GP: TK. Lokalizacja dróg krajowych

[tarantula01]

TRYBUNAŁ KONSTYTUCYJNY. Lokalizacja dróg krajowych
Szybkie inwestycje bez zgody gmin
Wprowadzenie uproszczonych procedur prawnych przy realizacji
inwestycji związanych z budową autostrad i dróg krajowych jest
zgodne z konstytucją - orzekł wczoraj Trybunał Konstytucyjny.
Uproszczone procedury obowiązują od 25 maja 2003 r., tj. od dnia wejścia w
życie ustawy z 10 kwiet-nia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i
realizacji inwestycji w zakresie dróg krajowych. Polegają one na tym, że przy
budowie autostrad i dróg krajowych wyłączone są przepisy ustawy o planowaniu
i zagospodarowaniu przestrzennym, rygory związane z odrolnianiem i
odlesianiem grun-tów. Inwestorzy nie muszą ubiegać się o zezwolenia na
wycięcie drzew i krzewów, a także uiszczać opłat za wycinkę.
Rozprawę przed Trybunałem Konstytucyjnym zainicjował wniosek gminy Chełmiec.
Zwraca ona uwa-gę na to, że ustawa z 10 kwietnia 2003 r. godzi w interesy
jednostek samorządu terytorialnego, a zwłaszcza tych, które rzetelnie
realizowały zadania w zakresie kształtowania polityki przestrzennej. Ustawa
ingeruje bowiem w uchwalone miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego.
Decyzja wojewody o lokalizacji drogi krajowej podejmowana jest na wniosek
Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad, a opinia gminy co do
lokalizacji jest dla wojewody niewiążąca. W konse-kwencji decyzja
lokalizacyjna drogi krajowej na terenie gminy Chełmiec zmieniła miejscowy
plan za-gospodarowania przestrzennego, spowodowała wywłaszczenia z
nieruchomości, na których na pod-stawie tego planu wybudowanych zostało
szereg domów.
- Decyzja wojewody jest dla nas bardzo krzywdząca. Inwestycję budowy drogi
krajowej nr 28 zabez-pieczyliśmy w naszym planie zagospodarowania
przestrzennego. Wojewoda jednak nie wziął opinii gminy pod uwagę i zdecydował
na lokalizację drogi w innym miejscu, a to burzy dotychczasowy plan i
powoduje obowiązek uchwalenia nowego.
- Uchwalenie nowego planu jest bardzo kosztowne. Nikt nie zwróci nam
wyłożonych pieniędzy - mówi mec. Paweł Mazur reprezentujący gminę przed
Trybunałem.
Nie wiadomo także, kto zapewnić ma przydział nowych lokali mieszkalnych dla
wywłaszczanych mieszkańców. Ustawa jest w tym zakresie bardzo niejasna -
dodaje.
Trybunał nie przychylił się do argumentów gminy. Sędziowie zwrócili uwagę, że
zaskarżona ustawa jest ustawą epizodyczną - obowiązuje bowiem do końca 2007
r. Jej celem było przyspieszenie inwe-stycji budowy dróg i właściwe
wykorzystanie przeznaczonych na ten cel środków unijnych. Budowa dróg i
autostrad należy do priorytetowych interesów publicznych. W ocenie Trybunału
wprowadzenie uproszczeń proceduralnych było konieczne, aby zapobiec
paraliżowi nowych inwestycji. Wojewoda, wydając decyzje o lokalizacji, bierze
pod uwagę interesy lokalnych społeczności, musi jednak mieć na
względzie kształtowanie polityki przestrzennej państwa.
Sędziowie przesądzili natomiast, że przydział nowych lokali dla
wywłaszczonych mieszkańców obcią-ża inwestora, a nie gminę.
Wyrok TK z 6 czerwca 2006 r., sygn. akt K 23/05
Agnieszka Wyszomirska

Rz: Plany wojewody wywiodły estakadę w pole

[tarantula01]

