Dna moczanowa to inaczej podagra.

[mala200333]

Dna moczanowa to inaczej podagra. Jest to choroba metaboliczna wywoływana przez odkładanie się kryształków kwasu moczowego w stawach i tkankach okołostawowych. W przebiegu dny moczanowej pojawiają się obrzęki i bóle stawów. Leczenie wymaga przede wszystkim zmiany diety

[mala200333]

Dna moczanowa to przewlekła choroba wywołana przez zaburzenia rozkładu puryn w białkach. Prowadzi to do hiperurykemii, co oznacza podwyższone stężenie kwasu moczowego we krwi. W konsekwencji dochodzi do krystalizacji moczanu sodu w płynie okołostawowym i powstawaniu złogów soli moczanowych w tkankach. W efekcie dochodzi do bolesnego zapalenia stawów. Charakterystyczne jest, że dna moczanowa atakuje najpierw duży palec u stopy.

[mala200333]

Choroba nazywana jest również chorobą dobrobytu, ponieważ jest ona ściśle związana z niezdrowym stylem życia, a więc małą ilością ruchu, niezdrową dietą, używkami, czy przyjmowaniem dużej ilości leków. Dna moczanowa jest powiązana z rozwojem cukrzycy, otyłości, nadciśnienia tętniczego oraz poważnych chorób sercowo-naczyniowych.

[mala200333]

Dna moczanowa to przewlekła choroba, która rozwija się latami bezobjawowo. Na tym etapie można ją wykryć w badaniu surowicy krwi na obecność kwasu moczowego. Jednak początkowo chory czuje się na tyle dobrze, że badania takie nie są zlecane.

Pierwszy objaw dny moczanowej to stan zapalny dużego palca u nogi. Pierwszy stan zapalny rzadko obejmuje inne stawy, a dodatkowo pojawia się on w nocy lub nad ranem, z każdym dniem dolegliwości narastają, a ból staje się trudny do zniesienia.

Inne początkowe objawy dny moczanowej to:

bolesność, obrzęk i zaczerwienienie stawu;
napięcie i błyszczenie się skóry na chorym stawie.
Leczenie należy rozpocząć jak najszybciej po pojawieniu się objawów, ponieważ dna moczanowa będzie się dalej rozwijać.

[mala200333]

Dieta przy dnie moczanowej – zasady

Zasady dotyczące diety przy dnie moczanowej są dość proste. Należy pamiętać przede wszystkim o tym, aby:

unikać alkoholu – dopuszczalne są jedynie małe ilości wina. Alkohol nasila stan zapalny i dolegliwości bólowe w stawach, a osoby pijące piwo są dużo bardziej narażone na rozwój choroby;
pić duże ilości wody – ok. 3-4 litry, dzięki czemu kwas moczowy będzie szybciej wydalany i nie będzie się krystalizował w tkankach. Wodę najlepiej pić bezpośrednio przed snem, co zapobiega tworzeniu się kryształków w kanalikach nerkowych;
dbać o to, aby posiłki były normokaloryczne, czyli dostarczały tylko tyle kalorii, ile potrzebuje organizm;
dbać o utrzymanie stałej masy ciała;
osoby otyłe lub z nadwagą starały się zmniejszyć masę ciała w zdrowy sposób – otyłość jest powiązana z dużą ilością kwasu moczowego we krwi. Nie należy się jednak głodzić ani stosować niskokalorycznych diet, prowadzących do wzrostu stężenia kwasu moczowego we krwi;
o dużą ilość węglowodanów w diecie – pomagają one wydalać kwas moczowy z organizmu, a tłuszcze w diecie pobudzają wchłanianie zwrotne moczanów;
podaż energii ze składników odżywczych wyglądała następująco: 15-20 proc. białka, 30 proc. tłuszczu i ok. 50-55 proc. węglowodanów;
zjadać 4-5 posiłków w ciągu dnia, a ostatni na 3-4 godziny przed snem – zatrzymywanie kwasu moczowego nasila się w nocy;
przygotowywać urozmaicone posiłki, pełne warzyw;
wyeliminować potrawy smażone w głębokim tłuszczu lub pieczone z dodatkiem tłuszczu;
gotować, dusić bez wcześniejszego obsmażania i piec bez tłuszczu;
gotować mięso w dużej ilości wody, co pozwala na uwolnienie z niego części puryn – wodę po gotowaniu należy wylać;
spożywać małe ilości mięsa;
wyeliminować z diety owoce morza, wywary oraz wyciągi z kości i mięsa, czy też rosół;
pamiętać o jajkach i nabiale jako głównych źródłach białka;
ograniczyć cukry proste, a więc te pochodzące ze słodyczy, napoi i soków;
ograniczyć spożycie owoców – również źródło cukrów prostych;
nie dosalać przygotowanych potraw;
suplementować witaminę D3;
pamiętać o umiarkowanej aktywności fizycznej opartej na ćwiczeniach siłowych, które nie powodują powstawania kwasu mlekowego;
unikać wychłodzenie organizmu;
unikać stresu.

