P

[rita100]

Łowój bandó słóweczka na literka 'P'

[rita100]

paca - glina, błoto, rozmokła ziemia
Na gliniastych drogach po tych deszczach je tako paca, ze ciajsko tam przejechać

[rita100]

pacać - paćkać, brudzić, walać; nieumiejętnie coś robić

Zakorz dzieciom pacać w tam błocie, bo przidó do domu dicht łuwalane.
Pacoł w zygarku az go zepsowoł.
to dopsiero buł fachmón

[rita100]

pacać sie - packać się, brudzić się

Łupacali sia jek morusi

[rita100]

pacaj - partacz, ten co zabiera się do roboty, a nie umie jej wykonać

Tan pacoj zrobziuł stół z krziwimi nogami.

[rita100]

pacarka - fuszerka, licha robota

Zabroł sia do jekiś pacorki i tak sobzie trocha zarobźio.
W tam deszczu to nie jest robota, to jest pacorka.

[rita100]

pachołek - parobek

[rita100]

pachołkować - pracować jako parobek

[rita100]

pachta - opłata za dzierżawę

Szimon mo sześć morgów swoji ziamni i psiańć morgów pachti.
Pachta jest wisoka, bo tyż i ziamnia jest tam dobro.

[rita100]

pachtarz - dzierżawca roli
Pachtorze spszieszó sia z draszowaniam, bo po żniwach muszó płacić pachta.

[rita100]

pachtować - brać w dzierżawę
Łu noju małe gospodorze pachtujó po kila morgów z ziamni klebajskiej.

[rita100]

pacia - stara skarpeta, połatana pończocha
W klocach możesz chodzić w paciach, a picie łostow na niydziela.

[rita100]

paciorka, paciórka - korale
Marichna tak sia radowała, jek dostała pociórki; zaro sia w nie łustrojuła

[rita100]

pacocha - błocisko
Łedwo przejechoł-am bez ta pacocha na drodze do Szili.

[rita100]

padołek - dolina, zagłębienie terenowe
Na padołku mniyszkajó tilo dwa gospodarze, Bołkroźić i Kramkowski.

[rita100]

pakieta - paczka, pakiet
Wuj Antóś kożdygo roku przisiła noma na Godi pakyta z zabowkami no dzieci.

[rita100]

pakietka - paczuszka, pakiecik

[rita100]

pakować się - pchać się, włazić bezceremonialnie, wynosić się

Gdzie sia tu pakujesz, toć zidzisz, ze tu nimo mniejsca.
Weź twój pyndel i pakuj sia stónd.

[rita100]

pal - zaostrzony kołek

[rita100]

palaruch - przekleństwo
Iść do palarucha - idź do diabła
Jeki palaruch mi tu przeszkadzo ? - Co za diabeł mi tu przeszkadza ?

[rita100]

palidło - opał
Czy nie zabroknie noma polidła na zima ?
Moze kupisz jeszcze pora klafrów drewna ?

[rita100]

pampuź - bambosz
Bobce zawdi zimno w nogi, łóna nawet w domu chodzi w pampuziach.

[rita100]

panic - panicz

[rita100]

pankrut - bankrustwo
Zrobzić pankrut - zbankrutować

[rita100]

pankrutować - bankrutować

[rita100]

para - para małżeńska, narzyczeńska

[rita100]

parada - pycha, działanie na pokaz
Ta jych parada do niczegój nie doprowadzi, tilo ludzie bandó z niych zambować.
Ksiónc mo konie jek do paradi - jak na pokaz.

[rita100]

paradny - pyszny, dumny, zarozumiały
paradny wóz - bryczka

Dziywczini majóntkozi só paradne, łóne do nikogój sia nie łodezzió.

[rita100]

paradyn - palaruch

[rita100]

parchaty - strzępiasty materiał

Na mantle jesianne kupujó teroz take parchate sztofi.

