O

[rita100]

Tu bandó słózieczka warnijskie no 'O'

[rita100]

obaczyć - ujrzeć, zobaczyć

Klamkowskygo łobaczuł-am w mnieście na rinku.

[rita100]

obaczyć się - spotkać kogo
zobaczyć się z kim, przyjrzeć się sobie.

Łobaczuł sia z Kalinó w munie.
Łobocz sia w szpiglu, jeko jesteś łuwolano na całi gambzie.

[rita100]

obchędożyć - oczyścić ,uporządkować
obchajdożyć

Kobziyta mo zawdi gwołt roboti, to trzeba dzieci łopatrzić, mniszkanie
łobchajdorzić, łobziod łuwarzić, swinie i ptastwo nafutrować i gwołt janszych
rzeczi zrobzić.

[rita100]

obciągać - powlec, pokryć
ściągać, zdzierać skórę z zabitego zwierzęcia

W kostimnie chciałabich mniyć knafle łobciungniante tam samam sztofam.
Rakri łobciungajó zdechłe konie, psi i koti

[rita100]

obciesać - obciosać
Łobcesz mi pora poli do łobzów.

[rita100]

obdertuch - obdartuch
Jygo kobziyta nie dbo ło dzieci, chodzó do szkołi jek łobdertuchi.

[rita100]

obderty - obdarty

Jych dzieci chodzó łobderte, razu do szkołi ni majó dobri łobleki.
Wszistkie jepka z naszych jebłunków só juz łobderte.

[rita100]

obdza - powróz

Musiwa kupsić pora nowych łobzów, bo te stare só juz liche.

[rita100]

obdzować - palować, przywiązywać bydło na pastwisku

Mniejsze gospodarze nie pasó krowów, ale jych łobzujó na polu.

[rita100]

obetchnąć - przystroić

Brutka mniała bziałi jedwabni klejd i szlejer łobetchnianti małami gałujskami merti

[rita100]

obetnąć - obciąć

Trzeba te małe gałójski na jebłunkach i kruszkach łobetnuńć.

[rita100]

obfukiwać - strofować
łobfukiwać - łobfukać - łobfuknunć

Jek ji móźułam, zebi tak nie trzaskowała, to zaro mnie łobfuknóła i móźiuła, że
łodejdzie.

[rita100]

obfutrować - nakarmić

W niydziela po łobziedzie fater łobfutrowoł konie i krowi i pszed do sójsiada na
karti.
Łobfutrowoł konia źitam, że dostoł kólka.

[rita100]

obgrabiać - zagrabiać
wygładzić grabiami

Jićta, łograbta na niydziela całe podwórze, żeby wszandzie buło cisto.
Nalodowoł pełno fura siana, ładnie jó łobgrabziuł i wzióz do mniasta na przedanie.

[rita100]

obiad - łobziod

Listkarz buł łu noju w som łobziod.

[rita100]

obiadować - jeść obiad, łobziadować

Mi łobziadujewa zawdi ło psirszi.

[rita100]

obkrącać - okręcać, owijać

Łobkranciłam dziecko w duża chusta i pojechałam z niam do dochtora.

[rita100]

oblader - strzęp, szmaty,ochłap, liche kawał mięsa
łobloder
Prziszła na gościna w takam łoblodze, jekygo bich razu na codziań nie wziuła.
Łu rzeźnika nie buło dobrygo mniajsa, tilo same łoblodri.

[rita100]

obladować - obładować

[rita100]

oblatuwać - oblatać, oblecieć
łoblotuwać - łoblotać - łoblecyć

Gróska nic juz nie robzi, bo dzieci jó łoblotajó.
(wszystko koło niej robią)

[rita100]

obleka - ubranie, odzież, ubiór

Jygo chłopok mało zarobzia, wszistko widaje na jedzenie, a na łobleka juz mu nie
siangnie.

[rita100]

oblekać - ubierać
Łoblycz tygo malca!

[rita100]

oblekać się - ubierać się

Łoblók sia w nowa łobleka i poszed.

