Poczet wybitnych Ślązaków

[murcek]

Alojzy Adamczyk (ur. 14 września 1900 r. w Jastrzębiu Dolnym k. Wodzisławia
Śl.), brał czynny udział w akcji plebiscytowej, był uczestnikiem trzech
powstań śląskich, więzień więzienia w KL Buchenwald, w KL Mauthausen.

Z zawodu wyuczony na ślusarza. Do drugiej wojny światowej pracował w koksowni
w Radlinie w oddziale remontu pieców koksowniczych. Jeszcze w pierwszych
dniach okupacji hitlerowskiej pracował w koksowni, 8 września 1939 r.
otrzymał wezwanie do stawienia się na policję, gdzie został aresztowany i
uwięziony w piwnicy budynku Urzędu Gminnego w Radlinie. Dnia 9 września 1939
r. został wywieziony do więzienia w Rybniku, stamtąd przekazano go 10
września 1939 r. do więzienia w Raciborzu, zaraz potem koleją
odtransportowany do Zgorzelca, i po paru dniach do więzienia w Rawiczu. Dnia
16 października 1939 r. przekazany został do KL Buchenwald, a wiosną 1940 r.
przeniesiony do KL Mauthausen. Dzięki staraniom żony powrócił do domu 15
lipca 1940 r. Następnie po trzech miesiącach otrzymał nakaz z Arbeitsamtu do
pracy przymusowej w firmie "Walbo" w Katowicach.

Alojzy Adamczyk został odznaczony: Srebrnym Krzyżem Zasługi, Śląskim Krzyżem
Powstańczym, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

[murcek]

Józef Adamecki (ur. 12 grudnia 1912 r. w Marklowicach Dolnych k.Zebrzydowic zm.
26 maja 1944 r.). duchowny katolicki, członek ZWZ/AK pseud. AD, Adam, więzień w
Mysłowicach, w KL Auschwitz.

Działacz harcerski, duchowny katolicki, wikary w Jabłonkowie na Zaolziu. W
okresie okupacji hitlerowskiej, od października 1942 r. był członkiem ZWZ/AK na
terenie Cieszyna i Zaolzia – kapelan podinspektoratu. Jego mieszkanie służyło
jako punkt kontaktowy dla członków konspiracyjnego wywiadu J. Margicioka.
Zorganizował tajny kontakt kierownictwa ruchu oporu z więzionymi w więzieniu
śledczym (Ersatzpolizeigefängnis) w Mysłowicach i KL Auschwitz. Dnia 16.05.1943
r. został aresztowany i wpierw przebywał w więzieniu w Cieszynie, skąd
przetransportowano go do w/w więzienia w Mysłowicach. Znalazł się wśród
więźniów, którzy w okresie 11-26 maja zostali przetransportowani na blok 11 w
KL Auschwitz. Nie otrzymał numeru obozowego i brak zdjęcia obozowego. W dniu
26.05.1944 r. jako jeden z około 170 więźniów został osądzony przez doraźny sąd
katowickiego Gestapo i skazany na śmierć. Wyrok wykonany został tego samego
dnia.

[murcek]

Jan Adamek - urodził się w 1903 r. w miejscowości Grudzice (ob. dzielnica
Opola). Był powstańcem Śląskim i znanym opolskim bibliotekarzem.

Od 1926 roku prowadził w Opolu "Bibliotekę Polską" pod patronatem Związku
Polaków w Niemczech.

W czasie II wojny światowej był więziony w nazistowskim obozie koncentracyjnym
w Buchenwaldzie. Po 1945 roku pełnił funkcję kierownika Biblioteki Gromadzkiej
w rodzinnych Grudzicach. Zmarł w 1973 roku

[murcek]

Jan Augustyn (1882-1940), śląski rolnik, urodził się w miejscowości Grabina pod
Prudnikiem.

Był pierwszym prezesem Związku Polaków w Niemczech na powiat prudnicki oraz
jednym z organizatorów polskiego szkolnictwa w swojej okolicy. W jego domu w
rodzinnej miejscowości mieściła się skromna prywatna szkoła polska.

Po wybuchu II wojny światowej w 1939 r. został aresztowany przez Niemców i
osadzony w obozie w Buchenwaldzie, gdzie go zamordowano.

Źródło: "pl.wikipedia.org/wiki/Jan_Augustyn"

[murcek]

Teodor Augustyn pseud. Tadeusz Twardowski, (ur. 17 kwietnia 1895 r. w Rozbarku
k.Bytomia zm. 6 listopada 1963 r), uczestnik powstań śląskich więzień więzienia
Montelupich w Krakowie, w KL Auschwitz nr 6164, w KL Mauthausen nr 117524, w
podobozie Melk, w podobozie Ebensee.

W młodości pracował w górnictwie, później w hutnictwie. W 1915 r. został
powołany do armii niemieckiej. Został dwukrotnie ranny, skutkiem czego
zwolniono go z wojska w 1917 r. i wrócił do pracy w przemyśle. W 1919 r. był
organizatorem POW Górnego Śląska w Rozbarku i Bytomiu, w miejscowościach tych
organizował oddziały bojowe. Brał udział we wszystkich trzech powstaniach
śląskich. Po pierwszym powstaniu, przy pomocy konfidentów, prowadził wywiad,
używając pseudonimu Tadeusz Twardowski. Był członkiem Towarzystwa
Gimnastycznego „Sokół”4. Należał do kierownictwa Polskiego Komisariatu
Plebiscytowego na powiat bytomski. W okresie 1.03-15.06.1922 r. pracował w PCK
w Katowicach w charakterze rewizora. Po plebiscycie zamieszkał w Rybniku. Od
16.06.1922 r. został zarządcą Zakładu Psychiatrycznego w Rybniku. We wrześniu
1929 r. (po kursie wojskowym w Grudziądzu) otrzymał nominację na ppor. rezerwy
WP. W 1930 r. został służbowo przeniesiony do Zakładu Psychiatrycznego w
Lublińcu gdzie jako zarządca pracował od 1 kwietnia 1930 do 1 lipca 1937 r.
Następnie ponownie przeniesiono go do Rybnika gdzie pracował jako zarządca do
ostatnich dni sierpnia 1939 r. We wrześniu 1939 r., opuścił Rybnik, przebywał w
Podhajcach, Lublinie i Lwowie, a następnie ukrywał się w Krakowie. Dnia 2
października 1940 r. został aresztowany i przebywał w więzieniu na Montelupich,
a stamtąd 9 listopada 1940 r. zbiorowym transportem przekazany został do KL
Auschwitz i zarejestrowany jako więzień nr 6164. W styczniu 1945 r.
przeniesiony do KL Mauthausen i zarejestrowany jako więzień nr 117524. Stamtąd
przeniesiono go do podobozu Melk i Ebensee. Przeżył obóz, wrócił do Rybnika i
uczestniczył w odbudowie Zakładu Psychiatrycznego ze zniszczeń wojennych. Na
przełomie lat 1945-1946 r. przeniesiony do szpitala w Branicach na stanowisko
kierownika administracji. W 1947 r. wrócił do Rybnika i pracował w Szpitalu
Psychiatrycznym do 1962 r. Był członkiem Zarządu Miejskiego Związku Powstańców
Śląskich, a następnie Związku Bojowników o Wolność i Demokrację. Zmarł 6
listopada 1963 r. Pochowany w Rybniku. Odznaczony m.in. Krzyżem Niepodległości.

[murcek]

Babisz Engelbert (ur. 15 marca 1898 r. w Skrbeńsku ( powiat wodzisławski ) zm.
24 marca 1942), uczestnik powstań śląskich więzień więzienia w Rybniku, w KL
Oranienburgu nr 18339.

Babisz brał udział w trzech powstaniach śląskich. Po pierwszym powstaniu musiał
szukać schronienia w sąsiednich Piotrowicach na Zaolziu (Zaolzie należało
wówczas do państwa polskiego). W trzecim powstaniu był ciężko ranny. Od 1922 r.
pracował jako robotnik w koksowni w Radlinie. Brał udział w kampanii
wrześniowej 1939 r., lecz gdy wrócił do domu w październiku tegoż roku,
natychmiast został aresztowany, przetrzymywano go w więzieniu w Rybniku, a
następnie przekazano do KL Oranienburg k.Berlina gdzie był więźniem nr 18339.
Zmarł w tym obozie 24 marca 1942 roku.

[murcek]

August Bassy (ur. 1903? w Bąkowie zm. 16 lutego 1932 w Bąkowie) - robotnik
rolny, członek Związku Walki przeciwko Faszyzmowi oraz Komunistycznej Partii
Niemiec, zamordowany przez kluczborską bojówkę SA wezwaną przez lokalnych
faszystów po kłótni, do jakiej doszło w miejscowej gospodzie. Razem z Augustem
postrzelony został jego starszy brat, Ernest.

Pogrzeb Augusta Bassego, który odbył się 19 lutego tego roku, przerodził się w
wielką manifestację antyfaszystowską, wzięło w nim udział ok. 2000
przedstawicieli organizacji komunistycznych oraz zwykłych mieszkańców całego
Śląska Opolskiego. Ludzie odpowiedzialni za zabójstwo Bassego skazani zostali 5
maja tego roku na wyroki w wysokości od 3 miesięcy do 3 lat i 3 miesięcy
pozbawienia wolności. Niski wymiar kary wywołał protesty na całej Opolszczyźnie.

Imię braci Bassy (również Emila, zamordowanego 6 marca 1933 w wieku 18 lat)
nosi jedna z ulic w Bąkowie, w Opolu znaleźć można ulicę Augusta Bassego.

[murcek]

Arkadiusz Bożek szerzej znany jako Arka Bożek (ur. 12 stycznia 1899 w Raciborzu-
Markowicach, zm. 29 listopada 1954) – trybun ludowy i działacz polski na Śląsku
Opolskim.

Urodził się w rodzinie chłopskiej jako syn Karola i Bernardyny ze Sławików. W
dzieciństwie mówił po morawsku i po polsku, ukończył niemiecką szkołę
podstawową, dokształcał się w szkole wieczorowej. Przebudzenie narodowe miało u
niego miejsce dzięki lekturze powieści "Krzyżacy" Henryka Sienkiewicza w języku
niemieckim i wizycie na odsłonięciu Pomnika Grunwaldzkiego w Krakowie w 1910
roku.

W latach I wojny światowej walczył jako ochotnik w wojsku niemieckim we Francji
i Włoszech. Na froncie zachodnim został czterokrotnie ranny, za odwagę
awansował do stopnia sierżanta i w kontaktach z socjalistami nabrał lewicowych
przekonań. Gdy powrócił do rodzinnych Markowic, przejął po rodzicach 9-
hektarowe gospodarstwo, ożenił się z Jadwigą Komor, organizował spółdzielczość
oraz zajął się działalnością polityczną.

Początkowo interesował się Związkiem Spartakusa kierowanym w Raciborzu przez
Jana Pilarskiego, ale zerwał z nim w związku ze stanowiskiem organizacji na
sprawy narodowe. Następnie związał się z polskim ruchem narodowym. W 1919 roku
został polskim radnym gminy Markowice.

Wstąpił dzięki Sylwestrowi Janoszy do Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego
Śląska i został dowódcą 2 kompanii 4 pułku raciborskiego. W czasie I powstania
śląskiego w porozumieniu z POW Górnego Śląska, wysadził strategiczny most na
Odrze. W dniu 2 maja 1920 roku walczył z niemieckimi bojówkami w Raciborzu.

Uczestniczył w przygotowaniach do plebiscytu w 1921 roku. W III powstaniu
śląskim był łącznikiem z aliancką Komisją Międzysojuszniczą.

Bronił interesów ludności polskiej na Opolszczyźnie, gdy po podziale Śląska
został delegatem w Polsko-Niemieckiej Komisji Mieszanej ds. Górnego Śląska
gdzie zyskał sobie szacunek obiektywizmem i ugodowością. Od 1923 r. aktywnie
działał we władzach naczelnych Związku Polaków w Niemczech. Został w 1924 roku
wójtem w Markowicach (władze niemieckie nie chciały zatwierdzić go na tym
stanowisku do 1927 roku) i posłem na sejmik prowincjonalny w Opolu i sejmik
powiatowy w Raciborzu z ramienia Polsko-Katolickiej Partii Ludowej. W 1924 roku
napisał dwie sztuki teatralne wyszydzające politykę niemiecką wobec Polaków na
Śląsku. Wydał broszurę pt. „Co chłopa boli na Śląsku Opolskim?” o charakterze
lewicowym oraz książeczkę pt. „Po 15 lipca 1937 roku” dotyczącą obaw Ślązaków w
związku z wygaśnięciem umowy genewskiej gwarantującej prawa mniejszościom
narodowym.

W dniu 31 grudnia 1938 roku niemieckie Gestapo nakazało Bożkowi w ciągu 4
tygodni opuścić Śląsk. Wyjechał do Berlina i tam pracował w centrali Związku
Polaków w Niemczech często wygłaszając odczyty związane ze sprawami Śląska. W
styczniu 1939 opublikował w Berlinie znany artykuł pt. „Arka Bożek do ludu
polskiego w Niemczech” wzywający do zachowania polskości. W dniu 29 maja 1939
roku Gestapo dokonało nieudanego zamachu na jego życie. W związku z tym w
czerwcu 1939 roku uciekł do polskich Chojnic, a potem do Katowic. We wrześniu
1939 roku wyjechał z kraju, dotarł do Francji, gdzie został członkiem rządu
emigracyjnego RP. Wyjechał następnie razem z gen. Józefem Hallerem do USA w
celu nawiązania łączności z tamtejszą emigracją.

W czerwcu 1945 roku Arka Bożek wrócił na Śląsk i został mianowany wicewojewodą
śląsko-dąbrowskim. W tym czasie był członkiem PSL i SL. Był także zastępcą
pełnomocnika rządu na Śląsk Opolski, gdzie kierował akcją weryfikacyjną i
osadniczą. Często stawał w obronie miejscowej ludności. Następnie był posłem do
Krajowej Rady Narodowej i Sejmu Ustawodawczego oraz prezesem ZW Towarzystw
Uniwersytetów Ludowych, jednak po 1948 roku zaczął odsuwać się od działalnosci
publicznej. Zmarł w 1954 roku w Katowicach po ciężkiej chorobie. Pośmiertnie w
1957 r. ukazały się jego "Pamiętniki", które otrzymały nagrodę pisma "Polityka".

