Cmentarze

[tajk]

[tajk]

Czy ktoś zna historię dawnego cmentarza ewangelickiego przy dzisiejszej ulicy
Kolejowej? Czy po jego zlikwidowaniu przeprowadzono jakieś ekshumacje?

[tw53]

tajk napisał:

> Czy ktoś zna historię dawnego cmentarza ewangelickiego przy dzisiejszej
ulicy
> Kolejowej? Czy po jego zlikwidowaniu przeprowadzono jakieś ekshumacje?

Załozony w 1851 (pierwszy pochówek w grudniu tego roku). Już przed pierwszą
wojną św. chowano już tylko czlonków rodzin, które mialy tam wcześniej swoje
groby. Od roku1924 wlaściciel kliniki polożonej obok starał sie o zamknięcie
cmentarza, ale w końcu nie udalo mu sie to. W 1940 roku miasto chcialo wykupic
od gminy ewangelickiej teren cmentarza i przezanczyc go na skwer. W 1941
oficjalnie zamknieto go, jedynie rodziny ktore mialy tam juz grobowce(czyli
tak jak przed I wojna swiatowa) mogly chowac swoich krewnych, ale pod
warunkiem, ze zwloki zostaly wczesniej spopielone. Od 1945 roku wogóle już
nikogo tam nie chowano. W latach 70-ych zdemontowano i wywieziono w nieznanym
kierunku wszystkie nagrobki, ale ekshumacji nie przeprowadzono. Jednym slowem-
do dzis jest to cmentarz a jego ziemia kryje szczatki mieszkańcow Bytomia
chowanych tam niemal przez sto lat.

Pozdr.
Mariusz

[tajk]

Dzięki. A wiesz może gdzie jeszcze w Bytomiu były, lub "są" jakieś cmentarze?
Ja słyszałem tylko o żydowskim na Józefczaka.

[tw53]

tajk napisał:

> Dzięki. A wiesz może gdzie jeszcze w Bytomiu były, lub "są" jakieś
cmentarze?
> Ja słyszałem tylko o żydowskim na Józefczaka.

Poprawka- na Piastów Bytomskich (chciaż to blisko, to wejscie na teren gdzie
byl ten cmentarz jest od ulicy wyzej wymienionej. Na murze przy wejściu jest
nawet tablica informujaca o tym miejscu.Polecam ksiązkę pt. "Cmentarze
bytomskie od średniowiecza do wspołczesności" wydaną przez Tow. Milośników
Bytomia w 1999r. i liczy sobie 190 stron.

Pozdr.
Mariusz

[Gość: Krewniak]

Według moich informacji cmnetarz ewangelicki (niektórzy mówią że żydowski ale
to nieprawda) przy ul.Kolejowej został ekshumowany. Szczątki przeniesiono na
cmentarz ewangelicki przy ul. Piekarskiej/Powstańców Śląskich. Słyszalem to od
człowieka, który twierdzi, że brał udział w tej ekshumacji. Podobno zresztą nie
stwarzała ona większych problemów, bo cmentarz faktycznie był zamknięty od
kilkudziesięciu (minimum 20) lat i zwłoki były rozłożone do stanu niemal
suchego pyłu i części nagich kości. Z drugiej strony, przy takim stopniu
rozkładu podobno istnieje duże prawdopodobieństwo "zgubienia" części szczątków
i trzeba się liczyć z tym, że część zwłok lub fragmnetów została przeoczona.
Być może stąd twierdzenie jednego z forumowiczów,że dalej tam spoczywają?
Znacznie trudniejszą sprawą była ekshumacja cmentarza położonego w przebiegu
dzisiejszej ul. Chorzowskiej. Tam podobno były ekshumowane zwłoki nawet
dwuletnie, w stanie galarety. Mam zresztą wrażenie, że niezgodnie z przepisami
(zbyt wcześnie) ale za to "ze względu na szczególny cel społeczny" czyli budowę
obecnej ul. Chorzowskiej. Saanepid podobno był tam praktycznie cały czas, ze
względu na zagrożenie epidemiologiczne, teren całkowicie ogrodzony i strzeżony
przed dostępem osób postronnych.
Opisy może trochę drastyczne :) ale ponoć tak to wyglądało.
Co do cmentarza na ul. Józefczaka/Piastów Śląskich to obydwa adresy się
zgadzają, bo jest to to samo podwórko. I faktycznie był tam kiedyś cmentarz
żydowski.