Samorząd terytorialny | Przepisy przyspieszające budowę tras szybkiego ruchu i
obwodnic zgodne z konstytucją
Plany wojewody wywiodły estakadę w pole

Gminy mają możliwość prezentowania stanowiska i obrony swoich interesów w
trakcie planowania drogi krajowej. Przepisy upraszczające procedury wytyczania
autostrad, tras szybkiego ruchu i obwodnic są więc zgodne z ustawą zasadniczą –
orzekł Trybunał Konstytucyjny.
Nie naruszają one zatem samodzielności wspólnoty, którą gwarantuje konstytucja,
chociaż pewnemu ograniczeniu uległ wpływ gmin na przebieg autostrad, tras
szybkiego ruchu i obwodnic.

Wniosek o kontrolę kilku przepisów ustawy o szczególnych zasadach przygotowania
i budowy dróg krajowych skierowała do Trybunału Rada Gminy Chełmiec. Jej
zdaniem ustawa epizodyczna, która ma obowiązywać do końca 2007 r., pomija
całkowicie przepisy o zagospodarowaniu przestrzennym, na podstawie których
gmina już kilkanaście lat temu przygotowała własny plan zagospodarowania
przestrzennego i zarezerwowała tereny przeznaczone na drogi krajowe. Jednak
nowe przepisy przekazały kompetencje w zakresie lokalizacji dróg wojewodzie,
który działa na wniosek generalnego dyrektora dróg krajowych i autostrad - i
choć zasięga opinii samorządów gminnych, to nie są one dla niego wiążące. W
efekcie decyzja wojewody małopolskiego o przebiegu estakady wydana dla
sąsiedniego Nowego Sącza doprowadza do granic Chełmca trasę, która musi
przebiegać po terenach przewidzianych pod zabudowę. Trzynaście nowych domów
trzeba rozebrać, kilkadziesiąt innych będzie narażonych na zwielokrotniony ruch
i hałas. A Chełmiec w całej tej sprawie nie jest nawet stroną i o interwencję
może prosić jedynie ministra transportu. Rada Gminy uważa więc, że
zakwestionowane przepisy są niezgodne z konstytucją, gdyż nadmiernie
ograniczają samodzielność gmin i odbierają im możliwość kształtowania lokalnej
polityki przestrzennej.
Jak jednak zauważył prokurator Andrzej Stankowski, broniący epizodycznych
przepisów w imieniu prokuratora generalnego, Trybunał Konstytucyjny nie może
oceniać sytuacji w Chełmcu, lecz przepisy ustawy. Te zaś, jak stwierdził TK,
proporcjonalnie rozkładają kompetencje i uprawnienia między władze samorządowe
i krajowe, godząc interes lokalny z ogólnopaństwowym (sygn. K 23/05).

JOLANTA KRONER
PODZIAŁ
Jakie mamy drogi
Drogi publiczne dzielą się na:
a) krajowe (autostrady, drogi ekspresowe, międzynarodowe, dojazdowe do przejść
granicznych, alternatywne dla płatnych autostrad, ciągi obwodnicowe i drogi o
znaczeniu obronnym),
b) wojewódzkie (drogi stanowiące połączenia między miastami, mające znaczenie
dla wojewódz-twa, i niezaliczone do ww. kategorii drogi o znaczeniu obronnym),
c) powiatowe (łączące siedziby powiatów z siedzibami gmin i tych ostatnich
między sobą),
d) gminne (drogi o znaczeniu lokalnym).