Został pochowany w Katowicach na cmentarzu przy ulicy Sienkiewicza.

[murcek]

Buchalikowie – nazwisko śląskiej rodziny o tradycjach pracy w hutnictwie.
Zostali zamordowani przez hitlerowców.

Wilhelm (ur. 1897, zm. 1939) był uczestnikiem wszystkich trzech powstań
śląskich, działaczem Związku Powstańców Śląskich, po wkroczeniu wojsk
niemieckich do Polski został aresztowany i osadzony w więzieniu w którym zmarł.

Franciszka (ur. 1900, zm. 16 października 1942) z domu Dziwoki, żona Wilhelma,
działaczka Towarzystwa Polek.

Franciszek (ur. 1920, zm. 1942) i Ernest (ur. 1925, zm. 1942) synowie Wilhelma,
byli współorganizatorami Polskiej Tajnej Organizacji Powstańczej.

Rodzina Buchalików została aresztowana w nocy z 22 na 23 maja 1942 r. w wyniku
obławy w Gotartowicach na członków PTOP. Franciszek wraz z niespokrewnionym
Pawłem Buchalikiem wyrokiem sądu z dnia 2 lipca 1942 r. został skazany na
śmierć przez powieszenie. Wyrok wykonano publicznie. Rodzinę Franciszka
stracono na terenie obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu

to chyba na Silesiane.. n/tx

[Gość: .]

[murcek]

Paweł Buchalik (ur. 8 września 1922 r. zm. 27 lipca 1942) w Gotartowicach
k.Rybnika, jeden z założycieli Polskiej Tajnej Organizacji Powstańczej,
działającej na terenie powiatu rybnickiego. Podczas okupacji nazistowskiej
Polski, został skazany przez sąd na śmierć przez powieszenie. Zginął w
pokazowej egzekucji.

Był synem Józefa i Marii z d. Reclik. Harcerz XIII Drużyny Harcerzy im. Witolda
Regera w Gotartowicach – zastępowy. Od początku okupacji hitlerowskiej działał
w ruchu oporu w sztabie kierowniczym PTOP, kierował akcją pomocy dla rodzin
uwięzionych Polaków (zasiłki pieniężne, karty żywnościowe i odzieżowe –
zdobywane nielegalnie w urzędach). W wyniku częściowego rozpracowania struktur
organizacji przez gestapo, aresztowany w nocy z dnia 22 na 23.05.1942 r.,
przetransportowany był do KL Auschwitz. Dnia 27.07.1942 r. przewieziony został
wraz, Franciszkiem Buchalikiem do Gotartowic i tam powieszony w publicznej
egzekucji.

[murcek]

Ryszard Bąk (ur. 1889, zm. 1965) – bojownik o polskość Śląska, kupiec.

Urodził się 8 marca 1889 w Wyrach, w rodzinie rzemieślniczej jako syn
Aleksandra i Wiktorii z domu Żur. W 1909 r. ukończył w Katowicach Państwową
Szkołę Budownictwa. Był jednym z założycieli Polskiej Organizacji Wojskowej G.
Śl., której został komendantem w Mikołowie (po dekonspiracji komendanta E.
Kleinerta). W 1919 r. objął funkcję naczelnika reaktywowanego gniazda
Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół". Dowodził 180-osobowym oddziałem, który miał
za zadanie w I powstaniu śląskim opanować Mikołów. Podzielił go na trzy
oddziały, które zaatakowały Grenzschutz. Jednak po dwóch godzinach walki nie
udało się wyprzeć Niemców z Mikołowa. W 1920 r. objął kierownictwo nad Polskim
Komitetem Plebiscytowym. W III powstaniu śląskim był adiutantem dowódcy
podgrupy "Linke" podległej Janowi Wyglendzie – szefowi sztabu grupy północnej
wojsk powstańczych. W 1922 r. awansowany do stopnia podporucznika w
Wielkopolskiej Szkole Podchorążych Piechoty.

W okresie międzywojennym prowadził hurtownię tytoniu w Mikołowie. Został
prezesem Towarzystwa Śpiewu "Harmonia" oraz aktywnym członkiem Bractwa
Kurkowego. W latach 1935-1938 wraz z żoną Józefą nabył 120 ha ziemi w
Gorzanowicach pod Inowrocławiem. Prowadził równocześnie sklep delikatesowy w
Rynku w Mikołowie.

W 1939 r. zorganizował kompanię specjalną, do której zgłosiło się 180
ochotników. Kompania brała udział w najbardziej krwawych bitwach na ziemi
śląskiej w Gostyni i Sośniej Górze. W latach 1939-1945 Niemcy ścigali go listem
gończym. Ukrywał się jako zarządca majątku pod Koninem pod nazwiskiem Bonk.

Po wojnie założył firmę budowlaną i wyremontował Mikołowski Dom Kultury oraz
kościół ewangelicki. Prowadził też sklep galanteryjny w Mikołowie. Zmarł 4
grudnia 1965. Pochowany został na cmentarzu w Mikołowie. 26 września 1967
został pośmiertnie odznaczony Orderem Virtuti Militari.

Źródło: "pl.wikipedia.org/wiki/Ryszard_B%C4%85k"

[murcek]

Paweł Chrobok, pseud. „Kunowski” (ur. 1873, zm. 1957) - polski działacz
narodowy, powstaniec śląski.

Urodził się w 1873 r. w Mysłowicach na Górnym Śląsku. Studiował nauki
techniczne oraz filozofię w Lipsku i Darmstadt. Następnie w czasie I wojny
światowej walczył w armii niemieckiej w stopniu majora. Do wojska polskiego
wstąpił w roku 1918. Dowodził 58. i 59. pułkiem piechoty w stopniu pułkownika.
Pod koniec 1920 r. powrócił na Śląsk, gdzie wstąpił do Centrali Wychowania
Fizycznego. Następnie został mianowany szefem Dowództwa Obrony Plebiscytu. Brał
udział w III powstaniu śląskim.

Po przyłączeniu części Górnego Śląska do Polski w 1921 r., prowadził w
Katowicach firmę oraz zajmował się majątkiem Lipie pod Lublińcem.

Po rozpoczęciu II wojny światowej w 1939 r. znalazł się na emigracji w Wielkiej
Brytanii i USA.

[murcek]

Konstanty Damrot pseud. Czesław Lubiński (ur. 13 września 1841 w Lublińcu - zm.
5 marca 1895 w Pilchowicach k/Gliwic) - duchowny katolicki, poeta, pisarz i
działacz górnośląski.

Maturę zdał w 1862 w gimnazjum w Opolu. Następnie studiował na Wydziale
Filozoficznym Uniwersytetu Wrocławskiego. W 1864 przeniósł się na Wydział
Teologiczny.

Był aktywnym członkiem Towarzystwa Literacko-Słowiańskiego oraz Koła
Górnoślązaków, które przekształcił w Towarzystwo Polskich Górnoślązaków.

W 1867 otrzymał święcenia kapłańskie i objął wikariat w Opolu. W 1870 przeniósł
się do Kościerzyny gdzie pełnił funkcję dyrektora Katolickiego Seminarium
Nauczycielskiego. W 1884 powrócił na Śląsk i pracował na stanowisku dyrektora
Seminarium Nauczycielskiego w Opolu.

[murcek]

Jan Alojzy Ficek (ur. 9 maja 1790 w Dobrzeniu Wielkim, zm. 18 lutego 1862 w
Piekarach Ślaskich), polski ksiądz katolicki.

Był jednym z szesnaściorga dzieci ubogich rodziców, rolnika Józefa i Marii z
Pampuchów. Rodzina Jana Alojzego Ficka była pobożna i zachowywała polskie
tradycje narodowe. Z biografii ks. Ficka dowiadujemy się, że jego ojciec
aktywnie współdziałał z emisariuszami Tadeusza Kościuszki. W 1807 roku wstąpił
do seminarium nauczycielskiego w Głogówku i po dwóch latach nauki otrzymał
dekret nauczycielski z wyróżnieniem i skierowanie do Krapkowic, gdzie objął
posadę tzw. adjuwanta. W 1812 roku podjął naukę w gimnazjum klasycznym w Opolu,
a w 1814 roku rozpoczął studia teologiczne we Wrocławiu. Z powodu wojen
napoleońskich i obawy przed wcieleniem do wojska pruskiego Jan Ficek udał się
do Krakowa i tam ukończył studia teologiczne. 19 lipca 1817 roku otrzymał
święcenia kapłańskie z rąk biskupa Jana Pawła Woronicza. Po święceniach objął
stanowisko wikariusza w Czeladzi, ale dzięki poparciu dziekana Włodarskiego
powrócił na Górny Śląsk; objął probostwo w Ziemięcicach. W 1826 roku przeszedł
na probostwo w Piekarach, gdzie, podobnie jak w Czeladzi i Ziemięcicach,
zaangażował się w działalność dobroczynną. Duży rozgłos przyniosła ks. Fickowi
działalność samarytańska podczas epidemii cholery, która wybuchła na Śląsku w
1830 roku oraz epidemii tyfusu w 1848 roku. Został wtedy obdarzony
przydomkiem „Apostoła Śląska”. Największym, materialnym dorobkiem ks. Ficka w
Piekarach jest budowa kościoła. Mimo wielu trudności związanych z pozwoleniem
na budowę oraz z kłopotami finansowymi, w 1849 biskup wrocławski Melchior
Diepenbrock konsekrował kościół mariacki, który powstał głównie dzięki
ofiarności wiernych. W 1844 r. ks. Ficek wraz Stefanem Brzozowskim zainicjował
wielką akcję duszpasterską mającą na celu zwalczenie plagi pijaństwa. Akcja
antyalkoholowa była fenomenem przekraczającym granice Śląska, a z biegiem lat
przybrała charakter walki o oblicze narodowe Śląska. Kolejną masową akcją
duszpasterską zainicjowaną przez ks. Ficka były misje ludowe. Ks. Ficek odegrał
również ważną rolę jako inicjator ośrodka wydawniczego pomagającego w szerzeniu
kultury i oświaty na Górnym Śląsku. Dzięki poparciu piekarskiego proboszcza
naprzeciw kościoła mariackiego została założona drukarnia Teodora Heneczka, w
której masowo drukowano popularną literaturę ludową oraz śpiewniki,
modlitewniki oraz Żywoty Świętych.

[murcek]

Walenty Fojkis (ur. w 1895 w Katowicach, zm. w 1950 w Edynburgu) - działacz
narodowy na Górnym Śląsku.

Urodził się w Katowicach - Wełnowcu. Przed I wojną światową był członkiem
Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół". Podczas I wojny został wcielony do armii
niemieckiej i został ranny pod Lens. Po skierowaniu na leczenie do Wielunia
nawiązał kontakt z POW. Od 1919 roku był w szkole podchorążych w Warszawie,
skąd przydzielono go do 17 Pułku Piechoty. Od lutego 1920 roku przebywał na
urlopie na Górnym Śląsku w celu wzięcia udziału w akcji plebiscytowej. Otrzymał
funkcję dowódcy V (bytomsko-tarnogórskiego) okręgu POWGŚl (Polska Organizacja
Wojskowa Górnego Śląska), a po reorganizacji w czerwcu 1920 dowódcy VII
(pszczyńsko-katowickiego) okręgu POWGŚl.

Był pierwszym, który ruszył ze swoim oddziałem do II powstania śląskiego. Od
grudnia 1920 do kwietnia 1921 był komendantem POW Górnego Śląska w powiecie
katowickim.

W III powstaniu śląskim był dowódcą pułku katowickiego. Nosił wtedy
pseudonim "Stawski".

W latach międzywojennych był naczelnikiem gminy Michałkowice. Był członkiem
Chrześcijańskiej Demokracji oraz posłem do Sejmu RP i Sejmu Śląskiego. Działał
też w Związku Powstańców Śląskich. Organizował Ochotnicze Oddziały Powstańcze.
Po kampanii 1939 roku pełnił służbę w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie.
Zmarł w Edynburgu w Wielkiej Brytanii w 1950 roku. Został odznaczony Orderem
Virtuti Militari V klasy

[murcek]

Józef Grzegorzek (ur. 1885 w Marklowicach na Górnym Śląsku, zm. 1961) – śląski
działacz narodowy, uczestnik akcji plebiscytowej i III powstania śląskiego.

Pochodził z rodziny robotniczej. Był działaczem polskiej emigracji w Saksonii,
Nadrenii i Westfalii. Od 1910 był sekretarzem generalnym Związku Śląskich Kół
Śpiewaczych. W styczniu 1919 zorganizował i był pierwszym przewodniczącym
Komitetu Wykonawczego Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska.
Aresztowany przez Niemców w przeddzień wybuchu I powstania śląskiego, był
więziony w Kłodzku i Świętoszowie. Był pracownikiem Polskiego Komisariatu
Plebiscytowego w Bytomiu. Brał udział w III powstaniu śląskim, w trakcie
którego był członkiem Wydziału Wykonawczego Naczelnej Komendy Wojsk
Powstańczych.

W okresie międzywojennym pracował jako urzędnik, był aktywnym członkiem Związku
Powstańców Śląskich.

W czasie II wojny światowej Niemcy więzili go w obozie koncentracyjnym w
Dachau. Po wojnie pracował w przemyśle węglowym, w latach 1946-1948 był
starostą w Tarnowskich Górach. Zmarł w 1961 roku.

[murcek]

Karol Grzesik (1890-1939), pseudonim Hauke, urodzony w Brzeźnicy koło Raciborza
na Śląsku. Od stycznia 1919 roku był członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej
Górnego Śląska. Brał udział w I i II powstaniu śląskim, a później był
reprezentantem strony polskiej w dowództwie Policji Plebiscytowej. W 1921 roku
organizował w Bytomiu Główny Inspektorat. W III powstaniu śląskim dowodził
grupą „Wschód”.