[tw53]

Gość portalu: Krewniak napisał(a):

> Według moich informacji cmnetarz ewangelicki (niektórzy mówią że żydowski
ale
> to nieprawda) przy ul.Kolejowej został ekshumowany. Szczątki przeniesiono na
> cmentarz ewangelicki przy ul. Piekarskiej/Powstańców Śląskich. Słyszalem to
od
> człowieka, który twierdzi, że brał udział w tej ekshumacji. Podobno zresztą
nie
>
> stwarzała ona większych problemów, bo cmentarz faktycznie był zamknięty od
> kilkudziesięciu (minimum 20) lat i zwłoki były rozłożone do stanu niemal
> suchego pyłu i części nagich kości. Z drugiej strony, przy takim stopniu
> rozkładu podobno istnieje duże prawdopodobieństwo "zgubienia" części
szczątków
> i trzeba się liczyć z tym, że część zwłok lub fragmnetów została przeoczona.
> Być może stąd twierdzenie jednego z forumowiczów,że dalej tam spoczywają?

Ja nie wiem jak bylo naprawde- posilkowalem sie książką "Cmentarze bytomskie"
i jednym z rozdzialów napisanych przez znanego historyka bytomskiego
Przemysława Nadolskiego.

Pozdr.
Mariusz

[Gość: Krewniak]

tw53 napisał:

Ja nie wiem jak bylo naprawde- posilkowalem sie książką "Cmentarze bytomskie"
> i jednym z rozdzialów napisanych przez znanego historyka bytomskiego
> Przemysława Nadolskiego.

Chodzi mi o to, że ekshumacja FORMALNIE została przeprowadzona. Natomiast
najprawdopodobniej na miejscu dzisiejszego zieleńca ciągle możnaby znaleźć
sporo "zapomnianych" szczątków.

Pozdrawiam

[Gość: MarX]

Gość portalu: Krewniak napisał(a):
(...)
> Znacznie trudniejszą sprawą była ekshumacja cmentarza położonego w przebiegu
> dzisiejszej ul. Chorzowskiej.
(...)
W którym to było miejscu i wjakich latach istniał ten cmentarz?
Pzdr,
Marek

[tw53]

Gość portalu: MarX napisał(a):

> Gość portalu: Krewniak napisał(a):
> (...)
> > Znacznie trudniejszą sprawą była ekshumacja cmentarza położonego w przebie
> gu
> > dzisiejszej ul. Chorzowskiej.
> (...)
> W którym to było miejscu i wjakich latach istniał ten cmentarz?

Rozchodzi sie prawdopodobnie o cmentarz parafii łagiewnickiej, "na przeciw
bunkra". Jeszcze w podstawówce nasza historyczka opowiadala, ze przy
przebudowie ul. Chorzowskiej musiano wschodnią czesc cmentarza przenieść. I
wspominala tez, ze ludzie pracujacy przy tym dostawali mnóstwo spirytusu-
teoretycznie do odkazania, ale praktycznie dlatego, ze trzeźwo myślący
czlowiek nie zniósłby tego widoku i zapachu...

Pozdr.
Mariusz

[Gość: Krewniak]

Zgadza się. Zarówno w kwestii lokalizacji jak i spirytusu ;)
Pozdrawiam.

[tajk]

> (niektórzy mówią że żydowski ale to nieprawda)

Zgadza się. Moja mama (mieszkała tuż obok cmentarza) też tak uważała. Jeszcze
dziś niektórzy mówią na to miejsce "Judy Plac". A tak poza tym w latach
sześćdziesiątych między nagrobkami podobno walały się kości wygrzebane przez
poszukiwaczy złota...

[Gość: MarX]

> nikogo tam nie chowano. W latach 70-ych zdemontowano i wywieziono w nieznanym
> kierunku wszystkie nagrobki,
Tak mi się nasunęło: w Łagiewnikach nieopodal przejazdu, przy ścieżce
prowadzącej w kierunku Rozbarku (ul. Cichej) jest miejsce, gdzie pochowane są
(jak wynika z umieszczonej tablicy) ofiary jakiejś epidemii z początku wieku
oraz ofiary obozu na Zgodzie. Pamiętam też, że w dzieciństwie biegaliśmy tam
"na groby" - wtedy było tam jeszcze całkiem sporo tablic nagrobnych z
niemieckimi napisami w gotyku. Dziś można chyba znaleźć porozrzucane jakieś
resztki, chociaż samo miejsce jest bardziej zadbane niż 20 lat temu. Czy
możliwe jest, że właśnie tam wylądowały te nagrbki?
Pzdr,
Marek

[tw53]

Gość portalu: MarX napisał(a):

> Tak mi się nasunęło: w Łagiewnikach nieopodal przejazdu, przy ścieżce
> prowadzącej w kierunku Rozbarku (ul. Cichej) jest miejsce, gdzie pochowane są
> (jak wynika z umieszczonej tablicy) ofiary jakiejś epidemii z początku wieku
> oraz ofiary obozu na Zgodzie. Pamiętam też, że w dzieciństwie biegaliśmy
tam
> "na groby" - wtedy było tam jeszcze całkiem sporo tablic nagrobnych z
> niemieckimi napisami w gotyku. Dziś można chyba znaleźć porozrzucane jakieś
> resztki, chociaż samo miejsce jest bardziej zadbane niż 20 lat temu. Czy
> możliwe jest, że właśnie tam wylądowały te nagrbki?