A.Ł.
www.siskom.waw.pl/artykuly/k-060607-rz.gif

G Krak: Obwodnica zgodna z konstytucją

[tarantula01]

Samorząd Chełmca kontra sądecki ratusz
Obwodnica zgodna z konstytucją
Trybunał Konstytucyjny oddalił skargę gminy Chełmiec na tzw.
specustawę, pozwalającą Generalnej Dyrekcji Dróg Publicznych i Autostrad na
lokalizację inwestycji drogowych bez oglądania się na samorząd i protesty
mieszkańców, a tym samym na wywłaszczanie ludzi w majestacie prawa. Chodzi o
obwodnicę północną Nowego Sącza, który ma przebiegać w po-łowie przez teren
gminy Chełmiec z wylotem w Biczycach Dolnych na szosie limanowskiej. Przeciwko
obwodnicy protestowała grupa mieszkańców Chełmca i Biczyc Dolnych, których
domy, często nowe, są zagrożone wyburzeniem. Oprócz obawy o dach nad głową,
wskazywali na zagrożenie dla przyrody i inne straty (m.in. ingerencja
budowlańców w Paścią Górę), które niesie inwestycja. Protestujący mieli pełne
wsparcie wójta i radnych gminy Chełmiec, wskazujących, że władze Nowego Sącza
oraz GDDPiA, nie konsultowały z nimi przebiegu trasy, która jest niezgodna z
miejscowym planem zago-spodarowania terenu. Podnoszono, że chełmiecki samorząd
planował budowę obwodnicy wzdłuż torów kolejowych i tam trzymano rezerwę
terenu, natomiast w terenie wybranym przez inwestora, do końca wydawano
mieszkańcom pozwolenia na budowę. W skardze do TK, gmina Chełmiec zarzuciła
inwestorowi łamanie praw obywatelskich, szczególnie prawa do ochrony własności
prywatnej, zapisa-nego w Konstytucji RP.
Trybunał Konstytucyjny był innego zdania orzekając, m. in., że przepisy ustawy
z 10 kwietnia 2003 r. „O szczególnych zasadach przygotowania i realizacji
inwestycji w zakresie dróg krajowych” są zgodne z konstytucją. Trybunał
stwierdził, że zasadne jest, aby ustalenie lokalizacji drogi krajowej dokonywa-
ne było przez wojewodę będącego organem administracji rządowej. Chodzi tu
bowiem o realizowanie zadań o znaczeniu ponadlokalnym. Ponadto TK podkreślił,
że jeżeli celem ustawy było uproszczenie procedur przygotowania i realizacji
inwestycji w zakresie dróg krajowych, to wyłączenie spod reżimu ustawy o
planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym tych spraw, może się przyczynić do
szybkiej realizacji inwestycji drogowych i nie jest sprzeczne z konstytucją. W
ramach zasad zrównoważonego rozwoju, mieści się bowiem nie tylko ochrona
przyrody, ale i troska o rozwój społeczny i cywilizacyjny, związany z
koniecznością budowania stosownej infrastruktury.
- Tym samym blokowana przez samorząd chełmiecki inwestycja, kluczowa dla
usprawnienia komuni-kacji w regionie, przy znacznym wsparciu z funduszy Unii
Europejskiej ma szanse ruszyć w przyszłym roku - triumfuje Jerzy Leśniak,
rzecznik sądeckiego ratusza.
Budowa obwodnicy północnej Nowego Sącza szczególnie zajmowała wiceprezydent
Zofię Pieczkow-ską, która kilka raz bezskutecznie przekonywała do swoich racji
protestujących mieszańców Chełmca i Biczyc. Kierowcy zaś coraz niecierpliwiej
wyglądali zakończenia sporu, gdyż to, że taka trasa, wraz z drugim mostem na
Dunajcu pod Górą Zabełecką jest potrzebna, nikt rozsądny nie ma wątpliwości.
Dodajmy, że w sąsiedztwie planowanej trasy obwodnicy radykalnie wzrosła wartość
gruntów.
Nie udało nam się wczoraj uzyskać komentarza samorządowców z Chełmca.
(HSZ)
Wyrok ostateczny
Rozprawie przewodniczył sędzia TK Mirosław Wawrzykowski, a sprawozdawcą był
sędzia TK Marian Zdyb. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego jest ostateczny, a jego
sentencja (www.trybunał.gov.pl) pod-lega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.

źródło: Gazeta Krakowska