W okresie międzywojennym był naczelnikiem gminy Wielkie Hajduki. Od 1936 roku
był prezydentem Chorzowa. W latach 1928-1930 był posłem na Sejm RP a od 1935
roku marszałkiem Sejmu Śląskiego. Członek Związku Powstańców Śląskich

[murcek]

Wawrzyniec Hajda (ur. 8 sierpnia 1844 w Piekarach Rudnych, zm. 27 marca 1923 w
Piekarach Śląskich), działacz ludowy i poeta, górnik, czynny w społecznym i
kulturalnym życiu Piekar Śląskich, organizator akcji patriotycznych, należał do
osób, które przez całe życie walczyli i budowali na Śląsku przyszłą Polskę,
autor ok. 200 utworów (wiersze okolicznościowe, bajki, podania, legendy),
częściowo zaginionych, w których głosił proroctwa o wskrzeszeniu Polski (stąd
zwany był Śląskim Wernyhorą).
Nie chodził do szkoły, w jego domu pielęgnowano mowę polską, a jego pierwszym
nauczycielem była matka. W czasie epidemii tyfusu i cholery w 1856 roku zmarli
jego rodzice. Osierocone dzieci same musiały pracować na własne utrzymanie.
Wawrzyniec poszedł na służbę do piekarskiego siodłaka Cieśli, a na wiosnę i
lato pomagał rolnikom w pracy. Gdy ukończył 14 lat został przyjęty do
kopalni „Wilhelmine” w Szarleju. Po pracy odwiedzał miejscowego organistę,
który uczył go grać na skrzypcach. Po niedługim czasie już komponował, zaczął
się też interesować historią Śląska. Mając 21 lat przeniósł się na
kopalnię „Szarlej”, a następnie „Helenę”. W 1871 roku ożenił się z Pauliną
Bednorz. W tym samym roku, niedługo po ślubie spotkała go tragedia, stracił
wzrok na skutek przedwczesnego wybuchu dynamitu. Wzroku już nigdy nie odzyskał.
Skierowano go do Wrocławia, gdzie mieścił się zakład dla obłąkanych.

Od kiedy utracił wzrok zaczął się nowy etap w jego życiu. Rozpoczął działalność
na polu narodowym. Kontakt z młodzieżą realizował w polskich towarzystwach,
które nazywano „Kółkami” lub „Kasynami”, spełniały one rolę uniwersytetów
ludowych, na których odbywały się wykłady z dziejów narodu polskiego i
literatury pięknej. Organizował pogawędki o polskich wieszczach, a uczniom
kazał czytać polskie książki. Zorganizował sekcję śpiewaczą. Znał wiele pieśni
polskich, komponował też rozmaite melodie-zostawił ich ponad 300. Wystąpił też
z propozycją, by specjalnie uczcić 200 rocznicę bitwy pod Wiedniem i przemarszu
wojsk Jana III Sobieskiego przez Górny Śląsk i usypać pamiątkowy Kopiec
Wyzwolenia. Niestety wtedy nie wyrażono na to zgody. Działalność „Kółka”
powodowała niechęć wśród Niemców. Spotkała go niestety kolejna tragedia. Zmarła
jego żona. Ożenił się po raz drugi z Marią Oleś.

Dom Wawrzyńca Hajdy przy ul. Bytomskiej 169 stał się miejscem spotkań
uświadomionych narodowo ludzi z Piekar i okolicy. Stało się tak po
rozwiązaniu „Kółka Polskiego”. W szczuplejszym gronie kontynuowano pracę
oświatową. Podjął on walkę z Bismarckiem i jego następcami, opierał się
germanizacji poprzez obronę wiary katolickiej. Publicznie zabierał głos, aby
bronić polskiego śpiewu, muzyki i słowa. W maju 1885 roku wraz z towarzyszami
stanął przed Izbą Karną w Bytomiu, oskarżony o podburzanie do gwałtów. Mimo
prześladowań ze strony pruskiej, pieśni polskie śpiewano wszędzie. Po kilku
latach polskie życie organizacyjne w Piekarach rozwinęło się ponownie.
Powstało "Towarzystwo Alojzjanów".

Wkrótce po wyborach do parlamentu Rzeszy w 1893 władze pruskie
rozwiązały "Towarzystwo Alojzjanów" lecz jego tradycje przejęło „Kasyno
Polskie”. W tym czasie powstał komitet na czele z Hajdą i Jasionowskim,
postulujących zbieranie podpisów pod petycją do władz pruskich, aby w Piekarach
w szkołach podstawowych wprowadzić język polski na lekcjach. W 1894 roku
skierowano do ministra oświaty petycję. Władze pruskie potraktowały to, jako
akt antypaństwowej działalności.

Największe nasilenie pracy wychowawczej Wawrzyńca Hajdy wśród młodzieży,
przypadło na przełom XIX i XX wieku. Gorąco wierzył w zmartwychwstanie Polski.
Mówił, że naród polski jeszcze wiele wycierpi, ale po wielu latach wojennej
zawieruchy w Europie, powstanie odrodzona Polska-"gdy serca Polaków w miłości
do Ojczyzny zagrają dzwonowym grzmotem, to wtedy dla Polski godzina wolności
uderzy". Z tego tytułu otrzymał przydomek "Śląski Wernyhora". Mimo podeszłego
wieku nie zaprzestał aktywności narodowej. Wybuch I wojny światowej przerwał na
kilka lat działalność polskiej organizacji i stowarzyszeń w Piekarach Śląskich.
W 1915 roku umiera jego druga żona. Jednak poeta nadal tworzył i komponował.

Działalność i sława Śląskiego Wernyhory powoli zaczęły się rozchodzić daleko
poza Śląsk. Wiele osób pragnęło go osobiście poznać i odwiedzić. Z prywatnymi
wizytami przybywali do niego: niemiecki filozof Fryderyk Nietzsche, Maria Curie-
Skłodowska wraz z mężem i ówczesnym posłem Wojciechem Korfantym, a
także "błękitny" generał Józef Haller, który odwiedził go dwukrotnie. Podczas
ostatniej wizyty, już przy łożu schorowanego starca, klęcząc, prosił o
błogosławieństwo dla siebie i dla odrodzonej ojczyzny. Z biegiem czasu, dzięki
Hajdzie – Piekary Śląskie - stały się wzorem dla innych gmin polskich na
Śląsku. Jako piastun ducha narodowego, wychował dwa pokolenia młodzieży, które
same z czasem przejęły inicjatyw, kontynuując działalność na polu narodowym.

11 listopada 1918 roku doszła do niego wiadomość, że powstała odrodzona i
niepodległa Polska. Wiedział, że bliski jest czas wyzwolenia. O przynależności
Śląska miał zadecydować plebiscyt. Doczekał wyników wyborów, był bardzo
wzruszony i płakał. Szczęśliwym dniem dla niego był 26 czerwca 1922 roku, kiedy
witał wkraczające do Piekar Wojsko Polskie. Miał już 78 lat. Dowódcę wojsk,
generała Szeptyckiego witał ze łzami w oczach. Doczekał się wolnej Polski.

Umarł mając 79 lat w dniu 27 marca 1923 roku w Piekarach Śląskich, w otoczeniu
najbliższych znajomych, przyjaciół i uczniów. Miasto pogrążyło się w żałobie, w
dniu 1 kwietnia 1923 roku przybyły tu rzesze ludności, przedstawiciele władz
wojewódzkich, kościelnych, gminnych. Trumnę zmarłego wystawiono na Placu
Mariackim. Pochowany na cmentarzu przy ul. Kalwaryjskiej. Nagrobek wykuto w
kamieniu wyłamanym z posad bazyliki NMP. Na nim w złotym pięciowierszu zapisano:

"Niestrudzony pracownik narodowy, szerzyciel oświaty i obrońca wiary.
Pozbawiony przez pół wieku oczu ciała, przenikał wszystko i wszystkich oczyma
wielkiej i świetlanej duszy."

W Piekarach Śląskich znajdziemy również inne ślady przypominające o Śląskim
Wernyhorze, są to m.in.: tablica na domu przy ul. Bytomskiej 169, w której
mieszkał, działał i "skupiał około siebie dwa pokolenia młodzieży, wychowując
patriotów i działaczy narodowych", Szkoła Podstawowa nr 5 im. Wawrzyńca Hajdy a
także Nagroda Miasta Piekary Śląskie w dziedzinie kultury im. Wawrzyńca Hajdy.

[murcek]

Teodor Heneczek (ur. 16 kwietnia 1817, zm. 1872) – śląski drukarz i wydawca.

Był jednym z pierwszych polskich drukarzy i wydawców książek i prasy na Śląsku.
W 1847 r. podjął z ks. Alojzym Fickiem – proboszczem piekarskim – współpracę.
Założył w Piekarach Śląskich pierwszą na Górnym Śląsku polską drukarnię, gdzie
były wydawane książki do nabożeństwa, śpiewniki, literatura staropolska,
kalendarze oraz dzieła śląskich pisarzy (ok. 40 tytułów). Drukował również
polskie czasopisma, takie jak: "Dziennik Górnośląski", "Tygodnik katolicki",
oraz "Poradnik dla ludu górnośląskiego". W latach 1868–1872 wydawał "Zwiastun
Górnośląski" (Zwiastun Górno-szląski).

[murcek]

Euzebiusz Józef Huchracki ofm (ur. w Katowicach 15 października 1885, zm. w
nocy z 5/6 maja 1942), śląski duchowny katolicki, franciszkanin, sługa Boży,
męczennik Dachau.

Ojciec Huchracki urodził się jako syn stolarza kopalnianego Piotra i Stanisławy
z d. Bonczkowskiej. Szkołę powszechną ukończył w Katowicach. Naukę w gimnazjum
musiał przerwać z powodu swej przynależności do tajnej polskiej organizacji
młodzieżowej. Przeniósł się do Wrocławia, gdzie postanowił wstąpić do stanu
duchownego. Po zdaniu matury zgłosił się do furty klasztornej wrocławskich
franciszkanów. Nowicjat rozpoczął 7 kwietnia 1906, przybierając imię zakonne
Euzebiusz. Studia filozoficzno-teologiczne ukończył w zakonnym seminarium we
Wrocławiu-Karłowicach. 21 czerwca 1913 r. z rąk kard. Georga Koppa przyjął
święcenia kapłańskie. Mszę prymicyjną odprawił w nowo wybudowanej świątyni
franciszkańskiej w swym rodzinnym mieście Katowicach (dzisiaj Bazylika Mniejsza
w Panewnikach). W 1914 został powołany do służby w Wehrmachcie. Przebywał na
froncie wschodnim i zachodnim, nigdy nie ściągając zakonnego habitu. Otrzymał
odznaczenie wojskowe "Żelazny Krzyż" II klasy, jako proboszcz (mjr) 37 Dywizji
Piechoty. Po plebiscycie na Górnym Śląsku powstała nowa polska jednostka
zakonna, do której przeniósł się o. Euzebiusz. Był gorliwym patriotą,
zwolennikiem Wojciecha Korfantego.

W czerwcu 1938 władze zakonne powierzyły o. Huchrackiemu urząd gwardiana
klasztoru franciszkańskiego w Miejskiej Górce na Goruszkach koło Rawicza. Tam
zastała go wojna. W lutym 1940 do klasztoru przywieziono okolicznych księży.
Stał się on miejscem internowania. Zabroniono opuszczać teren zabudowań
klasztornych. O. Euzebiuszowi, wiedząc o jego śląskim pochodzeniu i
wcześniejszej służbie w niemieckim wojsku, zaproponowano udanie się Generalnej
Gubernii. Stanowczo odmówił. Według naocznych świadków, miał odpowiedzieć
niemieckiemu oficerowi: "Ich bin Pole und ich bleibe Pole!" ("Jestem Polakiem i
Polakiem zostanę!"). Dnia 2 kwietnia 1941 oficjalnie zlikwidowano klasztor,
przeznaczając budynek na cele więziennictwa. O. Euzebiusz po zinwentaryzowaniu
mienia wyjechał w towarzystwie dwóch innych zakonników do Lubinia, a następnie
w październiku tego samego roku do Poznania - Fort VII. Do niemieckiego obozu
koncentracyjnego w Dachau o. Euzebiusz trafił wraz z innymi polskimi duchownymi
30 października 1941. W obozie otrzymał numer 28240. Przebywał w bloku 28, w
izbie 4. Ze względu na zły stan zdrowia został przeznaczony na zgładzenie.
Zginął zagazowany w samochodzie wyposażonym w komorę gazową wraz z innymi
chorymi i inwalidami. Żegnając się ze współwięźniami miał powiedzieć "Trzeba
się na wszystko zgodzić, co Bóg da.... Z Bogiem!". O. Euzebiusz jest kandydatem
na ołtarze.

[murcek]

Maksymilian Iksal (ur. 1895 w Turzy Śląskiej, pow. wodzisławski, zm. 1981) –
śląski działacz niepodległościowy, uczestnik powstań 1919-21.

W grudniu 1918 wstąpił do organizacji wojskowej na terenie powiatu rybnickiego.
Współtworzył pierwsze komórki POW Górnego Śląska, a potem pełnił funkcję
dowódcy 4 kompanii w 2 Pułku Strzelców Rybnickich. W związku z grożącym mu
aresztowaniem znalazł się w obozie uchodźców w Piotrowicach. Tam 19 sierpnia
1919 stanął na czele 5-osobowego komitetu, wydając rozkaz komendantom
organizacji wojskowej w powiecie pszczyńskim i rybnickim o rozpoczęciu walki w
nocy z 16 na 17 sierpnia. Sam na czele 40-osobowego oddziału uderzył na
Gołkowice zdobywając je. Następnie przekazał dowództwo Franciszkowi
Marszolikowi, a sam wyruszył do Polski po pomoc. Przyjął go gen. Józef Haller w
Krakowie oraz premier Ignacy Jan Paderewski i minister spraw wojskowych gen.
Kazimierz Sosnkowski w Warszawie. Nie zdołał jednak uzyskać pomocy władz
polskich. Nie udało się to także w Dowództwie Głównym Wojsk Wielkopolskich w
Poznaniu.

