FAQ -- Choroby tarczycy i Hashimoto

[harmoniak]

Może niektórzy z Was pamiętają o mojej inicjatywie, którą rozpoczęłam w
sierpniu 2010 na Forum Hashimoto. Chciałam wraz z uczestnikami tamtego forum
utworzyć FAQ czyli "Najczęściej zadawane pytania" oraz opracować te pytania.
Część pierwsza powiodła się

1. Kiedy warto zbadać tarczycę? Co w moim ...

[harmoniak]

1. Kiedy warto zbadać tarczycę? Co w moim samopoczuciu powinno mnie
zaniepokoić?

Problemy z tarczycą to przede wszystkim niedoczynność i nadczynność tarczycy.

Najczęściej pojawiające się objawy niedoczynności tarczycy to tycie, zmęczenie,
problemy z okresem u kobiet (są bolesne i obfite), problemy z koncentracją i
pamięcią, drażliwość, senność, problemy ze wstaniem z łóżka, sucha skóra,
podwyższony cholesterol, zaparcia. Objawów jest bardzo dużo, nie trzeba mieć ich
wszystkich.

Generalnie mając niedoczynność tarczycy można mieć poczucie, że prowadzenie
normalnego życia sprawia więcej wysiłku niż kiedyś. Ciało działa na wolniejszych
obrotach.

Można rozwiązać internetowy test na niedoczynność tarczycy: hashimoto.pl/test


Objawami nadczynności tarczycy są: bezsenność, nerwowość, wypadanie włosów,
niska waga, biegunki, szybka mowa, drżenie rąk, trudności ze skupieniem uwagi.
Ciało jest wtedy jakby "podkręcone".

2. Jakie badania muszę zrobić...

[harmoniak]

2. Jakie badania muszę zrobić, żeby sprawdzić czy mam chorą tarczycę?

Podstawowym badaniem wykonywanym obecnie przez lekarzy w celu sprawdzenia pracy
tarczycy jest TSH.

Dalsza i dokładniejsza diagnostyka obejmuje takie badania jak:
- poziom wolnych hormonów tarczycy FT4 i FT3
- USG tarczycy

Zbadanie tylko TSH nie daje gwarancji potwierdzenia lub wykluczenia choroby
tarczycy.

Ponadto warto zrobić
- przeciwciała antyTPO, antyTG
- jeśli potrzeba przeciwciałaTRAB

3. Co oznaczają wartości TSH, FT4, FT3?

[harmoniak]

TSH to inaczej tyreotropina, hormon tyreotropowy. Jest wytwarzany przez
przysadkę mózgową oraz stymuluje tarczycę do wydzielania hormonów tyroksyny (T4)
i trójjodotyroniny (T3).

FT4 to wolna tyroksyna (F = ang. free).
Tyroksyna to podstawowy hormon produkowany przez tarczycę. Oznacza się ją
symbolem T4. Liczba 4 oznacza 4 atomy jodu.

FT3 to wolna trójjodotyronina.
Trójjodotyronina także jest produkowana przez tarczycę. Oznacza się ją symbolem
T3. Liczba 3 oznacza 3 atomy jodu.
Trójjodotyronina (T3) powstaje również poprzez odjodowanie tyroksyny (T4), czyli
odłączenie jednego atomu jodu. Odjodowanie ma miejsce głównie w wątrobie i
nerkach, może też zachodzić w każdej innej komórce ciała.

4. Do czego są potrzebne hormony tarczycy?

[harmoniak]

4. Do czego są potrzebne hormony tarczycy?
Hormony tarczycy kontrolują metabolizm, czyli proces, w ramach którego tlen i
kalorie są przekształcane w energię potrzebną do pracy komórek i narządów ciała.
Prawie wszystkie komórki ciała potrzebują hormonów tarczycy do prawidłowej pracy.

Funkcje hormonów tarczycy:
- pomagają przekształcać tlen i kalorie w energię
- pomagają w prawidłowym spalaniu węglowodanów
- mają wpływ na prawidłową pracę mięśni
- mają wpływ na prawidłową i efektywną pracę serca
- pomagają w oddychaniu
- mają wpływ na prawidłowe trawienie
- pomagają we wzmacnianiu włosów, paznokci i skóry
- wpływają na prawidłową pracę mózgu
- wpływają na prawidłowy rozwój i funkcjonowanie układu rozrodczego
- pomagają przy wzroście kości

Można więc powiedzieć, że hormony tarczycy wpływają na prawidłową pracę całego
ciała.


Na podstawie M. Shomon, Living Well with Hypothyroidism, Harper Collins 2005

5. Ile powinno wynosić moje TSH?

[harmoniak]

5. Ile powinno wynosić moje TSH?

Normy podawane przez polskie laboratoria to przeważnie 0.4 – 4.5 (lub wartości zbliżone). Istnieją jednak trendy zarówno w polskiej jak i w światowej endokrynologii, mówiące, że górna granica normy jest za wysoka. Lekarze związani z tymi trendami mówią o górnej granicy wynoszącej 2 albo 3*. Wyniki powyżej tych wartości powinny wzbudzać podejrzenia co do obecności niedoczynności tarczycy, w takiej sytuacji należy też rozważyć rozpoczęcie leczenia hormonem tarczycy.

Wartości poniżej dolnej granicy normy wskazują zazwyczaj na nadczynność tarczycy. Wartości powyżej górnej granicy (a także powyżej 2-3) wskazują na niedoczynność tarczycy.

Jeśli jesteś kobietą i chcesz zajść w ciążę, możesz usłyszeć od niektórych lekarzy, że Twoje TSH powinno być mniejsze niż 2, a idealnie byłoby, gdyby oscylowało wokół 1.

Jeśli masz chorobę Hashimoto i bierzesz hormony tarczycy, to Twoje TSH powinno wynosić 1 lub nawet mniej.

