SUDAN

[chaladia]

www.skyscrapercity.com/showthread.php?t=398255
Popatrzcie na fotki (tyle, że serwer skyscrapersów słaby jest, więc trzeba
oglądać wcześnie rano, przy małym obciążeniu). Dla mnie - architektura -
bomba, zdjęcie habubu - jeszcze większa bomba.

[beduinka]

fajne

mi najbardziej spodobały się zdjęcie burzy piaskowej

[chaladia]

Mnie - derwisze. Ci, których pamiętam jako dorosłych,na zdjęciach są starcami,
a dzieci, które pętały się przy dorosłych 15 lat etmu, to dziś dorośli ludzie.

[elapietrusiak]

zamarzyłam sobie własnie Sudan ;)
kiedy te fotki były robione ?

[chaladia]

Na oko w tym, albo w ubiegłym roku.

Najdłuższa wojna Afryki

[beduinka]

Najdłuższa wojna Afryki

Wojciech Jagielski, gazeta.pl. 2007-01-23

Za bardzo ją kochałem. Nie mogła płacić za to, że wybrałem rewolucję

Pułkownik w swojej wieczornej postaci...
więcej zdjęć Powtarzał, że jest szczęśliwy, że nic by w swoim życiu nie
zmienił, nawet gdyby mógł zawrócić czas. Że niczego nie żałuje, a zapłatą za
wyrzeczenia jest to, że ludzie są z niego dumni.

"Moja córka jest ze mnie dumna" - mawiał.

Mnie wydał się człowiekiem przegranym, który nie potrafił spojrzeć prawdzie w
oczy. Bronił się przed nią wspomnieniami. Dzielił się nimi z każdym, kto chciał
słuchać, a jego wyszukane maniery i niezwykła uprzejmość przekonywały, że jest
kimś niezwykłym.

A przecież, jak wszyscy wkoło, musiał widzieć, że jego marzenia już się nie
ziszczą, poświęcenia poszły na marne. Był stary, samotny i przegrany. Odchodził
powoli wraz ze swoim czasem, gdy wszystko wokół zdawało się budzić do życia.

Pułkownik

Nazywał się Mahdżub Nasser i lubił, gdy tytułowano go pułkownikiem. Był nim
przed laty, gdy służył w sudańskim wojsku.

Mieszkał w namiocie naprzeciwko. Wieczorami, gdy upał zelżał, ubrany w jasną,
powłóczystą galabiję siadywał na krześle przed namiotem. Rozkładał na stoliku
cztery telefony komórkowe, z którymi się nie rozstawał, i prowadził niekończące
się rozmowy po angielsku i arabsku.

Przyciągał uwagę elegancją i godnością, które emanowały z każdego gestu, i
twarzą o jasnej skórze i arabskich rysach. "Nie jestem Arabem, lecz
Nubijczykiem" - prostował łagodnie. Po czym rozpoczynał opowieść o niezwykłych
dziejach Nubii, krainy nad środkowym Nilem, na pograniczu dzisiejszych Egiptu i
Sudanu. O faraonach i rzymskich legionach, wspaniałych królach Kuszytów,
pierwszych chrześcijańskich królestwach nad Nilem i arabskich koczownikach,
którzy przynieśli tu nową religię, islam.

"Nubijscy łucznicy uważani byli za najlepszych na świecie - powiadał. - Wrogów
trafiali strzałami prosto w oko".

Nubijczyków nie byli w stanie podbić nawet sławni z waleczności arabscy
wojownicy. Wyruszając na południe, w górę Nilu, na wyprawy po niewolników i
złoto, musieli chować broń głęboko w jukach.

Nubia była pomostem między zachodem i wschodem oraz północą i południem.
Wędrowały przez nią kupieckie karawany, uczeni, artyści, wymieniając się na
postojach towarami, ideami, rozumieniem piękna, dobra i zła. Z czasem żyzne
ziemie w dolinie Nilu skusiły tak wielu Arabów, że stali się w Nubii liczniejsi
niż tubylcze plemiona. Nubijczycy przyjęli ich wiarę, mowę, obyczaje,
zachowując jednak przeświadczenie o swojej odmienności.

Minister

Kiedy tak przesiadywał wieczorami przed swoim namiotem, pułkownik sprawiał
wrażenie ważnej osobistości. Ja już pierwszego dnia wziąłem go za ministra.
Zarządca namiotowego miasteczka zapewnił mnie, że choć 150 dolarów za noc jest
ceną równą drogim safari w parkach narodowych w Kenii czy Tanzanii, to będę
mógł zobaczyć tu zwierzynę ciekawszą niż lwy i hipopotamy - spotkam ministrów
rządu państwa, które dopiero ma powstać.

Po raz pierwszy zobaczyłem pułkownika, gdy rozmawiał przed namiotem z młodą
dziewczyną. "Dziennikarka", pomyślałem. Ze strzępów rozmowy wychwyciłem
słowo "ministerstwo". Dziewczynę spotkałem jeszcze tego samego wieczoru na
kolacji w stołówce. Zapytałem, czy mężczyzna, z którym rozmawiała przed
namiotem, jest ministrem.

- Nie, to ja jestem ministrem - odparła.

Zagadnąłem go po kolacji.

- Jest pan kupcem?

- Skąd ten pomysł? - odpowiedział pytaniem, jakby urażony. - Nie, mój panie,
przybyłem tu z Nubii, by dokończyć rewolucję, której narodzin byłem świadkiem,
a nawet akuszerem. Można powiedzieć, że ode mnie wszystko się zaczęło.

Zdychające miasto

Miasto zrywało się do życia wraz ze słońcem wzlatującym w niebo szybko,
niespodzianie. Dżuba... Od tak dawna kusiła mnie swoją nazwą, niedostępnością,
historią. Może dlatego w konfrontacji z wyobrażeniami jej rzeczywista postać
wypadła tak rozczarowująco i smutnie.

Wędrując piaszczystymi ulicami pełnymi śmieci, kurzu i smrodu, nie potrafiłem
dopatrzyć się tu żadnego ukrytego piękna, żadnej magii.

Podczas półwiecznej wojny między panującą w Sudanie arabską i muzułmańską
północą oraz murzyńskim chrześcijańskim południem Dżuba pozostawała ostatnim na
południu przyczółkiem rządowych wojsk. Otoczone zewsząd przez partyzantów
miasto żyło w oblężeniu, wciąż zagrożone, wciąż w niedostatku i niepewności.
Odkąd broniący się w twierdzy żołnierze zaminowali okoliczne drogi i pola,
jedyny kontakt ze światem zapewniały samoloty przylatujące od czasu do czasu z
Chartumu.

Miasto powoli umierało. Nie ginęło jak bośniackie Sarajewo, afgański Kabul czy
kaukaski Grozny, bohatersko i męczeńsko, lecz zdychało. Sudańskim partyzantom
nie wystarczyło sił, a może i odwagi, by upokorzyć rząd z Chartumu, wziąć Dżubę
szturmem i uczynić z niej swoją stolicę. Postanowili ją zamęczyć. Ostrzeliwali
więc Dżubę niespiesznie, schowani w zaroślach na drugim brzegu Nilu. Pociski i
granaty nie dolatywały do śródmieścia, gdzie mieściły się urzędy i
komendantury. Wybuchały wśród ulepionych z gliny i krytych słomianą strzechą
okrągłych chałup.

Zazdrość

Najdłuższa wojna współczesnej Afryki pochłonęła 2 miliony ludzkich istnień, a 4
miliony skazawszy na poniewierkę. Dwa lata temu została przerwana, a sudańskie
południe wywalczyło sobie prawo do secesji. W 2011 roku w południowym Sudanie
zostanie przeprowadzony plebiscyt i jeśli większość opowie się za
niepodległością, nad Nilem powstanie nowe państwo. Dżuba zostanie jego stolicą.

Przemierzając codziennie miasto, wędrując wśród zniszczonych parterowych
kamienic, w cieniu rozłożystych palm i drzew mangowych, próbowałem odkrywać w
nim przyszłą metropolię. Przycupnięty przy śródmiejskim rondzie, poczerniały od
starości i deszczów, przysadzisty, liszajowaty gmach, w którym zabierali się
deputowani stanowi, po remoncie i odmalowaniu stanie się zapewne siedzibą
nowego parlamentu. Pozostałe kamienice, pozajmowane przez urzędy, wydawały się
zbyt małe i ciasne na ministerstwa. A już żadna w mieście budowla nie wydawała
się godna dumnego miana prezydenckiego pałacu.

Dwiema przecinającymi miasto ulicami pasterze przepędzali stada długorogiego
bydła zebu. Między ospałymi od upału krowami niecierpliwie przepychały się
błyszczące samochody. Zawsze im było dokądś pilno, a z twarzy kierowców nigdy
nie znikał szlachetny frasunek.

Cudzoziemcy, bo to oni siedzieli za kierownicami, przybyli przed laty do Dżuby,
by ocalić ją przed zagładą. Dzięki nim przetrwała wojny, klęski głodu i
zarazy.Teraz, gdy zły czas minął, a miasto niezgrabnie, ale stawało na nogi,
cudzoziemcy byli o nie trochę zazdrośni. Jak troskliwi rodzice o dzieci, które
zaczynają sobie bez nich radzić, mają własne plany na przyszłość. A Dżuba miała
swój plan na przyszłość i nie zgadzała się dłużej istnieć tylko po to, by ktoś
mógł ją wybawiać z kłopotów.

Cudzoziemcy z niezliczonymi organizacji dobroczynnych wciąż Dżubę żywili,
leczyli, dawali zatrudnienie i zarobek jej mieszkańcom. Ale do miasta
przybywało coraz to więcej obcokrajowców, już nie po to, by okazywać tubylcom
miłosierdzie i dobroć, lecz by robić z nimi interesy.

W naszym obozowisku nad Nilem inżynierowie z Chin przekonywali miejscowe
władze, by pozwoliły im pobudować jakąś drogę. Jakąkolwiek. Do Kenii albo do
Nimule lub Ngomoromo na granicy z Ugandą. Do Rumbeku, Jambio albo Jei. Albo
jakiś most na Nilu. Droga czy most miały być przysługą dla rządu z Dżuby. Ten
zaś, gdyby zechciał się odwdzięczyć, mógłby przyznać Chińczykom koncesję na
wydobycie ropy naftowej.

Lata wojennej blokady sprawiły, że w mieście brakowało właściwie wszystkiego.
Nie było dróg (ktoś wyliczył, że w całym południowym Sudanie, trzykrotnie
większym od Polski, tylko 10 kilometrów dróg było pokrytych asfaltem), prądu,
czystej wody, telefonów, sz

2 Najdłuższa wojna Afryki

[beduinka]

Lata wojennej blokady sprawiły, że w mieście brakowało właściwie wszystkiego.
Nie było dróg (ktoś wyliczył, że w całym południowym Sudanie, trzykrotnie
większym od Polski, tylko 10 kilometrów dróg było pokrytych asfaltem), prądu,
czystej wody, telefonów, szkół, szpitali, samochodów, a nawet motocykli czy
rowerów. Aby dotrzeć na targ do najbliższego miasta, wieśniacy musieli
nierzadko wędrować pieszo kilka dni.

W sposobiącej się do roli stolicy Dżubie brakowało ludzi wystarczająco
wykształconych i doświadczonych, by obsadzić nowe ministerstwa i urzędy. Nie
było nawet budynków, które nadawałyby się na urzędy i kwatery dla ministrów i
innych dygnitarzy. W mieście był tylko jeden porządny hotel Raha, w dodatku
niewielki, a w co lepszych rezydencjach już dawno rozlokowały się biura
zagranicznych organizacji dobroczynnych.