[rita100]

parchim - barchan
parchimowy - barchanowy

[rita100]

parciak - pas parciany, parciany worek do bilonu

Łón ma dobrze wipchani parciok golsztikami

[rita100]

pardun - pardon
No niygo ni mom żodnygo pardunu - nie będę go absolutnie oszczędzał

[rita100]

pardunować - nie baczyć na nic, nie oszczędzać

Jutro nie bandziewa pardunować, tilo zaros łod rena zabzierzewa sia do roboti.
Jo mu nie banda pardunowoł, bo łón na to nie zasługuje.

[rita100]

parka - para bliźniąt
Noprzód mnieli dziywczinka, a potam łurodziuła jam sia porka chłopoców.
Bernat kupsiuł sobzie porka truziów i mo tero z niami robota na całi dziań.

[rita100]

parobek - stały robotnik w gospodarstwie rolnym
Majó dobrygo parobka, som sia bzierze do kożdi roboti.

[rita100]

parobkować -robić prace w charakterze stałego parobka
Nie bande całe żicie parobkować, kupsia sobzie pora morgów i banda robziuł na
swojam.

[rita100]

parzyć - prażyć, przypiekać
Słónko parzi a konie nie mogó sia łognać łod bónków.

[rita100]

pas - paszport
Dostoł-am pas i zaro wiza na wijazd do Polski.

[rita100]

paskuda - zad, pośladki, paskudnik, brzydal

Jek sia bankarti nie uspokojita, dostanieta po paskudzie.
Z paskudó nicht sia wdawać nie chce.

[rita100]

pasować - uważać na kogo, pilnować kogo lub co, czatować na kogo

Pasujta na gajsi, żebi nie pośli w marchsia.
Na dziecko to ti musisz pasować, bo jo ni mom na to ciasu.
Pasowoł tak długo na złodzieja, az go ficiuł.

[rita100]

pastórz - pasterz

[rita100]

paszk - żołądek krowy większego zwierza

Krowa długo chorzała, a jek jó zabzili, to mniała w paszku kawałek druta.

[rita100]

patek - ojciec chrzestny

Na potka zaprosiwa chiba wuja z Balanga.

[rita100]

patela - patelnia

[rita100]

paterak - niezdara, niszczyciel, marnotrawca

Tan patyrok na nieczam nie łoszczandzo.
Do takygo patyroka nie worto chodzić z robotó.

[rita100]

patka - matka chrzestna
Potka przinosi cóś Jonkozi na kożdi jygurstok.

[rita100]

patkować - występować w roli ojca lub matki chrzestnej
Kórnol potkowoł jych sinozi, a Krónolka drugi córce.

[rita100]

patrola - patrol

[rita100]

patrolka - mały patrol

[rita100]

patrzelisko - trzonek bata
(batrzelisko)
Jek Gapa sia łupsije, to wizijó patrzeliskam nad koniami, ze jek szólóne.

[rita100]

pazgrać - bazgrać, babrać, grzebać w brudach

Dzieci pazgrajó znów w błocie.
Pazgroł i pazgroł przi wozie i jenuż go dobrze nie zrobziuł.

[rita100]

pazgrać się - babrać się

[rita100]

pazgraj - partacz, niezdara
Tan pazgroj nieczegój dobrze nie zrobzi.

[rita100]

pazłotko - świecidełko

Ciotka prziniosła bómbóni zaźiniante w pazłotka.

[rita100]

pazuch - pazucha
za pazucham, pod pazucham, zza pazucha.

[rita100]

pazur - paznokieć

Rudolf podrapoł mnie paurami.
Wszed mi pazór pod skóra i ni moga go wydostać.

[rita100]

pazura - ręka

Weź precz ta pazura łod maszini, bo sia jeszcze skalyczysz.
Trzeba na łoronka jeszcze wjechać pazurami.

[rita100]

pazurować - spulchniać ziemię

Edłard pazuruje dziś rźisko

[rita100]

paźba - pasienie
Zagoniała szurków do roboti, to do ciańcia drewków, to do paźbi abo nawet do
psielenia w łogrodzie.

[rita100]

paździór - drzazga, drobny odłamek drewna

Wszed mi pod paznokeć paździór i teroz boli mnie całi palec.
Prowozi z paździorów só słabe i nie trzimajó długo.

[rita100]

pecyna - rozmokła glina, błoto
Ciajżko wijechać z ti pecini przi Paltijonowam polu.