Jeśli jesteś po wycięciu tarczycy z powodu raka, prawdopodobnie Twój lekarz będzie chciał dążyć do jak najniższego poziomu TSH (na granicy nadczynności). Są jednak różne szkoły postępowania w takiej sytuacji.

„Tradycyjne” normy TSH u dzieci:
4-30 dni: 0,43 - 16,1
2-12 m-cy: 0,62 - 8,05
2-6 lat: 0,54 - 4,53
7-11 lat: 0,66 - 4,14
12-19 lat: 0,53 - 3,59
przy czym trzeba pamiętać, że górne granice w/w norm mogą być zawyżone.

* np. American Association of Clinical Endocrinologists www.aace.com/public/awareness/tam/2004/tsh.php

[stapelia]

zastanawiam się nad słowem "trend" czy jest właściwe - trend to moda, coś
wykreowanego a tsh powyżej 2 uznawane w USA i Kanadzie za preludium do
niedoczynności to nie trend ale wynik badań i obserwacji oraz zamożności państwa

5a Dlaczego uważa się, że TSH powinno być <2

[eli_1]

Może warto wyjaśnić tę kwestię, bo jak widać pisanie o trendach i
tendencjach nie wszystkich przekonuje.

W poście
forum.gazeta.pl/forum/w,94641,109335766,109387445,Re_Czy_to_juz_Hasimoto_.html
Przetłumaczyłam fragment artykułu
www.aacc.org/members/nacb/Archive/LMPG/ThyroidDisease/Pages/ThyroidDiseasePDF.aspx

Trochę zmieniona wersja tego tłumaczenia, zapewne potrzebująca
jeszcze trochę przeredagowania:

Średnie TSH w typowej populacji ludzkiej nie cierpiącej na
niedobory jodu wynosi 1,5 mIU/L, przy czym u 95% badanych wynik ten
mieści się w zakresie 0,4 do 4,0 mIU/L. Prawdopodobnie, biorąc pod
uwagę częstość występowania subklinicznej niedoczynności tarczycy,
górna granica tego zakresu jest zawyżona, i uwzględnia osoby z
utajoną niedoczynnością tarczycy.
Już w ciągu ostatnich dwudziestu lat górny limit normy referencyjnej
TSH spadł z 10 do około 4,0-4,5 mIU/L. Co więcej, ostatnie badania
pokazały, że osoby z początkowym poziomem TSH > 2,0 mIU/L miały
większe szanse wejścia niedoczynność tarczycy w ciągu następnych 20
lat, w porównaniu do osób z TSH < 2,0, szczególnie przy podwyższonym
poziomie przeciwciał tarczycowych. Większe prawdopodobieństwo
rozwinięcia się niedoczynności tarczycy występowało także u osób, u
których wynik badania przeciwciał był negatywny. Prawdopodobnie te
osoby miały niski poziom tych przeciwciał, niewykrywalny przez
nieczułe tesety wykonywane w początkowych badaniach, 20 lat
wcześniej. Nawet obecne czułe testy TPOAb mogą nie wykryć wszystkich
osób z utajoną niedoczynnością tarczycy.

W przyszłości górna granica normy referencyjnej poziomu TSH we krwi
będzie prawdopodobnie obniżona do 2,5 mIU/L, ponieważ poziom TSH u
ponad 95% bardzo dokładnie przebadanych zdrowych ochotników wynosił
między 0,4 a 2,5 mIU/L.

[harmoniak]

Wielkie dzięki. Dodam Twoje tłumaczenie do pytania 5.

6. Dlaczego samo badanie TSH nie wystarczy?

[harmoniak]

6. Dlaczego samo badanie TSH nie wystarczy? Dlaczego warto badać FT3 i FT4?

Przed diagnozą – tyrania jednego testu
Badanie samego TSH w celu diagnostyki choroby tarczycy często jest niewystarczające. Trzeba pamiętać, że TSH nie jest hormonem tarczycy. Jest hormonem przysadki mózgowej. Nierzadko jest tak, że TSH jest w normie, zaś osoba wykonująca to badanie ma szereg objawów niedoczynności tarczycy. W związku z TSH w normie osoba ta nie otrzymuje leczenia, zaś jej objawy są najczęściej przypisywane depresji.

Częściowym rozwiązaniem tego problemu jest stosowanie zawężonej normy dla TSH, przy górnej granicy 2 lub 3. Najlepiej jest jednak zbadać wartości hormonów tarczycy FT4 i FT3, które w połączeniu z TSH dają dużo dokładniejszy obraz pracy tarczycy. Mogą wskazać na niedoczynność wtedy, gdy TSH jest w normie.

Po diagnozie
Badanie hormonów FT4 i FT3 przy obecności niedoczynności tarczycy (np. w wyniku choroby Hashimoto lub operacji wycięcia tarczycy) pozwala na dokładniejsze dobranie dawki tyroksyny. Niestety wiele osób nie może ustalić dawkowania odpowiedniego dla siebie posługując się wyłącznie badaniem TSH, choć trzeba przyznać, że są wyjątki, dla których to jedno badanie jest wystarczające.

Badania FT4 i FT3 są niezbędne przy terapii trójjodotyroniną (T3).

Przeczytaj więcej:
Tekst wyjaśniający, skąd wzięły się procenty i co oznaczają oraz dlaczego warto oznaczać FT4 i FT3

Ad 6. Dlaczego samo badanie TSH nie wystarczy?

[harmoniak]

Więcej na ten ten temat:
TSH

[anka.83]

Coś może o tym, że przy leczeniu T3 TSH obniża się (zaobserwowane u forumowiczów, przyczyna w sumie nie wyjaśniona), że można mieć przeciwciała przeciwko receptorom TSH (czyli TRAb), choroby przysadki (zaburzenia w wydzielaniu TSH w górę i w dół)? Ktoś coś więcej wie na ten temat?