Chcąc nie chcąc, ministrowie i urzędnicy z miejscowego rządu, zostawiwszy
rodziny w dalekich miastach, gdzie ukryli się przed wojną, kwaterowali w Dżubie
w namiotowych obozowiskach nad brzegami Nilu. Mimo astronomicznych cen miejsc
brakło, bo o łóżka w namiotach walczyli między sobą południowosudańscy
dygnitarze, zagraniczni dziennikarze, a także przedsiębiorcy skuszeni
marzeniami o miliardowych kontraktach na odbudowę kraju. Co rano zajeżdżały po
nich służbowe samochody i - urzędowo wystrojonych - wiozły z namiotów prosto do
gabinetów.

Właśnie w tym niedostatku wszystkiego zjeżdżający do Dżuby przybysze upatrywali
dla niej i dla siebie wielką szansę i okazję do zarobku. Na targowiskach, które
wypierały arabskie sklepy, w cieniu krużganków, murzyńskie przekupki
sprzedawały nieznane tu dotąd towary zwożone teraz z Kenii, Ugandy, Konga, a
nawet Etiopii i Somalii. W wyposzczonej, ale zachłyśniętej wolnością Dżubie
można było sprzedać wszystko z dużym zyskiem.

Dawni mieszkańcy Dżuby, wygnani z niej przez wojnę, teraz gnali do niej na
złamanie karku, by odnaleźć, dopilnować albo upomnieć się o to wszystko, co
przed laty bez wielkiego żalu porzucili. Taka okazja miała się więcej nie
powtórzyć. Zwycięstwo przypadnie tylko pionierom. Dla spóźnionych zabraknie
nawet miejsca.

Ofiara staje się katem

Pułkownik Mahdżub Nasser zdawał się nie dostrzegać gorączki, jaka ogarnęła
miasto. I choć był gościem Dżuby, nie życzył jej dobrze. Jej triumf oznaczałby
zaprzepaszczenie wszystkiego, w co - jak twierdził - wierzył i czemu wszystko
poświęcił.

Wracał z miasta jeszcze przed zmierzchem. Zmieniał ciemny garnitur na galabiję,
odmawiał wieczorną modlitwę. Po kolacji zaś siadywał na krześle przed namiotem
i chętnie wracał wspomnieniami do czasów, gdy - jak mawiał - wszystko się
zaczęło.

Noc zapadała prędko. Mieszkańcy obozowiska, którzy chcieli zażyć - po
wieczerzy, przed snem - choć przez chwilę rześkiego powietrza, przychodzili z
krzesłami nad rzekę, pod mangowe drzewa. W ciemnościach bez przerwy grały
cykady i telefoniczne dzwonki, a wiatr strącał dojrzałe owoce mango, które
spadając na blaszane dachy kuchni i stołówki, grzmiały jak wybuchające granaty.

Wojny towarzyszą Sudanowi, największemu krajowi Afryki, przez całą jego
historię. Choć za początek wojny na południu przyjęto uważać rok 1983, to
naprawdę wybuchła ona w roku 1955, w przeddzień ogłoszenia niepodległości.
Sudańscy Arabowie, wywalczywszy wolność dla siebie, odmówili jej murzyńskim
ludom z południa, które wcześniej, przez długie lata, traktowali jako zagłębie
niewolników. Stara jak świat historia ofiary przemieniającej się w oprawcę.

W 1983 roku rządzący w Chartumie Arabowie złamali kolejny, zawarty na początku
lat 70. rozejm, zmuszając Murzynów, by żyli według praw Koranu. Wojna została
ogłoszona świętą, co uczyniło ją jeszcze okrutniejszą. Południe, gdzie
mieszkała jedna trzecia ludności Sudanu, stało się makabrycznym miejscem kaźni.
Sawanny stały się polami śmierci.

Południowej rebelii przewodził dawny podwładny pułkownika Mahdżuba John Garang
de Mabior, czarny jak heban, potężny, sękaty Dinka, przedstawiciel ludu,
którego mężczyźni uważani są za najwyższych w Afryce.

"Mogłem go powstrzymać. To ode mnie zależało, którego ze swoich oficerów poślę
na południe, do garnizonu w Bor nad Nilem, gdzie wybuchł bunt. Wybrałem
Garanga, choć wiedziałem, że nie stłumi buntu, ale podburzy resztę żołnierzy i
sam stanie na ich czele".

Bunt

Kiedy pułkownik przywoływał tamte czasy, sam zdawał się młodnieć. Nabierał
wigoru, a z jego głosu znikało zwątpienie. "Byłem po stronie Garanga. Też
uważałem, że prezydent Nimejri okazał się wielkim rozczarowaniem i trzeba było
go odsunąć od władzy. Wielu z nas, młodych oficerów, uważało, że zbrojne
powstanie jest konieczne. Ale tylko Garang był zdolny je wywołać".

W tamtych latach w Afryce wielu wojskowych sięgało po władzę. Niektórzy tylko
po to, by zagarnąć ją dla siebie. Większość jednak zawiązywała spiski i
dokonywała przewrotów stanu ze szczerym przekonaniem, że tylko zdyscyplinowana
armia, jedyna sprawa organizacja w upadłym państwie, może je uratować przed
wojnami domowymi i chaosem.

Wierzył w to także młody pułkownik Dżaafar el Nimejri, gdy w 1969 roku
dokonywał zamachu stanu i przejmował władzę w Chartumie. Rzeczywistość - jak
zwykle - okazała się niewdzięczna. Jak wszyscy szlachetni rewolucjoniści
Sudańczyk szybko zderzył się z chropawym murem niemożności. Tracił cierpliwość,
a opór próbował przełamywać siłą. W końcu okrzyknięto go tyranem. Nowe spiski
zawiązywano już przeciwko niemu.

W 1983 roku, zamiast stłumić bunt żołnierzy, posłany przez pułkownika Mahdżuba
jego podwładny Garang zdezerterował, a dowodzony przez niego oddział stał się
zalążkiem nowej powstańczej armii.

Na wieść o ucieczce i buncie Garanga rozwścieczony Nimejri kazał wtrącić do
lochu jego przełożonego. Za zdradę stanu pułkownik Mahdżub został skazany na 20
lat więzienia.

Fatima

- Nie czułem się pokrzywdzony - wspominał pułkownik Mahdżub Nasser
najdramatyczniejsze lata swego życia. - Przeciwnie, jako człowiek pobożny
muzułmanin, poczułem się wyróżniony, że to mnie pisane było męczeństwo. Jeśli
miałem jeszcze jakieś wątpliwości, to wszystkie opadły, gdy zatrzasnęła się za
mną brama więzienia.

Czasami przerywał swoją opowieść na dłuższą chwilę. Zapalał nowego papierosa,
pociągał łyk herbaty, wpatrywał się w ciemność.

- Kiedy skazano mnie na więzienie, wiedziałem, że moje dotychczasowe życie się
skończyło, że właściwie umarłem. Ale wiedziałem też, że jeśli jakimś cudem
odzyskam wolność, będę robił to, co zaprowadziło mnie za kraty - mówił cicho. -
Johnowi Garangowi ani nam wszystkim wcale nie chodziło tylko o obalenie złego
rządu, ale o to, by odmienić Sudan. Chcieliśmy zaprowadzić raz na zawsze takie
porządki, które zapewniałyby wszystkim mieszkańcom bezpieczeństwo,
sprawiedliwość i poszanowanie ich odmienności.

Wtrącony do więzienia zażądał widzenia ze swoim szwagrem. Oznajmił, że zamierza
się rozwieść z żoną, a jego siostrą. Fatima była piękną dziewczyną, ledwie 23-
letnią, młodszą od Mahdżuba o ponad dziesięć lat. Pobrali się dwa lata
wcześniej.

- Powiedziałem, że moja decyzja jest ostateczna. Fatima miała całe życie przed
sobą. Nie mogłem jej tego zabierać, za bardzo ją kochałem. Nie mogła płacić za
to, że wybrałem rewolucję.

Nazajutrz odwiedziła go w więzieniu żona. Zapłakana błagała go, by jej nie
odsyłał. Powiedziała też, że spodziewa się dziecka. Nie uwierzył. Podejrzewał,
że to tylko wybieg, by złamać jego stanowczość.

Krewni szybko przeprowadzili rozwód.

Wkrótce w Chartumie doszło do bezkrwawego wojskowego przewrotu. Dżafar Mohammed
Nimejri został obalony. Nowy władca generał Abdurrahman Suar ed-Dahab ogłosił
amnestię. Po dwóch latach za kratami Mahdżub Nasser odzyskał wolność. Za późno.
Wypuszczony z więzienia dowiedział się, że Fatima urodziła córkę, a wkrótce
potem wyszła ponownie za mąż.

Nie zwlekając, pułkownik w

3 Najdłuższa wojna Afryki

[beduinka]

Nie zwlekając, pułkownik wyruszył z Chartumu, żeby przyłączyć się do Johna
Garanga. Rozpętane przez niego powstanie obejmowało już całe sudańskie południe.

Ziemia przeklęta

Garang nie przyjął pułkownika do swojego wojska. Uznał najwyraźniej, że
Nubijczyk o jasnej twarzy nie przyda się w obozowisku murzyńskich partyzantów.
Odesłał pułkownika do Arabii, do Medyny, Dubaju i Damaszku, by tam zabiegał o
pieniądze i polityczne poparcie dla powstania. Pułkownik nie oponował.

Tym bardziej że południowy Sudan coraz bardziej przypominał ziemię przeklętą.
Rządowe wojsko posłane bombardowało i puszczało z dymem murzyńskie wioski, by
nigdy nie dały schronienia partyzantom. Paliło domy, pola, pastwiska i lasy,
truło wodopoje i studnie, wysadzało w powietrze mosty, minowało drogi. Ofiarą
wojskowych pacyfikacji padły przede wszystkim wioski Dinków, z których
wywodzili się południowi partyzanci. Żołnierze rozstrzeliwali całe wsie,
gwałcili kobiety, porywali dzieci, które oddawano handlarzom niewolników.

Ale partyzanci nie ustępowali żołnierzom w okrucieństwie. Nie zamierzali
szturmować rządowych garnizonów rozrzuconych po nielicznych miastach na
południu. Otaczali je, minowali drogi dojazdowe i głodzili, jak Dżubę, wraz z
zamkniętą w nich ludnością cywilną aż do kapitulacji. Niechętne partyzantom
wioski, całe plemiona były wycinane w pień, a ocalałe z rzezi dzieci - siłą
wcielane do powstańczych oddziałów.

Wielu zarzucało Garangowi, że zachowuje się jak tyran, a nie rewolucjonista, że
otacza się wyłącznie swoimi rodakami, Dinkami. Wśród buntowników co rusz
wybuchały bratobójcze walki. Przeciwko Dinkom wystąpili podburzani przez rząd z
Chartumu pasterze Nuerowie, wkrótce potem także Szillukowie. Kłótnie
przeradzały się w plemienne rzezie i pogromy, w których ginęły tysiące ludzi.
Na początku lat 90. południowe powstanie tak bardzo wykrwawiało się w
sąsiedzkich wojnach, że zagrażały one jego dalszemu trwaniu. Tym bardziej że
brutalność rebelii odstręczała sprzymierzeńców i sympatyków. Co gorsza w 1991
roku upadł przychylny powstańcom rząd w Etiopii i rozpadł się Związek
Radziecki, ich mecenas.

Powstańców uratował kolejny przewrót w Chartumie. Nowy władca, młody i naiwny
raptus Omar el Baszir, otwarcie głosił swoje przywiązanie do islamu,
solidarności muzułmańskiej i arabskiej, do których z alergiczną nieufnością
odnosiła się życzliwa dotąd Sudanowi Ameryka. Wpisawszy sudańskiego generała na
swoją czarną listę podejrzanych wywrotowców, Amerykanie zaczęli pomagać
Garangowi i jego powstańcom. W partyzantach, uważanych dotąd za niebezpiecznych
komunistów, dostrzeżono teraz dobrych chrześcijan.

