Feliks NOWOWIEJSKI

[gajowy555]

Tak się składa, że lata 2006/2007 są związane podwójną rocznicą z życiem i
śmiercią wielkiego polskiego muzyka oraz kompozytora rodem z Warmii, Feliksa
Nowowiejskiego. W roku 2006 obchodziliśmy bowiem 60. rocznicę jego śmierci,
natomiast w roku 2007, a dokładniej dzisiaj tj. 7 lutego 2007, przypada
okrągła liczba 130 lat od jego urodzin.
O Feliksie Nowowiejskim, którego imię nosi Warmińsko-Mazurska Filharmonia,
który ma swoją ulicę w Olsztynie i tablicę pamiątkową na domu, w którym
mieszkał, którego ulica i muzeum istnieją w Barczewie, wiemy sporo, ale ciągle
za mało, jak na artystę cenionego w historii muzyki światowej.
W tym kóntku, oprócz przypomnienia kart życia i twórczego dorobku Feliksa
Nowowiejskiego, pokażemy jego związki z Olsztynem, a to wszystko dzięki
"szperackim" zdolnościom Krzysztofa Panasika...

[gajowy555]

Był rok 1877. W Barczewie (wówczas Wartemborku) 7 lutego, o godzinie pierwszej w
południe (zauważcie, że to co do minuty 130 lat temu), urodziło się piąte
dziecko Franciszka i Katarzyny Nowowiejskich. Dano mu imię Feliks. On to później
wyrósł na artystę muzyka, kompozytora uznanego w swoim kraju i poza jego
granicami. Jak sam uważał, muzyczną wrażliwość zawdzięczał mamie, śpiewającej mu
ludowe piosenki (językiem niemieckim posługiwała się bardzo słabo) i znającej
moc wierszy. Zaowocowało to późniejszymi kompozycjami Feliksa...
www.trubadur.pl/Biul_17/nowowiejski1.jpg

[gajowy555]

W tymże roku w Gietrzwałdzie (Dietrichswalde) objawiła sie dwóm dziewczynkom
Matka Boska, przemawiająca do nich po polsku.
schlesien.nwgw.de/foto/albums/userpics/normal_Obraz%20026%7E3.jpg
Jednak droga do niepodległości Polski musiała potrwać jeszcze długie lata. A w
europejskim świecie muzycznym działo sie wiele i jakże różnorodnie. Tworzyli
przecież Johann Brahms i Claude Debussy, Maurice Ravel i Arnold Schonberg,
Ryszard Strauss i Igor Strawiński. Światło dzienne i aplauz zyskuje Wagnerowski
"Parsifal", a w 40 lat później "Wozzeck" Albana Berga.
W tę stylistykę, z własną wrażliwością i talentem, będzie chciał wejść i znaleźć
swe miejsce Feliks Nowowiejski.

[gajowy555]

Na razie jednak państwo Nowowiejscy zamieszkiwali niewielką, parterową chatkę,
stojącą przy ulicy wiodącej na rynek z ratuszem pośrodku Wartemborka.
www.roweryol.net/Trasy_row/barcz_fot/10.jpg
Za tyłem ich domku, przy równoległej ulicy, stoi do dziś sędziwy kościół farny
św. Anny, z XVIII wiecznymi organami.
plfoto.com/zdjecia/643476.jpg

Wbrew niektórym, opisującym młodość Feliksa, nie grywał on na tym instrumencie.
Był na to za mały, a organista zbyt surowy, by pozwalać chłopczykowi na zabawę w
muzykę. Także granie ukradkiem nie wchodziło w rachubę, bo przecież nie znano
jeszcze elektrycznego napełniania miechów, a któż zechciałby pacholęciu
"kalikować", czyli napełniać miechy powietrzem...

[rita100]

7 lutego 2007, przypada
okrągła liczba 130 lat od jego urodzin.

ło jeny, ales Gajowy trafił z tó data. To sia Feliks Nowowiejski leduje co mym
ni zaboczyli. Jek fejn. Trza sia bandzie podszkolić

[tralala33]

'Kalikować' poznajemy nowe słówko, ciekawe. Chciałoby się posłuchać tej muzyki
Nowowiejskiego, może przy tej rocznicy przygotują specjalny koncert w
filharmonii?

[rita100]

A ni wyrychrowali koncert Nowowiejskiego ?
Może zaboczyli.
Jek to Gajowy wyniuchał ? Ani ni godali w mediach ani w cajtungu ni psisali.
I mym by zaboczyli.

[gajowy555]

Spokojnie, bandzie dalszy ciąg a może i muzyka bandzie...

[rita100]

schlesien.nwgw.de/board/viewtopic.php?t=456
A jó to łobacyła, łoraz łoglóndam.

[gajowy555]

rita100 napisała:

> schlesien.nwgw.de/board/viewtopic.php?t=456
> A jó to łobacyła, łoraz łoglóndam.

No jó, tak łuż Feliksa Nowowiejskiego na galeryji łoglóndoć możem, to
posłuchojta dalszego cióngu łopoziedania. A skónczylim, jek mały Feliks na
łorganach groć próbowoł...

...Ale mający 10 lat Feliks, został przez rodziców skierowany do szkoły
muzycznej w Świętej Lipce (Heiligelinde), sławnej i uznanej, uczącej – obok
innych przedmiotów – nade wszystko muzyki..
Domek Nowowiejskich w Wartemborku przypominał bardziej chatę wiejską niż obiekt
zabudowy miejskiej. Toteż kiedy Nowowiejscy przeprowadzili się do Olsztyna,
domek został przebudowany, otrzymał dodatkowe kondygnacje i przerodził się w
kamieniczkę, godną miasteczka. Dziś mieści się w niej Muzeum Feliksa
Nowowiejskiego, w końcu to miejsce jego urodzenia.
schlesien.nwgw.de/board/download.php?id=2418
Mało kto o tym wie, że po roku 1945 muzealnicy olsztyńscy zastanawiali się nad
urządzeniem w pokojach tej kamieniczki muzeum mieszczaństwa warmińskiego.
Zaczęło się nawet urządzanie wnętrz.

[gajowy555]

Wartembork nazwano Barczewem, czcząc tym pamięć ks. Walentego Barczewskiego,
gorącego polskiego patrioty, proboszcza w Brąswałdzie. Propozycja utrwalenia w
nazwie miasta twórcy „Legendy Bałtyku” upadła, m.in. ze względu na nieco z ruska
brzmiące nazwisko; na przykład Wartembork nazywałby się wtedy Nowowiejsko.
Hieronim Skurpski podczas sesji poświęconej pamięci Nowowiejskiego, która odbyła
się dziesięć lat temu w Barczewie, tak mówił m.in.: „Wśród olsztynian wcześnie
powstała myśl zorganizowania muzeum biograficznego w Barczewie. Muzeum,
poświęcone kompozytorowi urodzonemu na Warmii, zostało otwarte 29 czerwca 1961
roku, a nie 15 lipca, jak błędnie kiedyś informowano. Ekspozycja muzealna była
skromna i dopiero w późniejszych latach została poszerzona, także lokalowo”.

[gajowy555]

Warto zapamiętać słowa Hieronima Skurpskiego, po 1945 roku delegata Ministerstwa
Kultury i Sztuki do dyspozycji Pełnomocnika Rządu Rzeczypospolitej. Podczas
wspomnianej sesji mówił ponadto: „Zachował się list, świadczący co było
przyczyną, że rodzina Nowowiejskich zbojkotowała fakt otwarcia barczewskiej
placówki i nie stawiła się na uroczystości. Decydującą przyczyną było to, że
władze fiskalne województwa nie zgodziły się z projektem rodziny Nowowiejskich,
na etat – nazwijmy to – płatnego kustosza, dla syna kompozytora, Feliksa Marii,
który miałby doglądać muzeum z oddali, czyli z Poznania.
Sprawy kadrowe były w owych czasach – podobnie jak dziś – ograniczone
rzeczywistością budżetu oraz jego rygorami. W trakcie przygotowania ekspozycji
rodzina czyniła przeróżne trudności w przekazywaniu materiałów.(...) Inna
kwestia, niepojęta, to sprzeciw rodziny, by nie uwypuklać faktu, iż kompozytor
otrzymał tytuł szambelana papieskiego. Ówczesne władze ideologiczne nie miały
żadnych obiekcji co do tych kwestii, więc nie zamierzaliśmy się podporządkowywać
sugestiom rodziny, co spowodowało przerwanie korespondencji przez syna kompozytora”.

[rita100]

Czyli rodzina Nowowiejskiego zbojkotowała muzeum ?
Przyczyny znane, czyli nie pozwolono na etat kustosza wziąść syna Nowowiejskiego
i z przyczyn religijnych. To się rozumie , takie to były czasy.
A czy coś w dzisiejszych czasach jest nam znane, jak dalej potoczyły się losy i
syna i muzeum. Dogadali się jakoś ?

[tralala33]

Dziś najwyraźniej Muzeum Nowowiejskiego przeżywa ciężkie czasy. Tak pisze
kronikarz Barczewa, pan Zenderowski
"Z okresu świetności Muzeum Feliksa Nowowiejskiego przypadającego na lata
działalności Pani Leontyny Sawickiej pozostała tylko pamiątkowa tablica. Dziś z
fasady budynku przy ul. Mickiewicza 13 miejscami odpada tynk. Nie ogrzewane
dostatecznie w okresie zimowym pomieszczenia muzealne mają ujemny wpływ na
zgromadzone eksponaty. Brak nowych ekspozycji i akcentów łączenia historii ze
współczesnym życiem powoduje mniejsze zainteresowanie naszych mieszkańców tą
placówką kulturalną."

[tralala33]

Co ciekawe, pisze też, że przy otwarciu Muzeum byli obecni synowie Feliksa
Nowowiejskiego. No i kto tu się myli, a kto ma rację?

www.zenderowski.gower.pl/a-barczewo/1009.htm
Po kilkuletnim remoncie zniszczonego budynku, w dwóch pokojach na piętrze,
umieszczono pierwsze eksponaty, które stały się zaczątkiem obecnego muzeum.
Pierwotnie uroczyste otwarcie Muzeum zaplanowano na 29 czerwca 1961 roku.
Jednak organizatorzy przesunęli termin na 15 lipca 1961 roku, w przeddzień
pięćdziesiątej pierwszej rocznicy prawykonania „Roty” na krakowskich
błoniach.
W uroczystości otwarcia Muzeum uczestniczył zastępca przewodniczącego
Powiatowej Rady Narodowej - Józef Lorenckowski, członek Prezydium Miejskiej
Rady Narodowej - Bolesław Szczuka, oraz Hieronim Skurpski - dyrektor Muzeum
Olsztyńskiego. Kulminacyjnym momentem było odsłonięcie przez architekt
Sańkowską pamiątkowej tablicy. W uroczystości uczestniczyli synowie
kompozytora. Feliks Maria Nowowiejski wygłosił referat oraz Jan Nowowiejski,
który dał krótki koncert. Niestety na tak ważną uroczystość zapomniano zaprosić
uczniów kompozytora.

[rita100]

Same złe wiadomości , bo niby muzeum jest ale takie jakieś zaniedbane i mało
eksponatów. Gdzieś tkwi bład, pewnie nie ma Stowarzyszenia dbającego o dobro.
Może synowie też nie za bardzo zainteresowani. Teraz mogli by się przyczynić do
bardziej popularyzacji.
Dobrze, ze Hieronim Skurpski był tym zainteresowany.

[warmiak23]

Tak. Dogadali sie, czyli władze miasta Barczewa w osobie Burmistrza
Lecha Jana Nitkowskiego oraz Nina i Jan Nowowiejscy. Sytuacja
współpracy jest widoczna, nie tylko w przedmiocie Muzeum.

[rita100]

No to fejn co sia wreszcie dogadali wsziści. A czy Warmnioku ni możesz zrobzić
łobrazecki z tygo muzeum i pokazać noma jek łono wyglónda ?
Tu byśm wsiepli.
schlesien.nwgw.de/board/viewtopic.php?t=456&sid=79c053f30b04c53680344841bf03b15e

[warmiak23]

Mam w komputerze kilka fotek, nawet z innych okazji. Może jutro
przygotuje i jak sie uda wrzucę. Tam każdego roku odbywa sie Sesja
naukowa w ramach Miedzynarodowego festiwalu Muzyki Chóralnej im.
Feliksa Nowowiejskiego. A dziesie sie dużo, nie tylko na kanwie
festiwalu. Ostatnio i kierownictwo w Muzeum zmieniono. czy aby na
dobre.