[harmoniak]

Tak, warto rozwinąć to zdanie:

Badania FT4 i FT3 są niezbędne do prawidłowego prowadzenia terapii trójjodotyroniną (T3), kiedy to TSH spada poniżej normy.

O TRABIE też warto napisać i o "nieczułych receptorach przysadki mózgowej". Tematu jednak nie zgłębiałam.

Choroby przysadki są chyba rzadkie i wydaje mi się, że możemy je pominąć.

[anka.83]

Są na tyle rzadkie, że nie ma co tematu rozwijać, ale zasygnalizować
myślę, że trzeba - bo jednak występuje. Jak myślisz?

[harmoniak]

To może tak:

TSH w normie lub poniżej, połączone z niedoczynnością tarczycy może występować:
- przy obecności przeciwciał TRAB
- przy nieczułych receptorach przysadki mózgowej
- przy chorobie przysadki mózgowej powodującej niedobór TSH (tzw. niedoczynność
wtórna).

7. Nie dostałem skierowania na FT3 i FT4.Co teraz?

[harmoniak]

7. Nie dostałem skierowania na FT3 i FT4. Co teraz?

Możesz spróbować przekonać swojego lekarza do wypisania skierowania na te badania.

Prawdopodobnie jednak Twój endokrynolog uważa, że FT4 i FT3 nie są wiarygodnymi badaniami (uważa tak wielu lekarzy, niestety). Jedyne co możesz zrobić, to wykonać te badania prywatnie, czyli pokryć ich koszt z własnej kieszeni. Ceny obu badań oscylują wokół 25 zł, można znaleźć jednak laboratoria mające korzystniejszą ofertę. Wyniki badań zapewne nie zainteresują Twojego lekarza (skoro ich nie zlecił), wykonujesz je więc „dla siebie”.

Inną opcją jest znalezienie lekarza, który zleca badania FT4 i FT3. Możesz go poszukać w bazie forum Choroby tarczycy i hashimoto.

Lekarz rodzinny nie może wypisywać skierowania na badania FT4 i FT3 (stan na marzec 2010).

20. Dlaczego USG tarczycy jest takie ważne?

[junkersica]

Badanie USG tarczycy jest najważniejszym badaniem obrazowym. Jest to badanie bezbolesne, bezpieczne, trwa od kilku do kilkunastu minut i daje szeroki zakres możliwości oceny gruczołu tarczowego i innych struktur znajdujących się na szyi (takich jak: węzły chłonne, naczynia krwionośne). W badaniu USG tarczycy niezwykle istotna jest dokładna diagnostyka miąższu, wymiarów narządu, a w przypadku wykrycia zmian ogniskowych – ocena ich budowy (guzek lity, torbiel) i lokalizacji oraz ewentualnie naciekania naczyń. Wynik przekazuje się w formie opisu, z załączonym wydrukiem obrazów ultrasonograficznych.
Ponieważ Hashimoto może czasem występować bez przeciwciał (Anty-TPO i Anty-TG), właśnie charakterystyczny obraz USG pozwala na postawienie ostatecznej diagnozy tej choroby.

[harmoniak]

Dzięki za wpis.

Pierwsza część odpowiedzi jest trochę za długa i zbyt szczegółowa i widzę, że pochodzi z innej strony (potrzebne źródło).

Drugą część trzeba rozwinąć. Pomyślę, co jeszcze można byłoby dodać.

[junkersica]

Oto źródło:
www.ultramedica.pl/usg_tarczycy_tarczyca.html
Ja też postaram się coś dodać do drugiej części.

20. Dlaczego USG tarczycy jest takie ważne?

[harmoniak]

Wykonanie USG jest niezbędne podczas szczegółowej diagnostyki tarczycy. Pozwala ocenić jej stan: wielkość, echogeniczność oraz obecność guzków.

Ponadto choroba Hashimoto może czasem występować bez przeciwciał przeciwtarczycowych (wyniki Anty-TPO i Anty-TG są wtedy ujemne). Wtedy to charakterystyczny obraz USG pozwala na postawienie ostatecznej diagnozy tej choroby. Obraz ten to przede wszystkim obniżona echogeniczność tarczycy oraz pomniejszona objętość (norma dla kobiet: 13 - 18ml, dla mężczyzn: 15 - 25ml).

+

Badanie USG jest bezbolesne, bezpieczne, trwa od kilku do kilkunastu minut i daje szeroki zakres możliwości oceny gruczołu tarczowego i innych struktur znajdujących się na szyi (takich jak: węzły chłonne, naczynia krwionośne). W badaniu USG tarczycy niezwykle istotna jest dokładna diagnostyka miąższu, wymiarów narządu, a w przypadku wykrycia zmian ogniskowych – ocena ich budowy (guzek lity, torbiel) i lokalizacji oraz ewentualnie naciekania naczyń. Wynik przekazuje się w formie opisu, z załączonym wydrukiem obrazów ultrasonograficznych.*

* źródło: www.ultramedica.pl/usg_tarczycy_tarczyca.html [23.03.2010]

Pytanie 26 - co to jest ferrytyna

[anka.83]

Ferrytyna – białko magazynujące nadmiar żelaza w organizmie.

Organizm musi utrzymywać taki poziom żelaza we krwi i innych
tkankach, aby:
a) nie zabrakło go na bieżące potrzeby organizmu (tu priorytetem
jest produkcja hemoglobiny)
b) aby nie wystąpił jego nadmiar, który jest toksyczny dla
organizmu.

Każda nadmierna ilość żelaza magazynowana jest w organizmie w m.in.
ferrytynie – cząsteczce białka, która wiąże ze sobą w postaci
nietoksycznej do 4500 molekuł żelaza.

Tak więc ferrytyna to nic innego jak poziom zapasów żelaza w
organizmie.

