Polipragmazja

[seremine]

Polipragmazja to termin medyczny, który odnosi się do sytuacji, w której pacjent przez długi czas otrzymuje jednocześnie wiele różnych leków na różne schorzenia lub objawy chorobowe. Zjawisko wielolekowości stwarza największe ryzyko dla tych pacjentów, którzy przyjmują więcej niż pięć leków jednocześnie. Jak wynika z badania SHARE 50+ w Europie, im dana osoba jest starsza, tym częściej zażywa pięć i więcej leków (w tym leków na receptę, leków bez recepty, a także suplementów diety, takich jak witaminy i minerały). Postępuje tak 32,1 proc. osób w wieku 65 lat lub więcej. Pięć i więcej leków w naszym kraju zażywa co trzecia osoba po 65. roku życia.

[seremine]

I choć wielolekowość często jest konieczna w skutecznych terapiach, ma też swoje konsekwencje w postaci szeregu problemów zdrowotnych, ponieważ leki mogą wchodzić ze sobą w interakcję i zwiększać ryzyko działań niepożądanych. Jak wyjaśnia farmaceutka Joanna Jędrzejczyk konkretne powikłania, zależą od tego, jakie leki przyjmuje pacjent i jaki jest jego ogólny stan zdrowia. - Warto pamiętać, że nie jest tak, że ten sam lek działa w identyczny sposób u każdego pacjenta. Wpływ na działanie leków ma m.in. otyłość, bo u pacjenta z otyłością leki lipofilowe (które łatwiej ulegają kumulacji w tkance tłuszczowej – red.) czy hydrofilowe (przy zmniejszonej ilości wody, stężenie tych leków w miejscu działania jest podwyższone – red.) będą rozmieszczać się inaczej. Ważne jest też to, czy pacjent nie jest odwodniony oraz jakie spożywa pokarmy, ponieważ substancje lecznicze zawarte w lekach mogą oddziaływać na wchłanianie składników odżywczych z żywności – tłumaczy w rozmowie z WP abcZdrowie mgr Jędrzejczyk.

[seremine]

Polipragmazja, nazywana też wielolekowością, zwiększa ryzyko wystąpienia groźnych dla zdrowia i życia powikłań (upadki, hospitalizacje), które szacuje się na: 13 proc. (2 leki), 58 proc. (5 leków), 82 proc. (≥7 leków). pic.twitter.com/vQ7k42XVBX— Bartosz Fiałek (@bfialek) February 27, 2023

[seremine]

Wciąż wielu pacjentów nie jest świadomych zagrożenia, jakie niesie ze sobą wielolekowość. O zakupie danego leku często decyduje reklama czy porada bliskiej osoby, która nie ma specjalistycznej wiedzy. Na przyjmowane leki szczególnie uważać powinni także pacjenci po przeszczepie, którzy do końca życia przyjmować muszą leki immunosupresyjne. Główną rolą tych leków jest obniżenie odporności organizmu, ponieważ układ odpornościowy traktuje przeszczepiony narząd jako obcy, stąd jest to działanie prewencyjne mające na celu zapobiegnięcie jego odrzucenia.

[seremine]

Nie tylko powtarzające się nieregularności w przyjmowaniu leków immunosupresyjnych, ale i łączenie ich z nieodpowiednimi preparatami, grozi odrzucaniem przeszczepionego narządu. - Pacjenci po przeszczepie są bardzo specyficzną grupą pacjentów, która wymaga ścisłego monitorowania stanu zdrowia. Przykładowo, jeśli taka osoba przyjmuje takrolimus (lek immunosupresyjny) to stężenie tego leku musi być zawsze oznaczane we krwi. Bo jeśli zdarzy się, że u pacjenta stwierdzi się infekcję i lekarz rodzinny przepisze lek przeciwgrzybiczy, to może dojść do silnej interakcji enzymatycznej między tymi preparatami. Lek przeciwgrzybiczy może sprawić, że stężenie leku immunosupresyjnego będzie mniejsze – wyjaśnia farmaceutka. - Z kolei stosowanie leków immunosupresyjnych z inhibitorami pompy protonowej (lekami na zgagę – red.) bez konsultacji z farmaceutą czy z lekarzem może sprawić, że stężenie tych leków we krwi znacznie się zwiększy – dodaje Jędrzejczyk.

[seremine]

Farmaceutka dodaje, że do przyjmowania leków niezwykle uważnie powinni podchodzić także pacjenci stosujący leki przeciwzakrzepowe. Bardzo często są one przyjmowane profilaktycznie przez osoby młode np. po zabiegach chirurgicznych. Potencjalne interakcje mogą być groźne i powodować albo krwawienia, albo zakrzepy. - Leki przeciwzakrzepowe mogą powodować bardzo wiele interakcji. Dodatkowo jest to bardzo szeroka grupa, dlatego nie sposób wypisać w jednym artykule szczegółowo wszystkich interakcji dla każdego leku. Dla przykładu możemy wymienić interakcję np. z syntetycznymi hormonami tarczycy albo doustnymi lekami antykoncepcyjnymi. Leków przeciwzakrzepowych nie wolno łączyć także z witaminą K, bo zachodzi tu swego rodzaju antagonizm działania, witamina K i leki przeciwzakrzepowe działają przeciwstawnie do siebie – wymienia farmaceutka. W Polsce dość często bezwiednie łączy się także popularne leki na przeziębienie z lekami przeciwbólowymi, co także może odbić się na zdrowiu.

[seremine]

portal.abczdrowie.pl/najgorsze-polaczenie-lekow-uszkadza-nerki-i-watrobe-powoduje-rozpad-miesni