopuście bo płuca stracisz w rozpuście

[madohora]

Orze w polu luty chłopie gotuj buty

[madohora]

Lepiej w lutym wilka widzieć na zagonie niż siedlaczka przy bronie

[madohora]

Pamiętaj na gromnicę być miał chleba połowice

[madohora]

Od Świętej Katarzyny nie prześladuj już zwierzyny

[madohora]

Krówkom cielnym rób wygody będzie zacz wychówek młody

[madohora]

Opatrz wozy, sprzęt i woły, zwoź na płoty chrust i koły

[madohora]

Podaj koniom lepszej paszy boć cię wiosna wnet wystraszy

[madohora]

W ostatki dzień gładki

[madohora]

W ostatki dzień gładki szczęsne gazdom to nowiny kieby lasy oziminy

[madohora]

Kiedy zima zawita gazda siądzie za płotem
Bierze księgi i czyta a czeladka tuż potem
Stąd wyciąga nauki co są w pismach zawarte
Jej i sobie nauki naśladowania warte
Bo panie dobrodzieju teraz to świat uczony
A kto nie tą koleją to jest upośledzony

1858

[madohora]

Śnieg w marcu pełno w garncu

[madohora]

W marcu chmury powódź robi dziury

[madohora]

Ile dni jasnych ale z rana mglistych tyle w żniwa czasów deszczystych

[madohora]

Na Zwiastowanie słonko gdy we mgle wschodzi znak to niechybnej powodzi

[madohora]

Ile razy mgła pod ranek tyle bywa świętojanek

[madohora]

Po południu gdy marcowa zawita nam jakubowa

[madohora]

Na Świętego Grzegorza idzie zima do morza

[madohora]

Siejesz groch w marcu będziesz warzył w garncu

[madohora]

Zbieraj w marcu wodę, śnieg i lody by ci gąsienice nie robiły szkody

[madohora]

Kwiecień, plecień ni zimą ni latem choć się stroi kwiatem

[madohora]

Święty Wincenty otwiera ziemię wkładaj w nią wszelkie siemię

[madohora]

Na Świętego Szymona siej pszenicę, jęczmiona

[madohora]

Boć się Szymon zna z Kubą znajże się też z rachubą

[madohora]

A do Świętej Katarzyny poobsiewaj koniczyny

[madohora]

Gdy brzoza pęka na owsy ostatnia ręka

[madohora]

Wcześnie tarń okwita zejdą rychło żyta

[madohora]

Na Wojciecha sucha strzecha niejednemu stąd pociecha

[madohora]

Kwietniowe deszcze nie szkodzą jeszcze