[rita100]

Ja myśle, że coraz lepiej w kulturze się dzieje, coraz bardziej docenia się
ludzi i twórczość tylko trzeba o to walczyć, by nie zapomniano, alby by nie byli
ludzie obojętni. A może o jakieś fundusze unijne się postarać jak się da. To
przecież jeden z największych ludzi Barczewa, no i Polski, zasługi dla Polski są
przecież kolosalne.

[rita100]

Można by nawet uderzyć do ministra Ujazdowskiego.

[warmiak23]

Budynek pietrowy, w którym znajduje sie muzeum, w części dolnej
czyli parterowej stanowi własność prywatna. Piętro wyżej własność
miasta. Oj zdałyby sie pieniądze, ale to termin późniejszy.
natomiast państwo dało połowe na dach kościoła św. Anny.
Po drugie Nina i Jan Nowowiejscy i poznańskie stowarzyszenie
zainteresowało sie renowacja jedynych, unikatowych na warmii organów.

[rita100]

To już dużo. Szkoda, że cały budynek nie jest udostępniony na muzeum i sale
koncertową , można by jakieś takie ekskluzywne, mniejsze występy chóralne
zrobić. Ważne by Nowowiejski Feliks nie popadł w zapomnienie.
To powinno być priorytet miasta. Od tego są przecież radni miasta. Oni też
powinni się zaangażować, bo samo miasteczko nie jest w tej chwili sławne, raczej
bardziej zapomniane jak Nowowiejski.

[warmiak23]

Nad Barczewem, dziś nie zalegaja czarne chmóry. Barczewo nie
przesłania kryminał, który od 1945 roku kojarzono z miastem, a
rarytasem był sam Erich Koch. Feliks Nowowiejski ma swoje zacne
miejsce w mieście, w którym sie urodził. Powiem wiecej. Miasto
postać feliksa i jego muzykę promuje na całą Erupę od kilku lat
Festiwal Muzyki Chóralnej im. Feliksa Nowowiejskiego, a także Sesje
Naukowe, które rozgościły sie na stałe w Muzeum. Wiecej. Burmistrz
miasta Lech Jan Nitkowski usilnie stara sie, aby będący w posiadaniu
kościół ewangelicko-augsburski przy ul. Granicznej wrócił na
garnuszek miasta. Obecnie poszycie dachowe na tym kościółku i wieżę
oraz wymiana jednej belki stropowej, która od ciężaru czasu pękła
wykunuje Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie, które dziś ma prawo
wieczystego uzytkowania. Jest cicha nadzieja, że kościół wróci do
miasta. Wówczas jak wróci, własnie w nim odbywać sie będą przeglądy
chórów, a cała gala Festiwalu już tylko w kościele św. Anny.
Są widoczne zmiany. Staw Więzienny został oczyszczony, a brzeg jego
utwardzony. Jest plan aby podczas Festiwalu stał sie ścieżka
spacerową, aby wszyscy mogli podziwiać uroki miasta przyległe do
więzienia i z widokiem na jego mury. Dzis Staw prezentuje sie
wspaniale. Ma wygląd podobny do tego przed wojną, gdzie urządzony
był park tzw. miejski (ludowy).
Jak wcześniej nadmieniłem Rodzina Nowowiesjkich włączyła sie w
renowacje unikatowych organów św. Anny. A co do Muzeum. Jest
nadzieja, że ozyje jak było dawniej.

[warmiak23]

Od kilku lat w kościele, który znajduje sie na terenie więzienia i
ma swoją historie nie tylko dla skazanych odbywają sie koncerty
towarzyszące związane z Miedzynarodowym Festiwalem Muzyki Chóralnej
im. Feliksa Nowowiejskiego. Przez ostatnie trzy lata gościł w
wiezieniu, w kosciele podczas koncertów Jan Nowoiejski z małżonką
Nina.
Szkoła Podstawowa, która nosi imie Nowowiejskiego, każdego roku w
dzień urodzin patrona gości Rodzinę Nowowiejskich, podobnie jak na
czas Festiwalu.
Takich niusw jest wiele. Feliks Nowowiejski rodzi sie na nowo. Aby
trwało to jak najdłużej.
Co do Muzeum, jak wejdę w posiadanie nowszych informacji podziele
sie na Forum.

[rita100]

fotoforum.gazeta.pl/72,2,708,45324490,45324490,0,2.html?v=2
Nie byłam nigdy jeszcze w Braniewie i w wielu miastach warnijskich czy
mazurskich nie byłam, ale Braniewo najcieplej wspominam z dzieciństwa,
mieszkając w Olsztynie przy Dworcu Autobusowym i codziennie słyszałam z
głośników: autobus do Braniewa odjeżdza..... ale czuję to miasto i jego ducha z
wiadomości od forumowiczów. Ale też słyszałam, ze Braniewo umiera, jest
zapomnianym zakamarkiem, nie rozwijającym się, nawet zaniedbanym pustkowiem.
Dobrze, ze wreszcie rozkręca się tam życie, a może kiedyś będzie modnym miastem,
miastem ocalonym dla przyszłości.
Jak wierze, że i gwara choć trochę będzie lubiana, bo jest ona z tej ziemi.

[warmiak23]

To miło czytać o Barczewie. Szczególnie gdy tekst pisany jest przez
osoby, które nie miały okazji zawitać do grodu nad Pisą. A szkoda.
Warto odwiedzić miasto kompozytora, szczególnie kiedy odradza sie
kulturalne zycie, a osób pragnących uczestniczyć gremialnie z każdym
rokiem przybywa.
Rita, przepraszam ale wracam do wątku o Marii Nowowiejskiej. Z
ciekawości ponawiam prośbę co do daty smierci Marii, jest data, ale
skąd sie wzieła nie piszesz.

[warmiak23]

Czytałem o Braniewie, a myślałem o Barczewie. jedno i drugie
miasteczko jest przepełnione historią. Dużo na ich temat pisać
mozna. To dobrze, że jeszcze miłośnicy piekna skrytego w zakamarkach
uliczek. Link, i zdjęcia Braniewa wiele mają w sobie przeszłości. Ja
szukam zdjęć o Barczewie, szczególnie tych starszych,
przedwojennych.

[rita100]

Ja sobie rozgraniczam miasta Barczewo od Braniewa właśnie z ks. Barczewskim, a
Braniewo z Nowowiejskim. Mnie jest ciężko sobie przyswajać, bo tylko oglądam to
wirtualnie, a nie namacalnie, to nadzwyczaj cięzko jest. Gdybym teraz znalazła
się na Warmii to dostałabym oczopląsu z jednego powodu - wszędzie chciałabym
być, okropny głód zwiedzania.
A co do Marychny Nowowiejskiej, to bombarduj Nereusa, powinien dużo wiedzieć.
Czasami się pojawia na forum.

[warmiak23]

Dzieki za pomoc. napisałem do Nerusa. Odezwę sie za tydzien.

[rita100]

gajowy555 napisał:

> Był rok 1877. W Barczewie (wówczas Wartemborku) 7 lutego, o godzinie pierwszej
> w
> południe (zauważcie, że to co do minuty 130 lat temu), urodziło się piąte
> dziecko Franciszka i Katarzyny Nowowiejskich. Dano mu imię Feliks.

Co za perfekcja, co do sekundy na Warniji w tym dniu tylko 130 lat temu urodził
się wielki kompozytor.
Gajowy strzał w dziesiąteczkę

[gajowy555]

rita100 napisała:
> gajowy555 napisał:
> Był rok 1877. W Barczewie (wówczas Wartemborku) 7 lutego, o godzinie pier
wszej w południe (zauważcie, że to co do minuty 130 lat temu), urodziło się
piąte dziecko Franciszka i Katarzyny Nowowiejskich. Dano mu imię Feliks.
> Co za perfekcja, co do sekundy na Warniji w tym dniu tylko 130 lat temu urodził
> się wielki kompozytor.
> Gajowy strzał w dziesiąteczkę

No jó, jekóś em mnioł rangka na pulsie tego dnia.
A teroz posłuchajta dalszy łopozieści ło naszam Feliksie...

[gajowy555]

Powróćmy wtedy do realiów końca wieku XIX.
Tak więc mały Feliks Nowowiejski trafił do świętolipskiej szkoły i to nie z
powodu jakiegoś widzimisię rodziców. Ten młody człowiek komponował już bowiem
całkiem poważne utwory i kiedy stworzył fortepianową suitę "Łatwych tańców
klasycznych i współczesnych" - klamka zapadła. "Łatwe tańce...", w sucie był to
polonez, menuet, polka, walc, galop, mazur oraz krakowiak, doczekały się nawet
wydania drukiem (nr 3 w op. 3). Dziś wykonywane urzekają inwencją i dalekie są
od dziecięcej naiwności. Uczniem w Świętej Lipce był Nowowiejski w latach 1887 -
1893.
Zachowała się fotografia z tamtych czsów. Feliks stoi na niej w otoczeniu
kolegów rówieśników, szczupły, smukły, krótko ostrzyżony, a wdłoni trzyma flet.
Najpewniej szkoły tej nie ukończył. Trudna sytuacja materialna rodziców zmusiła
ich do przerwania edukacji syna. Przypuszcza się, że jego ojciec, krawiec o
nieposzlakowanej opinii, uznany przez klientelę, padł ofiarą czyichś finansowych
kombinacji.

[gajowy555]

Zdecydowano także o porzuceniu barczewskiego domu i przeprowadzce do Olsztyna.
Feliks miał wtedy 16 lati musiał myśleć przede wszystkim o pracy, pomocy
rodzicom i rodzeństwu. Nowowiejscy zamieszkali w Olsztynie przy dzisiejszej
ulicy Pieniężnego, przed narożną kamienicą poczty. Zajmowali mieszkanie na II
piętrze (od niedawna informuje o tym nieco pretensjonalna tablica,
upamiętniająca olsztyński epizod z zycia twórcy "Roty"). Feliks dość szybko
nawiązał kontakt z muzyką, znalazł sobie zajęcie, a właściwie pracę w orkiestrze
wojskowej II pułku grenadierów. Grał w niej na wielu instrumentach, co było
rezultatem dobrego przygotowania w szkole świętolipskiej. Zdarzała mu się wtedy
grać również w efemerycznych zespołach amatorskich, niekiedy występujac podczas
rodzinnych uroczystości w domach dobrze sytuowanych obywateli miasta. Podejmował
każde wyzwanie, gdyż finansowe potrzeby rodziny były niemałe. Ojciec bowiem w
swoim zawodzie nie miał w Olsztynie wypracowanej pozycji.
cdn...

[rita100]

<w orkiestrze
<wojskowej II pułku grenadierów.

No tak , w Olsztynie łatwiej Feliksowi było przyczepić się do jakiejś orkiestry.
Wiemy , że wojskowych orkiestr nie brakowało. Podstawę w szkoleniu miał mimo ,
że nie ukończył szkoły świętolipskiej, ale podstawy zdobył plus talent i jeszcze
orkiestra wojskowa.
Dobre podstawy miał na taki sukces. To czekamy na dalszą opowieść.

[tralala33]

A tu zobaczmy ową 'nieco pretensjonalną tablicę' na domu, w którym mieszkała
rodzina Nowowiejskich.
www.moje-fotografie.olsztyn.pl/index.php?idd=2&ido=45&idz=780
Pamiętam, że niefortunne przeniesienie słowa 'two-rzył' sprawiał, iż wielu
przechodni dopatrywało się błedu ortograficznego, czytając "W tym domu mieszkał
i -rzył Feliks Nowowiejski'

[rita100]

No rychtycznie , troche naciapciali tych liter i ciajżko sia czyto. Nie bande
jamrować, bo fejn co je. Może bez to ludzie bardziej dajó pozor na to. Bandó
pamniantać bardziej

[gajowy555]

rita100 napisała:
> No rychtycznie , troche naciapciali tych liter i ciajżko sia czyto. Nie bande
> jamrować, bo fejn co je. Może bez to ludzie bardziej dajó pozor na to. Bandó
> pamniantać bardziej

No jó, mym ta tablica tyż mowam na łobrozikach i nawet z dnia odsłonięcia ( 3
łostatnie fotki)
schlesien.nwgw.de/board/viewtopic.php?t=456&sid=b4745b5e09fdf4535b2e438200070610
A teroz posłuchojta dalszy łopozieści...