W czasie II powstania pełnił funkcję organizatora i zastępcy komendanta
powstania POW Górnego Śląska w powiecie opolskim. Był tam też czynny w akcji
plebiscytowej.

Walczył w III powstaniu w rejonie Góry Św. Anny, w szeregach Podgrupy "Bogan".
W okresie międzywojennym pracował jako urzędnik miejski w Rybniku. W latach
1923–1939 był członkiem Związku Powstańców Śląskich.

W 1939 współorganizował Ochotnicze Oddziały Powstańcze w powiecie rybnickim.
Pełnił funkcję zastępcy dowódcy 1 batalionu. W okresie okupacji ukrywał się w
Otmęcie i Blachowni Śląskiej, a po jej zakończeniu powrócił do Rybnika.

Odznaczony Krzyżem Walecznych, Medalem Niepodległości, Krzyżem oficerskim
Orderu Odrodzenia Polski i Srebrnym Krzyżem Zasługi.

[murcek]

Jan Nikodem Jaroń (1881-1922), pseudonim Nikodem Arios, ur. w miejscowości
Jastrzygowice na Śląsku Opolskim. Był poetą i dramatopisarzem, walczył w III
powstaniu śląskim.

Zadebiutował wierszem "Przyroda w jesieni" zamieszczonym na łamach
gazety "Górnoślązak" w 1902 r.

Od 1919 r. mieszkał w Opolu gdzie często pisywał do "Gazety Opolskiej" i "Nowin
Codziennych", gdzie polemizował z prasą niemiecką w związku z przygotowaniami
do plebiscytu.

Utwory Jaronia poświęcone są głównie obronie polskości Śląska. Opublikował m.in:

"Wywłaszczenie" z 1912 r. - o oporze polskich chłopów na Śląsku przed
wywłaszczeniami
dramat z dziejów Śląska "Konrad Kędzierzawy" - 1920 r.
zbiór liryków "Z pamiętnika górnoślązaka..." - publikacja 1932 r.
liczne opowiadania

[murcek]

Jan Jęczmyk (ur. 22 czerwca 1883 Bojszowy, zm. 30 marca 1942 KL Auschwitz) –
działacz społeczny, powstaniec śląski.
Urodzony w Bojszowach, w rodzinie chłopskiej o tradycjach patriotycznych –
dziadek Jana ze strony matki, Marcin Mrzyk brał udział w Powstaniu Styczniowym
1863 roku. Z powodów materialnych nie ukończył podstawowej szkoły powszechnej i
w wieku 16 lat podjął pracę w ówcześnie szopienickiej kopalni „Giesche”
(dzisiejsza Kopalnia Węgla Kamiennego Wieczorek). Swą pracę społeczną zaczął od
zakładania bibliotek Towarzystwa Czytelni Ludowych w Bojszowach i okolicznych
wsiach, przy których otwierał też szkółki wiejskie uczące dzieci języka
polskiego i historii. W 1913 roku założył Towarzystwo Śpiewu "Jutrzenka".
Po wybuchu I wojny światowej w 1914 roku, został zmobilizowany do wojska
pruskiego. Podczas wojny giną jego dwaj bracia, on sam ciężko ranny wraca z
wojny jako inwalida. W styczniu 1919 roku, zakłada komórkę Polskiej Organizacji
Wojskowej. Z ramienia POW, Jan Jęczmyk zostaje komendantem kompanii POW w
Bojszowach. W czerwcu 1919 Jęczmyk dowodził brawurową akcją skierowaną
przeciwko oddziałowi Grenzschutzu stacjonującemu we dworze w Bojszowach,
podczas której jego 63-osobowa kompania zdobyła broń i amunicję. W nocy z 16 na
17 sierpnia 1919 roku bojszowscy powstańcy podjęli atak i do rana opanowali
Bojszowy oraz okoliczne wsie. Jednak 19 sierpnia o świcie wieś zdobyły oddziały
niemieckiej kawalerii kwaterującej w Pszczynie. Wraz z grupą powstańców Jęczmyk
wycofał się do Oświęcimia, na teren Polski. Po amnestii powrócił do rodzinnej
wsi i rozpoczął aktywną działalność plebiscytową. W odbytym plebiscycie, 20
marca 1921, większość bojszowiaków (277 na 308 oddanych głosów) oddała głos za
Polską. W III powstaniu śląskim wyznaczony został na dowódcę służby
wartowniczej ochraniającej szpital powstańczy w Bieruniu Starym, jednak pod
Górą Św. Anny walczyła zorganizowana przez niego bojszowska kompania.
Po powrocie Śląska do Polski w 1922 roku, Jan Jęczmyk nie zaniedbał aktywności
społecznej. Źle się jednak czuł w atmosferze dystansu władzy do powstańców,
jawnej wrogości tej władzy do Wojciecha Korfantego. W okresie rządów
sanacyjnych, jako zwolennik obozu "korfanciorzy" był szykanowany - został
kilkukrotnie zmuszony do zmiany miejsca pracy, co w zamyśle decydentów miało
doprowadzić Jęczmyka do rezygnacji ze stanowiska urzędnika skarbowego. Jednak z
uporem walczył o zachowanie posady stanowiącej źródło utrzymania wielodzietnej
rodziny (ośmiu synów). W okresie tuż przed wybuchem wojny rośnie aktywność
Volks-bundu, co dotknęło i jego rodzinę.
Po wybuchu wojny Jęczmyk wyjechał aż pod Lwów. Jego nazwisko znalazło się na
niemieckiej liście osób przeznaczonych do likwidacji (Einsatzliste). Mimo to
wrócił, wkrótce został aresztowany i osadzony w twierdzy w Toruniu. Ze względu
na zły stan zdrowia został warunkowo zwolniony i zmuszony do codziennego
meldowania się na policji w Bieruniu Starym. Jego liczna rodzina była
prześladowana. Podczas jednej z nocnych napaści bojówkarzy jego żona Katarzyna,
w obronie synów została dotkliwie pobita, wskutek czego po tygodniu zmarła. 24
grudnia 1940 został znów aresztowany i uwięziony w Pszczynie. 26 lutego 1941 r.
został przewieziony do obozu koncentracyjnego KL Auschwitz i oznaczony numerem
25548 (P). Zginął zastrzelony 30 marca 1942.

[murcek]

Józef Kachel (ur. 6 września 1913 w Bytomiu, zm. 1983), działacz harcerstwa
polskiego w Niemczech, harcmistrz, poseł na Sejm PRL.

Pochodził z rodziny górniczej; wychowany w tradycji polskiej, w 1924 wstąpił do
Związku Harcerstwa Polskiego w Niemczech. Był m.in. hufcowym w Opolu, a od
marca 1935 do września 1939 naczelnikiem Związku Harcerstwa Polskiego w
Niemczech; doszedł do stopnia harcmistrza. Organizował kursy szkoleniowe dla
instruktorów harcerskich na Warmii i Powiślu.

Podczas II wojny światowej był więziony w obozie koncentracyjnym w
Buchenwaldzie. Po wojnie uzyskał dyplom inżyniera górnika na Akademii Górniczo-
Hutniczej w Krakowie i pracował w Bytomiu. W latach 1957-1961 pełnił mandat
poselski. Brał udział w pracach Towarzystwa Rozwoju Ziem Zachodnich oraz
Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce. W zbiorze Wspomnienia
Opolan ogłosił swoje wspomnienia (tom II, 1965, str. 76-86).

[murcek]

Wojciech Korfanty ur. 20 kwietnia 1873 w osadzie Sadzawka obecnie Siemianowice
Śląskie, zm. 17 sierpnia 1939 w Warszawie) – przywódca niepodległościowy
Górnego Śląska, związany z Chrześcijańską Demokracją oraz Ruchem Narodowym.
Przez historyków oceniany niejednoznacznie: w Polsce jako bohater walczący o
polskość Śląska, dla Niemców organizator akcji terrorystycznych przeciwko
Ślązakom narodowości niemieckiej.
Urodził się w rodzinie Karoliny z domu Klecha i Józefa, górnika kopalni Fanny.
W roku 1879 rozpoczął naukę w szkole ludowej w Siemianowicach, następnie, od
1885 r., uczęszczał do katowickiego w Gimnazjum Królewskiego (obecnie im. Adama
Mickiewicza), gdzie poznał Konstantego Wolnego. W szkole tej założył tajne
kółko którego celem było szerzenie kultury polskiej i znajomości literatury.
Nawiązał kontakty z działaczami z Wielkopolski. Brał udział w propolskich
zebraniach. Negatywnie wyrażał się o Bismarcku za co został relegowany 14
sierpnia 1895 r. z klasy maturalnej. Szkołę średnią ukończył w grudniu 1895, po
interwencji Józefa Kościelskiego, posła do Reichstagu z Wielkopolski, jako
ekstern i jeszcze w tym samym roku rozpoczął studia na politechnice w
Charlottenburgu. Jesienią 1896 przeniósł się na Królewski Uniwersytet we
Wrocławiu (Königliche Universität zu Breslau). Mieszkał w pokoju wynajętym przy
Ottostraße 19 (dziś ul. Kazimierza Jagiellończyka), studiował na Wydziale
Filozoficznym i zaliczył dwa semestry roku akademickiego 1896/1897. Przerwał
studia na dwa lata, podczas których jako korepetytor u litewskiego arystokraty
Witolda Jundziłły zarobił pieniądze na dalsze studia. Podjął studia na tym
samym wydziale, miał m.in. zajęcia z ekonomii politycznej u profesora Wernera
Sombarta, z którym utrzymywał kontakty jeszcze przez wiele lat. Mieszkał w tym
czasie w pensjonacie przy Neue Junkerstrasse 5c, (ul. Jana Kilińskiego). W maju
1901 przeniósł się na ostatni semestr do Berlina, gdzie w sierpniu zakończył
studia.

Od 1901 r. redaktor naczelny Górnoślązaka. W latach 1903-1912 i 1918 poseł do
Reichstagu oraz pruskiego Landtagu (1903-1918), gdzie reprezentował Koło
Polskie. Stanowiło to wyłom w dotychczasowej tradycji, gdyż dotąd śląscy Polacy
reprezentowali katolicką partię Centrum. 25 października 1918 wystąpił w
Reichstagu z głośnym żądaniem przyłączenia do państwa polskiego wszystkich ziem
polskich zaboru pruskiego w tym Górnego Śląska. W latach 1918-1919 był
członkiem Naczelnej Rady Ludowej stanowiącej rząd Wielkopolski podczas
powstania.

W 1920 r. Polski Komisarz Plebiscytowy na Górnym Śląsku. Po niekorzystnej dla
Polaków interpretacji wyników plebiscytu, przeprowadzonego zresztą w atmosferze
wzajemnego zastraszenia, terroru oraz obustronnej manipulacji (np. po stronie
niemieckiej sprowadzenie 180 000 wyborców niezwiązanych bezpośrednio ze
Śląskiem), proklamował i stanął na czele III powstania śląskiego. W tym
momencie pojawiają się pierwsze poważniejsze kontrowersje związane z jego
osobą. Albowiem Korfanty nie wierzył w szanse powodzenia powstania, widząc w
nim jedynie zbrojną manifestację ludu górnośląskiego, która miała polegać na
zwróceniu uwagi Komisji Międzysojuszniczej mającej dokonać podziału terenu
plebiscytowego między Polskę a Niemcy. Dlatego też zarządził wstrzymanie walk
jeszcze w czasie, gdy inicjatywa na froncie należała do Polaków. Obrońcy
Korfantego wskazują, że Polacy mieli przewagę w starciach z nacjonalistycznymi
bojówkami, ale nie mieliby żadnych szans z regularną armią niemiecką, zaś
ostateczną decyzję w sprawie Śląska i tak podjęła Komisja Międzysojusznicza
niezależnie od wyniku walk, które mogły stanowić jedynie posiłkowy argument.
Jednak utrata inicjatywy powstańców na froncie nastąpiła dopiero po decyzjach
dyktatora. W lipcu 1921 r. opuścił Śląsk, desygnując na stanowisko swego
następcy Józefa Rymera który wkrótce został przewodniczącym Naczelnej Rady
Ludowej na Górnym Śląsku.

W odrodzonej Polsce w latach 1922-1930 poseł na Sejm związany z Chrześcijańską
Demokracją (ChD). Od października do grudnia 1923 wicepremier w rządzie
Wincentego Witosa i jego doradca z ramienia ChD. Od 1924 wydawca
dzienników "Rzeczpospolita" i "Polonia". Przeciwnik Józefa Piłsudskiego, który
zablokował jego nominację na prezesa Rady Ministrów.

W 1930 aresztowany i wraz z posłami Centrolewu osadzony w twierdzy brzeskiej,
jednak z samego procesu brzeskiego został wyłączony. Po uwolnieniu powrócił na
Górny Śląsk, gdzie jednak jako polityczny przeciwnik wojewody Michała
Grażyńskiego był stale zagrożony następnym aresztowaniem. Wiosną 1935 r. w
obawie przed represjami udał się na emigrację do Pragi w Czechosłowacji. Do
kraju nie mógł wrócić nawet w 1938 r. na pogrzeb swego syna Witolda, gdyż rząd
premiera Sławoja-Składkowskiego odmówił wydania mu glejtu bezpieczeństwa. Po
aneksji Czechosłowacji wyjechał przez Niemcy do Francji. Był jednym z
założycieli Frontu Morges, a później organizatorem i prezesem Stronnictwa Pracy
(połączenie Chadecji i Narodowej Partii Robotniczej). W kwietniu 1939 r. po
wypowiedzeniu przez III Rzeszę układu o nieagresji i niestosowaniu przemocy,
powrócił do Polski, jednak mimo chęci walki z Niemcami został aresztowany i
osadzony na Pawiaku. Pomimo protestów opinii publicznej spędził tam prawie 3
miesiące. Ciężko chory, zwolniony został 20 lipca 1939 r. - najwidoczniej z
obawy, by nie zmarł w więziennej celi. Z jego śmiercią związane jest wiele
niejasności. Jedna z hipotez mówi, że zatruł się oparami arszeniku, którymi
nasączone były ściany jego celi (zeznanie dr. Szareckiego, Londyn 1940).
Pogrzeb Korfantego, na który przybyło ok. 5 tys. ludzi, stał się wyrazem
poparcia dla prowadzonej przez niego polityki niepodległościowej.

