Warmia katolicka

[tralala33]

To, co zdecydowanie odrózniało Warmię od Mazur od 1525 roku, gdy Albrecht
Hohenzollern, ostatni Wielki Mistrz Krzyżaków, dokonał sekularyacji zakonu i
przeszedł na wiarę protestancką (luteranizm) był katolicyzm. Szczegolnie
ważna stała się ta różnica, gdy po pierwszym rozbiorze Polski Warmia znalazła
się w tym samym państwie co protestanckie Mazury. Widocznym znakiem trwania
Warmii przy wierze katolickiej były liczne kapiliczki, ale także nieznane na
Mazurach sanktuaria maryjne i inne. Choć jedno z nich, kto wie czy nie
najbardziej znane - Święta Lipka - powstało tuż za granicą Warmii, na ziemi
mazurskiej. Dziś jednak o innym sankturaium - w Stoczku Warmińskim.

Stoczek Klasztorny

[tralala33]

[GO 23.03.2006] Sanktuarium maryjne w Stoczku Klasztornym nie jest tak znane
jak to w Świętej Lipce, czy Gietrzwałdzie. Najczęściej modlą się w nim
okoliczni mieszkańcy. Pielgrzymi zaglądają tu "po drodze".
Pielgrzymi z daleka na ogół traktują Stoczek Klasztorny jak przystanek w trasie
do tych bardziej znanych miejsc kultu maryjnego.
- Dzięki temu w Stoczku jest tak spokojnie i cicho. Sprzyja to skupieniu
potrzebnemu w modlitwie - mówią mieszkańcy Lidzbarka. - To piękne miejsce.

Więzienie Prymasa Tysiąclecia
Wierni z okolicy doskonale wiedzą też, że właśnie w tym Sanktuarium Matki Bożej
Królowej Pokoju od 12 października 1953 roku do 6 października 1954 roku był
więziony Prymas Tysiąclecia kard. Stefan Wyszyński.

- Klasztor był wtedy otoczony strażnikami - opowiada ksiądz Kazimierz
Chrostowski, marianin, który w Stoczku ma najdłuższy staż i stał się skarbnicą
wiedzy o tym miejscu. - Z budynku sąsiadującego z ogrodem klasztornym w ciągu
kilku dni wysiedlono gospodarzy i zrobiono strażnicę. Strzeżono prymasa bardzo
pilnie. W celi były urządzenia zabezpieczające i podsłuchy.

Celę, w której przebywał Prymas Tysiąclecia można zwiedzać. Na jej ścianach i w
gablotach pielgrzymi oglądają dowody jego uwięzienia: fotografie, listy,
książki, które napisał w tym czasie. W pomieszczeniu są też meble, święte
obrazy, tablica z rozkładem dnia prymasa. Tylko tutaj można się dowiedzieć, że
wstawał codziennie o piątej rano i że dużo czasu poświęcał na modlitwę, w tym
codzienny różaniec. W sanktuarium jest też obraz Świętej Rodziny, przed którym
kardynał Wyszyński się modlił. Teraz wisi na korytarzu, na którym wtedy czuwali
wartownicy. Za oknami rozciąga się ogród klasztorny. Prymasowi pozwalano na
codzienny spacer w tym ogrodzie. Był z resztą otoczony wysokim murem, zapewne
dlatego pozwolono na spacery, bo fakt, że prymas jest więziony właśnie w
Stoczku było otoczone ścisła tajemnicą. W tamtym czasie w budynku były
pozabijane okna, żeby nikt nie zauważył kogo kryją mury sanktuarium. Po
uwolnieniu Prymasa bardzo długo jeszcze Stoczek Klasztorny był tematem tabu.
Wielu zależało na tym aby jak najmniej mówiono o więzieniu kardynała
Wyszyńskiego, który był wielkim autorytetem, nie tylko wśród wiernych.
Pewnie dlatego sanktuarium nie było tak bardzo znane, jak to w Świętej Lipce,
czy Gietrzwałdzie. Ludzie jednak wiedzieli swoje i przyjeżdżali by modlić się w
intencji pokoju. Tak jest do dziś.

[tralala33]

Tajemnica cudownej figurki

To nie koniec tajemnic, jakie kryje stoczkowe sanktuarium. Tajemnicza jest sama
jego geneza. Wiąże się z opowieścią sięgającą XVII wieku. Wówczas istniała już
wieś Stoczek. Pewnego dnia dwie dziewczynki pracowały na jednej z łąk przy
zbiorze siana. W spróchniałym pniu dębu znalazły 30-centymetrową figurkę Matki
Bożej. Sam fakt znalezienia jej nie jest aż tak tajemniczy, bo, jak pisze ks.
Janusz Kumala w swojej publikacji, w czasach pogańskich często tworzono miejsca
kultu przy starych dębach i ustawiano tam figurki. Bardziej tajemnicze
zdarzenie miało miejsce następnego dnia. Dziewczynki zaniosły swoje znalezisko
do domu. Tam postanowiono, że zostanie wybudowana kapliczka, w której zostanie
umieszczona figurka. Gospodarze schowali figurkę, aby czekała na wybudowanie
kapliczki, ale następnego dnia zniknęła i... pojawiła się znowu w starym dębie.
Dowiedział się o tym proboszcz parafii w Kiwitach (do niej należał Stoczek).
Postanowił figurkę umieścić w kościele w Kiwitach. Jakież było zdziwienie, gdy
figurka jeszcze raz znalazła się w starym dębie. Uznano wówczas, że to znak, że
tam należy wybudować jej kapliczkę. Tak się też stało.



Dziwny sen o Stoczku

Przed kapliczką modlili się miejscowi wierni. Miejsce stawało się coraz
sławniejsze z powodu cudów. Przyszły jednak czarne chwile. Trzech mieszkańców
Stoczka, nie cieszących się zbyt dobrą opinią, zabrało figurkę, rozbiło na
kawałki i wykonało z niej kości do gry. Wszyscy trzej skończyli tragicznie:
jeden stracił życie na szubienicy, drugiego zamordowano, a trzeciego zamęczono
na torturach. Mieszkańcy nadal przychodzili do kaplicy, mimo że nie było już
figurki i modlili się tak samo gorliwie do Matki Bożej.

W stoczkowym kościele jest kopia cudownej figurki. Druga, bo pierwsza,
podarowana przez jednego z księży, została ograbiona i zbezczeszczona w 1945
roku przez wojska rosyjskie. Później została zniszczona przez komunistów,
prawdopodobnie w 1953 roku. Od 1976 roku księża starali się o nową kąpię
figurki, ale, mimo że kilku artystów podejmowało się jej wykonania, żaden tego
nie zrobił. W 1984 roku w sanktuarium w Licheniu odwiedziła warszawska
plastyczka Rossita Helena Bartoszewska. Tam miała dziwny sen - otrzymała
polecenie, aby pojechać do Stoczka i otrzeć łzy Matce Bożej. Wykonana przez nią
po tym śnie figurka Matki Bożej Płaczącej została umieszczona w bocznym ołtarzu.

[tralala33]

Ukoronowana Matka Pokoju

To nie koniec tajemnic stoczkowego sanktuarium. XVII wiek był dla Polski czasem
wojen. Biskup Warmiński - Mikołaj Szyszkowski - zaproponował aby dla
osiągnięcia pokoju zbudować kościół ku czci Matki Bożej, jako Matki Pokoju. Sam
zdeklarował, że zrealizuje ten projekt we własnej diecezji i złożył uroczysty
ślub, że jeśli nastanie pokój, wybuduje kościół. Tak też zrobił. Wybrał
Stoczek, bo dowiedział się o cudach uzdrowień za wstawiennictwem Matki Bożej w
tym miejscu. Takie były początki stoczkowego sanktuarium.

- O Stoczku można napisać dużo artykułów, a nie tylko jeden - mówi ks.
Kazimierz z uśmiechem. - Tyle tu tematów.

Zapewne ma racje. Każda historia cudownego uzdrowienia warta jest poruszenia.
Wiele z nich udokumentowano świadectwami na piśmie. Sam ksiądz Kazimierz
przeżył takie uzdrowienie i dlatego zamieszkał w Stoczku. Tutaj codziennie,
razem z innymi marianami, może modlić się do Matki Pokoju, której obraz
ukoronował w Częstochowie sam Jan Paweł II. Papież Polak powiedział wtedy:

- Tym aktem wyrażam dziękczynienie Matce Pokoju za 300 z górą lat opieki nad
Świętą Warmią, która na przestrzeni dziejów i zmiennych losów historii
dochowała wierności Chrystusowi i Jego Kościołowi.

Za dwa lata, 19 czerwca, sanktuarium w Stoczku Klasztornym będzie obchodziło 25-
lecie koronacji.

Ewa Lubińska
Autorka korzystała z publikacji ks. Janusza Kumala "Sanktuarium Niepokalanej
Matki Pokoju w Stoczku Warmińskim"
www.wm.pl/Index.php?ct=lidzbark&sct=lidzbark&id=843285

[rita100]

Fajny wątek, bardzo interesujący. Czy tu też z czasem będzie o Św. Lipce i
Getrzwałdzie ?

[tralala33]

O Gietrzwałdzie być musi - ale może ktoś inny napisze Jak myslisz Gietpe?

[gietpe]

Krótka historia Gietrzwałdu
Gietrzwałd zasłynął nie tylko na Warmii i na ziemiach polskich , ale i w całej
Europie ,
A nawet na drugiej półkuli. Stał się bowiem widownią niezwykłych wydarzeń ,
jakimi były objawienia Matki Boskiej , które owocują po dzień dzisiejszy .
Niewątpliwie odegrały one wybitną rolę w dziejach Warmii. Gietrzwałd stał się
pierwszym ośrodkiem ruchu polskiego na Warmii.
Gietrzwałd to znana wioska na Warmii. Położona jest w połowie drogi miedzy
Olsztynem a Ostródą. Przez wieś przewija się wąska rzeka Giłwa wpadająca do
jeziora Rentyńskiego .