[gajowy555]

Teroz bandzie ło twórczości...
Feliks cały czas doskonalił swój muzyczny i kompozytorski warsztat. Korzystał
przy każdej okazji ze sposobności nabierania biegłości w instrumentowaniu,
harmonizacji, wielu wariantach komponowania. Z tego okresu pochodzą popularne
wówczas utwory, które wyszły spod jego pióra: "Zulejka", "Słodka melancholia",
"Sen podlotka", "Marsz awangardy", "Poświęcenie sztandaru", "Dwa tańce polskie",
"Czerwony Krzyż". Komponuje też marsze dla orkiestry wojskowej, drobne utwory
instrumentalne, wokalne, miniatury fortepianowe. Ośmielony powodzeniem swych
kompozycji, "Marsza pod sztandarem pokoju" wysyła na konkurs do Londynu i
zdobywa I nagrodę The British Musician - było to w lipcu 1890 roku...

schlesien.nwgw.de/board/download.php?id=2415

[gajowy555]

Nowowiejski posiadał rzadki talent chwytania melodii w wyjątkowych chwilach.
Bywało bowiem, że spiesząc na swe zajęcia w orkiestrze, a przebywał drogę od
domu do zamku, w dół od Łyny, przez mostek, skarpą w górę do koszar,
niespodziewanie łapał jakiś muzyczny temat. Zaraz go notował, próbnie wykonywał,
korygował i zadowolony w kilka godzin później niósł świeży utwór Sperlingowi,
który był kapelmistrzem orkiestry wojskowej. Ten, nie mniej zadowolony, meldował
płk. von Kamptzowi o nowym nabytku, już gotowym do prób z orkiestrą...

[gajowy555]

Niedawno, w jednym z pism muzycznych ukazał się artykuł poświęcony mało znanemu
epizodowi z twórczości Feliksa Nowowiejskiego. Autor uprzejmie w nim informował
czytelników-melomanów, iż ten kompozytor, mieniący sie być gorącym polskim
patriotą, komponował marsze na potrzeby niemieckiej armii. Autor pisze po to,
żeby nie było wątpliwości, jakiej próby była deklarowana polskość
Nowowiejskiego, a jaka faktyczna. Tekst powstał z obowiązku, by zwyciężała prawda.

Owszem, nawet wysokim rangą oficerom przymilał się Nowowiejski komponując
marsze, a to dlatego że wbrew naturze warmińskiej, skłonnej do trzymania sie
szeregów średnich - zaryzykował i sięgnał po realizację marzeń...

[gajowy555]

Feliks chciał studiować, rozwijać talent, pójść w świat. Wszystko podpowiadało
mu studia w Berlinie, mieście wówczas słynącym pulsem muzyki. Może za namową
życzliwych, znających berlińskie uczelnie, dwudziestoletni Feliks wstąpił do
Konserwatorium Sterna, najstarszej i mającej dobre notowania uczelni muzycznej.
Nowowiejski był jej słuchaczem kilkumiesięcznym zaledwie (od 1 kwietnia do 29
września 1898 roku). Może nauczyciele twierdzili, że jest artystą
ukształtowanym, na poziomie którego szlif zapewniało właśnie Konserwatorium
Sterna. Opinie, jakie mu w Berlinie wystawili, dobitnie o tym świadczą. Pilny
uczeń zbierał wszystkie listy, oceny, programy koncertów, których był
słuchaczem. Cel tej sumienności był jeden - słać je ks. Józefowi Teschnerowi,
proboszczowi kościoła św. Jakuba w Olsztynie. Po to, by powróciwszy do tego
miasta, objąć stanowisko organisty u św. Jakuba.
Czy z powyższego wynika, że Nowowiejski nudził się w Berlinie ?
cdn...

[gajowy555]

Pracował systematycznie, rzetelnie ugruntowywał umiejętności gry na organach,
wiolonczeli, fortepianie, zgłębiał teorię muzyki, kontrapunkt, chorał
gregoriański sztukę komponowania. Ponadto śpiewał w chórze kościelnym,
koncertował publicznie na organach, wykonując własne utwory, także orkiestrowe.
Można istotnie uznać, że Nowowiejski stawał się dojrzewającym twórcą, ale
niezupełnie. Tam, w Berlinie ujawnił się znaczący niedostatek, którego nie były
w stanie zniwelować „ochy” i „achy” pedagogów. Ten niedostatek to – co tu owijać
w bawełnę – prowincjonalizm.
Przy karcie nutowego papieru zasiadał młodzieniec z małego miasteczka na Warmii,
syn krawca, co nigdy nie słyszał wielkich kompozytorów, oper, nie znał
prapremier, gwiazd estrady, sal koncertowych. Jedynie Święta Lipka, jej
architektura, malarstwo, rzeźba, dość liczny zbiór nut kompozytorów przeszłych
epok, dobre organy. To wszystko.

[gajowy555]

Nowowiejski sam zdawał sobie sprawę z tego niedostatku, który kładł się cieniem
na jego stylu (lub braku stylu) kompozytorskim, także na wykonawczym,
improwizatorskim.
Toteż marzenia o posadzie olsztyńskiego organisty pobladły. Wiedział, że będzie
musiał podjąć wiele różnorakich wyzwań, jeśli chce osiągnąć poziom, z którego
przede wszystkim on sam będzie zadowolony.
Dziś wiemy, że z kompleksu prowincji nie uwolnił się do końca swych dni.
Nawet w burzy oklasków, na szczytach sławy, w wielkich salach koncertowych
muzycznego świata, dosięgała go myśl, że wybrzmiałe dzieło wymaga poprawy, że
zaczęte niewiele jest warte, zwłaszcza ukończenia.

[gajowy555]

Na razie Feliks Nowowiejski musiał przyjąć wyzwanie – czekał na niego kolejny
etap olsztyński. Pisał z Berlina (3 września 1898) do księdza Józefa Teschnera:
„Jakże byłbym zadowolony w sercu, jeślibym przy objęciu mojego stanowiska
znalazł nasze organy w Olsztynie tak nastrojone, żeby wszystkie rejestry
harmonizowały w największej zgodzie”.
A był to przecież instrument nie mogący się równać z tymi, na których grywał w
Berlinie. W miesiąc później Nowowiejski wrócił do olsztyńskiego domu i zasiadł
przy organach u św. Jakuba, jako organista etatowy. Na jego barki spadły
obowiązki, jakoś nie pasujące do twórczych ambicji. Musiał grać, poza kościołem
św. Jakuba, na organach kaplicy w Kortowie, śpiewać przy pogrzebach i w rocznice
śmierci, prowadzić Chór św. Cecylii, ćwiczyć pieśni i dyrygować chórem podczas
występów, opiekować się organami, usuwać w nich małe usterki, pomagać przy
ewentualnych naprawach i czyszczeniu..

[gajowy555]

W dwa lata później, wierny swym wyobrażeniom o przyszłości, Nowowiejski nie
czekając na odpowiedź biskupa, któremu złożył podanie o stypendium, przedłożył
prośbę o zezwolenie na wyjazd. Tym razem do Ratyzbony w Bawarii, do Szkoły
Muzyki Kościelnej. O tym, że raczej nie powodziło się ambitnemu muzykowi zbyt
dobrze na organistowaniu w Olsztynie świadczy chociażby fakt, iż nie ma w jego
dokumentach z tego okresu ani skrawka, ani linijki listu, kompozycji, dedykacji,
strzępu przemyśleń. Podobno był stałym gościem domu Salo Stauba, fabrykanta
meblowego, gdzie adorował ich kuzynkę sopranistkę – amatorkę.
Staub prawdopodobnie finansował pobyt Nowowiejskiego w Berlinie, czemu jednak
zaprzeczył sam kompozytor, twierdząc, że do Berlina dotarł z paru fenigami w
kieszeni.
cdn...

[rita100]

Poczkaj, trza w spokoju pocytać, ziele ziadomości tamój je. Gajowy nie góń noju tak.

[gajowy555]

rita100 napisała:

> Poczkaj, trza w spokoju pocytać, ziele ziadomości tamój je. Gajowy nie góń noju
> tak.

Esce pora wpsisów i bandzie kóniec, tak wtedy poczytata...

[tralala33]

A jó posadziła noju Feliksa śród zielgopolskich tartofli
forum.gazeta.pl/forum/72,2.html?f=38446&w=38903994&a=39131493

[rita100]

To jek łukończy Gajowy wykłod, to może przeniesiem Feliksa do jygo kóntka. Taki
ma psiankny i swój kóntek

[gajowy555]

rita100 napisała:
> To jek łukończy Gajowy wykłod, to może przeniesiem Feliksa do jygo kóntka.
Taki ma psiankny i swój kóntek

No jó, to z pyrowego kóntka przeniesieta Feliksa do noju, curyk na Warnijo?
Tak kóńczym wykład. Teroz bandzie ło szkole we Ratyzbonie...

Szkoła w Ratyzbonie, do której zaczął uczęszczać, gwarantowała pogłębienie
wiedzy w zakresie musica sacra, a Nowowiejski skorzystał tam tylko z jednego z
kursów, jakie miała ta uczelnia w swym programie (od 15 stycznia do 16 kwietnia
1900 roku). Ratyzbońska szkoła powstała w efekcie XIX-wiecznego ogólnego nurtu
odnowy muzyki kościelnej i kultu stylu palestrinowskiego a'capella (Giovanni
Pierluigi da Palestrina, 1525-1594). Placówka ta cieszyła się w Europie dużą
popularnością. Z polskich uczniów ze studiów w Ratyzbonie skorzystali m.in.
Mieczysław Surzyński, ks. Wacław Gieburowski, ks. Antoni Chlondowski (Hlond).

[gajowy555]

Po odbytym kursie Feliks Nowowiejski wrócił do Olsztyna umocniony w przekonaniu,
że musi stąd wyjechać na stałe. Tu, w Olsztynie, na Warmii, w Prusach nie
osiągnie bowiem niczego. Wikariusz generalny otrzymał od księdza dziekana
olsztyńskiego informację takiej treści:"(...)prowizorycznie ustanowiony
organistą Feliks Nowowiejski, wystąpił ze swej służby od 1 października - jak
mówił - celem dalszego prowadzenia studium muzycznego w Berlinie".
Raz jeszcze muzyk rodem z Wartemborka pojawi się w Olsztynie w okresie
plebiscytu 1920 roku, by swymi koncertami "umacniać zwątlonego ducha" swych ziomków.
Wówczas będzie miał za sobą pasmo sukcesów światowej rangi i przed soba dalszą
ich serię.

[gajowy555]

I tu jest miejsce na poznański okres życia Feliksa Nowowiejskiego.
Tak więc dziywczkoki - do dzieła, a później, na zakóńczenie pozwolę sobie
dopisać kilka ostatnich zdań, kończących opowieść o życiu naszego wielkiego
kompozytora.
Przypominam, że opracowanie to zawdzięczamy panu Krzysztofowi Panasikowi i
redakcji Kalendarza Olsztyna na 2007 rok.
Dziękujemy...

[rita100]

Jó ziam co Nowowiejski dyrygował łorkestró ślójskó pod pomikiem Króla Jagiełły w
Krakozie i buł poszukiwany bez Mniemców.

[rita100]

Autor: tralala33

Feliks Nowowiejski, będąc rychtycznym Warnijakiem, urodził się w Wartemborku,
czyli dzisiejszym Braniewie. Domu, w którym przyszedł na świat 7 lutego 1877
roku, już nie ma, ale w wybudowanej w tym samym miejscu kamienicy jest po dziś
dnia maleńkie muzeum poświęcone jego postaci.

Początkowo Feliks uczył się muzyki w szkole muzycznej w Świętej Lipce. Ciekawe,
czy jako uczeń mógł grać na sławnych świetolipskich organach? Dzięki wygranej
nagrodzie na konkursie w Londynie w 1989 roku, Feliks wyjechał na dalsze studia
muzyczne do konserwatorium w Berlinie, potem do Szkoły Muzyki Kościelnej w
Ratyzbonie, i ponownie do Szkoły Mistrzów w Berlinie.

Warmiakom znany jest Feliks Nowowiejski jako autor melodii do słów ‘O Warmio
moja miła’. Dziś w samo południe słyszymy fragment tej pieśni z wieży Nowego
Ratusza. Polakom znana jest jego melodia do ‘Roty’, napisanej przez Marię
Konopnicką. A światową sławę za życia Nowowiejski zyskał za dużo bardziej
poważne utwory – oratoria ‘Znalezienie świętego krzyża’ (1906) i Quo Vadis
(1907). Nowowiejski skomponował też 4 symfonie, poematy symfoniczne, koncerty,
10 mszy, kantaty, hymny, dwie opery ale też i kolędy oraz około 600 pieśni
chóralnych i solowych. Od 1962 roku Orkiestra Filharmonii Olsztyńskiej nosi
imię Feliksa Nowowiejskiego.