Pytanie 27 - Dlaczego lepiej badać ferrytynę

[anka.83]

Można mieć normalny poziom żelaza we krwi (informujący o braku
problemów z jego wchłanianiem) ale niską ferrytynę (sygnalizującą
początek problemów z brakiem żelaza lub chorobę Hashimoto). To
ferrytyna odzwierciedla zapotrzebowanie organizmu na żelazo. Żelazo we
krwi informuje tylko o ilości żelaza, jaka niedawno została dostarczona
w posiłku.

+ Pytanie 27 - Dlaczego lepiej badać ferrytynę

[harmoniak]

+
Bardzo często można zaobserwować normalny albo wręcz wysoki poziom żelaza we
krwi, podczas gdy ferrytyna jest bardzo niska lub wręcz poniżej normy.

Pytanie XX - ferrytyna-info ważne

[anka.83]

Nie wiem czy to można wcisnąć gdzieś, myślę, że poniższe informacje
są ważne:

1. Żelazo jest niezbędne do transportu T3 do jądra komórkowego oraz
jego zużycie tam.

2. Niska ferrytyna/żelazo może być:
a) jedną z przyczyn niedoczynności tarczycy: hamuje przemianę
hormonu T4 do T3 i obniża produkcję obu hormonów
b) skutkiem niedoczynności – niedoczynność może zmniejszać ilość
kwasu solnego w żołądku, który jest potrzebny do przyswojenia żelaza
z pożywienia
c)
3. Niski poziom żelaza/ferrytyny w chorobie Hashimito wiąże się z
obecnością aTPO, czyli przeciwciał przeciwko peroksydazie tarczycowej
– enzymu odgrywającego ważną rolę w produkcji hormonów tarczycy,
którego istotnym elementem jest żelazo. Organizm musi nadrobić straty
związane ze zniszczeniem peroksydazy, w zw. z czym zużywa więcej
żelaza do produkcji dodatkowej peroksydazy.


WAŻNE!

Priorytetem dla organizmu jest produkcja hemoglobiny. Gdy zapasy
żelaza w postaci ferrytyny są zbyt niskie, ograniczane jest jego
zużycie na inne cele, aby zabezpieczyć produkcję hemoglobiny. W zw. z
czym, między innymi, spada produkcja hormonów tarczycy!

Leczenie syntetycznym T4 i/lub T3 nie będzie dawało pozytywnych
rezultatów, dopóki poziom żelaza w organizmie (w tym również pod
postacią ferrytyny) nie zostanie unormowany!

Optymalny poziom ferrytyny, szczególnie przy chorobie Hashimoto, to
około 50% normy.

Przy suplementacji żelazem należy badać poziom ferrytyny i żelaza –
pamiętajmy, że jego nadmiar jest toksyczny!

27 i 1/2 Dlaczego trzeba znać poziom ferrytyny...

[harmoniak]

27 i 1/2. Dlaczego trzeba znać poziom ferrytyny mając niedoczynność tarczycy i/lub Hashimoto?


Objawy niedoboru żelaza, czyli:
- ospałość
- nadmierne zmęczenie po wysiłku fizycznym
- depresja
- ogólne osłabienie
- zwiększone tętno i palpitacje
- spadek libido
- kłopoty z jasnością myślenia (ang. brain fog, przyp. H.)
- wypadanie włosów
- uczucie omdlewania, duszność
- zawroty głowy
- długie lub nadmiernie obfite menstruacje

są bardzo podobne do objawów niedoczynności tarczycy. Dlatego też badanie ferrytyny jest bardzo ważne. Niedobór żelaza pojawia się bardzo często u osób z niedoczynnością tarczycy i/lub Hashimoto.

PLUS
to co wyżej napisałaś, Anka.83

PS. w punkcie 2c coś ma być?

[harmoniak]

+

Przeczytaj więcej:
Niedoczynność tarczycy a niski poziom ferrytyny

PS. dzx za wpisy

Pytanie 16

[anka.83]

Tarczyca produkuje kilka ważnych dla organizmu hormonów, m. in.
tyroksynę (T4) i trójjodotyroninę (T3).

Oba hormony pełnią istotne funkcje w organizmie związane głównie z
metabolizmem, przy czym T3 jest hormonem wielokrotnie bardziej
aktywnym od T4.

Niezbędny do powstania obu hormonów jest jod.

Konwersja T4 do T3 następuje dzięki enzymowi zwanemu 5’dejodynazą,
która poprzez odjodowanie (zabranie atomu jodu) T4 przekształca go do
T3.

Jakie czynniki pogarszają konwersję T4 do T3 (Źródło:
www.imcmed.co.za/articals/craige/Hypothyroidism.doc):
1) Niedobory w organizmie:
- jodu
- żelaza
- miedzi
- chromu
- cynku
- witamin: A, B2, B6, B12, E
2) Stres (nadmiar kortyzolu)
3) Nieprawidłowa praca nadnerczy
4) Obecność przeciwciał aTPO
5) Nadmiar estrogenu
6) Otyłość
7) Choroby nerek i wątroby
8) Niedożywienie
9) Chemioterapia

i inne.

[harmoniak]

Trzeba wyraźnie napisać, że T3 powstaje na 2 sposoby:
- produkuje ją tarczyca
- powstaje dzięki konwersji z T4 (który jest tzw. prohormonem), która odbywa się w prawie każdej komórce ciała.

Reszta tak samo jak napisałaś:
+ co to konwersja
+ T3 jest bardziej aktywne
+ potrzeba jodu
+ zaburzenia w konwersji

Może jeszcze przydałby się jakiś ładny obrazek przedstawiający konwersję

[anka.83]

Racja, zapomniałam o bezpośredniej produkcji z tarczycy.