Dwa lata temu przymuszony przez Amerykę prezydent Baszir zawarł z partyzantami
pokój. Zapisano w nim obietnicę, że za sześć lat mieszkańcy południa Sudanu
sami zadecydują, czy chcą się odłączyć od reszty kraju i ogłosić własne,
niepodległe państwo. Do tego czasu południem mieli rządzić partyzanci, a ich
komendant John Garang de Mabior otrzymał dodatkowo posadę wiceprezydenta Sudanu.

Córka

W lipcu 2005 roku po raz pierwszy od 22 lat Garang przybył do Chartumu, by
złożyć wiceprezydencką przysięgę. Na jego powitanie przybyło milion ludzi,
wołając głośno "Allahu Akbar!" i "Alleluja!".

Razem z Garangiem zjechał do Chartumu pułkownik Mahdżub Nasser, także po raz
pierwszy, odkąd wyszedł z więzienia. To właśnie wtedy, po raz pierwszy,
pułkownik zobaczył swoją córkę. - Jest lekarką. Powiedziała mi, że jest ze mnie
dumna. Ja też jestem z niej bardzo dumny.

- To były najwspanialsze dni mojego życia - wspominał Nubijczyk w namiotowym
obozowisku w Dżubie. - Garang wcale nie chciał secesji południa ani rozpadu
Sudanu. Pojechaliśmy kiedyś do RPA, do Nelsona Mandeli. Zapytał ostro Garanga,
co zamierza. Chce rozbić Sudan i mieć własne państwo czy też gotów jest wyrzec
się władzy dla dobra lepszego Sudanu? Mandela rozpogodził się dopiero, gdy
Garang odparł, że pragnie lepszego Sudanu. Układ pokojowy z południem miał być
jedynie początkiem podobnych porozumień między rządem z Chartumu i innymi
sudańskimi krainami. Chartum miał podzielić się z nimi władzą i pieniędzmi,
uznać ich prawo do odmienności. I dopiero wtedy, dobrowolnie, sudańskie krainy
zjednoczyłyby się w jedno państwo, Nowy Sudan. Tego chcieliśmy, tego chciał
Garang.

Miesiąc po triumfalnym powrocie do Chartumu i zaprzysiężeniu na stanowisko
wiceprezydenta kraju John Garang de Mabior zginął w katastrofie śmigłowca w
górach w południowym Sudanie.

Pielgrzym

Codziennie rano pułkownik Mahdżub wiązał krawat i wyruszał do miasta na
pielgrzymkę po urzędach. Przyjeżdżał po niego miejscowy chłopak, którego
Nubijczyk wynajął na kierowcę, sekretarza i tłumacza. Co rano słyszeliśmy, jak
swoim łagodnym, dostojnym głosem beszta go za niepunktualność, zapominalstwo,
niestosowny ubiór. Groził, że go zwolni, potrąci mu z wypłaty.

Czasem widywałem go w mieście, jak wchodzi lub wychodzi z jakiegoś
ministerstwa, najczęściej, gdy czeka na audiencję. Jego jasna twarz,
dostojność, a także ciemny garnitur, zupełnie nieodpowiedni przy tutejszej
pogodzie, sprawiały, że w zakurzonym i rozkrzyczanym mieście wyglądał jak obcy.
Ale on zdawał się nie dostrzegać ani swojej odmienności, ani tego, że w mieście
nie ma już prawie Arabów. Wyjechali arabscy kupcy, urzędnicy, policjanci i
żołnierze, oddając swoje gabinety i koszary tubylcom, a pismo łacińskie wyparło
z ulic arabskie inskrypcje.

Pułkownik odwiedzał kolejne urzędy nie po to, by cokolwiek załatwiać. Przybył z
dalekiej Nubii, by się dowiedzieć, jak się mają idee powstania, któremu
poświęcił życie. Cierpliwie czekał w korytarzach i znosił lekceważenie
sekretarek, asystentów, dyrektorów gabinetów. Składał wizyty ministrom, pytał,
przypominał, przekonywał. Zabiegał od wielu dni o audiencję u prezydenta Salvy
Kiira Majardita, następcy Garanga, swojego dawnego towarzysza broni.

- Sudańskie południe może żyć w pokoju tylko w zjednoczonym Sudanie, w którym
każdy lud będzie cieszyć się swoją autonomią - mówił. - Jeśli południe ogłosi
niepodległość, natychmiast wybuchnie tam wojna. Nuerowie wystąpią przeciwko
rządzącym dziś Dinkom, Dinkowie rzucą się na Szilluków, a za chwilę wszyscy
będą walczyć ze wszystkimi. O władzę, urzędy, pierwszeństwo, naftowe pola albo
po to, by pomścić stare, lecz niezapomniane krzywdy.

Twierdził też, że secesja południa byłaby zdradą sprawy, która dotyczyła
przecież wszystkich, a nie tylko tych, którym udało się z powstania odnieść
korzyści. Co mają powiedzieć mieszkańcy gór Nuba, którzy, choć muzułmanie,
opowiedzieli się po stronie południowych powstańców? Co powiedzą mieszkańcy
Darfuru czy jego rodzinnej Nubii? A chrześcijanie mieszkający poza sudańskim
południem, którym przyjdzie żyć pod muzułmańskimi prawami szarijatu?

Przecież nie stawali do wojny po to jedynie, by południe mogło się oderwać,
uwolnić od reszty kraju z jego problemami.

Martwiły go pogłoski o wynikach sondaży, w których niemal wszyscy mieszkańcy
południa opowiadali się za niepodległością, a także plotki, że pragnie tego sam
prezydent Salva Kiir.

Trapiło go, że nie poznawał nowych przywódców z Dżuby. Nie pamiętał, by w ogóle
spotkał ich w czasach powstania. Nie dawał wiary pogłoskom, że wykształceni,
zamożni i zaradni, przeżywszy bezpiecznie wojnę na wygnaniu w Chartumie lub za
granicą, teraz powracali i pozajmowali najważniejsze posady, spychając dawnych
partyzantów w cień.


Pewnego dnia pułkownik wrócił do obozowiska nad Nilem już w porze obiadu.
Zafrasowany powiedział, że w jednym z ministerstw oświadczono mu, iż wkrótce
sudańskie południe wprowadzi własną walutę, funta, który zastąpi obowiązujące w
całej reszcie kraju dinary.

- Nie wydaje mi się, by tak się miało stać - kręcił głową i obiecywał, że
zapyta o to samego prezydenta. - Powiedziano mi, że przyjmie mnie jutro.

piramidy w Meroe. W zapomnianym królestwie Kusz

[beduinka]

Sudan - piramidy w Meroe. W zapomnianym królestwie Kusz

Anna Liwyj2007-04-16

Choć mniejsze niż w Gizie, nie ustępują im urodą

Obudził mnie chłód poranka. Daleko na wschodzie pierwsze promienie słońca
rozświetlały niebo. Już za godzinę będzie bardzo gorąco, a w południe trudno
będzie schronić się przed żarem. Słyszę moich sąsiadów z lokandy (hotel dla
miejscowych). To Sudańczycy, Arabowie z północno-wschodniej części kraju, sami
mężczyźni. Niektórzy ostro protestowali, kiedy wczoraj poprosiłam tu o nocleg.
Uratował mnie właściciel (małomówny, ale sympatyczny) - pokazał lokandę, nic
sobie nie robiąc z ich niezadowolenia. Podobnie jak w innych, jej najważniejszą
częścią był wewnętrzny dziedziniec, na którym stały łóżka (w porze suchej
wszyscy śpią na świeżym powietrzu, tylko w czasie rzadkich w tym klimacie
deszczów chowają się pod dachem). Pierwszą noc spędziłam w pokoju, w którym pod
odrapaną ścianą stały dwie prycze. Potem właściciel przegonił mężczyzn na drugą
stronę budynku, na wewnętrzny dziedziniec, a ja mogłam spać na zewnątrz.

To niesamowite uczucie zasypiać pod rozgwieżdżonym niebem Afryki, krok od
Sahary! Wydaje się, że gwiazdy, w ilości nieskończonej, są tak blisko, że
wystarczy sięgnąć ręką

***

Rano czekało na mnie wiadro z wodą do mycia (właściciel pomagał mi przetrwać w
nieprzychylnym towarzystwie). To miłe, ale jest tu tak brudno, że długo nie
wytrzymam. Ale miałam do wyboru to miejsce (jeden dolar) albo nocleg w hotelu
(najtańszy pokój 30 dol. za noc). Rekompensuję to sobie kolacjami (pół kurczaka
z frytkami, sałatka i woda - 3 dol.) na tarasie z widokiem na Nil.

Takie wybory czekają każdego w Shendi, ok. 200 km na północ od Chartumu,
niedaleko miejsca, w którym powstało Królestwo Meroe. Po śniadaniu idę na
dworzec, gdzie wsiadam do na wpół zapełnionego busiku do Kabushiyi. Ta część
podróży minęła dość szybko. W Kabushiya jest targ - mnóstwo ludzi,
zwierząt, "parking" dla wielbłądów i dużo mniejszy dla samochodów. Udaję się
tam, pytając o transport w stronę Meroe. Nikt nie rozumie, o co mi chodzi, więc
pokazuję ulotkę ze zdjęciami. Kilkunastoletni chłopak w galabiji bierze mnie za
rękę i prowadzi do pikapa przewożącego ludzi i zwierzęta. W Afryce już tak
jest - w bałaganie i wrzasku dworców (i targów) trzeba zaufać komuś, kto
znajdzie to, czego szukamy, albo tylko tak mu się wydaje. Raz się uda, innym
razem wycieczkę trzeba powtórzyć.

Kiedy wsiadłam do samochodu, były już w nim dwie opatulone chustami kobiety,
które próbowały upchnąć swoje bagaże pod siedzeniami. Gdy wyszły, zostałam
sama. Po pewnym czasie przyszły kolejne kobiety (sądząc z podobieństwa - matka
i córka) w kolorowych, długich chustach narzuconych na bluzki i spódnice.
Młodsza przywitała się ze mną po angielsku. Z rozmowy wynikało, że uczy się w
szkole pielęgniarskiej i przyjechała odwiedzić rodzinę. Kiedy one też wyszły,
postanowiłam przejść się po targu. Słońce było już wysoko i grzało
niemiłosiernie. Wszyscy kryli się pod słomianymi wiatami. Z dwóch butelek wody,
które wzięłam ze sobą, została mi jedna.

Po około dwóch godzinach wyruszyliśmy zapakowani do granic możliwości. Tysiące
tobołków, worki ze zbożem, koza, kury, ktoś przewoził akumulator.

***

Jedziemy piaszczystą drogą, wzdłuż której rosną krzaki (zatrzymują piach).
Coraz rzadziej widać zabudowania. Po kilku kilometrach busik staje - kierowca
patrzy na mnie wymownie: czas wysiadać. Ale wokół nie ma NIC, piasek po
horyzont, najmniejszej wypukłości czy drzewa. Po dyskusji w samochodzie ruszamy
dalej. Ale po kilku minutach kierowca znowu się zatrzymuje i znowu patrzy
wymownie. Wyjmuję ulotkę. Sąsiad z busika wychodzi ze mną, rysuje na drodze
mapę i tłumaczy, że muszę iść prosto do drogi, a stamtąd już wszystko zobaczę.
Łyk wody, zakładam plecak i ruszam na pustynię.

Idę już prawie pół godziny. Wokół płasko po horyzont, nie ma nic, na czym można
zatrzymać wzrok. Co kilkanaście metrów wypijam mały łyk coraz cieplejszej wody.
Wreszcie widzę pierwsze piramidy. Nie przypominają tych z ulotki - są
niewielkie i bardzo zniszczone, otoczone drutem kolczastym. Nie ma nikogo,
tylko zabłąkana koza ogryza liście akacji. Nie chce mi się szukać wejścia,
przez dziurę w ogrodzeniu przedostaję się do środka i siadam pod najbardziej
zacienioną piramidą. Jest godz. 11, słońce niemal pionowo nade mną, powietrze
drga z gorąca.