[rita100]

forum.gazeta.pl/forum/72,2.html?f=38446&w=38903994&a=39131523
Co jednak robi Feliks Nowowiejski w wątku o pyrach wielkopolskich? Otóż od 1919
roku Feliks Nowowiejski mieszkał w Poznaniu, gdzie do 1927 roku był profesorem
w konserwatorium. Działał też jako dyrygent, organista (przydały się nauki
świętolipskie!), a przede wszystkim jak kompozytor.

Związał się z Poznaniem ale o Warmii nie zapomniał, szczególnie w czasie
plebiscytu 1920 roku. Przyjechał wtedy do Olsztyna i Barczewa, brał udział w
polskich koncertach, skomponował warmiński hymn. Gazeta Olsztyńska napisała o
nim, że wyjechał z Warmii jako Niemiec, a wrócił jako Polak.

Po przegranym plebiscycie nadal myślał o polskich Warmiakach. W zorganizowanym
przez niego kursie dla organistów brali też udział utalentowani muzycznie
młodzi ludzie z Warmii.
W czasie okupacji skrył się w Krakowie. Doczekał tam końca wojny, zdążył
jeszcze wrócić do wyzwolonego Poznania, gdzie zmarł 18 stycznia 1946 roku.


www.poznancity.republika.pl/nowowiejski.htm

[rita100]

Autor: tralala33

A tu najdłuższy i najdokładniejszy biogram internetowy Feliksa Nowowiejskiego w
polskim internecie - tak długi, że nie wiem, czy mi się link nie zwinie?
www.muzeum.srem.pl/gazetasremska/wrzesien-pazdziernik/trzypokolenia.htm

Feliks sum - vivo sine curis,
czyli
Feliks sum bez granic - kłopoty mam za nic!

[rita100]

Autor: tralala33

I jeszcze fragment z artykułu o muzeum Feliksa Nowowiejskiego w Barczewie, wraz
ze smutnym pytaniem.

'Pomysł umiejscowienia biograficznego Muzeum Feliksa Nowowiejskiego, w
rodzinnym mieście wielkiego kompozytora narodził się w sierpniu 1946 roku wraz,
z propozycją zmiany nazwy miasta na Nowowiejsk. Po latach z ponowną inicjatywą
wystąpiło Muzeum Mazurskie w Olsztynie. Tam powstał projekt utworzenia
biograficznego Muzeum F. Nowowiejskiego w Barczewie. Jedyną do przyjęcia
lokalizacją był budynek przy ul. Mickiewicz 13, na którego miejscu dawniej
znajdował się skromny, parterowy, rodzinny dom kompozytora. Pierwotnie
uroczyste otwarcie Muzeum zaplanowano na 29 czerwca 1961 roku. Jednak
organizatorzy przesunęli termin na 15 lipca 1961 roku, w przeddzień
pięćdziesiątej pierwszej rocznicy prawykonania „Roty” na krakowskich błoniach.


Dziś z fasady budynku przy ul. Mickiewicza 13 miejscami odpada tynk. Nie
ogrzewane dostatecznie w okresie zimowym pomieszczenia muzealne mają ujemny
wpływ na zgromadzone eksponaty. Brak nowych ekspozycji i akcentów łączenia
historii ze współczesnym życiem powoduje mniejsze zainteresowanie naszych
mieszkańców tą placówką kulturalną. Czyż nie wskazane byłoby odnaleźć się w
grupie i współpracować z instytucjami czy towarzystwami zajmującymi się
propagowaniem twórczości Feliksa Nowowiejskiego, w kraju i zagranicą ? Może
warto zastanowić nad lepszą promocją czy nowym folderem, a także nad innym
sposobem funkcjonowania ?'

www.zenderowski.gower.pl/a-barczewo/404.htm

[rita100]

hehehe
Autor: tralala33

No jo - aż ma gamba czerzianiaje. Ziem - erratę dam:
Feliks Nowowiejski, będąc rychtycznym Warmiakiem, urodził się w Wartemborku,
czyli dzisiejszym Barczewie.

[rita100]

Feliks Nowowiejski
Znalazłam pewne wydarzenie z życia Feliksa Nowowiejskiego, bardzo ciekawe ,
wśród opisu orkiestr śląskich. Jak wiemy bardzo duże znaczenie tak w Prusach
Wschodnich jak i na Ślasku miały orkiestry wojskowe , jak i górnicze.
W październiku 1909 roku odbył się zjazd polskich orkiestr dętych na Zadolu w
Katowicach. Ale zanim zaczęto się regularnie organizować w związki
przygotowywana była uroczystość niezwykle ważna dla śląskiego śpiewactwa, a
mianowicie odsłonięcie pomnika Władysława Jagiełły w Krakowie. Do udziału w tym
pamiętnym wydarzeniu chóry przygotowywały się wyjątkowo starannie. Ta gorliwość
jednakże skomplikowała plany śpiewaków. Policja wykryła przygotowania chórów do
zbiorowego wyjazdu i udaremnienia go. Jan Fojcik w "Materiałach do dziejów
ruchu śpiewniczego na Ślasku" przytacza treść pisma starosty powiatu
tarnogórskiego, ktory do podległych mu placówek rozesłał poufny ogólnik z datą
17.VI.1910. W piśmie tym informuje on, że "jakiś profesor Nowowiejski (!) z
Krakowa stara się chóry polskie z Górnego Śląska, Wielkopolski oraz Prus
Wschodnich i Zachodnich pozyskać do udziału w pochodzie organizowanym z okazji
rocznicy bitwy grunwaldzkiej w Krakowie. Gdyby Nowowiejskiego w tamtejszym
obwodzie spotkano, należy postąpić w taki sam sposób, jak to zostało zarządzone
w stosunku do sprawy Gutkowskiego. Podobnie należy postąpić także wobec
dalszych galicyjskich emisariuszy, ktorzy by zachęcali do organizowania
wycieczek na obchód grunwaldzki. O każdym wypadku należy starostwu niezwłocznie
donieść.
Śpiewacy wyjeżdzali więc do Krakowa na własną rękę. Pod pomnikiem Jagiełły
stanęli w jednym chórze zbiorowym, którym dyrygował właśnie sam Feliks
Nowowiejski.
Była to tak zwana Święta Pieśń.
oj, i chór z Warmii był na pewno też.

[rita100]

Melduje Gajowy co zadanie bojowe gotowe Mowam wszystko co ziemy ło Nowowiejskim

[rita100]

Dwie pieśni warmińskie
Buła babula
Sztery mnile za Warszawó.
Na chór mieszany a capella opracował Felik Nowowiejski
Kraków 1956 Państwowe Wydawnictwo Muzyczne s. 18
ESB krypt, zob Sukertowa-Biedrawina Emilia

forum.gazeta.pl/forum/72,2.html?f=38446&w=45204564&a=45590509

[rita100]

No znalazłam ciekawostkę . Okazuje się , że Feliks Nowowiejski tez skomponował:
HYMN ŚLĄSKI
FELIKSA NOWOWIEJSKIEGO
Stanisław Rybka

Hej, bracia Ślązacy do pracy,
jutrzenka wolności wita nas.
Hutnicy porzućcie swe chaty,
do czynu dla Polski nadszedł czas.

forum.gazeta.pl/forum/72,2.html?f=38446&w=38806659&a=42946451

[rita100]

Autor: tralala33

Tak o gwarowej gadce Feliksa Nowowiejskiego pisze Maria Zientara-Malewska:

Nowowiejski nie mógł pozbyć się twardego ‘n’ oraz typowego dla subdialektu
warmińskiego ‘y’, panującego w jego rodzinnym Barczewie. ‘To przeklęte
twarde ‘n’ – żalił się. Rzeczywiście mówił ‘kon’ zamiast ‘koń’, ‘gnady’
zamiast ‘gniady’, ‘mnód’ zamiast ‘miód’ . Mówiłam mu wtedy, że mnie nieraz
gwara warmińska ‘bzije w kark’. Nowowiejski zaśmiał się i powiedział: ‘Joł! Ale
pany mówi dobrze po polsku’.

forum.gazeta.pl/forum/72,2.html?f=38446&w=38850087&a=41103031

[rita100]

Autor: tralala33

Czy Maria Zientara-Malewska znała Feliksa Nowowiejskiego ?
Znała, dobrze znała i odwiedzała w Poznaniu. Nowowiejski prosił ją, żeby
śpiewała mu pieśni warmińskie, a potem komponował swoje melodie. Stworzył też
melodię do Kolędy warminskiej, którą napisała Maria Zientara. Ale o tem potem -
w wątku o poetce.

[gajowy555]

Feliks Nowowiejski to jeden z nielicznych kompozytorów polskich, którzy za życia
doczekali się uznania i sławy w świecie. Kompozytor m.in. "Roty", opery "Legenda
Bałtyku", oratorium "Quo vadis", opero-baletu "Król Wichrów" nagradzany był w
Rzymie, Chicago, Lwowie, Amsterdamie (wielki sukces "Quo vadis") i Nowym Jorku
(triumf w Carnegie Hall).
Jak wspomina Jan (syn), Feliks Nowowiejski zwykł był pracować regularnie od 9.00
rano do południa, kiedy to "szedł na kawę do jednej z elegantszych kawiarni w
poznańskim rynku". Potem wracał na obiad, po którym posyłał Jana "do kiosku po
tradycyjne cygaro Hawana". Wypaliwszy je, pracował do wieczora. "Matka czuwała
nad organizacyjną stroną życia. Dzięki niej ojciec mógł tworzyć i przebywać w
swoim muzycznym świecie. Na koncertach prosił słuchaczy o oklaski dla nieba".

[gajowy555]

W grudniu 1941 roku dopadła go choroba, odcinając twórcę od komponowania. W 1945
roku wycofujące się z Pożnania wojska hitlerowskie podpalają Bibliotekę
Raczyńskich. W ogniu ginie wiele kompozycji Nowowiejskiego tam zdeponowanych.
W rok później, 18 stycznia 1946 roku, po powrocie z Krakowa, Feliks Nowowiejski
umiera. Na jego pogrzeb w styczniu 1946 r. przyszedł cały Poznań. Kompozytor
spoczął w alei zasłużonych, na tzw. Wielkopolskiej Skałce, w kościele św. Wojciecha.

[gajowy555]

A potem... zapadła cisza. - To przykre, że Niemcy, którzy uważają Nowowiejskiego
za swojego, z racji jego berlińskich studiów i urodzenia w Prusach, wydali na
płytach wszystkie symfonie organowe. A w Polsce takiego wydania nie ma - mówiła
w Olsztynie Nina Nowowiejska, żona Jana i członek powstałego Towarzystwa
im. F. Nowowiejskiego. Większość dzieł kompozytora ( które udało się ocalić),
wciąż pozostaje w rękopisach w bibliotece Raczyńskich i archiwum domowym.

[gajowy555]

Tekst tej pieśni-przysięgi napisała poetka Maria Konopnicka.Pierwszym impulsem
do powstania wiersza były tragiczne wydarzenia we Wrześni pod Poznaniem. Maria
Konopnicka przebywając od 10 lat w Europie Zachodniej, dowiedziała się w 1901
roku o pruskich represjach wobec polskich dzieci z Wrześni, które zaprotestowały
przeciw nauczaniu religii w języku niemieckim. Zarówno rozruchy wrzesińskie, jak
i dalsze antypolskie, germanizacyjne posunięcia władz w zaborze pruskim -
skłoniły poetkę do napisania słynnych dziś pierwszych słów wiersza, które stały
się hasłem - zawołaniem przysięgi ojczystej: "Nie rzucim ziemi, skąd nasz ród (...)"

[gajowy555]

15 lipca 1910 roku zjechało się do Krakowa około 100 000 Polaków ze wszystkich
zaborów i z emigracji. Przybył również najbardziej wówczas znany na całym
świecie nasz rodak, wielki pianista Ignacy Jan Paderewski. Był on także
fundatorem pomnika Władysława Jagiełły, który tego dnia, podczas uroczystości
500-lecia bitwy pod Grunwaldem, miał być odsłonięty przy placu Matejki.(Pomnik
zaprojektował artysta-rzeźbiarz Antoni Wiwulski.) Owacje po przemówieniu
Paderewskiego przerwały nagle fanfary. W tym momencie 600-osobowy chór
(wyłoniony z 6000 śpiewaków z róznych chórów działających we wszystkich trzech
zaborach) pod dyrekcją Feliksa Nowowiejskiego po raz pierwszy wykonał publicznie
ROTĘ, z towarzyszeniem orkiestry.

