Do p.Wozniaka 2 sprawy

[hubymac]

Witam
Mam pytanko zwiazane z dwoma roslinami - bananowcem i palma (chyba
kanaryjska)
Jesli chodzi o bananowca to zaczynaja klapnac liscie a dokladniej
zolknac i schnac od krawedzi. Nie wiem co jest przyczyna, czy
podlewanie czy temp? Kwiat stoi w miejscu gdzie nie jest teraz za
cieplo ok 18C... Jak wogole czesto podlewac teraz?
Jesli chodzi o palme jest ok tylko nie wie jak czesto zraszac zima i
podlewac

[hubymac]

i....

[jerzy.wozniak]

Pisałem już o tym wiele razy wstawiam więc stare watki - sa długie
więc musze je podzielić.
Równie dekoracyjny co smaczny.
Banany kojarzą się nam głównie ze smacznym owocem, nie każdy wie
że - rośliny na których rosną są dekoracyjnymi kwiatami
doniczkowymi , które na dodatek mogą kwitnąć i owocować w
mieszkaniu. Bananowate to typowe rośliny tropikalne, lubią ciepło
wilgotne powietrze. Nie są to drzewa lecz wieloletnie rośliny
zielne - byliny. Ich gruby "pień" powstaje ze ściśle do siebie
przylegających pochew ich wielkich liści. Wyrastają one z
podziemnych kłączy wielometrowej długości. Nawet u największych
gatunków osiadających nawet 10 metrów wysokości, “pień” jest tak
miękki że łatwo można ściąć nożem. Kwiatostan banana tak jak liście
wyrasta z kłącza i najpierw musi się przedrzeć przez stare ogonki
liściowe. Ma on niezwykły wygląd i osiąga nawet do kilku metrów
długości. Początkowo rośnie pionowo do góry, a po pewnym czasie
wygina się do dołu pod swym ciężarem. Na samym końcu otoczone
purpurowymi przykwiatkami znajdują się kwiaty męskie wyżej zaś
kwiaty żeńskie z których powstają owoce - banany (ten rodzaj owoców
botanicy nazywają jagodą). Kwiaty bananowców rosnących w swym
naturalnym środowisku są zapylane przez nietoperze, na plantacjach
owoce powstają z niezapylonych kwiatów i dlatego nie zawierają
nasion. Owocostan bananowca nazywany jest wiązką, a poszczególne
owoce paluszkami. Na plantacji koniec owocostanu z kwiatem męskim
po zawiązaniu około stu owoców jest ucinany, aby ograniczyć ilość,
a uzyskać jak największe owoce. Zwykle taka wiązka bananów wazy
około 50 kg. Jeśli nie odetnie się wierzchołka może na niej
wyrosnąć nawet kilkaset owoców a całość osiągnąć wagę ponad sto
kilogramów, często łamiąc całą roślinę. Z kłączy wyrastają liczne
odrosty tak że w krótkim czasie z kłącza może wyrosnąć spory
bananowy lasek. Bananowate są roślinami żyjącymi stosunkowo krótko,
często zamierają po wydaniu owoców. Natomiast ich kłącza mogą żyć
nawet kilkadziesiąt lat wydając wiele tysięcy nowych liści i
kwiatów. Bananowate do których należy rodzaj banan (Musa), dawniej
rosły we wschodniej części Afryki oraz w tropikalnej części Azji.
Obecnie są spotykane we wszystkich tropikalnych częściach świata.
Występuje 25 gatunków bananów, a ponieważ łatwo i szybko się
krzyżują ciągle otrzymywane są nowe odmiany. Wszystkie banany
uprawiane dla swych smacznych owoców są odmianami. Natomiast takie
jak np. banan manilski popularnie zwany abaca uprawiany dla włókien
otrzymywanych z ogonków jego liści, czy banan szkarłatny często
uprawiany w doniczkach to czyste gatunkowo rośliny.
Na plantacji
Ponieważ jedynym nam znanym produktem tych roślin są banany,
sadzimy że są uprawiane głownie w tym celu, tymczasem na ponad
połowie plantacji uprawia się odmiany mączne (patatas) w celu
otrzymywania mąki. Banany są bowiem w wielu krajach tym czym dla
nas zboże - źródłem skrobi. Surowe owoce tych gatunków nie są
smaczne, można je natomiast piec lub gotować. Jadane są również
kłącza, liście oraz młode kwiatostany. Z innych gatunków jak
wspomnianego bananowca manilskiego pozyskuje się włókna służące do
wyrobu lin okrętowych (są odporne na działanie wody morskiej i
bardzo wytrzymałe), oraz wyplata się z nich maty, służą do wyrobu
tapet, papieru, oraz warstwowych płyt budowlanych. Włókna te są tak
dobrym surowcem, że w wielu krajach karczuje się coraz większe
połacie tropikalnej dżungli pod uprawę tych roślin. Banany deserowe
których liczne odmiany są nazywane "bananami rajskimi" są uprawiane
dla swych smacznych owoców. Ponieważ dojrzałe owoce bananów (jak