Mam coraz mniej wody, a ciągle nie znalazłam wielkiej nekropolii królów. Ruszam
dalej. Teren robi się coraz bardziej nierówny. Po kilku metrach widzę wreszcie
piramidy, z drugiej strony chaty w oddali, z trzeciej nadjeżdża chłopiec na
osiołku. Jak większość mieszkańców tej części Sudanu ma jasnoczekoladową
karnację i kręcone, kruczoczarne włosy. Nosi nieco przykrótką, szaroburą
galabiję, która kiedyś pewnie była biała. Proponuje, że mnie podwiezie, ale
odmawiam - nie wyobrażam sobie siebie na grzbiecie tego zwierzątka. Chłopiec
chce wziąć mój plecak. Po chwili wahania oddaję mu swój dobytek ("rozmowa"
odbywa się na migi). Pokazuję mu ulotkę i miejsca, które chcę zobaczyć, a on
pokazuje mi kierunki - ruiny są w różnych miejscach. Jakiś czas idziemy razem.
Chłopiec zaprasza mnie do wioski, pokazuje na migi, że da mi wody i coś do
zjedzenia. Waham się. Piramidy są bliżej, wydaje mi się, że widzę szlaban, więc
pewnie ktoś ich pilnuje, a to znaczy, że będzie woda. Żegnamy się, chłopiec
odjeżdża, a ja, ledwo żywa, idę w stronę szlabanu. Mam wrażenie, że wszystko
wiruje wokół mnie, a ja nie panuję nad swoim ciałem. Byle dotrzeć do szlabanu!
Wreszcie dochodzę do drogi, przechodzę na drugą stronę. Jeszcze tak daleko,
prawie 500 metrów. Wlokąc się noga za nogą, dotarłam na miejsce. Od razu
dostałam kubek wody od, jak się później okazało, przewodnika. Wypiłam duszkiem
i poprosiłam o kolejny. I jeszcze jeden, jeszcze jeden, jeszcze jeden Zimna,
orzeźwiająca, przynosząca ulgę, życiodajna Woda w Sudanie jest dobra, chociaż
pierwszy raz piłam ją prosto ze studni. Potem przez godzinę odpoczywałam w
biurze (biurko, dwa krzesła, mapa na ścianie). Kiedy wstałam z krzesła, świat
znowu zawirował. Urzędniczka, przejrzawszy leniwie moje pozwolenia, uśmiechnęła
się i odstąpiła mi swoje biurko, pokazując, że mogę się na nim położyć, dla
siebie rozłożyła chustę na podłodze. Tak przeczekałyśmy największy upał.

***

Po południu przyjechała młoda para w podróży poślubnej. Ona w czarnej bluzce i
białej, długiej spódnicy, z dłońmi pomalowanymi henną w misterne wzory. On w
długiej, nieskazitelnie białej galabiji. Poszliśmy razem zwiedzać nekropolię. -
Znasz Bogdana, polskiego archeologa? Takie pytania padały w każdym miejscu,
gdzie byli polscy archeolodzy (zmieniały się tylko imiona), a jest ich w
Sudanie niemało. Badania archeologiczne, które zapoczątkował w latach 60. prof.
Kazimierz Michałowski, są kontynuowane do dziś. Owoce pracy Polaków można
oglądać w Muzeum Narodowym w Chartumie oraz w kilku muzeach w Polsce.

Przewodnik znający kilka słów po angielsku pokazał nam tablicę, na której
wyryta była data 1842. Próbował wytłumaczyć, że to miejsce od dawna przyciąga
turystów. O Meroe wspominał już Herodot, który co prawda tutaj nie dotarł, ale
na Elefantynie (okolice dzisiejszego Asuanu) spisywał relacje ludzi, którzy tu
byli. Dziś największą zaletą Meroe jest to, że niewiele osób o nim wie, więc
piramidom daleko jeszcze do sławy tych w Gizie. Jest ich w okolicy ponad 200,
mniej lub bardziej zniszczonych - zagubione pośród wydm kryją tajemnice rodzin
królewskich.

Piramidy w Meroe, choć mniejsze niż w Egipcie (najwyższe dochodzą do 30 m), nie
ustępują im w zdobnictwie. Zbudowane są z piaskowca, mają schodkowy kształt,
brzeg każdej ściany jest wykończony gładkim kamieniem. Na ścianach reliefy, w
środku doskonale zachowane malowidła przedstawiające życie władców i ich
poddanych. Zmarłych układano na drewnianych ł

2 piramidy w Meroe. W zapomnianym królestwie Kusz

[beduinka]

Piramidy w Meroe, choć mniejsze niż w Egipcie (najwyższe dochodzą do 30 m), nie
ustępują im w zdobnictwie. Zbudowane są z piaskowca, mają schodkowy kształt,
brzeg każdej ściany jest wykończony gładkim kamieniem. Na ścianach reliefy, w
środku doskonale zachowane malowidła przedstawiające życie władców i ich
poddanych. Zmarłych układano na drewnianych łożach, obok składano liczne dary,
a na grobie stawiano statuetkę duszy "ba", wyobrażanej jako człowiek-ptak z
twarzą zmarłego. W piramidach znaleziono liczne przedmioty z obszarów cesarstwa
rzymskiego - dowód, że wysłannicy Nerona przybywali tutaj w poszukiwaniu źródeł
Nilu.

Spacerując między świątyniami i piramidami, czuje się kilkusetletnią historię.
Władcy państwa Kusz przenieśli tu swą stolicę z Napaty w III w. p.n.e.
Największy rozkwit przeżywała ona w I w. n.e. za panowania pary królewskiej
Amanitare i Netekamaniego. Kultura państwa Kusz rozwijała się pod wpływem
Egipcjan, ale wkrótce stworzyli oni własne pismo i kulturę, a w świecie
zasłynęli z produkcji żelaza. Historycy do dziś zastanawiają się nad
przyczynami upadku królestwa na dalekim Południu: czy był to efekt wewnętrznego
kryzysu, podboju przez chrześcijan z Aksum, czy też najazdów koczowniczych
plemion z pustyni.

Kończy się dzień, słońce powoli chyli się ku zachodowi. Wracam z młodą parą ich
pikapem (na pace). Z tyłu zostaje zapomniane niemal przez wszystkich Królestwo
Meroe.



Przelot, dokumenty, bezpieczeństwo, ceny

• Wiza. Najbliższa ambasada Sudanu znajduje się w Berlinie - wniosek wraz z
paszportem można wysłać pocztą lub kurierem, ambasada ma 30 dni na odpowiedź;
wiza 30-dniowa jednokrotna - 45 dol., 90-dniowa wielokrotna - 90

• Waluta. Dinar sudański, 1 dol. - ok. 260 dinarów, pieniądze można wymienić
na lotnisku, kurs podobny jak w bankach

• Język. Urzędowy arabski, z łatwością można się porozumieć po angielsku

• Hotele. Pokój w klasie „turystycznej” - 1000-2000 dinarów (są i droższe), w
większości hoteli nie ma łazienek w pokojach. W lokandzie - 200-300 dinarów za
łóżko, zwykle na wewnętrznym dziedzińcu; standard różny - jedne niczym nie
różnią się od hotelu, inne są niezwykle prymitywne (bez prądu, bieżącej wody)

• Wyżywienie. Woda jest na wagę złota, więc używa się jej oszczędnie. W
autobusach obowiązkowa - pomocnik kierowcy, który sprzedaje bilety, jest
odpowiedzialny za dostarczenie świeżej, zimnej wody i rozdawanie jej
podróżującym. Wszędzie najpierw częstuje się przybysza wodą, dopiero potem
można przejść do załatwiania spraw. Typowe dania (np. shawarmy, kebaby) - 100-
300 dinarów, pół kurczaka z chlebem i warzywami - 700-1500, świeżo wyciśnięty
sok - 100-200

• Transport. Między miastami dobrze zorganizowany, dużo prywatnych firm z
porządnymi autobusami z klimatyzacją (wolałam podróżować tymi bez klimatyzacji,
dzięki czemu nie chorowałam i lepiej znosiłam upał). Przykładowe ceny: minibus
Wad Medani - Sennar (1,5 godz. jazdy) - 500 dinarów, autobus Chartum - Shendi -
650, Kassala - Port Sudan (klimatyzowany) - 2500, Chartum - Wad Medani - 750
(bez klimatyzacji), 1200 (klimatyzowany). Taksówka w Chartumie - minimum 500
dinarów

• Bezpieczeństwo. W Sudanie jest bezpiecznie, poza prowincją Darfur na
zachodzie, gdzie trwają walki na tle religijnym i rasowym. Eskalacja konfliktu
nastąpiła kilka lat temu, wtedy też świat dowiedział się o pacyfikacji
miejscowej ludności przez zbrojne bojówki milicji Janjaweed (Jeźdźcy). Obecność
w rejonie pokojowych sił Unii Afrykańskiej niewiele zmienia. W listopadzie 2006
r. rząd sudański zgodził się na obecność „niebieskich hełmów” w Darfurze,
jednak tylko w zakresie pomocy technicznej dla wojsk UA. Aktualne informacje o
sytuacji politycznej: BBC i Human Rights Watch

• Dokumenty. Konieczne pozwolenia na podróżowanie (travel permit) w: Kassala,
Port Sudan, Dinder National Parc, całej części południowej poniżej linii
Gedaref - Wad Medani i na fotografowanie (photography license); travel permit -
20 dolarów, do odbioru następnego dnia po złożeniu wniosku; biuro w Chartumie -
Alliens Administration na rogu ulic Al-Jamhuriya i Al-Nile; photography
licence - 20 dolarów; biuro w Chartumie - Ministry of Tourism & National
Heritage General Administration of Tourism Information & Promotion
Administration. Nie wyrabiałam pozwolenia na fotografowanie z powodu zapisu
pozwalającego policji skonfiskować filmy i sprzęt, jeśli stwierdzą, że
fotografuję coś, czego nie powinnam („other defaming subject”). Kilka razy
pytano mnie o nie, ale jakoś się wybroniłam. Zaraz po przyjeździe należy się
zarejestrować na policji - trafiłam na policjanta, który w ogóle nie wiedział,
po co przyszłam, więc potem dawałam komuś z obsługi hotelu kopie travel permit
i paszportu (pierwsza strona oraz strona z wizą). Warto zabrać kilka fotografii
paszportowych i kopii paszportu (potrzebne przy wyrabianiu wszelkich pozwoleń).
Pozwolenie na wstęp do miejsc archeologicznych dostaniemy w Chartumie, biuro na
tyłach Muzeum Archeologicznego - 10 dol. jedno miejsce, studenci za darmo.
Polacy przeważnie dostają pozwolenia za darmo, bez względu na wiek - ale nie
jest to reguła!