Harmoniak

[anka.83]

Swoją drogą Harmoniaczku, polecam Tobie (i innym oczywiście) ten dokument z poprzedniego mojego postu(o ile wcześniej na niego nie trafiłaś):

www.imcmed.co.za/articals/craige/Hypothyroidism.doc

Myślę, że ciekawy i dobrze zrobiony

Hypothyroidism.doc

[harmoniak]

Już na forum znamy ten dokument:
forum.gazeta.pl/forum/w,94641,107699827,107720494,Re_Jodid_i_wyniki.html
Chyba wstawię do odpowiedzi pełniejsze tłumaczenie Sz. Burzy.

DALSZA LEKTURA -- LINKI

[harmoniak]

Warto podawać linki do wątków, artykułów w celu dalszej lektury na dany temat.

[junkersica]

Wow, Anka, ale sie rozkręciłaś Zostaw trochę dla niedoczynnych, jak im przejdzie . Aż zazdroszczę werwy!
Gratuluję i...
pozdrawiam, junkersica.
Do 9 kwietnia pojawią się pierwsze liście na drzewach .

[stapelia]

Objawy nadczynności tarczycy:
-przyspieszone tętno i palpitacje serca
- szybka akcja serca (tachykardia)
- nadwrażliwość na ciepło
- zwiększona potliwość
- zwiększenie apetytu
- chudnięcie
- bezsenność
- drażliwość niepokój,nerwowość, lęki i ataki paniki
- biegunka lub częste wypróżnienia
- drżenie rąk
- zaburzenia nastroju
- wole (nie zawsze obecne)
- zmęczenie
- kłopoty z oddychaniem
- w chorobie Gravesa-Basedowa występują objawy oczne (wytrzesz, bolesność)
- osłabienie
- cienka wilgotna skóra
- skąpe miesiączki lub zatrzymanie menstruacji
- bóle stawów
- trudności w skupieniu uwagi
-łamliwe paznokcie

przyczyny nadczynności tarczycy

[stapelia]

- choroba Gravesa-Basedowa - choroba autoimmunologiczna odpowiedzialna za ok 85%
przypadków nadczynności. W chorobie GB układ odpornościowy wytwarza specyficzne
przeciwciała, które pobudzają gruczoł tarczowy do produkcji hormonów, w wyniku
czego ich duża ilość przenika do krwiobiegu.
- wole wieloguzkowe toksyczne - w tym przypadku część gruczołu tarczowego
wytwarza hormony samoistnie bez udziału przysadki i produkowanego przez nią TSH.
Tarczyca jest powiększona i występują w niej liczne zmiany guzkowe.
- zapalenie tarczycy. Choroba Hashimoto czasem może powodować nadczynność w
pierwszym okresie aktywności choroby. (więcej przeczytasz w dziale o tej chorobie)
- choroba Quervaina zwana podostrym zapaleniem tarczycy.Choroba rzadka. Tarczyca
nagle puchnie, staje się bolesna, wydziela do krwi dużo hormonów powodując
nadczynność, pojawia się gorączka.
- gruczolak przysadki. Łagodny guz przysadki mózgowej powoduje nadmierne
wydzielanie TSH, które oddziałując na tarczycę powoduje zwiększoną produkcję
hormonów.
- nadczynność wywołana lekami - niektóre leki, np stosowane w leczeniu arytmii
mogą powodować nadczynność.

2 pytania o nadczynności opracowane

[harmoniak]

Dzx Stapelio!

Dodałam 2 pytania o leczeniu nadczynności.

[anka.83]

Większa dawka T4+kortyzol czyni cuda...Dzięki

Pozdr

Anka

Dział II, pyt. 1 - co to hashi

[anka.83]

Choroba Hashimoto (zwana również przewlekłym limfocytarnym zapaleniem tarczycy lub wolem limfocytarnym) – przewlekła choroba autoimmunologiczna tarczycy, od nazwiska japońskiego lekarza Hakiro Hashimoto, który pierwszy ją zbadał i opisał. Jest to najczęstsza przyczyna występowania niedoczynności tarczycy.

Przyczyny:
Jest to choroba przewlekła tzn. dająca dolegliwości zdrowotne utrzymują się przez długi okres czasu albo z biegiem czasu nasilają się. Jej autoimmunologiczny charakter oznacza, że komórki układu immunologicznego (odpornościowego), czyli limfocyty i wydzielane z nich tzw. przeciwciała zwracają się przeciwko komórkom własnym ciała chorego – w tym wypadku przeciwko komórkom tarczycy. Nieznane są przyczyny, dla których układ immunologiczny zamiast zwalczać zagrożenia z zewnątrz (wirusy, bakterie itd.), niszczy sam siebie. Istnieje wiele innych chorób autoimmunologicznych*, (por.: pl.wikipedia.org/wiki/Choroby_autoimmunologiczne)

W badaniach labolatoryjnych przeciwciałami charakterystycznymi dla choroby Hashimoto są:
o antyTPO lub aTPO – przeciwciała przeciwko peroksydazie tarczycowej, enzymu odgrywającego ważną rolę w produkcji hormonów tarczycy,
o antyTG – przeciwciała przeciwko tyreoglobulinie, białku produkowanym przez tarczycę, po którego rozpadzie uwalniane są hormony T4 oraz T3 (więcej o hormonach tarczycy: (i tu link do pytania 16 chyba) )
o czasem również TRAb – przeciwciała przeciwko receptorom TSH

Jak rozpoznajemy Hashimoto?

- badaniem poziomu w/w przeciwciał (najczęściej aTPO i antyTG) – powinny istotnie przekraczać normę (niewielkie przekroczenia normy ujawniają się również przy innych schorzeniach tarczycy) – głównie tyczy się to aTPO, antyTG nie zawsze występuje w nadmiarze;
- oraz badaniem poziomu TSH, T4 i T3 (w celu sprawdzenia czy choroba spowodowała niedoczynność) ;
- a także badaniem USG tarczycy
- a gdy powyższe badania nie dają wyniku jednoznacznego, wykonujemy biopsję gruczołu (aby m.in. wykluczyć nowotwór złośliwy).