Został odznaczony m.in. Orderem Orła Białego (pośmiertnie, 1997

[murcek]

Karol Kornas - podporucznik rezerwy wojska polskiego, szef sztabu okręgu
śląskiego konspiracyjnej organizacji Służba Zwycięstwu Polski i Związek Walki
Zbrojnej, szef oddziału organizacji w Ligocie, szef wywiadu tej organizacji.
Jego łączniczką była Helena Matejanka. Aresztowany przez gestapo 18 grudnia
1940 roku. W 1942 roku po torturach został ścięty na gilotynie przez Niemców w
więzieniu na ul. Mikołowskiej w Katowicach (lub zginął w Berlinie). Był
absolwentem gimnazjum mieszczącego się przy ul. Jagiellońskiej 28 w Katowicach
(obecnie Wydział Biologii UŚ).

[murcek]

Brunon Kudera (ur. 18 czerwca 1876 w Mysłowicach; zm. 11 lutego 1940 we
Lwowie), był adwokatem, śląskim działaczem społeczno-politycznym i
wiceburmistrzem Mysłowic.
W 1903 r. ukończył studia prawnicze na uniwersytecie we Wrocławiu. Tamże,
wspólnie z Wojciechem Korfantym, Konstantynem Wolnym, Jakubem Kowalczykiem i
Janem Dembińskim, działał w zakazanym w roku 1899 propolskim Towarzystwie
Akademików Górnoślązaków. Po studiach pracował jako adwokat na Śląsku,
angażując się jednocześnie bardzo aktywnie w działalność w propolskich
organizacjach społecznych i politycznych: m.in. w Zw.G. „Sokół”, Zjednoczeniu
Zawodowym Polskim, Związku Inteligencji Polskiej na Górnym Śląsku. Ponadto był
przewodniczącym Towarzystwa Przyjaciół Nauk, dyrektorem Uniwersytetu Ludowego w
Bytomiu i członkiem Rady Nadzorczej spółki czasopisma „Katolik” w Bytomiu. W
1919 został wybrany do rady miejskiej Bytomia, gdzie przewodniczył Polskiemu
Klubowi Radnych, wspomagając jednocześnie sekretariat plebiscytowy. Po
plebiscycie i III powstaniu śląskim oraz przyznaniu Bytomia Niemcom wrócił do
Mysłowic, gdzie w 1922 otworzył kancelarię adwokacką i notarialną. W tym samym
roku został radnym Tymczasowej Rady Wojewódzkiej Województwa Śląskiego. W 1927
został wybrany wiceburmistrzem Mysłowic.
We wrześniu 1939 r., podczas ucieczki przed Niemcami, został w pobliżu Lwowa
aresztowany przez władze sowieckie i uwięziony w obozie w Charkowie, z którego
został zwolniony na początku 1940 r., w stanie bliskim załamania nerwowego.
Zmarł we Lwowie kilka tygodni później, 11 lutego 1940 roku.

[murcek]

Józef Mandrysz (ur. 11 września 1881 r. w Stassfurcie w Westfalii, zm. 4
stycznia 1944 w KL Auschwitz), był współorganizatorem POW Górnego Śląska w
powiecie rybnickim, powstańcem, działaczem plebiscytowym – w Polskim Komitecie
Plebiscytowym w powiecie rybnickim.

Podczas pobytu w Westfalii, założył Towarzystwa Gimnastycznego Sokół. W 1911 r.
powrócił na Śląsk osiedlił się w Rybniku, gdzie otworzył zakład rzemieślniczy.

Z chwilą rozpoczęcia się okupacji hitlerowskiej, ukrywał się przed
poszukującymi go Niemcami – wpierw wyjechał do Niemiec, a następnie na Śląsk
Cieszyński. Został jednak aresztowany w marcu 1941 r. i przesłany do KL
Auschwitz, gdzie był zarejestrowany 17.04.1941r. jako więzień nr 15091. Zginął
w tym obozie 4.01.1944 r.

[murcek]

Piotr Niedurny (ur. 17 lutego 1880 w Żędowicach w pow. strzeleckim, zm. 30
stycznia 1920 w Bytomiu) - polski działacz.

Początkowo zatrudniony w hucie "Pokój". Kolportował pisma polskie, organizował
kółka śpiewacze na terenie Nowej Wsi (Wirek) (Chór "Harmonia") i był działaczem
polskiego ruchu zawodowego. W 1918/1919 stał na czele polskiej Rady Ludowej w
Nowym Bytomiu. Prezes filii Związku Zawodowego Polskiego. W 1919 przyjmuje go
do swoich szeregów Polska Organizacja Wojskowa Górnego Śląska. W 1920
uczestniczył w uroczystościach grunwaldzkich w Krakowie.

Stał się ofiarą antypolskiego terroru. Został zamordowany przez pruskich
hakatystów na drodze do Szombierek. Polska ludność urządziła mu manifestacyjny
pogrzeb, w którym wzięło udział kilka tysięcy osób.

Źródło: "pl.wikipedia.org/wiki/Piotr_Niedurny"

[murcek]

Bolesław Palędzki (1898-1941) – śląski działacz niepodległościowy, powstaniec
wielkopolski i śląski, redaktor "Polonii" i bliski przyjaciel Korfantego.
Zamordowany przez hitlerowców w Oświęcimiu

[murcek]

Władysław Planetorz (ur. 14 grudnia 1910 w Cisku, powiat Koźle, zm. 16 lutego
1944 w Kłodzku), działacz Związku Harcerstwa Polskiego w Niemczech,
podharcmistrz.

Po ukończeniu gimnazjum w Bytomiu (1935) podjął studia slawistyczne na
uniwersytecie w Królewcu, kontynuowane następnie na Uniwersytecie Wrocławskim
(od 1937). Działał w Związku Akademików Polaków w Niemczech, od 1927 należał do
Związku Harcerstwa Polskiego w Niemczech (ZHPwN); był m.in. kierownikiem
Wydziału Zuchowego Naczelnictwa ZHPwN, członkiem Naczelnictwa, instruktorem
naczelnictwa na Prusy Wschodnie, wreszcie zastępcą naczelnika ZHPwN na Prusy
Wschodnie. Współpracował z polską prasą młodzieżową w Niemczech.

W czerwcu 1939 został wydalony z Uniwersytetu Wrocławskiego, a miesiąc później
wcielony do wojska niemieckiego. Zainicjował działanie tajnej organizacji
harcerskiej na terenie Bytomia i Strzelec Opolskich; w kwietniu 1941
aresztowany, był więźniem obozów w Oświęcimiu i Mauthausen-Gusen. W tzw.
procesie wrocławskim w 1943 skazany na trzy i pół roku więzienia, zmarł
zakatowany w twierdzy kłodzkiej

[murcek]

Józef Pukowiec (ur. 14 września 1904 w Świętochłowicach, zm. 15 sierpnia 1942 w
Katowicach) - działacz harcerski, członek ruchu oporu.

W 1925 ukończył seminarium w Pszczynie. Pracował jako nauczyciel w
Baranowicach, Chwałowicach i Katowicach-Załężu.

Od października 1939 organizował tajne harcerstwo na Śląsku. Gestapo
aresztowało Pukowca 18 grudnia 1940 wraz z wielu innymi działaczami polskimi.
Więziony w Katowicach, Berlinie, Gliwicach i Oświęcimiu. Został zgilotynowany w
katowickim więzieniu przy ul. Mikołowskiej.

[murcek]

Emanuel Smołka także Smolka (ur. w 1820 r. w Cyprzanowie) - zm. 1854 r.) -
polski działacz narodowościowy i społeczny na Górnym Śląsku. Po ukończeniu
gimnazjum w Raciborzu skończył studia teologiczne, po których zajął się pracą
pedagogiczną.
Jeden z założycieli Klubu Narodowego (Polski Klub Narodowy) w Bytomiu w roku
1848 i jego wiceprezes w czasie Wiosny Ludów. Założyciel Towarzystwa
Pracujących dla Oświaty Ludu Górnośląskiego (tzw. Czytelnia). Członek "Ligi
Polskiej". Wykładowca na szkole w Tarnowskich Górach.
W swoim mieszkaniu prowadził polską bibliotekę.
W roku 1849 został współredaktorem "Dziennika Górnośląskiego" obok Józefa
Lompy, Józefa Szafranka, Józefa Łepkowskiego, który wydawano u Teodora Haneczka
w Piekarach Śląskich a potem w Bytomiu
Od roku 1851 współredaktor - "Poradnika dla Ludu Górnośląskiego".
Zmarł w 1854 roku w wieku 34 lat.
Emanuel Smołka jest patronem Zespołu Szkół Ekonomicznych w Raciborzu i
Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Opolu

[murcek]

Jan Spyra (ps. "Lech", "Sablik", "Szpada") (ur. 1 czerwca 1900 w Dębieńsku, w
rodzinie Józefa i Emilii z d. Piecha, zm. 1960) – powstaniec śląski, żołnierz
AK, w dwudziestoleciu międzywojennym funkcjonariusz Straży Celnej.
Uczęszczał do szkoły powszechnej w Zaborzu. Po ukończeniu szkoły podjął pracę w
koksowni. Po zakończeniu I powstania śląskiego musiał uciekać do Poznania,
gdzie przeszedł szkolenie w szkole podoficerskiej w 7 Dowództwie Okręgu
Generalnego. Ukończywszy szkolenie wrócił na Śląsk, by wziąć udział w pracach
komisji plebiscytowej w Łagiewnikach, a następnie w III powstaniu śląskim.
Po zakończeniu powstania został przeniesiony do Straży Celnej w woj.
poznańskim, by w 1922 ponownie wrócić na Śląsk i objąć stanowisko kierownika
placówki Straży Celnej w Łagiewnikach. W latach 1927-1937 Spyra pełnił funkcję
kierownika Oddziału Gospodarczego Śląskiego Okręgu Straży Granicznej w
Katowicach, zastępcy kwatermistrza i płatnika. Od 1 października 1937 w stopniu
starszego przodownika pełnił obowiązki komendanta komisariatu Straży Granicznej
w Orzeszu.
W sierpniu 1939 został zmobilizowany i otrzymał przydział do batalionu
marszowego 43 pp. w Włodzimierzu Wołyńskim. Brał udział w kampanii wrześniowej,
25 września dostał się do niewoli sowieckiej pod Rawą Ruską jako zwykły
żołnierz. 1 listopada, jako jeniec, został przekazany Niemcom.
Pod koniec sierpnia 1940 jako chory na płuca i niezdolny do pracy został
zwolniony z niewoli niemieckiej. Powrócił do Dębieńska i przez kilka miesięcy
leczył się w domu. Pod koniec 1940 skontaktowali się z nim jego dawni podwładni
ze Straży Granicznej: Józef Bienek i Stanisław Kubiaczyk. Na tym spotkaniu
ustalono, że w środowisku przedwojennych strażników granicznych powstanie tajna
organizacja, która docelowo obejmie również inne środowiska. Początkowo akcja
werbunkowa postępowała opieszale: Spyra, wycieńczony pobytem w stalagu, był
wciąż przykuty do łóżka, Kubiaczyk ostatecznie nie zgłosił akcesu do
organizacji. Jedynie Bienek dość aktywnie nawiązywał kontakty wśród
sprawdzonych i zaufanych ludzi. Jednak mimo starań Bienka, organizacja ta nie
wyszła poza stadium tworzenia struktur. W wrześniu 1942 pogranicznicy weszli w
struktury Armii Krajowej. Spyra z rąk inspektora Kuboszka otrzymał nominację na
komendanta Wojskowej Służby Ochrony Powstania (WSOP) na cały inspektorat
rybnicki. W 1943 Spyra otrzymał rozkaz przystąpienia do odtwarzania struktur
podinspektoratu Cieszyn oraz prowadzenia rozmów scaleniowych z Gwardią Ludową
Polskiej Partii Socjalistycznej (GL PPS). Rozmowy te zakończyły się sukcesem i
w grudniu 1943 ponad 600 gwardzistów PPS weszło w struktury rybnickiej AK.
We wrześniu 1943 Spyra został drugim zastępcą inspektora Kuboszka, a po
wyrzuceniu w listopadzie 1943 Pawła Cierpioła z szeregów AK, Spyra pozostał
jedynym zastępcą. Po aresztowaniu Kuboszka 9 lutego 1944 Spyra przejął funkcję
inspektora, którą pełnił nieco ponad miesiąc, do marca 1944, kiedy to komendant
Okręgu Śląskiego AK Zygmunt Janke "Zygmunt" mianował inspektorem rybnickim
Pawła Cierpioła, a Spyrę jego zastępcą. Pod koniec sierpnia 1944 Spyra, coraz
bardziej odsuwany przez Cierpioła na boczny tor, porzucił pracę w konspiracji i
ukrywał się do końca wojny.