• Przelot. Leciałam Lufthansą z Frankfurtu z międzylądowaniem w Kairze - 850
dol. Dużo taniej jest polecieć do Kairu, stamtąd drogą lądową na południe i
przekroczyć granicę promem

• Internet. W większych miastach są kafejki internetowe (w Chartumie prawie na
każdym kroku) - 1 godz./50-100 dinarów (w Meridian Hotel w Chartumie w
klimatyzowanym pomieszczeniu - 200)

• Prohibicja. W Sudanie panuje całkowita prohibicja. Alkohol można pić jedynie
na statkach pływających pod obcą banderą; na wsi można kupić rodzaj araku,
jeśli ktoś zna zaufanego człowieka - ludzie jednak są bardzo nieufni

[chaladia]

No to ja miałem lepiej. Do Meroe jeździliśmy służbowymi Nissanami D200 DC
(Double pick-up) naszego konsultanta, czyli firmy Mott Ewbank Preece. Do tego
dołączali się Austriacy z Waagner Biró swoim Mitsubishi Pajero i kto tam
jeszcze był chętny. Polacy, poza paroma wyjątkami w wolne [piątki woleli pędzić
samogon albo go spożywać. Wyjazd z campu w Chartumie północnym około 7:00. 50
km na północ po asfalcie i "koniec cywlilizacji". Samochody, do tego momentu
jadące grzecznie jeden za drugim zmieniały szyk na "line abreast" i z reguły
grzecznie się zatrzymywały. Kierowcy wyznaczali pasażerom "sektory obserwacji",
sprawdzaliśmy po raz ostatni zamocowanie beczek z paliwem, wodą, pojemników z
jedzeniem i kół zapasowych, po czym ruszaliśmy ławą, byle równo, bo gdyby
ktoś "wyrwał do przodu", to by podniósł kurz i reszta miała by tragiczne
warunki jazdy. Po paru minutach prędkość wynosiła już 70-80 km/godz i jechało
się tak do najbliższego waadi, czyli paręnaście km. Gdy na horyzoncie
pijaziwała się czarne kreska, szyk się łamał, bo przez waadi z reguły był tylko
jeden przejazd i trzeba było "ścieśnić szyk" (za zwyczaj jechaliśmy o
odległości 50 metrów od siebie, co wynikało ze względów bezpieczeństwa). Za
waadi - znów to samo, "line abreast, fifty mph".
Check-pointy wojska lub policji, o których dobrze wiedzieliśmy, "objeżdżaliśmy"
w ten sposób, że parę km przed check-poinetm "odbijało się" z traktu pod kątem
prostym, a potem co pół km skręcało się w przeciwną stronę o rumb. W ten sposób
po 16 skrętach wracało się na trakt już za check-pointem. Oczywiście wszyscy
mieliśmy przepustki, gdyż paru check-pointów, jak np. przed samych Shendi
ominąć się nie dawało, ale strata czasu na sprawdzanie dokumentów, żebranie
wojaków o wodę, papierosy i słodycze zajmowały dużo więcej czasu niż nadłożenie
tych paru kilometrów dobrym samochodem.

Za Shendi z reguły organizowaliśmy "popas", można było się napić, kto chciał,
mógł coś zjeść, sprawdzaliśmy stan kół (kolce akacji sudańskiej z łatwością
przebijają opony), dolewaliśmy paliwo do baków.

Około 13:00 byliśmy w Meroe. Jest tam parking i coś na kształt pawilonu kasy,
ale zawsze był on zamknięty. Niekogo też nie było. Wchodzliło się do środka,
zwiedzało, a gdy wychodziliśmy, na parkingu był już gefir, chętny do
zebrania "opłat" i paru handlarzy lokalnymi nubijskimi pamiątkami.

Same piramidy byłayby w idealnym stanie, w porównaniu z ich dolnoegipskimi
wzorcami, gdyby nie niejaki Belzoni w XIX wieku, który w poszukiwaniu skarbów
powysadzał je dynamitem. Upiorne? Cóż, tak Europejczycy 150 lat
temu "ekspolorowali" tzw. dziki świat...

Sudańczycy dość naiwnie "odbudowali" dwie małe piramidki, ale z braku funduszy
i pracowitości zamiast bloków ociosanego kamienia zastosowali wulgarny tynk,
więc efekt jest żałosny...

Powrót tą samą drogą bywał z reguły od Shendi już po ciemku i jazda po pustyni,
nawet z bardzo dobrymi światłami, tylko na kompas i gwiazdy nie była ani łatwa,
ani przyjemna...

[beduinka]

chaladio jak cudownie sie czyta twoje wspomnienia :))

[beduinka]

chaladia napisał:

> mógł coś zjeść, sprawdzaliśmy stan kół (kolce akacji sudańskiej z łatwością
> przebijają opony)

hmmm... ja mam do tej pory szramy na ciele po tym jak w grudniu spadłam z konia
w kolczasty krzaczek ;-)
zdjęcie mojego kochanego krzaczka:
picasaweb.google.co.uk/beduinkainsudan/WadiBarda/photo#5154365065589496306

Sudańskie skarby wyrwane Nilowi

[beduinka]

Sudańskie skarby wyrwane Nilowi

Bartosz Gondek, Gdańsk 2007-05-04
gazeta wyborcza - nauka

Naskalne ryty w Sudanie zostaną zatopione - rozpaczali archeolodzy z całego
świata. Zamiast tonąć we łzach polscy naukowcy chwycili za piły tarczowe.
Dzięki nim jeszcze w tym roku część ocalonych skarbów trafi do nas
W Sudanie, w pobliżu IV katarakty Nilu, od ponad dekady trwa budowa wielkiej
tamy. Gdy zostanie ukończona, spiętrzona woda utworzy gigantyczne jezioro o
długości blisko 170 km. To dlatego trwa wyścig z czasem - archeolodzy z całego
świata, w tym z Polski, starają się uratować jak najwięcej bezcennych zabytków.

Starożytna kraina wielu kultur

Miejsce, w którym prowadzone są badania, starożytni Rzymianie nazywali Nubią,
Grecy - Etiopią, a Egipcjanie krainą Kusz. Przez wieki ścierały się tam wpływy
egipskie i afrykańskie. To tam przebiegał szlak handlowy pomiędzy Morzem
Śródziemnym i Czerwonym a głęboką Afryką. Stamtąd Egipcjanie sprowadzali złoto,
żelazo i niewolników. To tam, w pobliżu państwa faraonów, powstało w pierwszym
tysiącleciu p.n.e. państwo Kusz, ze starszą stolicą w Napata i młodszą - Meroe.
To stamtąd pochodziła 25. dynastia czarnych jak heban faraonów, którzy
zasiadali na egipskim tronie. Za czasów rzymskich państwo Kusz było niezależne,
nie stało się - jak Egipt - prowincją imperium. W III w n.e. przybyło tam
plemię Nuba, stąd rzymska nazwa krainy. W następnym wieku do Nubii dociera
chrześcijaństwo. W XIV w. zwyciężył tam islam, który panuje do dziś. Część
dawnej Nubii należy do Egiptu, część do Sudanu.

Jako pierwsza, na zaproszenie sudańskich służb starożytności, w rejonie IV
katarakty pojawiła się ekipa z Muzeum Archeologicznego w Gdańsku. Był rok 1993.
Z czasem dołączyli do nich także specjaliści z Poznania, Warszawy, Krakowa i
Torunia.

Gdańscy archeolodzy powrócili właśnie z kolejnej, trzymiesięcznej wyprawy do
Sudanu. Tym razem ich celem była eksploracja bogatych cmentarzysk sprzed 4-5
tys. lat oraz jak najdokładniejsze udokumentowanie rytów naskalnych z okresu od
epoki kamienia do pierwszego tysiąclecia naszej ery.

Ratowanie przez wycinanie

Poszukiwanie naskalnych rytów to duże wyzwanie. Pustynia zaczyna się już
kilkaset metrów od porośniętych roślinnością brzegów Nilu. Jeśli wieje wiatr,
to już po kilku krokach ślady ludzi zasypuje żółtopomarańczowy piasek.
Przykrywa on też zwietrzałe, szare skały, na których znajdują się rysunki.
Jeszcze trudniej jest na kamienistym terenie, kiedy przeszkadza nie tylko
wiatr, ale również czterdziestostopniowy upał. Na ostrych skałach łatwo skręcić
nogę, stawiając nieostrożny krok. Między takimi skałami nasi archeolodzy
odkryli groby konstruowane w sposób nieznany dotąd nauce. Tubylcy budowali je z
kamieni układanych w formie kopuł, które przykrywali dużymi płaskimi kamieniami.

Bardzo dokładne dokumentowanie rytów ma dwojaki cel. Po pierwsze - trzeba je
ocalić. Po drugie - wyniki kwerendy będą podstawą do przeprowadzenia
swoistego "podziału łupów".

- Po długich negocjacjach z sudańską służbą starożytności uzgodniliśmy, że
połowa najatrakcyjniejszych wizerunków ludzi, roślin i zwierząt trafi do
Polski - mówi Henryk Paner, dyrektor Muzeum Archeologicznego w Gdańsku. - Już
wiemy, jak ocalić ryty. Po prostu zostaną one wycięte ze skał. Jako pierwsi
zdecydowaliśmy się na zastosowanie tej metody.

Wiadomo, że działania Polaków uważnie podpatrują archeolodzy ze słynnego
British Museum. Oni też chcą w najbliższej przyszłości zająć się ratowaniem
poprzez wycinanie. Podobnie jak Polacy liczą na zabranie ze sobą sporej części
zabytków.

- Oceniamy, że na "naszym" terenie znajduje się około stu rysunków naskalnych,
które będzie można bez problemu wyciąć za pomocą lekkiego sprzętu - mówi Henryk
Paner. - Niestety, tych największych uratować nie sposób.

Dlaczego? Operacja ich uwalniania ze skał wymagałaby ciężkiego sprzętu. Polscy
archeolodzy nie dysponują wielkimi piłami, dźwigami i ciężarówkami zdolnymi do
przewozu dużych fragmentów skał. Wypożyczenie zaś takiego sprzętu przekracza
możliwości finansowe ekspedycji.

Bezdenny sudański sezam

Pierwsze naskalne rysunki powinny trafić do Polski pod koniec roku. Zostaną
wycięte podczas jesiennej wyprawy.

Ryty to niejedyne zabytki, które przejdą na własność gdańskich archeologów. W
zeszłym tygodniu do muzeum przyjechały z Sudanu skrzynie zawierające 300 kg
zabytków z okresu paleolitu - narzędzi kamiennych i kości dawno wymarłych
zwierząt zamieszkujących niegdyś sawannę. Wśród nich znalazł się prawdziwy
unikat - szkielet przodka dzisiejszego wielbłąda. Przesyłka z Afryki zawierała
też biżuterię, skarabeusze i naczynia, które wchodziły w skład wyposażenia
grobów odkrytych przez badaczy.

- To niezwykły sukces, że udało się nam przekonać Sudańczyków, żeby podzielili
się z nami swoimi skarbami - uważa dyrektor Paner. Negocjacje trwały wiele lat.
W tym samym czasie polscy naukowcy ratowali sudańskie zabytki i zawsze, kiedy
była potrzeba, przychodzili Sudańczykom z pomocą. Zdołali wyrobić sobie świetne
kontakty z tamtejszymi archeologami.

Prace w pobliżu IV katarakty nie skończą polskiej przygody z Sudanem. - Po
ukończeniu tamy rusza tam budowa dwóch potężnych kanałów. To kolejny sezam ze
skarbami, z którego zamierzamy przez najbliższych kilka lat korzystać.

Ratujmy Darfur

[beduinka]

Ratujmy Darfur

www.gazetawyborcza.pl/1,82310,4277214.html

[absztyfikant]

Dżandżawidzi - czyli arabskie szwadrony śmierci - wyrzynają w pień Murzynów w
Darfurze z powodu efektu cieplarnianego - stwierdza najnowszy raport UNEP
(ONZ). O mało nie gwizdnąłem z podziwu: klimatologom w "błękitnych hełmach"
upał do reszty zlasował mózgi. Ludobójstwo w Darfurze zaszło już tak daleko,
że nie mozna go nawet tłumaczyć plamami na słońcu (...).

Z drugiej strony, nie trzeba też chyba nikomu tłumaczyć, jak straszliwą klęską
cywilizacyjną jest rozszerzanie się Sahary, czy innych pustyń w III Świecie.
Tym bardziej wpieniające jest chowanie łbów w piachy przez „klimatologów” z
wyspecjalizowanej skądinąd... agendy ONZ, którzy zamiast walić całą prawdę,
sypią ludziom piachem w oczy.