[rita100]

oblinać - przylepiać się
łoblinać sia - łoblinóńć sia

Glina łoblino sia pod klompami i ciajsko łutrzimać sia na nogach.

[rita100]

oblizała - lubiący smakołyki

Tan łoblizoła to bi jod tilo same bómbóni.
Tyś je łoblizołek

[rita100]

obliznąć - oblizać

łobliznuńć
łobliznuńć sia - oblizać się

[rita100]

oblumbować - oplumbować
łoblómbować

[rita100]

obłapać - uściskać, wziąść w ramiona, obłapić

Jek mnie Jonek łobaczuł, zaro przilecioł do mnie i mocno mnie łobłapoł.

[rita100]

obłąk - łobłónk
kabłąk

[rita100]

obłóczyć - ubierać, przyodziewać

Na przijańcie łobłóczó dziwczinkom bziołe klejdziki, a chłopcom modre łobleki.

[rita100]

obłóczyć się - przyodziać się

Na niydziela wszisći łobłóczó sia w nowe łobleki.

[rita100]

obora - podwórze

Wozi drabźiaste zajechałi z źitam na łobora

[rita100]

orafować - zw z lnem
ściągnąć główki z nasieniem ze lnu

[rita100]

obraszplować - wygładzić
obrobić raszplą
łobraszplować

[rita100]

obrazik - obrazek

Ksiónc rozdowoł dzieciom łobroziki.

[rita100]

obryfować - założyć obręcz

Kowol łobryfuje koła dopsiyru pojutrze.

[rita100]

obrypywać - obrypać
odrapywać, oskrobywać, robić rysy

Łobrip ta drza z źelaza.
łobripoł mi goźdzam całi stół.

[rita100]

obrzucać - tynkować

Mulorze łobrzucajó środkowe ściani.
Szewki w klejdzie só łobrzucóne

[rita100]

obsada - naszywka zdobiąca strój kobiecy

[rita100]

obschnąć - łobschnónć
obeschnąć

[rita100]

obsmukiwać - osmykiwać
łobsmuknóńć

[rita100]

obstać - wytrwać, ostać się, utrzymywać się, złożyć pomyslnie egzamin

Gwołt robotników musiało łodejść łod sztreki, ale łón łobstoł.
Namodzioł mnie, żebich pożicziuł Bartlozi pora set marków, ale jo łobstoł-am
przi swojam i nic mu nie doł-am.
Kilu nie złożuło egzaminu, ale nosz chłopok łobstoł.

[rita100]

obsztemplować - łobsztamlować

Nasze szurki zbziyrajó brifmarki, ale tlo łobsztamplowane.
Mój antrok musioł łobsztamplować szołtis.

[rita100]

obszturać - uszkodzić, pobijać twardym przedmiotem

Nasze myble só mocno łobszturane

[rita100]

obszykować - oprzatnąć, doprowadzić do ładu
łobszikować

[rita100]

obszykować - powiedzieć komu gorzką prawdę

[rita100]

obślifować - wygładzić, obszlifować

Bolec je za grubi, musiwa go łopszlifować.

[rita100]

obtkać - utkać

Staro Bźyrnotka łobtkała wszistkie swoje dzieci i nawet poru sójsiadów.

[rita100]

obwózka - obwożenie po różnych miejscach

Nie lubzia taki łobwózki, gdzie wszandzie trzeba długo czekać.

[rita100]

obzagować - obciąć piłą

Weś zoga i łobzoguj dolne gałajzie tych dużych kruszków

[rita100]

obzymować - oznaczyć sznurem brzeg deski, które trzeba obciąć

Deski só juz łobzimowane.

[rita100]

obżerstwo - łobżyrstwo

[rita100]

obżertuch - łobżertuch

[rita100]

obżerty - łobżerti

Flakowski to łobżerti; taki stori dziod, a eszcze tile pożre.
Krowi só łobżerte, ze aż boki jam łodstajó.

