ignorant11
23.12.11, 02:06
www.osw.waw.pl/pl/publikacje/tydzien-na-wschodzie/2011-12-21/wyniki-spisu-powszechnego-2010-poglebiajacy-sie-kryzys-de
Rosyjski Urząd Statystyczny opublikował 16 grudnia pierwsze szczegółowe wyniki spisu powszechnego przeprowadzonego w Rosji w październiku 2010 roku. Potwierdzają one dynamiczny spadek liczby ludności oraz postępujące zmiany strukturalne, jak np. starzenie się społeczeństwa oraz rosnącą przewagę liczby kobiet nad liczbą mężczyzn. Wyniki uwidoczniły również pogłębiające się dysproporcje w gęstości zaludnienia poszczególnych regionów Rosji na skutek urbanizacji, wyludniania się Syberii i rosyjskiego Dalekiego Wschodu. Dane dotyczące struktury etnicznej rosyjskiego społeczeństwa świadczą o spadku liczby ludności rosyjskiej, która jest najliczniejszą grupą w strukturze etnicznej Rosji. Wyniki potwierdzają postępujące negatywne tendencje demograficzne niekorzystnie wypływające na dalszy rozwój społeczno-ekonomiczny, bezpieczeństwo i stabilność wewnętrzną kraju. Kryzys demograficzny może bowiem doprowadzić do niedoboru siły roboczej, ograniczenia potencjału mobilizacyjnego oraz eskalacji napięć społecznych wywołanych nielegalną migracją.
Niekorzystne trendy demograficzne
Wyniki spisu powszechnego z roku 2010 potwierdzają, że od początku lat 90. w Rosji mamy do czynienia z pogłębiającym się niżem demograficznym. W ciągu ostatnich ośmiu lat na skutek zmniejszenia liczby urodzeń i zwiększenia liczby zgonów liczba populacji Rosji zmniejszyła się o 2,3 mln osób i wynosi obecnie 142,9 mln (spadek o 1,6% w stosunku do wyników poprzedniego spisu z roku 2002). Statystyczna Rosjanka rodzi mniej dzieci niż w latach ubiegłych – liczba urodzonych dzieci w przeliczeniu na 1000 kobiet od roku 2002 zmniejszyła się o ok. 3% i wynosi 1469 (według danych ONZ współczynnik dzietności dla Polski oraz Niemiec wynosi 1,4). Średni wiek przeciętnego mieszkańca Rosji (mediana wieku) wzrósł z 37,1 do 38 lat (w przypadku Polski wynosi 38 lat, Niemiec – 44,3). Uwagę zwraca pogłębiająca się dysproporcja pomiędzy liczbą kobiet i mężczyzn w rosyjskim społeczeństwie (patrz Aneks).
Wyniki spisu uwidoczniły postępującą urbanizację oraz pogłębiającą się dysproporcję w gęstości zaludnienia poszczególnych regionów Federacji Rosyjskiej (patrz Aneks). Mieszkańcy Rosji masowo przenoszą się do dużych metropolii położonych w europejskiej części Rosji. Wskaźnik urbanizacji wynosi obecnie 74%. Na skutek migracji pustoszeją prowincjonalne miasteczka i wsie – spis powszechny ujawnił, że w ciągu ostatnich ośmiu lat liczba rosyjskich wsi zmniejszyła się o 8,5 tys. przy ogólnej ich liczbie równej 134 tys. (częściowo na skutek wymierania, częściowo w konsekwencji włączenia w inne jednostki administracyjne).
Rosja jest państwem wielonarodowym, w którego strukturze etnicznej przeważają Rosjanie (80,1% populacji). Spis wykazał, że w ostatnich latach w Rosji sukcesywnie rośnie liczba przedstawicieli narodowości kaukaskich: Czeczenów (1% populacji), Awarów (0,7%), Osetyjczyków (0,4%) i Inguszy (0,3%). Na tle ogólnego spadku liczby ludności w większości regionów Rosji całkowita liczba populacji w północnokaukaskim okręgu federalnym wzrosła o 0,5 mln. Uwagę zwraca również zwiększony napływ ludności z krajów Azji Centralnej legalnie przebywających w Rosji, głównie z Tadżykistanu (wzrost z 64 tys. do 87 tys.) oraz Uzbekistanu (wzrost z 71 tys. do 131 tys.).