[gajowy555]

ROTA

[gajowy555]

ROTA mp3

[rita100]

Tak, to w Krakowie się działo. Wyobrażacie sobie , jak te orkiestry potajemnie
musiały się pod tymi zaborami organizować ? Jak poszukiwano wtenczas Feliksa
Nowowiejskiego ? Pięknie, że o tym w podręczniku o orkiestrach śląskich
wspominano. Sam wyjazd do Krakowa na to otwarcie pomnika Jagiełły być musiał
zorganizowany być tak by nie bylo żadnych zbiórek, tylko ludzie potajemnie i
pojedynczo musieli się zgłaszać w Krakowie.

[rita100]

" Na koncertach prosił słuchaczy o oklaski dla nieba".

Tak , nic nie pozostaje jak tylko brawa bić prosto do nieba.

Pięknie to Gajowy przygotowałeś.

[rita100]

Feliks nOWOWIEJSKI
A to eszcze nolazłam w folklorze warnijskim:
"Folklorem warmińskim interesował się również znany kompozytor Feliks
Nowowiejski. Jemu to zawdzięczamy propagandę pieśni warmińskich i wprowadzenie
ich do muzycznej literatury przez wydanie "Warmijskich pieśni ludowych na chór
mieszany a capella (Poznań 1934) oraz 25 polskich pieśni ludowych Warmii (Poznań
1935) w adaptacji artystycznej i z podkładem fortepianowym.

[rita100]

Czy to prawda, że potomkowie Nowowiejskich żyją teraz w Niemczech ?

[gietpe]

Może i mniemcach mnieszkajo ale na pewno i Poznaniu gdzie ło Nim pamnientajo
miasta.gazeta.pl/poznan/1,36037,3904071.html
miasta.gazeta.pl/poznan/1,36000,686504.html

[gajowy555]

"Rada Miasta Poznania w 125. rocznicę urodzin wielkiego polskiego kompozytora i
dyrygenta Feliksa Nowowiejskiego (...) uznaje, że dobrze zasłużył się miastu
Poznaniowi i Ojczyźnie. W jubileuszowym roku składa hołd wielkiemu patriocie i
Polakowi" - brzmi fragment oficjalnego stanowiska, jakie w miniony wtorek zajęły
władze Poznania wobec zaproponowanego im przez Towarzystwo im. Feliksa
Nowiejskiego projektu obchodów Roku Nowowiejskiego w Poznaniu.

- no jó, a co na to nasi włodarze mniasta i województwa?
Pewnie esce spsió snym spraziedliwego...

[gietpe]

miasta.gazeta.pl/poznan/1,36037,3904071.html
Latoś to i 130 roków mineło to łon je rodzony w roku Objawień w Gietrzwałdzie

[rita100]

A to sia złożyło - może i w Gietrzwałdzie bandó pamnientac na łuroczystości ło
Nowowiejskim i o Rocie - psianknie by buło.

[rita100]

1985- W Olsztynie, Barczewie i Lidzbarku rozpoczęły się III Dni Muzyki Feliksa
Nowowiejskiego, a w ich ramach sesja „Muzyka na Warmii i Mazurach”.

Ciekawe czy do dziś jeszcze ta „Muzyka na Warmii i Mazurach” istnieje ?

[rita100]

" W mieście znajduje się Muzeum biograficzne urodzonego 7. lutego 1877 r., w
Barczewie kompozytora Feliksa Nowowiejskiego, czynne w budynku przy ul.
Mickiewicza 13, na którego miejscu znajdował się rodzinny dom Nowowiejskich.
Muzeum otwarto 15. lipca 1961 r., w pięćdziesiątą rocznicę prawykonania „Roty”
na krakowskich błoniach."

[rita100]

www.zenderowski.gower.pl/a-barczewo/114.htm
Więcej szczegółów

[rita100]

www.zenderowski.gower.pl/a-barczewo/827.htm
W kronikach Barczewa pod datą 7 lutego 1877 roku widnieje zapis, który mówi o
tym, że w dawnym Wartemborku, w parterowym domu na którego miejscu dziś stoi
piętrowy budynek, przyszło na świat piąte dziecko w rodzinie Nowowiejskich
Feliks. Ojciec Feliksa Franciszek Nowowiejski był wdowcem. Z pierwszą żoną,
która umarła miał troje dzieci, z drugą Katarzyną jedenaścioro. Był znanym w
mieście z krawiectwa, który w historie grodu zapisał się uszyciem dla Powstańców
Styczniowych 120 chlebaków wojskowych, spodni i kurtek. W rodzinnym domu, na
użytek miejscowych trzymał małą podręczną bibliotekę z polskimi książkami, był
także kierownikiem polskiej czytelni ludowej.

Rodzina Nowowiejskich od dawna związana była z naszym miastem. Ojciec Feliksa
Franciszek urodził się 4 października 1830 roku w Barczewie, a zmarł 1 lutego
1913 roku i pochowany został w Berlinie. Matka Feliksa Katarzyna z domu Falk,
urodziła się 5 października 1847 roku w Butrynach, a zmarła 1 września 1911 roku
w Warszawie. Dziadek Feliksa Jan Nowowiejski urodził się 2 lutego 1779 roku w
Barczewie i tu zmarł 15 lutego 1845 roku. Pochowany został na starym cmentarzu
katolickim. Podobnie jak zmarła 25 sierpnia 1852 roku babka Feliksa Anna z domu
Behrendt. Na tym samym cmentarzu spoczywa pradziadek Feliksa Jan Nowowiejski,
który zmarł 31 grudnia 1730 roku i prapradziadek Wojciech Nowowiejski.

Pierwszą osobą w naszym mieście, która dostrzegł potrzebę, upamiętnienie
słynnego kompozytora Feliksa Nowowiejskiego był wiceburmistrz Władysław
Naruszewicz. To on spowodował, że na początku sierpnia 1945 roku dawną
Schulenstrasse nazwano ulicą Feliksa Nowowiejskiego.

Kiedy 18 stycznia 1946 roku w Poznaniu zmarł Feliks Nowowiejski, w mieście jego
urodzenia myślano nad różnymi sposobami uhonorowania jego osoby. I tak na
wniosek Miejskiej Rady Narodowej w Wartemborku, na posiedzeniu w dniu 31
sierpnia 1946 roku podjęto uchwałę zatwierdzając zmianę nazwę Wartembork na
Nowowiejsk, która się jednak nie przyjęła.

Potem 15 lipca 1961 roku, w pięćdziesiątą pierwszą rocznicę prawykonania „Roty”,
w Barczewie, w domu przy ul. Mickiewicza 13, otwarto Muzeum Feliksa
Nowowiejskiego i odsłonięto tablicę z błędem faktograficznym. Później w każdą
rocznicę muzeum organizowało uroczystości upamiętniające osobę Feliksa
Nowowiejskiego. Natomiast w barczewskim ratuszu odbywały się seminaria i sesje
popularyzujące postać i twórczość naszego kompozytora. Podobne uroczystości
uświetniały występy chórów w kościele św. Anny w Barczewie.

W piątek 7 lutego 1964 roku podczas uroczystości ówczesna Zbiorcza Szkoła Gminna
w Barczewie otrzymała imię Feliksa Nowowiejskiego. Dwadzieścia lat później, 9
listopada 1985 roku na dziedzińcu szkoły odsłonięto pomnik Feliksa
Nowowiejskiego dłuta Bolesława Marschala.

W tamtym okresie księgarnia „Ania”, przy ul. Mazurskiej miała w szyldzie imię
Feliksa Nowowiejskiego. Jego imię do dziś nosi Metalowa Spółdzielnia Inwalidów
przy ul. Olsztyńskiej.

Od 1964 roku w Barczewie, w każdą rocznicę poświęconą Feliksowi Nowowiejskiemu
organizuje się imprezy okolicznościowe. Najwięcej jest ich w Szkole Podstawowej
nr 1. Od kilku lat uczestniczy w nich syn kompozytora Jan Nowowiejski z małżonką
Nina.

8 lutego 1981 roku w 105 rocznicę urodzin, w Barczewie odbyło się seminarium, na
którym wystąpił lektor Jan Boehm. 7 lutego 1997 roku z okazji 120 rocznicy
urodzin w olsztyńskiej katedrze odprawiona została msza w intencji kompozytora.
Podobnie przy 125 rocznicy urodzin. Natomiast Biblioteka Miejska w Barczewie
każdego roku przygotowywała wystawę woluminów biograficznych poświęconych
kompozytorowi. I najważniejsze - od 2002 roku z inicjatywy Stowarzyszenia
Inicjatyw Obywatelskich w Barczewie organizowany jest Międzynarodowy Festiwal
Muzyki Chóralnej im. Feliksa Nowowiejskiego.

Wojciech Zenderowski „Wiadomości Barczewskie” 2006, nr 2, s. 6.

[rita100]

www.zenderowski.gower.pl/a-barczewo/800.htm
7 lutego 2007 roku minęła 130. rocznica urodzin słynnego kompozytora. Z tej
okazji, podobnie jak w roku ubiegłym, w Domu Kultury, Muzeum Feliksa
Nowowiejskiego i Szkole Podstawowej w Barczewie odbywały się uroczystości
rocznicowe. Szkoda, że i w tym roku, tak jak w każdym od piętnastu lat, nie
pomyślano o zmianie treści tablicy pamiątkowej na budynku, w którym od 15 lipca
1961 roku mieści się muzeum poświęcone wielkiemu kompozytorowi. Treść na tablicy
pamiątkowej wprowadza w błąd odwiedzających tę placówkę.

Jak naprawdę było z urodzinami twórcy muzyki do patriotycznej „Roty”, opery
„Legenda Bałtyku”, baletu „Król wichrów”, oratorium „Quo vadis” czy „Znalezienie
św. Krzyża” ? Tak naprawdę Tadeusz Rynkiewicz, założyciel i redaktor naczelny
„Nowin Barczewskich”, jako pierwszy zwrócił uwagę na nieprawidłowość, jaką
zawiera tablica umieszczona na frontowej ścianie budynku. W roku 1992 próbował
on powyższą nieścisłość przybliżyć czytelnikom w redagowanej przez siebie
gazecie samorządowej, a w roku 1997 napisał do „Dziennika Pojezierze”,
dokumentując fakt błędu zawartego w tablicy. Ubolewał, że dopiero na kilka
miesięcy przed śmiercią Jana Boehma biografa Feliksa Nowowiejskiego dotarła do
niego widokówka, pochodząca z roku 1904, przedstawiająca prawą pierzeje (stronę
ulicy) dzisiejszej ulicy Mickiewicza w Barczewie. Na poniższej przedstawionej
widokówce pierzeja zakończona jest małym, parterowym domkiem. Jest to niezbity
dowód na to, że rodzinny dom kompozytora wyglądał inaczej niż stojący obecny i
potwierdza błąd w informacji na tablicy pamiątkowej, której treść brzmi: W tym
domu dnia 7 lutego 1877 roku urodził się Feliks Nowowiejski, wielki kompozytor
polski, twórca „Roty” i „Legendy Bałtyku”. Tadeusz Rynkiewicz proponował, aby
tablica zawierała informacje rozpoczynająca się od słów: W tym miejscu znajdował
się budynek, w którym 7 lutego 1877 roku...itd.

Tej samej nieprawidłowość można doszukać się w publikacji autorstwa syn
kompozytora. Feliks Maria, w swojej książce „Dookoła kompozytora”, tak wspomina
rodzinny dom ojca, opisuje dzisiejszy budynek: ...Domek biały, solidny,
piętrowy, należał do naszego dziadka Franciszka... Otóż jest to nieprawda.
Trzeci po prawej stronie pierzei budynek na widokówce z 1904 roku jako
rodzinnego domu Feliksa Nowowiejskiego z pewnością nie jest piętrowy. Co więcej.
Budynek, który do dziś znajduje się przy ul. Mickiewicza 13 w Barczewie jest
mylnie uznawany za „ten”, co nigdy nie był własnością rodziny Nowowiejskich. Z
tego samego powodu błędny jest zapis mówiący, „...że młodziutki kompozytor
zamykał się w narożnym pokoiku na pierwszym piętrze, gdzie stał rozklekotany
fortepian – jak wspomina jego syn, Feliks Maria”.

Wczytując się w drzewo genealogiczne rodu Nowowiejskich, z łatwością można użyć
stwierdzenia, że wspomnienia syna kompozytora Feliksa Marii urodzonego w 1911
roku odnoszą się do budynku, w którym dziś znajduje się muzeum jego ojca. Co
więcej, był on jednym z inicjatorów powstania muzeum, i był obecny w dniu
otwarcia (15 lipca 1961r.). Feliks Maria Nowowiejski mógł nie pamiętać
parterowego domku, gdyż jego rodzice przed 1920 rokiem wyprowadzili się do
Olsztyna, i na pewno wcześniej nie widział widokówki.