[murcek]

Jan Szulik (ur. 30 kwietnia 1893 w Bottrop, zm. 10 września 1942 w KL
Auschwitz) – był komisarzem plebiscytowym w Raciborzu, brał udział w III
powstaniu śląskim, był posłem sejmu śląskiego, oraz sejmu II Rzeczypospolitej.
Był synem Emanuela i Antoniny z d. Bielaczek. Od I wojny światowej mieszkaniec
Radlina-Biertułtów pow. rybnicki. Był aktywnym członkiem organizacji
katolickich w Radlinie-Głożynach, które pielęgnowały polskie tradycje narodowe.
W 1916 r. ożenił się z Walerią z d. Lach. Podczas plebiscytu, był komisarzem
plebiscytowym w Raciborzu. W trzecim powstaniu śląskim był członkiem kompanii
wartowniczej w Radlinie-Głożynach. Otrzymał miedzy innymi odznaczenia: Gwiazdę
Śląską, Krzyż Powstańczy. Po I wojnie światowej był początkującym górnikiem w
kopalni w Rydułtowach, później obsługiwał maszynę wyciągową w tejże kopalni. Od
1928 r. był wójtem w miejscowości Czernica k. Rydułtów. Od 1930 r. był posłem
na sejm Śląski, a w roku 1936 r. posłem na sejm warszawski. Kandydował do obu
sejmów jako kandydat Stronnictwa Pracy. Był prezesem chrześcijańskich związków
zawodowych na powiat Rybnik. Po wygaśnięcia jego mandatu do sejmu warszawskiego
wycofał się z życia politycznego. Już w drugim dniu okupacji hitlerowskiej
został aresztowany i zamknięty w piwnicach Urzędu Gminnego obok kop. "Emma" w
Radlinie, a po trzech dniach wypuszczony na wolność. Wstąpił do organizacji
konspiracyjnej i współpracował ze Skowronkami z Biertułtów. 18 maja 1942 r.
został ponownie aresztowany i przewieziony do więzienia w Rybniku (dzień
wcześniej dokonano rewizji w jego domu i zabrano wszystkie polskie książki i
materiały poselskie, śpiewniki, jego odznaczenia). 10 sierpnia 1942 r.
przekazany został do KL Auschwitz, gdzie zginął 10 września 1942 r.

[murcek]

Konstanty Wolny (ur. 5 kwietnia 1877 w sołectwie Bujaków (obecnie cz.
Mikołowa), zm. 9 listopada 1940 we Lwowie) - działacz narodowy i społeczny na
Śląsku, współpracownik Wojciecha Korfantego, współautor ustawy o autonomii
Śląska, pierwszy marszałek Sejmu Śląskiego, dziekan Rady Adwokackiej w
Katowicach i prezes Automobilklubu Śląskiego.
Ukończył szkołę średnią w Katowicach (obecne liceum ogółnokształcące im. Adama
Mickiewicza), gdzie poznał Wojciecha Korfantego, z którym łączyły go przyjaźń i
zainteresowania polityczne. Ich propolska postawa, kosztowała w 1895 r.
Korfantego relegację z klasy maturalnej. W roku 1898 Wolny matrykulował się na
fakultecie medycznym Uniwersytetu Wrocławskiego, lecz już na pierwszym roku
zmienił kierunek, zgodnie ze swymi zainteresowaniami społeczno-politycznymi, na
prawo. We Wrocławiu losy Wolnego i Korfantego, który studiował tam filozofię,
zeszły się ponownie. Wspólnie, z Brunonem Kuderą, Jakubem Kowalczykiem i Janem
Dembińskim działali oni w, zakazanym w roku 1899, propolskim Towarzystwie
Akademików Górnoślązaków. Po ukończeniu prawa, pracował jako adwokat na Śląsku,
angażując się jednocześnie politycznie. Przykładowo, wraz z Korfantym i Cyryl
Ratajskim w Towarzystwie Demokratyczno-Narodowym, a następnie jako członek rady
nadzorczej Stronnictwa Polskiego na Śląsku, które zakłożył wraz z Korfantym i
Napieralskim 15 stycznia 1911. Po czym został działaczem chrześcijańskiej
demokracji. Walka o przynależność Śląska do Polski [edytuj]
Od roku 1918 działał w Naczelnej Radzie Ludowej, przeniesionej później (1919) z
powodu grożących aresztowań z Bytomia, do Sosnowca. Po zawarciu polsko-
niemieckiej umowy amnestyjnej (1 października 1919) Wolny powrócił do Bytomia,
by zostać obok Rymera (NPR) i Biniszkiewicza (PPS) jednym z zastępców komisarza
sekretariatu plebiscytowego (Korfantego). Wolny przewodniczył Komisji
Samorządowej, która w ciągu dwóch miesięcy, od maja do lipca 1920 opracowała
Statut Organiczny Województwa Śląskiego, który stał się integralną częścią
ustawy konstytucyjnej Sejmu Ustawodawczego z 15 lipca 1920 r. i tym samym
elementem autonomii województwa śląskiego. Od lutego do kwietnia 1922 r. brał
udział w pracach przygotowawczych w Genewie, poprzedzających podpisanie tam 15
maja 1922 umowy polsko-niemieckiej o podziale Górnego Śląska. W jej wyniku
powstały m.in. instytucje arbitrażowe Górnośląski Trybunał Rozjemczy w Bytomiu
i Górnośląska Komisja Mieszana w Katowicach. Po powrocie na Śląsk, osiadł w
Katowicach, został członkiem tej ostatniej, otworzył kancelarię adwokacką i
został posłem (ChZL), a następnie pierwszym marszałkiem Sejmu Śląskiego, którym
pozostał przez trzy kadencje. Za swe zasługi został odznaczony Krzyżem
Komandorskim Orderu Polonia Restituta. Konstanty Wolny był inicjatorem
biblioteki sejmowej (późniejszej Biblioteki Śląskiej), mecenasem sztuki,
kultury i sportu, oraz publicystą (publikując m.in. w „Przeglądzie
Notarialnym”). We wrześniu 1939 r., uciekając przed Niemcami, dotarł w połowie
września do Lwowa, gdzie był jednym ze współzałożycieli Śląskiego Komitetu
Uchodźców. Konstanty Wolny zmarł 9 listopada 1940 r. w wieku 63 lat i został
pochowany we Lwowie.

[murcek]

Jan Wyglenda, pseudonim "Traugutt" (ur. 1894 w Brzeźnicy, zm. 1973 w Rybniku) –
działacz plebiscytowy i uczestnik powstań śląskich.
Urodził się w Brzeźnicy koło Raciborza na Śląsku. Walczył w wojsku niemieckim
podczas I wojny światowej skąd wrócił jako podporucznik. W styczniu 1919 roku
utworzył oddział polski w rodzinnej Brzeźnicy. W czerwcu 1919 roku został
zastępcą głównego komendanta i kierownikiem Wydziału Wywiadu Polskiej
Organizacji Wojskowej Górnego Śląska. W I powstaniu śląskim dowodził w bitwie
pod Godowem i na odcinku Olza-Oświęcim, w II powstaniu śląskim Jan Wyglenda
dowodził polską samoobroną w powiecie rybnickim. W III powstaniu śląskim był
zastępcą dowódcy i szefem sztabu Grupy „Północ”. Po podziale Górnego Śląska
zmuszony został do opuszczenia rodzinnego obszaru przyznanego Niemcom i
zamieszkał w polskim województwie śląskim. W 1927 r. został naczelnikiem gminy
Nowa Wieś - Wirek, a następnie starostą powiatowym w Lublińcu, Rybniku. Członek
Związku Powstańców Śląskich. W latach II wojny światowej walczył w kampanii
1939 r. oraz w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie. Po powrocie do Polski
był w okresie stalinowskim więziony (1950-1956) na podstawie fałszywych
oskarżeń. Po uwolnieniu pracował w górnictwie. Zmarł w Rybniku, gdzie go
pochowano.

[murcek]

Alfons Zgrzebniok pseudonim „Rakoczy” (ur. 1891 w Dziergowicach koło Bierawy,
zmarł 1937 w Marcinkowie) – śląski działacz niepodległościowy, dowódca powstań
śląskich. Od stycznia 1919 był jednym z najważniejszych członków Polskiej
Organizacji Wojskowej Górnego Śląska (POWGŚl). Od 7 sierpnia 1919 został
komendantem głównym tej organizacji. Aresztowany przez Grenzschutz, uciekł z
więzienia. Jeden z dowódców I powstania śląskiego. Ponownie stanął na czele II
powstania. W czasie III powstania śląskiego był szefem oddziału personalnego
Naczelnej Komendy Wojsk Powstańczych. Następnie został doradcą wojskowym przy
sztabie 1. Dywizji Wojsk Powstańczych. W 1923 roku założył Związek Powstańców
Śląskich. Od 1931 wicewojewoda białostocki. Zmarł w 1937 roku, pochowano go w
Rybniku.

[pit-zeolit]

Dla niego by trza dynkamla postawić a familii dać bejmy zamiast ubekom.
Przynajmniej w ten sposób można człowiekowi, nawet po śmierci wynagrodzić
poświęcenie i krzywdy.

[pit-zeolit]

Bach Zelewski, późniejszy obergruppenfuhrer SS. Dostał honorowego Hanysa za
uczestnictwo w polsko-niemieckich walakach o Śląsk w ramach freikorpsu.

alojzy "frajer" adamczyk

[oberschlesier1921]

wyciulali go gorole, tera jego wnuki na slonsku po chasiokach lazom i zlom sprzedajom.

Zygfryd Wyżygoł

[pit-zeolit]

Wyciulali go mnimce, obiecujac ze ubermaschem bydzie, tera jego wnuki na
arbeitslousie w reichu siedzom i najtanszy sznaps z aldika chejom.

[pit-zeolit]

pit-zeolit napisał:

> Wyciulali go mnimce, obiecujac ze ubermanschem bydzie, tera jego wnuki na
> arbeitslousie w reichu siedzom i najtanszy sznaps z aldika chejom.

[kujawiak3]

Imponujacy jest ten poczet polskich patriotow Gornego Slaska.
Szczegolnie rzuca sie w oczy fakt, ze wiekszosc tych patriotow i zacnych
Slazakow zostala zamordowana przez Niemcow.
Czyzby zadbali o to, aby po wojnie na Slasku zostali tylko folksdojcze i
sprzedawczyki.

[oberschlesier1921]

lepszy sznaps jak woda brzozowo, abo dynaturat, ukradzino w "ruchu" na dworcu PKP.

[pit-zeolit]

oberschlesier1921 napisał:

> lepszy sznaps jak woda brzozowo, abo dynaturat, ukradzino w "ruchu" na dworcu
P
> KP.

No widzisz ober, kradzież nigdy nie popłaca.Trzeba było sobie kupić "jabolla" a
nie kraść "dykte" lub brzozówkę.

Drogi Panie Murcek,

[rico-chorzow]

często tutaj czytam - przynależący POW czy podobnie -,działania zbrojne czy
konspiracyjne na terenie obcego państwa są zwane i prawnie uznane jak
terroryzm,wyrzuć Pan tych polskich terrorystów z pańskiego wątku.

[Gość: ulga]

Bogu dzięki Śląsk wydał także naprawdę wybitnych ludzi, którzy wnieśli wkład w
rozwój cywilizacji. Po rozmaitych awanturnikach, którzy marnowali czas na
nacjonalistyczne rozróby nie pozostanie nawet pamięć.

po nich może pamięć, po tobie nawet smród...

[Gość: metternich]

[Gość: Wasz Marjanek]

odezwol sie "znawca"!
Ty sie metterschwanz chyc za elemyntasz - lepij ci to zrobi niz sie tu
wymondrzac we sprawach o kerych mosz tela pojyncio, co Zulusy o Piastach
Kolodziejach.
A pret spanjym to sie umyj, bo robisz jeszcze wjynkszy smrod jak skunks.
Pyrsk!
Wasz Marjanek

[Gość: gość]

Nikt cię burku o zdanie nie pytał.

[Gość: Wasz Marjanek]

Uwazej, coby ci burek njy odgryz twojij polskosci !
Pyrsk!
Wasz Marjanek

...Wahre Genialität ist immer angeboren und niemals anerzogen oder gar
angelernt.....

[Gość: gość]

A ty inteligentny inaczej zanim znowu się spienisz sprawdź do czego odnosi
siępost, na który odpowiadasz.

twojej niemieckości nawet pies by nie odgryzł...

[Gość: metternich]

bryli nie nosi...

[chrisraf]

Wymieniles kupe ludzi. Ktory z nich zrobil cos dobrego dla Slazakow? Dlaczego
zaliczasz wszystkich tu wymienionych do "wybitnych".

W oczekiwaniu na odpowiedz, pozdrawiam!

[bartoszcze]

A co zrobili dobrego dla Ślązaków przedstawiciele rodu von Richthofen, których
tak lubisz wymieniać?

[chrisraf]

Czejsc Bartoszu!

Rod von Richthofen nalezy do starej slakiej szlachty. Ich przedstawiciele
przyczynili sie wielokrotnie do rozwoju tej krainy. Wsrod nicht byli
przemyslowcy (Giesche's Erben), szefowie i inicjatorzy przedsiewziec
charytatywnych, politycy ( w tym prezydent Slaska), naukowcy (ku czi jednego z
nich nazwano gory jego imieniem gory w Chinach), prawnicy, ziemianie, lekarze,
oficerowie, rolnicy, pisarze, biskup.

Literatura o nich jest bardzo bogata. Z pewnoscia cos znajdziesz.

www.richthofen.de/allgemein/historisches/persoenlichkeiten/richthofens-im-19-und-20-jahrhundert.html

Pozdrowienia

[bartoszcze]

Napisałeś, że właściwie nic nie napisałeś:)
Wróc do mojego pytania w kontekście często przywoływanych przez Ciebie dwóch
najbardziej znanych przedstawicieli rodu, związanych z Luftwaffe.

[chrisraf]

Jezeli o nich u mnie czytales, to wiesz co napisalem. Jeden byl nazista, drugi
bohaterem. Dzisiaj przyjezdzaja turysci nawet z Australii, by zwiedzic wille ,
w ktorej mieszkal "Czerwony baron". Niestety miastu, brak konceptu
marketingowego by zarobic na tym. :(

Podalem Ci link. W jezyku angielskim tez mozesz wystarczajaco duzo znalezdz.
Powodzenia!
Pozdrawiam

[bartoszcze]

Chyba raczysz żartować.
Pytałem, co konkretnie Richthofenowie _zrobili_ dla Ślązaków.
I ta strona nie daje żadnych odpowiedzi, zwłaszcza jeżeli idzie o Manfreda i
Wolframa.
A udział w radzie nadzorczej koncernu Giesche to naprawdę zabawny argument.
Równie dobrze by można było powiedzieć, że dzisiejsi członkowie rady nadzorczej
Kompanii Węglowej "z automatu" robią coś dla Ślązaków.
Aha - jeżeli idzie o wzmiankowane na tej stronie założenie "z inicjatywy
Richthofena" kopalni Kleofas, to przypomnę, że ta kopalnia została założona w
1840 roku, a koncern Giesche ją tylko kupił w 1880 roku i reaktywował w 1886
roku. I udział w tym to cała zasługa Lothara Richthofena..