Zakłamanie „ekspertów” ONZ dosłownie sięgnęło szczytów (głupoty). Globalne
ocieplanie klimatu w wypadku Darfuru to zaledwie prawda cząstkowa i maskarada
mająca ukryć prawdziwy powód czystek etnicznych, dokonywanych przez islamistów
(tzw. czarnych Arabów) na murzyńskiej ludności chrześcijańskiej i
in.

Tym powodem jest tzw. polityczny islam - „islamofaszyzm”, którego nie
dostrzegają jednak ekolodzy z UNEP. Naśladują w tym swoich "apolitycznych"
kolegów z innych agend ONZ – pieprzących głupoty o Izraelu, zamiast np. zająć
się Iranem. A przecież Teheran ściągnie w końcu nieszczęście na siebie, nie
mówiąc już o naftowych plamkach w Zatoce.
wirtualnemedia.pl/blog/index.php?/authors/56-Eli-Barbur/archives/1202-Raport-z-plama.html

[chaladia]

Absztyfikancie, spędziłem tam lat parę i stwierdzam, że UNEP ma absolutną rację.
Proces przemiany półpustyni w pustynię następuje tak szybko, że można to
zauważyć na przestrzeni kilku lat. Powoduje to gwałtowny ubytek gruntów
nadającyh się jeśli nie do uprawy roli, to przynajmniej do wypasu kóz i owiec.
Co więcej - 100 lat temu mało kto dysponował narzędziem nadającym się do
ścinania upiornie twardych akacji, więc drzewa te miały się dobrze i zapewniały
choć trochę cienia, podciągały wodę itd. Nawet słynnym sudańskim mieczem
obcinano tylko gałęzie na zeriby, ale mowy nie było o zrąbaniu wielusetletniego
drzewa (to rośnie w tym klimacie bardzo powoli). Dziś każdy niemal ma piłę,
któą można taką akację ściąć. Ponadto każdy szanujący się człowiek w Darfurze
chce mieć konia albo wilbłąda, że że nie jest to możliwe, więc choćby kozę... a
koza wyjada wszystko, włącznie z korzonkami, więc unicestwia resztki trawy,
które nie mają szans sie odrodzić w porze deszczowej, jeśli taka przyjdzie.

W warunkach przeludnienia (1 człowiek na 1 km2 to też bywa przeludnienie)
zaczyna się walka o wodę i żywność. Akurat tak się składa, że muzułmanie mając
poparcie rządu w Chartumie mają dostęp do broni, a animiści i chrześcijanie
różnych obrządków - nie. Więc słabszy (gorzej uzbrojony) musi zginąć, żeby
mocniejszy (lepiej uzbrojony) mógł egzystować. To jest walka o przetrwanie, ale
niewiele ma ona wspólnego z religją. Jak wymordują już wszystkich nie-
muzułmanów, a proces pustynnienia nadal będzie postępował i nie będą się mogli
wyżywić sami muzułmanie - to się zaczną mordować między sobą.

Zostaw w spokoju religię. Tu nie Toruń i nie Radio Maryja.

[blazar]

chaladia napisał:
> Zostaw w spokoju religię. Tu nie Toruń i nie Radio Maryja.

Absztus uznaje raczej inne media - Kol Israel ehad. Poza tym reprezentyje faszystowskie i rasistowskie
poglady wobec islamu i arabow. ie ma co tracic czasu na dyskusje z oszolomstwem.

[chaladia]

Istnieje pewne prawdopodobieństwo, że Darfur sam się uratował.
Odkryto tam spore źródła słodkiej wody na sensownej głębokości.
Jeśli wykonają tam odpowiednią liczbę studni, a napęd do nicj może być z
baterii słonecznych, bo czego jak czego, ale słońca nigdy w Darfurze nie
braknie, to oni się tam spokojnie wyżywią. A jesli się wyżywią, to i bić się
przestaną, bo generalnie nie są to ludzie krwiożerczy.

[tetys]

chaladia napisał:

> Istnieje pewne prawdopodobieństwo, że Darfur sam się uratował.
> Odkryto tam spore źródła słodkiej wody na sensownej głębokości.
> Jeśli wykonają tam odpowiednią liczbę studni, a napęd do nicj może być z
> baterii słonecznych, bo czego jak czego, ale słońca nigdy w Darfurze nie
> braknie, to oni się tam spokojnie wyżywią. A jesli się wyżywią, to i bić się
> przestaną, bo generalnie nie są to ludzie krwiożerczy.

Zgadzam się, ale w tym wypadku kluczowym elementem jest ilość i rozmieszczenie
studni. Bo jak pod tym względem wprowadzi się złą politykę, to choćby tam pod
ziemią był Bajkał to nie pomoże...

W Sudanie odkryto olbrzymie podziemne jezioro

[beduinka]

W Sudanie odkryto olbrzymie podziemne jezioro

gazeta.pl, mig, IAR

2007-07-18

W Sudanie odkryto olbrzymie podziemne jezioro. Zdaniem amerykańskich naukowców
dodatkowe źródła wody mogą pomóc w zakończeniu konfliktu zbrojnego w prowincji
Darfur. O odkryciu poinformował dziś serwis BBC.

Prehistoryczny zbiornik, obecnie zasypany piaskiem, odkryto dzięki zdjęciom
satelitarnym. Kiedyś jezioro miało powierzchnię 30 750 kilometrów kwadratowych.
To tyle co dziesiąte pod względem wielkości na świecie jezioro Erie na granicy
Stanów Zjednoczonych i Kanady. To także prawie jedna dziesiąta terytorium
Polski.

Według ekspertów, istniejące tam do dziś wody gruntowe można z powodzeniem
eksploatować. W związku z tym w Darfurze ma zostać wykopanych tysiąc studni.
Zdaniem naukowców z Uniwersytetu Bostońskiego mogą one pomóc w zakończeniu walk
etnicznych. Analitycy podkreślają bowiem, że to właśnie niedobory wody są
przyczyną obecnego konfliktu między czarnymi rolnikami a arabskimi
bojówkarzami. Naukowcy przypominają, że podobne odkrycie w sąsiednim Egipcie
pozwoliło na nawodnienie kilkuset kilometrów kwadratowych pól uprawnych.

Od początku walk w 2003 roku w Darfurze zginęło ponad 200 tysięcy ludzi. Ponad
dwa miliony zostało zmuszonych do opuszczenia swoich domów. Trafili do obozów
dla tzw. wewnętrznych uchodźców, gdzie są "utrzymywani" przy życiu przez
organizacje pozarządowe i nie czują się w nich bezpiecznie.

[beduinka]

chaladia napisał:

> bomba, zdjęcie habubu - jeszcze większa bomba.
>

a ja się nie mogę doczekać zobaczyć habub na własne oczy ;-) podobno mają być w
maju...

Rada

[chaladia]

beduinka napisała:

> a ja się nie mogę doczekać zobaczyć habub na własne oczy ;-)
podobno mają być w maju...

Miej zawsze przy sobie torbę foliową z hermetycznym zamknięciem,
żeby móc wsadzić do niej aparat fotograficzny zanim się piasek
ogranie. Wsadzaj go "gołkiem" nie tracąc czasu na włożenie do
futerału. Jeśli fotografuje się habub z odległości 200-300 metrów -
bliżej nie warto, bo musi być perspektywa i powinno być widać
kawałek jasnego nieba - to będziesz miała na schowanie aparatu mniej
niż 10 sekund.

starszy zaarchiwizowany wątek nt. Sudanu

[beduinka]

starszy zaarchiwizowany wątek nt. Sudanu

forum.gazeta.pl/forum/72,2.html?f=10662&w=8754087

Trochę wieści z Darfuru...

[gajasirocco]

piątek, 04 kwietnia 2008
Więcej napadów na konwoje z pomocą
Nagminne napady na konwoje z pomocą w Sudanie opóźniają i
ograniczają dostawy żywności do nękanego wojną Darfuru - alarmuje
działający pod egidą ONZ Światowy Program Żywnościowy (WFP). Jak
poinformowała organizacja, obecnie transportuje do Darfuru tylko
połowę żywności, jaką mogłaby dostarczyć, bo wielu kierowców odmawia
jazdy w tym niebezpiecznym regionie. Do tej pory uprowadzono bowiem
45 wykorzystywanych przez WFP ciężarówek, 37 przepadło bez śladu.
Nieznany jest los 23 kierowców. Zobacz infografikę Do tej pory
uprowadzono 45 ciężarówek WFP (wfp.org) Sytuacja humanitarna
darfurskich uchodźców pozostawia wiele do życzenia, a będzie jeszcze
gorzej, bo z powodu braku funduszy pod koniec marca uziemiona może
zostać cała flota powietrzna WFP. Za PAP i < a
href="http://www.tvn24.pl/12691,1541773,wiadomosc.html">TVN24

środa, 02 kwietnia 2008
George Clooney naciska na Omegę w sprawie Darfuru
Clooney promuje zegarki tej znanej firmy, jednego z oficjalnych
sponsorów pekińskich igrzysk. "Rozmawiałem z Omegą na temat Chin
przez cały rok i będę je kontynuował" - cytuje słowa aktora
internetowy serwis BBC...

darfur.blox.pl/html#entry_2976197

[chaladia]

Gdzie są do ... te siły ONZ?
Starczy dać do konwoju 20 ciężarówek 2 ciężarówki wojska
(prawdziwego, nie sudańskiego) z WKMem na każdej i nikt konwoju nie
ruszy. Partyzanci (tzn. pospolici bandyci) atakują wtedy, gdy
wiedzą, że to bezkarne.

Cały czas słyszę o tym, że te siły ONZ nie mają śmigłowców.
Śmigłowce to są chyba potrzebne dla Wysokiego Dowództwa, żeby mogło
inspekcjonować swoich podwładnych. Do ochrony konwojów starczą Stary
660 z przyczepą-cysterną.

[firletka]

> Gdzie są do ... te siły ONZ?
Jeżdżą wypasionymi samochodami po Chartumie i mieszkają w luksusowych rezydencjach.

Problemy w Chartumie

[beduinka]

news.bbc.co.uk/2/hi/africa/7394033.stm

[gajasirocco]

www.pap.pl/flash/index.html

[chaladia]

No to nawiązując do poprzenich wpisów - ci bonzowie agencji
humanitarnych z Chartumu mogą chwilowo mieć się nieco gorzej od
Beduinki...

Jednakże, żeżeli sprawa się przeciągnie i rząd w Chartumie będzie
miał o czym innym do myślenia niż o pomocy dla Darfuru, mogą tam nie
dotrzeć paliwo i żywność. Nie wiem, na ile dni są tam zapasy, ale
Beduinka powinna mieć jakiś Plan "B" ewakuacji.

Przy okazji - ciekawe, co w tej chwili robią Niemcy Lahmayera i ich
Chińczycy na Merowe Dam? Niemcy podobno mają szybką łódź motorową do
awaryjnej ewakuacji do Assuanu, ale parę tysięcy Chińczyków to już
inna bajka.

Sudan: Rebelianci zaatakowali stolicę

[gajasirocco]

fakty.interia.pl/swiat/news/sudan-rebelianci-zaatakowali-stolice,1107860,4

[chaladia]

Mnie się nie podoba, że Chartum oskarża o agresję Czad.
Jak tak dalej pójdzie, mogą się wziąć za łby i miejscem konfrontacji
stanie się akurat Darfur i Kordofan.
Dla Chartumu konflikt zewnętrzny to dar od niebios, bo
spowoduje "zwarcie szeregów" tych, którzy w jakiś sposób
identyfikują się z państwowością sudańską, a nie ze swoimi
plemionami.

Sudan zerwał stosunki dyplomatyczne z Czadem

[gajasirocco]

Sudan zerwał stosunki dyplomatyczne z Czadem

Sudan zerwał stosunki dyplomatyczne z Czadem, oskarżając władze tego
kraju o wspieranie sobotniego ataku na Chartum rebeliantów z
prowincji Darfur - poinformowało sudańskie radio publiczne.
W Chartumie wprowadzono godzinę policyjną, od 17.00 do 6.00 (czasu
lokalnego). Armia zapewnia, że chodzi o bezpieczeństwo ludności
cywilnej i że sytuacja "jest pod kontrolą".