Skutki choroby:

Komórki tarczycy są systematycznie niszczone przez przeciwciała.

W pierwszej fazie choroby może dojść do niebolesnego powiększenia gruczołu spowodowanego stanem zapalnym atakowanej tarczycy, jednakże z czasem postępuje degradacja organu (choć nie w każdym przypadku!**): wielkość tarczycy zmniejsza się, organ włóknieje, mogą pojawić się nacieki limfocytarne, pojawia się charakterystyczny obraz niszczonej tarczycy w USG.

Wraz ze zmniejszaniem się wielkości tarczycy oraz jej włóknieniem, zmniejsza się jej zdolność do produkcji hormonów – pojawia się niedoczynność tarczycy (por. i tu link do objawów niedoczynności), którą należy leczyć hormonalnie.


Jak leczyć Hashimoto?
Niestety, choroba Hashimoto, tak jak wszystkie inne choroby z autoagresjii, jest nieuleczalna. Jedyne, co możemy zrobić, to dbać o niepobudzanie układu immunologicznego do walki, czyli:

1) unikamy leków/specyfików poprawiających odporność (nie wiem, tu jakąś listę podać przykładów?)
2) staramy się ograniczyć ilość jodu w diecie (ale nie zlikwidować!) – gdy tarczyca jest zniszczona, nie jest w stanie w całości spożytkować przyswajanego jodu (którego jest dość dużo w naszej diecie, gł. ze względu na duże spożycie soli, która jest jodowana); jod jest wtedy w niej magazynowany – gdy zapasy jego są zbyt duże, niszczą dodatkowo tarczycę
3) dbamy o zdrowie – nie narażamy organizmu na czynniki sprzyjające zachorowaniu, bo choroba, jak wiadomo, uaktywnia układ immunologiczny
4) unikamy stresu – dowiedziono, że jednym z czynników nasilających produkcję przeciwciał jest właśnie stres
5) Przy niedoczynności wywołanej Hashimoto należy regularnie kontrolować poziom hormonów tarczycy (tu link do pyt jak często badać hormony), ponieważ postępujący zanik tarczycy wymaga stopniowego zwiększania dawki hormonu/ów.
6) Szczepienia – istnieją teorie, że osoby dorosłe z chorobami autoimmunologicznymi powinny unikać szczepień ze względu na pobudzanie przez nie układu immunologicznego. Z drugiej strony szczepienia są bardzo ważnym elementem profilaktyki wielu chorób. Decyzję najlepiej podjąć po konsultacji z lekarzem.


Chcesz wiedzieć więcej?

www.diag.pl/fileadmin/banery/Diagnostyka_autoimmunologia_folder.pdf - o przeciwciałach

www.nadczynnosctarczycy.pl/autoimmu.html - więcej o chorobach autoimmunologicznych

* Choroby autoimmunologiczne raczej nie występują pojedynczo, tak więc warto sprawdzić, co mogliśmy dostać „w pakiecie” razem z Hashimoto J
** Częste są przypadki bezobjawowe choroby Hashimoto, wykrywane przez przy okazji badania/szukania innej choroby. W takich sytuacjach, ponieważ nie dochodzi do zaburzenia równowagi hormonalnej (tarczycy), stosuje się tylko okresowa kontrolę u endokrynologa oraz odpowiedni dla chorób z autoagresjii tryb życia.

[anka.83]

www.endokrynologia.net/content/hashimoto-ci%C4%85g-dalszy - tu
trochę o problemach z ciążą przy hashi, do "chcesz wiedzieć więcej?"

[harmoniak]

Ten link może damy do rozdziału V.

[eli_1]

> www.nadczynnosctarczycy.pl/autoimmu.html - więcej o
chorobach autoimmunologicznych

Sorry, ale to jakaś pomyłka. Czytałyście CAŁY artykuł? Nie
odsyłałabym do takiego tekstu w FAQ, co najwyżej do poszerzenia
światopoglądu, ale gdzieś dalej i małą czcionką

[junkersica]

Hehe, no faktycznie, autor poleciał ciut za daleko

[stapelia]

Harmoniak,
1.pewnie - redaguj, nie ma problemu
2. będzie mi miło ale nie robię tego po to, żeby mój nick gdzieś się pojawił

Dział II, pyt. 2 - Hashi a niedoczynnosc

[anka.83]

Choroba Hashimoto nie jest jednoznaczna z niedoczynnością. Hasimoto może jedynie wywołać niedoczynność, gdy przeciwciała związane z tą chorobą zniszczą tarczycę w takim stopniu, że nie jest ona w stanie produkować już takiej ilości hormonów, jaka jest organizmowi potrzebna.

Można mieć chorobę Hashimoto i nie mieć niedoczynności!

Czasami zdarzają się przypadki Hashimoto z nadczynnością tarczycy, najczęściej jest to faza przed wejściem w niedoczynność. Nadczynność taka może również wystąpić, gdy mamy równoczesne znaczne przekroczenie normy przeciwciał TRAb (czasem określa się to jako współwystępowanie choroby Graves-Basedowa wraz z Hashimoto *a tu link do gravesa*, co jest możliwe, gdyż G-B ma również charakter autoimmunologiczny.

Dział I, pyt. 11

[anka.83]

Eutyreoza – stan prawidłowego funkcjonowania tarczycy; inaczej mówiąc, tarczyca funkcjonuje wtedy normalnie, dostarczając organizmowi takie dawki hormonów, jakie są mu w danym momencie potrzebne (nie za dużo i nie za mało, tak w sam raz).

Ważne! Nie oznacza to, że wyniki hormonów i TSH są wtedy stałe i niezmienne. Zapotrzebowanie na hormony zmienia się w zależności od aktualnego stanu i potrzeb organizmu (chory/zdrowy, dużo odpoczywa/często w ruchu, spokojny/zestresowany itp.), dlatego pewne ich wahania są normalne.