^
Najstarsze zachowane wzmianki wymieniają imię Dietricha , od którego ponoć
wzięła się nazwa Dietrichswalde . Dnia 19 maja 1352 roku były sołtys z siedziby
Kapituły Warmińskiej otrzymał przywilej założenia wsi o nazwie związanej ze
swoim imieniem , a zwanej dziś jak i przed laty Gietrzwałd .
Z zachowanych dokumentów dowiadujemy się , że w 1789 roku Gietrzwałd jest
Królewską wsią włościańską o 57 chatach , zamieszkałą prawie w całości przez
ludność polską. zachowana opinia z tamtych czasów głosi, że gietrzwałdzccy
rolnicy należą do najzamożniej szych na Warmii.
W wieku XIX zaczęły się ścierać dwie grupy narodowościowe , tj. osiadła ludność
polska z napływową ludnością pruską. Z każdym rokiem zwiększała się liczba
mieszkańców , nadal w zdecydowanej większości Polaków . Język polski brzmiał tu
powszechnie na ulicach, w kościele i szkole .
W 1827 na terenie Parafii istniało 6 szkół :w Gietrzwałdzie , w Nagladach, w
Worytach, Rentynach, Pęglitach i Cegłowie . Chodziło do nich łącznie 237
dzieci, a nauka odbywała się wyłącznie w języku polskim . Pani Maria Zientara -
Malewska w swej książce pt. „Gietrzwałd - dzieje polskości" podaje , że w roku
1853 do szkoły w Gietrzwałdzie uczęszczało 74 dzieci, nauczycielem był
Franciszek Kołodziejski.
Andrzej Samulowski, rodak z Sząbruka , który kupił od Antoniego Sikorskiego
mały drewniany domek , 6 kwietnia 1878 roku uruchomił w Gietrzwałdzie pierwsza
polską księgarnię na Warmii i Mazurach . 10 lat później powstało Towarzystwo
Czytelni Ludowej.
W dniu 12 października 1919 roku Samulowski rozpowszechniał w Gietrzwałdzie
prace Katolickiego Towarzystwa Ludowego działającego już od 1892 roku . W
listopadzie 1922 roku powstało w Gietrzwałdzie Towarzystwo Młodzieżowe , a w
rok później Spółdzielnia „Rolnik".
W tym samym roku rozpoczynają nieoficjalną naukę języka polskiego Maria Bem i
Augustyn Klimek . Gazeta Olsztyńska z dnia 13.V.1920r. z doniesienia z terenu
pisała :
„Gietrzwałd - w tych dniach została potwierdzona przez Komisję Aliancką
tutejsza szkoła polska , uznawana co do nauki obowiązkowej jako stojąca
na równi ze szkołami publicznymi niemieckimi.
Kierownikiem tej szkoły jest nauczyciel pan August Klimek rodowity
Warmiak , a pomocą w nauczaniu pani Maria Bem mieszkanka Gietrzwałdu".
W końcowej części tej gazety czytamy „Osoby , które zamieszkują w innych
miejscowościach a które chcą założyć szkoły polskie zechcą się zgłosić
do kierownika szkoły w Gietrzwałdzie".
Na podstawie zezwolenia w 1927 r. uruchomiono polskie przedszkole , a w
kwietniu 1929r. otwarto polska szkołę w Gietrzwałdzie . Nauczycielami byli
Jankowski i Chabowski. Placówki te przetrwały do września 1939r.
Ważne znaczenie w dziejach polskości na Warmii i Mazurach miały wydarzenia
religijne w 1877 r.

[tralala33]

I jeszcze dla relaksu - zajrzymy do klasztornego ogrodu
www.stoczek.pl/pl/index.phtml?doc=cont05

[gietpe]

To zadanie domowe.
Warnija to buł katolicki klin wbzity w ewangielicie mazury.
W stoczku my eszcz nie byli ale w Braniewie SMKatarzynki majo psiankny ogród

[rita100]

ja tak prosto sia zapytam - Stoczek jest na Warmii ?

[rita100]

hehe, oczywiście !
Mnie troche zatchało.
Jek sia mózi po warnijsku - przepraszam ?

[tralala33]

Nie ziam

[gietpe]

jo tysz nie zim ale jek nie zabacze to sie spytom

[tralala33]

Ja myślę Gietpe, że najlepiej nam przedstawisz Gietrzwałd. Nie musi być już
zaraz, byle było. A ja może poszukam czegoś o Glotowie? A te siostry katarzynki
w Braniewie to gdzie mają klasztor? I można ten ogród oglądać?

[gietpe]

ulicy to nie pamiętam w tej chwili ale naprzeciwko jednostki wojskowej za ZOO

[rita100]

Ja jeszcze dopisze o Stoczku Warmińskim, ale to przepraszam to wazne słowo, a
tez nie zauważyłam tego w gawędach.

[rita100]

tralala33 09.01.06, 22:01 + odpowiedz


12 kilometrów na wschód od Lidzbarka znajduje się sanktuarium maryjne w Stoczku
Warmińskim. Tradycje kościoła sięgają średniowiecza, kiedy to w cudowny sposób
znaleziono we wsi figurkę Matki Boskiej. Pierwsza kaplica tudzież figurka
zostały zniszczone w czasach reformacji. Odbudowy sankturaium podjał się biskup
Szyszkowski - miało to być wotum na cześć Matki Boskiej w podzięce za pokój po
wojnie i najeździe szwedzkim. Kaplica w kształcie rotundy powstała w połowie
XVII wieku, później dobudowano klasztor i kolejno krużganki dla piegrzymów,
wzorowane na Świętej Lipce.
W historii nowożytnej klasztoru najistotniejszym wydarzeniem było
przetrzymywanie w klasztorze w Stoczku Warmińskim internowanego przez władze
PRL kardynała arcybiskupa Stefana Wyszyńskiego (od października 1953 do
października 1954r).

[rita100]

www.juliusz.lw.net.pl/stoczek1.html
To juz ujrzałam sliczne klasztorne ogrody, psiankne łobrazki

[rita100]

www.tadeusz.na.pl/Warmia/Stoczek.htm
Po zakończeniu II wojny światowej Stoczek wraz z Warmią powrócił do
Polski.Kościół był pod opieką proboszcza z Kiwit, natomiast sam klasztor w roku
1952 zajęły władze państwowe. Na skutek pewnej liberalizacji życia publicznego,
po tzw. październiku 1956 roku, klasztor został zwrócony diecezji. Dnia 13
marca1957 roku bp Tomasz Wilczyński powierzył sanktuarium w Stoczku Księżom
Marianom, wysiedlonym przez władze państwowe z klasztoru na Bielanach w
Warszawie.

[rita100]

www.nonpossumus.pl/galeria/duzy.php?id=25
Zdjecie Klasztoru

[rita100]

www.nonpossumus.pl/nauczanie/ksiazki/zapiski_wiezienne/stoczek/
Tu są zapiski więzienne Kardynała Wyszyńskiego przebywajacego w Stoczku
Warmińskim

[tralala33]

Ile zdjęć ze Stoczka - i wszystkie w pełni lata. Dziankuje! Do Glotowa zaproszę
w przyszłą niedzielę, a tak sobie myślę - może 'przepraszam' to 'wybaczta'?

[rita100]

>Do Glotowa zaproszę
Nie znam tego

[tralala33]

A Kalwarię Zebrzydowską? Bo Glotowo to taka warmnijska kalwaria.

Stoczek Klasztorny

[bpkw]

W Stoczku jeszcze nie bylem. W Glotowie rowniez. Z cala pewnoscia odwiedze te
miejscowosci. Od siebie tylko dodam, ze bardzo ladne jest sanktuarium w Krośnie
k/Ornety. Jest to niemal kopia Sw.Lipki, tylko ze zaniedbana...
www.rowery.olsztyn.pl/photo.php?r=105&i=007

[rita100]

Zitaj Bpkw - mnie też sie Ornata podoba, a widziałam ją na panoranie Krzysztofa
Sklodowskiego. Penie i o niej będziemy prazić. W następną niedzielę Tralala
poprowadzi nas po Kalwarii Warmińskiej. Alez macie obiekty sakralne. Chyba nie
jesteście gorsi od Krakowa

[tralala33]

Krosno - fakt, zaniedbane, ale remontowane. Przynajmniej było, kiedy tam
trafiłam dwa lata temu. Bardzo mi się spodobało, właśnie dlatego, że takie
ciche, puste. W Świętej Lipce gwar nieustający, a tu taka oaza spokoju. Tak,
Krosno też z przyjemnością powitam w tym wątku.

[rita100]

Wszystko jest ok, ale nie mamy mapy z tymi obiektami. Nawet nie wiem gdzie one
leżą. Jak widze to bardziej sobie wyobrażam.
schlesien.nwgw.de/foto/displayimage.php?album=94&pos=29
Taka mapka to ogólna. Może poprosze w szkołę , by zrobili zdjecia mapy
Warmińskiej dokładną ?

Stoczek Klasztorny

[bpkw]

Bylo w tym watku pytanie o Klasztor Katarzynek w Braniewie. Jest mi on bliski
dlatego, ze bylem tam ministrantem.
Na stronach n/w linku na stronach 6-17 sa fotki z Braniewa a na 12-13
znajdziecie Klasztor...
www.jezioro.com.pl/galeria/galeria.html?id=10&l=12

[bpkw]

Tylko prosze nie mylic kosciola sw. Katarzyny, obecnie bazyliki mniejszej, z
Klasztorem Katarzynek...

[rita100]

Piękna galeria - zaniosę ją do Braniewa, by nie zaginął

[tralala33]

oj, taka sprytna komputerowo nie jestem ,żeby wrzucić zdjęcie - no i armat mi
brak. Powiem więc tylko, że Stoczek Klasztorny jest obok Lidzbarka
Warmińskiego, Glotowo koło Dobrego Miasta, a Krosno niecałe dwa kilometry od
Ornety.

[rita100]

A ja kompletnie nie znam Glotowa, ani Krosna i bedę czekać na opowieści.
To pewnie sa mało popularne miejsca.

[tralala33]

I jeszcze jedno zdjęcie klasztoru i kościoła w Stoczku - nietypowe ujęcie,
chyba z ogrodów.
www.naturjan.home.pl/zabytki/source/23.htm

[rita100]

schlesien.nwgw.de/foto/thumbnails.php?album=454
Wprawdzie koło Krakowa, ale zobaczcie jak ciekawa. Zwróćcie uwagę na schody po
których trzeba przejśc na kolanach.

Gietrzwałd

[tralala33]

Dla Gietrzwałdu otwieram nowy podwątek i wklejam historię tej warmińskiej wsi
podaną przez Gietpe

Krótka historia Gietrzwałdu
Gietrzwałd zasłynął nie tylko na Warmii i na ziemiach polskich , ale i w całej
Europie ,a nawet na drugiej półkuli. Stał się bowiem widownią niezwykłych
wydarzeń , jakimi były objawienia Matki Boskiej , które owocują po dzień
dzisiejszy . Niewątpliwie odegrały one wybitną rolę w dziejach Warmii.
Gietrzwałd stał się pierwszym ośrodkiem ruchu polskiego na Warmii.

Gietrzwałd to znana wioska na Warmii. Położona jest w połowie drogi miedzy
Olsztynem a Ostródą. Przez wieś przewija się wąska rzeka Giłwa wpadająca do
jeziora Rentyńskiego .

^
Najstarsze zachowane wzmianki wymieniają imię Dietricha , od którego ponoć
wzięła się nazwa Dietrichswalde . Dnia 19 maja 1352 roku były sołtys z siedziby
Kapituły Warmińskiej otrzymał przywilej założenia wsi o nazwie związanej ze
swoim imieniem , a zwanej dziś jak i przed laty Gietrzwałd .
Z zachowanych dokumentów dowiadujemy się , że w 1789 roku Gietrzwałd jest
Królewską wsią włościańską o 57 chatach , zamieszkałą prawie w całości przez
ludność polską. zachowana opinia z tamtych czasów głosi, że gietrzwałdzccy
rolnicy należą do najzamożniej szych na Warmii.