Rebelianci z Ruchu na rzecz Sprawiedliwości i Równości (JEM) z
Darfuru twierdzili w sobotę, że przejęli kontrolę nad miastem
Omdurman i wchodzą do Chartumu.

Wieczorem w sobotę sekretarz polityczny rządzącego Kongresu
Narodowego (NCP) Mandur al-Mahdi oświadczył w państwowej telewizji,
że atak na Chartum został odparty i że zginęło kilku dowódców sił
rebelianckich.

Konflikt w Darfurze, na zachodzie kraju, rozpoczął się buntem
czarnoskórych rebeliantów przeciwko zdominowanemu przez Arabów
rządowi centralnemu.

Rebelianci zarzucają władzom w Chartumie dyskryminację, w tym
ekonomiczną. W efekcie konfliktu od lutego 2003 roku zginęły tysiące
ludzi, a 2,5 miliona opuściło domy z obawy przed przemocą.

wiadomosci.gazeta.pl/Wiadomosci/1,80277,5200245.html

Rebelianci z Darfuru zaatakowali Chartum-GW 12-05

[gajasirocco]

wyborcza.pl/1,75477,5200957,Rebelianci_z_Darfuru_zaatakowali_Chartum.html?skad=rss

Rebelianci z Darfuru zaatakowali Chartum
wj2008-05-12

Sudańskie wojsko odparło wczoraj niespodziewany atak jednego z
rebelianckich ugrupowań z Darfuru, który przypuścił szturm na
stolicę kraju Chartum. Partyzantom udało się zająć położoną na
zachodnim brzegu Nilu część sudańskiej metropolii, ale po kilku
godzinach walk zostali wyparci z miasta. Sudan zerwał wczoraj
stosunki dyplomatyczne z sąsiednim Czadem, który oskarża o
wspieranie rebeliantów.


Źródło: Gazeta Wyborcza

Sudan shooting after rebel raid

[beduinka]

Sudan shooting after rebel raid

news.bbc.co.uk/2/hi/africa/7395379.stm

plus dochodzą nas słuchy o studenckich demonstracjach w Chartumie

[beduinka]

z powyższego artykułu:

"Sudan has offered a reward of $125,000 (£64,000) for Mr Ibrahim's capture and
information that leads to his arrest."

a na dzisiejszym IAM (Inter Agency Meeting - czyli spotkaniu głów NGOsów i
agencji UN) żartowano, żeby ta organizacja, która cierpi na brak środków na
jakiś projekt - w ten sposób może je pozyskać ;-)

Ściągawka na temat darfurskich rebeliantów...

[beduinka]

Who are Sudan's Darfur rebels?

When major conflict erupted in Darfur five years ago, there were just two major
groups - since then the insurgents have splintered into a confusing array of
competing factions.

JEM

The Justice and Equality Movement (Jem), currently reported to be fighting
government troops near the capital Khartoum, was founded by Darfuri Muslims
loyal to Islamist leader Hassan al-Turabi, whose National Islamic Front (NIF)
instigated President Omar al-Bashir's 1989 coup against Sadeq al-Mahdi.

Jem fighters

Jem is led by a lawyer, Khalil Ibrahim Muhammad, who wrote "The Black Book:
Imbalance of Power and Wealth in the Sudan" about the disproportionate numbers
of Arabs in powerful positions.

A faction led by Idris Azraq broke away in January 2007 when he fell out with Mr
Khalil over the marginalisation of non-Kobe Zaghawa (Khalil's clan) within Jem.

Jem is reputed to have fragmented into several disparate groups, of which the
most significant is the NMRD.

NMRD

The National Movement for Reform and Development broke away from Jem in 2004 and
is led by former Jem Chief of Staff Jibril Abdel Karim Bari, known as Tek, (who
once served as a colonel in the Chadian President Idriss Deby's republican
guard), an ethnic Zaghawa from the Kabka clan (like his NMRD co-founders Hassan
Abdullah Bargo and Mahamat Ismail Chaibo).

Tek is on the UN sanctions list for alleged war crimes.

The NMRD is said to have Chadian backing and may have incorporated the splinter
group led by Mohamed Saleh (which left Jem in 2005 and reportedly merged with
the NMRD last year).

Other Jem splinters

Very little, other than their names, is known about the composition, leadership
and numbers of the lesser Jem breakaway groups: Jem Peace Wing, Field
Revolutionary Command and Popular Forces Troops.

National Redemption Front

This was the name given to a now defunct umbrella grouping of Darfuri rebel
groups (including Jem and the G19) who were opposed to the DPA , founded with
Eritrean backing in mid-2006. It was meant to be led in rotation by group
leaders including Ahmad Ibrahim Diraij, the leader of the Sudan Federal
Democratic Alliance.

SLM/A

The Sudan Liberation Army (SLA) was initially the name of a self-defence militia
led by ethnic Furs which emerged from the unrest that followed a devastating
famine in 1987 when the Arab alliance was established and armed by Khartoum to
oppose the non-Arabic speaking farming communities like the Fur, Zaghawa and
Masalit peoples.



At the time of the February 2003 insurrection, the Darfur Liberation Front
emerged, renaming itself in March 2003 as the Sudan Liberation Movement (SLM).

The SLM split along tribal lines in November 2005 after a power struggle between
Minni Arkou Minnawi (an ethnic Zaghawa who controlled the military arm) and
Abdel Wahid Mohamed Ahmed el-Nur (an ethnic Fur who controlled the political wing).

SLM-Minni faction

Mr Minni was the only rebel leader to sign the 2006 Darfur peace agreement (DPA)
after which he accepted a government role as special adviser to the president,
triggering fears of a sell-out to Khartoum.

His group has been losing strength as fighters formerly loyal to Minni deserted
to join other anti-Khartoum groups (among them the Greater Sudan Liberation
Movement, G19, Abdel Shafi Faction and SLM-Unity)

SLM-Abdel Wahid faction

Abdel Wahid el-Nur himself is now in exile in Paris but his group of fighters is
no longer thought to be the largest. Some of his men are also thought to have
joined with Ahmed Abdel-Shafi, in the splinter group known as SLM-Classic, or
SLM-Shafi faction.

Mr Abdel Wahid refused to sign the 2006 DPA and said he would not attend the
Libyan peace talks unless the United Nations-African Union hybrid peacekeeping
force were deployed first to guarantee security on the ground in Darfur.

SLM-Unity faction

This faction, led by Abdallah Yehya, is predominantly made up of ethnic Zaghawa
in North Darfur and is drawn from the Group of 19 (G19) commanders who served
under Khamis Abdullah Abakr and cooperated with Abdel Wahid el-Nur until the
2006 peace talks when they split, fearing a sell-out.

SLM-Unity has been blamed for much of the recent violence, including the 29
September attack on an AU base near Haskanita, in which 10 AU soldiers were killed.

Suleiman Jamous is one of the key SLM-Unity figures; he is their humanitarian
co-ordinator and is currently based in Chad.

Other SLM splinters

The situation on the ground is changing frequently but among the groups alleged
to have split from the SLM are: two factions calling themselves Free Will; the
Greater Sudan Liberation Movement/Army; and the National Movement for the
Elimination of Marginalization.

news.bbc.co.uk/2/hi/africa/7039360.stm

Darfur rebel leader vows more attacks on Khartoum

[beduinka]

Darfur rebel leader vows more attacks on Khartoum

www.reuters.com/article/topNews/idUSMCD02400920080512

dangerousdestinations

[gajasirocco]

www.forbes.com/forbeslife/2007/01/31/most-dangerous-destinations-forbeslife-
cx_ee_0201dangerousdestinations_slide_14.html?thisSpeed=15000

[gajasirocco]

www.forbes.com/forbeslife/2007/01/31/most-dangerous-destinations-forbeslife-
cx_ee_0201dangerousdestinations_slide_14.html?thisSpeed=15000

-może teraz się całość wklei?

Chad closes its border with Sudan

[beduinka]

Chad closes its border with Sudan

news.bbc.co.uk/2/hi/africa/7397412.stm

Mass Arrests After Rebel Attack Raise Concern

[beduinka]

For Immediate Release



Sudan: Mass Arrests After Rebel Attack Raise Concern

Government Detains More Than 100 Opponents



(New York, May 12, 2008) – Mass arrests in Khartoum of perceived supporters of a
Darfur rebel group and other political opponents raise fears of mistreatment,
Human Rights Watch said today. The arrests by Sudanese security forces of more
than 100 people followed an attack on Sudan's capital by the Justice and
Equality Movement (JEM) on May 10, 2008 that left dozens of civilians dead or
severely injured.



"The Sudanese government may be systematically rounding up suspected rebel or
opposition supporters in Khartoum," said Georgette Gagnon, Africa director at
Human Rights Watch. "Given Khartoum's record of abuse, there is grave cause for
concern about the fate of those detained."



According to eyewitnesses interviewed by Human Rights Watch, Sudanese security
forces have arrested at least 100 individuals since the attack on May 10, some
in house-to-house searches and others at checkpoints set up by police and
security forces around Khartoum. Among those arrested are persons with suspected
or known links to the opposition Popular Congress party and to Darfur rebel
groups. According to government statements, the leader of the Popular Congress,
Hassan al-Turabi, and several party members were arrested in the early hours of
May 12.



Although al-Turabi has reportedly been released, the whereabouts of the majority
of those arrested are unknown. Human Rights Watch received unconfirmed reports
that some of those arrested have been tortured and that at least two people have
been summarily executed in public.



Human Rights Watch called on the Sudanese government to ensure that those
arrested are promptly charged or released, and tried in accordance with
international fair trial standards.



Residents in the capital also told Human Rights Watch that at least 60 civilians
were killed or injured in clashes between government and JEM forces, following
an attack by JEM on Omdurman, a western suburb of Khartoum, in the early
afternoon on May 10.



Some 1,000 JEM fighters reached Omdurman on May 10 in a column of 50 to 150
vehicles and entered several districts, including the main market of Souq Libya
and residential areas of Umbada, Al-Thoura, and Al-Muhandiseen. Government
forces counterattacked with tanks and helicopter gunships. Residents reported
that fighting was continuing on May 12 in the markets of Al-Souq Al-Sha'bi in
Omdurman and Al-Souq Al-Arabi, AlG'abat and Al-Huria Street in central Khartoum.



"Details of the clashes are unclear, but the continuing fighting in the markets
means civilians are at terrible risk," said Gagnon. "Sudanese forces and the
rebels should comply with the laws of war and spare civilians from harm."



The laws of war do not prohibit military forces from fighting in urban areas,
but parties to a conflict are required to take all feasible steps to minimize
harm to civilians. Prohibited are attacks that are indiscriminate or that would
cause civilian harm disproportionate to the military gain. Belligerents should
avoid deploying within or near densely populated areas, and they should seek to
remove civilians from the vicinity of military forces.



Human Rights Watch also raised concerns about the possible Sudanese government
response to the JEM attacks, which marked the first time that a rebel group has
engaged government forces near the capital. The government has a long record of
responding to perceived rebel gains in Darfur and elsewhere with deliberate
attacks against the civilian population in Darfur.



"We fear the Sudanese government will respond as it has in the past, with
attacks against civilians in Darfur," said Gagnon. "Darfur needs the
international peacekeeping force to deploy in full as quickly as possible."