[rita100]

pedala - pedał u roweru
Zawadziuł pydaló ło kamnień i szia przewróciuł.

[rita100]

pedy - nosidło do wiader zakładane na barki

Jek tilo zieczór sia zbliżoł, Marta brała pydi na plecy i nosiuła woda ze studni
do sztóngźi.

[rita100]

peltać - przebierać nogami, biec drobnymi kroczkami (tylko o dzieciach)
Lotka ni mo jeszcze trzych lot, ale pylto ze mnó aż do wsi.

[rita100]

pendel - tłumoczek, zawiniątko, zwisający pakunek

Stare kobzity szli z pyndlami na łodpust do Gyczwołda.

[rita100]

pendełek - pyndelek
pyndelecek

[rita100]

pengzyja - emerytura, stan spoczynku; stancja

Nosz brytfyger juz poszed na pandzyjo.
Wisoke łurzandniki jek przestajó pracować, dostajó duże pangzije.
Jych szurki w lato dojyżdzali cugam do szkołi w Łolstinie, a zimó mniyszkali na
pangziji.

[rita100]

perłówka - perliczka

Jojka perłówków majó twarde skorupi

[rita100]

perpendykiel - wahadło zegara, perpendykuł

[rita100]

pertać, peltać - żwawo chodzić, drobne kroczki

Dzieci pyrtajó na łónka po ksiotki.

[rita100]

peryka - peruka

[rita100]

pewnikiem - na pewno, z pewnością, zapewne

Pojechoł do Vestfolów, ale tam pewnikam mu sia łudało i w krótkam ciasie
przyjechoł na zawdi do domu.

[rita100]

pezać, peznąć - bić, kopnąć

Jena naszo krowa przi dojanió pyzo.
Kóń go pyznół i richo go zabziuł.

[rita100]

pęcon, pancón - tłumok, tobół, dobrze odżywione, ciężkie dziecko

Z pancónam na plecach wlokła sia w tam deszczu do mniasta.
Ale grubego mosz dziecioka, ledwo poredza tygo pancóna.

[rita100]

pędraj, pandroj - glista, gąsienica, robak pełzający

Zrzuć mu tygo pandroja z rankowa, jo sia go boja.

[rita100]

pędrowie - robactwo pełzające

Łodwaliuł kamnień, a pod niam buło pełno pandrozia.

[rita100]

pękać - trzaskać batem, silnie uderzać

pankać, panknóńć
Jazda! zawołoł i panknół batem, a konie ruszyli jek szolóne.
Jek cia w pysk pankna, to przestaniesz mi sia psotować.

[rita100]

pękawka - pukawka, wystrzał w zabawie dziecięcej

Dzieci strzylajó pankówkami z papsieru abo z ksiotków.

[rita100]

pępek, pampek - maslak

Pampki to tyż smaczne grzibi

[rita100]

pęzel, pajzel - pędzel

[rita100]

pęzelek, pajzelek - pędzelek

[rita100]

pęzlować - malować pędzlem
pajzlować

[rita100]

piard, psiord - puszczać wiatry

[rita100]

piardko - gówienko, byle co, rzecz małej wartości
psiordko
Prziniosła mi take psiordko, toć mogła go sobzie łostazić

[rita100]

piec - smażyć
Psiekła mniajso w psiecu, co sila do niego dochodziuła i dolywała wodi, żebi sia
nie przipsiekło.

[rita100]

piecek - piecyk
psiecek

[rita100]

piechta - piesza podróż, piesza wędrówka

Psiechta w tam psiasku bandzie ciajżka.
Psiechtó - piechotą, pieszo
Mi chodziwa do kościoła zawdi psiechtó.

[rita100]

piecuch - piecuch
Z dziodka to tero tilo psiecuch, najchantni siedzi w grzeje sia przi psiecu.

[rita100]

piega, psiyga - pieg

[rita100]

piekarnik - piec do wypieku

Wigarnuła popsiół z psiekarnika i zaczuła sodzać blachi z chlebam.

[rita100]

pieniąch, psieniónch - pieniądz

Wuj mo dobre psieniónchi.