W wieku XIX zaczęły się ścierać dwie grupy narodowościowe , tj. osiadła ludność
polska z napływową ludnością pruską. Z każdym rokiem zwiększała się liczba
mieszkańców , nadal w zdecydowanej większości Polaków . Język polski brzmiał tu
powszechnie na ulicach, w kościele i szkole .

W 1827 na terenie Parafii istniało 6 szkół :w Gietrzwałdzie , w Nagladach, w
Worytach, Rentynach, Pęglitach i Cegłowie . Chodziło do nich łącznie 237
dzieci, a nauka odbywała się wyłącznie w języku polskim . Pani Maria Zientara -
Malewska w swej książce pt. „Gietrzwałd - dzieje polskości" podaje , że w roku
1853 do szkoły w Gietrzwałdzie uczęszczało 74 dzieci, nauczycielem był
Franciszek Kołodziejski.

Andrzej Samulowski, rodak z Sząbruka , który kupił od Antoniego Sikorskiego
mały drewniany domek , 6 kwietnia 1878 roku uruchomił w Gietrzwałdzie pierwsza
polską księgarnię na Warmii i Mazurach . 10 lat później powstało Towarzystwo
Czytelni Ludowej. W dniu 12 października 1919 roku Samulowski rozpowszechniał w
Gietrzwałdzie prace Katolickiego Towarzystwa Ludowego działającego już od 1892
roku . W listopadzie 1922 roku powstało w Gietrzwałdzie Towarzystwo
Młodzieżowe , a rok później Spółdzielnia „Rolnik". W tym samym roku
rozpoczynają nieoficjalną naukę języka polskiego Maria Bem i
Augustyn Klimek .
Gazeta Olsztyńska z dnia 13.V.1920r. z doniesienia z terenu
pisała :
„Gietrzwałd - w tych dniach została potwierdzona przez Komisję Aliancką
tutejsza szkoła polska , uznawana co do nauki obowiązkowej jako stojąca
na równi ze szkołami publicznymi niemieckimi.
Kierownikiem tej szkoły jest nauczyciel pan August Klimek rodowity
Warmiak , a pomocą w nauczaniu pani Maria Bem mieszkanka Gietrzwałdu".
W końcowej części tej gazety czytamy „Osoby , które zamieszkują w innych
miejscowościach a które chcą założyć szkoły polskie zechcą się zgłosić
do kierownika szkoły w Gietrzwałdzie".
Na podstawie zezwolenia w 1927 r. uruchomiono polskie przedszkole , a w
kwietniu 1929r. otwarto polska szkołę w Gietrzwałdzie . Nauczycielami byli
Jankowski i Chabowski. Placówki te przetrwały do września 1939r.
Ważne znaczenie w dziejach polskości na Warmii i Mazurach miały wydarzenia
religijne w 1877 r.

[tralala33]

O Gietrzwałdzie mówiliśmy już i na forum Olsztyna. Przyponę więc ten link
www.gietrzwald.3c.pl/

[gietpe]

Dostarczały przecież argumentu prostego , ale jakże mocnego w swojej wymowie i
trafiającego do chłopskiej wyobraźni (jeśli Matka Boska , patronka Świętej
Warmii rozmawiała w Gietrzwałdzie po polsku , błogosławiła dzieci, to znaczy ,
że grzeszy ten kto się mowy swoich ojców wyrzeka . W tym czasie proboszczem był
Ks. Augustyn Weishel. Był to rodowity Niemiec , ale jego stosunek do Polaków
był bardzo życzliwy , szanował Polaków , ich język i tradycje. Władze
niemieckie wielokrotnie karały go za to , że żył w zgodzie z Polakami.
Niezależnie od pogłębiania życia religijnego pod wpływem tych spotkań z
ludnością polską, wśród Warmiaków poczęła się umacniać polska świadomość
narodowa.
W historycznym fakcie , określonym współcześnie przez historyków mianem
przebudzenia narodowego Warmii, objawienia Matki Boskiej w Gietrzwałdzie
spełniły decydującą rolę . Były bowiem pierwszym masowym narodowym odruchem ,
wstrząsem budzącym narodową świadomość Warmiaków oraz ich poczucie jedności z
Polakami z innych dzielnic Ojczyzny . Zdążający do Gietrzwałdu pątnicy stali
się mimowolnymi emisariuszami polskości, nieśli ze sobą kościelne , ale i
ludowe pieśni polskie. Napływ Polaków do Gietrzwałdu sprawił, że ludność
tutejsza odzyskała poczucie swej przynależności do polskiego narodu . Andrzej
Samulowski był tego znakomitym przykładem. Rodzinę Samulowskich znali wszyscy
na polskiej Warmii, a także daleko poza jej granicami. Postać „Tatki
warmińskiego" , jak seniora rodu zwali przyjaciele była mocno związana z
Gietrzwałdem , Polską (Katolicyzmem . Wśród tych trzech spraw obracało się całe
jego życie - długie , twarde , ale i piękne . Życie uparte , dodać trzeba , jak
upartym był on sam w sprawach , o które walczył.
W czerwcu 1922 roku odbył się w Gietrzwałdzie wielki zjazd kół śpiewaczych z
całej Warmii. Była to prawdziwa manifestacja Polaków , w której uczestniczyło
ok.5000 osób. Tymczasem zbliżał się dzień plebiscytu .
Samulowski, który już niejednokrotnie zadziwiał oryginalnymi pomysłami i tym
razem wprowadził w zadumę całą Warmię . Nie mogąc sztandarem przywitać polskich
żołnierzy , postanowił wykorzystać go do uczczenia dni mających rozstrzygnąć
losy państwowe Jego ukochanej Warmii. Już na dwa tygodnie wcześniej chorągiew z
Białym Orłem załopotała na szczycie Księgarni Ów sztandar łopoczący w
Gietrzwałdzie był jedynym w tych dniach na Warmii. Po plebiscycie , którego
wynik był niekorzystny dla Polski, ok. 10.000 Polaków musiało opuścić Warmię ,
Mazury i Powiśle . Gietrzwałd był jednak dalej ostoją polskości całej Warmii i
jej duchową stolicą, bo senior Samulowski pozostał na swym posterunku pisząc :

[gietpe]

„Ja z Gietrzwałdu się nie ruszę , Tu chcę Bogu oddać duszę , I tu u stóp Matki
Boskiej Chcę zakończyć ziemskie troski."
Andrzej Samulowski zmarł 10 kwietnia 1928 roku przeżywszy 88 lat. Spoczywa na
naszym cmentarzu . W ramach uroczystych obchodów XXX-lecia szkół polskich na
Warmii, Mazurach i Powiślu w dniu 23 czerwca 1957 roku miejscowej szkole w
Gietrzwałdzie nadano imię Andrzeja Samulowskiego , a 25 kwietnia 1985 roku
zostało odsłonięte jego popiersie przed domem , w którym mieszkał i prowadził
polską księgarnię .

[rita100]

Dodam , że mnie coś łaczy z Samulowskiem - mieszkałam na ul. Samulowskiego 10 i
nawet nie wiedziałam kim on był dla Olsztyna i Warmii. Teraz wiem.

[rita100]

www.gietrzwald.3c.pl/CM/content.php/o_sanktuarium/galeria
Tu mamy galerię zdjeć
Tralala napisała na FO
Na stronie domwarminski coś dla umysłu, czyli wszystko co o Gietrzwałdzie
wiedzieć należy.
www.domwarminski.pl/content/view/247/332/
Przede wszystkim to bardzo stara wieś, i nie tylko warmińska, ale być może
nawet pruska: 'Początkowo nazwa wsi brzmiała Dittrichswald, co
oznaczało „dziewiczy las”. Polska nazawa pojawiła się w XVII stuleciu. Lokacji
Gietrzwałdu dokonała 19 maja 1352 r. Kapituła Warmińska na pruskim polu
Gudikus, wystawiając przywilej lokacyjny sołtysowi Andrzejowi, by ten na tej
ziemi, założył na prawie chełmińskim Dytherichwalt.'
Od końca XIX wieku Gietrzwałd stał się znany nie tylko w Warmii, ale też i
daleko poza nią: '27 czerwca 1877r. rozpoczęły się Objawienia Matki Boskiej i
od tej chwili Gietrzwałd stał się wielkim sanktuarium – najliczniej nawiedzanym
miejscem pielgrzymkowym na Warmii.'
Dziś, tak jak i dawniej, nad wsią góruje wieża kościoła: 'Największym zabytkiem
jest kościół Najświętszej Marii Panny. Wkrótce po lokacji został zbudowany
pierwszy kościół, który uległ zniszczeniu prawdopodobnie między rokiem 1410 a
1418. Przed rokiem 15000 nastąpiła rozbudowa lub budowa nowego kościoła z cegły
i kamienia, który częściowo zachowany jest do dziś jako prosta budowa salowa w
stylu gotyckim. 31 marca 1500 r. konsekrowano kościół nadając mu tytuł
narodzenia Najświętszej Marii Panny, wkrótce tytuł św. Jana Ewangelisty.
Wielokrotnie przebudowany w późniejszym okresie, kościół otrzymał nowe nadania,
aż w 1970 r. papież Paweł VI nadał kościołowi w Gietrzwałdzie tytuł Bazyliki
Mniejszej.'
A wedle kościoła stoi karczma: 'We wsi z powodzeniem funkcjonuje znana już w
całym regionie Karczma Warmińska, w której odbywają się imprezy, w tym
cykliczne wieczory (np. wesele warmińskie, wieczory z muzyką np. żydowską).'
Jest też i stara poslka, warmińska księgarnia: 'Osobliwością jest księgarnia
Samulowskiego, pisarza ludowego i założyciela tej księgarni.'
A cała wieś to: 'Budynki mieszkalne. Najczęściej są to przedwojenne obiekty,
niestety niektóre znacznie przekształcone. Budynki murowane są z czerwonej
cegły lub częściowo otynkowane. Występują detale w postaci drewnianych drzwi,
okien jednak charakterystyczne wykończenia pojawiają się coraz rzadziej.'
No i wokół, jak to naukowo określa domwarminski: 'Obszar gminy Gietrzwałd oraz
samej miejscowości odznacza się wybitnymi walorami przyrodniczymi i
kulturowymi. Związane jest to z występowaniem jezior i rzek, ciekawej rzeźby
terenu, zróżnicowanej szaty roślinnej.'
A mówiąc po naszamu - psianknie tam je w Gietrzwałdzie.

[rita100]

Andrzej Samulowski poświęcił
kilka utworów wierszowanych Matce Bożej. Najbardziej znaną jest „Pieśń o
Najświętszej Marii Pannie Gietrzwałdzkiej, którą rozpoczynają zwrotki:

Już to po zachodzie słońca,
Cudna gwiazda jaśniejąca
Weszła na warmińskiej ziemi,
Przyświecać promieńmi swymi.
Ta wiadomość prawie cudem
Rozeszła się między ludem,
Wszędzie słychać taką mowę;
Na Warmiji cuda nowe.