Poprawny zapis odnajdujemy jednak w książce „Feliks Nowowiejski Artysta i
wychowawca” z 1985 roku, w której Jan Bohem pisze o Nowowiejskim „...że urodził
się 7 lutego 1877 roku w Barczewie na Warmii. Rodzice jego Franciszek i
Katarzyna z domu Falk, zajmowali w tym miasteczku mały dom, z którego część
pomieszczeń wydzielono na pracownie krawiecką oraz bibliotekę książek polskich”.

Nie należy zapominać, o ustnych przekazach starych barczewian, mówiące o tym, że
matka kompozytora na czas porodu przeniosła się z rodzinnego domu do sąsiadów,
po przeciwnej stronie ulicy, gdyż wówczas panował siarczysty mróz, a w domu
Nowowiejskich nie było odpowiedniej temperatury.

Ostatnie tygodnie dowodzą, że w niedalekiej przyszłości Barczewa obok stolicy
muzyki chóralnej na Warmii stanie się także ośrodkiem popularyzującą dorobek
artystyczny słynnego rodaka. Może wówczas zostanie zmieniona treść, która
rozpocznie się od słów: W tym miejscu znajdował się budynek, w którym 7 lutego
1877 roku....itd.

Opr. Wojciech Zenderowski „Wiadomości Barczewskie” 2007, nr 2 s.8.

[rita100]

www.zenderowski.gower.pl/a-barczewo/1009.htm
www.zenderowski.gower.pl/a-barczewo/404-11.htm
"Dużym zainteresowaniem cieszyła się wystawa pt. „Cmentarzysko w Bogdanach”, na
której prezentowano eksponaty prac wykopaliskowych prowadzonych przez Muzeum
Warmii i Mazur w Olsztynie, czy wystawa „Barczewo znane i nieznane”,
przygotowana z okazji 630 lecie nadania praw miejskich naszemu miastu. Z okazji
50 rocznicy śmierci Feliksa Nowowiejskiego w Muzeum czynna była wystawa malarska
synów kompozytora Feliksa Marii i Kazimierza."

[rita100]

Wiatr papiery i pustkę popycha o ściany,
Rozwiewa uśmiechy w wystawach sklepowych,
Klawisze chodników zalewa melodia kałuż
I znowu jesień przyszła, żeby odejść.

W tym mieście nikt nie czeka nikogo.
Wiem, że jutro nie spotkam wielu znajomych
I tak mało jest ludzi na drodze, tak mało
Do Twego zapomnianego Domu.

Marian NIKADON

-----
Ważne by buło coby co roku jeke koncerty robziono w Barczewie na okoliczność
rocznicy urodzenia sia Feliksa Nowowiejskiego i to co abi to buło w sezonie
turystycznym.

[rita100]

"1940- Zmarł Julian Samulowski, działacz plebiscytowy na Warmii i powstaniec
śląski, syn gietrzwałdzkiego poety i księgarza, Andrzeja Samulowskiego.
Organista, prowadzący na Śląsku koła śpiewacze i chóry, kompozytor wielu
pieśni,był uczniem Feliksa Nowowiejskiego. Miał zdolności równe co najmniej
talentom mistrza, co potwierdzał własnoręcznym pismem Nowowiejski, które
przechowują potomkowie Juliana w Żorach. Po przegranym plebiscycie wrócił na Śląsk."

To am nolazła w kalyndarzu. Czyli Julian Samulowski był uczniem Feliksa
Nowowiejskiego.
Tu mowam cosik ło siostrze Feliksia Nowowiejskiego.
forum.gazeta.pl/forum/72,2.html?f=38446&w=66119407
W książce Klemensa Frenszkowskiego jest wspomniane o Marii Jankowskiej -
siostrze Nowowiejskiego - może by pod tym nazwiskiem o Niej szukać wiadomości.
Frenszkowski opisuje koncert Feliksa Nowowiejskiego w Olsztynie, dość dokładnie,
to i przytoczę

[warmiak23]

Marian Nikadon Zmarł 29 lipca 2007 r. w Barczewie.

[warmiak23]

Odpowiem. W barczewie, w Szkole Podstawowej im. Feliksa
Nowowiejskiego każdego roku w rocznicę urodzin kompozytora
organizowane są spotkania, na ktore przyjeżdża syn kompozytora Jan
Nowowiejski z małzonka Nina. On sam daje namiastkę koncertu, grajac
w auli szkoły wybrane, krotkiem utwory. Podobne organizowane są w
Muzeum przy ul. Mickiewicza, ale tam wystepują słuchacze Wyższej
Szkoły Muzycznej w Olsztynie, podobnie i z Filcharmonii. Jednak
miasto nad Pisą pamieta o swym rodaku.

[rita100]

Warmiaku, mym też zasiali ziarno Nowowiejskiego - wyszliśmy na Forum Olsztyn z
propozycją pomnika Felksa Nowowiejskiego w centralnym punkcie miasta, jak pomnik
Mickiewicza w Krakowie. Kto jak kto ale własnie Nowowiejski na niego zasługuje.
Uważam, że Jego popularność słabnie i była niedoceniana. A jest On najbardziej
sławną postacią Warmii i Mazur.

Obiecałam przytoczyć fragment opisu koncertu Nowowiejskiego w Olsztynie i
dotrzymam słowa, tylko jeszcze nie ten moment.

[warmiak23]

Witaj. Doszły do mnie wiadomości, że odnaleziony został zapis aktu
urodzenia, w ksiedze urodzin, gdzie widnieje zapis imienia

[rita100]

A masz jakieś zdjęcia tej tablicy ?
Cięzko nam podłapać temat, bo Barczewo jest mi całkiem nieznane, ale wszystko co
znajde o temacie Nowowiejskiego zaraz tutaj wyklikam.
A czy zalożyliście już specjalną stronę Feliksa ?

[warmiak23]

Tak sie składa, że zdjęć mam dużo, a dotycza okolicznościowych
imprez zwiazanych z postacia Feliksa Nowowiejskiego.
Posiadam zdjęcia jego syna jana Nowowiejskiego z żoną Niną, którzy w
Barczewie goszczą bardzo często. Nie wklejałem zdjęć, alr poczynie
próby.

[warmiak23]

Załączam zdjęzie tablicy umieszczonej na frontowej scianie Muzeum
przy ul. Mickiewicza 13

[gajowy555]

warmiak23 napisał:

> Załączam zdjęzie tablicy umieszczonej na frontowej scianie Muzeum
> przy ul. Mickiewicza 13

No jó, a keni tan łobrozik, bo jekóś noju ślypsia nie zidzó ?
A może to ło tan sia rozchodzi?

schlesien.nwgw.de/board/download.php?id=2425

[warmiak23]

Oczywiście, że nie o ta tablicę sie rozchodzi. Moja pochodzi z
Barczewa, a Twoja jak sie domyślam z Poznania

[gajowy555]

Toś waćpan nie utrasiuł, bo noju tablica z Łostyna pochodzi. Jano to chyba tyż fejn?
Tak pokozujta waszó

[warmiak23]

To nie trafiłem. Powiem więcej, zastanawiaja mnie stroje ,
wygladaja, a może sa i podobne do naszych warmińskich

[gajowy555]

Jó, toc to nasze, warnijskie dziywczoki. A i som prałat Julian Żołnierkiewicz
(sławny falorz), tablica pokropsiuł...

[warmiak23]

Posłałem zdjęcie jana Nowowiejskiego z małżonka, ale cos nie widze,
a musze juz konczyc.

[gajowy555]

Jó, jek bandzieta pomocy potrzebować, tak psiszta. Pomożemy!
A na razie łodzitowam sia psianknie.
Pozdraziom...

[rita100]

Tośta sobzie pogodali.
Jo mom propozycje tako, coby Warnijak som wybrał do chtórej galerii wciepnie
łobrazecki.

Pierwsza propozycja to tutaj na Warnijsko i trzeba sia zarejestrować dopiero
ładowac zdjęcia i musza byc zdjęcia pomniejszone odpowiednio.
schlesien.nwgw.de/board/viewforum.php?f=15
i druga propozycja do na Fotogaleria Olsztyna
fotoforum.gazeta.pl/71,1,708.html
Tu nie musisz się rejestrować

Wybierz sam , a link podaj do tego kóntka.
Pozdrawiam

[rita100]

"Pamiętam był w okresie plebiscytowym dzień, w którym odbył się koncert Feliksa
Nowowiejskiego, syna ziemi warmińskiej, w budynku przy dzisiejszej ulicy
Okopowej, obok starego parterowego domku nad Łyną i nowo wybudowanego
przedszkola miejskiego. Była tam duża sala, bufet i pokoje restauracyjne.
Właścicielem domu, prowadzonego pod nazwą "Schlossgarten" był Zarząd Miejski, a
jego dzierżawcą Hincmann, ktory prawdopodobnie był Polakiem z pochodzenia, bo
tak on, jak i jego żona dobrze władali językiem polskim. Wynajmował on salę
każdemu, kto się do niego z tym zwrócił. Odbywały się tam więc wiece i zebrania
Niemieckiej Partii Komunistycznej, Niezależnych Socjalistów i innych ugrupowań
lewicowych. Wynajmował salę również Polakom, która się w tym przypadku ze
względu na swoje rozmiary i dużą scenę specjalnie nadawała, tym bardziej, że
należało sie spodziewać dużego napływu gości nie tylko z Olsztyna, lecz również
z okolic, bo nazwisko Feliksa Nowowiejskiego znane było nie tylko w Polsce, lecz
również za granicą. Między innymi dał szereg koncertów w Berlinie, spotykając
się z bardzo pochlebnymi recenzjami.
Występując z koncertem w Olsztynie, chciał w ten sposób wykazać swoje
przywiązanie do ziemi rodzinnej i przyczynić się do rozbudzenia świadomości
narodowej wśród Polaków na Warmii.
cdn
(Pamiętnik Warmiaka - Frenszkowski)

[rita100]

"Nie pamiętam już dokładnie daty koncertu
(Koncert ten odbył się 2.VI.1929r. Napisano o tym w "Gazecie Olsztyńskiej".
Kompozytorowi towarzyszyli: brat Rudolf Nowowiejski oraz artystka Helena
Sośnicka. Autor tych wspomnień Frenszkiewicz nie napisał, ze podaczas koncertu
chór 'Lutnia' wykonał po raz pierwszy 'Hymn warnijski'.)
Wiem tylko, ze było to na początku 1920 roku. Już długo przed rozpoczęciem
koncertu zaczęły się zbierać gromadki ludzi, w tym dużo odświętnie ubranych
wieśniaków. Stopniowo zapełniała się sala.
Zajęte były wszystkie miejsca."
cdn

[warmiak23]

Przyłącze się do dyskusji. Wracając do wspomnianego koncertu, który
miał miejsce 2 czerwca 1929 roku, należy dodać, a może uzupełnić -
co pomineła gazeta oraz pan Frenszkiewcz, że podczas koncertu na
widowni była obecna siostra kompozytora Maria Nowowiejska, która już
była mężatką. Wiadomo też, że brat Feliks miał namawiać ją do
udziału w koncercie.

[rita100]

To dokładnie wiesz Warmiaku. To musiał być wspaniały koncert, a sala
przepełniona do granic. Ciekawe czy uchowało się jakieś zdjęcie z tego koncertu
? Frenszkowski duzo miejsca poświęca Nowowiejskiemu i nawet siostrze. Czytałeś
te wspomnienia Frenszkowskiego ?

Acha, sam opis koncertu zamieszcze jako koncert Sylwestrowy na Warniji w Nowy
Rok w specjalnym wątku. Należy sie to rodzinie Nowowowiejskich. Jesli masz
jakieś pamiętne nagranie to zamieść.

[rita100]

Mamy, tylko cicho, w Nowym Roku będziemy koncertowali.
pl.youtube.com/watch?v=NOhVzGLWEg0
"Niegdyś, z za dawnych czasów śpiewaliśmy to z dumą jako hymn narodowy...
Szkoda, że się zmienił. Nowowiejski to miał głowę..."

[rita100]

Niezapomniany koncert Nowowiejskiego w Olsztynie.
"Punktualnie o wyznaczonej godzinie na scenie pojawił się Feliks Nowowiejski,
witany hucznymi brawami, a kiedy zapanowała cisza, na co był bardzo czuły,
odegrał szereg swoich własnych utworów. Kilka z nich odśpiewała przy jego
akompaniamencie śpiewaczka z Poznania i chór z Gietrzwałdu. Po zakończeniu
koncertu publiczność na sali, wstając z krzeseł z takim entuzjazmem oklaskiwała
jego grę, że skinieniem ręki nakazał spokój i odegrał jeszcze jedno ze swoich
dzieł (czy Hymn Warnijski ?), spotykając się z tym samym entuzjastycznym
przyjęciem. Tak się zakończył ten niezapomniany koncert Feliksa Nowowiejskiego w
Olsztynie - bodajże jedyny w tym mieście."