Stan eutyreozy za pomocą leków może być trudny do osiągnięcia – dawki leków są stałe, więc przy zmieniającym się zapotrzebowaniu organizmu na hormony tarczycy (np. okres choroby) równowaga ulega zachwianiu.

Dlatego przy chorej tarczycy warto prowadzić zdrowe, szczęśliwe, bezstresowe i spokojne życie

Anka.83!

[harmoniak]

Twoje odpowiedzi są super.

1. Pozwolisz, że je zredaguję (stylistyka, interpunkcja i inne)?

2. Że dopiszę coś do eutyreozy?

3. Czy mogę wymienić Ciebie jako autora nie przy danym pytaniu, tylko we wstępie
do FAQ? Tam podam, kto opracowywał pytania

[junkersica]

Podłączam się pod Harmoniaka.
Świetnie opracowujesz pytania!

[stapelia]

klap klap klap - to moje brawa były i mobilizujecie... ale już dziś nie mam
siły - właśnie wróciłam z Warszawy. Jutro cosik skrobnę. Ależ skarbnica wiedzy

[anka.83]

Dzięki dziewczyny Rumienię się:p

Mi tam na sławie nie zależy, nawet nie pomyślałam, że moje imię będzie się
gdzieś przewijać. Harmoniak, zredaguj jak uważasz za słuszne, ja już mówiłam, że
ja się przy tym tylko dobrze bawię.

Dlaczego należy badać wit B12

[stapelia]

W chorobach tarczycy często upośledzone jest wchłanianie wit. B12. Z drugiej
strony zarówno niedoczynność jak i brak witaminy B12 powoduje podobne objawy,
więc dobrze jest sprawdzić jaka jest ich przyczyna.

Witamina B12 pełni szereg ważnych w organizmie funkcji. Witamina B12 należy do
witamin rozpuszczalnych w wodzie i jest skuteczna nawet w małych dawkach. Poza
tym zawiera elementy mineralne niezbędne dla organizmu. Odkłada się w wątrobie,
nerkach i innych narządach, a objawy jej niedoboru można zauważyć po 1-6
latach.Podobnie jak inne witaminy z grupy B, witamina B12 bierze udział w
przemianie węglowodanowej, białkowej, tłuszczowej i w innych procesach. Wpływa
na energetyczną przemianę materii, dzięki czemu zapewnia aktywność, ma wpływ na
wzrost, pracę mięśni, ułatwia przemianę żelaza, tłuszczu oraz pobudza apetyt.
Przede wszystkim uczestniczy w wytwarzaniu czerwonych ciałek krwi, a więc
przeciwdziała niedokrwistości. Jest niezbędna do prawidłowej syntezy kwasów
nukleinowych w komórkach, szczególnie szpiku kostnego, które wytwarzają komórki
krwi. Witamina B12 wpływa także na prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego.
Uczestniczy w tworzeniu otoczki mielinowej ochraniającej komórki nerwowe, a
także neuroprzekaźników nerwowych, które ułatwiają przepływ informacji między
komórkami. Poza tym B12 - razem z kwasem foliowym (czyli witaminą B9) - bierze
udział w procesie wytwarzania metioniny zapewniającej dobry nastrój. Tak więc
witamina B12 ułatwia osiągnięcie równowagi psychicznej, pomaga w uczeniu się i
skupieniu uwagi.
Objawy braku B12
* osłabienie, męczliwość
* upośledzenie koncentracji
* rozdrażnienie
* irytacja
* lęki
* bóle i zawroty głowy
* tachykardia
* bladość skóry i błon śluzowych

Objawy ze strony przewodu pokarmowego
* utrata czucia smaku
* pieczenie języka
* utrata łaknienia, chudnięcie

Objawy neurologiczne często wyprzedzają pozostałe manifestacje choroby. W
kolejności pojawiają się:
* parestezje palców dłoni i stóp
* osłabienie
* niepewność chodu
* osłabienie siły mięśniowej kończyn

Objawy psychiatryczne
* Zaburzenia poznawcze
* zaburzenia zachowania, apatia, drażliwość,
* opisywano zespoły urojeniowe przypominające schizofrenię
* zaburzenia świadomości (splątanie),
* stany depresyjne

WAŻNE
* Witamina B12 aktywizuje substancje żelaza w organizmie oraz umożliwia
wchłanianie witaminy A.
* Prawidłowo działająca tarczyca ułatwia wchłanianie witaminy B12.
* Witaminę tę stosuje się - razem z innymi witaminami - u kobiet mających obfite
krwawienia.
* Ludzie nie jadający jajek, mięsa i przetworów mlecznych powinni zażywać
dodatkowo witaminę B12, gdyż mają jej za mało w organizmie.
* Czynniki szkodliwe dla witaminy B12 to: alkohol, kwasy, alkalia, woda, światło
słoneczne, estrogeny, tabletki nasenne.
* Wchłanianie witaminy B12 umożliwia wapń, a proces ten ułatwia obecność żelaza,
witaminy B6 oraz E.