A macie może całośc tego wiersza ?

[gietpe]

www.domwarminski.pl/content/view/144/186/
Mom do Waju prośba może chto bańdzie wziedzoł gdzie to je bo mnie sie widzi
co to nie som Łajsy koło Gietrzwołda.Tam je tlo pałac i magazyn.
Może to są Łajsy Jana co założył Olsztyn?

[tralala33]

Ta zieś Łajsy co sia Jan w niej łurodził to je jenaksza, kole Pieniężna.
A tu patrzajta - łobrazek tego pałacu w Łajsie kole Gietrzwołda
www.rowery.olsztyn.pl/photo.php?r=65&i=032

[rita100]

hehe, jesli Wy mieszkańcy nie możeta sia dogodać co do Łjaska to co jo am mam
poziedzieć ? )))Tlo łobrazki widze.

[gietpe]

www.pieniezno.bil-wm.pl/index.php?inf=7&idsl=14&id=9
>To bandzie cheba toten kościól ,jak mówzita,bo pałac je u noju w parafji,ale
tego kościoła to jo tam nie zidzioł.

[rita100]

Gitrzwałd to teraz duży kompleks zabudowań to może jedno z tych zabudowań.
Jak pisali , coraz więcej pielgrzymów się zjeźdzało i komleks trzeba było
rozbudowywać.

[tralala33]

Chyba masz práwda Gietpe – jek to je kościół w Łajsach kole Pieniężna, to sia
pomylili z łobrazkiem w domu warmińskim Trza do niech napsisać. A w Łajsie
kole Gietrzwołda też je kościół?

[gietpe]

Dziękuje Tralala!
Jusz mówzia łu noju to som Łajsy,i łone boroki muszo do Gytrzwołda na koślach
trzy (jakie były miary wtedy" km")dojnść.

[rita100]

Dobrzy esteśta, znoleźliście błąd

[tralala33]

Każą do Starostwa Powiatowego pisać, to po niedzieli napiszę, bo jutro pewnie i
tak nikt tam nie pracuje. Zobaczymy - może zmienią?

[gietpe]

Toć to chyba nie żadno łaska ,a jekby to łobcy wyślipiół to by bół wstyd.
Jesce powzinni flasecke za fatyge...
Tralala czy masz już tłumaczenie hymnu Mein Ermland?

[tralala33]

Nie - za to znalazłam kolejny, czwarty (!) hymn warmiński. Ale to już jutro
wkleję.

[rita100]

Zielona jest ta Warmia. Zalesiona, wzgórzysta, Spójrzmy na mapę historyczną.
Niemcy ze zgrozą powiadają, ze Warmia miała kształt siekiery, wiszącej nad
Prusami Wschodnimi. Ale przecież nie my to jej kształty nadaliśmy, tylko układ
Krzyżaków z własnym biskupem, któremu, zwyczajem średniowiecznym, oddano
trzecią część ziem do profitowania, wydzielonych w taką oto figurę.
A że biskupi nie bardzo chcieli za Krzyżaków się zastawiać, że na potrzebę
grunwaldzką cała Warmia wystawiła zaledwo 100 ludzi, ze od Grunwaldu aż po
rozbiory wypowiedziała się i trwała za Polską - więc została krajem katolickim.
Wszędzie tu Boże Męki nadają krajobrazowi ciepło.
Człowiek napatrzył się po Mazurach Denkmalów, bo zapomniczone są Prusy
Wschodnie w każdej najmniejszej wiosce, a to poległym w wojnie francusko-
pruskiej, a to poległym w wielkiej wojnie, a to ku upamiętnieniu plebiscytu.
Wszystkie te Denkmale zioną patriotycznymi frazesami. Warmia ma je także. Ale
tym milej na takiej ulicy Olsztynkowej w Olsztynie odczytujemy naps: "Od
powietrza, głodu, ognia i wody - wybaw nas Panie", albo w Gietkowie ten sam
napis, albo taka figurka, jak w Worytach, którą jadąc do Gietrzwaldu ,
sfotografowali.
Ta to katolicka Warmia, Warmia rozśpiewana u przydrożnych figur, rozmodlona w
nabożeństwach majowych, ściągnęła na siebie panasmetkową uwagę i kościół stał
sie obiektem germanizacji. Księża otrzymali polecenie kazać po niemiecku.
I właśnie w Gietrzwaldzie znalazł sie ksiądz Niemiec Weichsel najrdzenniejszy
sercu polskiej Warmii. I koło tego kapłana, choć Niemca, choć obojętnego naszym
narodowym sprawcom, ale rozumiejącego, ze do serc ludu trafić trzeba jego
jezykiem - skupiało sie coraz większe przywiązanie.

Tak teraz znajdziemy się w Gietrzwałdzie.

[rita100]

Dwudziestego siódmego czerwca 1877 r, wraca stara Szafrańska z trzynastoletnią
córką do Woryt, wioski pod Gietrzwałdem. Miało się ku zachodowi. Szły popod
górkę mimo kościoła, bo dziecko wracało z katechizacji. Dziewczynce trudno szły
nauki, tego dnia więc była rozpromieniona, bo ją ksiądz pochwalił.
Naraz zatrzymała się, a jej twarzy odbiło się zdumienie. W koronie starego
klonu musiała coś ujrzeć. Matka ją namawiała bezskutecznie, by się przestała
gapić. Tak je naszedł ksiądz Weichsel, który wyszedł na przechadzkę.
- Jegomościulku, tu jakaś Pani w blasku w drzewie stoi - wyszeptała dziewczynka.
Od tej chwili o tej porze poczęła w konarach drzewa małej Szafrańskiej
pokazywać się Matka Boska. Rozmawiała z nią. Ale obecni przy dziewczynce
świadkowie nic nie mogli dojrzeć. Potem również widzieć i mówić ze zjawiskiem
mogła jej dwunastoletnia koleżanka Samulowska, dziewczyna Katarzyna Wieczorek,
lat 23 i wdowa Elżbieta Bylitowska , lat 45.
Słuch się począł szerzyć między ludźmi, pielgrzymi poczęli napływać, mimo iż
ksieża z ambon przestrzegali i wstrzymywali.
Już i z innych zaborów coraz więcej ludzi przyjeżdzało.

[rita100]

Gdy nadchodziła godzina objawień, tłum zamierał. Cztery kobiety klęczały na
przedzie i zadawały pytania, które im zadać kazano. Potem je rozłączono, pytano
i to, co powtarzały jako odpowiedzi Marii Panny, zgadzało sie ze sobą.
Wtedy lud do późnej nocy klęczał i śpiewał wezbranymi głosami i polska pieśń
łączyła wszystkich. Gdzie tam było wonczas pamiętać o nakazach śpiewania po
niemiecku.
Wówczas Smętek począł działać. Bylitowska i Wieczorkówna miały widzenia i w
domach swoich, i w polu przy robocie. Ukazywała im się Maria Panna, mowiła
pobożne rzeczy. Tylko, że gdy po widzeniach na cmentarzu kościelnym czuły się
szczęśliwe i pokrzepione na duchu, to po tych widzeniach były wielce osłabione,
wpadały w płac i w niemoc.
Matka Boska, zapytana w czasie jednego z widzeń w ogrodzeniu kościelnym, co by
to znaczyć mogło, odparła, ze tamte widzenia są dziełem szatana.
Trwoga i zwątpienie padły na wiernych. Juz poczeto podejrzewać i objawienia na
obejściu kościelnym. Podczas objawień kropiono święconą wodą, ale kobiety,
mające widzenie, mówiły, że wówczas wzmaga się jeszcze blask bijący z szat
Przenajświętszej Panienki. Kazano im wowczas pluć w stronę widzenia. Ale ślina
im zasychała w ustach i nie były w stanie tego uczynić.

[rita100]

W jednym z widzeń zapowiedziała Matka Boża, ze ostatni raz się ukaże ósmego
września, i kazała do tego czasu wznieść kapliczkę ku swojej czci pod
pamiątkowym klonem.
Nadchodziła rozgrywaka ostateczna, kiedy 'na drgającym szatana ciele' miał
stanąć ostateczny znak, utrwalający cześć Najświętszej Panny Gietrzwałdzkiej.
Smętek począl działać. Nocą do księdza Weichsla wślizgnęli się Niemcy z
Oberlandu (północnych, protestanckich częsci Prus Wschodnich) i chcieli ksiedza
zabić. Ksiądz spał, ale 'nad nim pierzyna chodzić poczęła' i siepacze w
strachu uciekli. A ksiądz po dawnemu pielgrzymki zza kordonu przyjmował.
Oznaczonego dnia, ósmego września, spłynęlo do Gietrzwaldu pięćdziesiąt tysięcy
pielgrzymów ze wszystkich stron dawnej Rzeczpospolitej. Osobliwie duzo było
wilnian. Ludzie przybyli z Królestwa, spod Przasnysza i Myszyńca w dni
poprzedzające widzieli szeroką jaśniejącą drogę, ścielącą się po niebie w
stronę Gietrzwałdu.

[rita100]

W wilię uroczystości w kolasie, zaprzężonej w czwórkę koni, obłożony
pierzynami, zajechał posąg Matki Boskiej zamówiony gdzies tam w Lipsku. Czekała
już na ten posąg kaplica pod klonem wymurowana. Posąg na noc umieszczono w
wieży koscielnej.
A w nocy......cdn

Przyznacie , ze bardzo ciekawie opisuje to zdarzenie Wańkowicz

[rita100]

A w nocy usłyszeli gietrzwałdzianie ogromny huk. Byli ludzie, ktorzy zeznali,
ze huk poszedł w kapliczki, w której ukazało się 'coś strasznego' w zielonym
świetle.
Gdy na rano przyszli wierni na cmentarz, ujrzeli, ze kapliczka od góry do dołu
pękła.
Nie było czasu na zasadnicze reperacje. Wezwano kowali i ściągnięto murowane
ściany żelaznymi nitami.
I kiedy zebrał się tłum, ukazało się liczne duchowieństwo w szatach
pontyfikalnych, buchnął śpiew "Serdeczna Matko", przypuścił Smętek ostatni
szturm. Niebo się zmierzchło, podniosła sie sucha zawierucha pyłu i szła na
kosciół. Wielu się zdało, że to wzgórza z okolic Gietrzwałdu suną na
miasteczko, by je zasypać ziemią. Wśród pylnej zawiei latały czarne gołabki.
Wielu widziało ogniste kule z sykiem przeszywające powietrze. Uczeń Prima
widział olbrzymiego szarego ptaka, obejmującego skrzydłami cały horyzont, a
majątkarz Friedrich słyszał ryk lwa.
Tłum rzucił się do ucieczki
cdn

[rita100]

Tłum rzucił się do ucieczki. Ale duchowieństwo stało nieporuszone i wraz z
garstką wiernych spiewało. Panika przeszła. Tłum padł na kolana. Figurkę
umieszczono w pękniętej złością diabelską kapliczce.
Ludzie z Woryt i ludzie z Plusk, ludzie z Olsztyna i ze Stawigudy, i z Ornety,
i z Fromborka, pielgrzymi z całej Warmii, zaciśnietej w szponach obcego sytemu,
śpiewali:

Od wszystkich na świecie opuszczeni,
Jak nędzarze głodni i spragnieni
Przyszlim, Matko, byś nas nakarmiła
i pociechą serca napoiła.