[rita100]

ochachmęcić - przyodziać się w skromne szaty

Trzeba dzieci jekoś łochachmancić, popłukoć jam łobleki i połotać.

[rita100]

ochachmęcić się - ubrać się jako tako sie ubrać

Łochachmańciuła sia jek tlo mogła.

[rita100]

ochajtać - z grubsza oczyścić się ,doprowadzić się do porządku z grubsza

Łochajtnij trocha ta duża jizba, bo przidó goście.

[rita100]

ochędożyć - uporzadkować, oczyścić

Przed śwantami dziwcziny łochajdorzułi całe mnieyszkanie.

[rita100]

ochajdożyć - wypróżnić się
wulg.
Swintuch łochajdożuł deska w abaju.

[rita100]

ochędożyć się - zadbać o wygląd
ochajdożyć sia
Łustrojuł sia w nowo łobleka, łochajdożuł sia i czekoł na gości.

[rita100]

ociesać - ociosać
łociesać

[rita100]

ociścić - oczyścić
łociścić

[rita100]

oczarnić - zabarwić, pobrudzić
Łocziarniuł-am rzołte buti, ale jenóż zidać, rze biłi pszedtam rzołte.
Zidziś, łoczarniułeś sobzie smoło portki

[rita100]

oczarować - urzec czarami
łoczarować
Nosze prosioki nie chcó rosnuńć, chiba jech chto łoczarowoł

[rita100]

oczochnąć - otrzeć o co
łoczochnóńć
Jek wjyźdzoł na podwórze, to wozam trocha łoczochnół ło broma.

Fylek co silka łoczocha sia ło ma.

[rita100]

oczochnąć się - zawadzić o co, zawadzić o co
łoczochać sia
Łoczochnuł-am sia ło deska z goździami i rozder-am rankow.

[rita100]

odakować - odhaczyć, odczepić; zdjąć z haka
łodłokować
Tak sia tu cóś zaćisnóło, ze nie moge łodłokować keti.

[rita100]

odbierać - zmniejszać się, ubywać, opadać, tracić na wadze

Mnieciónc łodbziero - ubywa księżyca
Woda na rzece juz łodbziero.
Łodbziera dzionka na zima.

[rita100]

odcapować - odkorkować
łodcapować

Łodcapowali achtelek psiwa i psili aż do rana.

[rita100]

odchajtać - odciąć zamaszyście
łodchajtać, łodchajtnóńć

Matulka dała ciotce bochan chlyba, fónt masła, pora fóntów grochu i potam poszła
do komori i łodchajtnuła jeszcze kawoł szpaku.

[rita100]

odchrząchnąc - łodchrzónchnóńć
odchrząkać

Poczkaj tlo łodchrzóchne i zaro bande godać

[rita100]

oddaw - ślub kościelny

Przed dwóma nieydzielami sia zaglandali a łoddow bandó mnieli na Zielgónoc.
Łoddawoł juch ksiónc z Bartanga, bo łon jest przijacielam brutkona.

[rita100]

odecchnąć - ocknąć się, zbudzić się po snu.
łodecchnóńć

Ni mogłam dzisiaj spać, łodecchnółam ło trzeci u już nie łusnółam.

[rita100]

odeczkać - odczekać, przeczekać
łodeczkać
Nie łodchodź jeszcze, łodeczkoj aż deszcz przestanie padać.

[rita100]

odemknąć - odsuwać, cofać
łodemknóńć
Łodemknijta trocha ta szafa łod ściany.

[rita100]

odemknąć się - posunąć się, zrobić komu miejsce
łodemknóńć sia

Łodemknij sia trocha, tu może sia jeszcze Antuś łusiójść.

[rita100]

odeprzeć - otworzyć
łodeprzyć

Łodperłam dzwiyrze, ale nikogój tam nie buło.

[rita100]

odetkać - utkać określoną partię materiału

Dziś łodetkałam tilo trzi łokcie płótna.

[rita100]

odfukać - odburknąć

Jo do ni poszłam z dobram słowam, a łóna mi zaro łodfuknóła.