[rita100]

piepióreczka - biedroneczka
psiepsióreczka

[rita100]

piepiórka - biedronka
psiepsiórka

[rita100]

pierdka, psiyrdka - nerwus, człowiek nerwowy i nieobliczalny
Z niygo to taki psiyrdka, nigdzi spokojnie posiedzić ni może, tilo zawdi loto z
jenygo do drugygo kónta.

[rita100]

pierdziel - wulgarnie
Kele tygo psiyrdzla wisiedzieć ni moga.

[rita100]

pierdziuch - pierdziel
psiyrdzuch

[rita100]

pieróg, psiyróg - pierniczek, kruche ciasto
Na Godi matulka napsiekła gwołt psiyrogów.

[rita100]

pierszeństwo - psiyrszajstwo

[rita100]

pierszy - pierwszy
psiyrszy

[rita100]

pierwiastka - krowa po pierwszym ocieleniu, świnia też

psiyrźostka
Naszo psiyrźastka daje mało mlyka.

[rita100]

pierwuj - pierwotnie, dawniej

Pszirwuj buło wszistko tońsze, a teroz dzie sia łobejrzić, trzeba gwołt płacić.

[rita100]

piastować - piastwować, pilęgnować
psiastować

[rita100]

piestun - pistun
psiestun

[rita100]

piestunka - piatunka
psiestunka

[rita100]

pieśnia, psieśnia - pieśń

[rita100]

piędziesiąt - pięćdziesiąt
psiańdziesiónt

piędziesiąty - pięćdziesiąty
psiandzesónti

[rita100]

pięknidełko - świecidełko, błyskotka

Na kermasie przedawali w budach rozmajite psianknidełka - broszki, pociórki,
świncónce ketki do zygerków, wszistko jek ze złota.

[rita100]

pięknota - piękność, coś bardzo pięknego

Ale majó ładno dziywczinka, taki psianknoty jeszcze nie zidziałam.
Ciotka prziziozła dzieciom rozmajite zabówki, same psianknoti.

pięknotka, psianknota - pięknota

[rita100]

pij-pij - wolanie do kota

[rita100]

pijka - kotek
Naszo pijka znów misz złapała.

[rita100]

pilić - pilnować, doglądać

A ti psil twojygo nosa i nie patrz na nikogój.
Czamu nie psilujesz Antóśka ?
Wnet bi sia dostoł pod koła.

[rita100]

pil-pil - wołanie kaczek
pilki-pilki

[rita100]

pilować - pilnować, doglądać, strzec

Nie psilowaliśta gajsi; łóne widostali sia z łogrodu i połordzili kawoł pszanici.
Psilujta łogrodu, bo szurki tam przichodzó na jepka.

[rita100]

pilować się - uważać na siebie, być ostrożnym
Psiluj sia, żebi jekygo głupstwa nie zrobziuła.

[rita100]

piła - pilnik
psiła
Przyniś psiła i wiłostrz trocha tan łolśnik.

[rita100]

piłka - pilniczek
psiłka

[rita100]

piosnka - piosenka
Psiosnka smutno i żałosno sobzie spsiywała.

[rita100]

piotrz - środkowa rama okna
psiotrz

[rita100]

pióra - pierze
psierzyna je psióra

[rita100]

pismak - człowiek piszący pisma do urzędu
Darmochwoł chodziuł łod psismoka do pismoka i pisoł skargi na swojich sójsiadów.

[rita100]

piszczek - kwilące dziecko, nieustajnie piszczi

Z tam psiszczkam ni moga sobzie dać redi, zawdi tilo psiszczi i psiszczi i zawdi
mu czego brokuje.

[rita100]

piszczonek - pierścień, obrączka

Cigani nosó na rancach po kila psiszczonków.
Britkon przijechoł na glandi z psieszczónkami no niego i no ni.

[rita100]

piwnica - sklep

[rita100]

plac - miejsce do siedzenia lub do stania

Jo puda do tamti łowki, bo tutaj no mnie ni mo placu.
Ludzie stojeli przed dźwiyrzami, bo na soli nie buło no niych placu.