Wiadomość z "Gazety Olsztyńskiej":
"W Gietrzwałdzie w niedzielę 24 marca (1935r - przyp.M.W.) gromada uczni ze
szkół niemieckich bębniła w okna polskiej ochronki, wykrzykiwała Pollacken itd.
M. in. poznano Laskowskiego, Sokolowskiego, Cierkaszewskiego, Hermanowskiego".
Tym razem to Smętek kazał plić, ale ślina tym polskim dzieciom w ustach nie
zasychała...

Z listu z Olsztyna, ktory otrzymałem w Warszawie:
"Tegoroczny odpust 8 września był wielkim świętem polskości. Spłynęlo 60 000
ludzi i rozległ się śpiew polski - po raz pierwszy od 30 lat. Ludzie śpiewali
całą duszą, aż drżały ściany kościoła."

[rita100]

schlesien.nwgw.de/foto/displayimage.php?album=117&pos=53
Najświętsza Panna Marya objawiona w Gietrzwałdzie 1877

Glotowo

[tralala33]

Glotowo (nazywane także Głotowo, a w języku niemieckim Glotau) leży zaledwie 4
kilometry od Dobrego Miasta. To bardzo stara warmińska wieś, pierwsze wzmianki
pochodzą z 1290 roku. Dziś mieszka w niej około 450 osób. Pierwszymi osadnikami
byli pogezańscy Prusowie.
W początkach swego istnienia była wielokrotnie atakowana, palona i niszczona
przez pogańskich Prusów i Litwinów. Z jednym z takich najazdów wiążą się
początki Glotowa jako sanktuarium Świętego Sakramentu, czyli Hostii. W 1300
roku mieszkańcy wsi w obawie przed nadciągającym atakiem Litwinów uciekli do
pobliskich lasów, a przed ucieczką zabrali z kościoła puszkę z hostią, którą
zakopali na pobliskim polu. Wieś została zniszczona, kościół spalony, pozostali
przy życiu mieszkańcy Glotowa nie potrafili odnaleźć miejsca, gdzie ukryli
hostię. Minęło wiele lat.

[tralala33]

Oto, co stało się później
Woły pracowicie ciągnęły sochę, za którą równomiernym krokiem podążał oracz.
Szeroki pas urodzajnej ziemi, poznaczony równo świeżymi skibami, pozostawał w
tyle. Słońce powoli chyląc się za horyzont kładło wydłużone cienie. Człowiek
podniósł wzrok i krzyknął na zwierzęta, które zmęczone całodzienną pracą,
zwalniały idąc pod górę ku szczytowi pagórka. Orka dobiegała końca, będzie
chleb.
Nagle socha zaparła się, woły szarpnęły mocniej i na boku znieruchomiała duża
gruda ziemi. Zaprzęg stanął. Zniecierpliwiony oracz w pierwszej chwili chciał
skarcić zwierzęta za lenistwo, lecz oszołomiła go nagła zmiana, jaka nastąpiła
w otoczeniu. Pole rozjaśniło się jak w południe, a blask dochodził gdzieś z
podziemi, oświetlając klęczące woły wpatrzone w jeden punkt. Źródło światłości
znajdowało się między oblepionymi ziemią resztkami jakiegoś naczynia. Był to
kielich, a w nim śnieżno biała hostia, Chleb Żywy.

[tralala33]

W miejscu, gdzie odnaleziono Hostię w początkach XIV wieku wzniesiono kościół,
który stał się miejscem pielgrzymek pobożnych Warmiaków przez kolejne stulecia.
Obecny barokowy kościół powstał w latach 1722-1726. We wnętrzu, poza barokowym
wystrojem, zwracają uwagę piękne secesyjne witraże. Ciekawy jest też ołtarz
główny – po obu stronach klęczą woły, wspomnienie legendarnego odnalezienia
hostii na glotowskim polu.

Zdjęcia kościoła można zobaczyć tu
oaza.too.pl/zdjecia2/warmia1.html

A na kolejnej stronie także wnętrza kościoła
oaza.too.pl/zdjecia2/warmia2.html

[tralala33]

Obok kościoła w malowniczym wąwozie znajduje się Kalwaria Warmińska, zwana też
Warmińską Jerozolimą. W drugiej połowie XIX w. zamożny mieszkaniec Głotowa
Johannes Merten udał się z pielgrzymką do Ziemi Świętej. Stamtąd przywiózł
pomysł wybudowania w swojej wsi Kalwarii wzorowanej na jerozolimskiej. Małe
kamyki, które znalazł na Drodze Krzyżowej w Jerozolimie, zabrał ze sobą jako
relikwie, by umieścić je w mających powstać kaplicach-stacjach.

Budowę głotowskiej Kalwarii rozpoczęto 22 lipca 1878 r. Były to trudne dla
Warmii czasy "Kulturkampfu". Parafia wówczas nie mogła nabywać ziemi. Do
realizacji swego pomysłu przyczynił się znacznie sam Merten. Zakupił bowiem
ponad 7 ha gruntów, które podarował Kościołowi jako teren pod budowę Drogi
Krzyżowej. Nadzór nad tworzeniem tego dzieła przejął ówczesny proboszcz ks.
Ferdynand Engelbrecht, a po jego śmierci w 1893 r. - ks. Donald Steinsohn.

[tralala33]

Jak podają kroniki, ludność katolicka diecezji warmińskiej tłumnie i ochoczo
zgłaszała się do pracy, a także składała hojne ofiary pieniężne. Wąwóz pod
Kalwarię wykopano ręcznie. Oblicza się, że w ciągu szesnastu lat budowy w
pracach uczestniczyło ok. 70 tys. ludzi. Troszczono się, aby wiernie naśladować
długość i nachylenie Drogi Krzyżowej z Jerozolimy, po której w Wielki Piątek
szedł na Golgotę Chrystus
Oprócz 14 stacji Drogi Krzyżowej umieszczono tu także grotę Matki Bożej z
Luordes ze źródłem oraz kaplicę modlitwy Pana Jezusa w Ogrójcu.
Te wiadomości pochodzą ze strony
www.glotowo.szatko.maniak.pl/index.php?option=com_frontpage&Itemid=1
tam też można znaleźć zdjęcia Glotowa w galerii zdjęć.
Od siebie dodam jeszcze, że między kościołem a drogą znajduje się też
niewielki, bardzo stary cmentarzyk wiejski, ze starymi nagrobkami. Warto
podejść i odczytać imiona i nazwiska kedajszych Warmnjaków.

[rita100]

"Od siebie dodam jeszcze, że między kościołem a drogą znajduje się też
niewielki, bardzo stary cmentarzyk wiejski, ze starymi nagrobkami. Warto
podejść i odczytać imiona i nazwiska kedajszych Warmnjaków"

I zrobzić łobrazki - to musi być urocze i duchowe mniejsce.
Wspaniałe te kapliczki , z róznych materiałów budulcowych.
Jednak wydaje mi się , ze malo rozpowszechnione, przez co cisza tam jest pewnie
wyjatkowa. Tylko ptaki śpiewają i drzewa szumią.

[tralala33]

Co by łobrazki zrobzić trza sia eszcze 'łusprzętowić' - pomyślę o tym przed
latem Na razie znalazłam zdjęcie Stoczka Klasztornego - to wkleję, i
informację o cmentarzyku w Glotowie - został założony w połowie XIX wieku.

[rita100]

Jestem zauroczona tą legendą i kościołem i tą stronką. Teraz zacznę dokładnie
oglądać , ale już widziałam te wspanialości. Co za tajemniczy kościół i
Kalwaria w lesie.

[rita100]

1. Wnętrze kościoła posiada bogaty, barokowy wystrój. Jest naprawdę piękny i
bogaty wystrój, ach ten cudowny barok.
2.Ołtarz główny - nadzwyczaj barwny.
3. Ambona - jak tron królewski , jeszcze takiej nie widziałam, też barwna.
4. Ołtarze boczne tez niezwykle kolorowe i sa też te klęczące woły
5. A na chórze organy
6. W kościele są też bardzo ładne witraże.

Obok kościoła znajduje się kalwaria i wszystko w pięknym lesie i nad rzeczką.
Tralala, niesamowicie bije kolorystyka - jak róznica z krakowskimi kościołam.
W tym miejscu to chyba dusza sie raduje.
oaza.too.pl/zdjecia2/warmia2.html

[tralala33]

Naprawdę? A ja myślałam, że taki barokowy kościół właśnie będzie przypominał
niektórych wnętrza krakowskich kościołów.
Zapomniałam jeszcze dodać, że rok temu w Wielki Piątek w Kalwarii Glotowskiej
była uroczysta droga krzyżowa. Myślę, że i w tym roku będzie podobnie. Ja byłam
tam w środku lata, w jakiś powszedni dzień i nie było tam nikogusieńko - cisza,
spokój warmińskiego lasu, piękny widok na rzeczkę i tylko komary dokuczały. Ale
z tym trzeba się liczyć łu noju

[rita100]

I to jest piękne , smotnośc , cisza w takich miejscach. Nie wiem ale krakowskie
koscioły nie są tak kolorowe, króluje złoty kolor, ale nie takie połaczenie
barw jak tu widzę na zdjeciu. To sa takie slodziteńkie kolory nawet powiem
cukierkowe kolory. Bije z nich radość, radośc życia - bardzo miłe musi być
miejsce.
Tralala, Ty musisz miec taki aparacik, nawet nie wiesz jaka wygoda , no i
najlepiej wiesz co uchwycić w takich zabytkach. Choć ta sronka Oazy jest
nadzwyczaj dobrze zrobiona, bo wszystko szczegółowo wyjaśnia.
Glotowo - warnijska Jerozolima - warto to pamiętać.

Kradzież w Glotowie

[tralala33]

Właśnie usłyszałam w lokalnych wiadomościach, że z kościoła w Glotowie
skradziono dwie drewniane, złocone figurki aniołków. Proboszcz parafii
glotowskiej ze smutkiem powiedział, że od tej pory pielgrzymkowy kościół będzie
owtierany wyłącznie na czas nabożeństw
ww6.tvp.pl/2898,20060902389842.strona

[tralala33]

Już i tu piszą o tej kradzieży.
miasta.gazeta.pl/olsztyn/1,35189,3593128.html
Aniołki skradziono między 21 sierpnia a 1 września - no to sznase na ich
odnalezienie są zerowe

[rita100]

Ciykawe cy już sfitali złodzieji aniołków w kościele w Glotozie ?