For more of Human Rights Watch's work on Sudan, please visit:

www.hrw.org/doc?t=africa&c=sudan


For more information, please contact:

In New York, Georgette Gagnon: [phone]; or [phone] (mobile)
In New York, Selena Brewer: [phone] (mobile); or [e-mail]

Rebelianci z DArfuru chcą obalić sudański rząd-GW

[gajasirocco]

wyborcza.pl/1,75477,5212065,Rebelianci_z_Darfuru_chca_obalic_sudanski_rzad.html?skad=rss

"Krzyczeć to wstyd" Wysokie Obcasy GW 17maj

[gajasirocco]

wyborcza.pl/1,81388,5214798,Krzyczec_to_wstyd.html

Sudan: Uchodźcy wewnętrzni

[aisza5]

afryka.org//?showNewsPlus=2835
Sudan: Uchodźcy wewnętrzni
Chociaż wojna między Południem a Północą Sudanu zakończyła się w
2005 roku, wciąż nie rozwiązano problem uchodźców wewnętrznych.

Ci, którzy uciekli z Południa na Północ, nadal przebywają w
prowizorycznych obozach. O ile organizacje zajmujące się uchodźcami
organizują powrót Sudańczyków, którzy zbiegli poza granice swojej
ojczyzny, to wewnętrzni przesiedleńcy nie interesują prawie nikogo,
a już na pewno nie władze Sudanu.

Obecnie Południe szykuje się do niepodległości, bo na 2011 rok
wyznaczono termin referendum, w którym mieszkańcy z południowego
Sudanu wypowiedzą się za niezależnością lub pozostaniem w granicach
jednego państwa. Jednak sytuacja na pograniczu między dwiema
częściami Sudanu jest wciąż niewyjaśniona. Niedawno doszło do walk
między siłami Południa a armią rządową o kontrolę nad roponośnym
regionem Abyei. Chociaż umilkły już strzały wciąż nie wiadomo jaka
będzie przyszłość kruchego pokoju w Sudanie.

Al-Jazeera w kolejnym ze swoich programów z cyklu "Inside Story"
postanowiła zająć się problemem Sudańczyków, którzy do dziś
zamieszkują na Północy Sudanu, a dokładnie na obrzeżach stolicy tego
kraju, Chartumu.

...

"Sudańskie gangi toczą bitwę o Kair" GW

[aisza5]

wyborcza.pl/1,75477,5422830,Sudanskie_gangi_tocza_bitwe_o_Kair.html?nltxx=1721538&nltdt=2008-07-04-03-16

"Ścigany za Darfur"- BEDUINKO: przeczytaj WAŻNE!

[aisza5]

wyborcza.pl/1,75248,5447783,Scigany_za_Darfur.html?nltxx=2015058&nltdt=2008-07-12-05-08#more

Ścigany za Darfur
Wojciech Jagielski

Międzynarodowy prokurator chce sądu nad głową sudańskiego państwa.
ONZ jest przerażony, bo może to oznaczać katastrofę dla Darfuru
Luis Moreno-Ocampo, prokurator Międzynarodowego Trybunału Karnego,
zamierza oskarżyć o zbrodnie wojenne prezydenta Sudanu Omara Hassana
al Baszira i żądać dla niego sądu. W poniedziałek chce wystąpić o
rozesłanie za Sudańczykiem międzynarodowego listu gończego.

Nakazem aresztowania Omara Trybunał Karny uczciłby swoje dziesiąte
urodziny przypadające właśnie na przyszły tydzień. W wywiadzie dla
gazety "Washington Post" Moreno-Ocampo przyznał, że uważa, że cały
sudański rząd winny jest zbrodni wojennych dokonywanych od pięciu
lat w leżącym na zachodzie Sudanu Darfurze. W wojnie domowej zginęło
tam ćwierć miliona ludzi, a ponad 2 mln stały się uchodźcami.

W poniedziałek prokurator zamierza przedstawić sędziom w Hadze
dowody win sudańskich dygnitarzy, wśród nich samego prezydenta Omara
panującego w Chartumie od zamachu stanu w 1989 r. Sędziowie z
Brazylii, Ghany i Łotwy przeczytają wniosek prokuratora, co ma im
zająć dwa-trzy miesiące, a następnie zadecydują, czy rozesłać za
prezydentem Sudanu listy gończe.

Już sama perspektywa oskarżenia sudańskiego polityka przeraziła Radę
Bezpieczeństwa ONZ. Gniew władcy z Chartumu mógłby nie tylko
ostatecznie uśmiercić pokojową misję ONZ i Unii Afrykańskiej w
Darfurze, ale zniweczyć misję ONZ na sudańskim południu, gdzie
dopiero w 2005 r. udało się przerwać trwającą od pół wieku
barbarzyńską wojnę.

Tamten proces pokojowy ma się w 2011 r. zakończyć plebiscytem w
sprawie secesji południa Sudanu. Jeśli rozjuszony na wspólnotę
międzynarodową Omar wypowie pokojową umowę, wojna na południu
wybuchnie od nowa, a 10 tys. żołnierzy sił pokojowych będzie się
musiało pospiesznie ewakuować.

Pokojowi zagrozić może też nadmierna pewność siebie partyzantów z
południa, którzy widząc międzynarodowe kłopoty al Baszira, sami mogą
wypowiedzieć warunki pokoju i zechcieć już dziś, nie czekając na
referendum, ogłosić niepodległość.

Pokój zawarty na południu Sudanu już raz stał się iskrą, która
wywołała wojnę w Darfurze. Widząc, że powstańcom z południa udało
się wymusić na Chartumie ustępstwa, także rebelianci w Darfurze
sięgnęli po broń, by wywalczyć dla siebie więcej praw.

Oskarżenie al Baszira z całą pewnością oznaczać będzie śmierć misji
pokojowej ONZ i UA w Darfurze. Misja, która miała być największą
operacją pokojową w historii ONZ, i tak przebiega z ogromnymi
kłopotami, torpedowana na każdym kroku przez sudańskie władze.

Zamiast planowanych 26 tys. żołnierzy w Darfurze stacjonuje wciąż
ledwie 9 tys., głównie z państw afrykańskich. O tym, co może ich
spotkać, jeśli prezydent Sudanu wpadnie w gniew, świadczy napad
nieznanych sprawców na oddział ONZ przed kilkoma dniami. Napastnicy
zabili siedmiu żołnierzy ONZ.

Według "Washington Post", spodziewając się najgorszego, stali
członkowie Rady Bezpieczeństwa ONZ już w czwartek postanowili
wycofać "błękitne hełmy" z najniebezpieczniejszych regionów Darfuru
do baz w pobliżu największych miast i zawczasu zaopatrzyć je w
zapasy paliwa, żywności i wody.

Ambasador Sudanu przy ONZ nie ukrywa nawet, że oskarżenie prezydenta
Sudanu o zbrodnie wojenne będzie oznaczało koniec misji ONZ w
Darfurze (z misją tą związana jest operacja pokojowa Unii
Europejskiej w sąsiednich Republice Środkowoafrykańskiej i Czadzie,
gdzie ma stacjonować pół tysiąca żołnierzy z Polski). - Ocampo igra
z ogniem - straszy sudański ambasador.

Poza wojskami pokojowymi ONZ Sudan może zechcieć wygnać z Darfuru
także zagraniczne organizacje humanitarne, od których pomocy zależy
los niemal całej ludności tej nieszczęsnej krainy.

Przywódcy światowych mocarstw nie mają złudzeń, że prezydent Sudanu
podda się decyzjom Międzynarodowego Trybunały Karnego, którego
zresztą nie uznaje i któremu odmawia wydania dwóch dworzan
oskarżonych już w zeszłym roku o zbrodnie w Darfurze.

Jednego z nich, Ahmeda Haruna, Omar uczynił ostatnio ministrem ds.
pomocy i misji pokojowych. Według londyńskiego "Times'a"
przedstawiciele USA i Wlk. Brytanii, popierając publicznie
działalność Międzynarodowego Trybunału Karnego (USA go nie uznają) w
sprawie Sudanu, w prywatnych rozmowach z jego sędziami i
prokuratorami przestrzegają ich przed konsekwencjami postawienia
sudańskiego prezydenta w stan oskarżenia.

Gdyby prezydent rzeczywiście został oskarżony, stałby się pierwszym
urzędującym szefem państwa, za którym Międzynarodowy Trybunał Karny
rozesłał listy gończe. Dotąd poza sudańskimi dygnitarzami nakazy
aresztowania wydał on za tuzinem przywódców rebelii z Konga-
Kinszasy, Republiki Środkowoafrykańskiej i Ugandy.


Źródło: Gazeta Wyborcza

"Sudan: Samolot pasażerski porwany"

[aisza5]

wiadomosci.gazeta.pl/Wiadomosci/1,80269,5631200,Sudan__Samolot_pasazerski_porwany.html

Sudan: Samolot pasażerski porwany

Sudański samolot pasażerski został porwany na trasie z Nijali w
Darfurze do stolicy Sudanu Chartumu.
Samolot pasażerski z 87 pasażerami na pokładzie, lecący z Nijali w
Darfurze do stolicy Sudanu Chartumu, został porwany i wylądował w
Trypolisie - podała we wtorek telewizja Al-Dżazira.

Samolot należy do sudańskich linii Sun Air. "Po dwudziestu minutach
lotu pilot poinformował lotnisko w Nijali, że samolot został porwany
i będzie lądował w Trypolisie w Libii" - powiedział anonimowo
pracownik linii lotniczych. Porywacz prawdopodobnie pochodzi z
Sudanu.

[aisza5]

wiadomosci.gazeta.pl/Wiadomosci/1,80277,5631883,Porywacze_sudanskiego_samolotu_chca_leciec_do_Francji.html?nltxx=856991&nltdt=2008-
08-27-08-10#more

Porywacze uwolnili zakładników

[aisza5]

www.tvn24.pl/0,1562610,0,1,porywacze-uwalniaja-zakladnikow,wiadomosc.html

Porywacze uwolnili zakładników
SUDAŃSKI SAMOLOT STAŁ NA LIBIJSKIM LOTNISKU

Porywacze, którzy we wtorek wymusili lądowanie sudańskiego samolotu
w Libii, wypuścili wszystkich zakładników, podają libijscy
negocjatorzy. Wcześniej zażądali paliwa, aby mogli lecieć dalej do
Francji, ale teraz najwyraźniej zrezygnowali ze swoich planów.
Najpierw egipska telewizja podała, że porywacze, którzy podają się
za rebeliantów z Darfuru, zgodzili się uwolnić kobiety i dzieci.

Kilkadziesiąt minut później prowadzący z nimi negocjacje dyrektor
linii lotniczych Sun Air, do których należy uprowadzony Boeing 737 z
ok. 100 pasażerami na pokładzie, powiedział, że porywacze zwolnią
wszystkich zakładników.

Kilka minut później dodał, że zakładnicy są już wolni.

Dokąd leci samolot?

Według agencji prasowych celem podróży porywaczy miałby być Paryż,
chociaż początkowo chcieli lecieć do Kairu.

Ostatecznie jednak porywacze znaleźli się w Libii, ponieważ władze
Egiptu nie pozwoliły im na lądowanie na swoim terytorium.

Porywacze są z Darfuru

Maszynę lecącą z Nijali w Darfurze (region w zachodnim Sudanie) do
Chartumu (stolica kraju) uprowadzili najprawdopodobniej darfurscy
rebelianci ze skrzydła "Minni" Ruchu Wyzwolenia Sudanu (SLM). To
jedna z dwóch głównych grup rebelianckich w Darfurze, zachodniej
prowincji Sudanu, która od 2003 roku jest areną walk wewnętrznych i
okrucieństw w stosunku do bezbronnej ludności.

Frakcja Minni, określana tak od nazwiska swego przywódcy Minni Arcua
Minnawi, podpisała porozumienie pokojowe w sprawie Darfuru w maju
2006 roku.

18-10 w National Geographic o 20,00 do Chartumu...

[aisza5]

"Wielka wyprawa do Afryki"
Motocykliści Ewa i Charley pokonują trasę przez Egipt do Chartumu