[warmiak23]

Klemens Frenszkowski wspaniale opisał koncert, potrafił ująć całość
w taki sposób, aby był czytelny i zrozumiały. Przeniósł tamten okres
w dzisiejsze realia. To wszystko zmusza mnie, abym jeszcze raz
siegnał po jego wspomnienia

[rita100]

Ja Ci powiem więcej, gdyby On wiedział (Frenszkowski), że bedziemy kiedyś tak
zainteresowani koncertem Nowowiejskiego, że będą fani Nowowiejskiego, to daję
głowę, że opisał by go w najdrobniejszych szczegółach z emocjami. Tak nam tego
opisu brakuje.

Pamiętam, czytałam Wiecherta "Dzieci Jerominów" i tam był opis koncertu
fortepianowego - mówie Ci, miód i cud opisu, a łzy prawdziwe toczyły się po
policzku. Frenszkowski miał na to zadatki, na taki opis ściskające serca.

Ale jeszcze przytocze co pisał Frenszkowski.

[rita100]

Feliks Nowowiejski urodził się na Warmii w Barczewie 7 lutego 1877 roku. W
początkach swej kariery artystycznej był krótko organistą w Olsztynie, a
kształcił się poczatkowo w Świętej Lipce. Po dalszych studiach rozpoczął
twórczość kompozytorską. Mając w swoim dorobku szereg poważnych utworów, zresztą
z innych publikacji ogólnie znanych. Kilkakrotnie spędzał letnie miesiące w
naszym Zalesiu w pobliżu swego miejsca urodzenia. Podczas uroczystości
związanych z otwarciem Pierwszej Wystawy w Poznaniu (Powszechna Wystawa Krajowa
w 1929r) dał koncert na organach. W czasie okupacji przebywał w Krakowie,
tworząc tam dalsze dzieła, a po wyzwoleniu wrócił do swego przedwojennego
miejsca zamieszkania w Poznaniu.
cdn

[warmiak23]

Witaj. Frenszkowski potrafił opisać zdarzenie, lecz gdzieś zabrakło
w opisie więcej szszegółów, nazwisk osób, które uczestniczyły w
zdarzeniu, więcej faktów. Musimy podziekować i za to, że jest to
pewnego rodzaju dokument, których mało. Powiem więcej, kiedy przy
okazji rozmawiałem z Janem Nowowiejskim - synem kompozytora, on sam
ujął, że rodzina jakby zaniedbała niektóre wydarzenia. Dzis do nich
trudno po latach powrócic.
Mieszkam w Barczewie, stąd temat rodziny Nowowiejskich leży mi na
sercu, może więcej od innych postaci.

[rita100]

jes, i tak trzeba podziękować Frenszkowskiemu, bo napisał, bo czuł, ze
Nowowiejski ważne miejsce zajmuje wśród Warmiaków.
A że żol co malo faktów, to nie tylko rodzina Nowowiejskich żałuje ale i wielu,
wielu innych co spodziewali się tez opisów powojennej Warmii, którą nagle ucina
i nie wiadomo z jakiego powodu - bał sie czegoś, czy miał tego wszystkiego
dosyć, tych czasów.

> okazji rozmawiałem z Janem Nowowiejskim - synem kompozytora, on sam
> ujął, że rodzina jakby zaniedbała niektóre wydarzenia. Dzis do nich
> trudno po latach powrócic.

Znam ten ból, nici się zerwały i cięzko zdobyć jakieś wieści. A i Jan
Nowowiejski jest sam, sam jeden i jak ma to wszystko pozbierać do kupy.
Powienien ktoś, póki jeszcze można zebrać wszystko do kupy, poszukać , pogrzebać
po miejscach.
To musi być chyba zbiorowa praca poszukiwaczy. Mnie dziwi, ze nigdzie nie można
zależ utworów Nowowiejskiego na YouTube.

[warmiak23]

rita100 napisała:

> jes, i tak trzeba podziękować Frenszkowskiemu, bo napisał, bo
czuł, ze
> Nowowiejski ważne miejsce zajmuje wśród Warmiaków.
> A że żol co malo faktów, to nie tylko rodzina Nowowiejskich żałuje
ale i wielu,
> wielu innych co spodziewali się tez opisów powojennej Warmii,
którą nagle ucina
> i nie wiadomo z jakiego powodu - bał sie czegoś, czy miał tego
wszystkiego
> dosyć, tych czasów.
>
> > okazji rozmawiałem z Janem Nowowiejskim - synem kompozytora, on
sam
> > ujął, że rodzina jakby zaniedbała niektóre wydarzenia. Dzis do
nich
> > trudno po latach powrócic.
>
> Znam ten ból, nici się zerwały i cięzko zdobyć jakieś wieści. A i
Jan
> Nowowiejski jest sam, sam jeden i jak ma to wszystko pozbierać do
kupy.
> Powienien ktoś, póki jeszcze można zebrać wszystko do kupy,
poszukać , pogrzeba
> ć
> po miejscach.
> To musi być chyba zbiorowa praca poszukiwaczy. Mnie dziwi, ze
nigdzie nie można
> zależ utworów Nowowiejskiego na YouTube.
>
Na temat Feliksa Nowowiejskiego ukazało sie wiele opracowań. Jedną z
ważniejszych jest autora Boehma Jana., pt. Feliks Nowowiejski 1877-
1948. Co więcej autor nie wnika głęboko w życie prywatne autora.
Szkoda, gdyz mozna było cos więcej sie dowiedzieć o jego braciach, a
szczegółnie siostrze. To jest bardzo ciekawy wątek, szczegółnie
kiedy szukam informacji o siostrze Marynie.
Muszę jeszcze dodać , że jest tez ciekawa pozycja pt. Ojciec-Anioł
Wspomnienia o Felisie Nowowiejskim. autorem tej nazwijmy książkowej
rozmowy są Małgorzata Durnowska i Łukasz Lałuzny.

[warmiak23]

Z tymi utworami jak piszesz na YouTube jest cieżko. To co wiem,
kiedys słyszałem, że mieli to opracowac Niemcy, ale wydali tylko
kilka płyt z utworami Nowowiejskiego.

[warmiak23]

Frenszkowski pisał we wspomnieniach o Zalesiu, gdzie przebywac miał
Feliks Nowowiejski już jako kompozytor przez jakis czas,
wypoczywając tam. Tam tez Frenszkowski miał siostrę, która mieszkała
w Zalesiu. Nie wiem czy dalej mieszka. Być może ona może wiedzieć
cos więcej na temat pobytu Feliksa Nowowiejksiego w Zalesiu.
Jeszcze raz należy z całego serca podziekowac Klemensowi
Frenszkowskiemu, że zapisał w swoim pamietniku owe zdarzenia. Kto
wie, gdyby nie on, byłoby to zapomniane, a to wielka szkoda. Musimy
dalej, już sami na wasną ręke szukać, szukać i jeszcze raz szukać.

[rita100]

Być może przyjdzie szukać wśród Warmiaków zasiedlonych w Niemczech.
Do Niemiec wywieziono z ludźmi sporo informacji. Zmudna praca przed wami, a i
śpieszyć się trzeba. Najbardziej to brakuje jednak tej twórczości, dużo się mówi
czy pisze ale do słuchania mniej. Byli tez ludzie, którzy grali w orkiestrze
Nowowiejskiego, takich znalazłam w pieśnich warmijskich - jak znajdę to
przytoczę nazwiska.

[warmiak23]

To ciekawy wątek w biografii Feliksa Nowowiejskiego. Warto to
wyszukać. Mało też jest wiadome, że Feliks Nowowiejski grywać miał
na organach kościelnych w farze w Barczewie św. Anny. Są to
unikatowe organy na Warmii. Wiadomo tez, jak był w tych okolicach,
to zaglądał do kościoła i za pozwoleniem zagrał coś. Przy kościele
jest plebania, ta nowasza, w której będąc chłopcem chodził do
szkoły. Ten okres mało jest wspominany w jego biografii. Więcej sie
pisze o zyciowej karierze, a pomija niechcąca meła epizody, które są
również warte spisania. Napisz, jak coś znajdziesz na temat
uczestników orkiestry którą kierował

[rita100]

Tak, jestem uczulona na wspomnienia o Nowowiejskim i znalazłam taka Pania, ktora
opowiada, że spiewała przed wojną w chórze Nowowiejskiego i miała dostać nawet
dyplom ale wojna przerwała wszystko. Po wojnie dostała dyplom ale juz inny i od
Lubomirskiego dyrygenta orkiestry im. Nowowiejskiego. Przytoczę ten fragment,
ale żródła już nie znajdziesz, bo dziś by ona miała 101 lat.

[warmiak23]

Dopiero teraz znalazłem chwilke aby przenieść sie w lata świetności
Nowowiejskiego. Piszesz o chórzystce z chóru Nowowiejskiego, którego
dyrygentem był Lubomirski. Ciekawi mnie ta pani, jej dyplom, a
wogóle jest cos nowego, bardziesz osobistego. Czekam na fragment
wspomnień z tamtego okresu. Jak znajdę fragment w książce /Ojciec
Anioł - wspomnienia o Feliksie Nowowiejskim - napisze i zacytuje
fragment.

[rita100]

Jak tylko dojdę do jej wspomnień z chóru zaraz cytat zamieszcze. Myślę, ze ten
wątek jest jednym z najbardziej cennym wątkiem o Nowowiejskim.
Wiedza na wysokim poziomie, a dzięki temu sława Nowowiejskiego nie zostanie
zapomniana. W Olsztynie ma powstać Filharmonia - czy choć będzie miała Jego imię ?
A czy wszystko co wie o Feliksie, brat Feliksa już spisał ? Choćby nawet o
rodzinie, o matce i ojcu.

[gajowy555]

rita100 napisała:


> W Olsztynie ma powstać Filharmonia - czy choć będzie miała Jego imię ?

No jó, powstała, a jakże. W zeszłym roku obchodziła geburstag 60-lecia. A imię ma takie, jakie mieć powinna : Feliksa Nowowiejskiego. Ostatnio było o niej głośno z powodu protestu muzyków, o godziwe zarobki. Może w tym roku się im poprawi, zwłaszcza że kierownictwo artystyczne objął były jej dyrygent i dyrektor artystyczny Janusz Przybylski.
Więcej można poczytać tutaj:
www.filharmonia.olsztyn.pl/

Miłej lektury...

[gajowy555]

Muzycy w Nowy Rok zaczęli spór zbiorowy z pracodawcą. Twierdzą, że w tej chwili zarabiają od niespełna 800 zł do 1400 zł na rękę.

Muzycy żalą się, że dorabiają, gdzie się da, aby jakoś przeżyć. Prowadzą na przykład lekcje w szkołach muzycznych w Olsztynie i innych miejscowościach w regionie, grają w różnych zespołach, choćby na ślubach i przyjęciach weselnych. - Popołudniami każdy z nas powinien indywidualnie ćwiczyć, ale często nie ma na to czasu, bo spieszy się do dodatkowej pracy. Żadna orkiestra w Polsce nie zarabia tak mało, nawet w Łomży muzycy mają wyższe wynagrodzenie - tłumaczą.

miasta.gazeta.pl/olsztyn/1,48726,4804877.html

[rita100]

Wiesz co Gajowy - kultura w Polsce bardzo słabo zarabia. Zobacz na nauczycieli
też. Tu koniecznie muszą być zmiany i reformy.

[rita100]

Joł - psiankna nazwa
Warmińsko-Mazurska Filharmonia im.F.Nowowiejskiego
To jest wielka atrakcja olsztyńska i no turystów tyz. Byliście na jakim koncercie ?

[gajowy555]

rita100 napisała:

> Joł - psiankna nazwa
> Warmińsko-Mazurska Filharmonia im.F.Nowowiejskiego
> To jest wielka atrakcja olsztyńska i no turystów tyz. Byliście na jakim
koncercie ?

No jó, kedajś dosyć ciajsto łazilim, jo nawet am trocha groł na tych koncertach.
Teroz mowam gwołt znajomych muzyków i nawet samygo dyrechtora tyż...

[warmiak23]

Z tego co wiem, Nina Nowowiejska zona jana Nowiejskiego zamierza
wznowić jedno z wydań o Feliksie Nowowiejskim. Będzie to pozycja
poprawiona i poszerzona o nowe fakty. Ciekawą książeczka jest pt.
książka /Ojciec-Anioł - wspomnienia o Feliksie Nowowiejskim -

[rita100]

Książka , ksiązką, ale z Feliksem trzeba wyjśc do ludzi. Dobrze wiesz na czym to
polega - media najlepiej promują.