wszystkie jagody) są delikatne i nie znoszą długich podróży zrywa
się je gdy jeszcze są zielone i niedojrzałe. W tym stanie o wiele
lepiej znoszą podróże. Dojrzewają w po przybyciu na miejsce w
specjalnych pomieszczeniach - dojrzewalniach, w których powietrze
zawiera dodatek etylenu. Pod jego wpływem dojrzewają uzyskując
znany nam żółty kolor i słodkawy mączny smak. Plantacje bananów
deserowych są często zakładane na nieurodzajnych jałowych
miejscach. W tym celu podłoże pokrywa się około metrowej grubości
warstwą przewiewnej lekkiej gleby dodatkowo wymieszanej z włóknem
kokosowym lub innymi wypełniaczami, w której zostają umieszczone
odrosty. Podłoże jest automatycznie nawadniane i nawożone.
Plantacja jest bardzo dochodowym interesem, gdyż pierwsze owoce
otrzymuje się już po półtora roku, a u odmiany “Dwarf Cavendishii”
z której słyną Wyspy Kanaryjskie po roku. Po ścięciu owocostanu
ścina się również całą roślinę co pobudza kłącza do tworzenia
odrostów - a więc źródła nowych owoców. Stare liście są na miejscu
przerabiane i dodawane do podłoża, tak że po paru latach uprawy
warstwa żyznej gleby staje się coraz grubsza. Na wszystkich
plantacjach rośliny rosną bardzo gęsto ma to na celu nie tylko
zwiększenie wydajności z hektara upraw, ale chroni ciężkie wiązki
przed silnym wiatrem. Na plantacjach zakładanych na suchszych
terenach lub w miejscach gdzie wieją silne wiatry rozciąga się nad
nimi włókninę aby podnieść wilgotność powietrza i ochronić rośliny
przed uszkodzeniem. Wszystkie dojrzewające wiązki z owocami są
okrywane grubym plastikiem, aby zabezpieczyć delikatne owoce przed
szkodnikami. Największe szkody wyrządzają silne wiatry które
powodują obłamywanie się owocostanów oraz zwierzęta nadgryzające
owoce. Dawniej banany były rzadko spotykane nie tylko w naszych
sklepach, gdyż źle znoszą transport. Wpływało to na ich wysoką
cenę. Obecnie dzięki transportowi lotniczemu oraz budowie
wyspecjalizowanych statków chłodni zwanych bananowcami ich cena
znacznie spadła co bardzo przyczyniło się do ich popularności i
powszechnego użycia. Obecnie nie są już traktowane jako egzotyczny
rzadko jedzony owoc, ale jak doskonały dodatek do wielu dań
codziennej kuchni. A ponieważ są lekko strawne, bogate w witaminy i
sole mineralne są zalecane dzieciom osobom starszym oraz
rekonwalescentom po skomplikowanych zabiegach operacyjnych jamy
brzusznej.
Banany w mieszkaniu?
Rośliny tropikalne wymagają ciepła i dużej wilgotności powietrza,
przeniesione do naszych mieszkań szybko zakończyły by swój żywot.
Producenci wprowadzając do uprawy nowe gatunki takich roślin
najpierw muszą trochę nad nimi popracować aby wyhodować odmiany
które lepiej będą znosić warunki panujące w naszych mieszkaniach.
Dotyczy to nie tylko ich wymagań ale często również wielkości. Tak
też było z bananowatymi, które nie tylko pochodzą z tropików ale są
okazałymi roślinami których jeden liść może osiągnąć 6 metrów
długości i ponad metr szerokości! Rośliny te kupowane w
kwiaciarniach to odmiany karłowe. Pochodzą one od banana ensete -
który nie jest bananem! Należy do odrębnego, nie mającego polskiej
nazwy rodzaju Ensete, i z nim właśnie skrzyżowano kilka odmian
uprawnych oraz od gatunków pochodzących z Chin i Wietnamu. Po swym
ojcu pochodzącym z Etiopii odziedziczyły dekoracyjne liście, zaś po
innych gatunkach niewielki wzrost (najwyżej 2 metry wysokości) i
większą tolerancję na warunki panujące w naszych domach. Do uprawy
w gruncie wyhodowano odmiany ogrodowe pochodzące od bananowca
japońskiego (Musca basjoo), jest on odporny na chłody, a jego
kłącza mogą przetrwać nawet lżejsze zimy w naszym klimacie (co roku
z kłączy wyrastają nowe liście).
Decydując się na kupno banana w doniczce, weźmy pod uwagę że
prawidłowo pielęgnowany banan mimo że jest to “karzeł” w porównaniu
do swych krewniaków jest jak na warunki mieszkaniowe dużą i szybko
rosnąca rośliną. Musi mieć więc sporo miejsca, tym bardziej że nie
znosi dotykania i potrącania jego delikatnych liści. Miejsce do
uprawy musi być widne, ale nie bezpośrednio nasłonecznione. Banany
doniczkowe nie znoszą przeciągów, chłodu i suchego powietrza.
My l