To o czym piszesz, to dawny cmentarz choleryczny ktory powstal prawdopodobnie
w pierwszej polowie XIX wieku. Pod koniec XIX wieku zaczeto tam grzebac
zmarlych z nowo erygowanej parafii w Łagiewnikach. W zwiazku z budowa nowego
cmentarza przy ul. Chorzowskiej na poczatku wieku XX zaprzestano chowania na
nim zwłok. W czasie II św. grzebano tam jeńców radzieckich i nnych narodowosci
zatrudnionych miedzy innymi w kop. Łagiewniki. W 1993 postawiono tam pomnik z
napisem "Kwatera Wojenna 1914- 1918 1939-1945". Pozostal tam tez jeden
nagrobek pieciomiesiecznej Idy Hory zmarlej 28.03.1874. Inne resztki sa
pozostaloscia po innych nagrobkach i raczej nie pochodza z cmentarza
ewangelickiego w Bytomiu

Pozdr.
Mariusz
Pozdr.
Mariusz

[tw53]

Gość portalu: MarX napisał(a):

> Tak mi się nasunęło: w Łagiewnikach nieopodal przejazdu, przy ścieżce
> prowadzącej w kierunku Rozbarku (ul. Cichej) jest miejsce, gdzie pochowane są
> (jak wynika z umieszczonej tablicy) ofiary jakiejś epidemii z początku wieku
> oraz ofiary obozu na Zgodzie. Pamiętam też, że w dzieciństwie biegaliśmy
tam
> "na groby" - wtedy było tam jeszcze całkiem sporo tablic nagrobnych z
> niemieckimi napisami w gotyku. Dziś można chyba znaleźć porozrzucane jakieś
> resztki, chociaż samo miejsce jest bardziej zadbane niż 20 lat temu. Czy
> możliwe jest, że właśnie tam wylądowały te nagrbki?

To o czym piszesz, to dawny cmentarz choleryczny ktory powstal prawdopodobnie
w pierwszej polowie XIX wieku. Pod koniec XIX wieku zaczeto tam grzebac
zmarlych z nowo erygowanej parafii w Łagiewnikach. W zwiazku z budowa nowego
cmentarza przy ul. Chorzowskiej na poczatku wieku XX zaprzestano chowania na
nim zwłok. W czasie II św. grzebano tam jeńców radzieckich i nnych narodowosci
zatrudnionych miedzy innymi w kop. Łagiewniki. W 1993 postawiono tam pomnik z
napisem "Kwatera Wojenna 1914- 1918 1939-1945". Pozostal tam tez jeden
nagrobek pieciomiesiecznej Idy Hory zmarlej 28.03.1874. Inne resztki sa
pozostaloscia po innych nagrobkach i raczej nie pochodza z cmentarza
ewangelickiego w Bytomiu

Pozdr.
Mariusz
Pozdr.
Mariusz

[tajk]

Gość portalu: MarX napisał:

> w Łagiewnikach nieopodal przejazdu, przy ścieżce prowadzącej w kierunku
> Rozbarku (ul. Cichej) jest miejsce...

O który przejazd chodzi? Ten na Lagiewnickiej, czy na Krzyżowej?

[Gość: MarX]

Na Łagiewnickiej.
Pzdr,
Marx

[tajk]

Mógłbys dokładnie napisać jak dojść do tego cmentarza? Bo ścieżki to tam są
conajmniej dwie, jedna przy ogródkach działkowych, a druga wzdłuż jakiejś rury.
Czy może po drugiej stronie torów?

[tajk]

Dobra, na razie dzięki. Znalazłem go na mapce na 27 stronie "Kolei małych i
dużych" (6/2002). Mam nadzieję, że teraz już trafię...

[Gość: MarX]

Miałem przed 1200 wskazać właśnie ww. mapkę jako najdokładniejsze określenie
pozycji tego cmaentarza ale mój syne zarządził oglądanie pociągów na komputerze
i musiałem się wstrzymać :)
Owocnego trafiania & pzdr
Marek

[tajk]

Piszesz, że 20 lat temu było tam dużo nagrobków? No to gdzie one się podziały,
że teraz jest tylko jeden? Tablicy o epidemii i obozie w Zgodzie też nie ma,
tylko ta o kwaterze wojennej. Proces odniemczania Śląska to był jeden z
większych idiotyzmów minionego wieku...