[rita100]

odfurnąć - odlecieć
łodfurnóńć

Jeskółki juz łodfurnółi.

[rita100]

odgadać - uzgodnić, umówić się
łodgodać

To zrobziwa, jek am łodgodali.

[rita100]

odgnąć - odgiąć
łodgnóńć

[rita100]

odgnietać - odgniatać
łodgniytać

[rita100]

odhakować - odczepić
Łodhokuj braka łod amerikona.
Ticzka je za długo, musiwa kawałek łodhokować.

[rita100]

odkietować - otworzyć z zasuwy
albo otworzyć zawiązane na łańcuch

[rita100]

odkitować - odwalić kitę, zdechnąć, umrzeć
Jamu znów kóń łodkitowoł.
Tan dziad, co do noju chodziuł po szperchu, już łodkitowoł.

[rita100]

odkluczować - otworzyć
to co zamknięte na klucz

[rita100]

odkrącówka - guzik z uszkiem, używany do gry w guziki.
Miał większą wartośc niż guzik z dziurkami.

[rita100]

odkulnąć - toczyć, przesuwać
łotkulnóńć

Mogliśta łodkulnóńć te bole.

[rita100]

odkwitować - odprawić kogo
łotksitować
Na lantrotórze chibko noju łodksitowali.

[rita100]

odlifrować - odstawić
dostarczyć na onaczone miejsce

Kozali noma prazie wszistkie kartofle łodlifrować do mniasta.

[rita100]

odmietać - odmiatać
łodmniytać - łodmniyść

[rita100]

odmięcz - odwilż
łodmnianć
Mróz łustaje, chiba bandzie łodmnianć.

[rita100]

odmurować - odbudować

Spolóni dóm chibko łotmurowali.
Kawoł chlywa łodmuruja no prosioków.

[rita100]

odnatel - szpilka do włosów
łodnotel
patrz ornatel

[rita100]

odosowniać - odosobniać, odzielać, odłączyć
łodłosówniać - łodłosównić

[rita100]

odpasowywać - czatować, pilnować kogo
odpasować
łodpasowuwać - łodpasować
Łodpasowoł złodzieja na krodzieży.
Łodpasuj dzieci, zeby jam nic sia nie stało.

[rita100]

odpatrywać - ściągać, zerkać ukradkiem, odpisywać
łodpatruwać - łodpatrzyć
Koritków łode mnie łodpatrzuł, a nołcziciyl mówziuł, ze to jo łodpsisoł.

[rita100]

odpiec - odsmażyć
łodpsiec
Łodpsiec mu kartofle, bo só juz zimne.

[rita100]

odpilić - dopilnować, zadbać o kogo lub co.

Jek jo wijoda, to ti łodpsilisz konie i krowi.

[rita100]

odpnać, odepnąć - odpiąć
Łodepnóńć

[rita100]

odpocznąć - odpocząć
łodpocznóńć

[rita100]

odpropować - odkorkować
łodpropować

[rita100]

odpuszczać - zwlonić ze służby
łodpuszczać - łodpuścić

Na jesiań łodpuszczó go z wojska.

[rita100]

odpyskować - zuchwale odpowiedzieć
szpetnie łodpiskować

Nasza dziywka je tako, ze jek ji cóś poziysz, to zaro łodpiskuje.

[rita100]

odrapać - ściągać powłokę

Te dróngi trzeba z kori łodrapać.
Wszistek lan juz łodrapalim

[rita100]

odrejtować - odjechać konno

Wczoraj przijechali do wsi żolniyrze na koniach, ale wnet łodrejtowali.

[rita100]

odrodek - wyrodek

To taki łodrodek, dycht jenakszi niz cała familija.
W nikogój z rodziców sia nie wdoł.

[rita100]

odrzekać się - wyrzekać się czegoś
łodrzykać sia - łodrzec sia

Juz tile razy łodrzykoł sia łod zorziwanio tubaki i zawdi jenóż do ni wróciuł.