[chrisraf]

Rozczarowywujesz mnie, Bartoszu!

[bartoszcze]

Bo oczekuję od Ciebie konkretu?

[chrisraf]

Nie dlatego. Podalem Ci gdzie mozesz szukac. Nie mam czasu sie rozpisywac na
temat rodu von Richthofen. Historia tego rodu jesta tak bogata, ze prawie kazde
nie uwzglednienie jest "grzechem". Jak np. jest malo znane (i ze Slaskiem nie
majaca nic wspolnego), ze do rodziny von Richthofen nalezal slynny Lawrence "z
Arabii".
Chce, narazie skonczyc moj watek, o ktorym Ci pisalem.

Milego szperania!

Pozdrawiam!

P.S. Spolka Giesche nie zalozyla Cleophashuette, lecz ja tylko kupila.

[bartoszcze]

Ale ja nie widzę powodu, dla którego ja mam szukać dowodów na rzecz Twoich tez.
Na konkretne biogramy odpowiedziałeś pytaniem "co zrobili dla Ślązaków", a na
pytanie wzajemne zacząłeś dość mętnie nawiązywać do linka, pod którym nie ma
żadnego konkretu odnoszącego się do mojego pytania.
Wesołych Świąt:)

[Gość: gość]

Najprostsza odpowiedź jest taka: rozsławili Śląsk, a przynajmniej mogą
rozsławić, jeżeli ktoś pomyśli nad rozsądną promocją regionu.

[cirano]

chrisraf napisał:

> Wymieniles kupe ludzi. Ktory z nich zrobil cos dobrego dla Slazakow? Dlaczego
> zaliczasz wszystkich tu wymienionych do "wybitnych".

Ta grupka odszczepiyncow-Ślonzokow, prziczyniła sie do zniywolynia Ślonska i
Ślonzokow. Wiadomo, że tacy byli.
To Polska po 45-tym z nich bohaterow zrobiła, niy martwionc sie o to, co ślonski
norod na jejich tymat mysli, a wiym z autopsji, że żodyn jich po wojnie niy
żałowoł, że jich Adolf do piosku posłoł - a raczyj przeciwnie
>
> W oczekiwaniu na odpowiedz, pozdrawiam!

[chrisraf]

Czyjsc Cirano!

" Ta grupka odszczepiyncow-Ślonzokow, prziczyniła sie do zniywolynia Ślonska i
> Ślonzokow. Wiadomo, że tacy byli.
> To Polska po 45-tym z nich bohaterow zrobiła, niy martwionc sie o to, co
ślonsk i norod na jejich tymat mysli, a wiym z autopsji, że żodyn jich po
wojnie niy żałowoł, że jich Adolf do piosku posłoł - a raczyj przeciwnie"

W tym je duzo prowdy. Ino jak ni spojzysz na to tragydio, boua to wojna domowo.
Grynca ciungua siy przyz coue familiy. Jo wiym z uopowiadan jak tou uo nous
bouo we famili. Kuzyn ze kuzynym siy prali. Fatyr na syna ni patrzou i na
uopak! Sunsiody ze kierymi zowsze sztama czimali, terozki bouli insurgenty. Do
tygo czosu zili my wszyscy jyden uobok drugiygo i nikt nikomu niy wadziou! Mojo
oma swintej pamiynci o godoua uo Korfantym: "Tyn pjyronski wunsioz ino
niszczynsciy na nos sprowadziou, nich go wszistkiy diobuy biyrom i ziymia mu
cinzko bydzie!" Mojo oma boua modom frelkom za tych czasow.

Nikt ze prowdziwych Sloonzokow ni szczyciou siy ze insurgentow w swoich
familiach.

Glick auf!

[kujawiak3]

Czytajac te Wasze posty coraz bardziej utwierdzam sie w moim przekonaniu, ze
poprzez planowa i systematyczna eksterminacje Slazakow polskich patriotow,
Niemcy zadbali o to, ze po II wojnie swiatowej na Gornym Slasku ostali sie
tylko Volksdeutsche Judasze i pospolite sprzedawczyki!!!!!!!!!!!!.

Wiekszosc Slonzokow to polscy patrioci

[Gość: hehe]

Wystarczy pojechac w okolice zamieszkane w zdecydowanej wiekszosci przez
autochtonow takie jak okolice Rybnika,Pszczyny,Wodzislawia,same Poloki.Zreszta
niejaki Willi2 przyznal kiedys ,ze w rybnickich knajpach ma problemy jak po
pijaku probuje spiewac niemieckie piesni:-)))))))))))))

[Gość: klupnij sie]

Jak ktos nie jest Niemcem, to jeszcze nie oznacza, że jest za przeproszeniem
polskim patriotą.

[pieron.slonski]

Nie mniej to już krok we właściwym kierunku :-)

[Gość: chachor]

Moja kolezanka Slazaczka z wioski pod Raciborzem nigdy nie slyszala o czyms
takim jak narodowosc slaska:-)

Wiekszosc Slonzokow nie zawraca sobie Polską głowy

[Gość: gość]

I co z tego?

[Gość: hehe]

I na zlosc gorolom w rejonach slaska zdominowanych przez hanysow zdecydowana
wiekszosc glosowala na Kaczora:-)

Dziwne to ,bo miasta opanowane przez naplywowych goroli i hadziajow glosowaly
na Tuska:-)

[Gość: gość]

Podobno największy procent ludności autochtonicznej występuje w powiecie
strzeleckim. Przypomnij pisiorku, jaki był tam wynik wyborów?

[pieron.slonski]

DOkładnie!
To jest ciekawe zjawisko:
W drugiej turze, na Tuska głosowały te gminy gdzie przeważałą ludność napływowa, i które były silnymi ośrodkami mniejszości niemieckiej. W gminach o przewadze autochtonów wygrywał Kaczor!

Przypomne Ci gmine Swierklany

[Gość: hehe]

Narodowosc slaska zadeklatrowalo tam chyba jakies 70% mieszkancow ,a
zdecydowanie wygral w tej gminie Kaczor:-)

[Gość: gość]

Pisiory dalej się kompromituję swoją nieznjamościa śląskich realiów. W giminie
Świerklany narodowośc śląską zadeklarowało poniżej 20% mieszkańców.

[Gość: hehe]

Deklaracje o natio silesia – bez względu na to, czy będziemy kwestionować
istnienie tego narodu, czy zgadzać się, że na progu XXI w. o narodowej
tożsamości decyduje tylko deklaracja woli – to ważny polityczny gest. Pokazanie
czerwonej kartki mniejszości niemieckiej i żółtej byłym i obecnym polskim
elitom rządzącym. Czerwona dla Niemców – za upieranie się, że Ślązacy są
jedynie etniczną częścią narodu niemieckiego; również za to, że wyolbrzymiali
swoją potęgę jako mniejszość narodowa (do niemieckości przyznało się raptem 153
tys. osób, choć mówiło się, że niemieckie korzenie ma nawet milion polskich
obywateli). Żółta jest dla Polaków ostrzeżeniem, żeby tak dalej nie igrać ze
Śląskiem i Ślązakami.

Przypomnijmy, że przed spisem poseł Henryk Kroll, lider mniejszości niemieckiej
na Opolszczyźnie, kwestionował celowość ujawnienia w ankiecie narodowości.
Działacze niemieccy, jakby czując pismo nosem, mówili wówczas, że obiekcje mają
tylko dlatego, że ten obraz nie będzie odpowiadał rzeczywistości

To chyba dobrze dla Polski i Śląska, że kurczy się mniejszość niemiecka, a w to
miejsce pojawia się narodowość śląska – mówi Antoni Mrowiec, wójt gminy
Świerklany k. Rybnika, w której na 11 tys. mieszkańców aż 70 proc. czuje się
Ślązakami. Wójt też: – Ale byłem zdziwiony rozmiarem narodowej identyfikacji –
przyznaje.

Wójt Mrowiec (należy do RAŚ) twierdzi, że w gminie za śląskością żadnej
agitacji nie przeprowadzano: – My od pokoleń czuliśmy się Ślązakami-Polakami,
nawet wtedy, kiedy Polski na mapach nie było.

Z identyfikacją narodowościową zamieszkującej Śląsk ludności w historii było
różnie. Na tej ziemi, w zależności od sytuacji,
przyznawano się do Ślązaków-Polaków, Ślązaków-Niemców, Ślązaków-Czechów albo
tylko do czystych Ślązaków. Takie to już losy gotuje historia społecznościom
zamieszkującym pogranicza. W 1910 r. w Niemczech przeprowadzono spis ludności –
ok. 95 proc. mieszkańców wsi tworzących dzisiaj gminę Świerklany podało się za
Polaków. W czasie I wojny światowej dziadek wójta był w wojsku niemieckim i bił
się z Francuzami, a potem brał udział w powstaniach i bił Niemców. W
plebiscycie z marca 1921 r. za Polską opowiedziało się 85 proc. mieszkańców
Świerklan, a w całym powiecie rybnickim ponad 65 proc. Ojciec wójta, schorowany
88-letni Wiktor Mrowiec, nie potrafi już cieszyć się z obecnego śląskiego
odrodzenia: – Zawsze chwalił przedwojenną Polskę i autonomię Śląska – wspomina
syn. – Mówił, że to były czasy umożliwiające Ślązakom-Polakom chodzenie z
podniesioną głową.

W 1939 r. Wiktor Mrowiec służył w Wojsku Polskim, walczył z hitlerowcami,
trafił do niewoli – do domu wrócił w połowie 1940 r., ale szybko znalazł się na
robotach przymusowych. Próbował uciekać, lecz został złapany. Miał do wyboru:
obóz albo Wehrmacht. Wybrał niemiecką armię. Pod koniec wojny walczył na
froncie zachodnim, uciekł, trafił do armii Andersa i bił się z Niemcami (w
Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie służyło ok. 200 tys. Ślązaków). Do kraju
przypłynął w 1946 r., ciągnęło go do swojej małej ojczyzny, ale już po zejściu
na ląd potraktowany został jak zdrajca Polski: – Przez wszystkie lata PRL
odmawiano mu prawa wstąpienia do związku kombatantów – mówi syn. Potem tacy jak
on byli dla napływającej na Śląsk ludności Szwabami, Krzyżakami i Niemcami: – A
my przecież żadnej rodziny nie mamy po niemieckiej stronie. Nic nas z nimi nie
łączy. Dlatego u ojca, jak u innych, polskość powoli się kurczyła, a na
pierwsze miejsce zaczęła się wybijać śląskość.

Za Ślązaczkę podała się Romana Wajda, nauczycielka, której nikt żadnej krzywdy
nie wyrządził: – Może tylko przez likwidację rosyjskiego, którego uczyłam w
szkole, musiałam więc się przekwalifikować – śmieje się. Jej ojciec przyjechał
po wojnie z Krakowa, żeby uczyć w miejscowej szkole. O takich jak on mówi się
dzisiaj, że gorol przybył po to, żeby polonizować hanysów. Ale gorol tu wsiąkł!
Matka jest rodowitą Ślązaczką: – Tu się urodziłam, tu wychowałam, tu
przesiąkłam lokalnym klimatem, to jest moja mała ojczyzna – tłumaczy Wajda swój
krok. Mówi o sobie, że nadal pozostaje Ślązaczką-Polką, a deklaracja
narodowościowa wzięła się u niej stąd, że dostrzegła u siebie cechy odmienne: –
Nie chodzi tylko o naleciałości w języku czy o traktowanie, bo nie mam powodów
się skarżyć – mówi. – Trzeba też widzieć pracowitość Ślązaków, ich
obowiązkowość i rodzinność. Czy pan wie, że tutaj rozwiedzionych można policzyć
na palcach?

Niedaleko stąd, z Radlina k. Rybnika, pochodzi Tadeusz Kijonka, literat,
redaktor naczelny miesięcznika „Śląsk” w Katowicach. Rodzina od pokoleń miała
śląskie korzenie. On też czuje się Ślązakiem z krwi i kości, ale zadeklarował
polskość. Nie traktuje też obecnego objawienia się śląskości w kategoriach
odwagi: – Odwagą było niepodpisanie w czasie wojny volkslisty, a właśnie moja
rodzina powiedziała nie! – mówi Kijonka. – Dziś za śląskość nikomu nic nie
grozi, więc ta deklaracja to tylko dla mnie zbiorowa manifestacja ludzi, którym
leży na sercu dobro Śląska. To brak zgody na śląską rzeczywistość, na
pogarszające się warunki życia.

Prof. Bartodziej wiąże gwałtowne skurczenie się przestrzeni niemieckiej na
Opolszczyźnie m.in. także z kwestią języka: – Nie można utrzymywać, że się jest
Niemcem, bez znajomości niemieckiego
Wraca autonomia

Naród czy nie naród – powstał śląski problem. Czy wywoła on polityczne
perturbacje? – To najgorszy z możliwych scenariusz dla mniejszości niemieckiej
w dzisiejszym jej kształcie – uważa senator Jerzy Markowski, rodowity Ślązak,
który podał polską narodowość. – Może to zweryfikować stosunek Berlina do
Niemców w Polsce, bo wyraźnie widać tendencję do odcinania się od identyfikacji
niemieckiej. Choć dla mnie, Ślązaka, ma to akurat pozytywny wymiar.