"Dwie zabytkowe figurki aniołów zniknęły z Sanktuarium Bożego Ciała w Glotowie
pod Dobrym Miastem. Złodzieje ukradli je prawdopodobnie między 21 sierpnia a 1
września.
Rzeźby aniołów wykonane zostały w 1825 roku i były zarejestrowane w katalogu
dóbr kultury. Historia glotowskiego sanktuarium sięga o wiele dalej, bo aż XIII
wieku - wtedy wzniesiono tu pierwszy drewniany kościół. Doszczętnie spłonął
podczas litewskiego najazdu w 1300 roku. Mimo to na polu glotowskim już w
połowie XIV wieku powstał nowy kościół i wkrótce stał się celem pielgrzymek.
Przed sanktuarium stoi też kapliczka z 1732 roku, a za kościołem pod koniec XIX
wieku zbudowano kaplicę ze stacjami drogi krzyżowej."

[rita100]

ekomazury.wm.pl/Glotowo:-Warminska-Kalwaria,72686

[rita100]

www.glotowo.freehost.pl/

Chwalęcin

[tralala33]

Chwalęcin (niem. Stegmannsdorf) to niewielka wieś niedaleko Ornety, w której
dziś mieszka zaledwie 100 osób, powstała w 1349 roku. W drugiej połowie XVI
wieku nad przepływającą obok wsi rzeką Wałszą znaleziono Czarny Krucyfiks. W
Chwalęcinie nie było w tym czasie kościoła, krzyż przeniesiono więc do
pobliskiego Osetnika, lecz po pewnym czasie w niewyjaśniony sposób wizerunek
Chrystusa na Krzyżu powrócił do Chwalęcina. Ponoć jeszcze dwukrotnie krzyż
przenoszono do Osetnika, lecz za każdym razem powracał on w miejsce, gdzie go
odnaleziono. Tyle legenda – inne źródła podają, że tajemniczy krzyż, pochodzący
ponoć z 1420 roku, został odkupiony od niekatolików i umieszczony w kościele w
Osetniku. Dopiero po wyświęceniu kościoła w Chwalęcinie, został właśnie tu
przeniesiony przez biskupa Krzysztofa Szembeka.
www.naturjan.home.pl/zabytki/source/4.htm

[tralala33]

W końcu w 1570 roku wybudowano w Chwalęcinie drewnianą kaplicę, bardzo małą –
podobno mieściła zaledwie 8 osób. A do Chwalęcina przybywało coraz więcej
pątników, także protestantów. W latach 1720-1728 wybudowano w Chwalęcinie
kościół, ufundowany przez biskupa Jana Potockiego i kapitułę warmińską jako
wotum za ocalenie od epidemii dżumy, szalejącej na Warmii w latach 1708-1711.
Budowlę zaprojektował i wzniósł Jan Krzysztof Reimers z Ornety. Kościół pod
wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego, jako kościół pielgrzymkowy, został
otoczony krużgankami z czterema narożnymi kapliczkami.
rowery.olsztyn.pl/photo.php?r=64&i=022

[tralala33]

Do barokowego kościoła sto lat później, około 1830, dodano elegancką, spokojną
fasadę w stylu neoklasycystycznym
rowery.olsztyn.pl/photo.php?r=64&i=019
Bardzo ciekawe jest wnętrze kościoła w Chwalęcinie – sklepienie i częściowo
ściany pokryte są barwnymi, iluzorycznymi malowidłami Jana Lossau z Braniewa,
przedstawiającymi sceny z legendy o Świętym Krzyżu.
rowery.olsztyn.pl/photo.php?r=64&i=020
A w ołtarzu głównym – tajemniczy Czarny Krucyfiks w bogatej barokowej oprawie
rowery.olsztyn.pl/photo.php?r=64&i=021

[rita100]

Piękny kościółek, szczególnie te malowidła

www.naturjan.home.pl/zabytki/source/4.htm
A jednak przebogate macie kościoły i kolorystyczne. Dziś zamieściłam na
zdjeciach wnetrze kościoła krakowskiego Piotra i Pawła i nie ma tej kolorystyki
co wasze jednak.
schlesien.nwgw.de/foto/thumbnails.php?album=75&page=2
Tylko muszę jeszcze opisać.

[tralala33]

O Chwalęcinie napisali też na stronie Pruthenia
'Podobno żołnierze wyzwolicielskiej Armii Czerwonej trenowali celność oka na
figurach zdobiących fasadę Kościoła; do dzisiaj można zobaczyć figury z
poodstrzelanymi głowami i rękami; ślady po kulach karabinu zostały również na
murze – widać nie każde „krasnoarmijne" oko było sprawne.'
www.pruthenia.strefa.pl/b41.html

Krosno koło Ornety

[tralala33]

Jutro postaram się napisac więcej o Krośnie. Dziś szukałam obrazków i znalazłam
tak piękne - bo zima potrafi być piękna - że już dziś je pokazuję.
zdjęcia Krosna zimą !!!
www.rowery.olsztyn.pl/photo.php?r=68

[rita100]

www.rowery.olsztyn.pl/photo.php?r=68&i=007&f=
Robi niesamowite wrażenie.

[tralala33]

Gdyby nie te druty i słupy linii energetycznej, to można by sobie wyobrazić, iż
rzecz dzieje się kilkaset lat temu, a pod kościół zaraz podjadą sanie
zaprzężone w parę koni.

[tralala33]

Krosno (niem. Krossen) to malutka wieś nad Drwęcą Warmińską niemal tuż koło
Ornety (2 km) od granic miasta). Wieś powstała w miejscu pruskiej osady.
Oficjalnie została założona w 1384 roku. Nazwę zapewne bierze od właściciela
Johanna von Krossen. Jednym z kolejnych właścicieli wsi stał się burmistrz
Braniewa, Jakub Bartsch, który odnowił wybudowaną ok. Roku 1400 kapliczkę z
alabastrową figurką Matki Boskiej. Legenda głosiła, że figurkę tę znaleziono w
nurcie rzeki Drwęcy i choć ją kilkukrotnie przenoszono do kościoła w Ornecie,
cudowna figurka zawsze wracała na dawne miejsce.

W 1710 prałat z Ornety Kaspas Simonis zrezygnował ze swej parafii i przeniósł
się do pobliskiego Krosna, gdzie założył fundację, której celem było
wybudowanie w Krośnie kościoła. Ostatecznie w latach 1715-1720 znany budowniczy
kościołów wamińskich, mistrz Jan krzysztof Reimers zbudował barokowy kościół
pod wezwaniem nawiedzenia Najświętszej Panny Marii. Projekt budowli opracował
warszawski architekt na podstawie planów sanktuarium w Świętej Lipce. Stąd też
to niezwykłe podobieństwo obu obiektów, choć kościół w Krośnie jest dużo
skromniejszy i dziś nie przyciąga tylu turystów.

Panorama Krosna:
www.sklodowski.pl/panoramix/0000019.html\

[tralala33]

Fasada kościoła została ukończona później, w 1760 roku. Ozdobiono ją
sztukaterią ze sceną nawiedzenia Marii Panny. Wokół kościoła, podobnie jak w
Świętej Lipce i innych kościołach pielgrzymkowych, wzniesiono krużganki, w
których przybywający do cudownego miejsca pielgrzymi mogli schronić się w
czasie niepogody, lub nawet przenocować jeśli przybywali z daleka. W czterech
rogach zbudowano kaplice, w których odprawiano msze gdy tłumy pątników nie
mieściły się w kościele głównym.
Już w 1772 roku powstał w Krośnie konwikt dla księży emerytów, który działał do
XX wieku. Dziś w tym budynku mieści się plebania.

[tralala33]

Kiedy trafiłam do Krosna parę lat temu wokół kościoła trwały prace remontowe,
dość niemrawe bo pracy tam ogrom, a środki pewnie niewielkie. Zupełnie pusty
kościół był otwarty – nie wiem, czy to stała praktyka, czy akurat pracujący
robotnicy wyszli zostawiając kościół bez opieki
Krosno ma jeszcze jedną legendę. Ponoć dawno, dawno temu, jeszcze przed budową
kościoła krośnieńskiego, złodzieje skradli kielich z kościoła w sąsiedniej
parafii. Hostie wyrzucili na pobliskiej łące pod Krosnem i uciekli ze swoim
cennym łupem. Bydło pasące się na tej łące uklękło a zdumiony pasterz czym
prędzej pobiegł sprowadzić księdza. Na pamiątkę tego zdarzenia w tym miejscu
wybudowano kościół.
Wśród wielu zdjęć na tej stronie spora porcja fotek z Krosna, łącznie z
wnętrzem kościoła:
tinyurl.com/r6eb8

[rita100]

Panorama Krosna:
www.sklodowski.pl/panoramix/0000019.html\
Ta panorama się nie otwiera, wychodzi, ze strona nie istnieje.
Ale widziałam to Krosno na panoramie , niezwykle śliczne. No i jak mówiłam ,
wnetrze takie kolorowe i takie wesołe. Chyba juz po tym poznam kościoły
warmińskie. Prawie w jednakowym stylu macie te klasztory.
Wszystko takie kolorowe i żywe.
Ciekawe czy remont się już skończył ? Pewnie robotnicy tak się kręcili przy tym
remoncie.

[tralala33]

A to feler Widać autor zabrał swoją panoramę gdzieś indziej. Nic to -
jakby ktoś był w pobliżu Ornety to półgodzinny spacerek albo kilka minut
samochodem (a jeszcze lepiej na rowerze) i zobaczy panoramę na żywo.
Kolorki w Krośnie były dużo bardziej stonowane niż w Świętej Lipce - bardzo
ciepłe, i dużo słońca bo w kościele nie ma witraży tylko zwykłe szyby. Bardzo
urocze miejsce - warto zajrzeć.

[rita100]

my.opera.com/kgeorge2002/albums/
Łobaczcie no te unikalne łobrazki naszego Papieża , kedy buł młody i bywał w
Wielczce.

[sklodowski.krzysztof]

Panorama Istnieje a jakże:
po prostu link jest błędnie wpisany:

www.sklodowski.pl/panoramix/krosno.htmllub
www.sklodowski.pl/panoramix/0000019.html

aby obejzec panorame musisz miec QuickTime, po zaladowaniu Panorama sama sie
bedzie obracala aby nia poruszac uzyj myszki...

[sklodowski.krzysztof]

www.sklodowski.pl/panoramix/krosno.html

[gietpe]

Bardzo dziękujemy .Widzieliście ?

[rita100]

Ja również dziankuje, łobrazki Krzysztofa só take jinne, take profesjonalne.