[jerzy.wozniak]

Podlewanie i pielęgnacja. Podłoże powinno być stale lekko wilgotne
(nie mokre!) a rośliny powinniśmy często zraszać. Odmiany uprawiane
w naszych mieszkaniach, rosną okresowo tj. mają przerwę spoczynkowa
od końca października do końca lutego. Powinniśmy wtedy zapewnić im
miejsce słoneczne i położone jak najdalej od kaloryferów.
Temperatura nie powinna spadać poniżej 20°C.
W tym okresie bananom często żółkną i usychają dolne liście co jest
zjawiskiem normalnym i nie należy się tym przejmować. Objawami
chorobowymi wywołanymi nieprawidłową pielęgnacją jest zasychanie
końców liści - zbyt suche powietrze i brak zraszania liści, oraz
czernienie brzegów i gnicie liści - choroba grzybowa występowaniu
której sprzyja zbyt obfite podlewanie i za niska temperatura
powietrza.
W okresie intensywnego wzrostu od kwietnia do końca września banany
należy zasilać nawozami (szczególnie kwitnące egzemplarze), często
zraszać ich liście oraz chronić przed chłodnymi przeciągami. Jeśli
mamy zaciszne miejsce w ogrodzie możemy je od końca maja do końca
sierpnia trzymać w ogrodzie. Pamiętajmy jednak że chłodne
sierpniowe noce mogą poważnie zahamować wzrost roślin, a silne
wiatry postrzępią ich blaszki liściowe. Rosnące w ogrodzie banany
powinniśmy często zraszać szczególnie podczas upalne i suche lata.
Wakacje na świeżym powietrzu przyśpieszają kwitnienie roślin i
wzrost owoców.
Bananowe dzieci
Bananowate są bylinami intensywnie rozmnażającymi się
wegetatywnie - przez odrosty wyrastające z głównego kłącza. W ten
sposób są one rozmnażane nawet na wielkich plantacjach. Z roślin
uprawianych w mieszkaniu tylko banan szkarłatny tworzy nasiona.
Lecz kiełkują one bardzo opieszale , czasami nawet po kilku
miesiącach!
Rozmnażanie przez odrosty jest bardzo łatwe. Gdy pojawią się u
podstawy pnia, czekamy aż osiągną około 30 cm wysokości po czym
sprawdzamy czy mają już własne korzenie. Jeśli tak to ostrożnie
zdejmujemy górna warstwę ziemi i ostrym nożem odcinamy je od
głównego kłącza. Miejsce cięcia posypujemy węglem drzewnym
zmieszanym ze środkiem grzybobójczym np. Kaptanem. Sadzonkę
umieszczamy w doniczce - może być trochę na wyrost i nakładamy na
nią przezroczysta torebkę foliową tak oby nie dotykała liści.
Sadzonkę stawiamy w widnym (nie na słońcu!) i ciepłym miejscu. Po
kilku tygodniach zdejmujemy folię i zaczynamy się nimi opiekować
tak jak roślinami dorosłymi.
Jeśli chcemy koniecznie otrzymać banany z nasion powinniśmy ściśle
przestrzegać poniższych wskazówek:
· Nasiona szybko tracą zdolność kiełkowania, więc musimy je
wysiać jak najszybciej.
· Przed wysianiem musimy dokładnie oczyścić nasiona z
miąższu, najlepiej myjąc je w ciepłej lub nawet gorącej wodzie do
60°C. Ma to na celu nie tylko usunięcie łatwo pleśniejących resztek
owocu, ale również pobudzenie nasion do kiełkowania.
· Przed wysianiem nasiona należy obtoczyć w zaprawie
nasiennej T.
· Podłoże - najlepiej torf lub wiórki kokosowe wymieszane
pół na pół z drobnym piaskiem - powinno być stale lekko wilgotne,
ale nigdy mokre, gdyż nasiona nawet zaprawione łatwo pleśnieją.
· Po siewie naczynie okrywamy folia i umieszczamy w ciepłym
zacienionym miejscu.
· Nasiona zwykle kiełkują po kilku miesiącach, ale niektóre
gatunki nawet po roku!
· Młode siewki przesadzamy do oddzielnych doniczek dopiero
wtedy gdy mają kilka liści.
· Przesadzamy je wraz z otaczającym korzenie podłożem.
· Nawożenie zaczynamy dopiero 2 miesiące po przesadzeniu, a
stosowana dawka nawozu powinna być rozcieńczona dwukrotnie, niż
zalecana na pakowaniu.
Czy banan lubi się leczyć?
Rodzina bananowatych to wytrzymałe i silne rośliny, jeśli więc
tylko zapewnimy im odpowiednie warunki rosną zdrowo i nie ma z nimi
poważniejszych kłopotów. Oprócz opisanych wyżej chorób
spowodowanych nieprawidłową pielęgnacją w okresie zimowym, latem
szczególnie na roślinach wystawionych do ogrodu, mogą pojawić się
przędziorki. Te niewielkie pajęczaki żyją na spodniej stronie
liści. Mają bardzo małe rozmiary i są prawie nie do zauważenia
gołym okiem. Przeważnie spostrzegamy skutki ich żerowania
objawiające się blednięciem liści i występowaniem gęstej pajęczynki
na ich spodniej stronie. Aby ustrzec się przed tymi szkodnikami
należy spryskiwać nie tylko górną, ale i dolną stronę liści, a do
ziemi u świeżo zakupionych roślin dodać doglebowych tabletek
("Tarcznik" lub "Zielony Dom") niszczących większość szkodników.
Tabletki te można również stosować profilaktycznie 2-3 razy w
roku. Uwaga - przedziorki lubią suche powietrze i ciepło, u roślin
uprawianych w mieszkaniu najintensywniej rozmnażają się w zimie.