[rita100]

odrzynek - skrawek, odpad

Nie wyrzucoj tych łodrzinków, łóne mogó sia jeszcze na co przidać.
Z tych łodrzinków łod klejda łuszija no tu małi czopeczka.

[rita100]

odsadzić - odcedzić, przecedzić
Muszisz noprzód mlyko łodszadzić, a potam go przegotujesz.

[rita100]

odspódek - dno, spód

Dałam mu na łodspódek psierzinka, rzebi sia dobrze wigrział.
Na łodspódku łostałi same mónti.

[rita100]

odspódny - dolny, znajdujący sie na spodzie, na dnie

Miszi pożerli łodspódnio szichta żita.
Łodspódni kitel to mi naziwowa unterok.

[rita100]

odsztrychować- odstrychować, opuścić coś z ceny

To wszistko dobrze napsisałeś, łodsztrychnij tilo to, co na kóncu napsisałeś.
Żid łodsztruchnół mi dwa marki łod tygo, co zarzóndał.

[rita100]

odszrubować - odkręcić
łodszrubować

[rita100]

odśwętny - łodśwantni
odświętny

[rita100]

odwalić - zdechnąć, umrzeć

Warniokozi znów jedan kóń łodwaluł.
Stari Kardel juz downo łodwaluł.

[rita100]

odwędrować - odejść, udać się w daleką podróż, przebieść się
Nasz szandor łodwandrowoł az do Szlezwiku i do noju juz nie wróci.

[rita100]

odwić - odwinąć, łodżić

Łodżuła sznoptuch i rachowała swoje trojoki.

[rita100]

odwidzieć się - odechcieć się komu, zrezygnować z czego
Łodzidziało mu sia kupsić kónia.

[rita100]

odwitać się - pożegnać się, podać rękę na pożegnanie

Niejene goście łodzitali sia juz zieczoram i pojechali do domów, a drugie
łostali az do rana.

[rita100]

odwózka - odwożenie, odwiezienie

Z tó łodwózku dzieci do szkołi je kłopot, bo zawdi trzeba sia łodriwać łod drugi
roboti.

[rita100]

odzagować - odpilować

Ta deska je za długo, musiwa kawoł łodżogować.

[rita100]

ofem, łofam - otwarty
Chto zaboczuł zamknóńć dźwyrze łod łobori ? Dziś rano bułi łofam.

[rita100]

ofiera - łosiera
pielgrzymi, pątnicy, pochód, tłum ludzi

Na nasz kermas przichodzó duże łosiery z sójsiednich parasijów.
Ludzie jidó łosierami na jermark do Łolstina.

[rita100]

ofierka - łosierka
świeca ofiarna, zapalana w kościele na różne intencje
Na kiermasie gwałt ludzi dawało na łosierki za swojych nieboszczków.

[rita100]

ofrankować - nalepić znaczek
Wrzuć te listki do britkasti, ale nie zabocz jych łofrankować.

[rita100]

ogacić - schludnie ubrać
Chibko łogaciuła dzieci i poszła z niami na gościna do wuja Wojciecha.

[rita100]

ogacić się - schludnie się ubrać

Po frisztiku łogaciuła sia w nowi klejd i nowi mantel i poszła do ksiandza
zamózić mszo śwanto za sina, co zginuł na wojnie.

[rita100]

ogon - także zagon
Jeki łón tam gospodorz, toć mo tilo taki łogón i nic zianci.

[rita100]

ogoniarz - chłop małorolny, chłop mający tylko kilka morgów

Zianksze gburi z łogóniorzam wcale godać nie chcó.

[rita100]

ogrodnik - pracuje w sezonie
człowiek mieszkający u zamożnego chlopa i na zawołanie pracuje u niego.
Zianksze gosodorze majó conojmni jenygo, a nawet dwuch łogrodników.
Łóni chodzó do niych do roboti tlo wtedi, jek je ziancy roboti, na żniwa i do
maszinowania zboża.