Święta Lipka

[tralala33]

Odświeżam dawny wątek - czas najwyższy przyjrzeć się jednemy z najbardziej
znanych sankturariów maryjnych, które choć z 'rodowodu' wramińskie, leży już na
Mazurach. Jednym słowem - czas zawitać do Świętej Lipki.
Na początek, dość nietypowo - fragment reportażu napisanego w 1947 roku przez
Alojzego Matyniaka:
‘Jadę zobaczyć odległą od Kętrzyna Świętą Lipkę, ośrodek polskiego życia
religijnego na Mazurach. Auto pędzi setką po wspaniałej szosie asfaltowej.
Szofer, Tadeusz Wojczulanis, prowadzi pewną ręką. Po kilkunastu minutach
zwiedzamy naprawdę rajski kącik. Pośród jezior i lasów, otoczony lipami, stoi
monumentalny klasztor barokowy w Świętej Lipce. Wokół kalwaria z ołtarzami na
Boże Ciało w rogach. Kościół na szczęście nienaruszony. Wnętrze wspaniałe,
bodaj nieczęsto spotykane. Instalacja elektryczna i radiowa. Święta Lipka to
druga Częstochowa. Czymś nadzwyczajnym jest stojąca w głównej nawie kościoła
lipa z cudowną statuą Matki Boskiej. Kościół przechował liczne ślady polskości.
Na ścianach i ławkach utrwalono podobizny tych (przeważnie z XVII wieku),
którzy doznali tu łaski w cudowny sposób. Widzimy tu nazwiska jak: Szymon
Uklejko, Jan Żydkiewicz, Jan Zimnochowski, Anna Młodzianowska, Andrzej
Kossakowski, Maria Świderska, Hieronim Grotkowski i wiele podobnych.
Przechowała się wielka szczerozłota monstrancja w kształcie lipy oraz ornaty
ufundowane przez króla Jana III Sobieskiego. Rządca klasztorny, o. Fryderyk
Szulte, Mazur, wspomina o pięknej bibliotece, posiadającej wiele białych
kruków.’

[tralala33]

Najwięcej informacji o Świętej Lipce można znaleźć na stronie gospodarzy
sanktuarium
www.jezuici.pl/swlipka/page_pl/hist_pl.htm
Święta Lipka- Leży około 70 kilometrów na północny wschód od Olsztyna i 6
kilometrów na wschód od Reszla. Początki sanktuarium maryjnego sięgają XIV w. i
znamy je tylko z opowiadań ludowych przekazywanych ustnie przez kilka wieków.
Najwięcej informacji mamy w dokumentach spisanych i wydanych w XVII wieku.
Autor jednego z pism mówi o początkach Świętej Lipki: "Jest w Prusach słynne
miejsce, które wzięło nazwę od lipy. Bo od bardzo dawna stała na tym miejscu
rozłożysta lipa, a na niej prawie z pierwszym posiewem chrześcijaństwa w
Prusach - pojawiła się figurka Matki Boskiej z Dzieciątkiem, dzieło rąk
Boskich". Najbardziej znane podanie spisane w połowie XVII wieku przez księdza
Piotra Althoffa z kolegium w Reszlu mówi o pewnym człowieku skazanym na śmierć
i więzionym w kętrzyńskim zamku. W ostatnią noc przed egzekucją nieszczęśnikowi
pokazała się Matka Boska, dała mu nóż i kawałek drewna z prośbą, by wyrzeźbił
jej postać a figurkę postawił na lipie przy drodze do Reszla. Skazaniec
posłusznie spełnił Jej wolę i następnego ranka pokazał sędziom piękną figurkę
Matki Boskiej. Ci wysłuchali jego historii o objawieniu i uwolnili go. On zaś
ruszył na poszukiwanie lipy, po czterech dniach znalazł ją w miejscu, gdzie
dziś wznosi się świątynia. O miejscu tym zaczęły krążyć pełne cudów opowieści,
jak na przykład to:
„Pewnego razu przejeżdżał tamtędy jakiś szlachcic bogaty, ale niewidomy. Jego
woźnica ujrzał niezwykłe światło, zatrzymał więc wóz i podszedł bliżej.
Zobaczył na lipie figurkę Matki Boskiej otoczoną dziwnym światłem. Wrócił i
oznajmił to swemu panu, Ten kazał się zaprowadzić przed lipę, dotknął ręką
drzewa i figurki, a potem swoich oczu i natychmiast odzyskał wzrok. Bez pomocy
wsiadł na wóz i wrócił do domu.” (ks. J. Paszenda)

[tralala33]

W 1525 wiara katolicka została zakazana w państwie pruskim, a kult świętych
uznano za zabobon. Tłum z Kętrzyna obrabował i zburzył kaplicę, lipa została
wycięta, a figurkę utopiono w Jeziorze Wirowym. W 1618 r. katolicy odzyskali
swobody wyznaniowe, a sekretarz króla Zygmunta III Stefan Sadorski wykupił całą
Świętą Lipkę. Administracja i prawo użytkowania Świętej Lipki zostały
przekazane Jezuitom. Wybudowano kaplicę, w której umieszczono kopię obrazu
Matki Boskiej Śnieżnej. Odbudowa kaplicy zapoczątkowała rozkwit sanktuarium. W
Prusach i na Warmii trudno było znaleźć człowieka, który by choć raz nie
przyszedł z pielgrzymką do Świętej Lipki. W 1685 Jezuici przygotowywali teren
pod budowę, gromadzili materiały, ścięto część wzgórza, zasypano bagna, a grunt
umacniano wbijając gęsto długie pale olchowe okute na końcu żelazem. Kamień
węgielny poświęcił biskup warmiński kardynał Michał Radziejowski 1.XI. 1687.
Kościół został konsekrowany 15 sierpnia 1693 r. przez biskupa Jana Stanisława
Zbąskiego z wielką okazałością w obecności licznego duchowieństwa i tysięcy
wiernych. Kościół nie mieścił wszystkich pielgrzymów, dlatego wybudowano
krużganek z kaplicami narożnymi. Wyposażenie wnętrza trwało ponad pięćdziesiąt
lat. Ołtarz główny, ołtarze boczne, kunsztownie wykonane tabernakulum, organy,
freski w kościele i w krużgankach, kuta brama, rzeźby w kamieniu i drewnie,
dzieła artystycznego kowalstwa i ślusarstwa - to wszystko stanowi, że Święta
Lipka jest "Perłą Baroku"- obiektem niezwykłej wartości zabytkowej, zaliczany
do najwspanialszych okazów późnego baroku w Polsce.
Można się o tym przekonać przyjeżdżając do Świętej Lipki lub choćby oglądając
te zdjęcia:
www.jezuici.pl/swlipka/photos.html

[rita100]

Za czym się skupię , to jestem ciekawa - co jest uważane za ważniejszy obiekt -
Św. Lipka czy Gietrzwałd. Jest taka hierarchia ustawienia ?

[tralala33]

Poczkajmy co pozie Gietpe. Ja myślę, że turyści chętniej jadą do Świętej Lipki,
za to wierni idą za głosem serca i pewnie wielu wybierze Gietrzwałd, gdzie jest
ciszej i łatwiej skupić się na modlitwie.

[gietpe]

tralala33 napisała:

> Poczkajmy co pozie Gietpe. Ja myślę, że turyści chętniej jadą do Świętej
Lipki,
>
> za to wierni idą za głosem serca i pewnie wielu wybierze Gietrzwałd, gdzie
jest
>
> ciszej i łatwiej skupić się na modlitwie.
Bardziej znanym miejscem była Święta Lipka gdyż i władze pruskie i po wojnie
polskie starały się aby zapomniano o Gietrzwałdzie.
Jeśli codzi o rangę objawień to Lourdes Gietrzwałd i Fatima są miejscami
Objawień w Europie uznawanymi przez Kościół Katolicki.
W Polsce nie mamy innego miejsca Objawień tej rangi.

[tralala33]

Tak właśnie jest, dla Kościoła katolickiego Gietrzwałd jest dziś ważniejszy.
Lecz i Święta Lipka była ważna w historii Warmii. A dziś przyciąga i zachwyca
miłośników baroku, którego na Warmii i Mazurach nie mamy tak wiele.

[tralala33]

Organy świętolipskie – zbudował w latach 1719-1721 Jan Jozue Mosengel z
Królewca, nadworny organomistrz króla pruskiego. Za swoją pracę otrzymał 5850
guldenów oraz stary pozytyw i ‘całą resztę starych organów’. Prospekt organowy
przedstawia scenę Zwiastowania i orkiestrę anielską. Po prawej stronie
archanioł Gabriel kłania się nisko Maryi, która stoi po lewej stronie, i
odpowiada na pozdrowienie skinieniem głowy. Anioł na środkowej wieży gra na
mandolinie, a dwa kolejne anioły obracają się. Pozostałe ruchome elementy to
dzwonki i gwiazdy na wieżach bocznych. Ponad organami unosi się Duch Święty w
postaci gołębicy wśród obłoków i złotych promieni.
www.jezuici.pl/swlipka/photos/15.html
Na tych organach uczył się grać Feliks Nowowiejski. Dziś, poza codziennymi
prezentacjami organów, których nieodłącznym elementem jest Polonez Michała
Ogińskiego 'Pożegnanie Ojczyzny', w sezonie letnim odbywają się wspaniałe
koncerty organowe.

[tralala33]

Są też podania przenoszące początki kultu na czasy przedchrześcijańskie. Jedna
z legend podaje, że w czasach pogańskich rosła tu wielka lipa, pod którą
Prusowie czcili swoje bóstwa i składali im ofiary. Jednak, zdaniem znawcy
sanktuarium w Świętej Lipce, Jerzego Paszendy, nie jest to pewne. Choć Prusowie
czcili barstuki (dusze zmarłych) pod wielkimi drzewami, to wiadomość, iż
czynili to też w tym miejscu została spisana dopiero w połowie XIX wieku, czyli
sześć wieków po podboju pogańskiej ziemi pruskiej przez Krzyżaków. Brak jest
jakichkolwiek wcześniejszych wzmianek.

[rita100]

forum.gazeta.pl/forum/72,2.html?f=64&w=44831717

[tralala33]

Hip hip hura - jeden z takich gotyckich kościołów, tuż pod Olsztynem, ma szansę
odzyskać dawny blask:
miasta.gazeta.pl/olsztyn/1,35189,3490042.html
Znaleźli niebo sprzed 500 lat
Tomasz Kurs,17-07-2006
Oryginalne gotyckie malowidła z XV wieku, jedne z najstarszych na Warmii -
odkryli olsztyńscy konserwatorzy w kościele we wsi Wrzesina
Udało się to w trakcie badań konserwatorskich. (...) - Zaraz na początku pod
tynkiem znaleźliśmy gotycki zacheusz, czyli krzyż wpisany w okrąg - mówi
Justyna Dzieciątkowska. - Malowidła, które mają 500 lat, są po prostu bezcenne -
dodaje Szymon Konecko.

Podolsztyńska wieś Wrzesina została założona w 1352 roku, a więc rok wcześniej
od naszego miasta. Zachował się tu m.in. charakterystyczny układ zabudowy zwany
owalnicą - ulice tworzą zamknięty pierścień. Wyjątkowy jest też kościół
konsekrowany przez biskupa warmińskiego Jana Wilde w 1500 roku. Prawdopodobnie
równie stare są odkryte tu malowidła.