[rita100]

plachander - chłopaczyca, czyli dziewczyna uganiająca się za chłopami albo
wałęsająca się

Franek łazi z takam plachandram i pewnie sia z nió łożani.
Wychodzić na plachander - wybierać się na wałęsanie

[rita100]

plachandrować - uganiać się, włóczyć się, plotkować
Dziewczini jek wyśli po łobziedzie, to plachandrowali do późneygo zieczora.
Plachandrowalim ło tam i ło tamtam i ło wszistkam.

[rita100]

plak - plama na ubraniu

Mosz na łoblece plaki łod tłuszczu.

[rita100]

plakować - plamić

Toć achtuj trocha, jek jyś; nie zidzisz, że plakujesz sobzie łobleka.

[rita100]

plan - kolonia, tereny odległe od siebie

Palmowski mniszka na planie pod lasem

[rita100]

plana - plandeka
plona
Zaladowoł mniechi z kartoflami na wóz, zakruł go plonó i pojechoł z niami do
mniasta na rinek.

[rita100]

planować - wyrównywać teren

Bazianki plonujó pole za zanszticham.

[rita100]

plaprować - paplać, bredzić, gledzić, mleć językiem

Plapruje i plapruje i gambi nie zamknie.
Co łón tam plaprowoł, że Worniak znów konia zamanczuł ?

[rita100]

plata - płyta pieca kuchennego

Postow jeszcze zupa na plota, niech sia trocha podgrzeje.

[rita100]

plazgać - pluskać, chlapać
Zidzisz, plazgołeś w wodzie i tero mosz dicht mokre portki łod tygo plazganio.

[rita100]

plazgać się - pluskać się, bawić sie w wodzie.

Dzisioj poślim z nauczycielam do Szili i tam moglim sia plazgać na brzegu jezióra.

[rita100]

plejta - plajta, bankructwo

Pożiczoł i pożiczoł, aż nareście zrobziuł plejta.

[rita100]

plewniak - chłop średniorolny
Gospodarstwa pod lasam só psioszcziste, tam gospodarujó tilo plewnioki.

[rita100]

plinc - placek kartoflany, naleśnik

Dziś je psiontek, dostanieta na łobziod plince na łoleju.

[rita100]

plisz - plusz, aksamit, welwet

[rita100]

pliszowy - pluszowy, aksamitny

[rita100]

pluder - szmata, licha suknia
W taki pluder bich sia nie łoblokła.

[rita100]

pluma - renkloda

W naszam łogrodzie mowa śwaczki, śliwki i plómi.
Plómi smakujó mi nolepsi.

[rita100]

plumpa - pompa wodna

Zieczoram kobziyti z pydami na plecach stojałi w łogónku we wsi przi plómpsie po
woda.

[rita100]

plumpać - brzdąkać, nieudolnie grać; łkać, popłakiwać

Naułczuła sia trocha plómpać i miśli, ze może już grać.
Przestoń nareście plómpać i mazać sia jek prosiok.

[rita100]

plumpować - pompować wodę

[rita100]

plunder - szmata
Nogorzi to przerabziać take stare plóndri.

[rita100]

plusk - słota, niepogoda, ciągły nieustający deszcz

W taki plusk do mniasta nie pojedziewa.

[rita100]

pluskota - ulewa, ciągły ulewny deszcz
Tako je dzisioj pluskota, ze sia razu z chati wujśc nie chce.

[rita100]

pluta - plucha, ulewny deszcz

Pluta dziś, jek nie z tygo śwata

[rita100]

płas - płask, płaska strona przedmiotu
Połóż ta deska na płas !

[rita100]

płukać - prać

Łod rena do zieczóra płukałam same koszule i powłoki.

[rita100]

płukanie - pranie

Jutro bandziewa mnieli zielgie płukanie.

[rita100]

płutka - spławik wędki

Ledwo zarzuciuł wóntka i już płótka sia zanurzuła i riba na hoku.

[rita100]

pnąć się - piąć się

Pnół sia na gałójś i zlecioł z ni na ziamnia.

[rita100]

pobeblać - pomieszać, zamącić, rozmieszać

Pobebloł muza i tero ji jeść nie chce.