[rita100]

ogród - także płot, parkan; kawał pola nieogrodzonego przy chacie.
Trzeba łogród naprazić, bo niechtóre sztachyti só w niam wiłomane.
Cieśla mo przi swoji chacie sztyri morgi łogrodu.

[rita100]

ojczul - ojciec

[rita100]

ojczulków - należący do ojca
Nalos sia łojczulków nóż.

[rita100]

okantować - wulg. wypróznić się
Te świntuchi łokantowali znowuj deska w abyju.

[rita100]

okienica - okienica
łokanica

[rita100]

oknowy - okienny
Łoknowe romi zaczinajó juz pruchnić.

[rita100]

okoman - dozorca, nadzorca, zarządca
od ekonoma
Jek jo wijoda, to ti bandziesz w domu łokomonam.
Gajowy je łokomonem na Warniji

[rita100]

okować - okuć

[rita100]

okrucha - okruch, kruszyna
Wpadła mi do suchygo gardła łokrucha chlyba, kaszla i kaszla i ni moga ji widostać.

[rita100]

okruszka - kruszyna, okruszek

[rita100]

okścić - przekwitnąć
Szkoda, ze besti juz łokściałi.

[rita100]

oktober - październik
łoktółber

[rita100]

oktobrowy - październikowy
łoktółbrowi

[rita100]

olekać - śpiewać na cały głos, że głos daleko się rozlega

Chłopoki na polu łolykajó, ze słuchać jich az we wsi.

[rita100]

olichmanić - oszukać, okłamać
Łolichmaniuł jych, ze pojechoł motocyklam do Łolstina, łon motocikla razu nie
zidzioł.
Na tam koniu łón mnie łolichmaniuł; móziuł, ze kóń ma sześć lot i dlatygo żóndał
sztyrista marków, a ludzie poziedujó, ze tan kóń mo przinojmni dziesiańć lot i w
prowdzie jest tońszi.

[rita100]

olśnik - rodzaj noża
Nasze szurki samni robzió trzónki do siekierów abo młotków; noprzód łociesujó
kawałi drewna łolśnikam, a potam wigłodzajó glaspapsiyram abo raszpló.

[rita100]

oluca - onuca

[rita100]

olucka - onucka

[rita100]

omanić - oszukać

Łomaniuł mnie ło dziesiańć marków

[rita100]

omachlować - oszukać, okłamać

[rita100]

omgleć - omdleć, zasłabnąć

[rita100]

omsknąć się - pośliznąć się
Łomsknółam sia na lodzie i łod razu łupadłam.

[rita100]

onegdaj - ongiś, niedawno, swego czasu
Buł-am łonegdoj w mnieście i tam potkoł-am starygo Lipnioka, wiglondo jek
dziadzisko.

[rita100]

opak - odwrotnie, inaczej niż trzeba
Łón wszitko robzi na łopak.
Łustaziułeś drójżki na łopak.

[rita100]

opałka - opał, ogrzewanie
łopołka
Chłopi zimó ścinali gałajzie na łopołka.
Chto ni mo lasu, to gwołt psianiandzy widaje na łopołka tak dużygo mnieszkanio.

[rita100]

łopanować - zwrócić się z prośbą z uprzejmą i gorącą prośbą.

Jebłójsko mnie dzisioj łopanowała, żebi nasze dzieci pomogli jam kopać kartofle.

[rita100]

oparzysko - mokradło, grząski teren, oparzelisko

Z tygo łoparziska ni mom porzitku, bo ani tam wjechać, ani co zasioć.

[rita100]

oparzony - szalony, gorąco kąpany, idący na oślep

Jek mu poziedoł-am prowda, to poszed jek łoparzóni.
Muchi lecieli na drapaka z bilici jek łoparzóne.

[rita100]

opatrywać - karmić, poić, doglądać i dbać

Chto bidła nie łopatrzi jek sia należi, to i nic z niygo nie bandzie mnioł.
Jek dziodek zachorowoł, to łopatruwała go, jek tilo mogła.