Na Śląskim Szlaku IV

[madohora]

[madohora]

Zachodnia dzielnica Katowic położona nad rzekami Kłodnicą i Ślepiotką, dookoła otoczona lasami. Panewniki dzielą się na:
Stare Panewniki
Wymysłów
Osiedle Bema
Nowe Panewniki
Kokociniec
Do 1951 roku Panewniki stanowiły samodzielną gminę

[madohora1]

Na Śląskim Szlaku III

forum.gazeta.pl/forum/w,49353,117930325,,Na_Slaskim_szlaku_III.html?s=0

[madohora]

HERB PANEWNIK W ROKU 1930

[madohora]

Panewniki powstały około 1580 roku nad rzeką Kłodnicą przy ujściu Ślepiotki. Należały do Kuźnicy pszczyńskiej (dziś Stara Kuźnica) w XVI wieku. Początkowo było jednym z osiedli służebnych wytwarzających panwie. W 1586 roku we wsi Panewniki mieszkało 8 zagrodników, w 1620 było ich 9. W 1629 roku pojawił się tu pierwszy chałupnik. W 1700 roku było ich już 5, a 25 lat później już 25. Do połowy XIX w pracował młyn na Kłodnicy, którego właścicielem był zarząd dóbr dominialnych księstwa Pszczyńskiego. W 1650 roku zarząd dóbr dominialnych księstwa Pszczyńskiego uruchomił na terenie wsi kuźnię, w której mieścił się piec niski lupowy połączony z młotownią. W XVII wieku kuźnia była nieczynna. Do 1964 roku rósł tutaj dąb pamiętający czasy króla Jana III Sobieskiego, który (wg ludowego przekazu) miał wędrować tędy ze swoimi wojskami ulicą Mikołowską (dziś Owsiana) na odsiecz Wiednia. W 1855 roku w gminie Panewniki mieszkało 648 osób, a sześć lat później 718. W 1908 roku władze gminy podjęły decyzję o budowie nowej szkoły na terenie Kokocińca ukończoną w 1913 roku. W 1905 roku gmina Panewnik liczyła około 1 000 mieszkańców. Zamieszkiwała je wyłącznie ludność polska. W pierwszych latach XX wieku na ziemi wykupionej od chłopów, rozpoczęto budowę zespołu klasztornego franciszkanów. Powstanie klasztoru i kościoła oraz groty pątniczej (kopia groty NMP z Lourdes we Francji) w pobliżu dworca kolejowego stworzyło możliwości zabudowy terenu między klasztorem a gminą Ligota oraz w kierunku wsi Panewnik. Nową zabudowę, która powstała wokół klasztoru zaczęto nazywać Nowym Panewnikiem, a pierwotną zabudowę Starym Panewnikiem. Pierwotna nazwa Panewnik uległa więc zmianie w początkach XX wieku.W roku 1924 na terenie Nowego Panewnika utworzono gminę. Powstała nowa nazwa - Panewniki (spotykana na mapach dopiero w 1950 roku), która bardziej odpowiadała rzeczywistości. Łączyła bowiem dwa pojęcia w jedno. W okresie międzywojennym w Panewnikach ożywiło się życie kulturalne. W roku 1923 założono chór mieszany "Wanda", który, oprócz występów śpiewaczych, organizował często przedstawienia amatorskie. We wrześniu 1939 roku hitlerowcy dokonali mordu w lasach panewnickich na harcerzach i powstańcach. Po wojnie ekshumowano ich zwłoki i przewieziono na cmentarz przy ulicy Panewnickiej. W roku 1961 odsłonięto pomnik na wspólnej mogile dla uczczenia pamięci pomordowanych. Nowy etap w dziejach Panewnik rozpoczął się w Polsce Ludowej, zwłaszcza po przyłączeniu gminy w 1951 roku do Katowic. W latach sześćdziesiątych przy ulicy Medyków, na granicy Ligoty i Panewnik rozpoczęto budowę zespołu klinik oraz domów akademickich.
Bazylika franciszkanów
Szczególne zainteresowanie wzbudzają te okolice w okresie Świąt Bożego Narodzenia. Wtedy to właśnie na głównym ołtarzu kościoła można podziwiać największą w Europie szopkę, zbudowaną wewnątrz świątyni. Z boku świątyni można także oglądać ruchomy żłóbek oraz żywą szopkę

Źródło: Wikipedia

[madohora]