źródła: wikipedia i resmedica.pl

jak leczyć nadczynność

[stapelia]

W leczeniu nadczynności tarczycy, niezależnie od tego czy wystąpiła ona w
przebiegu wola guzowatego, czy choroby Gravesa-Basedowa, stosuje się
tyreostatyki, czyli leki hamujące syntezę hormonów tarczycy.
W Polsce stosuje się następujące leki:
Metizol
Thyrozol
Thyrosan
W leczeniu uzupełniającym nadczynności tarczycy przy występowaniu objawów
sercowo-naczyniowych i drżenia rąk stosowane są β-blokery, najczęściej propranolol.
Nadczynność tarczycy w przebiegu wola guzowatego wymaga leczenia radykalnego,
tzn. podania leczniczej dawki radiojodu (131I) lub leczenia operacyjnego. Wybór
jednej z tych dwóch metod zależy od wielkości wola i wielkości guzków, wyniku
wykonanej biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej, a przede wszystkim od decyzji
samego pacjenta, czasem zaś od stwierdzanych u niego przeciwwskazań do leczenia
operacyjnego. Należy pamiętać, że aby zakwalifikować pacjenta do leczenia
operacyjnego musi on być w pełnej eutyreozie.
Natomiast do leczenia radiojodem może być zakwalifikowany pacjent po wstępnym
leczeniu tyreostatykiem, gdy ustąpią nasilone objawy nadczynności tarczycy.
Błędne jest też wieloletnie leczenie pacjenta tyreostatykiem w sposób ciągły lub
przerywany bez kierowania go na radiojod lub operację, chyba że pacjent nie
wyraża zgody na leczenie żadną z tych metod. Powinien on wówczas przewlekle
przyjmować podtrzymującą dawkę tyreostatyku.
Odmienne postępowanie dotyczy pacjentów z nadczynnością tarczycy w przebiegu
choroby Gravesa-Basedowa. Choroba ta stwarza szanse uzyskania trwałej remisji po
długim, np. 18-miesięcznym leczeniu tyreostatykiem. Alternatywą jest leczenie
jodem promieniotwórczym. Eutyreozę po podaniu radiojodu uzyskuje się zwykle w
okresie od 6.-12. tygodni do 6. miesięcy, u niektórych pacjentów konieczna jest
w tym czasie kontynuacja leczenia przeciwtarczycowego pod kontrolą oznaczeń
stężeń hormonów w surowicy. Nieuzyskanie eutyreozy po 6. miesiącach może być
wskazaniem do powtórnego podania dawki jodu promieniotwórczego.

jakie preparaty do leczenia niedoczynnosci są w pl

[stapelia]

Zawierające lewotyroksynę:
Letrox
Euthyrox
Eltroxin

zawierające lewotyroksynę i jodek potasu
Jodthyrox

Zawierające: lewotyroksynę oraz lewotrijodotyroninę
Novothyral

kiedy brać tabletkę

[stapelia]

Tabletkę zażywamy na czczo, popijając maleńką ilością wody, najlepiej
przegotowanej, co najmniej 30 min przed posiłkiem czy poranną kawą. Trzeba
pamiętać, ze wapń osłabia wchłanianie hormonu więc lepiej zrezygnować z
mlecznych śniadań lub zwiększyć przerwę między tabletką a posiłkiem.

jak wprowadzać euthyrox

[stapelia]

Lekarz endokrynolog przepisuje nam lek indywidualnie, niektórzy zaczynają od
minimalnej dawki i na takiej pozostają, inni muszą stopniowo zwiększać dawkę.
Niemniej jednak hormon należy wprowadzać stopniowo, zwiększając dawkę co kilka
dni o 12,5mg. Gdy czujemy kołatania serca, niepokój czy zaburzenia żołądkowe
można dawkę jeszcze podzielić na mniejsze. Lepiej wchodzić na właściwą dawkę
małymi kroczkami niż zafundować sobie niemiłe odczucia
Zwykle wprowadzenie hormonów jest dobrze tolerowane.

[junkersica]

Tu można dodać "elaborat" Oktiska o składzie leków:
forum.gazeta.pl/forum/w,94641,107564115,107648271,Re_Elaborat.html
i może rozszerzyć pytanie o frazę
" i czym się różnią"
lub dodać takie pytanie do FAQ.

[harmoniak]

j/w

[stapelia]

© Borgis - Postępy Nauk Medycznych 5/2009, s. 364-368
*Ewa Czerwińska, Magdalena Walicka, Ewa Marcinowska-Suchowierska
Leczenie chorób tarczycy

sorki - zapomniałam

[stapelia]

hashimoto-pl.appspot.com/files/Nadczynnosc.pdf
tu jeszcze ciekawy artykuł

[anka.83]

No więc mała sprzeczność:
"Witamina B12 należy do witamin rozpuszczalnych w wodzie"

ale

"Czynniki szkodliwe dla witaminy B12 to: (...), woda (...)"

Jak to jest w końcu z tą witaminką, szkodzi jej ta woda czy nie, bo
też się spotykałam z informacjami, jak powyżej

[harmoniak]

OK, fajnie. Wolałam zapytać, żeby znowu mnie nie oskarżano o kradzież księżyca.

Stapelia!

[harmoniak]

Stapelia! Mam do Ciebie te same pytania co do Anki:
1. czy mogę zredagować odpowiedzi
2. czy mogę podać Ciebie jako autora nie przy pytaniu, ale we wstępie do FAQ.

dzx za wpisy

PROŚBA!

[harmoniak]

Bardzo proszę Was o skupienie się na rozdziale I i II FAQ. Jak skończymy te 2
rozdziały, albo prawie skończymy, to wtedy przejdziemy dalej.

Czy może tak być?

OKTISEK!

[harmoniak]

Czy możemy wykorzystać do faq Twój elaborat?
forum.gazeta.pl/forum/w,94641,107564115,107648271,Re_Elaborat.html

[junkersica]

Bosko. Opracowałam 6 pytań do FAQ i padł mi komp. Niestety nie zdążyłam zapisać zmian, więc czeka mnie praca od nowa. Wrr.

CD. o b12

[harmoniak]

CD. dyskusji na temat wody i B12 + o tabletkach, badaniach:

forum.gazeta.pl/forum/w,94641,109546713,109546713,B12_woda_tabletki_i_zastrzyki_badania.html

ODCHUDZIŁAM WĄTEK

[harmoniak]

j/w
usunęłam kilka postów dla czytelności.

[stapelia]

www.facebook.com/search/?ref=search&q=tarczyca&init=quick#!/pages/Thyroid/66501671920?ref=ts
można się przyłączyć