Na ścianach kościoła konserwatorzy Justyna Dzieciątkowska i Szymon Konecko
znaleźli sceny przestawiające piekło i niebo. - Prawdopodobnie jest też obraz
Sądu Ostatecznego, jednak znajduje się on za dobudowanym w latach 30. XIX wieku
chórem.
(..)
Prace konserwatorskie mają też objąć malowidła na suficie z końca XVI wieku.
Najpierw była na nich święta rodzina, w kolejnych latach przybywały następne
postacie, m.in. św. Cecylia. - Wiek w którym powstały, określaliśmy m.in. na
podstawie ich ubiorów - mówi Szymon Konecko.

O wartości kościoła decyduje to, że znaczna jego część ma jeszcze gotyckie
pochodzenie. Późniejsze przeróbki zmieniły nieco jego charakter. We wnętrzu są
barkowe obrazy. a w latach 30. XX wieku dobudowano prezbiterium. (...)

Badania zainteresowały stowarzyszenie "Dom Warmiński". - Chcemy w przyszłym
roku napisać projekt obejmujący kilka warmińskich kościółków, by przywrócić ich
gotycki charakter - mówi Szymon Drej ze stowarzyszenia. Pieniądze na
rewitalizację mają pochodzić z funduszy unijnych.
(...)

[rita100]

Popatrz , to ten kościół pamięta Bitwe pod Grunwaldem. Dobrze jest , że jest
zainteresowanie takim drogocennymi obiektami. Stare , bardzo stare koscioły
posiadają to co nie posiadają te nowe - historię i duszę.

[rita100]

Oto urywek o Świętej Lipce zwanej warmińskiej Częstochowie z książki "Głos krwi
i ziemi" Jana Wszebor.

"Istnieje podanie, że figurkę Matki Boskiej wykonał podobno jakiś złoczyńca w
więzieniu w Kętrzynie i potem zawiesił ją na pierwszej lipie w drodze do
Reszla. Od tej pory w miejscu tym działy sie cuda. Figurkę przeniesiono do
koscioła w Ketrzynie, lecz wróciła ona na lipę. Wówczas zbudowano tu kaplicę, a
póżniej kosciół, miejscowość zaś nazwanoa Świętą Lipką. Na odpusty przybywały
nie tylko katolicka Warmia, ale i ewangielicy Mazurzy, a także Kurpie z
Kongresowki. Wtedy łańcuchy wozów zaścielały drogi i rozlegał się głośny gwar."
schlesien.nwgw.de/foto/thumbnails.php?album=262
A tu mamy cały obraz klasztoru w Świetej Lipce
schlesien.nwgw.de/foto/displayimage.php?album=262&pos=3
Pięknie wygląda to Sanktuarium, wielce elegancko.
schlesien.nwgw.de/foto/displayimage.php?album=262&pos=6
Tu podziwiamy prześliczne krużganki , sami powiedzcie, choć tu lepiej patrzeć
tylko
schlesien.nwgw.de/foto/displayimage.php?album=262&pos=11
Przepiekny pomnik Matki Boskiej na dziedzińcu
schlesien.nwgw.de/foto/displayimage.php?album=262&pos=25
Freski, tak kolorowe, w tonacji cukierkowej
schlesien.nwgw.de/foto/displayimage.php?album=262&pos=29
A Brama wejściowa to tylko do podziwiania kunsztu.

No i nojwazniejsze, to to co to jest Zabytek Kl. O
schlesien.nwgw.de/foto/displayimage.php?album=262&pos=28
ło tam nie ziedziołam.
To jest nojwyższe wyróznienie.
Dzianki Gajowy za łobrazecki

[rita100]

pl.youtube.com/watch?v=VA5Mwh5lA1c

[rita100]

"Raz w roku latem urządzane były wycieczki. Pełna wrażeń była też wycieczka do
pobliskiej, bo zaledwie 5 kilometrów od Reszla położonej Świętej Lipki.
Odbywaliśmy je pieszo. Podziwu godnym jest widok kościoła barokowego ze
strzelistymi wieżami i obok połozonym klasztorem pojezuickim. Kościół ten
wzniesiony został przez polskich biskupów warnijskich. Cudowne jest położenie
pomiędzy jeziorami na tle ciemnej ściany lasu. Otacza go krużganek z pięknymi
malowidłami na suficie i bocznej ścianie. Nad nim wznoszą się cztery kopuły i
szereg figur. Łączy go misternie kuta brama, wykonana przez mistrza w tym fachu
- Schwartza z Reszla.
W malowidłach jest tam pewna przerwa. Legenda mówi, że malarz spadł z drabiny i
się zabił. Zwłoki jego złożone został w podziemiach kościoła. Płyta w kościele
wskazuje miejsce jego spoczynku. Ciekawe są wszystkie napisy, wyryte przez
turystów na ścianie po lewej stronie krużganka przy samym wejściu. Jak wynika z
dat, niektóre z nich wpisane zostały kilkadziesiąt lat temu.
W 1922 roku zostały one częściowo zmyte.

Wspomnieć jeszcze trzeba o grobie nakrytym płytą leżącą wzdłuż schodków,
prowadzących przez krużganek do drzwi, przez które przechodzi się do plebanii.
Jest to stary grób jednego z parafian, który przed śmiercią wybrał sobie to
miejsce, zeby proboszcz, idąc do kościoła i wracając z niego, pamiętał o nim, bo
przechodzić musiał przez płytę nad jego grobem. Widoczny jest jeszcze napis,
częściowo już zatarty."
"Pamiętnik Warmiaka"

Międzylesie

[tralala33]

Jako że niedziela, odświeżam wątek pielgrzymkowy. Dziś króciutka wizyta w nieco
zapomnianym sanktuarium

W pobliżu Dobrego Miasta, poza znanym nam już Glotowem, znajduje się jeszcze
jedno miejsce pielgrzymkowe dawnej Warmii. Jest to barokowy kościół w
Międzylesiu (ok. 6 km od Dobrego Miasta), zbudowany w latach 1732-53 w miejscu,
gdzie doszło do znieważenia krucyfiksu. Budowa nowego kościoła, zastępującego
istniejącą tu poprzedni kaplicę miała więc charakter pokuty. W 1735 roku
konsekracji kościoła dokonał biskup Ignacy Krasicki W ołtarzu głównym znajduje
się krucyfiks pochodzący z połowy XVII wieku. Podobnie jak w innych miejscach
pielgrzymek tak i tu wśród pątników odnotowano liczne ozdrowienia. Ciekawa jest
fasada kościoła, oflankowana dwiema wieżami – choć kościół wybudowano w okresie
baroku, z zewnątrz widzimy wyraźne naśladowanie pomorskiego gotyku. Wnętrze
kościoła jest bardzo przestrzenne. Niestety, kościół jest tak mało znany, że
nie udało mi się odnaleźć żadnego zdjęcia w internecie. Tak, trzeba zaopatrzyć
się w kamerę i wyruszyć na pątniczą wędrówkę.

[rita100]

A w jaki sposób znieważono krucyfiks ?
To niesłychane by nie było żadnego zdjęcia takiego barokowego kościoła.
Zapomnano już o nim ? Czy może okolica wyludniona ?

[rita100]

galeria.lidzbarkwarminski.pl/galeria/index.php?cat=28
Łobaczcie jakie fejn łobrazki klasztorów

[gajowy555]

tralala33 napisała:

> W pobliżu Dobrego Miasta, poza znanym nam już Glotowem, znajduje się jeszcze
> jedno miejsce pielgrzymkowe dawnej Warmii. Jest to barokowy kościół w
> Międzylesiu (ok. 6 km od Dobrego Miasta), zbudowany w latach 1732-53 ...

Jek tlo sia z kartó a aparatu co zrobzić do, to Woma tan kościół knypsna,
cobyśwa go łu noju na Warniji mnieli...

Klebark Wielki

[tralala33]

Klebrak Wielki to najmłodsze sanktuarium na warmii. Powstało już w XXI wieku,
zaś sama wieś jest dużo, dużo starsza.

Klebark Wielki
Wieś nad jeziorem Amelung, założona przez kapitułę warmińską w 1357 roku. Nazwa
pochodzi od złożenia dwóch słów; klee (koniczyna) i berg (góra). W połowie XVI
wieku zbudowano we wsi kościół, konsekrowany w 1581 r. przez biskupa Marcina
Kromera. Najwyraźniej jednak ten kościół nie przetrwał dziejowych burz, gdyż
pod sam koniec XIX wieku wybudowano w Klebarku Wielkim nowy kościół, w stylu
neogotyckim. Tak został on opisany na stronie Domu warmińskiego:

Kościół p. w. Znalezienia Krzyża Świętego i Nawiedzenia NMP

Kościół z 1891 – 1892 r. Zbudowany na miejscu poprzedniego, późnogotyckiego z
1581 r. Murowany z cegły, nie tynkowany z wydzielonym prezbiterium. Po obu
stronach prezbiterium niewielkie zakrystie na planie kwadratu. Od strony
północnej niewielka dobudówka (wejście) zakończona z trzech stron schodkowymi
szczytami. Dach kościoła dwuspadowy kryty dachówką, przybudówka blachą, a
zakrystia papą. Wieża na planie kwadratu zakończona namiotowym dachem. U nasady
wieży cztery niewielkie szczyty. Wyposażenie wnętrza głównie neogotyckie. W
ołtarzu zabytkowy portatyl z relikwiami świętych męczenników, konsekrowany w
1674 r. Ława gdańska z XVII w., kielich z 1751 r., puszka późnobarokowa z 1756
r. wykonana w warsztacie złotniczym Jana Giese w Olsztynie.

[tralala33]

W 1861 r. wieś Klebark Wielki zamieszkiwało 354 katolików i 13 ewangelików,
wszyscy posługiwali się językiem polskim. Jednak w plebiscycie 1920 roku za
Prusami Wschodnimi oddano tu 240 głosów, a za Polską jedynie 16.
W październiku 2000 roku w Klebarki Wielkim założonop dom opieki społecznej, a
we wrześniu 2002 utworzono sanktuarium Krzyża Świętego. Relikwie Krzyża
podarował kościołowi w Klebarku papież Jan Paweł II, o co starał się biskup
warmiński Edmun Piszcz oraz Polski Związek Kawalerów Maltańskich. Relikwiami i
sanktuarium opiekują się Bracia Maltańscy.

16 i 17 września 2006 roku w sanktuarium w Klebarku Wielkim odbyły się kolejne
już uroczystości odpustowe ku czci Świętego Krzyża. Rozpoczeła je w sobotę o
godz. 14.30 procesja kawalerów i dam zakonu maltańskiego z relikwiami Krzyża
Świętego. Mszę świętą odprawił warmiński arcybiskup Wojciech Ziemba. W
miejscowej galerii sztuki otwarto wystawę sztuki pasyjnej. W niedzielę na
zakończenie uroczystości odbył się koncert organowy.
www.klebark.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=14&Itemid=45

[rita100]

A Nereus śpsi Tralala