Obiekty zabytkowe na terenie Panewnik to

budynek VII Liceum Ogólnokształcącego im. Harcerzy Obrońców Katowic (ul. Panewnicka 13); wzniesiony w 1938 o charakterystycznych detalach architektonicznych takich jak ryzality, przeszklony narożnik oraz poziome i pionowe pasy okien

[madohora]

fragment zespołu zabudowy kolonii urzędniczej (ul. Panewnicka 23, 25, 27);

[madohora]

historyczna zabudowa mieszkaniowo-usługowa (ul. Panewnicka 30, 32, 34, 36, 38, 38a, 40); zachowana prosta forma ogrodzeń oraz starodrzew

[madohora]

Jednak tym co najbardziej przyciąga do Panewnik jest Zespół Kościelny i Klasztor Ojców Franciszkanów zbudowany w latach 1905 - 1908 w stylu neoromańskim według planów brata Manswetusa Fromma OFM a budowniczym był ojciec Wilhelm Rogosz. Od 1974 roku kościół posiada status bazyliki mniejszej
W skład zespołu klasztornego wchodzą:
- Bazylika mniejsza Św. Ludwika Króla i Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny
- Klasztor Ojców Franciszkanów w którym znajduje się Wyższe Seminarium Duchowne Braci Mniejszych
- Zabytkowa Kalwaria Drogi Krzyżowej
Co roku w październiku/listopadzie przy Grocie odbywa się msza w której biorą udział ludzie i konie przed corocznym Biegiem za lisem zwanym Hubertusem
Natomiast w okresie Świąt Bożego Narodzenia tym co przyciąga zarówno wiernych, pielgrzymów jak i turystów jest największa w Europie szopka. Szopka ma 730 m2 . Jej konstrukcja zajmuje całe prezbiterium Bazyliki. Szopka ma wymiary 22 m szerokości//25 m wysokości i 12 m głębokości. Znajduje się w niej około 100 figur ludzi i zwierząt naturalnej wielkości. Natomiast na imitacji nieba świeci 2 metrowy księżyc oraz 500 gwiazd.
W Panewnikach znajduje się też "Ruchoma Szopka" z przesuwającymi się figurami oraz od kilku lat Panewniki wzbogaciły się o szopkę z żywymi zwierzętami. W tym roku były to barany, koza, osioł oraz dwa kuce szetlandzkie. Na podwórku, w klatkach można było też zobaczyć ozdobne kurki, bażanty, gołębie oraz strusia. Ta ostatnia szopka najwięcej fradjy oczywiście sprawia dzieciom ale nie tylko

[madohora]

Byłach dzisiej w Panewnikach i widziałach aż trzy betlyjki. O jedny to godajom,że to jest nojwiynkszo betlyjka w Polsce. Godom wom ani zdjyńcia niy umiałach zrobić, bo zajmuje cały ołtorz główny i jeszcze nawy. Potym żech sie obejrzała tako w kiery som ruchomme figurki. Tam jest taki werg i łone sie przesuwajom. Ale tyż mogłach sie połoglondać jakie betlyjki robiom Włochy, Niymcy, Hiszpanie a nawet w Afryce.
Ppotym musiałach sie przelyź przez taki plac a tak wszyńdzie bioło, bo te drzewa i krzoki cołkie zasypane śniygiym. A na końcu tego placu to była szopka z gadzinom. Barany sie szkubały sianko, koza jak to koza patrzyła co by tu zeżryć. Yjzel na nic niy zwracoł uwagi. Były tak tyż dwa kuce - tyn wto sie zno, to wiy że to były szetlandy (kuce szetlandzkie). Jerona tyn jedyn to był jak model, jo biera tyn knips aparat a łon mi sie ustawio a to z jedny a to z drugi strony - no i jak mu niy zrobić zdjyńcio. No sami wiycie, że jo mom fioła na punkcie koni a tyn mi jeszcze łeb wkłodo w rynce. Ja ale jak to betlyjka, to żłóbek z dzieciątkiym tyż tam był. A na placu w klotkach, za siatkom to lotoł struś, bażant no i gołymbie. No i to by było na tela

Rok temu

[madohora]

WNĘTRZE KOŚCIOŁA W PANEWNIKACH

[madohora]

BAZYLIKA W PANEWNIKACH - SZCZEGÓŁY ARCHITEKTONICZNE

[madohora]

[madohora]

[madohora]

[madohora1]

[madohora1]

[madohora1]

[madohora]

[madohora]

[madohora]

[madohora]

[madohora]

[madohora]

[madohora]

[madohora]

[madohora]

[madohora]