[leonidas55]

Został rozrabowany przez będącą w Bytomiu u żłobu ekipę, która tak samo
rozkradła zabytki z wysadzonych kamienic na pl. Kościuszki. Złodziejami
dowodził pod względem oceny wartości historycznej i materialnej pewien pseudo-
plastyk z Bytomia,który na tym zbił niezłą kasę. Dla ciekawości dodam,że ten
typ w latach 60-tych był prawomocnym wyrokiem karany za kradzieże dzieł sztuki
z krakowskich muzeów.Tyle mogę powiedzieć nie narażając się na jakikolwiek
zarzut ze strony żyjących jeszcze wspólników tego <artysaty>

[leonidas55]

tajk napisał:

> Czy ktoś zna historię dawnego cmentarza ewangelickiego przy dzisiejszej ulicy
> Kolejowej? Czy po jego zlikwidowaniu przeprowadzono jakieś ekshumacje?
Pamiętam ,że w podstawówce zakradaliśmy się na ten cmentarz. Był bardzo piękny
pod względem arhitektury.W czsie jego niczym nie uzasadnionej likwidacji w
Bytomiu <u żłobu >była ta sama ekipa,która rozkradła wyburzony
pl.Kościuszki.Kierował tym pod względem oceny rabowanych rzeczy pewien pseudo-

[Gość: Krewniak]

Podobno cmentarz przy ul. Andersa (stare Miechowice) miał kiedyś swoja drugą
część po przeciwnej stronie ul. Warszawskiej. Byli tam pochowani żołnierze
rosyjscy, którzy zginęłli podczas walk o Miechowice. Jednym z zabitych był
wysokiej rangi oficer. Jego żona, powodowana chęcią zemsty, wymusiła na
rosyjskim dowództwie, rozstrzelanie cywilnych zakładników-mieszkańców
Miechowic. Zostali pochowani na tym samym cmentarzu co Rosjanie. Potem jednych
i drugich ekshumowno i przeniesiono na dzisiejszy cmentarz komunalny.
Nie wiem ile jest prawdy w tej historii, znam ją z opowiadania. Ale dla mnie
jest niesamowita i wstrząsająca.

[tajk]

O rozstrzelaniu mieszkańców Miechowic przez armię radziecką słyszałem.
A tak poza tym: Co sądzicie o pomniku żołnierzy rosyjskich w centralnym punkcie
cmentarza komunalnego? Czy to aby normalne, że jest on znacznie bardziej
zadbany, niż większość zabytkowych nagrobków na Mater Dolorosa?

[leonidas55]

O Miechowice nie było żadnych walk. Ten wysoki rangą ruski oficer był w stopniu
majora. Zginął bo zastrzelił go 17-letni członek HJ. Strzelał z wierzy starego
kościołą w Miechowicach(K/pl. Szpitalnego).Sowiecka pogoń złapała dzieciaka
między Bytomiem a Zabrzem przy trasie E22. Przywiązano go za ręce do kół od
działka p-lot,lufa beła oparta o piersi i oddano bohaterski strzał.Ja jeszcze
po roku 1981 pamiętam jego grób. POZniej przy przebudowie drogi grób uległ
likwidacji.

[tw53]

Czy mozesz powiedzieć, w ktorym miejscu byl mniej wiecej ten grób? Mieszkasz lub moze mieszkales w Miechowicach?

Pozdr.
Mariusz

[leonidas55]

W Miechowicach nigdy nie mieszkałęm,ale dobrze znam ich historię .Odpowiadając
na Twoje pytanie:Jadąc trasą E22a(w kierunku Carrefoura)jedziesz cały czas
prosto w kierunku tablicy "Zabrze".Grób znajdował się już po zabrskiej stronie
po prawej stronie drogi mniej więcej w miejscu gdzie widoczny jest jakiś
rurociąg(chyba parowy). W tym tygodniu wybieram się tą drogą ,ustalę względnie
dokładnie gdzie to było i Ci ze niemam fotki tego grobu.Jestem przekonany że
ktoś foto ma.W latach 80-tych w okresie zaduszk widywałem na tym grobie
zapalone znicze. Pozdrawiam-Leonidas.Dam Ci znać w tem tygodniu.

Ciemno na cmentarzu:-(

[tajk]

Jeszcze trzy, cztery lata temu 1 listopada nad cmentarzami unosiła się
świetlista łuna. A teraz, ciemno jak w grobie. Wszystko przez te znicze z
deklami. Nie wiem co ludzie w tym widzą...