Jerzy Woźniak

[jerzy.wozniak]

Palma kanaryjska (daktylowiec kanaryjski)(Phoenix canariensis).
palma ta kiedyś rosła wyłącznie na wyspach kanaryjskich obecnie ze
względu na swe walory dekoracyjne jest jedna z najczęściej
spotykanych palm. Ocenia się ze obecnie na świecie uprawia się
ponad 100.000 razy więcej palm niż ich rośnie na naturalnych
stanowiskach. Różni się od palmy daktylowej, grubym pniem
osiągającym nawet metr średnicy. ponieważ same palma jest o wiele
niższa od swej afrykańskiej kuzynki i rzadko przekracza 15m
wysokości jest więc łatwa do odróżnienia. Wbrew temu co piszą
niektóre poradniki nie rośnie w wilgotnych lasach, gdyż takie nie
występują na wyspach Kanaryjskich, lecz na dobrze nasłonecznionych
zboczach gór nawet do wysokości 1200npm, oraz w górskich wąwozach.
jest podobnie jak palma daktylowa odporna na susze i silna operacje
słoneczna. W uprawie doniczkowej jest bardziej efektowna roślina ze
względu na ładniejsze liście i gruby “pień”, który tworzy się
znacznie szybciej niż u palmy daktylowej. Uprawiamy ja podobnie jak
palmę daktylową dobrze znosi niskie temperatury nawet poniżej 0°C.
Ponieważ jest wrażliwa na brak światła a rośnie nawet w stosunkowo
niskich temperaturach, dobrze jest doświetlać ja w pochmurne zimowe
dni żarówkami dla roślin. Ze względu na “pień’ powinniśmy ja sadzić
do szerokich doniczek, nie powinny być to wąskie i wysokie donice
palmowe, ale duże pojemniki słabo zwężające się ku dołowi. Do
podłoża dobrze jest dodać keramzytu lub drobnego żwiru.
Jurek

Teraz dokładnie na twoje pytania:
Banan ma po prostu za suche powietrze, zimą to normalne zjawisko
gdy w domu są właczone grzejniki – jedyna rada nawilżacz powietrza.
Palmy nie wymagają zraszani z wyjątkiem kilku gatunków tropikalnych
o delikatnych liściach. Takie gatunki jak daktylowiec właściwy oraz
kanaryjski należy co miesiąc zmywać wodą (prysznic ale woda 20C)
zraszanie nie jest potrzebne gdyż są odporne na suche powietrze.