[mala200333]

Warto również pamiętać, że puryny, purynom nierówne i należy przeliczać ilość kwasu moczowego zwłaszcza w powyższych produktach. Dla przykładu puryny zawarte w szpinaku, czy innych warzywach nie wywołują wzrostu kwasu moczowego we krwi, dlatego można je jeść bez ograniczeń.

[mala200333]

Produkty w diecie przy dnie moczanowej dzieli się na trzy grupy:

produkty przeciwwskazane – piwo i inne alkohole (oprócz wina), mięso (również gęś i indyk), przetwory mięsne, podroby, galarety, buliony, ryby (sardynki, łosoś, pstrąg, makrela), słodzone napoje, owocowe soki, owoce (w dużych ilościach), miód, fruktoza, warzywa (jarmuż, szpinak, fasolka szparagowa, papryka, kukurydza, kalafior, por, groszek zielony, szczaw, nasiona strączkowe, czerwona kapusta), owoce (banan, melon), grzyby (boczniaki, pieczarki, borowiki);
produkty obojętne – produkty zbożowe, mleczne bogatotłuszczowe, jajka, warzywa, herbata, wino;
produkty zalecane – mleko odtłuszczone, produkty mleczne o małej zawartości tłuszczu, kawa (również bezkofeinowa), orzechy, kurki,
Dietę przy dnie moczanowej określa się jako dietę niskopurynową. Zakłada ona, że dzienna maksymalna dawka kwasu moczowego uwalnianego z pożywienia to 300-500 mg, a gdy pojawią się napady dny moczanowej zaledwie 120 mg. Wzrost kwasu moczowego we krwi wywołują zwłaszcza owoce morza, podroby, tłuste ryby, czerwone mięso i mocne wywary mięsne.

Pamiętajmy, że warzywa i rośliny strączkowe zawierają dużo błonnika, wraz z którym wydalane są puryny. Podobne działanie ma chudy nabiał, który zawiera dużo kazeiny i laktoalbuminy, które również pomagają usunąć kwas moczowy z organizmu.

[mala200333]

Dieta przy dnie moczanowej — przykładowy jadłospis

Przykładowe menu przy diecie moczanowej może wyglądać następująco:

śniadanie — twarożek z rzodkiewką, bułka graham z dżemem niskosłodzonym, kawa zbożowa z mlekiem,
drugie śniadanie — kromka chleba razowego z pieczonym schabem, pomidorem i papryką,
obiad — grillowany kurczak z ryżem, surówka z marchewką i jabłkiem,
podwieczorek — gruszka lub jabłko.
Dieta przy dnie moczanowej – łagodzenie objawów

Niektóre produkty są zalecane, jeżeli zależy nam na złagodzeniu objawów dny moczanowej. Objawy złagodzi:

błonnik, a więc kasze, pieczywo i makarony razowe, warzywa, owoce, płatki zbożowe;
witamina C, a więc np. natka pietruszki, papryka, jarmuż, pomarańcza, czy kiwi;
foliany, a więc soczewica, szparagi, szpinak, brokuł, awokado, kapusta włoska.