Poseł Kroll nie kryje z tego powodu frustracji: „Zgodziliście się na Ślązaków,
to ich macie!” – powiedział „Dziennikowi Zachodniemu”. Przypomniał, że od
początku mniejszość sprzeciwiała się, aby przy pytaniu o narodowość można było
wpisywać grupę etniczną: „Zdecydowano inaczej i Polska jeszcze będzie tego
żałować (...)”. Jeżeli jednak mamy do czynienia z narodem, to narody na ogół
zabiegają o własne państwo (myśl państwowa kiełkowała na tych ziemiach u
schyłku I wojny światowej): – Ślązacy nie przejawiają takich zamiarów –
uspokaja prof. Marek Szczepański, socjolog. – Co najwyżej mówią o autonomii

[Gość: gość]

A słyszałeś o czymś takim jak GUS?

czyli przewazaja tam gorole?:-)

[Gość: hehe]

czyli nie słyszałeś o GUS?

[Gość: gość]

[rico-chorzow]

Gość portalu: hehe napisał(a):

(w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie służyło ok. 200 tys. Ślązaków)

Mam takie pytania:

1.ile ludności posiadała Polska przed 1939.
2.na ile można szacować liczebność Górnoślązaków przed 1939 (nawet z częścią
opolską Górnego Sląska)
3.jak liczna była Armia Polska w 1939 roku.
4.jaka jest w stanie wojennym +/- liczebność dywizji?(znane mi są 3 górnośląskie
w Wehrmachcie)
5.jaki stan liczebności posiadały Polskie Siły Zbrojne na zachodzie?

[professorski]

> Ślązacy nie przejawiają takich zamiarów –
> uspokaja prof. Marek Szczepański, socjolog.

"Uspakaja" - czyli ocenia.
Ale mi naukowiec!

A po nazwisku widac,
ze "z krwii i kosci"......

[Gość: gość]

A mniejszość niemiecka to kto, jeśli nie autochtoni?

[pieron.slonski]

Poczucie tożsamości śląskiej u Niemców jest znacznie słabsze niż u ŚLązaków o opcji polskiej i u zwolenników narodowości śląskiej.
Przypomne Ci, że w początku III RP, liderzy mniejszości niemieckiej paradowali w bawarskich strojach ludowych (co zostało uwiecznione w telewizji) bo kojarzyły im się z niemieckością w przeciwieństwie do śląskich strojów ludowych.

[Gość: gość]

Widać, jak się znasz. I to ma być lider organziacji, która w nazwie ma Śląsk?
Warto pojechać sobie pod Strzelce czy Olesno, by nie opowiadać na forum głupot.

[pieron.slonski]

Kto tuj jest liderem "organizacji, która ma w nazwie Śląsk?

[chrisraf]

> Kto tuj jest liderem "organizacji, która ma w nazwie Śląsk?


tou bych chciuo aly wiydziec.

Znom kleks, plusk, drops, drzist, mlask aly cou to jy rops?

[Gość: hehe]

Z tego co slyszalem to ze znajmoscia jezyka slaskiego u Krolla i Gorzelika jest
podobnie:-)

[Gość: gość]

Jak wiarygodne są twoje informacje pokazał już przykład Świerklan.

A co nie prawde napisalem?

[Gość: hehe]

W tej skrajnie slaskiej gminie wygral Kaczor!!!!!

Jaki % mieszkancow stanowai tam gorole?


www.prezydent2005.pkw.gov.pl/PZT/PL/WYN/W/241205.htm

[Gość: gość]

Już nie pamiętasz co pisałeś? Może lepiej.

[Gość: hehe]

W gminie w ktorej przewzaja autochtoni prawie 70% glosow uzyskal
zdobyKaczor!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

[Gość: gość]

No i co? Są inne gminy, w których przeważają autochtoni, gdzie wynik był
odwrotny.

[chrisraf]

Cou jou czitom? Tou tyn facy jy ftooo????
To uon chyba taki znawca, jako tyn Filip z Konopii alias Szoltysik!

NO, niy! Jou zych siy juz downo tak niy usmiou!

;DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD

[chrisraf]

Pjyrouniy!

A ty, geniuszu wjyz ze stroje sloonskie z niektourych czynsci tyj krainy i
bajerowskie som podubny? Ino ni godej, zy roulada ze modrom kapustom i
klyjzlami to Poloki na Sloonsk przinisli! Bo jak bydzie wto z Bajyrokow to
suchou to bydziy myslou, zy pastyryzoawne piwo na dykiel cisniy!

Pieronie, mosz pjyronouwy wic!

[professorski]

Poczucie tożsamości śląskiej u Niemców jest znacznie słabsze niż u ŚLązaków o
opcji polskiej i u zwolenników narodowości śląskiej.
-------
Pjernika, pjeronie, pjeprzysz, i to fest jak pjerombol!

[rico-chorzow]

professorski napisał:

> Poczucie tożsamości śląskiej u Niemców jest znacznie słabsze niż u ŚLązaków o
> opcji polskiej i u zwolenników narodowości śląskiej.

Przeczytał Pan już to,co Pan napisał?
> -------
> Pjernika, pjeronie, pjeprzysz, i to fest jak pjerombol!

[chrisraf]

Pjyrouniy, to jou siy uo siebiy tyroz wiela nowych sprow dowiydziou!

Az siy musza spytoc: Wie kommen Sie auf diesen Humbug?

Glick auf!

[Gość: hehe]

Kaczor wygral takze w miastach w ktorych przewazaja Slazacy takich jak
Rybnik,Ruda czy Piekary
www.prezydent2005.pkw.gov.pl/PZT/PL/WYN/W/247301.htm
www.prezydent2005.pkw.gov.pl/PZT/PL/WYN/W/247201.htm
www.prezydent2005.pkw.gov.pl/PZT/PL/WYN/W/247101.htm

[Gość: gość]

Parę miast, w których przeważają Ślązacy umknęło. Ciekawe dlaczego? Chorzów,
Siemianowice, Świętochłowice.

[Gość: hehe]

Za takie gorolskie miasta jak Katowice,Gliwice,Zabrze ,Bytom,Tychym Bielsko-
Biala glosowaly za "Niemcem" Tuskiem:-)

[Gość: gość]

Popracuj nad gramatyką.

Akurat nie pisze wypracowania:-)

[Gość: hehe]

[Gość: gość]

Teraz rozumiem dlaczego pisuary tak często bełkoczą. W końcu nie pisząc
wypracowania nie muszą dbać o poprawność i jasność wypowiedzi.

Koszdy wiy ,ze Rybnickie to bastion RASiu

[Gość: giszowiok]

werajny Jorgusia Gorzelika,ino jak bol welunek to Slonzoki Rybniczoki
sztimowoly na PIS i Kaczora:-)

Tero wom chopy gupio haha:-)

[chrisraf]

Chopiy, downo zych siy tak niy uosmiou!

"... i które były silnymi ośrodkami mniejszości niemieckiej. W gminach o
przewadze autochtonów wygrywał Kaczor!"

Chyntniy bych tak posuchou co mosz do pydzenio na trocha miej skomplikowany
tymat jak tyoria relatywnosci, bou jak widza to z autochtonami i ludnosciom
rodzimom jy do ciebiy blank za skomplikowane!

Hihihihi!!! ;))

[sss9]

chrisraf napisał:

> Chopiy, downo zych siy tak niy uosmiou!
>
> "... i które były silnymi ośrodkami mniejszości niemieckiej. W gminach o
> przewadze autochtonów wygrywał Kaczor!"
>
> Chyntniy bych tak posuchou co mosz do pydzenio na trocha miej skomplikowany
> tymat jak tyoria relatywnosci, bou jak widza to z autochtonami i ludnosciom
> rodzimom jy do ciebiy blank za skomplikowane!
>
> Hihihihi!!! ;))

widza co lubisz sia lachać. fajno. :)
mam tu dla cia wesouy link:
forum.gazeta.pl/forum/72,2.html?f=34281&w=60268196
oświeć kolegi miszcza w temacie: co chciałeś pokazać, a co przez bezmyślność
udowodniłeś.
:D

[chrisraf]

Czejsc 999s!

Jaki Ty podstepny! :))

" oświeć kolegi miszcza w temacie: co chciałeś pokazać, a co przez bezmyślność
> udowodniłeś."

Nawet skupiajac wszystkie zmysly nad moja bezmyslnoscia nie wpada mi nic do
umyslu mogacego miec zmyslne lub bezmysnlne udowodnienie szeroko
implementujacego bezmyslu! Czy jakos tak, albo inaczej! ;))

[professorski]

> i które były silnymi ośrodkami mniejszości niemieckiej.
> W gminach o przewadze autochtonów

To Niemce niy nalezom do "autochtonów" ??!

Eeeeech, rolmops, pardon: ropsik.

Czyli gorole tysch som aurtochtonami:-)

[Gość: gorol]

[chrisraf]

A cou tou soum te "aurtochtony"?

[chrisraf]

Dzien dobry Panu!

Nie wiem skad Pan bierze informacje, by cos takiego moc powiedziec, ale
jednoznacznie nie zna Pna historii tej ziemii.

Powiem krotko, faktycznie glosowaly Pszczyna i Rybnik za Polska, reszta
przeciw. Katowice i Krolewska Huta glosowaly 83% i 75% za przynaleznoscia do
Rzeszy. Od 1945 przeprowadzano czystki etniczne na Slasku. Ponad trzy miliony
zostaly wypedzone, ok. 700.000 zginelo. Jedynia garstka zostala i przezyla.
Nasza kultura zostala prawie doszczetnie zniszczona, a dorobek rozkradziony.
Do dzisiaj wiele masowych grobow na Slasku nie ma krzyzy. Nie wolno nam nawet
odslonic tablicy upamietniajacej ofiary Oswiecimia. Krzyz postawiony na terenie
bylego polskiego obozu koncentracyjnego w Lambinowicach trzy razy spolonal.
Zniszczono nasze pomniki i tablice upamietniajace.

I jeszcze tak dla informacji, zanim Pan zacznie kolejne durnoty wpisywac. Slask
nie nalezal nawet 150 lat do Polski, gdy wschodni Gorny Slask wbrew woli
mieszkancow w 1922 r. "wrocil do macierzy".

O jakich "Volksdeutsche Judasze i pospolite sprzedawczyki" moze wiec byc tu
mowa?

Same Katowice czytej centrum w 85% zamieszkane

[Gość: G]

byly przez Niemcow okoliczne dzielnice opowiedzialy sie za Polska.

Plebiscyt

[Gość: G]

W 674 slaskich gminach wygrala Polska,a Niemcy w 624 gminach

[chrisraf]

Musze Cie zasmucic ale Twoje dane sie nie zgadzaja!

Podaj zrodlo gdzie takie nowosci znalazles! Jest to doprawdy sensacja!

[Gość: G]

Historia Slaska str 362

www.merlin.com.pl/frontend/browse/product/1,299118.html

[chrisraf]

Faktycznie! Zwracam honor. Str. 362, rzad 8. Nie zwrocilem na to uwagi. Musze
te dane zweryfikowac. Prosze o kontakt mailowy.

Pozdrawiam

[rico-chorzow]

Gość portalu: G napisał(a):

> Historia Slaska str 362


> www.merlin.com.pl/frontend/browse/product/1,299118.html

Zastanawia mnie skąd historycy tegoż wydania mogli wiedzieć jak emigrańci
głosowali,cytat z strony 362:
-Olbrzymia większość głosowała za Niemcami (za Polską tylko 10 tyś)-

[professorski]

"Historia Slaska" ---> Rościsław Żerelik

Buaaaaahahahahahahahaha!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

[chrisraf]

> byly przez Niemcow okoliczne dzielnice opowiedzialy sie za Polska.


"... byly przez Niemcow ..." i co?
W SUMIE cale Katowice takze opowiedzialy sie przeciwko przynaleznosci do Polski.

Katowice -wies 56% za Polska

[Gość: G]

[chrisraf]

...a Katowice 83% za Niemcami i co lecimy dalej w kulki, czy dyskutujemy na
powaznie?

[chrisraf]

Nie mam teraz czasu na weryfikacje danych, ale tu mozesz sie zapoznac z
wynikami plebiscytu:

oberschlesiende.h619444.serverkompetenz.net/oberschlesien/Abstimmung/kattowitz.html

Pozdrawiam

[bartoszcze]

chrisraf napisał:

> Powiem krotko, faktycznie glosowaly Pszczyna i Rybnik za Polska, reszta
> przeciw. Katowice i Krolewska Huta glosowaly 83% i 75% za przynaleznoscia do
> Rzeszy.

forum.gazeta.pl/forum/72,2.html?f=324&w=25464666&a=25684319
Już Ci chyba zresztą kiedyś o tym pisałem..

[chrisraf]

Czejsc!

Mielismy dosc intensywna dyskusje. Nie mam na razie czasu na poglebienie tego
tematu. Staram sie w koncu skonczyc obiecany artykul na forum. Mam na razie 25
stron napisanych i nie widze konca. Watek bedzie nosil tytul "Slask, a sprawa
polska".

Pozdrawiam

Wiekszosc Niemcow w Katowicach byla naplywowa

[Gość: Herbi]

To nie byli Slazacy z dziada pradziada!

[rico-chorzow]

Gość portalu: Herbi napisał(a):

> To nie byli Slazacy z dziada pradziada!

Napływowy na Sląsku jak i na terenie obecnej Polski jest prawie każdy Polak.

[chrisraf]

Wiekszosc Niemcow w Katowicach byla naplywowa > To nie byli Slazacy z dziada
pradziada!

Skad Ty takie madrosci masz?

Moi przodkowie z Turyngii, Zaksonii i Frankoni osiedlili sie na przelomie XVIII
i XIX w. Moi przodkowie z Malopolski osiedlili sie gdzies posrodku XIX w.
Myslowicach.

A co bylo z reszta Polakow?

Powiedzialem wiekszosc w Katowicach, ktore byly

[Gość: Herbi]

nowym miastem:-)

Friedrich Grundmann
Z Wikipedii
Skocz do: nawigacji, szukaj

Friedrich Wilhelm Grundmann (ur. 1804, zm. 1887) - urodzony w Saksonii
przemysłowiec. W wieku 7 lat przeniósł się do Tarnowskich Gór.


pl.wikipedia.org/wiki/Friedrich_Grundmann

[Gość: Herbi]

pl.wikipedia.org/wiki/Heinrich_Moritz_August_Nottebohm
pl.wikipedia.org/wiki/Alexander_Pohlmann