[warmiak23]

Jestem bardzo ciekaw wspomnień Pani z chóru Nowowiejskiego, zekam z
niecierpliwoscia na fragmenty wspomnień. To prawda, że jeżeli
będziemy wspominać sławnego nam i bliskiemu sercu Feliksa
Nowowiejskiego będzie zył wiecznie.
Dobrze sie stało, że grupa zapaleńców zorganizowała w Barczewie
Międzynarodowy Festiwal Muzyki Chóralnej im. Feliksa Nowowiejskiego.
Napiszę kiedys na ten temat więcej. Prawdopodobnie, bo jeszcze
rozmowy trwaja swój udział planuje chór uwaga Chór z Tajlandii. Co
Ty na to. Muzyka naszego Rodaka siega nie tylko po Amerykę Europę,
ale w tajlandii - to jest ewenement.

[rita100]

Te wspomnienia tej śpiewaczki sa skromne, tak , ze nie ma na co za dużo liczyc,
wspomina tylko o dyplomie , nie o Feliksie.
A czy ta grupa zapaleńców stworzyła już coś w rodzaju swojego Stowarzyszenia ?
Takie koncerty kosztują, są koszty i wydatki.
A ten chór z Tajlandii może być atrakcją

Bardzo ciekawą widziałam scenę w Krakowie. Byłam na spacerze w Rynku Głównym, a
tu idzie grupa bardzo odświętnie ubrana i nagle staje przed Kościołem Mariackim,
daje turystom koncert i i idzie dalej. Pewnie na jakis występ chóralny.
I był to chór angielski, bardzo mili państwo, ale uroku im dodał ten
bezinteresowny śpiew na gołym placu w takim miejscu.
Zobacz na obrazki, bo prawie cykłam.
schlesien.nwgw.de/foto/displayimage.php?album=485&pos=44
schlesien.nwgw.de/foto/displayimage.php?album=485&pos=46
I specjalne dla nas pozdrowienia od chóru
schlesien.nwgw.de/foto/displayimage.php?album=485&pos=47

[warmiak23]

Witaj. Zapraszam Ciebie na stronę
www.festiwal-barczewo.pl
W pierwszych latach miałem swój udział przy tworzeniu festiwalu.
To jest to, z czym zapaleńcy lat temu kilka wyszli do ludzi, do
miejscowych, zaieszkałych w kraju i w Europie.
Jesli będą pytania na temat festiwalu - odpowiem.

[rita100]

www.festiwal-barczewo.pl
Tero bande łotwierać stronke.

[warmiak23]

Coś więcej do Miedzynarodowego festiwalu. Organizatorzy Festiwalu,
każdego roku wydają małą publikację z każdej edycji festiwalowej. W
niej są zdjęcia wszystkich chórów, i wszystko co dotyczy festiwalu.
W tym samym czasie w Muzeum Feliksa Nowowiejskiego odbywa sie Sesja
naukowa, tez zorganizowana przez organizatorów festiwalu i tu też,
ale juz później wydawana jak do ta była publikacja.
Tak, przyznam, festiwal kosztuje. Jest to ogromne przedwsieziecie.
Dać nocleg dla co najmnie 500 chórzystom, wyzywienie, zapewnic
przesłuchania, próby, zapewnic koncerty towarzyszące w innych
miejscowościacj, noclegi aaaa, a to wszytsko kosztuje ca 90.000 do
100.000 zł Pozdrawiam.

[rita100]

To co widzę to robicie kawał dobrej roboty. Nie ma słów by wyrazić pochwałę
promocji Nowowiejskiego i Barczewa. Końcówka maja w Barczewie to wspaniałe
spędzenie czasu i ta muzyka bardzo pasuje to klimatu Barczewa. Na ten okres
Barczewo staje się stolicą śpiewów chóralnych , stolicą całej Polski.
I nich kto powie, że nie dbacie o przeszłość i niech kto powie, że Barczewo to
miasto umarłych - to jest najlepsza pronmocja i pomysł na rozwój miasta. Czasami
miasta żyją tylko z sezonów. Na ten okres wszystkie oczy powinny być skierowane
na Barczewo i Nowowiejskiego.

[warmiak23]

No tak, za Twoją sprawą dostanie sie tym którzy paprają sie przy
stronie o Festiwalu za brak galerii zdjęć z roku 2006 i 2007.
Obiecuję.
Do Twoich odpowiedzi wrócę może jutro lub pojutrze, tak sie składa,
że nie będzie mnie w domu.
Jest w życiorysie Nowowiejskiego, Kraków.

[warmiak23]

rita100 napisała:

> www.festiwal-barczewo.pl
> Tero bande łotwierać stronke.

Nieśmiało spytam, gdzie mieszkasz, ja mieszkam w Barczewie, stąd
czerpie wiadomości, jestem żywo zainteresowany z historia Feliksa
Nowowiejskiego.

[rita100]

hehe, śmiało mówię - mieszkam w Krakowie , wcześniej w Wieliczce, a przez
pierwsze dziesięć lat w Olsztynie. Dlatego dziś jako Krakowianka mogę podziwiać
to wasze wyzwania i tylko klikaniem pomagać i duchowo wspierać warmińskim sercem.
Oglądałam tą stronkę - jest czytelna i fachowo zrobiona. Zdjęcia oglądałam,
tylko one , szczególnie te z boku nie można powiekszać, te z pochodu w mieście,
z wręczenia nagród. Zauważyłeś ? A one są za malutkie by się czegoś dopatrzeć.
Nagroda statuetka Nowowiejskiego jest - cudowna, bardzo mi się podoba. Ona jest
chyba z brązu i cudownie wygląda.
"GRAND PRIX Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Chóralnej im. Feliksa
Nowowiejskiego w Barczewie - statuetka przedstawiająca patrona festiwalu -
dzieło artystów Olgi Anackiej i Grzegorza Maksimika."
Bardzo ciekawe i pomysłowe są te nagrody.
A teraz - sponsorzy, bo wszystko kosztuje - a Olsztyn , gdzie jest sponsorem ?
Marszałek Ratusza, z którego miejsca gra sie Rotę ?

Tak prawdę mówiąc, to jestem za malutka w tym temacie by wam pomagać, ale do
podziwów pracy mam otwarte serce.

[warmiak23]

rita100 napisała:

> hehe, śmiało mówię - mieszkam w Krakowie , wcześniej w Wieliczce,
a przez
> pierwsze dziesięć lat w Olsztynie. Dlatego dziś jako Krakowianka
mogę podziwiać
> to wasze wyzwania i tylko klikaniem pomagać i duchowo wspierać
warmińskim serce
> m.
> Oglądałam tą stronkę - jest czytelna i fachowo zrobiona. Zdjęcia
oglądałam,
> tylko one , szczególnie te z boku nie można powiekszać, te z
pochodu w mieście,
> z wręczenia nagród. Zauważyłeś ? A one są za malutkie by się
czegoś dopatrzeć.
> Nagroda statuetka Nowowiejskiego jest - cudowna, bardzo mi się
podoba. Ona jest
> chyba z brązu i cudownie wygląda.
> "GRAND PRIX Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Chóralnej im. Feliksa
> Nowowiejskiego w Barczewie - statuetka przedstawiająca patrona
festiwalu -
> dzieło artystów Olgi Anackiej i Grzegorza Maksimika."
> Bardzo ciekawe i pomysłowe są te nagrody.
> A teraz - sponsorzy, bo wszystko kosztuje - a Olsztyn , gdzie jest
sponsorem ?
> Marszałek Ratusza, z którego miejsca gra sie Rotę ?
>
> Tak prawdę mówiąc, to jestem za malutka w tym temacie by wam
pomagać, ale do
> podziwów pracy mam otwarte serce.
>
Witaj
Jestem w tej chwili na stronie Festiwalowej, IV edycji i wszystkie
boczne zdjęcia po kliknieciu otwierają sie prawidłowo, może po
sekundzie, ale mam ich w powiekszeniu.
Co więcej, w III edycji jest OK.
Fakt, że z poprzednich edycji nie ma zdjęć, a to juz inna sprawa.

[warmiak23]

Dobrze. Jak znajdę czas to poszukam coś z pobytu Nowowiejskiego w
Krakowie. Obiecuje.

[warmiak23]

I jeszczo jedno. Odtworzylismy stroje ludowe warmińskie dla
dzieciaków ze szkoły podstawowej, które rozpoczynały pochód. Tu było
pracy w odtworzeniu wzorów, tradycji.

[rita100]

Oj, to znaczy, ze można kupić stroje ludowe no dzieciaków, stroje warnijskie ?
Koniecznie trzeba by to rozpropagować wśród dzieciuków , tych małych co to
eszcze lejdujo sia stroić, bo potam to dzieci chcą modnie chodzić lodziani, a
takie w podstawówce to się cieszą z takich strojów.

[warmiak23]

Jeśli ogladałas zdjęcia z przemarszu ulicami chórów, i widziałas
dzieciaków w warmińskich strojach to nic innego jak tylko zająć sie
propagowaniem kultury warmińskiej. W Barczewie to robia. Jest
festiwal Miedzynarodowy, pokazywane są te elementy, które łączą
dzień dzisiejszy z dniem wczorajjszym. Pieknie to wyglada w dzień
ostatni , gdzie wręczane są statuetki Feliksa Nowowiejskiego, tak
było ostatnio, anioły sukcesy, dyplomu itp, a to wszystko jest w
kosciele św. Anny, a te wszystkie rzeczy podawane sa przez
dzieciaków ubrane w stroje warmińskie. Nie wiem, czy na stronie
Międzynarodowego festiwalu sa zdjęcia z przemarszu, muszę
sprawdzic , napisz.

[rita100]

Otworzyłam, tylko te zdjęcia z boku nie powiększają się, musi tam na tej stronce
być jakiś feler.
Wygląda to wszystko imponująco i czuć Warmię w całej rozciągłości w której
królem jest Feliks Nowowiejski.

Czytałam też zyciorys Nowowiejskiego na tej stronce i również nie ma wspomniane
, gdzie Feliks bywał w Krakowie ? GDZIE mogę znaleźć jakieś ślady ?

[warmiak23]

O, wspaniałe zdjęcia. Warto je pokazywać, podobnie jak zdjęcia z
festiwalu.

[warmiak23]

Zalesie, miejsce w którym wypozywał Feliks Nowowiejski jest nowym
tematem w jego biografii. Z rzadka ta miejscowość jest wymieniana w
innych dokumentach. Zalesie, jako miejscowość za czasów niemieckich
miała inne znaczenie, szczególnie do roku 1939. Ten temat musi być
pogłębiony, a to dlatego, że nie tylko miejsce urodzenia słynnego
kompozytora nakazuje nam pamięć o nim, ale jego obecność, kiedy był
znany nie tylko na Warmii.

[rita100]

Tematów do pogłębienia jest więcej, bo i w Krakowie przebywał Nowowiejski w
czasie wojny. Powiedz mi, a gdzie i co w tym czasie robiła rodzina Nowowiejskich
kiedy tak Feliks przemieszczał się i był tez na Sląsku i w Krakowie, gdzie
dyrygował orkiestrą przy odsłoniecia pomnika Grunwaldu.

[rita100]

W Patrykach, pow. olsztyński, zamieszkiwała jego siostra Maria Jankowska,
dawniej znana śpiewaczka. Odwiedzała mnie po moim przybyciu do Olsztyna. Pomimo
podeszłego wieku wspaniały miała jeszcze głos. Pokazywała mi programy, które się
jeszcze zachowały z jej oraz brata Feliksa występów. Występowała w Berlinie oraz
kilku miastach w Polsce. Omawiałem z nią kilkakrotnie sprawę ewentualnego
koncertu Feliksa Nowowiejskiego w Olsztynie z udziałem jedynej ze śpiewaczek
Opery Poznańskiej. W tej sprawie prowadziła korespondencję z bratem. Było to
jego wielkim pragnieniem. Do koncertu jednak nie doszło. Był już wtedy poważnie
chory. Zmarł, jak wiadomo
18 stycznia 1946 roku.
Po pewnym czasie zmarła też Maria Jankowska, siostra kompozytora.

Tyle nam napisał Klemens Frenszkowski w 'Pamiętniku Warmiaka'. Może więcej
znajdziemy gdzieś na terenie poznańskiego gdzie przebywał i umarł.
"Podczas okupacji przebywał Nowowiejski w Krakowie"
Gdzie znajde jego ślady ?